Ô nhiễm môi trường ở Nhật Bản potx

Ô nhiễm môi trường ở Nhật Bản
Cũng như ở nhiều nước trên thế giới, ô nhiễm là vấn đề gây lo ngại ở Nhật
Bản. Ô nhiễm môi trường ở Nhật xuất hiện cùng với quá trình công nghiệp
hóa từ thời Minh Trị (1868-1912) mà vụ đầu tiên khá tai tiếng là vụ nhiễm
độc đồng do nước thải từ mỏ đồng Ashio ở tỉnh Tochigi năm 1878. Việc
phát triển các ngành dệt, giấy và bột giấy đã dẫn đến ô nhiễm nước, còn
việc sử dụng than làm nhiên liệu chính trong công nghiệp là một trong
những nguyên nhân gây ô nhiễm không khí. Trong thời kỳ phát triển cao độ
sau Thế chiến 2, Nhật Bản trở thành một trong những nước ô nhiễm nhiều
nhất trên thế giới.
Nhật Bản bị ô nhiễm môi trường nặng nề vì dân quá đông đúc trên các khu
vực diện tích hẹp, khiến cho các khu công nghiệp và khu dân cư nằm liền
kề nhau.
Người ta đã chứng minh được rằng nguyên nhân gây nên các bệnh về
đường hô hấp giống như hen suyễn ở thành phố Yokkaichi, thuộc tỉnh Mie,
là khói thoát ra từ khu công nghiệp dầu khí ở địa phương. Cả bệnh
minamata ở tỉnh Kumamoto do nhiễm độc thủy ngân, và bệnh itai-itai ở
tỉnh Toyama do nhiễm độc catmi đều do nước thải từ các nhà máy gần đó.
Có thể nói ô nhiễm nước là một trong những vấn đề ô nhiễm nghiêm trọng
nhất ở Nhật Bản mà 4 nguyên dân chính là: công nghiệp hóa nhanh chóng,
đô thị hóa nhanh chóng, sự tụt hậu trong việc xây dựng các cơ sở hạ tầng xã
hội như hệ thống thoát nước, cũng như chính sách một thời coi trọng phát
triển kinh tế hơn là sức khỏe nhân dân và môi trường trong sạch.
Những quy định nghiêm ngặt về nước thải công nghiệp đã giảm bớt phần
nào tình trạng ô nhiễm chất độc hại. Tuy nhiên, các con sông và đường biển
tại những khu vực đô thị vẫn bị ô nhiễm nặng nề do các chất hữu cơ và sinh
vật phù du. Một vấn đề ô nhiễm nước khác là ô nhiễm nhiệt. Nhiều nhà
máy điện được xây dựng với quy mô ngày càng lớn và nhiệt thải ra là mối
đe dọa đối với sinh vật biển và sông gần đó cũng như ngư nghiệp. Bên cạnh
đó, ngoài ô nhiễm do nước thải công nghiệp và sử dụng gia đình, dầu loang
từ các con tàu chở dầu bị tai nạn cũng là một nguyên nhân lớn gây ô nhiễm

nước.
Nhiều biện pháp đã được tiến hành để cải thiện chất lượng nước ở Nhật
Bản, trong đó có việc đề ra các tiêu chuẩn quốc gia về chất độc hại, các tiêu
chuẩn khác về môi trường sống, cũng như các biện pháp kiểm soát và giám
sát nghiêm ngặt. Các luật quy định trách nhiệm gây ô nhiễm được thông
qua, nhiều dự án được tiến hành để cải thiện hệ thống thoát nước cho phù
hợp với tỉ lệ dân cư.
Ngoài ra, chính phủ đã có các biện pháp đối phó với nhiều hình thức ô
nhiễm hoặc có hại đến môi trường, trong đó có ô nhiễm tiếng ồn, độ rung,
rác thải, lún đất, các mùi khó chịu, ô nhiễm đất và ô nhiễm do hóa chất
nông nghiệp.
Năm 1967, Luật cơ bản phòng chống ô nhiễm môi trường bắt đầu có hiệu
lực, đề ra những chính sách và nguyên tắc chung về kiểm soát ô nhiễm,
đồng thời khuyến khích nỗ lực làm sạch môi trường. Luật cơ bản nêu rõ
trách nhiệm của chính phủ trung ương, các chính quyền địa phương, các
công ty, nhà máy, đồng thời quy định những tiêu chuẩn chất lượng môi
trường, vạch ra các chương trình kiểm soát ô nhiễm và giúp đỡ nạn nhân
những bệnh do ô nhiễm. Rồi luật Bảo tồn thiên nhiên được thông qua năm
1972, tạo cơ sở cho mọi biện pháp pháp lý bảo vệ môi trường.
Tuy nhiên, các luật chỉ có thể quy định mức ô nhiễm từ những nguồn đã
được xác định, còn ô nhiễm từ những nguồn mà con người không biết hoặc
ít biết đến vẫn là điều đang gây nhiều lo ngại.
Chẳng hạn, một loại ô nhiễm không khí xuất hiện thường xuyên ở nhiều
nơi của Nhật Bản nhưng chưa có cách đối phó là sương mù quang hóa, do
ôxit nitơ và cacbôhydrad trong không khí gây nên. Sinh vật phù du sinh sôi
quá nhiều ở biển do hấp thụ nitơ và phốt-pho trong nước thải từ các gia
đình và nhà máy, là nguyên nhân dẫn đến triều đỏ, gây hại cho nhiều loài
sinh vật biển quý hiếm.
Ôxit sulfur trong không khí gây nên mưa axit, phá hoại các cánh rừng của
Nhật Bản; ô nhiễm tiếng ồn tiếp tục ảnh hưởng đến những người sống gần

các nhà máy, công trường xây dựng, sân bay, đường lớn, các tuyến tàu
điện, nhất là tàu tốc hành shinkansen.
Tuy lâu nay, chính phủ trung ương, các chính quyền địa phương cũng như
bản thân người dân rất nỗ lực để làm sạch môi trường, nổi bật nhất là việc
Nhật Bản đăng cai tổ chức hội nghị thế giới về khí hậu thay đổi hồi năm
ngoái ở Kyoto, có thể nói người Nhật Bản vẫn đang phải sống cùng nhiều
loại ô nhiễm./.