Quản lý hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ tại các trường mầm non huyện Thủy Nguyên, Thành phố Hải Phòng

1

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC
-----˜&˜-----

BÙI THỊ THANH HƯƠNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐẢM BẢO AN TOÀN
CHO TRẺ TẠI CÁC TRƯỜNG MẦM NON
HUYỆN THỦY NGUYÊN THÀNH PHỐ HẢI
PHÒNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

1


2

HÀ NỘI - 2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC
-----˜&˜-----

BÙI THỊ THANH HƯƠNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐẢM BẢO AN TOÀN
CHO TRẺ TẠI CÁC TRƯỜNG MẦM NON
HUYỆN THỦY NGUYÊN THÀNH PHỐ HẢI

PHÒNG
Ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 8.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

Cán bộ hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN THỊ HƯƠNG

2


3

HÀ NỘI - 2022

3


4

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan bản luận văn này là kết quả nghiên cứu của cá nhân
tôi. Các số liệu và tài liệu được trích dẫn trong luận văn là trung thực. Kết
quả nghiên cứu này không trùng lặp với bất cứ cơng trình nào đã được cơng
bố trước đây.
Tôi xin chịu trách nhiệm với lời cam đoan của mình.

Học viên

Bùi Thị Thanh Hương

5

LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn Học viện quản lý giáo dục, Quý Thầy cô
giáo đã tham gia giảng dạy lớp Cao học Quản lí giáo dục khóa 21, Phòng
sau Đại học Học viện quản lý giáo dục đã giảng dạy và giúp đỡ tơi trong
q trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Đặc biệt, tơi xin bày
tỏ lịng biết ơn sâu sắc tới TS. Nguyễn Thị Hương đã tận tình hướng dẫn,
giúp đỡ tơi nghiên cứu và hồn thành luận văn này.
Tơi xin chân thành cảm ơn Phòng giáo dục và đào tạo huyện Thủy
Nguyên, Ban Giám hiệu và giáo viên của các trường mầm non huyện Thủy
Ngun đã nhiệt tình giúp đỡ tơi trong quá trình điều tra, khảo sát, thu thập
dữ liệu phục vụ cho nghiên cứu đề tài.
Tôi cũng xin cảm ơn gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã ln quan tâm
giúp đỡ, cổ vũ, động viên và tạo mọi điều kiện thuận lợi để tơi hồn thành
tốt nhiệm vụ học tập và hồn thành luận văn.
Trong q trình thực hiện luận văn, mặc dù bản thân tôi đã rất cố
gắng, song luận văn chắc chắn khó tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế.
Rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của các thầy giáo, cơ giáo và
các bạn đồng nghiệp để luận văn được hoàn thiện hơn.
Trân trọng cảm ơn!

TÁC GIẢ

Bùi Thị Thanh Hương


6

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

CBQL

: Cán bộ quản lý

CSVC

: Cơ sở vật chất

GD

: Giáo dục

CMT

: Cha mẹ trẻ

ĐBAT

: Đảm bảo an toàn

GDMN

: Giáo dục mầm non

GV

: Giáo viên

GD&ĐT

: Giáo dục và Đào tạo

HĐGD

: Hoạt động giáo dục

LLXH

: Lực lượng xã hội

MTGD

: Môi trường giáo dục

UBND

: Ủy ban nhân dân

XHH

: Xã hội hóa

HT

: Hiệu trưởng

7

MỤC LỤC


8

DANH MỤC BẢNG

DANH MỤC BIỂU ĐỒ


9

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong quá trình phát triển của mỗi con người thì lứa tuổi mầm non là
giai đoạn đang phát triển mạnh về thể chất và nhân cách, tuy nhiên ở lứa tuổi
này ln rình rập những bất ổn từ môi trường xung quanh, trong khi đó trẻ
chưa có kĩ năng để có thể chống đỡ được, vì vậy giáo dục phải tạo mơi
trường an tồn cho trẻ. Đảm bảo an toàn cho trẻ là trách nhiệm của các cơ sở
giáo dục mầm non. Trường mầm non thực hiện tốt hoạt động này sẽ giúp cho
trẻ phát triển khỏe mạnh, cân đối hài hòa theo đúng yêu cầu của độ tuổi, là
tiền đề cho sự phát triển tồn diện của trẻ, góp phần thực hiện mục tiêu quan
trọng đào tạo con người Việt Nam trong thời kỳ hội nhập. Những năm gần
đây, tình trạng ơ nhiễm môi trường, dịch bệnh liên tục xảy ra, các trường
mầm non ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước phải tạm dừng các lớp trong
thời gian có dịch, ngộ độc thực phẩm, cơng tác an tồn cho trẻ khơng được
đảm bảo, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng của trẻ.
Trong thời gian gần đây, tại một số cơ sở giáo dục mầm non ở một số

tỉnh, thành phố đã liên tiếp xảy ra các vụ xâm hại, bạo hành trẻ em ảnh
hưởng đến thể chất và tinh thần của trẻ, gây bức xúc trong dư luận. Một số
đơn vị cịn vi phạm về đảm bảo an tồn thực phẩm dẫn đến việc trẻ bị ngộ
độc ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ. Chính vì vậy việc quản lý đảm bảo an toàn
cho trẻ trong các cơ sở giáo dục mầm non là vô cùng quan trọng. Trước
những yêu cầu cấp thiết của thực tế, công tác đảm bảo an toàn cho trẻ trong
các cơ sở giáo dục mầm non luôn được các cấp, các ngành quan tâm chỉ đạo
và được luật hóa thơng qua hệ thống văn bản như: Văn bản số 13/2010/TTBGDĐT ngày 15 tháng 4 năm 2010 Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban
hành quy định về xây dựng trường học an toàn trong các cơ sở giáo dục mầm
non và phòng, chống tai nạn, thương tích; Thơng báo số 46/2010/TT-BYT
ngày 29 tháng 12 năm 2010, ban hành Quy định về vệ sinh cơ sở giáo dục


10

trong hệ thống giáo dục quốc dân; Quy định kỹ thuật phịng, chống bệnh
truyền nhiễm; Thơng tư số 30/2012/TT-BYT ngày 05/12/2012 quy định điều
kiện an toàn thực phẩm đối với cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, kinh
doanh thức ăn đường phố; Thông tư liên tịch số 22/2013/TTLT-BGDĐTBYT ngày 18/6/2013 về đánh giá công tác y tế tại các cơ sở giáo dục mầm
non;…
Từ thực tế phát triển giáo dục mầm non của huyện Thủy Nguyên thành
phố Hải Phòng trong thời gian qua, có thể thấy rõ vai trị và thực trạng của
hoạt động an toàn cho trẻ đối với sự phát triển toàn diện của trẻ, đặc biệt là
mục tiêu giáo dục chung của trẻ và thành tựu giáo dục mầm non. Hải Phòng
là một trong những thành phố có chất lượng giáo dục mầm non cao nhất cả
nước, để thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển giáo dục mầm non, thành
phố Hải Phòng đã triển khai đồng thời nhiều giải pháp quan trọng. Tại các
trường mầm non huyện Thủy Nguyên công tác nâng cao chất lượng và an
tồn cho trẻ ngày càng đóng vai trị quan trọng, là động lực mạnh mẽ khuyến
khích giáo viên và các lực lượng giáo dục khác quan tâm đến sự nghiệp phát

triển giáo dục mầm non. Tuy nhiên trong thực tế, việc quản lý hoạt động đảm
bảo an toàn cho trẻ ở các trường mầm non Huyện Thủy Nguyên còn nhiều
bất cập, hạn chế, chưa đáp ứng sự kì vọng của xã hội. Chính vì vậy, u cầu
đặt ra là cần phát huy nội lực của bản thân mỗi cán bộ, giáo viên,... để góp
phần nâng cao chất lượng đảm bảo an toàn cho trẻ, muốn vậy các trường
mầm trường mầm non huyện Thủy Nguyên cần xây dựng biện pháp quản lý
hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ nhằm từng bước nâng cao chất lượng giáo
dục và hoàn thành tốt các mục tiêu giáo dục mà các trường mầm non đề ra.
Là một cán bộ quản lý trường mầm non với trách nhiệm lớn lao của
mình tơi ln suy nghĩ làm thế nào để nâng cao chất lượng đảm bảo an toàn
cho trẻ mầm non trong bối cảnh hiện nay. Đây là nhiệm vụ quan trọng và cần
phải có sự nỗ lực phấn đấu, quyết tâm cao. Với sự soi sáng của những tri
thức từ khoa học quản lí giáo dục kết hợp kinh nghiệm được đúc kết từ thực


11

tiễn, tôi hy vọng kết quả nghiên cứu đề tài luận văn này có thể đóng góp một
phần nhỏ bé của mình vào quản lý hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ mầm
non ở các trường mầm non huyện Thủy Nguyên thành phố Hải Phòng phát
triển và từng bước góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
Xuất phát từ những lí do trên tơi đã chọn vấn đề: “Quản lý hoạt động
đảm bảo an toàn cho trẻ tại các trường mầm non huyện Thủy Nguyên,
Thành phố Hải Phòng”làm đề tài nghiên cứu luận văn.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về quản lý đảm bảo an tồn cho trẻ
mầm non và phân tích thực trạng quản lý đảm bảo an toàn cho trẻ mầm non
tại trường mầm non huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng, luận văn đề
xuất một số biện pháp quản lý hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ trong các
trường mầm non huyện Thủy Nguyên, Thành phố Hải Phòng trong bối cảnh

hiện nay .
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1 Khách thể nghiên cứu
Hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ tại trường mầm non.
3.2 Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ trong các trường mầm non
huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng trong bối cảnh nhiều phức tạp
ảnh hưởng đến sự an toàn của trẻ mẫu giáo hiện nay.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
4.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động đảm bảo an toàn
cho trẻ ở các trường mầm non.
4.2. Phân tích thực trạng quản lý hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ ở
các trường mầm non huyện Thủy Nguyên, Thành phố Hải Phòng.


12

4.3. Đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động đảm bảo an toàn cho
trẻ ở các trường mầm non, huyện Thủy Nguyên thành phố Hải Phòng.
4.4. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp
đề xuất trong luận văn.
5. Giả thuyết khoa học
Quản lý hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ tại các trường mầm non
huyện Thủy Nguyên thành phố Hải Phòng trong những năm qua đã đạt được
những kết quả nhất định và góp phần phát triển giáo dục mầm non của
huyện, tuy nhiên vẫn còn những hạn chế nhất định trong q trình tổ chức
giáo dục và chăm sóc trẻ, chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu quản lý hoạt động
đảm bảo an toàn cho trẻ hiện nay. Nếu phân tích đúng thực trạng và xác định
đúng nguyên nhân sẽ đưa ra được các biện pháp quản lý phù hợp góp phần
nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ tại các trường

mầm non huyện Thủy Nguyên thành phố Hải Phòng trong bối cảnh hiện nay.
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu đề tài
6.1 Giới hạn đối tượng nghiên cứu
Luận văn tập trung nghiên cứu về quản lý hoạt động đảm bảo an toàn
cho trẻ tại trường mầm non huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng.
6.2 Giới hạn về địa bàn nghiên cứu
Nghiên cứu tại các trường mầm non huyện Thủy Nguyên thành phố
Hải Phòng.
6.3 Giới hạn về khách thể khảo sát
Luận văn khảo sát ý kiến của cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên, phụ
huynh học sinh, đại diện chính quyền địa phương tại 10 trường mầm non
huyện Thủy Nguyên Thành phố Hải Phòng.
6.4 Giới hạn về thời gian nghiên cứu
Các dữ liệu nghiên cứu được lấy trong năm học 2021 - 2022.


13

7. Phương pháp nghiên cứu
7.1 Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
- Nghiên cứu tài liệu, phân tích, tổng hợp, khái qt các thơng tin tư
liệu có liên quan đến nội dung nghiên cứu như: Các chủ trương, đường lối
của Đảng, Nhà nước về quản lý giáo dục; Các văn bản pháp quy như : Chỉ
thị, thông tư, quy chế, hướng dẫn của Bộ, của Sở Giáo dục và Đào tạo về
hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ ở các trường mầm non.
- Các tài liệu nghiên cứu về quản lý giáo dục và quản lý nhà trường
mầm non.
7.2 Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1 Phương pháp quan sát
Quan sát các hoạt động của trẻ, giáo viên và cán bộ công nhân viên để

nắm được thực trạng các biện pháp quản lý hoạt động đảm bảo an toàn cho
trẻ của Hiệu trưởng các trường mầm non
7.2.2 Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi
Xây dựng phiếu trưng cầu ý kiến dành cho cán bộ quản lý, giáo viên,
nhân viên và phụ huynh nhằm thu thập thông tin về quản lý hoạt động đảm
bảo an toàn cho trẻ ở các trường mầm non; cán bộ quản lý cấp Sở Giáo dục
và Đào tạo thành phố Hải Phòng.
7.2.3 Phương pháp phỏng vấn sâu
Phỏng vấn một số cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynh ở các trường
mầm non, tại Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phịng nhằm tìm hiểu về thực
trạng quản lý hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ trong trường mầm non.
7.3 Nhóm phương pháp bổ trợ
Sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lý số liệu, lập các biểu
bảng, sơ đồ.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham khảo và phụ
lục thì nội dung chính của luận văn được trình bày trong 03 chương:


14

Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ
trong các trường mầm non.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ tại
trường mầm non huyện Thủy Nguyên thành phố Hải Phòng.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ ở các
trường mầm non huyện Thủy Nguyên Thành phố Hải Phòng.


15

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐẢM BẢO AN TOÀN
CHO TRẺ TRONG CÁC TRƯỜNG MẦM NON.

1.1 Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1 Các nghiên cứu ở nước ngồi
Giáo dục mầm non có vị trí quan trọng trong hệ thống giáo dục quốc
dân, đây là bậc học đầu tiên và rất được xã hội quan tâm.Hoạt động chăm
sóc, ni dưỡng và giáo dục trẻ mầm non trở thành nhiệm vụ trung tâm
của bậc học này và đi đơi với nó là việc đảm bảo an tồn cho trẻ . Do đó,
thế giới đã có nhiều dự án, hội thảo, tập huấn, cơng trình nghiên cứu,… đề
cập đến hoạt động chăm sóc, ni dưỡng và giáo dục trẻ mầm non. Luận
văn này đi sâu phân tích tình hình nghiên cứu đối với vấn đề đảm bảo an
toàn và quản lí đảm bảo an tồn cho trẻ mầm non. Qua sự khảo cứu, tác
giả luận văn cho rằng những cơng trình nghiên cứu về vấn đề đảm bảo an
tồn và quản lí đảm bảo an tồn cho trẻ mầm non là phong phú, tập trung
vào mấy hướng cơ bản sau đây:
Thứ nhất, huy động sự tham gia của cộng đồng vào giáo dục (Mobilize
community participation in education). Tập hợp các cơng trình nghiên cứu
của một số học giả như Kathy Sylva, Edward Melhuish, Pam Sammons,
Iram Siraj- Blatchford, Brenda Taggart trong cơng trình Cung cấp hiệu quả
dự án giáo dục mầm non (EPPE)cho thấy vai trò quan trọng của cộng đồng
xã hội thể hiện ở sự tương tác giữa người lớn trong gia đình và mơi trường
xã hội gần gũi với trẻ trong sự hình thành nhân cách trước tuổi học [42].
Tác giả David, Jane L. trong tác phẩm “School-based anagement”cho
rằng: “Mặc dù quản lý dựa vào trường học có nhiều hình thức nhưng bản
chất của nó là mức độ tự chủ trường học cộng với sự tham gia của cha mẹ

16

học sinh vào các hoạt động của nhà trường” [45].
Một số cơng trình nghiên cứu đã nhấn mạnh khía cạnh giáo dục trẻ
mầm non bằng cách khẳng định vai trò của cộng đồng góp phần phát triển
giáo dục. Do đó, cộng đồng xã hội cần phải duy trì các quá trình thơng tin,
truyền thơng và xã hội hóa giáo dục, đề xuất các giải pháp thích hợp cho GD
mầm non.
Thứ hai, thúc đẩy sự công bằng xã hội trong giáo dục (Social justice
ineducation).
Theo Công ước của Liên hợp quốc về quyền trẻ em (2020): “Đảm bảo
sự công bằng trong giáo dục đó là giáo dục phải được cung cấp cho tất cả
mọi người. Mọi người đều có cơ hội học tập như nhau từ người nghèo đến
trẻ em đường phố, những người ở vùng nông thôn hay miền núi, hải đảo,
những người dân tộc thiểu số… tất cả đều có cơ hội học tập, tham gia vào hệ
thống giáo dục” [15].
Có thể dễ nhận thấy các nghiên cứu của nước ngoài đều đề cập đến việc
huy động sự tham gia của xã hội vào giáo dục, dân chủ hóa giáo dục, bình đẳng
xã hội trong giáo dục đã mang lại nhiều kết quả. Các nghiên cứu này chủ yếu
tập trung vào các giải pháp cấp vĩ mô của hoạt động quản lý GDMN, cịn các
cấp độ vi mơ bao gồm lý thuyết và giải pháp quản lý GDMN ít được tác giả đề
cập đến, có rất ít nghiên cứu về sự an toàn của trẻ em mẫu giáo trong khi với
thực tế hiện nay Sự an toàn cho trẻ trong trường mầm non đang trở thành vấn
đề rất quan trọng và cần thiết.
1.1.2 Nghiên cứu ở Việt Nam
Giáo dục mầm non là cấp học đầu tiên của hệ thống giáo dục quốc
dân, đặt nền móng cho sự phát triển về thể chất, trí tuệ, tình cảm, thẩm mỹ,
hình thành những yếu tố căn bản về nhân cách cho trẻ em trước khi vào lớp
một. Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát triển một cách toàn
diện về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên

17

của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ bước vào lớp một.Trong chương trình giáo
dục mầm non song song với cơng tác giáo dục thì việc quản lí đảm bảo an
tồn cho trẻ trong trường mầm non là vô cùng quan trọng.
Theo tác giả Nguyễn Thị Hòa, giáo dục mầm non là giai đoạn đầu của
quá trình đào tạo nhân cách, là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc
dân, có nhiệm vụ hình thành cho trẻ những cơ sở ban đầu của nhân cách, làm
cho trẻ phát triển tồn diện, hài hịa và cân đối, tạo điều kiện tốt cho những
bước phát triển sau này, xây dựng cho mỗi trẻ một nền tảng nhân cách vừa
khỏe khoắn, vừa mềm mại, đầy sức sống cả về thể chất lẫn tinh thần và
chuẩn bị cho trẻ khả năng học tập tốt ở lớp một
Tác giả Nguyễn Thị Hoài An, với việc nghiên cứu các biện pháp
quản lý cơ sở mầm non khẳng định, để đạt được mục tiêu chăm sóc, ni
dưỡng, giáo dục địi hỏi người cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên cần có
kiến thức, kỹ năng cần thiết để thực hiện các nhiệm vụ đặt ra. Trẻ phải
được chăm sóc, ni dưỡng theo khoa học trong một mơi trường thật tốt
để có thể phát triển tồn diện như: Trẻ khoẻ mạnh, cơ thể phát triển cân
đối, thực hiện được các vận động cơ bản, thích nghi được với môi trường
sinh hoạt ở trường mầm non
Theo tác giả Nguyễn Thu Hiền, cùng với gia đình, trường mầm non
có vai trị quan trọng trong việc ni dưỡng và chăm sóc sức khỏe cho trẻ.
Điều đó địi hỏi mỗi cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên ni dưỡng cần
có những kiến thức cơ bản về dinh dưỡng và sức khoẻ. Trường mầm non
có vai trị quan trọng, là nền móng cho việc hình thành và phát triển nhân
cách con người, phụ thuộc vào công tác nuôi dưỡng và chăm sóc sức
khỏe, giáo dục [23].
Trong giáo trình Dinh dưỡng trẻ em do tác giả Lê Thị Mai Hoa biên

soạn cũng đề cập rất nhiều đến chế độ dinh dưỡng của trẻ, từ đó địi hỏi
người quản lý và đặc biệt là các nhân viên nuôi dưỡng cần quan tâm đến các


18

hoạt động này. Vì vậy ở trường mầm non phải ni dưỡng và chăm sóc sức
khỏe, giáo dục trẻ một cách toàn diện cả thể chất lẫn tinh thần. Nếu được
ni dưỡng và chăm sóc sức khỏe, giáo dục đúng cách, được sống trong một
môi trường thuận lợi và được mọi người thương yêu thì trẻ sẽ phát triển
thuận lợi, khỏe mạnh. Trẻ em là vốn quí của xã hội, là tương lai của đất
nước, là hạnh phúc của mỗi gia đình, xã hội phải có trách nhiệm với các
cháu, với thế hệ mai sau của đất nước
Xuất phát từ sự cần thiết và quan trọng của việc đảm bảo cho trẻ trong
trường mầm non đã có khơng ít các đề tài về đảm bảo an toàn cho trẻ mầm non
như: Đề tài: “Một số biện pháp đảm bảo vệ sinh an tồn thực phẩm trong
trường MN có tổ chức ăn bán trú” tác giả Lê Thị Kim Hương. Đáng chú ý là có
những đề tài nghiên cứu về sự phối hợp nhà trường với cộng đồng ĐBAT cho
trẻ MN nói chung và trẻ MN ngồi cơng lập nói riêng. Đề tài luận văn thạc sĩ
QLGD của Đào Thị Hải “Biện pháp phối hợp giữa nhà trường với cộng đồng
đảm bảo an tồn cho trẻ Mầm non ngồi cơng lập quận Hải An, Thành phố Hải
Phịng”- cơng trình này đã nghiên cứu lí luận về ĐBAT cho trẻ MN, tập trung
phân tích thực trạng về ĐBAT cho trẻ MN ngồi công lập, chỉ rõ sự phối hợp
giữa nhà trường và cộng đồng ĐBAT cho trẻ MN Quận Hải An – Hải Phịng, từ
đó đã đề xuất và khảo nghiệm biện pháp phối hợp giữa nhà trường và cộng
đồng ĐBAT cho trẻ MN ngồi cơng lập quận Hải An – Hải Phịng, những cơng
trình nghiên cứu trên có đề cập đến bảo đảm an tồn và quản lí đảm bảo an tồn
cho trẻ mầm non ở những khía cạnh khác nhau trên những địa bàn khác nhau.
Một số thông tư, chỉ thị về vấn đề đảm bảo an tàn cho trẻ mầm non
như: Chỉ thị 505/CT- BGD&ĐT ngày 20/02/2017 về tăng cường các giải

pháp đảm bảo an toàn trong các cơ sở giáo dục; Công văn số 140/SGDĐTQLCTHSSV ngày 05/4/2017 của Sở GD&ĐT về việc tăng cường công tác
bảo vệ trẻ em, thực hiện các giải pháp phòng, chống xâm hại, bạo lực trẻ em;
Công văn số 558/SGDĐT-MN ngày 04/5/2017 của Sở GD&ĐT về việc tăng


19

cường giải pháp đảm bảo an toàn trong các cơ sở giáo dục mầm non.
Tất cả những công văn, chỉ thị cho thấy tính cấp thiết của việc đảm
bảo an tồn cho trẻ trong trường mầm non là vơ cùng quan trọng. Thiết nghĩ,
tiếp tục nghiên cứu quản lý đảm bảo an toàn cho trẻ ở các trường mầm non
thành phố Hải Phịng và tìm ra biện pháp quản lý hoạt động này hiệu quả
hơn là việc làm cần thiết trong bối cảnh hiện nay.
1.2 Một số khái niệm cơ bản
1.2.1 Quản lí
Tác giả Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc nêu rõ: “Quản lý là
sự tác động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý (người quản lý)
đến khách thể quản lý (người bị quản lý) trong một tổ chức nhằm làm cho tổ
chức vận hành và đạt mục tiêu của tổ chức” [6].
Tác giả Trần Kiểm cho rằng: “Quản lý là những tác động của chủ
thể quản lý trong việc huy động, kết hợp, sử dụng, điều chỉnh, điều phối
các nguồn lực (nhân lực, vật lực, tài lực) trong và ngoài tổ chức (chủ yếu
là nội lực) một cách tối ưu nhằm đạt mục đích của tổ chức với hiệu quả
cao nhất” [24].
Theo tác giả Bùi Minh Hiền: Quản lý là một quá trình tác động có tổ
chức, có hướng đích của chủ thể quản lý đến đối tượng quản lý nhằm đạt
được mục tiêu đề ra. Trong đó được hiểu:
- Quản lý là hoạt động có hướng đích, có mục tiêu được xác định để
qua đó tổ chức, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả.
- Quản lý tạo ra môi trường thuận lợi để mọi cá nhân và tập thể hợp

tác nhau hoàn thành mục tiêu. Đó là mối quan hệ giữa người và người, giữa
chủ thể với đối tượng quản lý, giữa hệ thống và khách thể quản lý.
- Quản lý là tận dụng mọi nguồn lực bên trong và bên ngoài, mọi cơ
hội để đạt được mục tiêu chất lượng [10].


20

Trong nghiên cứu luận văn chúng tôi sử dụng khái niệm: Quản lý là
sự tác động liên tục có tổ chức, có định hướng, có mục đích, có kế hoạch của
chủ thể quản lý đến đối tượng quản lý để chỉ huy, điều khiển, liên kết các yếu
tố tham gia vào hoạt động thành một chỉnh thể thống nhất, điều hoà hoạt
động của các khâu một cách hợp quy luật nhằm đạt đến mục tiêu xác định
trong điều kiện biến động của mơi trường.
1.2.2 Quản lí nhà trường
Nhà trường là một cơ sở giáo dục, là nơi triển khai thực hiện mọi chủ
trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về GD&ĐT, là nơi tổ
chức quá trình dạy học - giáo dục, đào tạo con người theo yêu cầu xã hội.
Tác giả Bùi Minh Hiền quan niệm rằng: “Quản lí nhà trường là q trình
tác động có mục đích, có định hướng, có tính kế hoạch của các chủ thể quản lí
(đứng đầu là hiệu trưởng nhà trường) đến các đối tượng quản lý(giáo viên, cán
bộ nhân viên, người học, các bên liên quan…) và huy động, sử dụng đúng mục
đích, có hiệu quả các nguồn lực nhằm thực hiện sứ mệnh của nhà trường đối
với hệ thống giáo dục và đào tạo, với cộng đồng và xã hội nhằm thực hiện mục
tiêu giáo dục đã xác định trong một môi trường luôn biến động”[10].
Theo tác giả Trần Kiểm, thuật ngữ “Quản lí trường học/ nhà trường”
có thể xem là đồng nghĩa của QLGD thuộc tầm vi mô. Quản lí trường học
thực chất là những tác động của chủ thể quản lí vào q trình giáo dục (được
tiến hành bởi tập thể giáo viên và học sinh với sự hỗ trợ đắc lực của các lực
lượng xã hội) nhằm hình thành và phát triển tồn diện nhân cách học sinh

theo mục tiêu đào tạo của nhà trường [24].
Chúng tơi cho rằng: Ở cấp vi mơ, QLGD có thể được hiểu là quản lí
nhà trường. Quản lí nhà trường là một chuỗi tác động hợp lí có mục đích, tự
giác, có kế hoạch, có hệ thống, mang tính tổ chức, sư phạm của chủ thể quản
lí đến tập thể cán bộ giảng dạy và người học, đến những lực lượng giáo dục
trong và ngoài nhà trường nhằm huy động học cùng công tác, phối hợp tham


21

gia vào sự hoạt động của nhà trường nhằm làm cho quy trình này vận hành
tới việc hồn thành những mục đích dự kiến.
Khi nghiên cứu về quản lí nhà trường, có nhiều cách tiếp cận khác nhau:
Thứ nhất, quản lí nhà trường theo tiếp cận của quản lí hệ thống: các
thành tố của hệ thống từ mục tiêu, chức năng, ngun tắc, phương pháp,
cơng cụ, nội dung, hình thức quản lí, nhà quản lí, đối tượng quản lí, mơi
trường quản lí...đều tồn tại và vận hành trong hệ thống quản lí, có mối quan
hệ tương hỗ, tác động qua lại và ảnh hưởng lẫn nhau.
Thứ hai, quản lí nhà trường là tâm điểm của quản lí giáo dục: Nhà
trường là thiết chế hiện thực hóa sứ mệnh của nền giáo dục nên quản lí nhà
trường được coi là trung tâm của quản lí giáo dục.
Thứ ba, quản lí nhà trường là quản lí giáo dục ở cấp độ vi mơ: Quản
lí nhà trường là QLGD diễn ra trong phạm vi một nhà trường, một cơ sở giáo
dục ở các cấp học, các trình độ đào tạo, được coi là quản lí ở cấp độ vi mơ.
Thứ tư, quản lí nhà trường chuyển từ chủ yếu là quản lí hành chính
sang quản lí chất lượng: Chất lượng giáo dục là mục tiêu tối cao của nhà
trường, là yếu tố quyết định sự tồn tại của nhà trường. Thông qua việc xây
dựng và công bố các chuẩn chất lượng, nhà trường cam kết với xã hội về sản
phẩm giáo dục đào tạo đảm bảo chất lượng theo yêu cầu xã hội.
Thứ năm, quản lí nhà trường theo hướng đảm bảo quyền tự chủ, tự

chịu trách nhiệm xã hội: Các cơ quan cấp trên trao quyền tự chủ cho nhà
trường theo quy định của pháp luật. Nhà trường thực hiện tự chủ và trách
nhiệm xã hội, đây là hai mặt của một thể thống nhất trong xu thế đổi mới
quản lí nhà trường hiện nay.
Thứ sáu, quản lí nhà trường theo xu thế dân chủ hóa và cùng tham
gia: Ngày nay, các chủ thể quản lí nhà trường đã được mở rộng (Ban giám
hiệu, tổ trưởng bộ môn, giáo viên, công nhân viên, người học, phụ huynh học
sinh, các lực lượng xã hội...) cùng tham gia quản lí, mở rộng quyền dân chủ


22

là phương thức tối ưu trong quản lí nhà trường. Trong đó, người hiệu trưởng
cần phải phối kết hợp và huy động sự tham gia tích cực các nhân vật trên vào
quản lí nhà trường.
Từ những phân tích trên, có thể khái quát: Quản lí nhà trường là hệ
thống những tác động hợp quy luật của chủ thể quản lí nhà trường đến
khách thể quản lí nhằm đưa các hoạt động giảng dạy, học tập, giáo dục của
nhà trường đạt tới mục tiêu phát triển giáo dục nhà trường.
1.2.3 Hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ mầm non
Trẻ trong độ tuổi mầm non là giai đoạn phát triển nhanh về thể lực, trí
lực cũng như tồn bộ cơ thể. Đây là giai đoạn trẻ khám phá, trải nghiệm,
hình thành những kỹ năng cần thiết cho cuộc đời, chính vì vậy trẻ rất hiếu
động và ln có sự mày mị tìm hiểu trong cuộc sống hằng ngày, chính khả
năng hiếu động, tính tự tin và sự tị mị trong khi trẻ chưa có kinh nghiệm để
bảo vệ bản thân phịng tránh các tai nạn và đảm bảo an toàn cho chính mình
sẽ dẫn tới việc trẻ bị tai nạn bất cứ lúc nào. Bên cạnh đó, việc chăm sóc, giáo
dục trẻ khơng đúng hoặc khơng có phương pháp cũng dẫn tới việc trẻ bị sang
chấn về tâm lý, gây ra các tai nạn về tinh thần cho trẻ.
Do đó, đảm bảo an tồn cho trẻ mầm non chính là đảm bảo cho trẻ

được sống trong một mơi trường an tồn về thể chất, tinh thần nhằm đảm
bảo mục tiêu giáo dục mầm non.
Hoạt động ĐBAT cho trẻ MN là một nhiệm vụ quan trọng hàng đầu
quyết định đến chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ nhất là khi hiện nay quy mô
mạng lưới trường mầm non trên cả nước ngày càng tăng cao. Sự phát triển
này đòi hỏi chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ cần được chú trọng và ngày
một nâng cao để đáp ứng được nhu cầu của xã hội.
1.2.4. Quản lí hoạt động đảm bảo an tồn cho trẻ mầm non
Theo tiếp cận chức năng thì quản lý đảm bảo an toàn cho trẻ mầm non
là quá trình tác động có chủ đích của chủ thể quản lý đến đối tượng quản lý


23

để thực hiện các nội dung đảm bảo an toàn cho trẻ mầm non thông qua các
chức năng quản lý nhằm đạt được mục tiêu giáo dục trong điều kiện mơi
trường ln biến động. Nói cách khác, quản lý đảm bảo an tồn cho trẻ mầm
non là một q trình tác động có chủ đích của hiệu trưởng trường mầm non
tới các bộ phận và các cá nhân trong và ngoài nhà trường, để thực hiện các
nội dung đảm bảo an tồn cho trẻ mầm non thơng qua các chức năng quản
lý nhằm đảm bảo trẻ được phát triển trong một mơi trường an tồn cả về thể
chất lẫn tinh thần giúp trẻ phát triển một cách toàn diện.
1.3 Trường mầm non và hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ ở trường
mầm non
1.3.1. Trường mầm non
Trong khoản 1 điều 23 - Luật giáo dục số: 43/2019/QH14 nêu rõ Vị
trí, vai trò và mục tiêu của giáo dục mầm non: “Giáo dục mầm non là cấp
học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, đặt nền móng cho sự phát
triển toàn diện con người Việt Nam, thực hiện việc ni dưỡng, chăm sóc,
giáo dục trẻ em từ 03 tháng tuổi đến 06 tuổi.” [39].

Điều lệ trường Mầm non theo thông tư số 52/2020/TT-BGDĐT ngày
31 tháng 12 năm 2020 đã ghi rõ, trường Mầm non là cơ sở giáo dục có
nhiệm vụ thực hiện việc ni dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ từ 3 tháng đến 6
tuổi để giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thầm mỹ, hình thành
những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ vào học lớp 1 bậc tiểu
học [4].
Giáo dục mầm non là một bộ phận trong hệ thống giáo dục quốc dân
nó có vị trí quan trọng cho việc đặt nền móng cho các bậc học tiếp theo.
Chính vì vậy quản lý trường mầm non rất quan trọng nó ảnh hưởng trực tiếp
đến chất lượng chăm sóc, đảm bảo an tồn cho trẻ góp phần tạo nên chất
lượng giáo dục của ngành học.


24

1.3.1.1. Vị trí của trường mầm non
Trường Mầm non là đơn vị của cơ sở giáo dục Mầm non trong hệ
thống giáo dục quốc dân. Trường đảm nhận việc nuôi dưỡng, chăm sóc và
giáo dục trẻ em nhằm giúp trẻ em hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân
cách; chuẩn bị cho trẻ em vào lớp 1.
1.3.1.2. Chức năng và nhiệm vụ của trường Mầm non
- Tổ chức thực hiện việc ni dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em từ 3
tháng tuổi đến 6 tuổi theo chương trình giáo dục Mầm non do Bộ trưởng Bộ
Giáo dục và Đào tạo ban hành.
- Huy động trẻ em lứa tuổi mầm non đến trường; tổ chức giáo dục
hòa nhập cho trẻ em có hồn cảnh khó khăn, trẻ em khuyết tật; thực hiện phổ
cập giáo dục mầm non cho trẻ em năm tuổi. Hằng năm, tự kiểm tra theo tiêu
chuẩn quy định về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em năm tuổi, báo cáo
cấp có thẩm quyền bằng văn bản.
- Quản lý cán bộ, giáo viên, nhân viên để thực hiện nhiệm vụ ni

dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em.
- Huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực theo quy định của pháp luật.
- Xây dựng cơ sở vật chất theo yêu cầu chuẩn hóa, hiện đại hóa hoặc
theo yêu cầu tối thiểu đối với vùng đặc biệt khó khăn.
- Phối hợp với gia đình trẻ em, tổ chức và cá nhân để thực hiện hoạt
động nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em.
- Tổ chức cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và trẻ em tham gia
các hoạt động xã hội trong cộng đồng.
- Thực hiện kiểm định chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục
trẻ em theo quy định.
- Thực hiện các nhiệm vụ và quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.
1.3.2. Mục tiêu hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ ở trường mầm non
Mục tiêu hoạt động đảm bảo an toàn cho trẻ ở các trường mầm non là


25

giúp cho cán bộ giáo viên, phụ huynh học sinh,cộng đồng:
- Biết được tầm quan trọng của việc bảo vệ an tồn và phịng tránh các tai nạn
cho trẻ trong việc chăm sóc, ni dạy trẻ trong các cơ sở giáo dục mầm non.
- Củng cố, cập nhật kiến thức về bảo vệ an tồn, phịng tránh các tai nạn cho
trẻ.
- Biết cách quản lý nhằm đảm bảo an toàn cho trẻ trong các cơ sở giáo dục
mầm non trong bối cảnh hiện nay.
- Nâng cao kỹ năng giám sát, theo dõi, đánh giá và quản lý bảo vệ an tồn cho
trẻ.
- Biết cách ứng dụng cơng tác quản lý bảo vệ đảm bảo an toàn cho trẻ tại các
cơ sở giáo dục mầm non.
1.3.3. Nội dung đảm bảo an toàn cho trẻ ở trường mầm non
Lứa tuổi mầm non luôn cần được bảo vệ một cách tốt nhất đặc biệt

trong các cơ sở giáo dục mầm non việc đảm bảo an tồn cho trẻ là vơ cùng
quan trọng. Những nội dung cơ bản của đảm bảo an toàn cho trẻ trong
trường mầm non là:
1.3.3.1. An toàn về sức khỏe
- Đảm bảo trẻ được chăm sóc, ni dưỡng đầy đủ, vệ sinh phòng tránh bệnh
tật tốt.
- Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Nước uống và nước sinh hoạt dùng cho
trẻ đảm bảo vệ sinh.
- Cần có đồ dùng sơ cứu và các loại thuốc thông thường tại các lớp học; nhân
viên y tế trường học.
1.3.3.2. An toàn về tâm lí
- Tạo cảm giác an tồn cho trẻ khi đến trường, lớp mầm non.
- Giáo viên thương yêu và đáp ứng mọi nhu cầu của trẻ.
- Giáo viên dành thời gian tiếp xúc vui vẻ với trẻ, tạo không khí thân mật như
ở gia đình, tạo cảm giác n ổn cho trẻ khi ở trường, lớp, trẻ tin tưởng rằng
cơ u trẻ.
- Tránh gị ép, dọa nạt, phê phán trẻ. Đặc biệt quan tâm chăm sóc trẻ mới đến
lớp, nhóm trẻ và các trẻ có nhu cầu đặc biệt.
1.3.3.3. An tồn về tính mạng
- Khơng để xảy ra tai nạn và thất lạc trẻ.