KHOA LUẬT CƯƠNG
BỘ MÔN NGHỀ LUẬT SƯ
Tiểu luận môn học
Đề tài:
NGHỀ LUẬT SƯ Ở VIỆT NAM –
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
Tp.Hồ Chí Minh
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Ti u lu n Ngh Lu t s Vi t Nam – Th c tr ng và gi i phápể ậ ề ậ ư ở ệ ự ạ ả
M Đ UỞ Ầ
Th c t khách quan c a m t qu c gia đang không ng ng phát tri n,ự ế ủ ộ ố ừ ể
c a m t đ t n c luôn h ng đ n n n dân ch v ng m nh và c a m tủ ộ ấ ướ ướ ế ề ủ ữ ạ ủ ộ
dân t c ngày ngày v n mình ra v i bè b n năm châu, thì s m nh b o vộ ươ ớ ạ ứ ệ ả ệ
công lý, đ m b o công b ng xã h i đ c đ cao là t t y u và chính đáng.ả ả ằ ộ ượ ề ấ ế
Không có giai đo n nào trong l ch s phát tri n c a đ t n c tr cạ ị ử ể ủ ấ ướ ướ
đây, v th và vai trò c a ngh lu t s l i đ c coi tr ng nh hi n nay. Cóị ế ủ ề ậ ư ạ ượ ọ ư ệ
th nói, đây là th i đi m mà xã h i Vi t Nam đã d n nhìn nh n sát g nể ờ ể ộ ệ ầ ậ ầ
h n đ i v i vai trò c a ngh lu t s theo đúng ch đ ng mà ngh nàyơ ố ớ ủ ề ậ ư ỗ ứ ề
x ng đáng có đ c. Ng i dân ngày càng tìm đ n lu t s nh m t nhuứ ượ ườ ế ậ ư ư ộ
c u thi t thân, s l ng lu t s , t ch c hành ngh lu t s ngày m t phátầ ế ố ượ ậ ư ổ ứ ề ậ ư ộ
tri n, n n t pháp n c nhà đã t o đi u ki n nhi u h n đ lu t s thể ề ư ướ ạ ề ệ ề ơ ể ậ ư ể
hi n t m quan tr ng c a mình.ệ ầ ọ ủ
Liên ti p trong th i gian g n đây, Đ ng và Nhà n c đã th hi nế ờ ầ ả ướ ể ệ
m i quan tâm đ c bi t giành cho ngh lu t s , c th Ngh quy t 08-ố ặ ệ ề ậ ư ụ ể ị ế
NQ/TW v c i cách t pháp và Ngh quy t 49-NQ/TW c a B Chính tr đãề ả ư ị ế ủ ộ ị
ch rõ vai trò c a lu t s trong n n t pháp n c nhà. Lu t lu t s ỉ ủ ậ ư ề ư ướ ậ ậ ư 2006
thay th Pháp l nh lu t s năm 2001 (tr c đó n a là Pháp l nh t ch c lu tế ệ ậ ư ướ ữ ệ ổ ứ ậ
s năm 1987) đã th hi n thành t u tích c c c a ho t đ ng l p pháp đ i v iư ể ệ ự ự ủ ạ ộ ậ ố ớ
ngh lu t s . ề ậ ư Đ c bi t, khi mà nhu c u c a xã h i, c a nhà n c đ i v iặ ệ ầ ủ ộ ủ ướ ố ớ
ngh lu t s n c ta đ c th hi n ngày m t b c thi t, thì nh ng về ậ ư ở ướ ượ ể ệ ộ ứ ế ữ ị
lãnh đ o Nhà n c đã có nh ng s quan tâm l n, th hi n cách nhìn nh nạ ướ ữ ự ớ ể ệ ậ
m i cũng nh cách th c s c th hóa đ ng l i c a Đ ng, chính sách,ớ ư ứ ự ụ ể ườ ố ủ ả
pháp lu t Nhà n c đ i v i ngh lu t s . ậ ướ ố ớ ề ậ ư
Tháng 5 năm 2009, khi Đ i h i đ i bi u liên đoàn lu t s l n thạ ộ ạ ể ậ ư ầ ứ
nh t di n ra, Ch t ch n c Nguy n Minh Tri t và Phó th t ng Tr ngấ ễ ủ ị ướ ễ ế ủ ướ ươ
Vĩnh Tr ng đã đ n d và đã có nh ng phát bi u th hi n s kỳ v ng c aọ ế ự ữ ể ể ệ ự ọ ủ
Nhà n c, Chính ph đ i v i các lu t s . Ngày 8/12/2009, ướ ủ ố ớ ậ ư Liên đoàn Lu tậ
s Vi t Nam đã t ch c cu c to đàm gi a đ i di n lu t s Vi t Nam vàư ệ ổ ứ ộ ạ ữ ạ ệ ậ ư ệ
Th t ng Nguy n T n Dũng v i ch đ : "Vai trò c a lu t s Vi t Namủ ướ ễ ấ ớ ủ ề ủ ậ ư ệ
trong c i cách t pháp, xây d ng nhà n c pháp quy n và h i nh p qu cả ư ự ướ ề ộ ậ ố
t "ế .
Xu t phát t t m quan tr ng đ i vi c nhìn nh n ngh lu t s Vi tấ ừ ầ ọ ố ệ ậ ề ậ ư ở ệ
Nam hi n nay, ng i h c ch n đ tài ệ ườ ọ ọ ề "Ngh lu t s Vi t Nam - th cề ậ ư ở ệ ự
tr ng và gi i pháp"ạ ả làm bài ti u lu n.ể ậ
Lê Văn Cao – L p D – K9.1, ớ H c Vi n T Pháp, Hà N i, 2010ọ ệ ư ộ
Trang 1
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Ti u lu n Ngh Lu t s Vi t Nam – Th c tr ng và gi i phápể ậ ề ậ ư ở ệ ự ạ ả
N I DUNGỘ
Ch ng 1ươ
M t s v n đ lý lu n v lu t s và hành ngh lu t s Vi tộ ố ấ ề ậ ề ậ ư ề ậ ư ở ệ
Nam
1.1 Khái ni m v lu t s , ngh lu t s ệ ề ậ ư ề ậ ư
Trong các nhà n c pháp quy n hi n nay, quy n bào ch a và quy nướ ề ệ ề ữ ề
đ c b o v quy n, l i ích h p pháp là m t trong nh ng quy n c b nượ ả ệ ề ợ ợ ộ ữ ề ơ ả
c a công dân; quy n đó th ng đ c th hi n ngay trong Hi n pháp vàủ ề ườ ượ ể ệ ế
đ c c th hóa trong các văn b n lu t r ng: công dân có th t bào ch a,ượ ụ ể ả ậ ằ ể ự ữ
b o v quy n, l i ích h p pháp c a mình ho c nh ng i khác bào ch a,ả ệ ề ợ ợ ủ ặ ờ ườ ữ
b o v quy n, l i ích h p pháp c a mình tr c Toà án. T vi c nhả ệ ề ợ ợ ủ ướ ừ ệ ờ
ng i khác bào ch a, lu t s và ngh lu t s xu t hi n đ đáp ng nhuườ ữ ậ ư ề ậ ư ấ ệ ể ứ
c u đ c bào ch a, b o v quy n và l i ích h p pháp c a công dân. ầ ượ ữ ả ệ ề ợ ợ ủ
V y hi u khái ni m lu t s là gì? ậ ể ệ ậ ư
Hi n nay, chúng ta có th hi u v i nhau r ng: lệ ể ể ớ ằ u t s là m t ch cậ ư ộ ứ
danh t pháp đ c l p, ch nh ng ng i có đ đi u ki n hành ngh chuyênư ộ ậ ỉ ữ ườ ủ ề ệ ề
nghi p theo quy đ nh c a pháp lu t nh m th c hi n vi c t v n pháp lu t,ệ ị ủ ậ ằ ự ệ ệ ư ấ ậ
đ i di n theo y quy n, b o v quy n và l i ích h p pháp cho cá nhân, tạ ệ ủ ề ả ệ ề ợ ợ ổ
ch c và nhà n c tr c tòa án và th c hi n các d ch v pháp lý khác. ứ ướ ướ ự ệ ị ụ Đi uề
2 Lu t Lu t s 2006 quy đ nh: Lu t s là ng i có đ tiêu chu n, đi uậ ậ ư ị ậ ư ườ ủ ẩ ề
ki n hành ngh theo quy đ nh c a Lu t lu t s , th c hi n d ch v pháp lýệ ề ị ủ ậ ậ ư ự ệ ị ụ
theo yêu c u c a cá nhân, c quan, t ch c. Tiêu chu n lu t s đ c quyầ ủ ơ ổ ứ ẩ ậ ư ượ
đ nh t i Đi u 10 Lu t Lu t s nh sau: “Công dân Vi t Nam trung thànhị ạ ề ậ ậ ư ư ệ
v i T qu c, tuân th Hi n pháp và pháp lu t, có ph m ch t đ o đ c t t,ớ ổ ố ủ ế ậ ẩ ấ ạ ứ ố
có b ng C nhân Lu t, đã đ c đào t o ngh lu t s , đã qua th i gian t pằ ử ậ ượ ạ ề ậ ư ờ ậ
s hành ngh lu t s , có s c kho b o đ m hành ngh lu t s thì có thự ề ậ ư ứ ẻ ả ả ề ậ ư ể
tr thành Lu t s . L u ý r ng, ng i có đ tiêu chu n quy đ nh t i Đi uở ậ ư ư ằ ườ ủ ẩ ị ạ ề
10 c a Lu t lu t s mu n đ c hành ngh lu t s ph i có Ch ng chủ ậ ậ ư ố ượ ề ậ ư ả ứ ỉ
hành ngh lu t s và gia nh p m t Đoàn lu t s .ề ậ ư ậ ộ ậ ư
Ngh lu t s là ngh nh th nào?ề ậ ư ề ư ế
Ngh lu t s Vi t Nam tr c h t là m t ngh lu t, trong đó cácề ậ ư ở ệ ướ ế ộ ề ậ
lu t s b ng ki n th c pháp lu t c a mình, đ c l p th c hi n các ho tậ ư ằ ế ứ ậ ủ ộ ậ ự ệ ạ
đ ng trong ph m vi hành ngh theo quy đ nh c a pháp lu t và quy chộ ạ ề ị ủ ậ ế
trách nhi m ngh nghi p, nh m m c đích ph ng s công lý, góp ph n b oệ ề ệ ằ ụ ụ ự ầ ả
v pháp ch và xây d ng Nhà n c pháp quy n Vi t Nam. ệ ế ự ướ ề ệ
Lê Văn Cao – L p D – K9.1, ớ H c Vi n T Pháp, Hà N i, 2010ọ ệ ư ộ
Trang 2
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Ti u lu n Ngh Lu t s Vi t Nam – Th c tr ng và gi i phápể ậ ề ậ ư ở ệ ự ạ ả
Theo nhi u nhà nghiên c u, ngh lu t s không gi ng nh nh ngề ứ ề ậ ư ố ư ữ
ngh bình th ng khác vì ngoài nh ng yêu c u v ki n th c và trình đề ườ ữ ầ ề ế ứ ộ
chuyên môn thì vi c hành ngh lu t s còn ph i tuân th theo quy ch đ oệ ề ậ ư ả ủ ế ạ
đ c ngh nghi p. Đi u này t o nên nét đ c thù riêng c a ngh lu t s vàứ ề ệ ề ạ ặ ủ ề ậ ư
nét đ c thù này tác đ ng sâu s c đ n k năng hành ngh , đ c bi t là kặ ộ ắ ế ỹ ề ặ ệ ỹ
năng tranh t ng c a các lu t s . ụ ủ ậ ư
Xét v tính ch t, có th hi u ngh lu t s có ba tính ch t c b nề ấ ể ể ề ậ ư ấ ơ ả
nh sau:ư
Th nh t, tính ch t tr giúp: Nói đ n tr giúp nghĩa là nói đ n sứ ấ ấ ợ ế ợ ế ự
giúp đ , bênh v c không v l i c a lu t s cho nh ng ng i vào v thỡ ự ụ ợ ủ ậ ư ữ ườ ở ị ế
th p kém. Nh ng ng i đ c tr giúp th ng là ng i b c hi p, b đ iấ ữ ườ ượ ợ ườ ườ ị ứ ế ị ố
x b t công trái pháp lu t trong xã h i hay nh ng ng i nghèo, ng i giàử ấ ậ ộ ữ ườ ườ
cô đ n, ng i ch a thành niên mà không có s đùm b c c a gia đình. Doơ ườ ư ự ọ ủ
đó, tính ch t này th hi n ho t đ ng c a ngh lu t s không ch là b nấ ể ệ ạ ộ ủ ề ậ ư ỉ ổ
ph n mà còn là th c đo lòng nhân ái và đ o đ c c a lu t s .ậ ướ ạ ứ ủ ậ ư
Th hai, tính ch t h ng d n: Thông th ng, lu t s th c hi n vi cứ ấ ướ ẫ ườ ậ ư ự ệ ệ
h ng d n cho khách hàng hi u đúng tinh th n và n i dung c a pháp lu t,ướ ẫ ể ầ ộ ủ ậ
đ t đó h bi t cách tháo g v ng m c sao cho phù h p v i pháp lý vàể ừ ọ ế ỡ ướ ắ ợ ớ
đ o lý, cũng nh đ b o v quy n và l i ích chính đáng c a h .ạ ư ể ả ệ ề ợ ủ ọ
Th ba, tính ch t ph n bi n: Là nh ng bi n lu n nh m ph n bác l iứ ấ ả ệ ữ ệ ậ ằ ả ạ
lý l , ý ki n quan đi m c a ng i khác mà mình cho là không phù h p v iẽ ế ể ủ ườ ợ ớ
pháp lý và đ o lý. Lu t s l y pháp lu t và đ o đ c xã h i làm chu n m cạ ậ ư ấ ậ ạ ứ ộ ẩ ự
đ xem xét m i khía c nh c a s vi c nh m xác đ nh rõ ph i trái, đúngể ọ ạ ủ ự ệ ằ ị ả
sai… t đó đ xu t nh ng bi n pháp phù h p b o v l ph i, lo i b saiừ ề ấ ữ ệ ợ ả ệ ẽ ả ạ ỏ
trái, b o v công lý. ả ệ
T tính ch t, đ c thù c a ngh lu t s , chúng ta th y r ng không dừ ấ ặ ủ ề ậ ư ấ ằ ễ
dàng đ có th th c hi n ngh này m t cách bình th ng. các n cể ể ự ệ ề ộ ườ Ở ướ
phát tri n ngh lu t s r t đ c coi tr ng trong xã h i. Ng i đ c phépể ề ậ ư ấ ượ ọ ộ ườ ượ
hành ngh lu t s ph i tr i qua nhi u ch ng trình đào t o và ph i làề ậ ư ả ả ề ươ ạ ả
ng i h i đ nhi u ph m ch t quan tr ng nh thông minh, trong sáng,ườ ộ ủ ề ẩ ấ ọ ư
trung th c, dũng c m. Lu t s ph i bi t l y pháp lu t, đ o đ c xã h i, lự ả ậ ư ả ế ấ ậ ạ ứ ộ ẽ
s ng công b ng và chân lý khách quan làm c s cho ho t đ ng nghố ằ ơ ở ạ ộ ề
nghi p thì m i đ c tin t ng và trân tr ng. ệ ớ ượ ưở ọ
1.2 Các giai đo n phát tri n c a ngh lu t s Vi t Namạ ể ủ ề ậ ư ở ệ
S l c v s hình thành ngh lu t s trên th gi iơ ượ ề ự ề ậ ư ế ớ
châu Âu vào th i Hy L p, La Mã c đ i, ngh lu t s đã xu tỞ ờ ạ ổ ạ ề ậ ư ấ
hi n trong đ i s ng xã h i. S sách k l i r ng, vào kho ng th k th Vệ ờ ố ộ ử ể ạ ằ ả ế ỷ ứ
tr c Công nguyên, trong ướ nhà n c Hy L p c , t ch c toà án đã đ cướ ạ ổ ổ ứ ượ
hình thành và vi c xét x có s tham gia c a ng i dân. Nguyên cáo ho cệ ử ự ủ ườ ặ
Lê Văn Cao – L p D – K9.1, ớ H c Vi n T Pháp, Hà N i, 2010ọ ệ ư ộ
Trang 3
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Ti u lu n Ngh Lu t s Vi t Nam – Th c tr ng và gi i phápể ậ ề ậ ư ở ệ ự ạ ả
b cáo có th t trình bày ý ki n, lý l c a mình tr c Toà ho c nh ng iị ể ự ế ẽ ủ ướ ặ ờ ườ
khác có tài hùng bi n trình bày h ý ki n, lý l b o v ho c bào ch a. Vàoệ ộ ế ẽ ả ệ ặ ữ
th i đó, vi c bào ch a xu t phát t nhiên nh m minh oan cho b n bè ho cờ ệ ữ ấ ự ằ ạ ặ
ng i thân b chính quy n b t giam, tr ng ph t m t cách đ c đoán và vôườ ị ề ắ ừ ạ ộ ộ
c . Còn La Mã c đ i, phiên toà th ng có s tham gia c a các nhàớ ở ổ ạ ườ ự ủ
chuyên môn, ng i am hi u pháp lu t đ nh c nh nh ng quy t c tôn giáoườ ể ậ ể ắ ỡ ữ ắ
đ tránh vi c vi n d n sai ho c vi ph m th t c t t ng; xã h i d n d nể ệ ệ ẫ ặ ạ ủ ụ ố ụ ộ ầ ầ
hình thành m t nhóm ng i chuyên sâu, am hi u v pháp lu t và vi c di nộ ườ ể ề ậ ệ ễ
gi i pháp lu t c a h đ c xem xét nh ho t đ ng ngh nghi p. T đó,ả ậ ủ ọ ượ ư ạ ộ ề ệ ừ
ho t đ ng c a h ( lu t s ) đ c ch p nh n và uy tín c a h trong xã h iạ ộ ủ ọ ậ ư ượ ấ ậ ủ ọ ộ
ngày càng đ c nâng cao, ngh lu t s đ c xem nh m t ngh vinhượ ề ậ ư ượ ư ộ ề
quang trong xã h i.ộ
Khi châu Âu chuy n sang th i kỳ Trung c v i các tri u đ i phongể ờ ổ ớ ề ạ
ki n phân quy n cát c , Toà án và ch đ lu t s các n c đ c xâyế ề ứ ế ộ ậ ư ở ướ ượ
d ng d i nhi u hình th c khác nhau nh m m c đích ph c v tôn giáo vàự ướ ề ứ ằ ụ ụ ụ
ch đ phong ki n. Lu t s th i ký này không th hi n rõ và đ y đ cácế ộ ế ậ ư ờ ể ệ ầ ủ
tính ch t ngh nghi p c a h , vai trò c a lu t s b h n ch và bóp ngh tấ ề ệ ủ ọ ủ ậ ư ị ạ ế ẹ
b i ch đ xã h i chuyên quy n hà kh c.ở ế ộ ộ ề ắ
B c sang ch đ t b n, ngh lu t s đ c t ch c ch t ch v iướ ế ộ ư ả ề ậ ư ượ ổ ứ ặ ẽ ớ
nh ng đi u ki n kh t khe nh m b o v quy n l i riêng cho m t b ph nữ ề ệ ắ ằ ả ệ ề ợ ộ ộ ậ
ng i xu t thân t giai c p t s n. D n d n, các cu c đ u tranh vì dânườ ấ ừ ấ ư ả ầ ầ ộ ấ
ch , bình đ ng di n ra th ng xuyên đã bu c chính quy n các n c tủ ẳ ễ ườ ộ ề ướ ư
s n ph i m r ng quy n dân ch cho ng i dân, nhu c u c a ng i dânả ả ở ộ ề ủ ườ ầ ủ ườ
đ i v i vi c đ c đ m b o quy n và l i ích c a mình trên c s các quyố ớ ệ ượ ả ả ề ợ ủ ơ ở
đ nh pháp lu t luôn th ng tr c. Ngh lu t s th hi n vai trò to l n c aị ậ ườ ự ề ậ ư ể ệ ớ ủ
mình, d n hình thành m t ngh t do.ầ ộ ề ự
Hi n nay, các n c phát tri n, ngh lu t s l i càng đ c trânệ ở ướ ể ề ậ ư ạ ượ
tr ng, và th c s ngh lu t s , b ng tính ch t và đòi h i đ c thù c a nghọ ự ự ề ậ ư ằ ấ ỏ ặ ủ ề
nghi p luôn là m t trong nh ng ngh đ c yêu thích nh t. M , r tệ ộ ữ ề ượ ấ Ở ỹ ấ
nhi u v t ng th ng xu t thân là lu t s , nhi u chính tr gia c a n c nàyề ị ổ ố ấ ậ ư ề ị ủ ướ
đã t ng là lu t s tr c khi b c vào chính tr ng. Nói đ n thu nh p,ừ ậ ư ướ ướ ườ ế ậ
ngh lu t s luôn là ngh có thu nh p d n đ u các n c phát tri n nhề ậ ư ề ậ ẫ ầ ở ướ ể ư
M và châu Âu. Theo th ng kê trong năm 2009 c a T p chí ỹ ố ủ ạ Fortune, trong
s 10 t p đoàn tr l ng cho nhân viên cao nh t toàn c u thì các công tyố ậ ả ươ ấ ầ
lu t đã chi m đ n con s 6, bao g m: ậ ế ế ố ồ Baker Donelson, Bingham
McCutchen, Alston & Bird, Perkins Coie, Arnold & Porter và Orrick,
Herrington & Sutcliffe. Trong đó, Baker Donelson đ ng s m t toàn c u vứ ố ộ ầ ề
vi c tr l ng cao nh t cho nhân viên c a mình.ệ ả ươ ấ ủ
Nh v y, không ng u nhiên mà ngh lu t s th c s luôn đ c tônư ậ ẫ ề ậ ư ự ự ượ
tr ng nhi u qu c gia trên th gi i. B i có đ c đi u đó, qua th c ti nọ ở ề ố ế ớ ở ượ ề ự ễ
Lê Văn Cao – L p D – K9.1, ớ H c Vi n T Pháp, Hà N i, 2010ọ ệ ư ộ
Trang 4
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Ti u lu n Ngh Lu t s Vi t Nam – Th c tr ng và gi i phápể ậ ề ậ ư ở ệ ự ạ ả
ngh nghi p v i nh ng đ c thù riêng, v i nh ng ph m ch t, y u t c nề ệ ớ ữ ặ ớ ữ ẩ ấ ế ố ầ
thi t đ m b o hành ngh ph i đ t m c đ cao, không d gì ai cũng cóế ả ả ề ả ạ ở ứ ộ ễ
th theo đu i ngh này m t cách th c s . ể ổ ề ộ ự ự
S hình thành và phát tri n c a ngh lu t s Vi t Namự ể ủ ề ậ ư ở ệ
Sau khi xâm l c Nam kỳ, ngày 26/11/1876 ng i Pháp đã ban hànhượ ườ
Ngh đ nh v vi c bi n h cho ng i Pháp ho c ng i Vi t mang qu cị ị ề ệ ệ ộ ườ ặ ườ ệ ố
t ch Pháp t i Tòa án Pháp. T đó ngh lu t s m i chính th c xu t hi n ị ạ ừ ề ậ ư ớ ứ ấ ệ ở
n c ta, còn tr c đây, vi c xét x c a chính quy n phong ki n Vi t Namướ ướ ệ ử ủ ề ế ệ
do vua, quan phong ki n th c hi n mà không có s bào ch a, b o v . ế ự ệ ự ữ ả ệ
Năm 1884, sau khi thi t l p b máy cai tr trên toàn lãnh th Vi tế ậ ộ ị ổ ệ
Nam, Toàn quy n Pháp ký S c l nh thành l p Lu t s Đoàn t i Sài Gòn vàề ắ ệ ậ ậ ư ạ
Hà N i g m các lu t s ng i Pháp và ng i Vi t đã nh p qu c t chộ ồ ậ ư ườ ườ ệ ậ ố ị
Pháp. Các lu t s ch bi n h tr c Tòa án Pháp cho ng i Pháp ho cậ ư ỉ ệ ộ ướ ườ ặ
ng i có qu c t ch Pháp. Sau đó, v i S c l nh ngày 30/1/1911, nhà c mườ ố ị ớ ắ ệ ầ
quy n Pháp đã m r ng cho ng i Vi t Nam không có qu c t ch Phápề ở ộ ườ ệ ố ị
đ c làm lu t s . Ti n thêm m t b c, nhà c m quy n Pháp ký S c l nhượ ậ ư ế ộ ướ ầ ề ắ ệ
ngày 25/5//930 v t ch c Lu t s đoàn Hà N i, Sài Gòn và Đà N ng.ề ổ ứ ậ ư ở ộ ẵ
S c l nh này đã m r ng cho các lu t s không ch bi n h tòa án Phápắ ệ ở ộ ậ ư ỉ ệ ộ ở
mà c tr c Toà án Vi t Nam; không ch bào ch a cho ng i có qu c t chả ướ ệ ỉ ữ ườ ố ị
Pháp mà c ng i không có qu c t ch Pháp. ả ườ ố ị
Có m t chi ti t khá thú v là, ng i Vi t Nam đ u tiên làm lu t s làộ ế ị ườ ệ ầ ậ ư
ông Phan Văn Tr ng (1876 - 1933). Ông là ng i T Liêm, Hà N i, t tườ ườ ừ ộ ố
nghi p Đ i h c lu t và làm lu t s t i Paris, m t nhà yêu n c. Conệ ạ ọ ậ ậ ư ạ ộ ướ
đ ng có tr s H c vi n T pháp t a l c (n i đào t o ngh lu t s duyườ ụ ở ọ ệ ư ọ ạ ơ ạ ề ậ ư
nh t Vi t Nam hi n nay) mang tên Phan Văn Tr ng. ấ ở ệ ệ ườ
Khi cách m ng tháng Tám thành công, chính quy n v tay nhânạ ề ề
dân thì b máy t pháp n c ta cũng đ c t ch c l i. H n m t tháng sauộ ư ướ ượ ổ ứ ạ ơ ộ
khi Nhà n c Vi t Nam Dân ch C ng hòa ra đ i, Ch t ch H Chí Minhướ ệ ủ ộ ờ ủ ị ồ
v i t cách là ng i đ ng đ u chính quy n m i đã ký S c l nh s 46/SLớ ư ườ ứ ầ ề ớ ắ ệ ố
ngày 10-10-1945 v t ch c đoàn th lu t s . S c l nh s 46/SL duy trì tề ổ ứ ể ậ ư ắ ệ ố ổ
ch c lu t s cũ trong đó có s v n d ng linh ho t các quy đ nh pháp lu tứ ậ ư ự ậ ụ ạ ị ậ
cũ v lu t s nh ng không trái v i nguyên t c đ c l p và chính th dânề ậ ư ư ớ ắ ộ ậ ể
ch c ng hoà. Hi n pháp n c Vi t Nam dân ch c ng hoà năm 1946ủ ộ ế ướ ệ ủ ộ
kh ng đ nh quy n bào ch a là m t trong nh ng quy n c b n c a côngẳ ị ề ữ ộ ữ ề ơ ả ủ
dân, c th Đi u 67 c a Hi n Pháp quy đ nh "Ng i b cáo đ c quy n tụ ể ề ủ ế ị ườ ị ượ ề ự
bào ch a l y ho c m n lu t s ”.ữ ấ ặ ượ ậ ư
Lê Văn Cao – L p D – K9.1, ớ H c Vi n T Pháp, Hà N i, 2010ọ ệ ư ộ
Trang 5
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Ti u lu n Ngh Lu t s Vi t Nam – Th c tr ng và gi i phápể ậ ề ậ ư ở ệ ự ạ ả
Do hoàn c nh l ch s v i cu c kháng chi n ch ng Pháp, ch ng Mả ị ử ớ ộ ế ố ố ỹ
k ti p nhau, toàn dân ta đã ph i t p trung s c ng i, s c c a cho nhi mế ế ả ậ ứ ườ ứ ủ ệ
v c u n c. V i đi u ki n đó, t ch c lu t s không th duy trì. Nhi uụ ứ ướ ớ ề ệ ổ ứ ậ ư ể ề
lu t gia, lu t s đã ra m t tr n, lên chi n khu ho c tham gia vào ho t đ ngậ ậ ư ặ ậ ế ặ ạ ộ
t pháp t i các vùng do chính quy n ta ki m soát, ngh lu t s giai đo nư ạ ề ể ề ậ ư ạ
này g p muôn vàn khó khăn. Tuy th , Đ ng và Nhà n c ta v n luôn quanặ ế ả ướ ẫ
tâm đ n vi c b o đ m quy n bào ch a tr c Toà án c a b cáo, m t trongế ệ ả ả ề ữ ướ ủ ị ộ
nh ng quy n c b n c a công dân đã đ c ghi trong Hi n pháp. S c l nhữ ề ơ ả ủ ượ ế ắ ệ
s 69/SL ngày 18/6/1949 quy đ nh nguyên cáo, b cáo có th nh m t côngố ị ị ể ờ ộ
dân không ph i là lu t s bênh v c cho mình. ả ậ ư ự
Ti p t c kh ng đ nh quan đi m c a Đ ng, Nhà n c ta v quy nế ụ ẳ ị ể ủ ả ướ ề ề
bào ch a và b o v quy n, l i ích h p pháp c a công dân, Hi n phápữ ả ệ ề ợ ợ ủ ế
n c Vi t Nam dân ch c ng hoà năm 1959 (Đi u 101) đã quy đ nhướ ệ ủ ộ ề ị
"Quy n bào ch a c a ng i b cáo đ c b o đ m"; ti p đó Hi n phápề ữ ủ ườ ị ượ ả ả ế ế
n c C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam năm 1980 ngoài vi c kh ngướ ộ ộ ủ ệ ệ ẳ
đ nh b o đ m quy n bào ch a c a b cáo, còn quy đ nh vi c thành l p tị ả ả ề ữ ủ ị ị ệ ậ ổ
ch c lu t s đ giúp cá nhân, t ch c b o v quy n, l i ích h p pháp c aứ ậ ư ể ổ ứ ả ệ ề ợ ợ ủ
mình.
Đ th c hi n quy đ nh c a Hi n pháp, trong giai đo n tri n khai xâyể ự ệ ị ủ ế ạ ể
d ng văn b n pháp lu t v t ch c lu t s , đ i ngũ bào ch a viên ti p t cự ả ậ ề ổ ứ ậ ư ộ ữ ế ụ
đ c c ng c và phát tri n, c th ngày 31/10/1983 B T pháp ban hànhượ ủ ố ể ụ ể ộ ư
Thông t sư ố 691/QLTPK v công tác bào ch a, trong đó quy đ nh c thề ữ ị ụ ể
tiêu chu n, đi u ki n làm bào ch a viên, quy đ nh m i t nh, thành phẩ ề ệ ữ ị ở ỗ ỉ ố
tr c thu c Trung ng thành l p m t Đoàn bào ch a viên. Riêng haiự ộ ươ ậ ộ ữ ở
thành ph Hà N i và H Chí Minh thì thành l p Đoàn lu t s , bào ch aố ộ ồ ậ ậ ư ữ
viên, t p h p các lu t s đã đ c công nh n tr c đây và các bào ch aậ ợ ậ ư ượ ậ ướ ữ
viên, đ n cu i năm 1987, trên c n c đã có 30 Đoàn bào ch a viên v iế ố ả ướ ữ ớ
g n 400 bào ch a viên. ầ ữ
Sau ngày th ng nh t đ t n c, v i yêu c u khách quan, mang tínhố ấ ấ ướ ớ ầ
s ng còn là ph i đ i m i, xoá b c ch quan liêu-bao c p và m r ng dânố ả ổ ớ ỏ ơ ế ấ ở ộ
ch trong m i lĩnh v c c a đ i s ng xã h i. Đ i h i Đ ng c ng s n Vi tủ ọ ự ủ ờ ố ộ ạ ộ ả ộ ả ệ
Nam l n th IV năm 1986 đã m đ u m t th i kỳ l ch s m i xây d ngầ ứ ở ầ ộ ờ ị ử ớ ự
đ t n c, th i kỳ đ i m i. Đ ng l i đ i m i do Đ i h i v ch ra đã tácấ ướ ờ ổ ớ ườ ố ổ ớ ạ ộ ạ
đ ng sâu r ng đ n m i m t ho t đ ng trong xã h i, trong đó có ho t đ ngộ ộ ế ọ ặ ạ ộ ộ ạ ộ
t pháp. Các đ o lu t v t t ng đ c ban hành theo h ng m r ng dânư ạ ậ ề ố ụ ượ ướ ở ộ
ch trong t t ng, trong đó có vi c tăng c ng b o đ m quy n bào ch a,ủ ố ụ ệ ườ ả ả ề ữ
b o v quy n, l i ích h p pháp c a cá nhân, t ch c tr c Toà án và cácả ệ ề ợ ợ ủ ổ ứ ướ
c quan t t ng khác. Đó cũng chính là ti n đ quan tr ng đ v c d yơ ố ụ ề ề ọ ể ự ậ
m nh m h n ngh lu t s n c ta. Trong b i c nh đó, Pháp l nh tạ ẽ ơ ề ậ ư ở ướ ố ả ệ ổ
ch c lu t s đ c ban hành ngày 18/12/1987. Có th nói, đây là văn b nứ ậ ư ượ ể ả
Lê Văn Cao – L p D – K9.1, ớ H c Vi n T Pháp, Hà N i, 2010ọ ệ ư ộ
Trang 6
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Ti u lu n Ngh Lu t s Vi t Nam – Th c tr ng và gi i phápể ậ ề ậ ư ở ệ ự ạ ả
pháp lu t có ý nghĩa l ch s trong vi c khôi ph c ngh lu t s và m đ uậ ị ử ệ ụ ề ậ ư ở ầ
cho quá trình phát tri n ngh lu t s n c ta trong th i kỳ đ i m i. Phápể ề ậ ư ở ướ ờ ổ ớ
l nh quy đ nh rõ tiêu chu n đ c công nh n là lu t s , ch c năng, nhi mệ ị ẩ ượ ậ ậ ư ứ ệ
v và lĩnh v c giúp đ pháp lý c a lu t s và t ch c các Đoàn lu t s ụ ự ỡ ủ ậ ư ổ ứ ậ ư ở
các t nh, thanh ph tr c thu c Trung ng. Ch sau g n 10 năm thi hànhỉ ố ự ộ ươ ỉ ầ
Pháp lênh, h u h t các t nh, thành ph tr c thu c Trung ng đã thànhở ầ ế ỉ ố ự ộ ươ
l p Đoàn lu t s ; đ i ngũ lu t s trong c n c đã đ t t i con s hàngậ ậ ư ộ ậ ư ả ướ ạ ớ ố
ngàn lu t s . Ho t đ ng lu t s cũng có b c phát tri n đáng k . Ngoàiậ ư ạ ộ ậ ư ướ ể ể
vi c tăng c ng m t b c v s l ng và ch t l ng tham gia t t ngệ ườ ộ ướ ề ố ượ ấ ượ ố ụ
c a lu t s trong các v án hình s , dân s , các lu t s đã t ng b c mủ ậ ư ụ ự ự ậ ư ừ ướ ở
r ng ho t đ ng hành ngh sang lĩnh v c t v n pháp lu t và th c hi n cácộ ạ ộ ề ự ư ấ ậ ự ệ
d ch v pháp lý khác. ị ụ
Khi b c sang n a cu i th p niên 90, đ t n c ta b c vào giaiướ ử ố ậ ấ ướ ướ
đo n quan tr ng c a quá trình đ i m i, trong đó nhu c u đ y m nh quáạ ọ ủ ổ ớ ầ ẩ ạ
trình xây d ng c ch th tr ng, yêu c u xây d ng nhà n c pháp quy n,ự ơ ế ị ườ ầ ự ướ ề
m r ng dân ch , h i nh p qu c t ngày càng tr lên sâu s c, m c đở ộ ủ ộ ậ ố ế ở ắ ở ứ ộ
cao h n. ơ
Đ đáp ng nhu c u m i, Pháp l nh lu t s năm 2001 đã đ c banể ứ ầ ớ ệ ậ ư ượ
hành. N i dung c a Pháp l nh th hi n quan đi m c i cách m nh m tộ ủ ệ ể ệ ể ả ạ ẽ ổ
ch c và ho t đ ng lu t s n c ta theo h ng chính quy hoá, chuyênứ ạ ộ ậ ư ở ướ ướ
nghi p hoá đ i ngũ lu t s , ngh lu t s , tăng c ng vai trò t qu n c aệ ộ ậ ư ề ậ ư ườ ự ả ủ
t ch c xã h i-ngh nghi p c a lu t s , t o c s pháp lý cho quá trìnhổ ứ ộ ề ệ ủ ậ ư ạ ơ ở
h i nh p qu c t c a ngh lu t s Vi t Nam. Ch sau 5 năm thi hànhộ ậ ố ế ủ ề ậ ư ở ệ ỉ
Pháp l nh, đ i ngũ lu t s đã tăng đáng kệ ộ ậ ư ể c v s l ng và ch t l ng.ả ề ố ượ ấ ượ
Đ c bi t, trong 5 năm đó các lu t s đã thành l p trên 1.000 t ch c hànhặ ệ ậ ư ậ ổ ứ
ngh là các văn phòng lu t s , các công ty lu t h p danh. Các Đoàn lu t sề ậ ư ậ ợ ậ ư
đ c xây d ng l i và c ng c đ làm đúng ch c năng c a t ch c xã h i-ượ ự ạ ủ ố ể ứ ủ ổ ứ ộ
ngh nghi p t qu n c a các lu t s . Ho t đ ng hành ngh c a lu t sề ệ ự ả ủ ậ ư ạ ộ ề ủ ậ ư
cũng đ c tăng lên đáng k v ph m vi và ch t l ng. Có th nói, Phápượ ể ề ạ ấ ượ ể
l nh lu t s năm 2001 là văn b n m đ u cho quá trình chuyên nghi p hoáệ ậ ư ả ở ầ ệ
và h i nh p qu c t c a ngh lu t s Vi t Nam, đã t o m t b m tộ ậ ố ế ủ ề ậ ư ở ệ ạ ộ ộ ặ
m i v i tri n v ng phát tri n m nh m ngh lu t s n c ta. ớ ớ ể ọ ể ạ ẽ ề ậ ư ở ướ
Không d ng l i đó, cùng v i b c phát tri n và nh ng yêu c uừ ạ ở ớ ướ ể ữ ầ
m i c a xu th toàn c u hoá, công cu c đ i m i và h i nh p qu c t c aớ ủ ế ầ ộ ổ ớ ộ ậ ố ế ủ
n c ta đã có nh ng b c phát tri n nhanh và m nh m v i nh ng sướ ữ ướ ể ạ ẽ ớ ữ ự
ki n quan tr ng mang tính ch t đ t phá. Vi t Nam gia nh p T ch cệ ọ ấ ộ ệ ậ ổ ứ
th ng m i qu c tươ ạ ố ế (WTO) đã t o ra v th và nh ng c h i m i phátạ ị ế ữ ơ ộ ớ
tri n đ t n c, đ ng th i cũng đ t ra nhi m v quan tr ng là ph i chuy nể ấ ướ ồ ờ ặ ệ ụ ọ ả ể
đ i h th ng pháp lu t và các thi t ch cùng c ch v n hành theo l trìnhổ ệ ố ậ ế ế ơ ế ậ ộ
phù h p v i các cam k t khi gia nh p WTO. Trong các năm 2005, 2006,ợ ớ ế ậ
Lê Văn Cao – L p D – K9.1, ớ H c Vi n T Pháp, Hà N i, 2010ọ ệ ư ộ
Trang 7
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Ti u lu n Ngh Lu t s Vi t Nam – Th c tr ng và gi i phápể ậ ề ậ ư ở ệ ự ạ ả
2007, Nhà n c ta đã ban thành m t s l ng l n các đ o lu t m i ho cướ ộ ố ượ ớ ạ ậ ớ ặ
thay th các đ o lu t không còn phù h p, trong đó có Lu t Lu t s đ cế ạ ậ ợ ậ ậ ư ượ
Qu c h i thông qua ngày 29/6/2006 và có hi u l c thi hành k t ngàyố ộ ệ ự ể ừ
01/01/2007.
S ki n Lu t Lu t s đ c ban hành và đi vào đ i s ng đã gópự ệ ậ ậ ư ượ ờ ố
ph n nâng cao v th c a lu t s , t o c s pháp lý đ y nhanh quá trìnhầ ị ế ủ ậ ư ạ ơ ở ẩ
xây d ng m t đ i ngũ lu t s , ngh lu t s mang tính chuyên nghi p,ự ộ ộ ậ ư ề ậ ư ệ
ngang t m v i lu t s và ngh lu t s các n c tiên ti n trên th gi i.ầ ớ ậ ư ề ậ ư ở ướ ế ế ớ
Có th nói, Lu t Lu t s là m c son đánh d u m t b c phát tri n v tể ậ ậ ư ố ấ ộ ướ ể ượ
b c c a pháp lu t v lu t s Vi t Nam, và qua đó m ra nhi u tri nậ ủ ậ ề ậ ư ở ệ ở ề ể
v ng m i m cho ngh lu t s . ọ ớ ẽ ề ậ ư
Ch ng 2ươ
Th c tr ng ngh lu t s Vi t Nam và nh ng gi i pháp hoànự ạ ề ậ ư ở ệ ữ ả
thi nệ
2.1. Th c tr ng ngh lu t s Vi t Namự ạ ề ậ ư ở ệ
V đ i ngũ lu t sề ộ ậ ư
Sau khi Pháp l nh lu t s và đ c bi t là Lu t Lu t s 2006 đ cệ ậ ư ặ ệ ậ ậ ư ượ
ban hành, đ i ngũ lu t s đã có s phát tri n c v s l ng l n ch tộ ậ ư ự ể ả ề ố ượ ẫ ấ
l ng. S phát tri n, thay đ i c a đ i ngũ lu t s m t ph n do nh ng quyượ ự ể ổ ủ ộ ậ ư ộ ầ ữ
đ nh đ i m i c a Lu t Lu t s v các tiêu chí nh tiêu chu n lu t s ,ị ổ ớ ủ ậ ậ ư ề ư ẩ ậ ư
đi u ki n hành ngh lu t s , quy trình tr thành lu t s , các quy đ nh về ệ ề ậ ư ở ậ ư ị ề
t p s , gia nh p Đoàn Lu t s ậ ự ậ ậ ư Theo th ng kê c a ố ủ Liên đoàn Lu t s choậ ư
th y, hi n c n c có g n 5.800 lu t s và h n 2.000 lu t s t p s . Tấ ệ ả ướ ầ ậ ư ơ ậ ư ậ ự ừ
sau khi pháp l nh hành ngh lu t s có hi u l c (năm 2001) đ n nay, sệ ề ậ ư ệ ự ế ố
l ng lu t s đã tăng 250%ượ ậ ư .
Tuy nhiên, v n đ v đ i ngũ lu t s n c ta còn m t s h n chấ ề ề ộ ậ ư ướ ộ ố ạ ế
c n đ c kh c ph c sau đây: ầ ượ ắ ụ
Th nh t,ứ ấ s l ng lu t s hi n có so v i dân s còn r t th p. Tố ượ ậ ư ệ ớ ố ấ ấ ỷ
l lu t s n c ta hi n nay trung bình là 1 lu t s /17.000 ng i dân, trongệ ậ ư ướ ệ ậ ư ườ
khi đó t l này Thái Lan là 1/1526, Singapore là 1/1.000, Nh t B n làỷ ệ ở ậ ả
¼.546, Pháp là 1/1.000, M là 1/250. M t khác, s l ng lu t s phátỹ ặ ố ượ ậ ư
tri n ch a cân đ i gi a khu v c thành th và nông thôn, gi a đ ng b ng vàể ư ố ữ ự ị ữ ồ ằ
mi n núi, trung du. Lu t s ch y u t p trung Hà N i, TP. H Chí Minh.ề ậ ư ủ ế ậ ở ộ ồ
Th hai,ứ ch t l ng c a đ i ngũ lu t s còn nhi u h n ch . G nấ ượ ủ ộ ậ ư ề ạ ế ầ
m t n a s l ng lu t s hi n nay ch a đ c đào t o m t cách bài b nộ ử ố ượ ậ ư ệ ư ượ ạ ộ ả
v k năng hành ngh . Hi u qu tham gia t t ng c a lu t s v n cònề ỹ ề ệ ả ố ụ ủ ậ ư ẫ
ch a đáp ng đ c yêu c u tranh t ng t i phiên toà theo tinh th n c i cáchư ứ ượ ầ ụ ạ ầ ả
t pháp. Các lu t s v n còn thi u kinh nghi m trong vi c thu th p tàiư ậ ư ẫ ế ệ ệ ậ
li u, đ v t, tình ti t liên quan đ n quá trình bào ch a, tranh lu n, đ a raệ ồ ậ ế ế ữ ậ ư
Lê Văn Cao – L p D – K9.1, ớ H c Vi n T Pháp, Hà N i, 2010ọ ệ ư ộ
Trang 8
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Ti u lu n Ngh Lu t s Vi t Nam – Th c tr ng và gi i phápể ậ ề ậ ư ở ệ ự ạ ả
yêu c u, ki n ngh t i phiên toà. M t s lu t s còn có thái đ ng xầ ế ị ạ ộ ố ậ ư ộ ứ ử
ngh nghi p ch a đúng m c trong quan h v i các c quan ti n hành tề ệ ư ự ệ ớ ơ ế ố
t ng, ng i ti n hành t t ng và lu t s đ ng nghi p, làm nh h ng đ nụ ườ ế ố ụ ậ ư ồ ệ ả ưở ế
uy tín c a đ i ngũ lu t s . H n n a, lu t s n c ta còn y u v trình đủ ộ ậ ư ơ ữ ậ ư ướ ế ề ộ
ngo i ng cũng nh ki n th c v pháp lu t qu c t . Đi u này d n đ nạ ữ ư ế ứ ề ậ ố ế ề ẫ ế
nguy c chúng ta thua ngay trên “sân nhà” trong các v tranh ch p liên quanơ ụ ấ
đ n vi c mâu thu n gi a quy n l i c a Nhà n c Vi t Nam, các doanhế ệ ẫ ữ ề ợ ủ ướ ệ
nghi p, công dân Vi t Nam v i n c ngoài.ệ ệ ớ ướ
Th ba, ứ v m c đ chuyên môn hoá trong hành ngh , đa s lu t sề ứ ộ ề ố ậ ư
n c ta hành ngh trong t t c các lĩnh v c tham gia t t ng, t v nở ướ ề ấ ả ự ố ụ ư ấ
pháp lu t, đ i di n ngoài t t ng và các d ch v pháp lý khác. Tuy sậ ạ ệ ố ụ ị ụ ố
l ng lu t s n c ta trong nh ng năm g n đây tăng lên đáng k , songượ ậ ư ở ướ ữ ầ ể
v n ch a hình thành đ c đ i ngũ các lu t s chuyên sâu v nh ng lĩnhẫ ư ượ ộ ậ ư ề ữ
v c khác nhau. Các lu t s ch y u hành ngh trong hai lĩnh v c dân sự ậ ư ủ ế ề ự ự
và hình s . Trong các lĩnh v c pháp lu t khác nh hành chính, lao đ ng,ự ự ậ ư ộ
kinh t …t l v vi c mà các lu t s tham gia t ng đ i th p. S l ngế ỷ ệ ụ ệ ậ ư ươ ố ấ ố ượ
lu t s có đ kinh nghi m, k năng t v n pháp lu t trong lĩnh v cậ ư ủ ệ ỹ ư ấ ậ ự
th ng m i qu c t , đàm phán gi i quy t tranh ch p qu c t ch chi m tươ ạ ố ế ả ế ấ ố ế ỉ ế ỷ
l 1,2% trong t ng s lu t s , trong đó ch kho ng 20 lu t s có trình đệ ổ ố ậ ư ỉ ả ậ ư ộ
ngang t m v i lu t s khu v c. M i có kho ng 10/1.500 t ch c hànhầ ớ ậ ư ự ớ ả ổ ứ
ngh lu t s chuyên sâu trong lĩnh v c đ u t , kinh doanh, th ng m i cóề ậ ư ự ầ ư ươ ạ
y u t n c ngoài.ế ố ướ
V ho t đ ng hành ngh c a lu t s ề ạ ộ ề ủ ậ ư
Th nh t, vứ ấ ph m vi hành ngh . ề ạ ề Có th th y r ng sau khi Phápể ấ ằ
l nh lu t s năm 2001 và đ c bi t sau khi Lu t Lu t s đ c ban hành,ệ ậ ư ặ ệ ậ ậ ư ượ
ho t đ ng hành ngh lu t s Vi t Nam có nh ng b c chuy n rõ r t.ạ ộ ề ậ ư ở ệ ữ ướ ể ệ
Theo quy đ nh c a Pháp l nh lu t s thì d ch v pháp lý c a lu t s baoị ủ ệ ậ ư ị ụ ủ ậ ư
g m tham gia t t ng, th c hi n t v n pháp lu t và các d ch v pháp lýồ ố ụ ự ệ ư ấ ậ ị ụ
khác. Lu t Lu t s đã m r ng h n ph m vi hành ngh lu t s v i vi cậ ậ ư ở ộ ơ ạ ề ậ ư ớ ệ
quy đ nh lu t s đ c đ i di n ngoài t t ng cho khách hàng. Có th nóiị ậ ư ượ ạ ệ ố ụ ể
trên c s nh ng quy đ nh ngày càng thông thoáng h n c a pháp lu t c ngơ ở ữ ị ơ ủ ậ ộ
v i s n l c c a các lu t s , d ch v pháp lý c a lu t s tăng đáng k vớ ự ỗ ự ủ ậ ư ị ụ ủ ậ ư ể ề
s l ng và nâng cao m t b c v ch t l ng. ố ượ ộ ướ ề ấ ượ
+ Tham gia t t ng là lĩnh v c hành ngh ch y u c a các lu t số ụ ự ề ủ ế ủ ậ ư
hi n nay. Trong th i gian qua, các lu t s đã tham gia gi i quy t hàng trămệ ờ ậ ư ả ế
nghìn v án. Vai trò c a lu t s trong quá trình tham gia t t ng đã cóụ ủ ậ ư ố ụ
nh ng b c phát tri n v ch t. Xu t phát t vi c pháp lu t t t ng đangữ ướ ể ề ấ ấ ừ ệ ậ ố ụ
t ng b c đ c hoàn thi n, các c quan ti n hành t t ng đã quan tâmừ ướ ượ ệ ơ ế ố ụ
h n đ n vi c t o đi u ki n thu n l i cho lu t s tham gia bào ch a, b oơ ế ệ ạ ề ệ ậ ợ ậ ư ữ ả
v quy n và l i ích h p pháp cho các b can, b cáo, đ ng s . Ý ki n c aệ ề ợ ợ ị ị ươ ự ế ủ
Lê Văn Cao – L p D – K9.1, ớ H c Vi n T Pháp, Hà N i, 2010ọ ệ ư ộ
Trang 9
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Ti u lu n Ngh Lu t s Vi t Nam – Th c tr ng và gi i phápể ậ ề ậ ư ở ệ ự ạ ả
lu t s t i phiên toà đã đ c c quan công t quan tâm và coi tr ng. Vi cậ ư ạ ượ ơ ố ọ ệ
tham gia t t ng c a các lu t s không nh ng b o đ m t t h n quy n bàoố ụ ủ ậ ư ữ ả ả ố ơ ề
ch a c a b can, b cáo, các đ ng s khác, mà còn giúp các c quan ti nữ ủ ị ị ươ ự ơ ế
hành t t ng phát hi n, s a ch a nh ng thi u sót, làm rõ s th t kháchố ụ ệ ử ữ ữ ế ự ậ
quan, xét x đúng ng i, đúng t i, đúng pháp lu t. ử ườ ộ ậ
+ T v n pháp lu t là lĩnh v c hành ngh quan tr ng c a lu t s ,ư ấ ậ ự ề ọ ủ ậ ư
đ c bi t trong đi u ki n nhu c u v t v n pháp lu t trong xã h i ngàyặ ệ ề ệ ầ ề ư ấ ậ ộ
càng tăng nhanh. Các lu t s đã m r ng và phát tri n t v n trong các lĩnhậ ư ở ộ ể ư ấ
v c kinh doanh, đ u t , th ng m i. Trong lĩnh v c pháp lu t dân s thìự ầ ư ươ ạ ự ậ ự
t v n v đ t đai, hôn nhân gia đình đang là m ng t v n ph bi n và sôiư ấ ề ấ ả ư ấ ổ ế
đ ng nh t. V i đi u ki n h i nh p kinh t qu c t , toàn c u hoá, các lu tộ ấ ớ ề ệ ộ ậ ế ố ế ầ ậ
s ho t đ ng trong lĩnh v c t v n pháp lu t đang phát huy vai trò quanư ạ ộ ự ư ấ ậ
tr ng trong vi c giúp đ các doanh nghi p đàm phán, ký k t h p đ ng,ọ ệ ỡ ệ ế ợ ồ
gi i quy t các tranh ch p phát sinh đ c bi t trong các lĩnh v c m i mả ế ấ ặ ệ ự ớ ẻ
nh đ u t n c ngoài, s h u trí tu , quan h th ng m i hàng hoá cóư ầ ư ướ ở ữ ệ ệ ươ ạ
y u t n c ngoài ế ố ướ
Bên c nh đó, các lu t s cũng đã tham gia tích c c vào ho t đ ngạ ậ ư ự ạ ộ
tr giúp pháp lý cho ng i nghèo, đ i t ng thu c di n chính sách. Vi cợ ườ ố ượ ộ ệ ệ
tham gia vào ho t đ ng này không ch th c hi n m t cam k t mang tínhạ ộ ỉ ự ệ ộ ế
ch t nghĩa v c a lu t s đ i v i xã h i mà còn góp ph n t o l p s côngấ ụ ủ ậ ư ố ớ ộ ầ ạ ậ ự
b ng cho các đ i t ng đ c h ng tr giúp pháp lý. Trong th i gian qua,ằ ố ượ ượ ưở ợ ờ
các lu t s đã tham gia tr giúp pháp lý cho hàng ch c nghìn v vi c, gópậ ư ợ ụ ụ ệ
ph n đáng k trong vi c b o v quy n, l i ích h p pháp cho ng i nghèo,ầ ể ệ ả ệ ề ợ ợ ườ
ng i thu c di n chính sách. Có th nói, m c dù còn nh ng h n ch ,ườ ộ ệ ể ặ ữ ạ ế
nh ng ho t đ ng c a lu t s th i gian qua đã đáp ng m t ph n quanư ạ ộ ủ ậ ư ờ ứ ộ ầ
tr ng nhu c u giúp đ pháp lý c a công dân và t ch c, đóng góp đáng kọ ầ ỡ ủ ổ ứ ể
trong vi c b o v quy n, l i ích h p pháp c a b can, b cáo và các đ ngệ ả ệ ề ợ ợ ủ ị ị ươ
s khác. ự
Th hai, vứ hình th c hành ngh c a lu t sề ứ ề ủ ậ ư. Theo quy đ nh c aị ủ
Pháp l nh lu t s năm 2001, lu t s ch đ c hành ngh trong t ch cệ ậ ư ậ ư ỉ ượ ề ổ ứ
hành ngh lu t s (thành l p ho c tham gia thành l p Văn phòng lu t s ,ề ậ ư ậ ặ ậ ậ ư
Công ty lu t h p danh ho c làm vi c theo h p đ ng cho t ch c hànhậ ợ ặ ệ ợ ồ ổ ứ
ngh lu t s , k c t ch c hành ngh lu t s n c ngoài t i Vi t Nam).ề ậ ư ể ả ổ ứ ề ậ ư ướ ạ ệ
Lu t Lu t s ậ ậ ư đã m r ng hình th c hành ngh c a lu t s , theo đó lu t sở ộ ứ ề ủ ậ ư ậ ư
không ch hành ngh trong t ch c hành ngh lu t s nh quy đ nh c aỉ ề ổ ứ ề ậ ư ư ị ủ
Pháp l nh lu t s năm 2001, mà còn đ c phép hành ngh v i t cách cáệ ậ ư ượ ề ớ ư
nhân d i hình th c t mình nh n và th c hi n d ch v pháp lý cho kháchướ ứ ự ậ ự ệ ị ụ
hàng theo h p đ ng d ch v pháp lý, ho c làm vi c cho c quan, t ch cợ ồ ị ụ ặ ệ ơ ổ ứ
theo h p đ ng lao đ ng. ợ ồ ộ
Lê Văn Cao – L p D – K9.1, ớ H c Vi n T Pháp, Hà N i, 2010ọ ệ ư ộ
Trang 10
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Ti u lu n Ngh Lu t s Vi t Nam – Th c tr ng và gi i phápể ậ ề ậ ư ở ệ ự ạ ả
Th ba, vứ hình th c t ch c hành ngh lu t sề ứ ổ ứ ề ậ ư. Theo quy đ nh c aị ủ
Lu t Lu t s thì t ch c hành ngh lu t s bao g m:ậ ậ ư ổ ứ ề ậ ư ồ
+ Văn phòng lu t s là t ch c hành ngh lu t s do m t lu t sậ ư ổ ứ ề ậ ư ộ ậ ư
thành l p đ c t ch c và ho t đ ng theo lo i hình doanh nghi p t nhân;ậ ượ ổ ứ ạ ộ ạ ệ ư
+ Công ty lu t bao g m Công ty lu t h p danh và Công ty lu t tráchậ ồ ậ ợ ậ
nhi m h u h n. So v i Pháp l nh lu t s năm 2001, Lu t Lu t s đã quyệ ữ ạ ớ ệ ậ ư ậ ậ ư
đ nh thêm lo i hình Công ty lu t trách nhi m h u h n. H n n a , đ phùị ạ ậ ệ ữ ạ ơ ữ ể
h p v i quy đ nh c a Lu t Doanh nghi p, Lu t Lu t s còn quy đ nh Côngợ ớ ị ủ ậ ệ ậ ậ ư ị
ty lu t trách nhi m h u h n có th là Công ty lu t trách nhi m h u h nậ ệ ữ ạ ể ậ ệ ữ ạ
hai thành viên tr lên ho c Công ty lu t trách nhi m h u h n m t thànhở ặ ậ ệ ữ ạ ộ
viên.
Nh v y, hình th c t ch c hành ngh lu t s cũng đ c m r ng,ư ậ ứ ổ ứ ề ậ ư ượ ở ộ
t o đi u ki n thu n l i cho các lu t s l a ch n mô hình ho t đ ng nh mạ ề ệ ậ ợ ậ ư ự ọ ạ ộ ằ
phát huy h t kh năng s d ng các đi u ki n đ hành ngh m t cáchế ả ử ụ ề ệ ể ề ộ
thu n l i nh t.ậ ợ ấ
V t ch c lu t s và qu n lý lu t sề ổ ứ ậ ư ả ậ ư
Lu t Lu t s ậ ậ ư hi n nay ệ đã quy đ nh h th ng t ch c lu t s tị ệ ố ổ ứ ậ ư ừ
trung ng đ n các đ a ph ng, đó là T ch c lu t s toàn qu c và Đoànươ ế ị ươ ổ ứ ậ ư ố
lu t s các t nh, thành ph tr c thu c trung ng. ậ ư ở ỉ ố ự ộ ươ
Hi n nay, Liên đoàn lu t s Vi t Nam đã đ c thành l p g n m tệ ậ ư ệ ượ ậ ầ ộ
năm, v i vi c ớ ệ quy đ nh v T ch c lu t s toàn qu c và nhi m v , quy nị ề ổ ứ ậ ư ố ệ ụ ề
h n c a t ch c này, Lu t Lu t s đã tăng c ng đáng k vai trò t qu nạ ủ ổ ứ ậ ậ ư ườ ể ự ả
c a t ch c lu t s . ủ ổ ứ ậ ư T i đây, Liên đoàn lu t s Vi t Namớ ậ ư ệ s ban hành Quyẽ
t c đ o đ c và ng x ngh nghi p lu t s (thay th Quy t c m u do Bắ ạ ứ ứ ử ề ệ ậ ư ế ắ ẫ ộ
T pháp ban hành nh hi n nay); ph i h p v i B T pháp trong vi c banư ư ệ ố ợ ớ ộ ư ệ
hành quy ch t p s hành ngh lu t s , đào t o ngh lu t s , ki m tra k tế ậ ự ề ậ ư ạ ề ậ ư ể ế
qu t p s hành ngh lu t s . ả ậ ự ề ậ ư H n n a Liên đoàn lu t s Vi t Namơ ữ ậ ư ệ còn
đ c giao quy n c p, thu h i Th lu t s , quy đ nh m u trang ph c lu tượ ề ấ ồ ẻ ậ ư ị ẫ ụ ậ
s tham gia phiên toà… ư
Bên c nh đó, Liên đoàn lu t s Vi t Nam cũng đang h ng t i vạ ậ ư ệ ướ ớ i cệ
t ch c b i d ng th ng xuyên v ki n th c pháp lu t, k năng hànhổ ứ ồ ưỡ ườ ề ế ứ ậ ỹ
ngh và t ng k t, trao đ i kinh nghi m hành ngh lu t s trong c n cề ổ ế ổ ệ ề ậ ư ả ướ .
Th i gian qua, công tác c a các Đoàn lu t s đ i v i ngh lu t sờ ủ ậ ư ố ớ ề ậ ư
đã có nhi u chuy n bi n tích c c. Căn c vào nhi m v , quy n h n đ cề ể ế ự ứ ệ ụ ề ạ ượ
giao, các Đoàn lu t s đã th c hi n t ng đ i t t công tác giám sát, ki mậ ư ự ệ ươ ố ố ể
tra vi c tuân th pháp lu t, tuân theo Quy t c đ o đ c và ng x nghệ ủ ậ ắ ạ ứ ứ ử ề
nghi p lu t s , Đi u l Đoàn lu t s c a lu t s , t ch c hành ngh lu tệ ậ ư ề ệ ậ ư ủ ậ ư ổ ứ ề ậ
s ; k p th i nh c nh , u n n n và có bi n pháp x lý nghiêm minh cácư ị ờ ắ ở ố ắ ệ ử
tr ng h p lu t s vi ph m. Các Đoàn lu t s tườ ợ ậ ư ạ ậ ư ích c c ự tham gia đóng góp
Lê Văn Cao – L p D – K9.1, ớ H c Vi n T Pháp, Hà N i, 2010ọ ệ ư ộ
Trang 11
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Ti u lu n Ngh Lu t s Vi t Nam – Th c tr ng và gi i phápể ậ ề ậ ư ở ệ ự ạ ả
ý ki n xây d ng pháp lu t, tham gia tuyên truy n, ph bi n, giáo d c phápế ự ậ ề ổ ế ụ
lu t cho nhân dân, tr giúp pháp lý, t v n mi n phí, bào ch a mi n phí. ậ ợ ư ấ ễ ữ ễ
Tuy v y,ậ ho t đ ng t qu n c a các Đoàn lu t s còn m t s h nạ ộ ự ả ủ ậ ư ộ ố ạ
ch c n s m kh c ph c nh : ế ầ ớ ắ ụ ư
Th nh t,ứ ấ hi u qu ho t đ ng qu n lý, đi u hành c a nhi u Banệ ả ạ ộ ả ề ủ ề
Ch nhi m Đoàn lu t s trong c còn ch a cao. ủ ệ ậ ư ả ư
Th hai,ứ m t s Đoàn lu t s ch a quan tâm đúng m c đ n công tácộ ố ậ ư ư ứ ế
giáo d c chính tr t t ng, b i d ng chuyên môn nghi p v , đ o đ cụ ị ư ưở ồ ưỡ ệ ụ ạ ứ
ngh nghi p cho lu t s ; công tác giám sát, qu n lý ng i t p s hànhề ệ ậ ư ả ườ ậ ự
ngh lu t s còn mang tính hình th c. ề ậ ư ứ
Th ba, ứ m t s Đoàn lu t s ph i h p ch a t t v i c quan qu n lýộ ố ậ ư ố ợ ư ố ớ ơ ả
nhà n c đ a ph ng trong vi c qu n lý hành ngh lu t s , vi c qu n lýướ ở ị ươ ệ ả ề ậ ư ệ ả
hành ngh lu t s nh ng đ a ph ng này kém hi u qu , nh h ng tr cề ậ ư ở ữ ị ươ ệ ả ả ưở ự
ti p đ n t ch c và ho t đ ng lu t s đ a ph ng.ế ế ổ ứ ạ ộ ậ ư ở ị ươ
Th t ,ứ ư các Đoàn lu t s ậ ư ch a th c hi n t t ch c năng đ i di n đư ự ệ ố ứ ạ ệ ể
b o v quy n, l i ích h p pháp c a các lu t s . Đoàn lu t s ch a th cả ệ ề ợ ợ ủ ậ ư ậ ư ư ự
s là n i t p h p nh ng b c xúc, khó khăn, v ng m c, đ xu t, ki nự ơ ậ ợ ữ ứ ướ ắ ề ấ ế
ngh c a lu t s liên quan đ n ho t đ ng hành ngh và đ i di n cho lu tị ủ ậ ư ế ạ ộ ề ạ ệ ậ
s trong vi c ki n ngh v i c quan nhà n c có th m quy n. ư ệ ế ị ớ ơ ướ ẩ ề
H n n a, đ i v i công tác t qu n c a t ch c lu t s , cũng c nơ ữ ố ớ ự ả ủ ổ ứ ậ ư ầ
nói đ n vai trò c a các t ch c hành ngh lu t s . Vi c t ch c, đi uế ủ ổ ứ ề ậ ư ệ ổ ứ ề
hành văn phòng lu t s , công ty lu t cũng đ c c i ti n, ti p c n g n h nậ ư ậ ượ ả ế ế ậ ầ ơ
v i cách t ch c, đi u hành tiên ti n, hi n đ i c a các công ty lu t cácớ ổ ứ ề ế ệ ạ ủ ậ ở
n c trên th gi i. M t s t ch c hành ngh lu t s đã cung c p d ch vướ ế ớ ộ ố ổ ứ ề ậ ư ấ ị ụ
pháp lý có ch t l ng cho cá nhân, t ch c n c ngoài, tham gia gi iấ ượ ổ ứ ướ ả
quy t tranh ch p l n có y u t n c ngoài. M t s công ty lu t đã có nhuế ấ ớ ế ố ướ ộ ố ậ
c u, kh năng và trong th c t đã thuê lu t s n c ngoài làm vi c choầ ả ự ế ậ ư ướ ệ
công ty mình. Trong th i gian qua, đa s các t ch c hành ngh lu t s đãờ ố ổ ứ ề ậ ư
làm t t công vi c giáo d c, giám sát lu t s trong vi c tuân theo pháp lu t,ố ệ ụ ậ ư ệ ậ
quy t c đ o đ c và ng x ngh nghi p c a lu t s . Tuy nhiên, m t s tắ ạ ứ ứ ử ề ệ ủ ậ ư ộ ố ổ
ch c hành ngh lu t s ch a th c s quan tâm đ n công vi c này, đ ngứ ề ậ ư ư ự ự ế ệ ồ
th i có bi u hi n l ng l o trong vi c qu n lý các lu t s c a t ch cờ ể ệ ỏ ẻ ệ ả ậ ư ủ ổ ứ
mình, đ x y ra hi n t ng lu t s vi ph m pháp lu t, quy t c đ o đ cể ả ệ ượ ậ ư ạ ậ ắ ạ ứ
ngh nghi p mà t ch c không bi t ho c b qua. ề ệ ổ ứ ế ặ ỏ
V vi c b o v quy n hành ngh lu t s và b o v lu t sề ệ ả ệ ề ề ậ ư ả ệ ậ ư
S dĩ ph i nói đ n v n đ này, b i trên th c t hi n nay, dù các quyở ả ế ấ ề ở ự ế ệ
đ nh c a pháp lu t đã quy đ nh quy n tham gia t t ng c a lu t s , nh ngị ủ ậ ị ề ố ụ ủ ậ ư ư
nhi u phiên tòa, ti ng nói, vai trò c a lu t s không th c s có giá tr . ở ề ế ủ ậ ư ự ự ị
Lê Văn Cao – L p D – K9.1, ớ H c Vi n T Pháp, Hà N i, 2010ọ ệ ư ộ
Trang 12
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Ti u lu n Ngh Lu t s Vi t Nam – Th c tr ng và gi i phápể ậ ề ậ ư ở ệ ự ạ ả
Nhi u lu t s trong quá trình hành ngh đã đành ph i ch p nh nề ậ ư ề ả ấ ậ
nh ng r i ro ngoài mong mu n, h th m chí ph i đ máu vì ngh nghi p.ữ ủ ố ọ ậ ả ổ ề ệ
M i đây, t i Qu ng Tr , m t lu t s thu c Đoàn Lu t s t nh H i D ngớ ạ ả ị ộ ậ ư ộ ậ ư ỉ ả ươ
đã b hành hung gi a ch n công c ng sau khi tham gia phiên tòa gi i quy tị ữ ố ộ ả ế
v ly hôn là m t ví d v thái đ coi th ng pháp lu t, c ý xâm h i đ nụ ộ ụ ề ộ ườ ậ ố ạ ế
quy n hành ngh h p pháp c a lu t s khi tham gia t t ng. ề ề ợ ủ ậ ư ố ụ
Nh ng bi u hi n v s coi th ng pháp lu t, xâm h i đ n quy nữ ể ệ ề ự ườ ậ ạ ế ề
hành ngh c a lu t s c trong và ngoài phiên tòa d ng nh đang di n raề ủ ậ ư ả ườ ư ễ
hàng ngày, tuy nhiên ch a có nh ng gi i pháp th c s h u hi u đ đ mư ữ ả ự ự ữ ệ ể ả
b o r ng lu t s đ c hành ngh v i đ y đ quy n c a mình, đ ng th iả ằ ậ ư ượ ề ớ ầ ủ ề ủ ồ ờ
đ c b o v kh i s xâm h i v s c kh e và tính m ng.ượ ả ệ ỏ ự ạ ề ứ ỏ ạ
Nh v y, ngh lu t s Vi t Nam nhìn nh n m t cách khái quát ư ậ ề ậ ư ở ệ ậ ộ ở
các khía c nh v a đ c p đã cho th y chi u h ng ngày m t đ c chuyênạ ừ ề ậ ấ ề ướ ộ ượ
nghi p hóa. Quy đ nh c a pháp lu t đ i v i ngh lu t s đã có nh ngệ ị ủ ậ ố ớ ề ậ ư ữ
b c chuy n l n và là n n t ng đ chúng ta ti p t c hoàn thi n hành langướ ể ớ ề ả ể ế ụ ệ
pháp lý, nh m t o đi u ki n t t nh t cho ngh lu t s phát tri n v ngằ ạ ề ệ ố ấ ề ậ ư ể ữ
m nh. Tuy nhiên, cũng qua đó đ th y, còn nhi u nh ng h n ch , b t c pạ ể ấ ề ữ ạ ế ấ ậ
đã và đang nãy sinh trong ho t đ ng ngh nghi p cũng nh công tác qu nạ ộ ề ệ ư ả
lý ngh lu t s r t c n nh ng gi i pháp h u hi u đ hoàn thi n, nh mề ậ ư ấ ầ ữ ả ữ ệ ể ệ ằ
nâng cao ch t l ng, uy tín c a ngh lu t s trong xã h i, cũng nh đấ ượ ủ ề ậ ư ộ ư ể
kh ng đ nh v th c a lu t s Vi t Nam trên bình di n qu c t . ẳ ị ị ế ủ ậ ư ệ ệ ố ế
2.2 M t s gi i pháp nâng cao ch t l ng, uy tín c a ngh lu tộ ố ả ấ ượ ủ ề ậ
s Vi t Nam ư ở ệ
Trên c s th c tr ng ngh lu t s Vi t Nam hi n nay, xin đ cơ ở ự ạ ề ậ ư ở ệ ệ ượ
li t kê m t s ý ki n th hi n ph ng h ng, gi i pháp hoàn thi n cácệ ộ ố ế ể ệ ươ ướ ả ệ
m t đ nâng cao v th ngh lu t s n c nhà nh sau:ặ ể ị ế ề ậ ư ướ ư
+ C n thi t xây d ng đi u kho n m i v t i danh xâm ph m quy nầ ế ự ề ả ớ ề ộ ạ ề
bào ch a và nh ng i khác bào ch a c a công dân trong B lu t hình s ;ữ ờ ườ ữ ủ ộ ậ ự
s a đ i và b sung m t s quy đ nh trong B lu t T t ng hình s v tử ổ ổ ộ ố ị ộ ậ ố ụ ự ề ư
cách tham gia t t ng c a lu t s , th i đi m tham gia bào ch a, vi c ti pố ụ ủ ậ ư ờ ể ữ ệ ế
xúc b can, b cáo trong tr i t m giam, quy n đi u tra và thu th p ch ngị ị ạ ạ ề ề ậ ứ
c , cũng nh m t s ho t đ ng ngh nghi p khác c a lu t s ; hoàn thi nứ ư ộ ố ạ ộ ề ệ ủ ậ ư ệ
quy đ nh đ t ng b c m r ng tranh t ng t i phiên tòa, đ m b o quy nị ể ừ ướ ở ộ ụ ạ ả ả ề
bào ch a c a lu t s đ c th hi n m t cách th c ch t.ữ ủ ậ ư ượ ể ệ ộ ự ấ
+ Pháp lu t v lu t s c n t p trung vào hai ph m vi là nh t th hóaậ ề ậ ư ầ ậ ạ ấ ể
ho t đ ng t v n pháp lu t vào đ i t ng hành ngh chuyên nghi p là đ iạ ộ ư ấ ậ ố ượ ề ệ ộ
ngũ lu t s và th ch hóa ph ng h ng tăng c ng h p tác qu c tậ ư ể ế ươ ướ ườ ợ ố ế
trong ho t đ ng lu t s , xây d ng c ch pháp lý cho vi c tham gia ngàyạ ộ ậ ư ự ơ ế ệ
càng nhi u h n c a lu t s trong đàm phán th ng m i qu c t , gi iề ơ ủ ậ ư ươ ạ ố ế ả
Lê Văn Cao – L p D – K9.1, ớ H c Vi n T Pháp, Hà N i, 2010ọ ệ ư ộ
Trang 13
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Ti u lu n Ngh Lu t s Vi t Nam – Th c tr ng và gi i phápể ậ ề ậ ư ở ệ ự ạ ả
quy t các tranh ch p có y u t n c ngoài, t o môi tr ng c nh tranhế ấ ế ố ướ ạ ườ ạ
d ch v pháp lý lành m nh trên c s b o đ m nguyên t c bình đ ng vàị ụ ạ ơ ở ả ả ắ ẳ
ch quy n. ủ ề
+ C n s m ban hành b quy t c th ng nh t v đ o đ c nghầ ớ ộ ắ ố ấ ề ạ ứ ề
nghi p lu t s và quy ch trách nhi m ngh nghi p lu t s . Hi n nay, đaệ ậ ư ế ệ ề ệ ậ ư ệ
s lu t s Vi t Nam tuân th các quy t c đ o đ c ngh nghi p lu t s vàố ậ ư ệ ủ ắ ạ ứ ề ệ ậ ư
các quy đ nh c a pháp lu t liên quan đ n t ch c và hành ngh lu t s .ị ủ ậ ế ổ ứ ề ậ ư
Tuy nhiên, các quy t c đó ch a đ c áp d ng m t cách th ng nh t, m iắ ư ượ ụ ộ ố ấ ỗ
Đoàn lu t s có m t quy t c đ o đ c ngh nghi p riêng d a trên b quyậ ư ộ ắ ạ ứ ề ệ ự ộ
t c m u, h n n a vi c tuân th quy t c đ o đ c ngh nghi p và k lu tắ ẫ ơ ữ ệ ủ ắ ạ ứ ề ệ ỷ ậ
hành ngh lu t s v n ch a đ c nh n th c m t cách đ y đ , ch a trề ậ ư ẫ ư ượ ậ ứ ộ ầ ủ ư ở
thành ý th c t giác đ i v i m i cá nhân lu t s trong hành ngh và trongứ ự ố ớ ỗ ậ ư ề
cu c s ng. Trên th c t , v n còn m t s lu t s quá coi tr ng l i ích v tộ ố ự ế ẫ ộ ố ậ ư ọ ợ ậ
ch t d n đ n vi ph m các quy t c đ o đ c ngh nghi p lu t s , th m chíấ ẫ ế ạ ắ ạ ứ ề ệ ậ ư ậ
có lu t s vi ph m pháp lu t nghiêm tr ng đ n m c b truy c u tráchậ ư ạ ậ ọ ế ứ ị ứ
nhi m hình s . Do v y, c n thi t ban hành s m b quy t c đ o đ c nghệ ự ậ ầ ế ớ ộ ắ ạ ứ ề
nghi p lu t s áp d ng th ng nh t trên toàn qu c cùng v i nh ng bi nệ ậ ư ụ ố ấ ố ớ ữ ệ
pháp b o đ m tuân th đúng đ n.ả ả ủ ắ
+ C n s m ban hành các quy đ nh đi u ch nh và giám sát nh mầ ớ ị ề ỉ ằ c iả
ti n n i dung, ph ng pháp đ nâng cao ch t l ng đào t o ngh lu t s ,ế ộ ươ ể ấ ươ ạ ề ậ ư
nâng cao ch t l ng t p s hành ngh lu t s thông qua vi c các Đoànấ ượ ậ ự ề ậ ư ệ
lu t s th c hi n nghiêm túc c ch giám sát ng i t p s hành ngh lu tậ ư ự ệ ơ ế ườ ậ ự ề ậ
s , lu t s h ng d n, t ch c hành ngh lu t s trong vi c tuân theoư ậ ư ướ ẫ ổ ứ ề ậ ư ệ
Quy ch t p s hành ngh lu t s ; t o đi u ki n thu n l i đ ng i t pế ậ ự ề ậ ư ạ ề ệ ậ ợ ể ườ ậ
s đ c nghiên c u, ti p c n nh ng ki n th c pháp lu t m i, đ ng th iự ượ ứ ế ậ ữ ế ứ ậ ớ ồ ờ
t o c h i cho ng i t p s đ c tr c ti p tham gia ho t đ ng nghạ ơ ộ ườ ậ ự ượ ự ế ạ ộ ề
nghi p, nâng cao k năng hành ngh lu t s .ệ ỹ ề ậ ư
+ Hoàn thi n các quy đ nh pháp lý v ch đ b o hi m trách nhi mệ ị ề ế ộ ả ể ệ
ngh nghi p lu t s . Hành ngh lu t s là ho t đ ng đòi h i tính tráchề ệ ậ ư ề ậ ư ạ ộ ỏ
nhi m cao, gây thi t h i là ph i b i th ng do v y lu t s tham gia b oệ ệ ạ ả ồ ườ ậ ậ ư ả
hi m trách nhi m ngh nghi p là m t nghĩa v c n thi t. Tuy nhiên, v nể ệ ề ệ ộ ụ ầ ế ấ
đ trách nhi m ngh nghi p cũng nh b o hi m trách nhi m ngh nghi pề ệ ề ệ ư ả ể ệ ề ệ
lu t s Vi t Nam ch m i d ng l i trên gi y mà ch a đ c th c thi. Doậ ư ở ệ ỉ ớ ừ ạ ấ ư ượ ự
đó, c n có nh ng quy đ nh và nh ng bi n pháp c th đ s m áp d ngầ ữ ị ữ ệ ụ ể ể ớ ụ
trong th c ti n ho t đ ng ngh nghi p c a lu t s nh m đem l i s hi uự ễ ạ ộ ề ệ ủ ậ ư ằ ạ ự ệ
qu cao nh t cho ho t đ ng đ c thù này.ả ấ ạ ộ ặ
+ Tăng c ng s lãnh đ o c a Đ ng và th ch hóa v m t phápườ ự ạ ủ ả ể ế ề ặ
lu t ch tr ng hoàn thi n pháp lu t v lu t s , trong đóậ ủ ươ ệ ậ ề ậ ư c n thi t đ aầ ế ư
vào văn ki n c a Đ ng v chi n l c phát tri n đ i ngũ lu t s Vi t Namệ ủ ả ề ế ượ ể ộ ậ ư ệ
trong th k m i. Xây d ng các mô hình t ch c hành ngh và mô hìnhế ỷ ớ ự ổ ứ ề
Lê Văn Cao – L p D – K9.1, ớ H c Vi n T Pháp, Hà N i, 2010ọ ệ ư ộ
Trang 14
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Ti u lu n Ngh Lu t s Vi t Nam – Th c tr ng và gi i phápể ậ ề ậ ư ở ệ ự ạ ả
qu n lý đ s c đáp ng nhu c u d ch v pháp lý c a công dân, t ch c;ả ủ ứ ứ ầ ị ụ ủ ổ ứ
ph n đ u xây d ng đ i lu t s đ t c v s l ng l n ch t l ng. G nấ ấ ự ộ ậ ư ạ ả ề ố ượ ẫ ấ ượ ắ
vi c hoàn thi n pháp lu t v lu t s v i chi n l c c i cách t pháp hi nệ ệ ậ ề ậ ư ớ ế ượ ả ư ệ
nay. Nâng cao tính đ ng b trong quá trình hoàn thi n pháp lu t v lu tồ ộ ệ ậ ề ậ
s . ư
+ M r ng, nâng cao ch t l ng đào t o c a các tr ng lu t, cácở ộ ấ ượ ạ ủ ưở ậ
tr ng đào t o ngh lu t s đ đ m b o ch t l ng, uy tín đ i ngũ lu tưở ạ ề ậ ư ể ả ả ấ ượ ộ ậ
s khi tham gia hành ngh . Hi n nay, còn tình tr ng ch t l ng đào t o ư ề ệ ạ ấ ượ ạ ở
các tr ng lu t n ng v lý thuy t, thi u h t k năng hành ngh nên c nườ ậ ặ ề ế ế ụ ỹ ề ầ
xây d ng ch ng trình đào t o ngh lu t nh m cung c p nh ng ký năngự ươ ạ ề ậ ằ ấ ữ
chung nh t cho các c nhân lu t. Bên c nh đó, c s đào t o ngh lu t sấ ử ậ ạ ơ ở ạ ề ậ ư
cũng không ng ng hoàn thi n và phát tri n đ đ o t o đ i ngũ lu t sừ ệ ể ể ạ ạ ộ ậ ư
t ng lai có ch t l ng cao. ươ ấ ượ
K T LU NẾ Ậ
Ngh lu t s Vi t Nam đang t ng ngày đ t đ c nh ng b cề ậ ư ở ệ ừ ạ ượ ữ ướ
phát tri n đáng ghi nh n, vai trò c a ngh lu t s trong xã h i ngày m tể ậ ủ ề ậ ư ộ ộ
đ c nâng cao, ch t l ng, uy tín c a lu t s ngày m t l n h n, ho tượ ấ ượ ủ ậ ư ộ ớ ơ ạ
đ ng hành ngh c a lu t s , các t ch c hành ngh lu t s ngày phátộ ề ủ ậ ư ổ ứ ề ậ ư
tri n theo h ng chuyên nghi p hóa. ể ướ ệ
Và h ng đ n t ng lai chúng ta th y r ng, nh m tri n khai th cướ ế ươ ấ ằ ằ ể ự
hi n ệ Ngh quy t s 49/NQ-TW v Chi n l c c i cách t pháp đ n nămị ế ố ề ế ượ ả ư ế
2020 đã đ ra nhi m v "đào t o, phát tri n đ i ngũ lu t s đ v sề ệ ụ ạ ể ộ ậ ư ủ ề ố
l ng, có ph m ch t chính tr , đ o đ c, có trình đ chuyên môn" cũng nhượ ẩ ấ ị ạ ứ ộ ư
Ngh quy t s 16/2007/NQ-CP ngày 27 tháng 02 năm 2007 c a Chính phị ế ố ủ ủ
ban hành Ch ng trình hành đ ng c a Chính ph th c hi n Ngh quy tươ ộ ủ ủ ự ệ ị ế
H i ngh l n th 4 Ban Ch p hành Trung ng Đ ng khóa X v m t sộ ị ầ ứ ấ ươ ả ề ộ ố
ch tr ng, chính sách l n đ n n kinh t phát tri n nhanh và b n v ngủ ươ ớ ể ề ế ể ề ữ
khi Vi t Nam là thành viên c a T ch c Th ng m i Th gi i, nệ ủ ổ ứ ươ ạ ế ớ gày 18
Lê Văn Cao – L p D – K9.1, ớ H c Vi n T Pháp, Hà N i, 2010ọ ệ ư ộ
Trang 15
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Ti u lu n Ngh Lu t s Vi t Nam – Th c tr ng và gi i phápể ậ ề ậ ư ở ệ ự ạ ả
tháng 01 năm 2010, Th t ng Nguy n T n Dũng đã ký Quy t đ nh sủ ườ ễ ấ ế ị ố
123/QĐ-TTg phê duy t Đ án “Phát tri n đ i ngũ lu t s ph c v h iệ ề ể ộ ậ ư ụ ụ ộ
nh p kinh t qu c t t năm 2010 đ n năm 2020”. ậ ế ố ế ừ ế
Nhìn vào n i dung Đ án, có th th y đ c n l c c a Chính phộ ề ể ấ ượ ỗ ự ủ ủ
trong vi c b t tay vào xây d ng đ i ngũ lu t s “ệ ắ ự ộ ậ ư gi i v chuyên môn,ỏ ề
nghi p v , am hi u lu t pháp và t p quán th ng m i qu c t , thông th oệ ụ ể ậ ậ ươ ạ ố ế ạ
ti ng Anh, thành th o v k năng hành ngh lu t s qu c t , có đ khế ạ ề ỹ ề ậ ư ố ế ủ ả
năng t v n các v n đ liên quan đ n h i nh p kinh t qu c t cho các tư ấ ấ ề ế ộ ậ ế ố ế ổ
ch c, cá nhân, doanh nghi p trong xã h i, trong đó có các c quan c aứ ệ ộ ơ ủ
Chính ph , y ban nhân dân m t s t nh, thành ph tr c thu c Trungủ Ủ ộ ố ỉ ố ự ộ
ng, các t p đoàn kinh t c a Nhà n c”.ươ ậ ế ủ ướ Đ ng th i “ồ ờ xây d ng các tự ổ
ch c hành ngh lu t s chuyên sâu trong lĩnh v c đ u t , kinh doanh,ứ ề ậ ư ự ầ ư
th ng m i có y u t n c ngoài, có kh năng c nh tranh v i các t ch cươ ạ ế ố ướ ả ạ ớ ổ ứ
hành ngh lu t s n c ngoài”.ề ậ ư ướ
Hành đ ng th c t mà Chính ph tri n khai là tín hi u đáng l c quanộ ự ế ủ ể ệ ạ
đ chúng ta có đ c đ i ngũ lu t s có ch t l ng chuyên môn cao và cóể ượ ộ ậ ư ấ ượ
các t ch c hành ngh lu t s h ng đ n chuyên nghi p. ổ ứ ề ậ ư ướ ế ệ
Bên c nh đó, th c tr ng hành ngh lu t s Vi t Nam nh đã đ tạ ự ạ ề ậ ư ở ệ ư ặ
ra trên còn nh ng v n đ c n quan tâm, tìm ki m gi i pháp t t nh t đở ữ ấ ề ầ ế ả ố ấ ể
hoàn thi n và phát tri n. Ng i th c hi n đ tài ti u lu n, qua tìm hi u,ệ ể ườ ự ệ ề ể ậ ể
h c h i ch dám nêu lên nh ng n i dung đã đ c h c, đã đ c tìm hi uọ ỏ ỉ ữ ộ ượ ọ ượ ể
đ , nh m t ý ki n nh đóng góp cho ti n trình tìm ki m nh ng gì t t đépể ư ộ ế ỏ ế ế ữ ố
nh t cho ngh lu t s Vi t Nam hôm nay và trong t ng lai./.ấ ề ậ ư ở ệ ươ
Lê Văn Cao – L p D – K9.1, ớ H c Vi n T Pháp, Hà N i, 2010ọ ệ ư ộ
Trang 16
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -