Báo cáo " Các vấn đề pháp lý cơ bản trong lĩnh vực tương trợ tư pháp về hình sự của ASEAN " doc

Hiến chơng ASEAN với hợp tác chuyên ngành


tạp chí luật học số 9/2008 57




Đỗ Mạnh Hồng *
rong hp tỏc quc t u tranh phũng
chng ti phm, iu c quc t l
cụng c phỏp lớ thng c cỏc quc gia s
dng nhiu nht. Mi iu c quc t v
hỡnh s u cú nhúm i tng iu chnh
chuyờn bit, trong ú iu c quc t v
tng tr t phỏp v hỡnh s cú i tng
iu chnh l cỏc quan h phỏp lớ quc t liờn
quan n cỏc hot ng tỏc nghip iu tra v
t tng hỡnh s ca c quan chc nng ca
quc gia. Loi hỡnh iu c ny cú tớnh
chuyờn mụn cao, c cỏc quc gia s dng
ph bin trong cuc chin chng ti phm
hỡnh s, nht l trong giai on phỏt trin hin
nay ca quan h quc t di s tỏc ng ca
xu th ton cu hoỏ. V trớ, vai trũ v tm nh
hng quan trng ca iu c quc t v
tng tr t phỏp v hỡnh s ó c khng
nh qua thc tin u tranh phũng chng ti
phm ca mi quc gia. ú chớnh l ng
lc thỳc y mnh m vic kớ kt cỏc iu
c quc t a phng ton cu cng nh

khu vc v tng tr t phỏp v hỡnh s.
Nguyờn nhõn cú tớnh khỏch quan dn n
vic cỏc quc gia phi tng cng hot ng
tng tr t phỏp hỡnh s rt rừ rng. Trong
quỏ trỡnh tin hnh iu tra v xột x cỏc v
ỏn hỡnh s cú th phỏt sinh trng hp th
phm, nn nhõn hay nhõn chng, cng nh
cỏc chng c cn thit ca v ỏn ang cú
mt hoc ang trờn lónh th ca quc gia
khỏc. Theo nguyờn tc tụn trng ch quyn
quc gia trong lut quc t, cỏc hnh vi t
tng hỡnh s ca c quan t phỏp quc gia
cú thm quyn ti phỏn ch cú th c tin
hnh trong phm vi lónh th quc gia (tr
trng hp gia cỏc quc gia cú kớ kt iu
c quc t). Nh vy, cú th xột x
thnh cụng v ỏn hỡnh s, cỏc quc gia phi
cú s hp tỏc vi nhau, theo ú cỏc hnh vi
t tng cú liờn quan phi c tin hnh theo
ỳng quy nh trờn lónh th nc ngoi
thụng qua con ng tng tr t phỏp.
Trong quỏ trỡnh hỡnh thnh v phỏt trin
ca lut hỡnh s quc t, cỏc vn phỏp lớ
v tng tr t phỏp ó c iu chnh
bng cỏc quy phm tp quỏn, nh aut dedere
aut punire (hoc dn hoc xột x).
(1)
Tuy
nhiờn hin nay, cỏc hot ng tng tr t
phỏp hỡnh s c iu chnh ch yu bng

cỏc hip nh song phng hoc a phng
khu vc. õy l xu th phỏt trin chung v
ngy cng tr thnh ph bin trong quan h
quc t. Cỏc quc gia thnh viờn ASEAN
cng khụng nm ngoi xu th phỏt trin ny.
Nhn thc c tm quan trng ca vn
ngn nga v trng tr ti phm, i a s
cỏc quc gia thnh viờn ASEAN ó i n
nht trớ kớ kt Hip nh tng tr t phỏp v
hỡnh s vo ngy 29 thỏng 11 nm 2004 (gi
tt l Hip nh).
Vic kớ kt Hip nh khụng ch nhm
T

* Liờn hip cỏc nh thu quc t
Hiến chơng ASEAN với hợp tác chuyên ngành


58 tạp chí luật học số 9/2008

thit lp c ch hp tỏc trong lnh vc t
phỏp hỡnh s gia cỏc quc gia ASEAN m
cũn hng ti mc tiờu cao hn l tng cng
hp tỏc an ninh-chớnh tr trong ASEAN v
xõy dng Cng ng an ninh-chớnh tr
ASEAN (ASC) vo nm 2015. Trong K
hoch hnh ng ASC c thụng qua ti
Hi ngh Cp cao ASEAN ln th 10 t chc
ti Viờng chn, Lo thỏng 11/2004, cỏc quc
gia ASEAN ó xỏc nh 6 lnh vc hp tỏc,

kốm theo l cỏc chng trỡnh v bin phỏp c
th xõy dng ASC. Mt trong nhng lnh
vc hp tỏc c xỏc lp trong quan h gia
cỏc quc gia ASEAN l xõy dng v chia s
cỏc chun mc ng x. trin khai lnh
vc hp tỏc ny, Hip nh tng tr t phỏp
v hỡnh s c coi l mt cụng c phỏp lớ
hu hiu m cỏc quc gia thnh viờn
ASEAN ó, ang v tip tc s s dng.
(2)

Theo quy nh, Hip nh tng tr t
phỏp v hỡnh s s cú hiu lc i vi quc
gia thnh viờn vo ngy quc gia thnh viờn
np vn kin phờ chun, phờ duyt hoc gia
nhp cho quc gia nhn lu chiu l Malaysia
- ni Hip nh c kớ kt v thụng qua.
Tớnh n thỏng 10/2007, ó cú ba quc gia
gi th phờ chun Hip nh l Malaysia (phờ
chun ngy 24/5/2005), Vit Nam (phờ chun
ngy 20/9/2005) v Brunei (phờ chun ngy
2/2/2006)
(3)
. Nh vy, mi ch cú ba quc gia
ASEAN chu s rng buc v mt phỏp lớ bi
cỏc quy nh ca Hip nh. õy l con s
cũn khiờm tn so vi s lng 10 quc gia
thnh viờn ASEAN. iu ny nh hng
khụng nh trc ht n vic trin khai thc
hin Hip nh v sau ú l quan h hp tỏc

gia cỏc quc gia ASEAN trong lnh vc
tng tr t phỏp v hỡnh s.
Hip nh tng tr t phỏp v hỡnh s
gm 32 iu khon cp cỏc vn phỏp lớ
c bn nh phm vi tng tr t phỏp v
hỡnh s, hỡnh thc v ni dung yờu cu
tng tr, vic thc hin yờu cu tng tr,
vn bo mt v hn ch s dng chng c
thu thp c Xut phỏt t mi quan h
c thự gia cỏc quc gia thnh viờn
ASEAN, Hip nh khụng iu chnh tt c
cỏc vn phỏp lớ liờn quan n tng tr t
phỏp, nh vn dn ti phm khụng
nm trong phm vi iu chnh ca Hip nh
v mt s vn phỏp lớ khỏc s c phõn
tớch c th cỏc phn sau.
1. Phm vi tng tr t phỏp v hỡnh s
Nhm mc ớch nõng cao hiu qu ca
hp tỏc quc t u tranh phũng, chng ti
phm, cỏc quc gia thnh viờn ASEAN
(4)
ó
xỏc nh rt rừ phm vi tng tr t phỏp v
hỡnh s. Theo quy nh ti iu 1 Hip nh,
cỏc hot ng tng tr t phỏp bao gm:
- Chuyn giao v tip nhn li khai, ti
liu, giy t liờn quan n v vic hỡnh s;
- Thc hin khỏm xột, kim soỏt, kim
tra cỏc vt chng v a im gõy ỏn;
- Cung cp cỏc bn chớnh v bn sao cỏc

loi giy t quan trng, cỏc ti liu v thụng
tin chng c;
- Xỏc nh, truy tỡm ti sn cú c t
hnh vi phm ti v cỏc cụng c phm ti;
(5)

- Ngn chn vic phõn chia v úng bng
cỏc ti sn cú c t hnh vi phm ti, m
ti sn ny cú th c tr li, tch biờn hoc
tch thu;
- Tr li, tch biờn hoc tch thu cỏc ti
sn cú c t hnh vi phm ti;
Hiến chơng ASEAN với hợp tác chuyên ngành


tạp chí luật học số 9/2008 59

- Xỏc nh v nhn dng cỏc nhõn chng
v nghi phm.
Ngoi ra, cỏc quc gia thnh viờn cũn cú
th tha thun cỏc vn cn tng tr t
phỏp khỏc nhng vi iu kin phi phự hp
vi i tng iu chnh cng nh mc ớch
ca Hip nh v phự hp vi phỏp lut ca
quc gia c yờu cu. Vic xỏc nh phm
vi tng tr t phỏp trờn õy ch dnh riờng
cho quan h gia cỏc quc gia thnh viờn.
ng thi, cỏc iu khon núi trờn s khụng
to ra cho bt c cỏ nhõn no c quyn
cung cp, che giu hoc t chi bt kỡ chng

c no, cng nh gõy khú khn cho vic thi
hnh yờu cu tng tr t phỏp trong mi
quan h phỏp lớ quc t c thự gia cỏc
quc gia thnh viờn Hip nh. Tuõn th
nguyờn tc Pacta sunt servanda
(6)
ca lut
quc t, cỏc quc gia thnh viờn phi cú
ngha v tn tõm tng tr t phỏp hỡnh s
trong khuụn kh ca Hip nh, phi s dng
tt c cỏc bin phỏp cn thit giỳp ln
nhau trong quỏ trỡnh iu tra, xột x v a
ra phỏn quyt v cỏc v ỏn hỡnh s.
Bờn cnh vic xỏc nh rừ rng phm vi
tng tr t phỏp, cỏc quc gia thnh viờn
Hip nh cũn tho thun nht trớ ghi nhn
c th cỏc trng hp khụng ỏp dng cỏc
quy nh ca Hip nh. Theo ú, cỏc vn
phỏp lớ quan trng ca tng tr t phỏp
hỡnh s nh dn ti phm, chuyn giao
ngi phm ti thi hnh ỏn, chuyn giao
vic xột x hỡnh s s khụng thuc phm
vi iu chnh ca Hip nh. Mc dự õy l
cỏc vn phỏp lớ nm trong khỏi nim
tng tr t phỏp nhng xut phỏt t tớnh
cht phc tp ca vn , chc chn chỳng
s c iu chnh trong mt iu c quc
t chuyờn bit cú th l song phng hoc a
phng khu vc (trong khuụn kh ASEAN).
ng thi, Hip nh ó th hin nht quỏn

quan im chung ca cỏc quc gia kt c
khi ghi nhn rng: Khụng mt quy nh no
trong Hip nh ny cho phộp mt quc gia
thnh viờn thc hin thm quyn ti phỏn
hoc cỏc hot ng chc nng trờn lónh th
ca quc gia thnh viờn khỏc m thm quyn
ú ch ginh riờng cho quc gia ny theo
lut phỏp quc gia.
(7)
õy l quy nh nhn
mnh ti vic tụn trng nguyờn tc ch
quyn quc gia trong quan h quc t.
Phm vi tng tr t phỏp theo Hip nh
cũn c c th hoỏ rừ hn qua vic ghi nhn
quyn t chi tng tr t phỏp ca quc gia
thnh viờn c yờu cu. Quyn t chi ny
bao gm cỏc quyn cú hai cp khỏc nhau,
ph thuc vo tng trng hp c th phỏt
sinh trong thc tin tng tr t phỏp.
cp 1, th hin mc quyn t
chi tng tr t phỏp ca quc gia c
yờu cu l tuyt i. Cỏc trng hp t chi
tng tr t phỏp cp 1 c quy nh
ti khon 1 iu 3 Hip nh. Theo ú, quc
gia c yờu cu s khụng tng tr t phỏp
nu theo ỏnh giỏ ca h yờu cu tng tr
t phỏp ca quc gia yờu cu cú liờn quan
n vic iu tra, xột x v kt ỏn cỏc cỏ
nhõn cú hnh vi phm ti liờn quan n
chớnh tr hoc l ti phm quõn s. Hoc

quc gia c yờu cu cú y c s cho
rng yờu cu tng tr c a ra da trờn
c s phõn bit chng tc, tụn giỏo, gii
tớnh, quc tch hoc quan im chớnh tr i
vi cỏ nhõn liờn quan. Ngoi ra cp 1,
Hiến chơng ASEAN với hợp tác chuyên ngành


60 tạp chí luật học số 9/2008

quc gia cũn t chi tng tr t phỏp trong
cỏc trng hp sau õy:
+ ng s cú liờn quan ó món hn tự,
c õn xỏ hoc min ti theo phỏn quyt cú
hiu lc ca quc gia c yờu cu hoc
quc gia yờu cu;
+ Yờu cu tng tr t phỏp liờn quan
n vic iu tra, xột x v ra phỏn quyt i
vi hnh vi c thc hin trờn lónh th
quc gia c yờu cu v theo lut phỏp
quc gia ny õy khụng phi l hnh vi ti
phm chng li lut phỏp quc gia h;
+ Cỏc iu khon trong yờu cu tng
tr t phỏp cú th nh hng n an ninh
ch quyn, trt t cụng cng hoc cỏc li ớch
cng ng ca quc gia c yờu cu;
+ Quc gia yờu cu khụng m bo c
rng cỏc thụng tin cung cp s ch c s
dng chuyờn bit cho v vic hỡnh s liờn
quan n hot ng tng tr t phỏp c th;

+ Cỏc iu khon tng tr cú th xõm
hi ti cỏc vn hỡnh s ti quc gia c
yờu cu;
+ V mt s trng hp c th khỏc
c quy nh ti khon 1 iu 3 Hip nh.
cp 2, th hin mc quyn t
chi tng tr t phỏp ca quc gia c
yờu cu l tng i. Quc gia c yờu cu
cú th t chi tr giỳp nu theo quan im
ca quc gia c yờu cu, quc gia yờu cu
ó khụng tuõn th mt iu khon quan
trng ca Hip nh hay vic thc hin
tng tr t phỏp cú th xõm phm ti an
ninh ca cỏ nhõn hu quan, k c trong
trng hp ang trong hoc ngoi lónh th
quc gia c yờu cu. Cui cựng, vic
tng tr t phỏp cú th khụng c thi
hnh nu hot ng tng tr to ra gỏnh
nng ti chớnh cho quc gia c yờu cu
(khon 2 iu 3 Hip nh).
Trong tt c cỏc trng hp t chi tng
tr t phỏp, quc gia c yờu cu phi thụng
bỏo ngay cho quc gia yờu cu c bit v
c s t chi hoc tm ỡnh ch tng tr t
phỏp theo Hip nh (khon 9 iu 3 Hip
nh). Da trờn c s quy nh hin hnh v
phm vi tng tr t phỏp hỡnh s trong
khuụn kh ASEAN ó c trỡnh by trờn,
cỏc quc gia thnh viờn s ch nh c quan
trung ng cú thm quyn trong lnh vc

tng tr t phỏp hỡnh s v cỏc c quan ny
s liờn lc trc tip vi nhau trong hot ng
tng tr t phỏp hoc thụng qua kờnh ngoi
giao (iu 4 Hip nh).
2. Cỏc vn phỏp lớ v yờu cu tng
tr t phỏp hỡnh s
Theo quy nh ti khon 1 iu 5 Hip
nh, yờu cu tng tr t phỏp phi c son
tho thnh vn bn ( hỡnh thc vit). Tuy
nhiờn, trong cỏc trng hp khn cp, yờu cu
cú th c th hin di hỡnh thc khụng
thnh vn bn nhng trong khong thi gian
5 ngy phi chuyn sang hỡnh thc vit.
Vn bn yờu cu tng tr t phỏp phi
m bo cha ng y cỏc ni dung cn
thit theo yờu cu ca quc gia c yờu
cu. C th, vn bn yờu cu phi ghi nhn
cỏc thụng tin liờn quan n tờn ca c quan
yờu cu, c quan cú thm quyn iu tra
hoc tin hnh xột x hỡnh s, mc ớch v
bn cht ca yờu cu tng tr t phỏp, bn
mụ t chi tit bn cht ca v vic hỡnh s,
ni dung túm tt cỏc s kin v vn bn phỏp
lớ cú liờn quan, bn mụ t chi tit v hnh vi
Hiến chơng ASEAN với hợp tác chuyên ngành


tạp chí luật học số 9/2008 61

phm ti, mc hỡnh pht cao nht, cỏc yu t

cu thnh ti phm, cỏc s kin v s bin
quan trng, ni dung c th ca cỏc chng c
v thụng tin cú liờn quan, thi hn c th thi
hnh yờu cu tng tr t phỏp cựng cỏc ni
dung cn thit khỏc Ngoi ra, ph thuc
vo tng trng hp c th, vn bn yờu cu
tng tr cú th bao gm nhn dng, quc
tch v ni ca cỏ nhõn l i tng ca
vic iu tra hoc xột x hỡnh s, nhn dng
v ni ca cỏ nhõn cung cp chng c, ni
dung c th ca phng phỏp ly li khai, thu
thp chng c, danh sỏch cỏc cõu hi cho
ngi lm chng cng nh bn mụ t chi tit
ti sn, nhn dng v ni ti sn cựng cỏc
vn quan trng khỏc nu cn thit cho
hot ng xột x. Trong trng hp quc gia
c yờu cu nhn thy cỏc thụng tin trong
bn yờu cu khụng m bo cú th thc hin
cú hiu qu tng tr t phỏp thỡ quc gia
ny cú quyn ngh quc gia yờu cu
tng tr cung cp thờm thụng tin b sung.
Nhm m bo s thng nht trong hot
ng tng tr t phỏp hỡnh s, cỏc quc gia
thnh viờn Hip nh ó nht trớ v ghi trong
Hip nh rng: Vn bn yờu cu cựng cỏc
giy t, ti liu liờn quan phi c son
tho bng ting Anh, trong trng hp cn
thit phi kốm theo bn dch sang ting nc
c yờu cu hoc bng ngụn ng ca nc
khỏc m nc c yờu cu chp nhn

(khon 3 iu 6 Hip nh).
Ton b cỏc yờu cu cng nh cỏc ti
liu, giy t cú liờn quan n tng tr t
phỏp s c chuyn giao trc tip gia cỏc
c quan trung ng m cỏc quc gia thnh
viờn ch nh. Trong cỏc hon cnh c bit
v cp thit thỡ vic chuyn giao ny s c
thc hin thụng qua hai t chc cnh sỏt
quc t l INTERPOL v ASEANAPOL
(khon 2 iu 5 Hip nh). V nguyờn tc,
quc gia c yờu cu s tin hnh ngay
hot ng tng tr t phỏp theo phng
thc ó c quy nh trong lut hoc trong
thc tin quc gia mỡnh. Tuy nhiờn, theo yờu
cu, quc gia tin hnh hot ng tng tr
t phỏp cú th s dng cỏc phng thc m
quc gia yờu cu tr giỳp a ra, vi iu
kin phi phự hp vi lut phỏp v thc tin
ca quc gia c yờu cu.
Trong ton b quỏ trỡnh thc hin yờu
cu tng tr t phỏp, Hip nh cũn a ra
ngha v bo mt i vi c hai quc gia yờu
cu v c yờu cu tng tr (iu 9 Hip
nh). Theo ú, quc gia c yờu cu phi
cú ngha v ỏp dng mi bin phỏp thớch hp
gi bớ mt v yờu cu tng tr, ni dung
yờu cu, ti liu kốm theo, cng nh cỏc
hnh ng c thc hin theo yờu cu ú.
V phớa quc gia yờu cu, cn c vo phỏp
lut nc mỡnh, phi ỏp dng cỏc bin phỏp

thớch hp gi bớ mt cỏc thụng tin, chng
c ó c quc gia i tỏc cung cp trong
quan h tng tr t phỏp. Ngoi ra, quc
gia yờu cu phi m bo rng cỏc thụng tin,
chng c c bo mt, bo v, khụng b
mt, khụng b tit l trỏi phộp v cỏc hnh
vi lm dng khỏc.
Tt c cỏc vn phỏp lớ liờn quan n
yờu cu tng tr t phỏp c trỡnh by
trờn s c cỏc quc gia thnh viờn tn tõm
v thin chớ thc hin trong khuụn kh cỏc
quy nh liờn quan ca Hip nh cng nh
phỏp lut quc gia ca cỏc nc ny.
HiÕn ch−¬ng ASEAN víi hîp t¸c chuyªn ngµnh


62 t¹p chÝ luËt häc sè 9/2008

3. Nội dung tương trợ tư pháp hình sự
Với mục đích nâng cao hiệu quả hoạt
động của các cơ quan thực thi pháp luật
trong việc phòng ngừa, điều tra và truy tố tội
phạm, các quốc gia kết ước đã cùng nhau
nhất trí nội dung tương trợ tư pháp rất cụ thể
và chi tiết, bao trùm lên các vấn đề pháp lí
quan trọng của hoạt động tương trợ tư pháp
có tính truyền thống trong quan hệ quốc tế.
Ở đây chúng tôi đề cập các vấn đề tương trợ
tư pháp có tính truyền thống và thực sự quan
trọng đối với Việt Nam trong giai đoạn hội

nhập quốc tế hiện nay.
Vấn đề đầu tiên và có thể coi là quan
trọng nhất trong hoạt động tương trợ tư pháp
hình sự giữa các quốc gia là vấn đề thu thập
chứng cứ và lấy lời khai của các cá nhân có
liên quan (người làm chứng, người bị tình
nghi…). Theo Điều 11 Hiệp định, quốc gia
được yêu cầu, phù hợp với pháp luật nước
mình, phải cố gắng thu thập được đầy đủ các
chứng cứ, lời khai có tuyên thệ, tài liệu, hồ
sơ từ nhân chứng để chuyển cho quốc gia
yêu cầu nhằm mục đích phục vụ cho quá
trình tố tụng. Hiệp định mở rộng phạm vi thu
thập chứng cứ bằng việc cho phép sử dụng
kết nối truyền hình trực tiếp hoặc các công
cụ giao tiếp thích hợp khác nhằm thực hiện
quá trình thu thập chứng cứ, lời khai… nếu
việc làm đó là vì công lí. Đồng thời, khi có
yêu cầu lấy lời khai của cá nhân, quốc gia
được yêu cầu phải cố gắng và tận tâm lấy lời
khai tự nguyện của họ.
Trong việc sử dụng chứng cứ, quốc gia
yêu cầu không có quyền tuyệt đối. Theo Điều
8 của Hiệp định, quốc gia này không được sử
dụng, tiết lộ hoặc chuyển giao thông tin hay
chứng cứ do quốc gia được yêu cầu cung cấp
để phục vụ cho các mục đích khác với mục
đích đã ghi trong văn bản yêu cầu tương trợ
nếu không được sự đồng ý của quốc gia cung
cấp chứng cứ (quốc gia được yêu cầu). Tuy

nhiên, trong trường hợp bản cáo trạng (buộc
tội) bị thay đổi thì có thể sử dụng thông tin và
chứng cứ đã được cung cấp với điều kiện
quốc gia được yêu cầu đồng ý và tội phạm đó
thuộc đối tượng điều chỉnh của Hiệp định
đồng thời yếu tố cấu thành tội phạm là căn
cứ để yêu cầu tương trợ. Bên cạnh đó, quyền
được cung cấp thông tin và chứng cứ của
quốc gia yêu cầu còn bị hạn chế bởi quyền từ
chối cung cấp chứng cứ được ghi nhận trong
Hiệp định. Theo điều khoản có liên quan
(Điều 12 Hiệp định), cá nhân được yêu cầu
đưa ra lời khai, cung cấp tài liệu, hồ sơ hoặc
chứng cứ tại quốc gia được yêu cầu có thể từ
chối thực hiện các hành vi đó nếu pháp luật
của quốc gia yêu cầu hoặc được yêu cầu cho
phép hoặc trong trường hợp pháp luật của
hai quốc gia này yêu cầu cá nhân không
được cung cấp chứng cứ, thông tin… cho dù
có yêu cầu tương trợ tư pháp được thực hiện
theo đúng quy định.
Hiệp định còn cho phép quốc gia yêu cầu
được quyền đề nghị quốc gia được yêu cầu
cung cấp cho họ các bản sao tài liệu, hồ sơ
công khai đang thuộc quyền quản lí của cơ
quan nhà nước cũng như tiến hành các hoạt
động khám xét, thu giữ và chuyển giao mọi
tài liệu, hồ sơ hoặc các vật khác cho quốc gia
yêu cầu nếu có cơ sở cho rằng hồ sơ, tài liệu
và các vật đó có liên quan đến vụ án hình sự

tại quốc gia yêu cầu. Mặt khác, quốc gia yêu
cầu còn có thể đề nghị quốc gia được yêu
Hiến chơng ASEAN với hợp tác chuyên ngành


tạp chí luật học số 9/2008 63

cu n lc nh v, phỏt hin, cm gi,
phong ta, tch biờn, tc ot hoc xung
cụng ti sn cú c do phm ti v cỏc
cụng c, phng tin h tr cho vic phm
ti. Tt c cỏc quyn núi trờn ca quc gia
yờu cu s c quc gia c yờu cu thc
hin theo ỳng quy nh vi iu kin tuõn
th v phự hp vi phỏp lut ca quc gia
ny (quc gia c yờu cu).
Vn tip theo l tr giỳp thc hin
cỏc hnh vi t phỏp liờn quan n cỏc cỏ
nhõn. õy l vn thng xut hin trong
thc tin tng tr t phỏp hỡnh s v ó
c cỏc quc gia thnh viờn ASEAN rt
quan tõm. Theo Hip nh, quc gia c
yờu cu cú th giỳp trong vic m bo
cho mt ngi cú mt ti quc gia yờu cu
h tr vic iu tra hỡnh s hay cú mt trong
cỏc hot ng t tng liờn quan n v vic
hỡnh s ti quc gia yờu cu, tr trng hp
ngi ú chớnh l b cỏo (iu 14 Hip nh).
i vi ngi b giam gi ti quc gia c
yờu cu m s hin din ca ngi ny l cn

thit ti quc gia yờu cu trong quỏ trỡnh iu
tra thỡ quc gia c yờu cu s cú th ng ý
cho phộp tm thi chuyn giao ngi ny cho
quc gia yờu cu (khon 1 iu 15 Hip
nh). Trong c hai trng hp, mi hot
ng dn gii cỏ nhõn cú liờn quan phi
c thc hin theo ỳng phỏp lut v thc
tin ca quc gia c yờu cu ng thi
phi c s ng ý ca ng s. Cỏc quy
nh ny hon ton khụng cn tr vic s
dng truyn hỡnh trc tip hoc cỏc phng
tin truyn thụng thớch hp khỏc theo quy
nh ca phỏp lut v thc tin ca quc gia
c yờu cu nu vic ú c thc hin vỡ
cụng lớ (khon 7 iu 15 Hip nh).
Quỏ trỡnh dn gii cỏ nhõn cú liờn quan
t quc gia c yờu cu sang quc gia yờu
cu cng l vn quan trng, gúp phn
m bo thc thi cú hiu qu vic gii quyt
cỏc v vic hỡnh s. Chớnh vỡ vy, trong
Hip nh ó cú thờm iu 16 quy nh v
m bo an ton cho ngi b dn gii. Ni
dung iu ny ghi nhn: Khi mt ngi cú
mt ti quc gia yờu cu theo cỏc quy nh
nờu trờn, quc gia yờu cu phi bo m
rng h s khụng b giam gi, truy t, trng
pht hoc chu bt kỡ hn ch no v t do ti
nc yờu cu. ng thi, quc gia yờu cu
khụng c tin hnh thu thp chng c i
vi ngi ny nhm phc v cho hot ng

xột x v ỏn hỡnh s khỏc vi v ỏn hỡnh s
nờu trong yờu cu tng tr, cng nh khụng
c m cỏc v kin dõn s chng li h i
vi cỏc hnh vi c cho l ó xy ra trc
khi h ri khi quc gia c yờu cu.
Ngoi ra, iu khon v bo m an ton cũn
quy nh mc cao bo v cỏc cỏ
nhõn c dn gii khụng phi chu bt kỡ
hỡnh pht no, khụng phi chu trỏch nhim
phỏp lớ hay gp rc ri vi phỏp lut.
Tinh thn hp tỏc u tranh phũng chng
ti phm gia cỏc quc gia thnh viờn
ASEAN cũn c nõng cao qua vic Hip
nh ghi nhn vn quỏ cnh ngi b giam
gi. Theo quy nh ti iu 17, quc gia
c yờu cu, cn c vo phỏp lut v thc
tin nc mỡnh cú th ng ý cho phộp quỏ
cnh qua lónh th nc mỡnh ngi ang b
quc gia yờu cu hoc quc gia th ba giam
gi cú mt trc tip ti quc gia yờu cu
trong mt v ỏn hỡnh s. Trong trng hp
Hiến chơng ASEAN với hợp tác chuyên ngành


64 tạp chí luật học số 9/2008

phng tin vn chuyn ngi b dn gii
dng li ti quc gia c yờu cu thỡ nhõn
viờn ca quc gia yờu cu hoc nc th 3
ang thi hnh cụng v ny vn tip tc chu

trỏch nhim v vic trụng gi trong sut thi
gian quỏ cnh ti quc gia c yờu cu, tr
khi quc gia ny cú ngh khỏc. Tuy nhiờn,
khi c quc gia yờu cu chp thun, quc
gia c yờu cu cú th tm thi tin hnh
cỏc bin phỏp giam gia ngi ny cho n
khi chuyn i c tip tc. Trong trng
hp ngc li, chuyn i b giỏn on khụng
c thc hin trong thi gian hp lớ thỡ
quc gia c yờu cu cú th chuyn tr
ngi ang b dn gii cho quc gia ni
ngi ny c chuyn i. Tt c mi chi
phớ m quc gia c yờu cu phi gỏnh
chu s c quc gia yờu cu hon tr. Vic
a ni dung quỏ cnh ngi b giam gi ó
to thun li v iu kin ti a cho cỏc
quc gia thnh viờn ASEAN u tranh cú
hiu qu vi ti phm trong khu vc.
Bờn cnh nhng ni dung quan trng ca
tng tr t phỏp hỡnh s ó c nghiờn
cu trờn, trong khuụn kh Hip nh cũn
cp cỏc vn phỏp lớ khỏc cng nm
trong ni dung tng tr t phỏp hỡnh s
gia cỏc quc gia thnh viờn ASEAN nh
hon tr chng c cho quc gia c yờu
cu (iu 19), xỏc nh v nhn dng ngi
cú liờn quan (iu 20), cung cp ti liu vi
ni dung tng t giy t cú liờn quan n
v ỏn hỡnh s c ban hnh (iu 21), xỏc
nhn v chng thc cỏc loi giy t, ti liu

theo yờu cu ca quc gia thnh viờn (iu
24), gii quyt tranh chp phỏt sinh trong
quỏ trỡnh thc hin tng tr t phỏp (iu
28) cng nh cỏc vn khỏc cú tớnh cht
th tc hnh chớnh m bt kỡ iu c quc
t no cng phi ghi nhn trong quỏ trỡnh kớ
kt v thc hin theo lut quc t.
S ra i ca Hip nh tng tr t
phỏp v hỡnh s gia cỏc quc gia thnh viờn
ASEAN l thnh cụng ln ca s hp tỏc
quc t u tranh phũng chng ti phm
trong khu vc ụng Nam . Hip nh ny
th hin mc cao tinh thn ho hp v
hu ngh trong tin trỡnh phỏt trin ca Hip
hi ASEAN. Vi 32 iu khon, vn bn
phỏp lớ quc t quan trng ny ca ASEAN
chc chn s tr thnh cụng c phỏp lớ hiu
qu trong cuc u tranh phũng, chng ti
phm trong khu vc, c bit l ti phm
khng b quc t - mi e da cú tớnh ton
cu hin nay. Cựng vi tin trỡnh hi nhp
quc t ngy cng sõu rng, chỳng ta cú
quyn tin rng Hip nh tng tr t phỏp
v hỡnh s ca ASEAN s gúp phn quan
trng trong s nghip bo v ho bỡnh v an
ninh khu vc, qua ú m bo s n nh v
bn vng ca trt t phỏp lớ quc t./.

(1).Xem: Nguyn Th Thun, Lut hỡnh s quc t,
Nxb. Cụng an nhõn dõn, H Ni 2007, tr.17.

(2).Xem: Annex for ASEAN Security Community
Plan of Action. Ngun:
(3). Ngun
(4). C th bao gm Brunei, Campuchia, Indonesia,
Lo, Malaysia, Philippine, Singapore v Vit Nam
(Li núi u ca Hip nh).
(5). Thut ng cụng c phm ti c hiu l ti
sn c s dng liờn quan n vic thc hin hnh
vi phm ti (khon 4 iu 1 Hip nh).
(6). Nguyờn tc tn tõm, thin chớ thc hin cỏc cam
kt quc t.
(7).Xem: Hip nh tng tr t phỏp hỡnh s trong
ASEAN nm 2004.