(SKKN HAY NHẤT) giáo dục kỹ năng sống qua giờ sinh hoạt lớp

MỤC LỤC
Trang
2

Phần I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài

2

2. Mục đích nghiên cứu

2

3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu

3

4. Biện pháp nghiên cứu

3

5. Thời gian nghiên cứu

3

Phần II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

4

1. Cơ sở lý luận của vấn đề

4

2. Thực trạng của vấn đề

5

3. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề

7

3.1 Nội dung giáo dục kĩ năng sống qua giờ sinh hoạt lớp

7

3.2 Đưa nội dung giáo dục kĩ năng sống vào giờ sinh hoạt lớp

8

4. Hiệu quả của sáng kiến

11

Phần III: KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ ĐỀ XUẤT

14

1. Kết luận

14

2. Kiến nghị đề xuất

15

TÀI LIỆU THAM KHẢO

16

1

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG QUA
GIỜ SINH HOẠT LỚP
Phần I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1 . Lý do chọn đề tài :
Vấn đề con trẻ thiếu kỹ năng sống, thiếu tính tự tin, tự lập, sống ích kỷ,
vơ  tâm, thiếu trách nhiệm với gia đình và bản thân đang là những cản trở
lớn cho sự phát triển của thanh thiếu niên khiến khơng ít các bậc cha mẹ phải 
phiền lịng vì con, trong một xã hội phát triển năng động như hiện nay.
Nhiều vị phụ huynh lo lắng trước tình trạng con của mình thiếu tự tin,
ln tỏ ra rụt rè khi có cơ hội thể hiện mình trước đám đơng hoặc các em
khơng biết cách xử lý tình huống dù là thật đơn giản như kêu gọi sự giúp đỡ
từ  người khác, tìm đường, định hướng, đi xe buýt,...
Thêm nữa, trước tình trạng bạo lực học đường ngày càng gia tăng thì
kỹ  năng tự  bảo vệ mình cũng cần được coi trọng khi các nhóm trẻ xấu luôn
lấy  sức mạnh cơ bắp hoặc đám đông để bắt nạt, ức hiếp các trẻ hiền, ngoan, 
ít nói...
Nhiều em học sinh có cuộc sống khép kín với thực tại, đắm chìm trong

thế  giới  ảo của Internet của thế giới game,... mà quên đi và đánh mất những 
cơ hội kết bạn, thể hiện những khả năng tiềm ẩn của mình, lo sợ rụt rè khi 
tiếp xúc với cộng đồng, xã hội.
Trong những năm gần đây, Bộ GD-ĐT đã đưa nội dung giáo dục kỹ
năng sống cho học sinh vào chỉ thị về nhiệm vụ năm học. Tuy nhiên, chương
trình giáo dục kĩ năng sống chỉ thông qua việc giảng dạy theo phương pháp
tích hợp vào các mơn học như Giáo dục cơng dân, Sinh hoạt ngoài giờ, Ngữ
văn, Sinh học, Vật lý...  hiệu quả của việc giảng dạy lồng ghép vẫn chưa cao
trong khi môn học kĩ năng sống vẫn chưa được đưa vào chương trình như một
mơn học chính khóa.
Từ những lý do trên tôi quyết định chọn đề tài “Giáo dục kỹ năng
sống qua giờ sinh hoạt lớp” nhằm đóng góp một số kinh nghiệm rút ra được
thực tiễn mong muốn chia sẻ cùng đồng nghiệp. Nhằm đóng  góp phần  nào
kinh nghiệm giáo dục cho con em chúng ta trở thành những  con người tồn 
diện, năng động, sáng tạo hịa nhập cùng cộng đồng, và  có ích cho xã hội.
2. Mục đích nghiên cứu:
Giáo dục kĩ năng sống là một trong những nội dung, nhiệm vụ quan
trọng trong chương trình giáo dục hiện nay nhằm cụ thể những quan điểm,
đường lối chính sách của Đảng và nhà nước về đổi mới phương pháp giáo dục
trong thời kì hội nhập.
Chính vì vậy, việc đưa ra các giải pháp nhằm giáo dục kĩ năng sống cho
học sinh là vấn đề cần được quan tâm đúng mức nhằm góp phần trang bị cho
2

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


học sinh kiến thức, kỹ năng sống và phát triển trong một môi trường phát
triển bền vững.
Đề tài : “ Giáo dục kỹ năng sống qua giờ sinh hoạt lớp” nhằm:

Tìm ra nội dung, hình thức tổ chức giáo dục kĩ năng sống trong trường
trung học cơ sở theo khung chương trình chung của Bộ giáo dục và Đào tạo
đạt hiệu quả cao nhất, đồng thời phù hợp với đặc điểm tình hình kinh tế xã hội
ở địa phương, thực tế nhà trường.
Đề ra các giải pháp nhằm thực hiện chương trình giáo dục kĩ năng sống
có hiệu quả trong nhà trường THPT.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu:
Việc giáo dục kỹ năng sống cần được tiến hành ở mọi cấp học, tùy theo
lứa  tuổi, giới tính ... chúng ta cần có những vấn đề khác nhau để đưa vào nội
dung  giáo dục kỹ năng sống cho các em học sinh.
Phạm vi đề tài này chỉ giới hạn trong lứa tuổi THPT ở lứa tuổi này:
- Các em cần tìm tịi, học hỏi cái mới, điều lạ khơng phân biệt nó là tốt
hay xấu.
- Đây là lứa tuổi có sự phát triển mạnh mẽ về tâm sinh lí.
- Chịu áp lực lớn dẫn đến dễ rơi vào trạng thái tiêu cực ảnh hưởng tới
sức khỏe, tinh thần.
- Các em cần lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực của mình cần
đưa ra quyết định đúng đắn.
- Thích bộc lộ cái tôi….
4. Biện pháp nghiên cứu:
Nghiên cứu lý thuyết
Thực nghiệm sư phạm
Điều tra
Tham khảo ý kiến các giáo viên
Chia sẻ kinh nghiệm
Thảo luận nhóm
Các hoạt động kích thích tưởng tượng và động não
Sắm vai
Phân tích tình huống
Trị chơi, bài hát, nghe nhạc

Các loại hình nghệ thuật: vẽ, múa
5. Thời gian nghiên cứu:
Bắt đầu: 15/9/2013
Kết thúc: 15/3/2014

3

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Phần II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận:
1.1. Khái niệm kỹ năng sống:
Kỹ năng sống chính là năng lực của mỗi người giúp giải quyết những
nhu  cầu và thách thức của cuộc sống một cách có hiệu quả.
(*) Theo WHO (1993) Kỹ năng sống là “Năng lực tâm lý xã hội là khả
năng ứng phó một cách có hiệu quả với những yêu cầu và thách thức của cuộc
sống. Đó cũng  là khả năng của một cá nhân để duy trì một trạng thái khoẻ
mạnh về mặt tinh  thần, biểu hiện qua hành vi phù hợp và tích cực khi tương
tác với người  khác, với nền văn hóa và mơi trường xung quanh. Năng lực
tâm lý xã hội có vai trò quan trọng trong việc phát huy sức khoẻ theo nghĩa
rộng nhất về mặt  thể chất, tinh thần và xã hội. Kỹ năng sống là khả năng thể
hiện, thực thi  năng lực tâm lý xã hội này”.
(*) Theo UNICEF, giáo dục dựa trên Kỹ năng sống cơ bản là sự thay đổi 
trong hành vi hay một sự phát triển hành vi nhằm tạo sự cân bằng giữa kiến 
thức, thái độ và hành vi. Ngắn gọn nhất đó là khả năng chuyển đổi kiến thức 
(phải làm gì) và thái độ (ta đang nghĩ gì, cảm xúc như thế nào, hay tin tưởng 
vào giá trị nào) thành hành động (làm gì và làm như thế nào).
(*): trích dẫn trong sách Kỹ năng sống cho tuổi vị thành niên – tác giả 
Nguyễn Thị Oanh – Nhà xuất bản Trẻ

Hiểu một cách đơn giản thì kỹ năng sống là năng lực của mỗi người giúp
giải quyết những nhu cầu và thách thức của cuộc sống một cách có hiệu quả
(cách sống tích cực trong xã hội hiện đại).
Về bản chất thì rèn luyện kỹ năng sống là quá trình đưa nhận thức (qua
kiến thức và thái độ) thành hành động (hành vi tích cực)
Việc rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh là việc làm khơng mới vì từ xa
xưa cha ơng ta đã đúc kết “Tiên học lễ, hậu học văn” nhưng do sức ép lớn về
chương trình; về điểm số, hoặc nhiều nguyên nhân khác nhau nó đã bị giảm
nhẹ hoặc xao nhãng. Đứng trước thực tế xã hội những năm gần đây Bộ GDĐT đã nhận thấy việc giáo dục (rèn luyện) kỹ năng sống cho học sinh là việc
cấp bách ở mọi bậc học nhưng đặc biệt với học sinh THPT vì:
Ở lứa tuổi này:
- Các em cần tìm tịi, học hỏi cái mới, điều lạ khơng phân biệt nó là tốt
hay xấu.
- Đây là lứa tuổi có sự phát triển mạnh mẽ về tâm sinh lí dẫn đến các
quan hệ không dúng mực trong quan hệ khác giới.
- Chịu áp lực lớn trong thi cử dẫn đến dễ rơi vào trạng thái tiêu cực ảnh
hưởng tới sức khỏe, tinh thần.

4

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


- Các em cần lựa chọn nghề nghiêp phù hợp với năng lực của mình cần
đưa ra quyết định đúng đắn.
- Thích bộc lộ cái tơi….
Năm học 2010 – 2011 là năm đầu tiên Bộ GD - ĐT đưa KNS vào giảng
dạy đại trà trong các trường học, bậc học qua nhiều hình tức khác nhau. Với
HS THPT thì cần rèn luyện kĩ năng gì?
1.2. Kỹ năng cần thiết cho học sinh THPT:

Theo Thạc sĩ giảng viên tâm lý học Nguyễn Hữu Long, 10 nhóm kỹ
năng  sống cần thiết cho khối học sinh THPT là:
Kỹ năng tự phục vụ bản thân
Kỹ năng xác lập mục tiêu cuộc đời
Kỹ năng quản lý thời gian hiệu quả
Kỹ năng điều chỉnh và quản lý cảm xúc
Kỹ năng tự nhận thức và đánh giá bản thân
Kỹ năng giao tiếp và ứng xử
Kỹ năng hợp tác và chia sẻ
Kỹ năng thể hiện tự tin trước đám đơng
Kỹ năng đối diện và ứng phó khó khăn trong cuộc sống
Kỹ năng đánh giá người khác.
Việc giáo dục kỹ năng sống nhằm xây dựng cho học sinh 12 giá trị của
cuộc sống là: tơn trọng, hịa bình, hợp tác, hạnh phúc, chân thật, nhân đạo,
tình thương, trách nhiệm, giản dị, khoan dung, tự do và đoàn kết.
2. Thực trạng của vấn đề:
Trường THPT số 1 Sa Pa là một ngơi trường có bề dày truyền thống và
thành tích về công tác giảng dạy và giáo dục. Học sinh của trường đa số xuất
thân từ gia đình làm nghề nơng, đời sống tuy cịn nhiều khó khăn. Tuy nhiên,
đa số các em có ý thức học tập và rèn luyện rất tốt, ln nhiệt tình trong các
hoạt động tập thể và công tác xã hội .
Trong nhiều năm liền, trường THPT số 1 Sa Pa là một trong những đơn
vị dẫn đầu của Ngành giáo dục , trường luôn đạt danh hiệu Tập thể lao động
tiên tiến. Ban giám hiệu nhà trường, Cơng đồn, Ban đại diện cha mẹ học
sinh, giáo viên chủ nhiệm nhiệt tình, ln kịp thời hỗ trợ quan tâm giúp đỡ.
Trong những năm trước đây, cơng tác giáo dục đạo đức, kỹ năng đã có
sự quan tâm của nhà trường. Thể hiện ở chỗ nhà trường cũng đã quan tâm đến
việc giáo dục toàn diện cho các em thơng qua các hoạt động ngoại khóa,
ngồi giờ lên lớp, hoạt động hướng nghiệp, dạy nghề, hoạt động đồn thể: bảo
vệ mơi trường, an tồn giao thơng, giáo dục phòng chống các tệ nạn xã hội,

phòng chống tai nạn thương tích, xây dựng trường xanh – sạch - đẹp; xây
dựng trường học thân thiện học sinh tích cực…
5

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, những biến đổi mạnh mẽ về kinh
tế - xã hội đã và đang tác động mạnh mẽ đến đời sống của con người. Nếu
như trong xã hội truyền thống, các giá trị xã hội vốn được coi trọng và được
các cá nhân tuân thủ một cách nghiêm túc thì nay đang dần bị mờ nhạt và
thay vào đó là những giá trị mới được hình thành trên cơ sở giao thoa giữa các
nền văn hóa, văn minh khác nhau. Những thay đổi nói trên còn ảnh hưởng
đến hoạt động giáo dục con cái của gia đình cũng có những biến đổi nhất
định. Cha mẹ ít có thời gian quan tâm đến con cái hơn là một thực tế không
thể phủ nhận, thay vào đó là các hoạt động kinh tế, tìm kiếm thu nhập. Trong
nhà trường, hiện tượng quá tải với các môn học cũng đang gây nhiều áp lực
đối với học sinh. Cùng với đó là những tác động nhiều chiều của các nguồn
thông tin khác nhau từ xã hội khiến cho giới trẻ đang đứng trước nhiều thách
thức khi hòa nhập xã hội. Điều này đã dẫn đến sự “xung đột” giữa nhận thức,
thái độ và hành vi với những vấn đề xảy ra trong cuộc sống. Tình trạng học
sinh đánh nhau, vô lễ với thầy cô giáo, bỏ học, không hứng thú học tập xuất
hiện ngày một nhiều. Nguyên nhân thì có nhiều nhưng chung quy là do nhận
thức, ý thức và về cơ bản vẫn là do các em thiếu kỹ năng sống. Đây là vấn đề
được nhà trường rất quan tâm , nhưng việc thực hiện vẫn còn gặp nhiều thách
thức lớn. Để đáp ứng được với những biến đổi nhanh chóng của xã hội thì
nhu cầu giáo dục kỹ năng sống cho giới trẻ hiện nay là một việc làm cần thiết.
Trường THPT số 1 Sa Pa có truyền thống đi đầu trong cơng tác triển
khai thực hiện các mục tiêu giáo dục, các phong trào thi đua của Bộ của
Ngành. Do đó ngay từ đầu năm học 2008-2009, khi Bộ giáo dục phát động

phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, trường tôi
đã áp dụng rộng rãi. Công tác giáo dục kỹ năng sống được triển khai thông
qua các hoạt động lồng ghép vào chương trình học, các mơn học và các hoạt
động của nhà trường như:
Giáo dục lồng ghép thông qua các môn học như: Giáo dục công dân,
Văn học, Sử học, Sinh học, Thể dục...
Giáo dục chuyên đề thông qua các hoạt động giờ sinh hoạt lớp, sinh
hoạt dưới cờ như: Nói chuyện, thuyết trình, tham luận, thi tìm hiểu...
Tuy nhiên, qua q trình thực hiện tơi nhận ra rằng, việc giáo dục kỹ
năng sống của nhà trường và việc rèn luyện kỹ năng sống của các em vẫn còn
nhiều hạn chế, đó là:
Việc lồng ghép giáo dục kỹ năng sống vào các môn học vẫn chưa được
làm thường xuyên, do yêu cầu kiến thức bài học nên giáo viên đơi lúc ngại
đưa chương trình kỹ năng sống vào.
Ngay từ đầu năm học 2013-2014, trong nhiệm vụ năm học, Bộ giáo dục
và đào tạo đã chỉ rõ “...Triển khai tài liệu hướng dẫn giáo dục kĩ năng sống
6

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


trong một số môn học và hoạt động giáo dục. Phổ cập kỹ năng bơi an toàn và
chống đuối nước cho học sinh. Ngăn chặn các tác động tiêu cực của Internet,
đặc biệt là trò chơi điện tử trực tuyến (game online) đối với học sinh. Có các
giải pháp phối hợp tích cực ngăn chặn hiện tượng học sinh đánh nhau. Tăng
cường cơng tác phịng chống HIV/AIDS, ma túy và các tệ nạn xã hội trong
nhà trường...”. Từ nhiệm vụ, yêu cầu đặt ra, dưới sự chỉ đạo của ngành giáo
dục, nhà trường đã xây dựng kế hoạch, nội dung, chương trình giáo dục kỹ
năng sống trong nhà trường. Ngồi việc truyền tải giáo dục kỹ năng sống
thông qua các mơn học chính khóa thì hoạt động sinh hoạt lớp là hoạt động

nòng cốt trong việc giúp học sinh rèn luyện kỹ năng sống nhằm thực hiện
công tác giáo dục toàn diện của nhà trường.
3. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề:
3.1. Nội dung giáo dục kỹ năng sống qua giờ sinh hoạt lớp:
Việc đưa nội dung giáo dục kỹ năng sống vào giảng dạy trong nhà 
trường phổ thông đã được đưa ra bàn bạc trước đây và theo như nội  dung
cuộc trao đổi giữa Tiến sĩ Phùng Khắc Bình, Vụ trưởng Vụ Cơng tác  học
sinh, sinh viên Bộ GD-ĐT và giới báo chí thì: "Bộ đã triển khai nhiều phong
trào vào trường học như sức khỏe, an  tồn giao thơng, kỹ năng sống... đặc
biệt, phong trào “trường học thân  thiện, học sinh tích cực” đã được các thầy
cơ giáo, học sinh hưởng ứng  tích cực đã giảm được phần nào tình trạng trên.
Năm học tới Bộ sẽ đưa  kỹ năng sống vào chương trình giảng dạy trong nhà
trường."
"Để đưa kỹ năng sống vào giảng dạy trong trường học, Bộ GD-ĐT đã 
phải xác định, nếu đưa vào giảng dạy đại trà thì kỹ năng sống gồm những nội
dung gì? Đưa vào như thế nào? Người dạy và thời gian như thế  nào?.
Tuy nhiên, về vấn đề đưa như thế nào, trong 3 phương án, thứ 1, là  lồng ghép
vào chương trình học, các mơn học, các hoạt động trong nhà  trường; thứ 2
đưa vào thành một môn và dạy giống các môn học khác;  thứ 3, đưa vào tất
cả các môn, môn nào cũng vận dụng. Bộ đã chọn  phương án thứ nhất là lồng
ghép vào chương trình học, các mơn học,  các hoạt động trong nhà trường."
Vấn đề là chọn nội dung nào và lồng ghép ra sao thì có vẻ như cịn
nhiều  lúng túng.
Đối với Trường THPT bao gồm các nhóm kỹ năng sau :
Nhóm kỹ năng tự nhận thức bản thân (   Tôi là ai?, Tơi có những điểm
mạnh và điểm yếu gì?, Ước mơ của tơi?, Mục đích của cuộc đời tơi?, Người
khác đánh giá về tơi như thế nào?, Tư duy tích cực...)
Nhóm kỹ năng giao tiếp ứng xử (cách giao tiếp trong môi trường học 
đường, với bố mẹ, người lớn tuổi).

7

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Kỹ năng hợp tác và chia sẻ (kỹ năng làm việc nhóm và giải quyết 
xung đột trong học đường).
Nhóm kỹ năng phân biệt hành vi hợp lý và chưa hợp lý (phân biệt
hành vi  dũng cảm và liều mạng, hành vi yêu thương và lạm dụng tình dục...).
3.2. Đưa nội dung giáo dục kỹ năng sống vào giờ sinh hoạt lớp:
Trong những năm học trước, việc thực hiện sinh hoạt chủ nhiệm
thường theo một kịch  bản cũ:
Giáo viên chủ nhiệm tổng kết hoạt động tuần qua, xem xét qua các lỗi
vi  phạm của học sinh, chấn chỉnh những sai phạm, cảnh cáo và ghi nhận 
những trường hợp tái phạm của học sinh.
Sau đó là thơng báo các hoạt động trong tuần sắp tới, nhắc nhở và phân 
công học sinh thực hiện theo kế hoạch.
Lớp trưởng đọc thông báo chung cho cả lớp và sau đó tổ chức văn
nghệ  hoặc các nội dung cần làm cho tuần sau.
Phần thêm: GVCN kể hoặc đọc những câu chuyện mang tính giáo
dục cho cả lớp nghe và từ đó học sinh rút ra được những kiến thức cần thiết.
Theo kịch bản như trên chỉ thích hợp với các lớp ngoan, ít vi phạm cịn
đối  với các lớp thường xun có vi phạm thì giờ sinh hoạt lớp sẽ nhàm
chán  năng nề vì học sinh trong lớp cho rằng phải đối phó với những sai
phạm trong  tuần qua và tâm lý chung sẽ là mắc cỡ, e ngại,... riêng với
những em thường  xuyên vi phạm thì tình hình cịn có thể bi đát hơn: tâm lý
bất cần sẽ nảy sinh.
GVCN sẽ mất cảm hứng để tiếp tục phần thêm khi lớp có nhiều học
sinh vi  phạm, Thầy cô sẽ dễ dàng rơi vào trạng thái bực tức, nóng nảy và
chắc chắn sẽ kéo dài thời gian rầy la cả lớp một cách khơng có chủ đích rõ

ràng.
Trước tình hình đó, để lồng ghép chương trình giáo dục kỹ năng sống
vào giờ sinh hoạt lớp,cho tăng tính chủ động  của học sinh nhiều hơn nữa,
nâng cao vai trò của tập thể lớp chứ khơng phải vai trị của giáo viên chủ
nhiệm hay 1 lớp trưởng, đội trưởng .
Về phân phối chương trình sinh hoạt, Ban giám hiệu đã quy định thời
khóa biểu tiết sinh hoạt lớp vào tiết 5 tuần thứ 7 hàng tuần đánh giá công tác
chủ nhiệm.
Mục đích là biến giờ sinh hoạt lớp thành một buổi vui chơi với nhiều
trò chơi khác  nhau mà nội dung được giáo viên chủ nhiệm chuẩn bị trước.
Các trò chơi này phải được lựa chọn và có chủ đích nhằm giáo dục kỹ năng 
tương ứng cho học sinh. Việc đưa giáo dục kỹ năng sống vào giờ sinh hoạt
chủ yếu với cách làm sao cho tăng tính chủ động của học sinh trong lớp,
phát huy khả năng từng cá  nhân và nhấn mạnh trò của tập thể, để học sinh
8

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


thấy được và luôn phát huy khả năng phối hợp của nhóm trong khi giải
quyết các vấn đề chung, khơng nên sa đà vào việc tổ chức các trị chơi mang
tính giải trí đơn thuần,  sẽ làm sai lệch mục đích của việc lồng ghép nội dung
giáo dục kỹ năng sống  trong giờ sinh hoạt.
Có thể kể ra một số hoạt động, trò chơi được áp dụng trong giờ sinh
hoạt của lớp :
Trị chơi 1 : Xếp hình
Trước buổi sinh hoạt, cắt và chọn ra một số các hình khác nhau, số hình
này  tương đương với 1/2 số học sinh. Cắt những hình này ra làm đơi.
Trong giờ sinh hoạt, phân phát một nửa của hình đó cho mỗi học sinh
một  cách ngẫu nhiên.

Cho các học sinh đi lại quanh phòng và ghép lại với người có nửa hình
cịn  lại phù hợp.
Khi mà một học sinh đã tìm ra được người có nửa hình cịn lại của
mình thì  học sinh phải phỏng vấn nhanh người đó. Tìm hiểu về người bạn
của mình  theo những yêu cầu mà giáo viên đã yêu cầu trước. (những việc
làm tốt và  chưa tốt trong tuần qua)
Sau khoảng 10 phút, mỗi học sinh sẽ trình bày ngắn gọn về những hoạt
động  của người có một nửa hình ghép phù hợp với mình cho cả nhóm học
sinh  hoặc cả lớp.
Trò chơi 2: “Mong muốn”- Hy vọng và mối quan tâm về mơn học
nào đó
u cầu các học sinh lấy ra một mảnh giấy và trong một vài phút viết
ra những  mong muốn riêng của mình về một mơn học hoặc một hoạt động
nào đó, nói  lên những điều mình hy vọng sẽ đạt được, và cả những điều mà
mình có  quan tâm đến.
Thu lại tất cả những mảnh giấy này để vào lẫn một hộp, sau đó yêu cầu
mỗi học sinh chọn ra một mảnh giấy trong hộp và đọc lên những mong
muốn / hy  vọng/ quan tâm cho cả nhóm học sinh nghe. Thầy, Cơ hoặc một
học sinh xung  phong viết ra những thơng tin đó lên giấy khổ lớn.Hoặc
Chia học sinh ra thành các nhóm nhỏ (4 hoặc 5), phân chia bảng thành
các  phần tương ứng cho các nhóm và yêu cầu các học sinh cùng nhau quyết
định  đưa ra những mong muốn, hy vọng và quan tâm đối trong thời gian tới.
Sau  đó ghi lại những phản hồi của từng cá nhân lên bảng, hoặc là thu lại
những mảnh giấy của nhóm nhỏ và dán lên cho mọi người trong phòng đều
thấy  được.
Tổng hợp lại những mong muốn của các học sinh, nêu ra điểm giống 
nhau về suy nghĩ, mong muốn của học sinh trong lớp.

9

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Thông báo cho học sinh biết được những nội dung cần làm trong tuần
tới.  Nhấn mạnh những việc cần đạt được và học sinh phải được biết rằng 
mức độ yêu cầu đạt được của mỗi học sinh khác nhau do vậy yêu cầu  các
em phải phấn đấu để đạt mức cao nhất.
 
Trò chơi 3: Lắng nghe
Số lượng: từ 5 em trở lên, có thể chơi trong nhóm nhỏ trước và mở
rộng cho cả  lớp
Luật chơi: Mỗi bạn sẽ được phát 1 cây viết và 1 tờ giấy. Trong vòng 1
phút, các bạn sẽ ghi lại tất cả những tiếng động xung quanh mình, ai ghi nhiều
hơn,  người đó sẽ thắng.
Ý nghĩa: Đây là trò chơi nhằm rèn luyện kĩ năng lắng nghe, một trong
những kĩ  năng quan trọng nhất để làm việc nhóm hiệu quả, phản ánh sự tơn
trọng hay  xây dựng ý kiến lẫn nhau giữa các thành viên. Khi chịu lắng nghe,
chắc chắn  bạn sẽ có nhiều thơng tin để giải quyết vấn đề hiệu quả hơn.
Trò chơi 4: 180 độ...xoay!
Số lượng: Lý tưởng nhất là 6 - 8 bạn
Luật chơi: Người chơi xếp thành hình trịn, quay mặt ra ngồi, tay nắm
tay.  Sau đó tìm cách đổi chỗ cho nhau, sao cho tất cả thành viên đều quay
mặt  vào trong hình trịn mà khơng được chéo tay nhau (trong q trình đổi vị
trí  khơng được bng tay ra).
Ý nghĩa: Đây là trò chơi nhằm trang bị cho các em kĩ năng "giải quyết
vấn  đề". Lúc đầu, có thể những người tham gia trị chơi này sẽ "bó tay" và
cho rằng đây là công việc không thể thực hiện được. Nhưng khi được thảo
luận, các bạn sẽ tìm ra giải pháp và thực hiện rất thành công. "Khi gặp một
vấn đề nào đó trong cuộc sống, nếu tham khảo ý kiến của nhiều người, chắc
chắn sẽ  tìm ra được giải pháp tốt"- một bạn học sinh đã nói về "cơng dụng"

của trị  chơi mà bạn học được.
Trị chơi 5:  Chuyền bóng
Số lượng: 10 bạn là tốt nhất.
Luật chơi: Người chơi xếp thành hình trịn với u cầu là phải biết tên
của  nhau. Lần lượt người chơi sẽ chuyền bóng cho người đối diện, rồi người 
tiếp theo (theo chiều kim đồng hồ) cho đến hết vịng trịn. Khi chuyền bóng 
cho người nào, bạn phải gọi tên người đó. Lúc đầu, chỉ cần 1 trái bóng, sau 
đó tăng thêm 2, thêm 3, thêm 4 để gia tăng độ khó cũng như tốc độ chuyền. 
Trị chơi sẽ kết thúc khi bóng chạm đất. Trị chơi này có thể có 2 - 3 nhóm 
tham gia, nhóm nào giữ bóng lâu chạm đất nhất sẽ giành phần thắng.
Ý nghĩa: Khi có 1 trái bóng, cơng việc của người chơi xem ra khá dễ
dàng. Nhưng khi có nhiều trái bóng thì tình hình sẽ khác. Điều này cho thấy,
với những vấn đề đơn giản, bạn có thể giải quyết một cách dễ dàng. Nhưng
10

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


với vấn đề phức tạp, rắc rối hoặc cùng lúc xuất hiện nhiều vấn đề thì bạn cần
biết ưu tiên giải quyết vấn đề nào trước, vấn đề nào sau, tránh để xảy ra tình
trạng  "ùn tắc", dễ dẫn bạn đến thất bại. Ngồi ra, sự bình tĩnh cũng là điều
quan  trọng khi đối mặt với những tình huống như vậy.
(Trích từ Báo Tuổi Trẻ và tài liệu tập huấn kỹ năng sống của Unicef)
Trò chơi 6: Truyền tin
Thể loại: Trò chơi cảm giác, vận động nhẹ trong phịng và ngồi trời,
khoảng  08 người tham dự.
Rèn luyện: Nhận định chính xác các cử điệu từ người khác.
Giáo dục: Tương trợ nhau, phải có sự nhanh nhẹn và hiểu ý nhau trong
lời nói và hành động.
Luật chơi: Đứng thành từng đội và mỗi đội cử 01 người đến quản trò

nhận bản tin,  rồi trở về đứng cách những người của đội mình 1,5m và truyền
lại bản tin đó bằng cử điệu mà khơng được nói, cũng như không được nhép
miệng. Đội  nào nhận được bản tin và thực hiện theo bản tin trước là thắng.
Mục đích: Gây bầu khơng khí sơi động để dẫn vào chiều sâu lắng sau đó.
Vật dụng: Các vật dụng của các bản tin.
Lưu ý: Khơng nên nói những lời khó hiểu và khó thực hiện.
 
Những khó khăn trong việc lồng ghép nội dung giáo dục kỹ năng sống
vào giờ sinh  hoạt và những điểm cần khắc phục
Lớp ồn ào, gây ảnh hưởng lớp kế bên. Ban giám hiệu cần tổ chức tiến 
hành sinh hoạt đồng thời tất cả các lớp và hãy chấp nhận sự ồn ào có  định
hướng chứ khơng phải ồn ào mất trật tự.
Các trị chơi lặp đi lặp lại gây nhàm chán: giáo viên chủ nhiệm phải
chuẩn bị trước và tham khảo  thêm các trò chơi cho phù hợp, thay đổi nội
dung sinh hoạt, không hẳn cứ sinh hoạt là chơi trò chơi.
4. Hiệu quả của sáng kiến:
Trong q trình thực hiện, tơi xác định rằng kỹ năng sống khơng phải
là những gì q cao siêu, phức tạp. Việc giáo dục kỹ năng sống cho HS bao
gồm những nội dung hết sức đơn giản, rất gần gũi với các em, đây là những
kiến thức tối thiểu để các em có thể tự lập trong học tập, vui chơi giải trí và
sinh hoạt thường ngày. Tuy nhiên việc giáo dục kỹ năng sống cần phải có quy
trình, có thời gian và theo kiểu “mưa dầm thấm đất”, chứ khơng thể có kết
quả ngay trong một thời gian ngắn.
Qua việc đưa giáo dục kỹ năng sống trong giò sinh hoạt lớp tôi đã bước
đầu giúp đỡ học sinh rèn luyện một số kỹ năng cơ bản như: kỹ năng làm việc
nhóm, kỹ năng phát biểu trước đám đơng, kỹ năng ứng xử, kỹ năng tự bảo vệ
sức khỏe....Các em đã có ý thức tốt hơn trong hoạt động nhóm, đã giúp các
em tiến bộ về kỹ năng hợp tác, lắng nghe, đánh giá…có trách nhiệm, có kỹ
11

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


năng quản lý về thời gian trong học tập tốt hơn.... bước đầu các em đã biết
vận dụng kiến thức đã học để bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe, giải thích
các hiện tượng thực tiễn, biết giúp đỡ, đồn kết, duy trì cuộc sống an tồn,
biết vâng lời, lễ phép với thầy cô giáo hơn…
Và quan trọng hơn, giáo dục kĩ năng sống thông qua giờ sinh hoạt lớp
trở nên phong phú hơn, thu hút được các em nhiều hơn. Đặc biệt, đa số các
em đã có ý thức hơn trong việc tự rèn luyện kỹ năng sống nhằm tự hồn thiện
mình.
Kết quả cụ thể:
Vào tháng 11 năm 2013, tháng 3 năm 2014 qua khảo sát 26 học sinh
lớp chủ nhiệm tôi đã thu được một số kết quả về nhận thức của các em đối với
chương trình như sau:
a. Nhận thức về chương trình giáo dục kỹ năng sống thông qua giờ sinh
hoạt lớp.
- 95 % các em nhận thấy rằng việc giáo dục kĩ năng sống trong nhà
trường là quan trọng
- 78 % các em tự nhận thấy mình cịn thiếu kĩ năng sống.
- 80 % các em nhận thấy rằng thiếu kỹ năng sống là do chưa được giáo
dục nhiều về kỹ năng sống.
- 92 % các em nhận thấy rằng bản thân cần thiết phải rèn luyện kỹ
năng sống.
- 85 % các em nhận thấy việc tự rèn luyện kỹ năng sống là phương
pháp hiệu quả nhất để hình thành kỹ năng sống cho bản thân.
- 85 % các em cảm thấy hứng thú khi tham gia các hoạt động giáo dục
kỹ năng sống của nhà trường.
- 72 % các em cảm thấy thích thú với giờ sinh hoạt lớp nội dung kỹ
năng sống.

- 68 % các em nghĩ rằng mình sẽ thực hành được với những kỹ năng
sống đã được học.
b. Phần tự nhận thức về bản thân sau khi học kĩ năng sống:
- Nhóm kỹ năng phục vụ bản thân :
+ Biết đánh răng rữa mặt, tắm rửa đúng cách : đạt 100%
+ Biết quyét nhà, phòng học, sân trường … : đạt 92%
- Nhóm Kỹ năng giao tiếp :
+ Biết chào hỏi khi gặp người quen hay khách đến nhà đạt 95%
+ Biết thưa gửi khi trả lời mọi người, không nói trống khơng đạt 86%
+ Biết giúp đỡ bố mẹ nhường nhịn em bé : đạt 100%
+ Biết mời khách vào nhà và hỏi chuyện một cách tự tin.. đạt78%
- Nhóm “kỹ năng tự vệ” :
12

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


+ Biết can gián khi bạn đánh nhau đạt 71%
+ Biết báo người lớn hay thầy cô giáo khi bị đe dọa ,, hay có nguy cơ bị vi
phạm thân thể (dọa đánh, lấy tư trang, trêu ghẹo …) đạt 90%
+ Biết ăn uống hợp vệ sinh đạt 87%
+ Biết xử lý khi thiên nhiên đe dọa (Mưa bão , lũ lụt, điện giật…): đạt 86%
- Nhóm kỹ năng hợp tác và chia xẻ
+ Biết thăm bạn khi ốm đau và đồng cảm khi gặp người bị hoạn nạn đạt 95%
+ Biết giúp đỡ bạn : đạt 100%
+ Biết phối hợp trong cá hoạt động chung( Phối hợp làm bài thực hành , tập
văn nghệ , lao động) : đạt 88%
+ Làm kế hoạch nhỏ , Từ thiện …: đạt 100%
- Nhóm kỹ năng trong học tập ( Ngồi kiến thức và phương pháp học
do giáo viên bộ môn cung cấp ):

+ Xây dựng được mục đích học tập: đạt 84%
Những kết quả trên đây có thể chưa được thuyết phục do cịn phải kiểm
nghiệm trong q trình thực hành ở trường và ở lớp của các em, nhưng tôi
vẫn thấy được những tín hiệu đáng mừng qua q trình thực tiễn ở trường và
ở ý thức của các em thông qua việc trả lời các câu hỏi.

13

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Phần III: KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ ĐỀ XUẤT
1. Kết luận:
Tuy kết quả của chương trình giáo dục kỹ năng sống vẫn còn được
kiểm nghiệm trong những năm học tiếp theo, tuy nhiên, những kết quả đạt
được đã khẳng định rằng giáo dục kỹ năng sống là một điều cần thiết, mơ
hình giáo dục kỹ năng sống cần được tiếp tục phát huy và nhân rộng. Bởi lẽ,
mục đích cao nhất của công tác giáo dục cho các em trở thành những con
ngoan, trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ, giúp các em ngày càng hồn thiện, góp
phần vào cơng tác giáo dục tồn diện của nhà trường.
Để chương trình giáo dục kỹ năng sống nói chung đi vào chương trình
giáo dục của nhà trường có hiệu quả thì cần phải có sự chỉ đạo cụ thể của Ban
giám hiệu nhà trường, sự thống nhất cao của cả Hội đồng Sư phạm và sự hợp
tác thực hiện nhịp nhàng của các bộ phận, đồn thể trong nhà trường.
Để mọi người có thể ủng hộ và tự giác thực hiện việc đưa nội dung giáo
dục  kỹ năng sống vào trường học thì cần thiết phải hiểu đơn giản là chúng ta
hãy  để cho học sinh được hoạt động trong lớp qua từng giờ học, qua từng
buổi sinh hoạt, hãy để cho học sinh cơ hội tự giải quyết vấn đề, cơ hội làm
việc theo  nhóm, hãy hướng dẫn cho học sinh liên hệ nội dung bài học với
cuộc sống  thực tế, ứng dụng kiến thức đã học để giải quyết những vấn đề

thường gặp  trong cuộc sống.
Mục tiêu giáo dục không chỉ là giảng dạy kiến thức cho học sinh mà
cần làm  thế nào để học sinh có thể tìm kiến thức và tự giải quyết vấn đề trong
cuộc  sống, làm thế nào để học sinh biết phát huy sức mạnh nhóm, tăng cường
sự  hợp tác trong giải quyết vấn đề.
Làm như thế là người Thầy đã đưa được “cần câu” cho học sinh chứ
không đưa “con cá” cho con em chúng ta.
Đối với học sinh, chúng ta phải cho các em hiểu rằng, việc học tập và
rèn luyện của các em hôm nay là các em đang hồn thiện mình để hướng vào
tương lai tươi đẹp .
Một vài suy nghĩ góp nhặt thiển cận xin được chia sẻ với Thầy Cô, rất
mong  sự đóng góp thêm cho đề tài này được hồn thiện hơn nữa nhằm giúp
Thầy Cô thêm một lần nghiên cứu về việc lồng ghép nội dung giáo dục kỹ
năng sống cho học sinh, phần nào giải quyết được vướng mắc trong việc giáo
dục kỹ năng sống cho con em chúng ta.
2. Những kiến nghị đề xuất:
Giáo dục là cả một quá trình rất cần sự nỗ lực và kiên trì của mỗi giáo
viên cần biết lựa chọn và kết hợp sử dụng các phương pháp phù hợp với từng
đối tượng học sinh. Bằng lòng yêu nghề mến trẻ, bằng sự vị tha, bao dung, độ
lượng,… chắc chắn giáo viên sẽ thành công trong công tác giáo dục học sinh
lớp mình phụ trách. Nói cách khác nhà giáo là một con người trí tuệ, đức độ
14

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


giàu lịng nhân ái khoan dung có vai trị như là người cha, người mẹ đúng như
câu nói: “Cha mẹ cho hình hài vóc dáng cịn thầy cơ cho các em kiến thức,
nhân nghĩa để các em có thể vững bước trên con đường đời đầy chông gai thử
thách”.

Tôi rất mong nhận được sự góp ý của hội đồng giáo dục nhà trường
cũng như của tất cả các quý thầy cô. Và đặc biệt là các thầy cô đã từng làm
công tác chủ nhiệm lớp để cho đề tài ngày càng hoàn thiện hơn.

15

LUAN VAN CHAT LUONG download : add









TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu tập huấn về kỹ năng sống của Unicef (2004)
Kỹ năng sống dành cho bạn trẻ.
Những giá trị sống cho Tuổi trẻ (Diane TillMan - NXB TP.HCM 2000)
Tài liệu tập huấn về kỹ năng sống cho trẻ em
Những bí quyết giao tiếp tốt (Larry King)
Các sách báo, tư liệu Internet liên quan đến đề tài.

16

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


17

LUAN VAN CHAT LUONG download : add