(Tiểu luận FTU) KINH NGHIỆM ỨNG DỤNG THƯƠNG mại điện tử của RAKUTEN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
---------------------------

TIỂU LUẬN
Môn học: THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
Đề tài: KINH NGHIỆM ỨNG DỤNG THƯƠNG
MẠI ĐIỆN TỬ CỦA RAKUTEN

GIẢNG VIÊN : Ths. Nguyễn Thị Hồng Vân
LỚP

: Anh 4 QTKD K53

TÊN

: Nguyễn Anh Khoa

MSSV

: 1411210106

Hà Nội, tháng 03 năm 2017

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU................................................................................................................................ 3
NỘI DUNG BÀI TIỂU LUẬN ..................................................................................................... 4
I.

GIỚI THIỆU CHUNG VỀ RAKUTEN .............................................................................. 4
1.

Hoàn cảnh ra đời ........................................................................................................... 4

2.

Ngành nghề kinh doanh, tầm nhìn ................................................................................ 4

3.

Dịch vụ cung cấp .......................................................................................................... 4

4.

Đối tác và quá trình giao dịch ....................................................................................... 5
THỰC TRẠNG ỨNG DỤNG MƠ HÌNH TMĐT CỦA RAKUTEN ............................. 5

II.
1.

Thực trạng ứng dụng mơ hình ...................................................................................... 5

2.

Ứng dụng của thương mại điện tử ................................................................................ 5

III.

PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA MƠ HÌNH ...................... 7

1.

Thành cơng của mơ hình .............................................................................................. 7

2.

Ngun nhân thành cơng .............................................................................................. 9

IV.

BÀI HỌC KINH NGHIỆM............................................................................................ 10

1.

Bài học kinh nghiệm ................................................................................................... 10

2.

Hạn chế và giải pháp .................................................................................................. 11

LỜI KẾT ...................................................................................................................................... 12
DANH MỤC THAM KHẢO...................................................................................................... 13

2

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

LỜI MỞ ĐẦU
Thương mại điện tử ngày càng có vai trị quan trọng trong doanh nghiệp. Nó góp
phần hình thành những mơ hình kinh doanh mới, giảm chi phí, nâng cao hiệu quả kinh
doanh, giúp mở rộng hoạt động kinh doanh. Khơng chỉ thế, nhờ có thương mại điện tử,
người tiêu dùng có thể mua sắm các hàng hóa từ khắp mọi nơi trên thế giới với chi phí thấp
và nhanh chóng. Nhật Bản là một quốc gia nổi tiếng về các đường phố nhộn nhịp, thu hút
hàng ngàn khách du lịch và người dân địa phương hầu như mỗi ngày. Trang mạng Rakuten
cũng ra đời tương tự. Đây là một sàn giao dịch trực tuyến đang có được sự ưa chuộng trong
tất cả các trang mạng thương mại điện tử ở Nhật Bản. Được thành lập vào năm 1997,
Rakuten nay đã nổi tiếng trên toàn thế giới và cung cấp hơn 17 triệu sản phẩm bán ra.
Chính vì những lý do trên em đã quyết định chọn đề tài “ Kinh nghiệm ứng dụng
thương mại điện tử của Rakuten” là đề tài tiểu luận của mình.
Nội dung của tiểu luận gồm 3 phần:
Phần 1: GiỚI THIỆU CHUNG VỀ RAKUTEN
Phần 2:ỨNG DỤNG MƠ HÌNH TMĐT CỦA RAKUTEN
Phần 3: PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA MƠ HÌNH
Phần 4: BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Mong cơ và các bạn có những đóng góp để bài tiểu luận của em được hồn thiện
hơn.
Em xin chân thành cảm ơn.

3

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


NỘI DUNG BÀI TIỂU LUẬN
I.

GIỚI THIỆU CHUNG VỀ RAKUTEN

1. Hoàn cảnh ra đời
Năm 1997 Internet bắt đầu bùng nổ ở Nhật nhưng kinh doanh cũng đầy rẫy khó khăn, nhiều
cơng ty mở sàn mua sắm online nhưng đều thất bại thảm hại.
Một năm sau đó, 1997, Mikitani thành lập nên Rakuten cùng nền tảng trung tâm mua sắm
trực tuyến Rakuten Ichiba. 3 năm sau, để thu hút đầu tư mở rộng kinh doanh, Rakuten tiến
hành IPO trên sàn JASDAQ. Kể từ đây, không chỉ giới hạn trong hoạt động trung tâm
thương mại trực tuyến, Rakuten còn vươn cánh tay sang dịch vụ khách sạn trực tuyến,
chứng khoán, tiền điện tử, thể thao, truyền thông,… đồng thời mở rộng quy mô thông qua
con đường M&A.
Hơn 13 năm qua, Hiroshi Mikitani đã gây dựng Rakuten với 6 thành viên trở thành thương
hiệu Internet nổi tiếng nhất ở Nhật
2. Ngành nghề kinh doanh, tầm nhìn
Chiến lược xây dựng trung tâm mua sắm trực tuyến cho phép các công ty bán lẻ lập cửa
hàng của họ trên website để quảng cáo, bán hàng và xử lý các giao dịch thanh tốn
Nhật hiện có khoảng 90 triệu người sử dụng Internet trong số 130 triệu dân, trong đó
khoảng 2/3 người dùng Internet ở nước này sử dụng Rakuten
Tham vọng sẽ vươn ra hoạt động ở 27 quốc gia và tạo tổng giá trị giao dịch khoảng 20.000
tỷ yên/năm
Năm 2010, Rakuten thâu tóm PriceMinister, mua lại sàn thương mại điện tử Buy.com ở
Mỹ.
Với gốc rễ là thương mại điện tử, Rakuten khá mạnh tay khi đầu tư vào những thương vụ
lớn nhằm tận dụng và phát triển mảng kinh doanh này. Năm 2013, Rakuten đầu tư 50 triệu
USD vào Pinterest. Theo lời của CEO Mikitani, với ý tưởng cá nhân hóa và sáng tạo,
Pinterest là mạng xã hội phù hợp nhất với công ty này.
Đầu năm 2014, Rakuten một lần nữa lại gây chú ý khi mua lại ứng dụng nhắn tin Viber.
Tính đến thời điểm đó, Viber có 345 triệu người dùng trên khắp thế giới. Sau thương vụ
này, lượng thành viên đăng ký dịch vụ của Rakuten tăng từ mức gần 200 triệu người dùng
lên 500 triệu người dùng.
Tầm nhìn :Tham vọng vượt qua những đối thủ quốc tế lớn như Google, Amazon và eBay
3. Dịch vụ cung cấp

Tập đoàn Rakuten là nhà cung cấp các dịch vụ kinh doanh trực tuyến đa dạng, gồm
6 lĩnh vực chính:
▪ Thị trường thương mại điện tử
4

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


▪ Tín dụng và thanh tốn
▪ Cổng Thơng tin và Truyền thơng
▪ Du lịch, hoạt động đặt phịng khách sạn
▪ Chứng khốn, các dịch vụ như mơi giới chứng khốn trực tuyến.
▪ Thể thao chuyên nghiệp
4. Đối tác và quá trình giao dịch
❖ Đưa ra mơ hình kinh doanh dựa trên liên hệ trực tiếp giữa người bán và khách hàng
❖ Trang web của công ty hoạt động như một sàn mua sắm trực tuyến dành cho hơn
35.000 nhà bán lẻ của Nhật Bản
❖ Tính phí thành viên hàng tháng các thương nhân trên website và giữ lại từ 2-5% giá
trị hàng hóa được bán. 80% doanh thu của Rakuten đến từ phí thành viên, 10% là
doanh thu từ quảng cáo và phần còn lại đến từ bán đấu giá
❖ Năm 2000, Rakuten tính phí các nhà bán lẻ 475 USD/năm xuất hiện trên trang web
của công ty
II.THỰC TRẠNG ỨNG DỤNG MƠ HÌNH TMĐT CỦA RAKUTEN
1. Thực trạng ứng dụng mơ hình
1.1.Mơ tả mơ hình
Mơ hình B2B2C: Rakuten cung cấp dịch vụ chính là loạt cửa hàng trực tuyến - cho
các nhà bán lẻ thuê cửa hàng và bán các hàng hóa dịch vụ của họ trên đó.
2. Ứng dụng của thương mại điện tử
2.1. Phương thức thực hiện
a/ Mô hình các cửa hàng bán lẻ trực tuyến

❖ Rakuten xây dựng trung tâm mua sắm trực tuyến: cho phép các công ty bán lẻ
(40.000 nhà bán lẻ) lập cửa hàng của họ trên website để quảng cáo, bán hàng và xử
lý các giao dịch thanh tốn
❖ Ưu điểm: dễ tìm kiếm, dễ xem và đặt hàng; nhiều thông tin về sản phẩm, danh mục
sản phẩm rộng, phong phú, giá thấp hơn các cửa hàng truyền thống.
b/ Mơ hình doanh thu
❖ Phí thành viên
5

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


▪ 80% : phí thành viên
▪ 10% : quảng cáo
▪ 10% : bán đấu giá
▪ Tính phí thành viên hàng tháng và giữ lại từ 2-5% giá trị hàng hóa được bán
▪ Tính phí các nhà bán lẻ xuất hiện trên trang web của Rakuten và các chuỗi
cửa hàng ảo khác
Ưu điểm: giá rẻ
❖ Dịch vụ khách hàng
▪ Các cửa hàng được giám sát chặt chẽ : đảm bảo quyền lợi của khách hàng
▪ Hệ thống ý kiến đánh giá của khách hàng: cho phép khách hàng đưa ra các
lựa chọn chính xác và nâng cao lịng tin của khách hàng
1.2. Cơng cụ, tiện ích
a/ Tổng quan
❖ Internet shopping mall service (Rakuten Ichiba)
Dịch vụ mua bán hàng hóa trực tuyến
❖ Online auction service for individuals (Rakuten Auction)
Dịch vụ đấu giá trực tuyến dành cho các cá nhân
❖ E- commercial consulting service

Dịch vụ tư vấn về thương mại điện tử
❖ Online book, CD/DVD purchase service ("Rakuten Books")
Dịch vụ mua CD/DVD, sách trực tuyến (một trong những mơ hình thành cơng, đã đánh bật
người khổng lồ Amazon.com tại Nhật bản)
❖ Digital contents provision service ("Rakuten Download")
Dịch vụ cung cấp các nội dung công nghệ số
❖ Online golf course reservation service ("Rakuten GORA"）
Dịch vụ đặt chỗ các khóa golf trực tuyến
❖ Online DVD/CD rental service
Dịch vụ thuê CD/DVD trực tuyến
6

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


❖ Internet marketing service
Dịch vụ quảng cáo trực tuyến
❖ Third-party logistics service for Internet shopping mall’s merchants
Dịch vụ logistic với tư cách bên thứ ba cho các doanh nghiệp có shop trên Rakuten
❖ B2B business matching service (“Rakuten Business”)
Dịch vụ kết nối giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp B2B
b/ Giới thiệu một số tiện ích của Rakuten
Q trình xem hàng, đánh giá hàng, mua hàng, thanh toán và vận chuyển hàng trên
khắp các châu lục trên thế giới
❖ Bước 1: Khách hàng đăng kí 1 tài khoản
❖ Bước 2:
▪ Chủ shop email thơng báo tổng chi phí
▪ Khách hàng kiểm tra lệnh mua hàng, thanh tốn thơng qua thẻ tín dụng
❖ Bước 3: Chủ shop sẽ email thông báo đã chuyển hàng
❖ Bước 4: Hàng được chuyển đến địa chỉ yêu cầu

❖ Tiện ích “Rakuten super points” và “Rakuten Card”:
▪ 1 lần mua hàng ---> tích lũy 1 số điểm nhất định
▪ Lần mua hàng sau: tương ứng 1 điểm = giảm giá 1 yên Nhật.
❖ Trang “Information Security Measures” : nâng cao mức độ bảo mật cho thông tin
của khách hàng. hệ thống Rakuten blog: đăng các thông tin về các chế đọ bảo mật
thơng tin khách hàng
III.PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA MƠ HÌNH
1. Thành cơng của mơ hình
❖ Tháng 4/2000: Rakuten được đưa lên sàn chứng khoán Jassdaq của Nhật Bản, huy
động được 430 triệu USD. Mức vốn hóa thị trường của cơng ty đã tăng lên 6 tỷ
USD.
❖ Năm 2008

7

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


▪ Doanh thu bán hàng của Rakuten trong đã tăng đến 16,8%, lên mức 250 tỷ
Yên.
▪ Doanh thu từ thương mại điện tử của Rakuten đã chạm con số 92 tỷ Yên và
đóng góp con số kỷ lục 26 tỷ Yên trong lợi nhuận hàng năm của công ty.
▪ Rakuten Travel đã thu hút được 25 triệu khách du lịch trong nước trong năm
2008
❖ Quý I năm 2009
▪ Rakuten công bố nguồn lợi nhuận 259 triệu USD trong tổng doanh thu 628
triệu USD.
▪ Doanh số bán hàng ra thế giới thông qua thương mại điện tử đã đạt tổng
cộng 263 triệu USD.
▪ Đấu giá trực tuyến Ichiba và công ty quảng cáo Internet - LinkShare, mang

lại lợi nhuận kinh doanh 30% cho công ty

Bảng 1: So sánh trang web amazon.com và trang web của Rakuten trong năm 2009

8

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Bảng 2: So sánh lượt người truy cập hàng ngày trang web tiếng Nhật của amazon và trang
web của Rakuten từ tháng 7 năm 2007 đến tháng 4 năm 2009
❖ Năm 2010
▪ Doanh thu năm là 4,23 tỉ USD , với dòng vốn lưu chuyển tiền tệ tổng cộng
vào khoảng 369.98 tỉ USD
▪ Rakuten mua lại Buy.com với số tiền 250 triệu USD
▪ Tháng 6/2010 mua lại Priceminister với 200 triệu USD
▪ Rakuten là một cổ đông quan trọng trong Ctrip
▪ Rakuten đã thiết lập mối quan hệ hợp tác với Baidu ở Trung Quốc.
▪ Rakuten hiện thu hút khoảng 70 triệu lượt xem một tháng, chỉ đứng thứ hai
sau cổng trực tuyến Yahoo! Japan của Softbank
2. Nguyên nhân thành cơng
▪ Mơ hình mà Rakuten áp dụng: mơ hình B2B2C khơng cần có chức năng nhập
kho.
▪ Chính sách giá cả cạnh tranh và sự đa dạng hóa lĩnh vực hoạt động.
▪ Hệ thống thu hút khách hàng trung thành.
▪ Hoài bão, sự dũng cảm và quyết tâm kinh doanh, phân tích chiến lược tỉ mỉ
và lập luận thấu đáo.
9

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

▪ Tăng cường cam kết của nhân viên về "các Mục tiêu Rakuten" và cải thiện
sự thực hiện của họ.
▪ Những nguyên tắc thành công do Rakuten đề ra:
▪ Luôn luôn cải thiện, luôn luôn nâng cao
▪ Luôn chuyên nghiệp và nhiệt tình
▪ Ln đưa ra Giả thuyết -> Thực hành -> Xác nhận
▪ Tối đa hóa sự hài lịng khách hàng
▪ Tốc độ, tốc độ và tốc độ
IV.BÀI HỌC KINH NGHIỆM
1. Bài học kinh nghiệm
i. Hiểu tâm lý của người tiêu dùng.
ii.

Nghiên cứu những khác biệt văn hóa cũng như cơ sở hạ tầng của thị trường
hướng đến.

iii.

“Chúng tôi muốn đem lại cho họ cảm giác được là một người thực tại đây”,
Mikitani nhấn mạnh.

Bí quyết thành cơng ở Nhật Bản của Rakuten có thể tóm gọn trong 3 ý:
▪ Xâm nhập nhanh
▪ Tơn trọng người sử dụng
▪ Tìm kiếm một đối tác địa phương
❖ Nghiên cứu kỹ thị trường và nắm bắt thời cơ đúng lúc.
❖ Nghiên cứu những mơ hình TMĐT đã thành cơng để học hỏi kinh nghiệm.
➢ Liên tục đổi mới, đưa ra những chiến lược cải tiến thích hợp và sáng tạo trong từng

giai đoạn và điều kiện phát triển.
❖ Kinh doanh phải can đảm và chinh phục những mục tiêu bất khả thi
➢ Chấp nhận thử thách có thể làm bạn trở thành người hùng.
❖ Mỗi quyết định lớn và sáng tạo đều phải được phân tích chiến lược tỉ mỉ và lập luận
thấu đáo.

10

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


❖ Rakuten đang cố gắng để tạo ra trải nghiệm tiêu dùng mang tính cá nhân cho những
người dùng của tập đoàn này bằng việc cho phép mỗi người bán hàng trên trên có
thể tùy chỉnh trang của họ với cách bài trí độc đáo, hình ảnh và những chương trình
khuyến mại. Những nhà cung cấp cũng có thể chỉnh sửa và cập nhận trang liên tục
cũng như cách giao tiếp thẳng với khách hàng.
2. Hạn chế và giải pháp
a) Hạn chế
❖ Ít được biết đến ở nước ngồi do quy mơ chưa mở rộng nhiều ra tồn cầu.
❖ Chưa có nhiều chiến lược tiếp cận thị trường thế giới.
❖ Hạn chế từ việc sử dụng tiếng Anh trong nội bộ và ngoài doanh nghiệp
b) Giải pháp
❖ Rakuten phải nỗ lực trong chiến lược mở cửa thị trường nước ngoài, thực hiện chiến
lược dùng tiếng Anh là ngơn ngữ chính trong giao tiếp công sở.
❖ Hết năm 2012, mọi nhân viên trong công ty, các hoạt động trong công ty đều phải
sử dụng tiếng Anh thay cho tiếng Nhật.
❖ Khi xâm nhập vào thị trường nước ngoài phải đưa ra một phiên bản dành riêng cho
quốc gia đó trước khi một clone địa phương đánh bại.
Hợp tác với công ty địa phương là cách tốt nhất để hạn chế rủi ro.

11

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


LỜI KẾT
Một điểm khác biệt và tạo ra thành công của Rakuten so với Amazon trên xứ sở hoa
anh đào chính là nhờ hệ thống sinh thái đa dạng. Với chiến lược sử dụng Rakuten Super
Points trong đó kết nối tất cả những dịch chuyển trong hệ sinh thái của tập đoàn này tạo ra
mạng lưới khách hàng trung thành lớn. Khi sử dụng dịch vụ của Rakuten, những người
dùng được tính điểm chung, vì vậy một khách hàng có thể dùng điểm mua hàng trực tuyến
từ Ichiba để đặt một kỳ nghỉ với mảng du lịch của tập đoàn này. Sự linh hoạt của hệ thống
điểm này đã trở nên phổ biến với những thành viên khi con số tỷ lệ sử dụng chéo tới 55,4%
năm 2013.
Hiện gần 90% người dùng internet tại Nhật Bản đã đăng ký tại Rakuten và tập đoàn
này đang vận hành cho khoảng 40.000 doanh nghiệp và dịch vụ khác nhau tên khắp thế
giới. Rakuten có thể xem hình mẫu thành cơng điển hình nhờ việc am hiểu văn hóa địa
phương và thói quen người tiêu dùng đối với bất kỳ doanh nghiệp châu Á nào, đặc biệt
trong ngành kinh doanh trực tuyến.

12

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


DANH MỤC THAM KHẢO
PSG.TS.NGUT NGUYỄN Văn Hồng, TS Nguyễn Văn Thoan, Giáo trình Thương mại điện tử
căn bản, Đại học Ngoại Thương
ThS. Nguyễn Thị Hồng Vân, Chuyên đề 1 Tổng quan về Thương mại điện tử 2012 (Phần 1, 2).
Website

/> /> /> /> /> />
13

LUAN VAN CHAT LUONG download : add