TĂNG CƯỜNG KIỂM TRA, GIÁM SÁT XUẤT NHẬP KHẨU HÀNG HÓA TẠI CỤC HẢI QUAN TỈNH CAO BẰNG

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
------------

LUẬN VĂN THẠC SĨ

TĂNG CƯỜNG KIỂM TRA, GIÁM SÁT XUẤT NHẬP KHẨU HÀNG HÓA TẠI CỤC HẢI
QUAN TỈNH CAO BẰNG
Chuyên ngành: Kinh tế và quản lý Thương mại
Mã ngành: 8340410

Học viên: NÔNG HỒNG ĐIỆN
Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. ĐẶNG ĐÌNH ĐÀO

Hà Nội - 2020


NỘI DUNG BÁO CÁO

1

Lý do chọn đề tài

2

Mục tiêu nghiên cứu

3

Đối tượng phương pháp và phạm vi nghiên cứu

4

Kết cấu luận văn

5

Những kết quả nghiên cứu chủ yếu


LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI

- Công tác kiểm tra, giám sát Hải quan có vai trị rất quan trọng trong công tác phát hiện, bắt giữ, xử lý các hành vi bn lậu vận chuyển trái phép hàng hóa, ma túy qua biên
giới trên địa bàn.
- Thực tế giám sát hải quan của Lực lượng kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu thời gian qua cũng đã bộc lộ một số hạn chế, khó khăn, bất cập.
- Trong cơng tác kiểm tra, giám sát, năng lực chuyên môn, kỹ năng sử dụng trang thiết bị kỹ thuật.. còn nhiều hạn chế khó khăn.
- Xuất phát từ những lý do cơ bản trên đây tôi chọn đề tài “Tăng cường kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu hàng hóa tại Cục Hải quan tỉnh Cao Bằng” làm luận
văn tốt nghiệp.


MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI

 Mục tiêu tổng quan
Đánh giá được thực trạng và đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường kiểm tra giám sát xuất nhập khẩu tại Cục Hải quan tỉnh Cao
Bằng.

 Mục tiêu cụ thể
Để thực hiện được mục tiêu tổng quan nêu trên, mục tiêu cụ thể của đề tài được xác định:
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận về kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu tại Cục Hải quan cấp tỉnh.
- Xác định các nhân tố ảnh hưởng đến kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu tại Cục Hải quan cấp tỉnh.
- Phân tích thực trạng về kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu tại Cục Hải quan tỉnh Cao Bằng.

- Đề xuất phương hướng và giải pháp tăng cường kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu tại Cục hải quan tỉnh Cao Bằng thời gian tới.


ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI NGHIÊN CỨU

 Đối tượng nghiên cứu
- Những vấn đề lý luận và thực tiễn về kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu của Cục Hải quan tỉnh Cao Bằng.

 Phạm vi nghiên cứu
- Nội dung nghiên cứu: Nghiên cứu công tác kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu tại Cục Hải quan tỉnh Cao
Bằng.
- Thời gian: Kiểm tra, giám sát hải quan về xuất nhập khẩu từ 2015 đến 2019.


KẾT CẤU LUẬN VĂN

Chương 1: Những vấn đề cơ bản về kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu hàng hóa tại cửa khẩu
của cơ quan Hải quan cấp tỉnh

Chương 2: Thực trạng kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu hàng hóa tại Cục Hải quan tỉnh Cao
Bằng năm 2015 – 2019

Chương 3: Phương hướng và giải pháp tăng cường kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu hàng
hóa tại các cửa khẩu của Cục Hải quan tỉnh Cao Bằng


5- Những kết quả nghiên cứu chủ yếu của luận văn:
a. Kết quả về phương diện lý luận kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu hàng hóa tại cửa khẩu của cơ quan hải quan
- Về nội dung này luận văn tập trung vào các vấn đề sau:

Khái quát về kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu hàng hóa tại các cửa khẩu

•
•
•

Khái niệm về kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu của Hải quan tại cửa khẩu
Vai trò kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu của Hải quan tại các cửa khẩu
Các phương thức kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu của Hải quan tại các cửa khẩu

Nội dung và hình thức kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu hàng hóa tại các cửa khẩu

• Nội dung kiểm tra xuất nhập khẩu hàng hóa tại các cửa khẩu
• Hình thức giám sát xuất nhập khẩu hàng hóa tại các cửa khẩu

Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu hàng hóa tại các cửa
khẩu

•
•

Các nhân tố bên trong
Các nhân tố bên ngồi


b. Về kết quả nghiên cứu thực trạng kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu hàng hóa tại cục hải quan tỉnh Cao Bằng năm 2015 – 2019, luận
văn đi từ:

1- Khái quát về xuất nhập khẩu hàng hóa tại các cửa khẩu do Cục Hải quan tỉnh Cao Bằng quản lý và đặc điểm kiểm tra, giám sát hoạt động xuất nhập
khẩu

Ở đây, luận văn tập trung phân tích vào các nội dung:
- Khái quát tình hình xuất nhập khẩu hàng hóa tại Cửa khẩu Cao Bằng
- Nhận diện các đặc điểm kiểm tra, giám sát hàng hóa xuất nhập khẩu tại các cửa khẩu tỉnh Cao Bằng
- Làm rõ tổ chức bộ máy giám sát Cục Hải quan tỉnh Cao Bằng
- Phương tiện kỹ thuật phục vụ giám sát hải quan


Bảng 2.1. Kim ngạch hàng hóa xuất nhập khẩu
Đơn vị tính: VNĐ
STT

Nội dung

Năm 2019

Năm 2018

% tăng giảm so với năm trước

1

Xuất khẩu

672,392,563

553,833,160

21%

1.1

Cao Bằng

668,766,018

553,810,816

21%

 

Kinh doanh

101,994,772

292,947,933

-65%

 

Hàng xuất kho ngoại quan

13,319,265

42,465,067

-69%

 

Tái xuất hàng kinh doanh TNTX

-

15,981,655

-100%

 

Loại hình khác + TK VCĐL

553,451,981

202,416,160

173%

Bắc Kạn

3,626,545

22,344

16131%

 

Kinh doanh

3,626,545

22,344

16131%

2

Nhập khẩu

115,598,754

139,890,017

-17%

2.1

Cao Bằng

109,945,226

139,145,309

-21%

 

Kinh doanh

96,589,127

69,265,530

39%

 

Hàng gửi kho ngoại quan

6,880,012

50,076,816

-86%

 

Tạm nhập hàng kinh doanh TNTX

-

19,802,963

-100%

 

Loại hình khác

6,476,087

 

 

Bắc Kạn

5,653,528

744,708

659%

 

Kinh doanh

5,653,528

744,708

659%

3

Tổng XNK tồn cục

787,991,317

693,723,176

14%

 

Cao Bằng

778,711,243

692,956,124

12%

 

Bắc Kạn

9,280,074

767,052

1110%

4

Tổng số tờ khai XNK

1,933

7,760

-75%

150

204

-26%

1.2

2.2

5

Tổng số doanh nghiệp
tham gia XNK

Nguồn: Cục Hải quan tỉnh Cao Bằng


CỤC TRƯỞNG

PHÓ CỤC TRƯỞNG

PHÓ CỤC TRƯỞNG

 

CÁC ĐƠN VỊ THAM MƯU:

PHÓ CỤC TRƯỞNG

CÁC CHI CỤC HẢI QUAN:

ĐỘI

1- Chi cục HQCK Tà Lùng

2- Phòng Nghiệp vụ

KIỂM

2- Chi cục HQCK Trà Lĩnh

3- Phòng Chống bn lậu và xử lý vi

SỐT

3 - Chi cục HQCK Sóc Giang

1- Phịng Tổ chức cán bộ và Thanh tra

phạm

HẢI QUAN

4- Chi cục HQCK Pò Peo

4- Văn phòng

5- Chi cục HQCK Bí Hà

 

6- Chi cục HQ Bắc Kạn
 

Các Đội, Tổ nghiệp vụ

Biểu đồ 2.1: Bộ máy quản lý NNL tại Cục Hải quan Cao Bằng


Bảng 2.4. Kết quả hoạt động của Cục Hải quan
tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2015 – 2019
Năm
STT

Chỉ tiêu

Năm 2016

Năm 2017

Năm 2018

Năm 2019

2015

1

Tổng kim ngạch XNK (1.000USD)

508.007

425.197

558.143

834.538

803.285

1.1

Xuất khẩu

158.942

147.876

280.572

475.384

631.928

1.2

Nhập khẩu

349.065

277.321

277.571

359.154

170.457

1.347.799

760.942

970.435

1.301.026

2.049.371

240.111,82

172.538

240.972

208.422

205.333

95.180,6

101.580

83.493,9

111.200

144.300

Kim ngạch giám sát hàng hóa XNK
2
(USD)

3

Thu ngân sách (triệu VNĐ)

4

Thu thuế xuất nhập khẩu (triệu VNĐ)

Nguồn: Cục Hải quan tỉnh Cao Bằng


2- Phân tích thực trạng kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu hàng hóa tại

các cửa khẩu của Cục Hải quan tỉnh Cao Bằng
Ở đây, luận văn tập trung vào phân tích:

Thực trạng kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu hàng hóa tại các cửa khẩu của Cục Hải quan tỉnh Cao Bằng

Thực trạng hình thức kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu hàng hóa tại các cửa khẩu của Cục Hải quan tỉnh
Cao Bằng


3- Đánh giá khái quát về thực trạng kiểm tra, giám sát
xuất nhập khẩu hàng hóa tại các cửa khẩu của Cục Hải quan
tỉnh Cao Bằng
a. Trước hết là về những kết quả đạt được:

- Số lượng doanh nghiệp được KTGS
- Hoạt động KT, GSHQ đã xây dựng
để đánh giá tính tuân thủ pháp luật:

- Cục Hải quan tỉnh Cao Bằng đã tăng

Ngoài ra, đội ngũ cán bộ KT, GSHQ về

Cục Hải quan tỉnh Cao Bằng đã tổ chức

cường các biện pháp quản lý, kiểm tra,

cơ bản đã đáp ứng yêu cầu của công tác

hoạt động KT, GSHQ kết hợp với kỹ

giám sát, chú trọng KT, GSHQ những

KT, GSHQ; Lực lượng KT, GSHQ đã

thuật quản lý rủi ro và cập nhật đầy đủ

mặt hàng nhạy cảm, có trị giá lớn, thuế

có bước chuyển mạnh mẽ và đã có định

thơng tin doanh nghiệp vào dữ liệu của

suất cao.

hướng hoạt động.

được quy trình nghiệp vụ về KT,
GSHQ, bước đầu tạo được cơ sở pháp
lý cho hoạt động KT, GSHQ, đáp ứng
yêu cầu quản lý HQ, tạo thuận lợi cho
DN tại khâu thông quan.
Ngành Hải quan.


b. Những hạn chế hiện nay trong công tác kiểm tra, giám sát:

- Số lượng cán bộ làm công tác KTGS còn thiếu, chưa đáp ứng yêu cầu khối lượng cơng việc; Cán bộ KTGS phần lớn cịn thiếu về kinh nghiệm, kỹ năng, nghiệp vụ chuyên sâu; Cách thức
phổ biến tuyên truyền chưa đổi mới, nội dung chưa đầy đủ, thông tin mới đến doanh nghiệp chưa kịp thời, đội ngũ CBCC còn thiếu kỹ năng, chưa được đào tạo chuyên sâu về công tác tuyên truyền,
làm việc theo chế độ kinh nghiệm....
- Quy trình kiểm tra, giám sát chưa nhất quán. Việc áp dụng Quy trình kiểm tra, giám sát hải quan tại ngồi Quy trình của Tổng Cục Hải quan ban hành còn phải thực hiện quy trình do Cục

Hải quan tỉnh ban hành. Việc giám sát hàng hóa quá cảnh qua lãnh thổ Việt Nam đang cịn lỏng lẽo do bàn giao hàng hóa cho doanh nghiệp vận chuyển và tự quản lý.
- Ứng dụng CNTT trong công tác KT, GSHQ chưa đáp ứng yêu cầu như: vấn đề bảo mật mạng còn thấp, khả năng xâm nhập vi rút cao, thiếu nguồn nhân lực làm công tác kỹ thuật, đội
ngũ CBCC thực hiện nghiệp vụ trên máy tính có trình độ khơng đồng đều. Cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện làm việc chưa đáp ứng yêu cầu công tác KT, GSHQ.


C- Phần đề xuất giải pháp tăng cường kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu
hàng hóa tại các cửa khẩu của cục hải quan tỉnh Cao Bằng
Luận văn tập trung vào những vấn đề sau:

Từ mục tiêu và phương hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Cao Bằng đến năm 2025 và yêu cầu đặt ra đối với hoạt động
xuất nhập khẩu và kiểm tra, giám sát hải quan; định hướng và phương hướng tăng cường kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu
hàng hóa tại Cục Hải quan tỉnh Cao Bằng, luận văn đã đề xuất các giải pháp như sau:


Giải pháp tăng cường kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu hàng hóa tại Cục Hải quan tỉnh Cao Bằng

1- Nhóm giải pháp tăng cường nghiệp vụ kiểm tra, giám sát hải quan
* Tuân thủ quy trình và nâng cao chất lượng kiểm tra mã số hàng hóa
* Thực hiện tính đúng trong kiểm tra trị giá hàng hóa xuất khẩu
* Giải pháp tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra

2- Nhóm giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ và phương tiện kỹ thuật trong kiểm tra, giám sát
* Nâng cao năng lực, đạo đức tác phong của cán bộ hải quan
* Giải pháp tăng cường cơ sở vật chất kiểm tra giám sát hải quan
* Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho cộng đồng doanh nghiệp
* Công tác phối, kết hợp giữa các lực lượng trong quá trình làm thủ tục hải quan tại Cửa khẩu

3- Nhóm giải pháp khác liên quan đến tạo điều kiện môi trường để thực hiện việc kiểm tra, giám sát hiệu quả

Kiến nghị để thực hiện các giải pháp tăng cường kiểm tra, giám sát xuất nhập khẩu hàng hóa tại Cục Hải quan
tỉnh Cao Bằng

Đối với các cơ

Đối với Quốc
Hội, Chính phủ

Đối với Tổng

Đối với Tỉnh

và các Bộ ngành

cục Hải quan

Cao Bằng

trung ương

quan có liên
quan trong q
trình kiểm tra,
giám sát

Đối với người
dân và cộng
đồng doanh
nghiệp

EM XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN!