Sáng kiến kinh nghiệm âm NHẠC

MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ HỌC TỐT BỘ MÔN ÂM NHẠC TẠI
TRƯỜNG MẦM NON
I. Lý do chọn đề tài :
Mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống quốc dân, là nền tảng đầu tiên
của ngành GD – ĐT. Vậy hình thành nhân cách cho trẻ là nhiệm vụ rất quan trọng
trong các cơ sở giáo dục mầm non. Và các bậc cha mẹ trẻ, với quan điểm, mục tiêu
giáo dục của Đảng ta là giáo dục con người phát triển tồn diện Đức – Trí – Thể Mỹ. Một trong những mơn học góp phần giáo dục nhân cách cho trẻ là môn Âm
nhạc.
Giáo dục âm nhạc giúp trẻ hiểu về truyền thống cội nguồn dân tộc, nét đẹp
văn hóa của dân tộc Việt Nam, từ đó giáo dục trẻ lòng yêu quê hương, đất nước,
dân tộc. Âm nhạc đem lại cho trẻ một thế giới âm thanh đầy màu sắc, cho trẻ sự
thú vị, hấp dẫn và sự hài hòa tinh tế, tạo điều kiện cho trẻ thể hiện chính bản thân
mình.
Ở tuổi mẫu giáo, xúc cảm thẩm mỹ của trẻ phát triển khá nhanh, tâm hồn trẻ
nhạy cảm, dễ xúc cảm với hiện tượng xung quanh, vì vậy trẻ dễ nhận ra cái đẹp và
biết cảm thụ cái đẹp.
Âm nhạc là mơn nghệ thuật, vì vậy muốn thực hiện tốt giáo dục âm nhạc,
giáo viên phải có kiến thức về âm nhạc, biết biểu diễn vì kết quả giáo dục ảnh
hưởng trực tiếp với trẻ. Bên cạnh đó giáo viên cần biết đặc điểm tâm sinh lý lứa
tuổi của trẻ trong mối qua hệ với âm nhạc. Đặc biệt cơ quan phát âm của trẻ để có
phương pháp dạy thích hợp.
Hiểu rõ tầm quan trọng của bộ môn, là một giáo viên mầm non, người trực
tiếp truyền thụ kiến thức âm nhạc đến cho trẻ một cách tốt nhất. Vì vậy, chúng tơi
chọn đề tài: “ Một số biện pháp giúp trẻ học tốt bộ mơn âm nhạc ở trường mầm
non”.
* Mục đích nghiên cứu.
Nghiên cứu dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn về một số biện pháp giúp trẻ
học tốt bộ môn Âm nhạc. Từ đó đề xuất các biện pháp giúp trẻ học tốt bộ môn Âm
nhạc, đồng thời để nâng cao kiến thức cho đội ngũ giáo viên về công tác giảng dạy
bộ môn Âm nhạc trong trường mầm non ngày càng tốt hơn.
* Khách thể và đối tượng nghiên cứu.

- Khách thể nghiên cứu: giáo viên dạy lớp 4-5 tuổi trường mẫu giáo Đăk rong
- Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp giúp trẻ học tốt bộ môn Âm nhạc.
II. Đặc điểm tình hình
Hiểu rõ tầm quan trọng của bộ môn là giáo viên Mầm non người trực tiếp
truyền thụ kiến thức âm nhạc đến cho trẻ nên bản thân tôi luôn băn khoăn lo lắng
để làm sao truyền thụ kiến thức âm nhạc đến cho trẻ một cách tốt nhất.Vì vậy, nên
tơi chọn đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ dạy học tốt bộ môn giáo dục âm nhạc” .
Trong q trình thực hiện tơi gặp phải một số khó khăn và thuận lợi sau:
+ Thuận lợi:
- Đa số các cháu đã được học 1 số kỹ năng về bộ môn.
1


- Bản thân giáo viên đã biết sử dụng nhạc cụ để dạy trẻ.
- Giáo viên có giọng hát tốt, hát chuẩn xác các bài hát.
- Ban giám hiệu nhà trường đã đầu tư trang thiết bị để phục vụ bộ môn như:
Máy catsette, phách dừa, phách tre, trống lắc…để phục vụ dạy bộ mơn.
+ Khó khăn : Tuy nhiên bên cạnh những thuận lợi trên tôi cũng gặp một số
khó khăn sau:
- Đa phần là giáo viên trẻ mới ra trường kinh nghiệm giảng dạy chưa nhiều.
- Bản thân tơi thực hiện tiết học cịn hơi rập khn, cứng nhắc chưa linh
hoạt.
- Bất đồng ngôn ngữ dẫn đến trẻ chưa hiểu hết kiến thức cô chuyền đạt và
việc phát âm cịn gặp khó khăn.
- Trẻ hầu hết là con em dân tộc thiểu số, đời sống vật chất còn thiếu thốn,
nghèo nàn nên trẻ ít có cơ hội để trải nghiệm và tiếp cận với CNTT
- Đa số trẻ trong lớp chưa hát đúng cao độ, nhịp điệu bài hát, và hát không rõ
lới hoặc hay sai lời bài hát. Đa số trẻ chưa biết vận động theo nhạc ( múa minh họa
theo bài hát, vỗ tay theo nhịp, theo phách, theo tiết tấu…).
- Thực hiện chương trình giáo dục mầm non phù hợp với bối cảnh địa

phương nên bản thân tơi cịn gặp rất nhiều khó khăn và lúng túng trong quá trình
soạn giảng và lên lớp.
- Giáo viên mầm non sử dụng các phương pháp, hình thức, nội dung giảng
dạy bộ môn âm nhạc nhưng chưa mang lại hiệu quả cao.
+ Nguyên nhân: Âm nhạc là môn nghệ thuật vì vậy địi hỏi giáo viên phải có
óc sáng tạo, làm cho tiết học sinh động, gây hứng thú. Giáo viên thực hiện tiết học
gị bó, rập khn, cứng nhắc chưa linh hoạt, sáng tạo chưa thu hút được sự chú ý
của trẻ, phương pháp chưa khoa học, hình thức khơng phong phú.
- Trang thiết bị, dụng cụ âm nhạc chưa đầy đủ.
Vậy, nếu nghiên cứu thành công đề tài này, tôi sẽ đưa ra hệ thống giải pháp để
khắc phục nguyên nhân trên, góp phần nâng cao chất lượng trong công tác giảng
dạy giúp trẻ học tốt bộ môn Âm nhạc tại trường.
* Phương pháp nghiên cứu
- Các phương pháp nghiên cứu lý luận: Phân tích tổng hợp đề xây dựng cơ sở
lý luận cho vấn đề nghiên cứu.
- Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
- Phương pháp quan sát: nhằm thu thập ý kiến chủ quan phục vụ cho vấn đề
nghiên cứu
- Phương pháp điều tra: nhằm thu thập ý kiến chủ quan phục vụ cho vấn đề
nghiên cứu
- Phương pháp phỏng vấn: nhằm thu thập ý kiến chủ quan phục vụ cho vấn
đề nghiên cứu
- Phương pháp toán thống kê: Sử dụng phần mềm xử lý số liệu.
III. Cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu
* Cơ sở lịch sử vấn đề nghiên cứu.
2


Trong quá trình tìm hiểu, lựa chọn và thu thập tài liệu liên quan đến đề tài,
chúng tôi đã được tiếp cận với một số cơng trình nghiên cứu liên quan đến đề tài

như:
-“Nghệ thuật âm nhạc với trẻ 5-6 tuổi ”, Hoàng Văn Yến, Nhà xuất bản Giáo
dục, 1999. Trong cuốn sách này tác giả đã đề cập đến lợi ích của âm nhạc đối với
trẻ 5-6 tuổi .
-“Giáo dục âm nhạc trong trường mẫu giáo”, Trần Hữu Du, Nhà xuất bản
Giáo dục, 1983, đã đưa ra những nội dung chính của việc giáo dục âm nhạc đối với
trẻ mẫu giáo thơng qua các chủ điểm như gia đình, nhà trường, tự nhiên xã hội,
luật giao thông…
- Tuy nhiên họ chỉ nghiên cứu chung khái quát, chứ chưa nêu rõ các biện
pháp giúp trẻ học tốt bộ môn âm nhạc.
* Cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu.
- Hệ thống khái niệm cơ bản:
Âm nhạc là một bộ môn nghệ thuật dùng âm thanh, chất giọng để diễn đạt tình
cảm, xúc cảm của con người.
Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ
cũng như phát triển trí tuệ là hoạt động rất quan trọng với trẻ nhỏ, trẻ có khả năng
trải nghiệm những cảm xúc trong quá trình cảm thụ và thể hiện âm nhạc.
Đặc điểm bộ môn Âm nhạc:
Từ khi xuất hiện đến nay, nghệ thuật âm nhạc ln có một vị trí quan trọng
trong đời sống con người. Bằng giá trị của mình, âm nhạc khiến đời sống con
người thêm phong phú. Những âm thanh tinh tế phản ánh hiện thực khách quan,
diễn tả được tất cả những cung bậc cảm xúc của con người bằng những yếu tố diễn
đạt có sức biểu cảm của âm thanh như giai điệu, âm sắc, cường độ, nhịp độ, hòa
âm…khiến cho âm nhạc trở thành thứ ngôn ngữ đặc biệt tác động trực tiếp vào
cảm xúc con người. Chính vì vậy, âm nhạc góp phần làm phong phú thêm đời sống
tinh thần của con người nói chung và của trẻ thơ nói riêng.
Giáo dục văn hóa âm nhạc là một q trình phức hợp gồm nhiều giai đoạn
liên tục cùng với quá trình đào tạo con người. Mục đích giáo dục âm nhạc ở trường
là đưa âm nhạc đến với đời sống trẻ thơ, đặt cơ sở ban đầu cho việc giáo dục văn
hóa âm nhạc, góp phần phát triển khả năng thẩm mĩ, hoàn thiện đạo đức, nhân

cách, thúc đẩy phát triển trí tuệ, thể chất cho trẻ, góp phần giúp trẻ có những hành
trang tốt nhất để bước vào bậc tiểu học.
Đặc điểm tâm lý trẻ mẫu giáo
Theo hệ thống giáo dục của Việt Nam, căn cứ vào mức độ phát triển chung
của trẻ, bậc học mầm non được chia làm hai giai đoạn là giai đoạn nhà trẻ (trẻ từ
12 tháng tuổi đến 36 tháng tuổi), và giai đoạn mẫu giáo (trẻ từ 3 đến 6 tuổi). Trong
đó, giai đoạn mẫu giáo có thể được chia làm 3 giai đoạn nhỏ: mẫu giáo bé (trẻ từ 3
- 4 tuổi), mẫu giáo nhỡ (trẻ từ 4 - 5 tuổi), mẫu giáo lớn (trẻ từ 5 - 6 tuổi).
Theo các cuốn sách về tâm lý giáo dục thì trẻ 5 - 6 tuổi là lứa tuổi cuối cùng
của bậc mẫu giáo, là giai đoạn phát triển nhảy vọt về mọi mặt của trẻ so với các lứa
tuổi trước đó. Trẻ 5 tuổi nhanh nhẹn, hoạt bát hơn và khi sắp bước sang 6 tuổi trẻ
có thể đưa ra những nhận xét, đánh giá chính xác về sự vật, hiện tượng.
3


Về khả năng cảm thụ âm nhạc, theo đánh giá của 1 số tác giả đã có cơng
trình nghiên cứu về dạy hát, nghe nhạc…cho trẻ mẫu giáo đã nêu tại danh mục tài
liệu tham khảo thì trẻ mẫu giáo lớn có khả năng cảm thụ tốt nhất trong bậc 5-6
tuổi. Trẻ 5 - 6 tuổi có khả năng phân biệt và so sánh những dấu hiệu âm nhạc như
cao độ, trường độ, cường độ…, mối quan hệ giữa chúng với tính chất chung của
âm nhạc. Trẻ có thể dễ dàng phân biệt được âm thanh cao, thấp, nhịp độ nhanh hay
chậm, tính chất của bài hát là vui, sơi nổi hay êm ái, dịu dàng…Lứa tuổi này cảm
giác tai nghe phát triển và kinh nghiệm nghe nhạc của trẻ được tích lũy nhiều hơn
so với các lứa tuổi trước. Trẻ thuộc và hát được nhiều các bài hát mẫu giáo ngắn,
dễ hát.
IV/ Những biện pháp giải quyết vấn đề:
1. Biện pháp thực hiện:
Hiểu rõ tầm quan trọng của bộ mơn nên bản thân tơi ln trau dồi cho mình
kiến thức âm nhạc bằng nhiều cách:
- Thường xuyên tham khảo tài liệu, sách báo, tạp chí, tập san, tìm hiểu qua

mạng Internet. PowerPoint. Để tìm ra phương pháp, biện pháp hay để dạy cháu
- Sưu tầm băng video về những bài hát có trong chương trình giảng dạy để
tham khảo và để cho trẻ xem.
- Trước khi lên lớp nghiên cứu kỹ bài soạn để nắm vững yêu cầu của từng
bài để tiến hành giờ dạy sao cho phù hợp với trình độ tiếp thu của trẻ.
- Hát thuộc các bài hát và vận động minh họa theo bài hát một cách nhuần
nhuyễn để dạy trẻ.
- Ln lồng ghép tích hợp các mơn học khác hoặc câu đố, trị chơi, ca dao,
đồng dao, tục ngữ có nội dung phù hợp với đề tài , chủ điểm để dạy trẻ.
- Thay đổi hình thức giảng dạy để tránh cho trẻ khỏi nhàm chán.
Năm nay được sự chỉ đạo của phòng giáo dục đưa ra cộng với nghệ thông tin
vào bài giảng, kết hợp với chương trình giáo dục mầm non. Cho nên bắt buộc phải
đội mới hình thức tổ chức làm sao cho nhẹ nhàng và thu hút trẻ và luôn lấy trẻ làm
trung tâm và cô chỉ là người hướng dẫn.
Cụ thể: Trước tiên tôi chú ý đến tư thế ngồi của trẻ làm thế nào để các cháu
có thể nhìn thấy cơ và ln thay đổi hình thức để tránh mệt mỏi.
Ví dụ: Khi dạy cháu hát tơi cho trẻ ngồi theo hình chữ U để tất cả các cháu
đều nhìn thấy cơ nghe cơ truyền thụ, đến phần nghe hát tôi cho trẻ ngồi xuống sàn
gần lại với cơ, hoặc đứng vịng trịn để minh họa cùng cơ, trò chơi âm nhạc lại cho
trẻ ngồi vào ghế… Như vậy tôi tránh cho trẻ ngồi một tư thế quá lâu gây mệt mỏi.
2. Tạo hứng thú khi cho trẻ hoạt động âm nhạc.
Ta biết rằng tuổi mẫu giáo là lứa tuổi :” Học mà chơi - Chơi mà học”do đó
giáo viên phải biết sử dụng nhiều biện pháp, thủ thuật trong giờ học để gây hứng
thú và sự tập trung vốn rất ngắn của trẻ.
Trước giờ hoạt động tôi đi theo đội hình tự do vừa đi vừa đọc đồng giao
“ Dung dăng dung dẻ
4


Dắt trẻ đi chơi

Đến cổng nhà trời
Lạy cậu lạy mợ
Cho cháu về quê
Cho dê đi học
Cho cóc ở nhà
Cho gà bới bếp
Xì xà xì xụp
Ngồi sụp xuống đây
Sau đó cho trẻ về ngồi trước màn hình xem tranh và trị chuyện về chủ đề.
Tơi có thể cho trẻ xem đến tiết âm nhạc. Sau đó giới thiệu bài hát dạy cho trẻ
Trong giờ hoạt động âm nhạc đẻ tránh cho trẻ khỏi phải nặng nề như ổn định hát
một bài phần ổn định lớp tơi cho trẻ chơi một trị chơi nhỏ để gây khơng khí sơi
động và thoải mái.
Ví dụ: Trò chơi : Con thỏ ( trẻ vừa đọc vừa làm động tác cùng cô)
Con thỏ ( Trẻ đưa hai tay lên đầu giả làm tai thỏ )
Ăn cỏ ( hai tay giả vờ đưa lên tóc)
Uống nước( hai tay giả vờ đưa vào miệng )
Vô hang ( Hai tay giả vờ đưa vào tai )
Thỏ ngủ ( Trẻ úp hai tay bên má giả vờ ngủ)
Hoặc các trò chơi: Chim mẹ chim con
- Làm chim mẹ chim con kết hợp với lời bài hát: “Chim mẹ chim con” hai
tay dang làm cánh chim vẫy vẫy bay từ ngoài vào …đến câu: ‘’Ngủ ngon chim
con ngủ ngon” trẻ vào ghế ngồi.
Trò chơi: Bắp cải xanh (trẻ vừa đọc vừa làm động tác cùng cô)
Bắp cải xanh (hai tay mở ra trước ngực giả làm bắp cải)
Xanh mát mắt (hai tay chỉ lên mắt)
Lá cải sắp (một tay ngửa một tay úp trước ngực)
Sắp vòng tròn ( một tay ngửa tay kia vổ vòng tròn xung quanh)
Búp cải non ( hai tay úp trước ngực)
Nằm ngủ giữa (hai hay úp bên má)

Sau đó cho trẻ xem màn hình và trị chuyện với trẻ về chủ đề. Sau đó giới
thiệu cho trẻ biết tên bài hát, tên tác giả, dẫn dắt trẻ mghe bằng các thủ thuật với
mục đích tập trung sự chú ý của trẻ đên bài hát cô sẽ truyền thụ.
3. Sử dụng phương pháp, biện pháp để giúp trẻ hoạt động âm nhạc.
Trước khi dạy về một bài hát tơi nghiên cứu và tìm hiểu xem đề tài, tình hình
lớp để lựa chọn trọng tâm tiết học cho phù hợp. Đối với các bài hát trẻ chưa thuộc
lời tôi chọn trọng tâm là: Dạy hát, các bài hát cháu đã thuộc nhuần nhuyễn tôi chọn
5


trọng tâm là: Vận động theo nhạc, bài hát trẻ đã hát thuộc vận động nhuần nhuyễn
tôi chọn trọng tâm là : Nghe hát...
+ Dạy hát: Trước khi cho trẻ làm quen với bài hát mới tôi cho trẻ nghe qua
băng đĩa hoặc cho trẻ nghe nhạc không lời để trẻ quen với nhịp điệu bài hát để vào
tiết học trẻ tiếp thu một cách nhẹ nhàng thoải mái hơn.
Đối với những bài hát mới trẻ chưa thuộc sử dụng biện pháp trực quan truyền
cảm, cô biểu diễn bài hát trọn vẹn, hát đúng, hát hay, rõ lời thu hút sự chú ý của trẻ,
sau đó cho trẻ hát theo cô, đối với những bài hát trẻ đã thuộc cô bắt nhịp cho trẻ
hát.
Với những câu hát trẻ hát không rõ lời hoặc sai lời tôi cho trẻ hát lại câu hát
đó nhiều lần
Với những bài hát trẻ hát sai giai điệu của bài hát tôi cho trẻ hát kết hợp với
sử dụng nhạc cụ để trẻ hát theo nhịp điệu và tiết tấu.
Sau khi thể hiện một bài hát nào đó tơi cho trẻ tự đánh giá tính chất bài hát êm
dịu hay sôi động.
Đồng thời với một bài hát tơi giải thích cho trẻ hiểu có thể hát theo nhiều
loại hình tiết tấu khác nhau sau đó cho trẻ hát theo nhịp điệu sôi động hoặc cho trẻ
hát với nhịp điệu nhẹ nhàng
Ví dụ: Bài hát: “ Em đi chơi thuyền” Trần Kiết Tường lần đầu cho trẻ hát theo
điệu Slow, lần sau cho trẻ hát theo điệu Tuyt .

Cho trẻ nhận xét sau mỗi lần hát theo từng điệu trẻ sẽ nhận ra cùng một bài
hát nhưng hát với điệu Slow thì hát chậm nghe nhẹ nhàng, uyển chuyển, hát với
điệu Tuyt thì nhanh nghe sơi động và vui nhộn…
Như vậy dần dần trẻ sẽ biết cách đánh gía tính chất bài hát được thể hiện qua
các giai điệu.
Khi dạy trẻ hát cho trẻ thể hiện tình cảm qua nét mặt, cử chỉ qua lời hát.
+Vận động theo nhạc.
Đối với bài hát cháu đã thuộc trước khi cho trẻ vào vận động theo bài hát tôi
cho trẻ áp dụng các kiểu vận động mà trẻ đã biết vào bài hát trẻ đã học để xem vận
động nào là phù hợp nhất sau đó cơ giúp trẻ lựa chọn vận động phù hợp nhất.
Ví dụ: Đề tài: Múa cho mẹ xem Nội dung trọng tâm là: Vận động theo nhạc
Tôi cho trẻ lên thể hiện bài hát theo ý thích của mình; một trẻ hát kết hợp vỗ
tay theo phách; một trẻ hát kết hợp với vỗ tay theo nhịp, một trẻ hát kết hợp với
múa sau đó tôi cho cả lớp nhận xét xem cách thể hiện nào hay nhất. Khi trẻ đã
nhận xét xong tôi hướng dẫn cho trẻ biết bài hát: Múa cho mẹ xem có nhiều cách
thể hiện như hát kết hợp với vỗ tay theo phách, hát kết hợp với vỗ tay theo nhịp,
hát kết hợp với múa cách thể hiện nào cũng hay cả nhưng cơ thấy hát kết hợp với
múa thì hay hơn vì bài hát có giai điệu êm dịu và thể hiện được tình cảm đối với
mẹ nên các con cùng múa theo bài hát nhé! Để thể hiện tình cảm đối với mẹ các
6


con phải múa thật dẻo, kết hợp với hát cho thật hay và phải thể hiện bằng nét mặt ,
ánh mắt nụ cười nữa nhé!.
Đối với các bài hát kết hợp với vận động vỗ tay theo nhịp , theo phách, theo
tiết tấu, trước khi cho trẻ kết vỗ kết hợp với bài hát tôi cho trẻ vỗ tay theo nhịp
đếm. Khi trẻ đã nhuần nhuyễn cho trẻ kết hợp vào hát lời bài hát.
Đối với những bài hát có nhịp lấy đà trẻ thường hay vỗ sai nhịp tôi hướng dẫn
trẻ bắt đầu vỗ vào chữ nào của lời bài hát cứ như thế dần dần trẻ sẽ quen và vỗ
đúng theo nhịp của bài hát.

Ví dụ:
Đối với những bài hát vận động minh họa múa tôi múa mẫu cho trẻ xem kết
hợp giải thích bằng lời các động tác rõ ràng, hướng dẫn ngắn gọn, dễ hiểu, trẻ múa
theo từng câu sau đó kết hợp cả bài hát.
Cho trẻ hát vận động tự do theo tiết tấu sôi động hay nhẹ nhàng. Cho trẻ vận
động theo cả lớp hoặc theo từng cặp.
Ví dụ: Khi trẻ đã hát thuộc bài hát tôi cho trẻ lên vận động theo từng cặp kết
hợp với điệu Slow nhẹ nhàng hay điệu Tuýt sinh động…
+ Nghe hát:
- Nghe hát góp phần phát triển cảm xúc của trẻ đối với âm nhạc, hình thành
ở trẻ thói quen nghe nhạc có kiến thức, từ đó trẻ biết ghi nhớ tác phẩm, phân biệt
nội dung, hình thành mối liên hệ giữa âm nhạc và cuộc sống.
Trước khi hát cho trẻ nghe tôi cho trẻ nghe giai điệu bài hát, và cho trẻ nghe
dưới nhiều hình thức để trẻ khỏi nhàm chán .
- Đàn cho trẻ nghe giai điệu bài hát.
- Hát cho trẻ nghe diễn cảm kết hợp với nhạc đệm.
- Hát cho trẻ nghe kết hợp với múa minh hoạ theo nội dung bài hát.
- Hát cho trẻ nghe và một nhóm trẻ hoặc cả lớp hưởng ứng minh họa cùng
cô.
- Đối với các bài hát có những đoạn những câu dễ hát cho trẻ hát hịa cùng
cơ để gây hứng thú cho trẻ.
- Cho trẻ nghe qua các phương tiện catset hoặc băng video, khi cho trẻ nghe
qua phương tiện tôi kết hợp cho trẻ xem tranh, sử dụng các con rối giúp trẻ tích lũy
các ấn tượng âm nhạc và dễ dàng ghi nhớ tác phẩm.
Âm nhạc dân gian chiếm một vị trí quan trọng trong đời sống văn hóa tinh
thần của trẻ thơ, các bài dân ca với những đường nét giai điệu, điển hình, lời ca mơ
tả thiên nhiên sinh hoạt các vùng miền tạo cho trẻ tình cảm yêu mến quê hương đất
nước. Nhằm tiếp tục thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực” đem các trò chơi dân gian và bài hát dân ca vào trường
học Mầm non. Khi hát cho trẻ nghe các bài hát dân gian kết hợp với lời bài hát tôi

làm các động tác mô phỏng; chèo thuyền, chẻ tre, đan sợi …và mặc trang phục các
7


vùng miền nhằm giúp cho trẻ hiểu biết hơn về phong tục tập quán, cảnh sinh hoạt,
trang phục của các vùng miền từ đó vun đắp cho trẻ tình u quê hương đất nước.
- Dân ca nam bộ: Lý cây bông, Ru con ….Tôi mặc quần áo bà ba , cổ quấn
khăn rằn.
- Dân ca Bắc bộ: Trống cơm …Tôi chọn trang phục quan họ áo tứ thân…
- Dân ca trung bộ: Lý hồi Nam…Tơi chọn trang phục áo dài, nón lá…
- Dân ca Tây ngun: Ru em…Tơi chọn trang phục dân tộc…
+ Cho trẻ chơi trò chơi âm nhạc
Trẻ ở lứa tuổi Mầm Non học tập thông qua hoạt động vui chơi
Các hoạt động âm nhạc như ca hát, vận động, nghe …tổ chức dưới dạng trị
chơi là hình thức hấp dẫn, lôi cuốn trẻ thường được trẻ yêu thích và hoạt động tích
cực, sáng tạo. Tham gia chơi với nhau giúp các cháu có sự tưởng tượng phong
phú , có tinh thần tập thể, rèn luyện khả năng nhanh nhẹn.
Vì vậy khi tổ chức cho trẻ chơi tơi giải thích cho trẻ rõ ràng cách chơi và
gây hứng thú cho trẻ tham gia vui chơi:
Ví dụ: Trị chơi: “Gà gáy – Vịt kêu”
Trẻ sẽ thể hiện được âm thanh của gà gáy là to cao ngân dài kết hợp với điệu
bộ hai tay đưa lên miệng giả làm mỏ gà.
Vịt kêu là âm thanh thấp, chậm, ngắt quãng kết hợp với hai tay úp trước
miệng giả làm mỏ vịt
Trò chơi : Sol Mi
Tổ chức cho trẻ chơi kết hợp với hai chú mèo:
- Cách chơi: Chú mèo trắng có giọng cao hơn ứng với nốt “sol”, chú mèo
vàng có giọng thấp hơn ứng với nốt “mi”. Chia lớp thành hai đội chơi một đội giả
làm mèo trắng bắt chước tiếng kêu của mèo trắng “meo, meo, meo” ứng với nốt
“sol” một đội giả làm mèo vàng bắt chước tiếng kêu của mèo trắng

“meo,meo,meo” ứng với nơt “mi”.
Trị chơi: Nhìn tranh đốn tên bài hát . Trẻ xem tranh nhận xét nội dung bức
tranh sau đó đốn tên bài hát và thể hiện bài hát đó.
Ví dụ: Tranh vẽ cô giáo đang dạy trẻ sẽ hát bài: Cô giáo
Tranh vẽ chú bộ đội trẻ hát bài: Chú bộ đội hoặc làm chú bộ đội …
Tùy theo từng đề tài tơi chọn các nội dung thích hợp. Đối với các bài hát trẻ
đã thuộc nhuần nhuyễn tôi chon nội dung chính là vận động theo nhạc, đề tài trẻ
chưa thuộc tơi chọn nội dung chính là dạy hát…để làm sao cho giờ hoạt động âm
nhạc mang lại hiệu quả tốt nhất.
4. Lồng ghép tích hợp các hoạt động khác khi cho trẻ hoạt động âm nhạc.
Để làm cho tiết học sinh động sáng tạo tơi lồng ghép tích hợp các hoạt
động: Khám phá khoa học, Làm quen với toán, phát triển ngôn ngữ, hoạt động tạo
8


hình, trị chơi, câu đố, đồng dao, ca dao có nội dung phù hợp với đề tài, chủ điểm
để đưa vào tiết dạy làm cho tiết học sáng tạo hơn và thu hút sự chú ý của trẻ.
Ví dụ: Đề tài : “Nhà của tôi” nhạc và lời Minh Quân vào tiết học cho trẻ
xem tranh về ngôi nhà : “ Mỗi người chúng ta ai cũng có một ngơi nhà để mình
sinh sống và lớn lên, vậy các con hãy kể cho cô và các bạn nghe về ngôi nhà của
mình nào” Cho trẻ kể về ngơi nhà của trẻ về nhà một tầng, nhà cao tầng, nhà sàn
kết hợp cho trẻ xem tranh. Cơ giới thiệu :”Có một bài hát của nhạc sỹ Minh Qn
cũng nói về ngơi nhà của mình đấy, các con hãy lắng nghe xem bài hát nói về ngơi
nhà như thế nào nhé!” Hát cho trẻ nghe bài hát: Nhà của tôi.
Đề tài: Các con vật sau khi trẻ hát thuộc bài hát cho trẻ chơi trò chơi “ Tạo
dáng” bắt chước tiếng kêu và dáng đi của các con vật.
Ví dụ: Gà gáy: Hai tay giả làm cánh gà vỗ gáy Ị ó o, Vịt đi lạch bạch…
Đề tài : Múa cho mẹ xem cho trẻ đọc bài thơ : Mẹ và cô, Yêu mẹ…
Đề tài: Quà mồng 8 tháng 3 kết thúc tiết học cho trẻ vẽ hoa để về nhà tặng
mẹ.

Đề tài: Cháu yêu cô chú công nhân cho trẻ đọc bài thơ : Các cô thợ , Bé làm
bao nhiêu nghề…
- Cho trẻ vào hoạt động góc.
Ở góc âm nhạc tôi trang bị đầy đủ dụng cụ và sau tiết học hướng dẫn trẻ
vào góc chơi như :phách dừa, phách tre, sắc xô, bộ gõ… rối . máy , đĩa các bài hát
trong chương trình hoặc ngồi chương trình để trẻ vào thưởng thức hoặc mũ múa
để trẻ có thể biểu diễn các bài trẻ đã được học hoặc tự vận động theo sở thích của
trẻ…
+ Cho trẻ hoạt động âm nhạc thông qua các hoạt động khác.
+ Giờ hoạt động tạo hình: Khi cho trẻ thực hành bài vẽ của mình tơi cho trẻ
nghe với âm thanh nhỏ nhẹ nhàng các bài hát có nội dung phù hợp với đề tài trẻ
đang vẽ để tạo cho trẻ tinh thần sảng khối khi thực hiện bài vẽ.
Ví dụ: Đề tài: Nặn những con vật gần gũi cho trẻ nghe các bài hát: Đàn gà
trong sân, Gà trống-mèo con và cún con…
+ Giờ thể dục buổi sáng cho trẻ ra sân tập các động tác phối hợp với các
bài hát : Đồng hồ báo thức, Tập đếm, Con công hay múa, Cô dạy em bài thể dục
buổi sáng…
+ Giờ khám phá khoa học: cho trẻ thể hiện tình cảm của mình qua các bài
hát có nội dung phù hợp với đề tài
Ví dụ: Đề tài: Những con vật sống trong nhà
Trẻ hát : Một con vịt
Con gà trống
Đề tài : Đề tài: Một số loại quả
Trẻ hát: Quả gì
9


Vườn cây của ba…
Đề tài: Một số loại hoa: Cho trẻ hát bài Ra vườn hoa của Văn Tấn vừa cho
trẻ nghe âm nhạc vừa kết hợp giáo dục đạo đức cho trẻ không hái hoa, bẻ cành…

Đề tài: Một số nghề phổ biến trong xã hội cho trẻ nghe các bài hát: Cháu u
cơ chú cơng nhân của Hồng văn Yến, Bác đưa thư vui tính, Cơ giáo, Chú bộ đội
của Hồng Hà…
+ Giờ làm quen với tốn: Trẻ hát bài : Tập đếm, Năm ngón tay ngoan…
+ Giờ phát triển ngôn ngữ:
Đối với những bài thơ đã được phổ nhạc khi trẻ đã đọc thuộc thơ cô hát
hoặc cho trẻ nghe băng các bài hát đã được phổ nhạc. Giai điệu trữ tình của bài hát
đã nâng ý thơ lên tầm cao của sự cảm thụ nghệ thuật và khi nghe các bài thơ đã
được phổ nhạc trẻ sẽ rât dễ nhớ tăng cường sự cảm thụ của trẻ về nghệ thuật.
Ví dụ: Dạy bài thơ: Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa cho trẻ nghe bài
hát: Hạt gạo làng ta do Trần Viết Bính phổ nhạc.
Nhiều bài thơ có cùng chủ đề với bài hát, lời thơ tuy khơng hồn tồn trùng
với lời bài hát nhưng mang ý nghĩa mở rộng nhận thức cho trẻ.Sau khi dạy trẻ
thuộc thơ tơi lựa chọn những bài hát có cùng chủ đề cho trẻ nghe.
Ví dụ: Đề tài: Bó hoa tặng cô của Ngô Quân Miện cho trẻ nghe bài hát:
Quà 8-3 của Hoàng Long.
Đề tài: Bác Hồ của em của Phan Thị Thanh Nhàn cho trẻ nghe bài hát:
Nhớ ơn Bác của Phan Huỳnh Điểu.
Đề tài: Chú bộ đôi hành quân trong mưa của Vũ Thùy Hương cho trẻ nghe
bài hát: Màu áo chú bộ đội của Nguyễn Văn Tý.
5. Làm đồ dùng đồ chơi để phục vụ hoạt động âm nhạc.
Tôi sưu tầm các vật liệu phế thải như lon bia bỏ sỏi vào bịt kín lại khi trẻ lắc
tạo ra âm thanh vui nhộn trẻ có thể dùng để đệm cho bài hát. Làm phách dừa phách
tre cho trẻ hát kết hợp với gõ nhịp, gõ phách.Mút xốp, hoa nhựa dây rua băng làm
hoa cài tay cho trẻ múa, mũ múa. Dùng banh, len vụn, vải vụn…làm rối về các cô
quan họ, hoặc rối mô tả người dân các vùng miền để hát và kết hợp với biểu diễn
rối cho trẻ xem…
6. Cho trẻ hoạt động âm nhạc ở mọi lúc mọi nơi.
Ở mọi lúc mọi nơi giờ đón trẻ hoặc trả trẻ tơi cho trẻ nghe nhạc hoặc xem
video những bài hát trong chương trình mà trẻ sắp được học tạo khơng khí vui vẻ,

lơi cuốn trẻ đến trường lớp và để vào giờ học trẻ tiếp thu được nhẹ nhàng thoải mái
hơn.
- Vào giờ trẻ ăn cùng bạn bè, cho trẻ hát bài: Mời bạn ăn nhạc và lời của
Trần Ngọc thay cho lời mời để động viên nhau cùng ăn ngon miệng.
- Hát ru có ý nghĩa to lớn trong đời sống các dân tộc và càng không
thiếu đối với lứa tuổi Mầm Non. Qua lời ru có thể truyền đến cho trẻ âm nhạc và
10


thơ ca dân tộc từ đó trẻ biết yêu vẻ đẹp thiên nhiên, yêu quê hương đất nước, yêu
quý mọi người, từ đó trẻ thêm giàu lịng nhân ái , thơng qua cac bài hát ru trẻ có
được tâm thế nhẹ nhàng, thư giãn,cảm giác an toàn đi vào giấc ngủ sâu.
- Buổi chiều đến giờ đón trẻ các cháu chờ bố mẹ đón về cho trẻ xem video
những bài hát trong chương trình hoặc ngồi chương mà trẻ u thích.
Như vậy âm nhạc ln xuất hiện bên trẻ tạo khơng khí tươi mát. Âm nhạc là
chu kỳ thời gian, là nhịp sống hàng ngày của tre làm cho trẻ thêm linh hoạt tươi
vui. Âm nhạc là người bạn thân của trẻ thơ.
7.Kết hợp với phụ huynh để giúp trẻ hoạt động âm nhạc.
Kết hợp với phụ huynh là công tác hai chiều để giáo dục trẻ. Ở giờ đón và
trả trẻ tôi trao đổi với phụ huynh về các đề tài mà trẻ sẽ học và đã được học để phụ
huynh biết và phối hợp cùng cô bồi dưỡng thêm cho trẻ khi ở nhà.
Động viên phụ huynh mua băng đĩa góp vào góc âm nhạc của lớp .
Sau mỗi tiết học dặn cháu về nhà hát lại bài hát kết hợp với vỗ tay hoặc múa
lại cho bố mẹ xem nhằm củng cố thêm cho trẻ những đề tài mà trẻ đã được học ở
lớp.
V/ Kết quả và việc phổ biến ứng dụng nội dung vào thực tiễn:
1. Kết quả đạt được
Nhờ áp dụng các phương pháp và biện pháp trên mà bản thân tôi đạt được
một số kết quả sau :
* Về bản thân:

- Tôi được trau dồi thêm kiến thức về âm nhạc.
- Lên lớp tự tin khơng cịn lúng túng, các giờ hoạt động âm nhạc trở nên sinh
động và sáng tạo hơn, cháu hứng thú học bộ môn, tiết học đạt kết quả cao hơn.
* Đối với trẻ:
- Trẻ hứng thú khi vào giờ học và tiếp thu tốt hơn.
- Trẻ hát chuẩn xác hơn biết hát đúng nhịp điệu và tiết tấu của bài hát, thể
hiện được sắc thái tình cảm của bài hát.
- Trẻ có kỹ năng về vận động theo thạc vỗ tay theo nhịp và theo các loại hình
tiết tấu. Biết hát và kết hợp với vận động theo nhạc. Biết thể hiện một bài hát với
nhiều hình thức vận động khác nhau.
- Thông qua giờ hoạt động âm nhạc trẻ học tốt hơn các môn học khác như:
phát triển ngôn ngữ , khám phá khoa học, Hoạt động tạo hình…
- Trẻ trở nên mạnh dạn hơn, tự tin hơn trong học tập và giao tiếp.
- Lớp tôi tham gia các tiết mục hát hay múa đẹp vào các ngày hôi ngày
lễ của nhà trường

11


Kết qủa đạt được trên trẻ

Trẻ hát đúng giai điệu
Hát rõ lời

50%
70%

Sau khi áp dụng
các phương pháp,
biện pháp

95%
95%

Biết luyến láy chuẩn xác

60%

85%

Thể hiện được sắc thái tình
cảm của bài hát

50%

Thực trạng

Đầu năm

95%

Kết quả đạt
được
Tăng 45%
Tăng 25%
Tăng 25%
Tăng 45%

Thể hiển một bài hát với nhiều
20%
90%

70 %
vận động khác nhau
2.Bài học kinh nghiệm
- Từ những việc làm cụ thể trên và kết quả đạt được bản thân tôi đã rút ra
được một số kinh nghiệm như sau:
- Phải luôn luôn tự học tự rèn để nâng cao kiến thức về âm nhạc.
- Hát thuộc chuẩn xác các bài hát và kết hợp vận động theo nhạc nhuần
nhuyễn để truyền thụ cho trẻ .
- Ln u nghề mến trẻ , tìm hiểu nắm được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ
để giúp trẻ tiếp thu tốt.
- Thường xuyên tham gia học tập chuyên đề do ngành tổ chức để nắm vững
kiến thức và đúc rút kinh nghiệm cho bản thân. Nghiên cứu trên Internets,
Powepoint để dạy trẻ trên màn hình tạo hứng thú cho trẻ.
- Nghiên cứu sách vở tài liệu tập san, tạp chí để tìm ra phương pháp , biện
pháp hay để dạy trẻ.
- Lồng ghép tích hợp các mơn học khác vào giờ dạy để làm cho tiết học sinh
động hơn giúp các cháu tiếp thu tốt.
- Cho trẻ học ở mọi lúc, mọi nơi.
- Lên lớp có đầy đủ đồ dùng và giáo cụ trực quan để dạy trẻ.
Trên đây là một số kinh nghiệm giúp nhằm giáo dục âm nhạc cho trẻ được
tốt hơn, mà trong quá trình giảng dạy bản thân tơi đã tìm tịi và vận dụng để giảng
dạy. Trong quá trình nghiên cức chắc chắn sẽ có rất nhiều sai sót rất mong Hội
đồng khoa học cũng như các bạn đồng nghiệp góp ý bổ sung để từ đó bản thân tơi
rút ra được các kinh nghiệm sâu sắc hơn khi tổ chức cho trẻ trong hoạt động âm
nhạc đạt kết quả tốt.
Rất mong được sự ủng hộ của các cấp để tơi hồn thành nhiệm vụ giảng dạy
ngày càng tốt hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Đăk rong, ngày 23 tháng 4 năm 2021
12

Duyệt của Ban giám hiệu

Người viết đề tài

Đỗ Thị Thu Huyền

MỤC LỤC
I. Lý do chọn đề tài………………………………………………trang 1
II. Cơ sở lí luận về vấn đề nghiên cứu………………………….trang 2
III. Đặc điểm tình hình…………………………………………..trang 4
IV. Những biện pháp giải quyết vấn đề.……………………….trang 4
V. Kết quả thực hiện……………………………………………..trang 12
VI. Bài học kinh nghiệm…………………………………………trang 13
13


14


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1/ Giáo dục âm nhạc tập II
2/ Tạp chí giáo dục Mầm non số 1 năm 2009

15