skkn ứng dụng cntt giảng dạy môn âm nhạc tiểu học

I. PHẦN MỞ ĐẦU
I.1.Lí do chọn đề tài.
Như chúng ta đã biết âm nhạc có vai trò rất to lớn, âm nhạc đem đến những
khoái cảm thẫm mỹ cao, là món ăn tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống con
người.Học sinh Tiểu học ở lứa tuổi từ 6 đến 11, đây là lứa tuổi rất nhạy cảm với âm
nhạc. Cuộc sống của các em không thể thiếu được loại nghệ thuật này. Môn Âm nhạc
giúp các em hướng tới cái đẹp, góp phần giáo dục các em trở thành những người có
đạo đức. Ngoài ra nó còn giúp các em có tâm hồn phong phú và bớt mệt mỏi sau
những giờ học căng thẳng.
Xuất phát từ đặc trưng bộ môn thuộc phạm trù nghệ thuật đòi hỏi phải có sự
hứng thú cao trong học tập.Từ yêu cầu của việc đổi mới phương pháp là phát huy tính
tích cực của học sinh. Từ tâm lí học sinh là lứa tuổi nhạy cảm hiếu động ham thích ca
hát. Nếu giáo viên gây được tính tích cực hứng thú trong bài dạy sẽ tạo cho học sinh
sự phấn chấn, hào hứng để tiếp thu bài học một cách hiệu quả. Từ thực tiễn giảng dạy
cũng như thực tiễn của học sinh nông thôn ít có điều kiện để tiếp nhận tri thức về âm
nhạc, nếu giáo viên tạo được sự hứng thú trong giảng dạy và học tập sẽ giúp cho học
sinh say mê học tập. Ngày nay, khi công nghệ thông thông tin càng phát triển thì việc
ứng dụng công nghệ thông tin vào tất cả các lĩnh vực là một điều tất yếu. trong lĩnh
vực giáo dục đào tạo, công nghệ thông tin bước đầu đã được trong công tác quản lí,
vào giảng dạy, học tập. Tuy nhiên so với nhu cầu thực tiễn hiện nay, việc ứng dụng
công nghệ thông tin trong giáo dục ở các trường nước ta còn rất hạn chế. Chúng ta
cần phải nhanh chóng nâng cao chất lượng, nghiệp vụ giảng dạy, nghiệp vụ quản lí,
chúng ta không nên từ chối những gì có sẵn ,mà lĩnh vực công nghệ thông tin mang
lại, chúng ta nên biết cách tận dụng nó,biến nó thành công cụ hiệu quả cho công việc
của mình, mục đích của mình.
Âm nhạc là một bộ môn năng khiếu giúp học sinh cảm thấy thoải mái, vui vẻ
hơn sau những giờ học căng thẳng từ đó phần nào thúc đẩy phong trào văn hóa văn
nghệ trong lớp, trong trường thích vui tươi lành mạnh song giảng dạy Âm nhạc cho
1
tất cả các đối tượng cũng cần có phương pháp, nghệ thuật để truyền tải được nội dung
vì đa số học sinh có năng khiếu rất ít. Đổi mới phương pháp giáo dục nhằm tích cực

hóa quá trình học tập của học sinh. Để thực hiện được điều này, ngoài sự nghiên cứu
về phương pháp truyền giảng, phương pháp tổ chức lớp học thì giáo viên cần phải
nghiên cứu sử dụng các thiết bị công nghệ các phần mềm hổ trợ dạy học để ứng dụng.
Công nghệ thông tin trong trường học được đẩy mạnh ứng dụng trong nhiều năm qua
và từng bước nâng cao chất lượng dạy học, góp phần thực hiện đổi mới phương pháp
giáo dục. Từ mục tiêu của bộ môn, mục tiêu của năm học này và sự tìm tòi nghiên
cứu của bản thân nên tôi chọn đề tài “ Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy
môn Âm nhạc ở trường Tiểu học Tô Hiệu.
I .2.Mục tiêu,nhiệm vụ của đề tài
Trình bày những kinh nghiệm thu được sau quá trình nhiều năm dạy học âm
nhạc cho học sinh tiểu học.
Hệ thống lại một số phương pháp giảng dạy từng phân môn ở các khối 1-2-3-
4-5 trong chương trình âm nhạc Tiểu học từ đó để áp dụng công nghệ thông tin vào
phân môn.
Truyền tải được toàn bộ vấn đề đã nghiên cứu đến với đối tượng HS. Học sinh
phải lĩnh hội hết tất cả và say mê, hứng thú với bộ môn Âm nhạc.
Đề xuất một số kiến nghị với Ban giám hiệu và PGD thị xã Buôn Hồ
I.3.Đối tượng nghiên cứu:
Học sinh khối 1-2-3-4-5 trường TH Tô Hiệu xã Ea Siên TX Buôn Hồ
I.4. Phạm vi nghiên cứu
Những tài liệu liên quan đến phần mềm âm nhạc.
Bộ sách giáo khoa môn âm nhạc TH hiện nay.
Sách hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng môn âm nhạc Tiểu Học.
I.5. Phương pháp nghiên cứu
Vận dụng những kinh nghiệm của cá nhân vào các tiết dạy ở trường.
Thu thập các tài liệu có liên quan về môn âm nhạc ở Tiểu học.
2
Dựa vào các phần mềm soạn nhạc.
Dựa vào bộ SGK từ lớp 1 đến lớp 5 hiện nay.
II. PHẦN NỘI DUNG

II.1. Cơ sở lí luận
Hiện nay các trường đều được trang bị phòng máy, phòng đa chức năng, nối
mạng internet và một số thiết bị khác, tạo cơ sở hạ tầng CNTT cho giáo viên sử dụng
vào quá trình dạy học của mình. Công nghệ thông tin mở ra triển vọng to lớn trong
việc đổi mới các phương pháp và hình thức dạy học theo cách tiếp cận kiến tạo,
phương pháp dạy học theo dự án, dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề càng có
nhiều điều kiện để ứng dụng rộng rãi. Các hình thức dạy học như dạy học đồng loạt,
dạy theo nhóm, dạy cá nhân cũng có nhiều đổi mới trong môi trường CNTT và truyền
thông. Chẳng hạn cá nhân làm việc tự lực với máy tính, với internet, dạy học theo
hình thức lớp học phân tán qua mạng, dạy học qua cầu truyền hình. Nếu trước kia
người ta nhấn mạnh tới phương pháp dạy sao cho học sinh nhớ lâu, dễ hiểu, thì nay
phải đặt trọng tâm là hình thành và phát triển cho học sinh các phương pháp học chủ
động. Nếu trước kia người ta thường quan tâm nhiều đến khả năng ghi nhớ kiến thức
và thực hành kỹ năng vận dụng, thì nay chú trọng đặc biệt đến phát triển năng lực
sáng tạo của học sinh. Như vậy, việc chuyển từ “lấy giáo viên làm trung tâm” sang
“lấy học sinh làm trung tâm sẽ trở nên dễ dàng hơn. Công nghệ phần mềm phát triển
mạnh, trong đó các phàn mềm giáo dục tiểu học cũng đạt được những thành tựu đáng
kể như: bộ Office,VioLet … và các phần mền đóng gói, tiện ích khác. Do sự phát
triển của công nghệ thông tin và truyền thông mà mọi người đều có trong tay nhiều
công cụ hỗ trợ cho quá trình dạy học nói chung và phần mềm dạy học nói riêng. Nhờ
có sử dụng các phần mềm dạy học này mà học sinh hứng thú tham gia bài học hơn
trong môi trường học tập. Nhờ có máy tính điện tử mà việc thiết kế giáo án và giảng
dạy trên máy tính trở nên sinh động hơn, tiết kiệm được nhiều thời gian hơn so với
cách dạy theo phương pháp truyền thống, chỉ cần “bấm chuột”, vài giây sau trên màn
hình hiện ra ngay nội dung của bài giảng với những hình ảnh, âm thanh sống động thu
3
hút được sự chú ý và tạo hứng thú nơi học sinh. Thông qua giáo án điện tử, giáo viên
cũng có nhiều thời gian đặt các câu hỏi gợi mở tạo điều kiện cho học sinh hoạt động
nhiều hơn trong giờ học.
Những khả năng mới mẻ và ưu việt này của công nghệ thông tin và truyền

thông đã nhanh chóng làm thay đổi cách sống, cách làm việc, cách học tập, cách tư
duy và quan trọng hơn cả là cách ra quyết định của con người. Do đó, mục tiêu cuối
cùng của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học là nâng cao một bước cơ
bản chất lượng học tập cho học sinh, tạo ra một môi trường giáo dục mang tính tương
tác cao học sinh được khuyến khích , tự rèn luyện của bản thân mình. Ưu điểm nổi bật
của phương pháp dạy học bằng công nghệ thông tin so với phương pháp giảng dạy
truyền thống là: Môi trường đa phương tiện kết hợp những hình ảnh vedeo, camera …
với âm thanh, văn bản, … được trình bày qua máy tính theo kịch bản vạch sẵn nhằm
đạt hiệu quả tối đa qua một quá trình học đa giác quan. Những ngân hàng dữ liệu
khổng lồ và đa dạng được kết nối với nhau và với người sử dụng qua những mạng
máy tính kể cả Internet … có thể được khai thác để tạo nên những điều kiện cực kì
thuận lợi và nhiều khi không thể thiếu để học sinh học tập trong hoạt động và bằng
hoạt động tự giác, tích cực và sáng tạo, được thực hiện độc lập hoặc trong giao lưu.
Những thí nghiệm, tài liệu được cung cấp bằng nhiều kênh: kênh hình, kênh chữ, âm
thanh sống động làm cho học sinh dễ thấy, dễ tiếp thu. Đây là một công dụng lớn của
công nghệ thông tin và truyền thông trong quá trình đổi mới phương pháp dạy học.
Có thể khẳng định rằng, môi trường công nghệ thông tin và truyền thông chắc chắn sẽ
có tác động tích cực tới sự phát triển trí tuệ của học sinh và điều này làm nảy sinh
những lí thuyết học tập mới. Theo nhận định của một số chuyên gia, thì việc đưa công
nghệ thông tin và truyền thông ứng dụng vào lĩnh vực giáo dục và đào tạo bước đầu
đã đạt được những kết quả khả quan. Tuy nhiên, những gì đã đạt được vẫn còn hết sức
khiêm tốn. Khó khăn, vướng mắc và những thách thức vẫn còn ở phía trước bởi
những vấn đề nảy sinh từ thực tiễn. Chẳng hạn, tuy máy tính điện tử mang lại rất
nhiều thuận lợi cho việc dạy học nhưng trong một mức độ nào đó, thì công cụ hiện đại
4
này cũng không thể hỗ trợ giáo viên hoàn toàn trong các bài giảng của họ. Nó chỉ thực
sự hiệu quả đối với một số bài giảng chứ không phải toàn bộ chương trình do nhiều
nguyên nhân. Bên cạnh đó, kiến thức, kỹ năng về công nghệ thông tin ở một số giáo
viên vẫn còn hạn chế, chưa đủ vượt ngưỡng để đam mê và sáng tạo, thậm chí còn né
tránh. Mặc khác, phương pháp dạy học cũ vẫn còn như một lối mòn khó thay đổi, sự

uy quyền, áp đặt vẫn chưa thể xoá được trong một thời gian tới. Việc dạy học tương
tác giữa người - máy, dạy theo nhóm, dạy phương pháp tư duy sáng tạo cho học sinh,
cũng như dạy học sinh cách biết, cách làm, cách chung sống và cách tự khẳng định
mình vẫn còn mới mẻ đối với giáo viên và đòi hỏi giáo viên phải kết hợp hài hòa các
phương pháp dạy học đồng thời phát huy ưu điểm của phương pháp dạy học này làm
hạn chế những nhược điểm của phương pháp dạy học truyền thống. Điều đó làm cho
công nghệ thông tin, dù đã được đưa vào quá trình dạy học, vẫn chưa thể phát huy
tính trọn vẹn tích cực và tính hiệu quả của nó. Việc sử dụng công nghệ thông tin để
đổi mới phương pháp dạy học chưa được nghiên cứu kỹ, dẫn đến việc ứng dụng nó
không đúng chỗ, không đúng lúc, nhiều khi lạm dụng nó
Việc đánh giá một tiết dạy có ứng dụng công nghệ thông tin còn lúng túng,
chưa xác định hướng ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học. Chính sách, cơ chế
quản lý còn nhiều bất cập, chưa tạo được sự đồng bộ trong thực hiện. Các phương
tiện, thiết bị phục vụ cho việc đổi mới phương pháp dạy học bằng phương tiện chiếu
projector, … còn thiếu và chưa đồng bộ và chưa hướng dẫn sử dụng nên chưa thực
hiện thường xuyên Việc kết nối và sử dụng Internet chưa được thực hiện thường
xuyên và có chiều sâu; , . Công tác đào tạo, Công tác bồi dưỡng, tự bồi dưỡng đội ngũ
giáo viên chỉ mới dừng lại ở việc xoá mù tin học nên giáo viên chưa đủ kiến thức, mất
nhiều thời gian và công sức để sử dụng công nghệ thông tin trong lớp học một cách có
hiệu quả.
II.2. THỰC TRẠNG
a. Thuận lợi-khó khăn
5
Thuận lợi: Bản thân được học, được biết về tin học, có tinh thần học hỏi, yêu
nghề, mến trẻ.Tôi rất thích tìm tòi, khám phá về tin học, nhất là những gì liên quan
đến học sinh.
Nhà tôi có kết nối mạng nên việc tìm tài liệu cũng dễ dàng.
Trường trang bị máy tính, máy chiếu và một bảng tương tác điện tử.Có phòng
học âm nhạc riêng, có máy tính, máy chiếu, đàn piano.
Học sinh trường tôi rất ham học hỏi, rất chăm ngoan, thông minh, nhanh nhẹn,

thích khám phá những điều mới lạ; một số học sinh ở nhà cũng có máy nên cách sử
dụng máy tính đã trở nên quen thuộc. Bên cạnh đó nhà trường còn luôn nhận được sự
quan tâm ủng hộ, tạo điều kiện thuận lợi của các cấp, ban ngành, hội cha mẹ học
sinh về động viên tinh thần, về hỗ trợ cơ sở vật chất để giảng dạy và học tập. Từ đó
tạo động lực thúc đẩy tôi học hỏi tìm tòi hơn nữa.
Đa số học sinh gần trường, thuộc địa phương. Hầu hết học sinh có tính kỉ luật
cao, ngoan hiền, lễ phép với thầy cô biết vâng lời cha mẹ.
Khó khăn: Trường chúng tôi là trường nằm ven thị xã. Trường lớp,cơ sở vật
chất và các trang thiết bị đồ dùng dạy học để phục vụ cho việc dạy và học còn thiếu
thốn như: tranh ảnh, Đa số các em là con em nông thôn và lao động tự do nên các
em ít được quan tâm đến việc học tập nói chung và môn âm nhạc nói riêng. Vì vậy
học sinh không lo học, từ đó hiểu biết về âm nhạc đang còn hạn chế, chưa sâu rộng,
không kích thích các em tham gia học tập đáp ứng nhu cầu môn học, bài học. Đa số
các em bị chi phối, ảnh hưởng về các môn “chính - phụ”. Các em dành thời gian và
quan tâm tới “môn chính”, lo cho thi kiểm tra, lo cho điểm số đánh giá, nên phần nào
sao nhãng việc học môn Âm nhạc.
b. Thành công- hạn chế
Thành công:Khi đưa Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy môn âm
nhạc từ năm học 2012-2013 đến nay, tôi nhận thấy quá trình học tập của các em trở
nên tự giác hơn, các em yêu thích môn âm nhạc hơn, tạo nên niềm vui trong sáng và
bổ ích, bồi dưỡng cho các em tình thần học tập, các em tỏ ra thích thú và không còn e
6
ngại khi trình bày một bài hát trước tập thể, mạnh dạn hơn khi đứng trước tập thể, tạo
sự hưng phấn đồng đều giữa các em để các em có được sự hòa đồng trong nhận thức
và học tập.
Hạn chế: Vẫn còn những họ sinh cá biệt chưa có ý thức trong học tập và rèn
luyện đạo đức chủ yếu do tác động từ gia đình( phụ huynh còn chưa quan tâm do bận
làm kinh tế).Thời gian giảng dạy bộ môn ít nên không tiếp xúc gần gũi với học sinh
được nhiều
c. Mặt mạnh - mặt yếu

Mặt mạnh: Giáo viên được tham gia các buổi tập huấn sử dụng công nghệ
thông tin tại trường và tại phòng giáo dục.
Giáo viên nhiệt tình, sáng tạo, có ý thức đổi mới phương pháp dạy học.
Trường đã kết nối mạng nên việc tìm các tư liệu, hình ảnh dễ dàng hơn; riêng
phòng học âm nhạc đã có máy chiếu, đồ dùng phục vụ cho dạy và học.
Giáo viên đã có nhiều năm công tác ở vùng sâu nên có nhiều kinh nghiệm về
dạy học.
Học sinh thường rất say mê và hứng thú học tập môn âm nhạc, đặc biệt là
những tiết học có sử dụng công nghệ thông tin.
Mặt yếu: Việc chuẩn bị cho một giáo án đòi hỏi người giáo viên phải đầu tư về
thời gian và các điều kiện phục vụ tiết dạy như hình ảnh, tài liệu,
Giờ học còn bị chi phối và phụ thuộc vào các điều kiện như phòng học, nguồn
điện, các đồ dùng dạy học cần thiết khác.
d. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động
Trường còn một số đồ dùng dạy học phục vụ cho môn âm nhạc còn thiếu thốn:
Tranh ảnh, bảng tập đọc nhạc, Phụ huynh các em cũng như các em chưa thực sự
quan tâm tới môn học Âm nhạc. Học sinh bất đồng về ngôn ngữ, các em học bài hát
rất khó thuộc lại còn phải học thêm các kí hiệu Âm nhạc, Riêng đối với khối lớp 3,
khi dạy các bài về kí hiệu âm nhạc. Giáo viên phải dạy chay làm cho các tiết học trở
nên nhàm chán, buồn tẻ, không gây hứng thú cho học sinh. Từ đó các em không thích
7
học vì rất khó thuộc nốt nhạc. Để khắc phục những khó khăn nêu trên đồng thời giúp
học sinh thỏa mãn những hứng thú bằng những bài tập thực hành, những trò chơi bổ
ích. Tôi cho rằng việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy âm nhạc cần
sớm được thực hiện và phổ biến rộng rãi tới đội ngũ giáo viên đang làm nhiệm vụ
giảng dạy bộ môn âm nhạc ở tất cả các trường tiểu học.
Hơn nữa điều kiện ở các em sinh sống, việc tiếp cận với những bài hát cho
thiếu nhi còn hạn chế. Các em ít xem ti vi, nghe đài, băng đĩa về những bài hát dành
cho lứa tuổi thiếu nhi mà chủ yếu là xem nhiều về phim hoạt hình, siêu nhân, thời
gian dạy hát ở nhà trường chỉ được phân bố 1 tiết/ tuần. Do sự phát triển trí tuệ chưa

hoàn chỉnh, tâm lí chưa ổn định nên ở lứa tuổi này các em dễ thuộc nhưng lại rất hay
quên. Có thể là tiết trước dạy các em nhưng tiết sau hỏi lại thì các em đã quên, mà
trong một tuần chỉ có một tiết âm nhạc trong 35 phút. Vậy làm thế nào để giúp học
sinh học tốt. Đó là điều trăn trở của bản thân tôi mỗi khi lên lớp.
e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra.
Âm nhạc là một môn học độc lập trong chương trình Âm nhạc Tiểu học. Vì vậy
việc dạy và học phải nghiêm túc, có kiểm tra và đánh giá thường xuyên, qua đó để
xếp loại học lực của học sinh bằng các nhận xét A+, A hoặc B dựa trên chứng cứ của
Bộ Giáo dục đưa ra . Song thực tế hiện nay cho thấy rằng môn học này chưa được sự
quan tâm của học sinh, nhất là các bậc phụ huynh. Như đã nói ở trên các em bị chi
phối, ảnh hưởng về các môn “chính - phụ”. Các em dành thời gian và quan tâm tới
“môn chính”, lo cho thi kiểm tra, lo cho điểm số đánh giá, nên phần nào sao nhãng
việc học môn Âm nhạc. Các em ở đây chủ yếu là con em gia đình khó khăn lao động
tự do, và buôn bán nhỏ nên các em ít được quan tâm đến việc học tập. Vì vậy với môn
học âm nhạc cũng không ngoại lệ, học sinh ít được quan tâm, vì thế hiểu biết về âm
nhạc đang còn hạn chế, chưa sâu rộng, không kích thích các em học tập.
Cơ sở vật chất cho việc dạy và học âm nhạc ở TH thiếu thốn như: Nhạc cụ,
băng, đĩa nhạc kém chất lượng, tranh ảnh để phục vụ cho việc dạy học bộ môn âm
nhạc còn thiếu nhiều tuy đã được nghiên cứu và sản xuất nhưng chưa đủ đáp ứng cho
8
dạy - học âm nhạc, sách đọc thêm và các tài liệu tham khảo khác rất hiếm. Giáo viên
phải tự tìm tài liệu, sưu tầm ĐDDH. trong khi đó yêu cầu của bộ môn lại cần phải có
những trang thiết bị hiện đại (video, đài đĩa, máy chiếu ) để phục vụ cho việc dạy và
học.
Âm nhạc là một bộ môn năng khiếu giúp học sinh cảm thấy thoải mái, vui vẻ
hơn sau những giờ học căng thẳng từ đó phần nào thúc đẩy phong trào văn hoá văn
nghệ trong lớp, trong trường thêm vui tươi lành mạnh. Như chúng ta đa biết ở thời
điểm hiện nay, dòng nhạc mà các em yêu thích là những thể loại nhạc thị trường, nhạc
nhảy HipHop hay nhạc Rap, nhạc Dance, nhạc trẻ…, những dòng nhạc mà các em
hàng ngày tiếp xúc không phải là thể loại nhạc thiếu nhi nữa mà là những thể loại âm

nhạc rất đa dạng và phong phú. Vậy giáo viên phải làm sao thu hút được học sinh vừa
tìm hiểu được các dòng nhạc trên thị trường đồng thời giúp các em say mê dòng nhạc
thiếu nhi chính thống phù hợp với lứa tuổi các em.
Trong chương trình Âm nhạc ở tiểu học, học hát là nội dung là trọng tâm được
thực hiện từ lớp 1 đến lớp 5, đây cũng là phân môn học sinh yêu thích. Nhưng dạy
chay các em dễ nhàm chán đòi hỏi phải có những đồ dùng dạy học vừa mới lạ, để làm
sao cá em thích thú với môn học hơn. Giai đoạn lứa tuổi 6 đến 11, các em phát triển
mạnh mẽ về thể chất, trí tuệ, tinh thần, các em ham hiểu biết thích tìm tòi mọi thứ
xung quanh. Dưới sự hướng dẫn của giáo viên sẽ lĩnh hội được kiến thức được chính
xác, đầy đủ hơn. Chính vì vậy mà hình thức tổ chức các hoạt động cho học sinh càng
phong phú, hấp dẫn, càng gây hứng thú thu hút, học sinh càng dễ tiếp thu dễ nhớ, lâu
quên, nhẹ nhàng lĩnh hội kiến thức.Với những hình thức dạy hát đơn thuần đã trở nên
quá quen thuộc đối với thọc sinh, làm học sinh nhàm chán nên hiệu quả giờ học
không cao. Cần phải có những điều mới lạ để thu hút sự tập trung chú ý của học sinh.
Trong thời đại công nghệ thông tin hiện nay, việc vận dụng công nghệ vào các
lĩnh vực trong đời sống ngày càng rộng rãi và không còn xa lạ nữa, ngành giáo dục
nói chung và giáo dục tiểu học nói riêng cũng đã từng bước tiếp cận với công nghệ
hiện đại. Việc ứng dụng tin học vào giảng dạy là rất cần thiết và được khuyến khích
9
rất nhiều. Đặc biệt sử dụng tin học vào tổ chức các hoạt động cho học sinh sẽ tạo ra
những điều mới lạ kích thích sự tò mò của học sinh. Học sinh còn là lứa tuổi trẻ thơ
rất thích xem phim hoạt hình với những hình ảnh ngộ ngĩnh màu sắc sặc sỡ, sự linh
hoạt “động” của các nhân vật sẽ tạo cho học sinh sự thích thú, sẽ tập trung chú ý, giờ
hoạt động sẽ cho kết quả tốt nhất.
Phần lớn các giáo viên ngại sử dụng giáo án điện tử, nghĩ rằng sẽ tốn thời gian
để chuẩn bị một bài giảng. Việc thực hiện bài giảng một cách công phu bằng các dẫn
chứng sống động trên các slide trong các giờ học là một điều giáo viên không muốn
nghĩ đến. Để có một bài giảng như thế đòi hỏi giáo viên phải mất nhiều thời gian
chuẩn bị mà đó chính là điều giáo viên thường hay tránh. Khảo sát từ phía học sinh
cho thấy, nếu sử dụng phương pháp dạy học truyền thống thì hiệu quả mang lại sẽ

thấp hơn trong khi hiệu quả của phương pháp multêmedia(nhìn-nghe) hiệu quả hơn.
Việc sử dụng phương pháp mới đòi hỏi một giáo án mới. Thực ra muốn” click” chuột
để tiết dạy thực sự hiệu quả thì giáo viên phải vất vả gấp nhiều lần so với cách dạy
truyền thống. Ngoài kiến thức căn bản về vi tính, sử dụng thành thạo phần mềm
power point, giáo viên cần phải có niềm đam mê thật sự với công việc thiết kế đòi hỏi
sự sáng tạo, sự nhạy bén, tính thẩm mỹ để săn tìm tư liệu từ nhiều nguồn. Hơn nữa
trong quá trình thiết kế, để có được một giáo án điện tử tốt, từng các nhân giáo viên
còn gặp không ít khó khăn trong việc tự đi tìm hình ảnh minh họa, âm thanh sôi động,
tư liệu dẫn chứng phù hợp với bài giảng. Đây cũng chính là một trong những nguyên
nhân mà một số giáo viên thường đưa ra để tránh né việc thực hiện dạy bằng công
nghệ thông tin.
Chính vì những khó khăn trên mà các giáo viên chỉ ứng dụng công nghệ thông
tin khi có nhu cầu. Tức là chỉ có thao giảng mới sử dụng và việc làm này chỉ mang
tính chất đối phó. Tình trạng này cũng phổ biến ở các trường. Mục đích sử dụng máy
tính phục vụ cho công việc giảng dạy chỉ được áp dụng trong các tình huống này.
Mặc dù giáo án điện tử chưa được các giáo viên đón nhận rộng rãi, chưa thực
sự phổ biến, nhưng bước đầu nó đã tạo ra một không khí làm việc và học tập khác hẳn
10
cách học và cách giảng dạy truyền thống phải chăng việc dạy bằng giáo án điện tử sẽ
giúp giáo viên đỡ vất vả bởi vì chỉ cần click chuột? Thực ra, muốn click chuột để tiết
dạy thực sự hiệu quả thì người dạy cũng phải chịu bỏ công, tìm hiểu làm quen với
cách giảng bài mới này. Người giáo viên cần phải có kiến thức về sử dụng máy tính,
biết sử dụng phần mềm power point, biết cách truy cập internet, có khả năng sử dụng
một phần mềm chỉnh sửa ảnh, làm các ảnh động cắt các file âm thanh, biết cách sử
dụng power point.
Do sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông mà mọi người đều có
trong tay nhiều công cụ hỗ trợ cho quá trình dạy học nói chung và phần mềm dạy học
nói riêng. Nhờ có sử dụng các phần mềm dạy học này mà học sinh hứng thú tham gia
bài học hơn trong môi trường học tập. Nhờ có máy tính điện tử mà việc thiết kế giáo
án và giảng dạy trên máy tính trở nên sinh động hơn, tiết kiệm được nhiều thời gian

hơn so với cách dạy theo phương pháp truyền thống, chỉ cần “bấm chuột”, vài giây
sau trên màn hình hiện ra ngay nội dung của bài giảng với những hình ảnh, âm thanh
sống động thu hút được sự chú ý và tạo hứng thú nơi học sinh. Thông qua giáo án
điện tử, giáo viên cũng có nhiều thời gian đặt các câu hỏi gợi mở tạo điều kiện cho
học sinh hoạt động nhiều hơn trong giờ học. Những khả năng mới mẻ và ưu việt này
của công nghệ thông tin và truyền thông đã nhanh chóng làm thay đổi cách sống, cách
làm việc, cách học tập, cách tư duy và quan trọng hơn cả là cách ra quyết định của
con người.
Có rất nhiều hình thức để tạo ra các giờ hoạt động hấp dẫn cho học sinh, việc
sử dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy cho học sinh là rất bổ ích đem lại
hiệu quả cao.
II.3. Giải pháp, biện pháp
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
Trình bày những hiệu quả sau khi áp dụng công nghệ thông tin vào dạy học
môn âm nhạc ở trường.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
11
Dựa vào các tính năng sẵn có trên máy tính giáo viên có thể thiết kế được nhiều
dạng bài để phục vụ việc giảng dạy môn Âm nhạc trong nhà trường như:
1. Dạy hát
Ở phân môn dạy hát tôi sử dụng phần mềm PowerPoint và Encore 4.5 để thiết
kế dạng bài dạy hát (Bao gồm cả nhạc và lời). Có thể chèn những hình ảnh tĩnh hoặc
động phù hợp với nội dung bài hát như là một giáo cụ trực quan sinh động với tính
thẩm mỹ rất cao.
Thông thường trong một tiết học dạy hát người giáo viên thường sử dụng tranh
ảnh để minh họa cho nội dung và phần nhạc và lời của bài hát được photo to ra rồi
treo lên bảng, cách làm này đến nay đã trở nên nhàm chán đối với học sinh. Thực tế
với cách giới thiệu bài vẫn là tranh ảnh minh họa nhưng chất lượng những bức ảnh rất
cao có thể là ảnh động thì tác dụng của nó đã vượt trội so với cách làm cũ, ví dụ: Giới
thiệu học hát bài: Những bông hoa những bài ca

Nhạc và lời: Hoàng Long
(Môn âm nhạc lớp 5)
12
Thông qua các hiệu ứng trình chiếu của phần mềm Powerpoint, các bức ảnh
này có thể chuyển động theo ý đồ của giáo viên với phần giai điệu của bài hát được
lồng ghép trực tiếp có thể phát đồng thời trong quá trình người giáo viên giới thiệu
bài.
Với phần dạy hát, giáo viên có thể đưa toàn bộ phần nhạc và lời bài hát hoặc
đưa riêng phần lời ca để hướng dẫn học sinh các cách gõ đệm:
- Gõ đệm theo nhịp.
- Gõ đệm theo phách.
- Gõ đệm theo tiết tấu.
Với phần rèn luyện các kỹ năng như vận động phụ họa hoặc tập biểu diễn, tùy
thuộc vào nội dung từng bài hát cụ thể mà người giáo viên có thể lồng ghép các Video
clip vào cho học sinh xem và tự tìm cách vận động phụ họa hay biểu diễn một cách
hoàn toàn chủ động và sáng tạo.
Ngoài ra việc xây dựng các kỹ năng hát nâng cao cũng rất dễ xây dựng trên một
sơ đồ trực quan, thay cho việc giáo viên phải giải thích, dẫn giải:
13
Học sinh chỉ cần quan sát sơ đồ trên và nghe giáo viên gợi ý là đã tự biết nhiệm
vụ của nhóm mình…
2.Dạy tập đọc nhạc
Ở phân môn dạy tập đọc nhạc tôi sử dụng phần mềm Encore 4.5, Final 2.0… để
chép lại các tiến trình như: Luyện tập tiết tấu, luyện tập cao độ, bài tập đọc nhạc, lời
ca… rồi trình chiếu trên phần mềm PowerPoint theo ý đồ của giáo viên.
Ở lớp 4 và lớp 5 chương trình dạy tập đọc nhạc đòi hỏi giáo viên phải lần lượt
rèn cho học sinh các kỹ năng cần thiết như: Luyện tập cao độ, luyện tập tiết tấu, tập
đọc nhạc, ghép lời ca. Nếu chỉ đơn thuần treo tranh bài tập đọc nhạc lên bảng rồi với
một cây đàn và giáo viên lần lượt thực hiện các thao tác trên thì học sinh sẽ tiếp thu
bài một cách mơ hồ, thậm chí dẫn đến tình trạng học sinh học vẹt (Nghe bạn đọc rồi

bắt chước đọc theo). Vậy thì với phần thiết kế bài giảng trên máy vi tính một cách
trực quan, cụ thể các kỹ năng cần thực hiện học sinh sẽ dễ dàng tiếp thu bài một cách
chủ động tích cực bởi nếu bài giảng giáo viên thiết kế tốt đã gây sự tò mò của học
sinh ngay từ đầu tiết học.
Ví dụ:
14
Với các hiệu ứng của phần mềm, các nốt nhạc trong phần luyện tập cao độ có
thể đưa ra lần lượt khi luyện tập kèm cao độ chuẩn của nốt ấy khiến học sinh dễ dàng
thẩm âm một cách chuẩn xác. ở phần luyện tập cũng vậy, giáo viên có thể tạo trường
độ của các nốt bằng cách dùng các âm sắc của bộ gõ điện tử minh họa cho hình tiết
tấu cần thực hiện.
Trong phần tập đọc nhạc và ghép lời ca, phần nhạc và lời có thể xuất hiện theo
chủ ý của giáo viên, kết hợp với hệ thống câu hỏi cùng các hiệu ứng về âm thanh cũng
15
như hình ảnh, tạo hiệu quả rất đặc biệt hỗ trợ tốt cho việc truyền đạt kiến thức cho học
sinh:
(Tập đọc nhạc số 5 - Âm nhạc lớp 5)
Sau khi học sinh tự quan sát và trả lời hệ thống các câu hỏi trên, lúc này tự bản
thân mỗi học sinh đã bắt đầu nắm được các kỹ năng cơ bản và các yêu cầu của bài tập
đọc nhạc. Và học sinh đã có thể tự vỡ bài thông qua sự hướng dẫn, hỗ trợ của giáo
viên

Khi hoàn thành các yêu cầu của bài học giáo viên có thể cho học sinh ôn bài bằng
cách chơi trò chơi:
16
Trên màn hình sẽ là các hình nốt nhạc chuyển động, trên bảng giáo viên để sẵn
khuông nhạc và học sinh sẽ xung phong lên gắn các các nốt nhạc theo bài tập đọc
nhạc mình vừa học.
3. Dạy bài giới thiệu nhạc cụ
Giới thiệu nhạc cụ tôi tận dụng sẵn có mạng Internet khai thác hình ảnh, lịch sử

ra đời, tính năng, cách sử dụng… của các nhạc cụ dân tộc Việt Nam cũng như các
nhạc cụ nước ngoài với âm thanh thực minh họa.
Trong chương trình âm nhạc lớp 4 và 5 ngoài việc học hát, tập đọc nhạc học
sinh còn được giới thiệu các nhạc cụ dân tộc Việt Nam và nhạc cụ nước ngoài, được
nghe kể chuyện về một số nhạc sĩ nổi tiếng trên thế giới…Với dạng bài dạy này nếu
giáo viên chỉ sử dụng một vài bức tranh minh họa thì hiệu quả của tiết học sẽ không
cao, học sinh sẽ có ấn tượng mờ nhạt sau tiết học. Ngược lại nếu khai thác tốt thì đây
là một dạng bài học sinh rất hứng thú bởi tính tò mò, muốn tìm hiểu thế giới xung
quanh là đặc điểm của lứa tuổi. Thực tế đã chứng minh rằng trong các tiết học mà mọi
thông tin cũng như các kiến thức liên quan mà giáo viên biết khai thác trên mạng
Internet sẽ đem đến hiệu quả rất cao trong việc tạo ấn tượng và gây được sự hứng thú
cao trong học tập của học sinh
Ví dụ: Bài giới thiệu các nhạc cụ dân tộc Việt Nam
Ngoài hình ảnh của các nhạc cụ sẽ có hình ảnh minh họa tư thế chơi đàn và âm thanh
thực minh họa thông qua các Video clip biểu diễn, thậm chí trong các tiết âm nhạc
tăng cường giáo viên còn có thể giới thiệu cho học sinh lịch sử ra đời và cấu tạo cụ
17
thể của các nhạc cụ này, tuy nhiên tất cả những vấn đề trên người giáo viên chỉ dạy
học sinh ở mức độ mang tính giới thiệu vì với học sinh tiểu học chưa thể ghi nhớ một
cách cụ thể các kiến thức nêu trên, nhưng với tinh thần gợi mở, khuyến khích tìm hiểu
sẽ có tác dụng tích cực cho học sinh:
…
18
Hay bài giới thiệu về các nhạc cụ nước ngoài:
19
(Giới thiệu một số nhạc cụ nước ngoài - Âm nhạc lớp 5)
Với cách giới thiệu này học sinh ngoài việc được quan sát, nghe giới thiệu
còn có thể ghi nhớ được ngay âm sắc cụ thể của từng loại nhạc cụ.
4. Dạy kể chuyện âm nhạc, giới thiệu nhạc sĩ, nghe nhạc…
Tôi sử dụng mạng Internet để khai thác chân dung một số nhạc sĩ nổi tiếng trên

thế giới như: Mozart, Beethoven, Chopin, Tschaikowski và các tác phẩm Âm nhạc
nổi tiếng của các nhạc sĩ này được thu thanh với chất lượng cao nhằm minh họa bằng
âm thanh chuẩn của các tác phẩm này.
Phần kể chuyện âm nhạc, các câu chuyện về các nhạc sĩ nổi tiếng trên thế giới
cũng có thể biến thành một tiết học âm nhạc thường thức rất bổ ích, đặc biệt là hiện
nay hầu hết các trường tiểu học đều có tiết âm nhạc tăng cường. Người giáo viên có
20
thể thay vì cách đọc hoặc kể cho học sinh nghe câu chuyện âm nhạc bằng việc cho
học sinh biết chi tiết hơn về chân dung, ngày sinh, ngày mất của nhạc sĩ:
(Kể chuyện Âm nhạc: Khúc nhạc dưới trăng - Âm nhạc lớp 5)

Và các thông tin cơ bản về cuộc đời, sự nghiệp sáng tác của nhạc sĩ:
21
22

23
Sau khi nghe giới thiệu nhạc sĩ thì việc giáo viên cho học sinh nghe nhạc, hoặc
giới thiệu các tác phẩm nổi tiếng của các nhạc sĩ (Thông qua các trang Web về âm
nhạc của Thế giới và Việt Nam) là vô cùng có ý nghĩa. Trong bất kỳ thời gian nào về
sau này, hễ cứ nghe thấy nét nhạc nào đã được nghe, học sinh đều có thể trả lời được
24
ngay tên nhạc sĩ sáng tác một cách rất chính xác, hay khi nhìn thấy tấm chân dung của
nhạc sĩ nào thì các em cũng nói ngay được tên nhạc sĩ đó, bởi vì trong tâm trí của các
em đã có một ấn tượng sâu sắc, nhờ những kiến thức đã được thay đổi cách thức
truyền đạt mà công nghệ thông tin là công cụ hữu ích nhất để thực hiện điều đó.
c. Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp
Để đưa công nghệ thông tin vào day học môn âm nhạc ở trường tiểu học đòi
hỏi người giáo viên phải không ngừng tìm tòi học hỏi, nghiên cứu, sáng tạo mà còn
phải biết khuyến khích các em cùng tham gia. Thường xuyên đổi mới và hoàn thiện
các phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, sáng tạo của học sinh,

không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tạo mối quan hệ gần
gũi, hợp tác trong quan hệ thầy trò. Trong điều kiện hiện nay, đòi hỏi người giáo viên
phải biết nắm bắt và ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy, áp dụng soạn
giảng giáo án điện tử góp phần vào nâng cao chất lượng và hiệu quả dạy học âm nhạc.
Nhất là việc đầu tư các trang thiết bị để phục vụ cho việc dạy và học trong các tiết
ứng dụng công nghệ thông tin là rất cần thiết. Đòi hỏi các ban ngành,cấp trên và nhà
trường quan tâm hơn nữa.
d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Các biện pháp và giải pháp luôn có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, hỗ trợ lẫn
nhau, bổ sung cho nhau, giúp giáo viên dạy tốt hơn, các em say mê môn học, không
khí học tập sôi nổi hơn. Khi đã đưa ra giải pháp là ứng dụng công nghệ thông tin vào
tiết dạy nhưng phải biết phối hợp nhịp nhàng, nhuần nhuyễn với nhau. Nếu như chỉ
biết đưa ra giải pháp mà không biết giải quyết biện pháp làm sao cho phù hợp thì tiết
học cũng trở nên nhàm chán mà thôi.
e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
Khi đưa công nghệ thông tin vào việc giảng dạy môn, đa số các em học sinh
ham thích học hát. Hầu hết các em biết trình bày bài hát, các em thuộc nhiều bài hát
trong chương trình được các em dùng trong hoạt động ngoại khóa và văn nghệ đầu
giờ, chỉ còn một số ít học sinh do không có khả năng trình bày bài hát nên chưa
25