Thế giới nghệ thuật trong sáng tác của nguyễn ngọc thuần

Bộ GIÁO DỤC VÀ DÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC sư PHẠM THÀNH PHĨ HỊ CHÍ MINH

Nguyễn Huỳnh Ngọc Sang

THÉ GIỚI NGHỆ THUẬT TRONG
SÁNG TÁC
CỦA NGUYÊN NGỌC THUẦN
•

Chuyên ngành : Văn học Việt Nam
Mã số

: 8220121

LUẬN VĂN THẠC sỉ
NGÔN NGŨ, VÀN HỌC VÀ VĂN HÓA VIỆT NAM

NGƯỜI HƯỚNG DẦN KHOA HỌC: TS. HÀ THANH VÂN

Thành phố Hồ Chí Minh - 2022


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tơi, những nội dung
trình bày trong luận vãn là kết quà nghiên cứu dưới sự hướng dẫn cùa TS. Hà Thanh
Vân. Kết quà nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng công bố trên các cơng
trình nghiên cứu khác.
Tơi xin hồn tồn chịu trách nhiệm về luận vân cua mình, inọi trích dần cùng
như tư liệu trong luận ván đều được trích dần rõ ràng, chính xác và minh bạch.
TP. Hồ Chỉ Minh, ngày 24 thừng 04 năm 2022

Tác giá luận văn

Nguyền Huỳnh Ngọc Sang
Lóp Cao học Văn học Việt Nam
khóa 30


LỊI CÁM ƠN
Để hồn thành cơng trình khoa học "Thế giới Iighệ thuật trong sáng tác cùa
Nguyễn Ngọc Thuần", tôi chân thành biết ơn những người dã giúp dỡ trong q trình
thực hiện.
Đầu tiên, tơi xin gưi lời cám ơn đen q thầy cơ Ban Giám hiệu. Phịng Sau Dại
học, Khoa Ngừ vàn trường Dại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh đà tạo điều
kiện thuận lợi cho các học viên được có cơ hội học tập, nâng cao trinh độ nghiên cứu
cũng như tiếp cận được với các chun đe Vãn học Việt Nam mà tịi u thích cùng
như định hướng nghiên cứu.
Tiếp dó. tơi xin dành sự biết ơn sâu sắc cho cơ - Tiến sì Hà Thanh Vân. Cơ là
người đă có nhừng định hướng bước đầu cũng như hổ trợ trực tiếp, nhiệt thành, quý
báu VỚI q trình hình thành luận văn cùa tơi. Trong q trình thực hiện, cơ đà có
những góp ý, động viên, hồ trự tư liệu nghiên cứu đe tơi hồn thiện nghiên cứu. Tôi
cũng câm ơn nhà vãn Nguyền Ngọc Thuần vã gia đình đã hồ trợ tơi về mặt tư liệu
cùng như trà lời phông vấn.
Cuối cùng, tôi xin gừi lời tri àn đen gia đình, đồng nghiệp, bạn bê đã luôn dộng
viên tinh thần tôi trong suốt quá trình hồn thành luận văn.
TP. Hồ Chí Minh, ngày 24 thững 04 năm 2022
Tác gia luận văn

Nguyễn Huỳnh Ngọc Sang
Lóp Cao học Văn học Việt Nam
khóa 30

MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lởi cam ơn
Mục lục
MỞ ĐẦU...........................................................................................................1
Chng 1. NHỮNG

VÁN ĐẺ CHUNG VÊ THÉ GIỚI NGHỆ

THUẬT VÀ HÀNH TRÌNH SÁNG TÁC CỦA NGUYÊN NGỌC
THUÀN.........................................................8
1.1.

Khái

niệm

về

thế

giới

nghệ

thuật............................................................8
1.2. Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác cua Nguyền Ngọc

Thuần....................10
1.2.1.

Cuộc

đời..........................................................................................10
1.2.2.

Sự

nghiệp

sáng

tác...........................................................................12
1.2.3.

Quan

niệm

nghệ

thuật

cùa

Nguyền

Ngọc

Thuần............................14
Tiều

kết

Chương

1...........................................................................................19
Chuông 2. ĐẠC TRUNG THẾ GIỚI NGHẸ THUẬT TRONG
TÁC PHÁM CỦA NGUYÊN NGỌC THUÀN......................20
2.1. Điểm nhìn nghệ thuật hay là cánh cưa nhìn ra the giới cùa nhà
văn
Nguyễn

Ngọc

Thuần..............................................................................20
2.1.1.

Từ

trong

nhà

ngồi..........................................21

nhìn

ra

the

giới

bên


Chương 3. PHUONG THỨC XÂY DựNG THÉ GIỜI NGHỆ THUẬT
TRONG TÁC PHÀM NGUYỀN NGỌC THUÀN...................49
3.1. Nghệ thuật miêu lã nhân vật..................................................................49
3.1.1. Nghệ thuật miêu tá ngoại hình nhân vật.........................................49
3.1.2. Nghệ thuật miêu tã tính cách, lâm lí nhân vật.................................54
3.1.3. Nghệ thuật miêu tã thiên nhiên.......................................................58
3.2. Không gian và thời gian nghệ thuật......................................................62
3.2.1. Không gian nghệ thuật....................................................................62
3.2.1. Thời gian nghệ thuật........................................................................68
3.3. Ngôn ngừ nhân vật................................................................................73
3.3.1. Ngôn ngừ trần thuật.........................................................................74
3.3.2. Ngôn ngữ đối thoại..........................................................................75
3.3.3. Ngôn ngữ dộc thoại.........................................................................78
3.4. Giọng điệu nhân vật..............................................................................81
3.4.1. Giọng điệu triết lý. suy tư đổi với người lớn..................................81
3.4.2. Giọng điệu trong treo, hồn nhiên ớ tré em......................................82
Tiểu kết Chương 3...........................................................................................86
KÉT LUẬN.....................................................................................................87
TÀI LIỆU THAM KHÁO.............................................................................89
PHỤ LỤC....................................................................................................PL1

1

MỞ ĐÀU
1. Lý do chọn đề tài
Sau 1975. vãn học Việt Nam có nhiều chuyển biền mạnh mẽ và dộc dáo. Từ
giữa những năm 80 cùa thế ky XX trờ di và dặc biệt ờ nhửng nãm dầu thế ky XXI.
dân chu hóa là xu the lớn bao trùm xã hội. tinh thần đời sống con người và dần trớ
thành xu the lớn cua thời đại. Với xu hướng dân chú hóa. vàn học trớ thành một
phương tiện đe biêu hiện nhừng tư tường cúa người nghệ sĩ về con người và xà hội.
Quan niệm giai đoạn này được thay đối nhiều về hiện thực, hiện thực trờ nên
toàn diện và bao quát hơn, một không gian bao la vô tận dược mơ ra dể nhà văn thỏa
sức khám phá. chiếm lĩnh nhiều mặt cua hiện thực, đặc biệt là ờ những thế giới riêng
cúa con người, đó là những số phận, nhân cách, bi kịch, khát vọng, hạnh phúc, tình
cám. ... khác nhau.
Neu thập niên 90 cùa the ký XX. các tên ti chiêm lình vãn đàn thường là
những nhà văn đã có bề dày cầm bút sáng tác từ trước năm 1975. nay họ chuyển
hướng trong cách viết và nội dung viết, thì sang đầu the kỷ XXI, xuất hiện một loạt
các nhà vãn tré. Những nhà vãn tre khơng hướng ngịi bút về nhừng đe tài mang tính
"phan linh", "nhìn lại*', "sám hổi*’, "khốc liệt*’ như các nhà ván the hệ trước bơi lô
I1Ọ trướng thành trong một thời đại khác, VỚI nhùng hoàn cành lịch sứ. xă hội khác.
Họ hướng ngòi bút cùa bân thân về nhiêu chu đe mới, mơ ra cách nhìn đầy nhiệt tình
với the giới bên ngồi, sự từ ái. nhân hậu với con người xung quanh. Có thế kế đến
những tác giâ như Nguyền Ngọc Tư. Nguyễn Ngọc Thuần, Nguyền Phong Việt. Trần
Nhã Thụy. Dương Thụy. Phan Hồn Nhiên, Vũ Đình Giang v.v... Trong số nhiều nhà
văn tre đó. Nguyền Ngọc Thuần là một tên tuồi nối bật.
Với tinh thần nhiệt huyết, lòng yêu vân chương và sự nồ lực tiếp bước thế hệ
cằm bút đi trước, Nguyền Ngọc Thuần đà đem đến một màu sắc riêng cho nền vãn
học Việt Nam. Với sự quan tâm đặc biệt đến tinh thần, đời sống cá

2
nhân cùa mỏi con người. Nguyền Ngọc Thuần đã mớ ra một thế giới văn xuôi cúa
riêng anh một cách đa dạng, sâu sắc. lung linh với nhiều tầng bậc một cách đây thú
vị. Các sáng tác của anh đà làm bật lên một sự vận động và đôi mới tư duy. Đô là sự
thay đoi VC thế giới nghệ thuật, cụ thê là VC xây dựng nhân vật, giọng điệu, ngôn
ngữ so với nhiều nhà văn trước đây. Bên cụnh đó. các màng dề tài về cuộc sống,
thiều nhi cùng dược nhà vãn quan tâm den.
Cuộc sống ngày nay mn màu mn vè. con người ngày càng có nhiều vấn đề
trăn trơ. suy tư. The giới riêng cúa mỏi cá nhân ln biến động, thay đồi khó nám
bắt. Hơn thế nừa. tre em và người lớn là nhừng thê giới song hành khó có the hiểu rị
nhau, gan gùi nhau trong nhùng nhịp sống xã hội phức tạp như bây giờ. Nhận thấy
những thế giới về trê em vã người lớn trong sáng tác cùa Nguyễn Ngọc Thuần tạo
dựng mang đến những giá trị đặc sẳc, thi vị, nên chúng tôi dã mạnh dạn chọn đề tài
Thế giới nghệ thtuịi trong những sáng tức cùa Nguyễn Ngọc Thuần với mong muốn
tạo ra được cầu nối từ thề giới tre thơ đi đến thế giới của người trường thành để tạo
ra sự thấu hiểu giừa hai thế hệ đang có nhiều khoáng cách.
2.1.ịch sử vấn đề
Đến nay, các đề tài nghiên cứu về Nguyền Ngọc Thuần đã dằn được quan tâm
dến nhưng chù yếu là những dề tài về nhân vật thiếu nhi. các cơng trình ít nghiên cứu
đến nhân vật người lớn.
Nhừng cơng trình nghiên cứu về sáng tác cùa Nguyen Ngọc Thuần, cho đến
nay thì chưa có cơng trình nào được in thành sách, ngồi một số bài báo. bài nghiên
cứu. Tuy nhiên, đà có một so luận vân cao hục viết về sáng tác cua Nguyền Ngọc
Thuần, chúng tòi xin đe cập đen như sau:
1. Vù TI1Ị Lý (2017), Thể giời trê thơ trong sáng tác của Nguyễn Ngọc Thuần
(Luận vãn thạc sì), Chuyên ngành Văn học Việt Nam.
2. Lê Thị Diệp (2014). Sũng tác cho thiều nhi cùa Nguyễn Ngọc Thuần dưới
góc nhìn ván hóa (Luận văn Thạc sĩ). Chuyên ngành Vàn học Việt Nam.

3
3. Tạ Thị Liên (2014). Dặc điếm truyện thiếu nhi cùa Nguyền Ngọc Thuần
(Luận văn Thạc sì). Chun ngành Lí luận Văn học.
4. Đồ Thị Vân Anh (2015), Thề giời nhân vật trong truyện thiếu nhi cùa
Nguyễn Nhật Ánh và Nguyễn Ngọc Thuần (Luận vàn Thạc sĩ), Chuyên ngành Lí luận
Vãn học.
5. Lê Thị Hằng (2012), Dục sắc nghệ thuật truyện viết cho thiếu nhi cùa
Nguyễn Ngọc Thuần (Luận văn Thạc sĩ). Chuyên ngành Văn học Việt Nam.
Các luận văn trên hầu như dà nghiên cửu và làm sáng to hết tất cà các phương
diện như con người, ngôn ngừ. những đặc sắc trong nội dung cũng như đặc sắc trong
nghệ thuật trong tác phẩm cua Nguyền Ngọc Thuần. Thậm chí, các luận vãn cịn tiếp
cận, soi chiếu the giới dành cho thiếu nhi cua Nguyền Ngọc Thuần dưới một góc
nhìn mới với những khơng gian đa chiều để nhìn nhận đánh giá. làm rõ các dộc
điểm. Thế nhưng, các luận vãn trên chi tập trung chú yểu nghiên cứu về các sáng tác
dành cho thiếu nhi cua Nguyền Ngọc Thuần và tập trung vào phương diện nhân vật.
mà chưa có nhừng khám phá cụ thê về thế giới nghệ thuật trong các sáng tác cùa anh.
Ngồi ra có khá nhiều bài báo viết về tác giá Nguyền Ngọc Thuần. Trong phạm
vi đề tài nghiên cứu, khó có thể kề hết tên các bài báo, tuy nhiên có thế nhắc den một
vài ý kiến tiêu biểu như trong bài viết Nhìn lụi 5 năm vãn học nước nhờ cua nhà thơ
Nguyễn Hoàng Sơn in trên báo Tiền Phong (số ra ngày 18/01/2005) có viết: "Riêng
Nguyền Ngọc Thuần thực sự là một hiện tượng ! Chi trong vài năm. Nguyền Ngọc
Thuần cho ra mắt 4 cuốn sách, đoạt 4 giái thưởng vàn học danh giá. được báo chi
dong thanh biêu dtrơng, được in đi in lại, điều này không phái cây bút não cùng làm
được. Nguyền Ngọc Thuần đà vinh danh cho văn học thiếu nhi. lình vực thường bị
bị sót trong các cơng trình vãn học sử ! "
Trong bài viết Líĩ/T xi và tre em. Lê Phương Liên đã nhận định: "Trong thể
loại truyện cho thiếu nhi. thế giới tuòi thơ cùa Nguyền Ngọc Thuần đà xuất

4
hiện như một tia sáng trong xanh, bừng nở trong vườn văn cho tré em Việt Nam” (Lê
Phương Liên (2012), kíĩ/ỉ xi và tre em. Website: . (20h’01, ngày
03/01/2022).
Nhà văn Vàn Thành Lê nhận xét: Dường như Nguyền Ngọc Thuần viết rất dễ.
chảng phái bày binh bố trận hay toan tính gì. Anh từng chia sẽ: "Với tơi, vãn chương
dơn giàn là viết những gì mình thích, chi vậy thơi. Tơi thích viết bang sự trài nghiệm
cùa hiện tại, hay và dờ cua hiện tại vần quyến rũ hơn. Tôi chẳng nghĩ điều gì sâu sắc
cá. Thường thì tơi viết linh tinh cho đến lúc nay ra một vài gạch đầu dòng tự thấy là
thú vị, là viết thành sách. Vì thế, tịi thường khơng bao giờ bicl mình SC viết câu
chuyện gì. chũ đề nào. Một cuốn sách hay vần có thè xuất hiện lúc bạn... đau lưng”.
Có lè vậy, nên nếu người đọc muốn lìm cái gì đó vâm váp. lớn lao, có tính luận
dề theo lối vãn chương thơng thường thì tốt nhất nên tránh xa... Nguyền Ngọc
Thuần. Văn chương Nguyền Ngọc Thuần là thứ văn gây cám giác, chạm vào cam giác - người. Theo đó, anh viết về nhửng điều khác biệt hơn, cá nhàn hơn. khơng
giống với nhừng gi vãn học đà có trước đó. Bơi anh nghĩ có rồi thì chang ai đọc lại
nừa, dù anh có viết hay hơn thì cùng là món “ựa lên nhai lại”. Người đọc giờ thơng
minh lâm, họ khơng phải sinh vật có dạ dày 4 ngân để sần lòng nhai lại.” (Vãn
Thành

Lê.

/>uven-hoac-cung-qua-tim-sat-i401402/
. 6g30’ ngày 03/02/2022)
Tuy đã có một số nghiên cứu VC Nguyền Ngọc Thuần nhưng chúng tơi cho
rằng nhừng cơng trình đi trước vần cịn có nhừng điều chua được đề cập, chằng hạn
như VC quan niệm nghệ thuật Irong sáng tác cùa Nguyền Ngọc Thuần, những đặc
điềm của thế giới nghệ thuật thế hiện trong những tác phẩm cùa anh. Chính diều dó
dã làm dộng lực cho chúng tôi thực hiện dể tài nghiên cứu Thế giới nghệ thuật trong
những sáng túc cua Nguyễn Ngọc Thuần. Với đề tài này. chúng tơi muốn đóng góp
thêm một hướng đi mới. một hướng nghiên

5
cứu về thể loại truyện của Nguyền Ngọc Thuần và cũng làm phong phú thèm nhừng
tài liệu nghiên cứu về sáng tác cùa tác giá này.
3. Đỗi tượng, phạm vi nghiên cứu, tư liệu nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đe tài Thể giới nghệ thuật trong nhùng sáng lác của Nguyễn Ngọc Thuần cỏ
dối tượng nghiên cứu tập trung vào các kiểu nhân vật và một số phương diện nghệ
thuật khác trong sáng tác cua anh. dặc biệt là về thế giới nhân vật trè thơ và người
lớn.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu cua để tài tập trung vào nhừng yếu tố trong the giới nghệ
thuật được thè hiện qua một số tác phẩm của nhà vãn Nguyền Ngọc Thuần.
3.3. Tư liệu nghiên cứu
Ó đề tài này. người nghiên cứu xác định tư liệu nghiên cứu chính là những sáng
tác mà Nguyễn Ngọc Thuần viết cho thiểu nhi và cá người lớn. gồm các tác phẩm:
• Vừa nham mat vừa mở cứa sơ
• Một thiên nấm mộng
• về cơ gái này
• Vi tình u phù phiếm
4. Mục đích nghiên cứu
Thực hiện để tài này. chúng tơi có mong muốn nghiên cứu. tìm hiếu một số
sáng tác cua Nguyền Ngọc Thuần viết dành cho cà người lớn và tre em. Chúng tôi
muốn hướng đen việc lý giãi các hĩnh tượng, kiêu nhân vật trê em, người lớn và các
phương thức nghệ thuật xây dựng nhân vật. đồng thời mong muốn cung cầp một
cách tiếp cận mới. một hướng nghiên cửu khác trong các sáng tác của anh. Qua lìm
hiểu và phân tích thế giới nghệ thuật, chúng tơi mong

6
muốn đem đến cho mọi người nhừng giá trị thâm mĩ cũng như nội dung và tư tướng
thông qua các sáng tác cùa tác giã.
5. Phương pháp nghiên cún
Đè thực hiện đề tài này chúng tôi sư dụng phoi họp các phương pháp sau đây:
- Phương pháp loại hình: Áp dụng cụ the vào việc nghiên cứu loại hình nhân
vật. Nhân vật trè em và người lớn trong các sáng tác cùa Nguyễn Ngọc Thuần là
những dạng nhân vật đa dạng. Phương pháp loại hình giúp người nghiên cứu kháo
sát, phân loại các dạng nhân vật trong tác phàm cua nhà vân.
- Phương pháp phân tích tác phàm theo đặc trưng thè loại: Phạm vi nghiên cửu
cùa luận vãn là tiêu thuyết, truyện dài cùa nhà vãn Nguyen Ngọc Thuần. Do đó,
chúng tơi sừ dụng phương pháp này nhàm giúp cho sự phân tích tác phẩm bám sát
vào những dộc trưng cùa thề loại tự sự dồng thời quan tâm dến những đặc diem riêng
cùa the loại trong việc the hiện, miêu tà các nhân vật.
- Phương pháp so sánh: Sử dụng phương pháp này giúp chúng tịi tìm ra nhừng
diem chung và nhừng điếm riêng cùa từng tác phẩm. Chúng tôi cùng so sánh đê thấy
dược cách thè hiện, xây dựng nhân vật cua tác giã có diem giống và khác gì. Đồng
thời, giúp xem xét sự thể hiện nhân vật người lớn và trè em có gì khác biệt, qua dó
nhận thấy phong cách riêng cùa tác già. Chúng tòi cùng so sánh sáng tác cua Nguyền
Ngọc Thuần với một sổ tác gia khác dể mờ rộng vấn đề nghiên cửu. nhám giúp một
số luận diem cua luận văn sâu sắc hơn.
- Phương pháp thi pháp học: Vận dụng phương pháp này đế chúng tơi tìm hiểu
vê cách thức xây dựng các nhân vật và nhùng thu pháp nghệ thuật cua Nguyền Ngọc
Thuần khi sáng tác. cùng như nhừng ý nghía nội dung the hiện thơng qua những thù
pháp nghệ thuật đó.
- Phương pháp hệ thống: Chúng tơi sư dụng phương pháp này dể dặt các nhân
vật cùa nhà vẫn Nguyền Ngọc Thuần trong một cái nhìn có tính chất hệ


7

thống, xuyên suốt, từ đó đặt vấn đề phải chăng có những kiều nhân vật mang dấu ấn
phong cách riêng cùa Nguyễn Ngọc Thuần.
- Phương pháp liên ngành: Các phương pháp tâm lí học trê em. tâm lí học lứa
tuổi, cùng với phương pháp giáo dục học... dược dùng như phép bơ trợ khi cần thiết
trong q trình nghiên cứu.
6. Đóng góp cũa dề tài
Các cơng trình nghiên cứu trước dây chủ yếu làm 1Õ về các dể tài. vấn dề liên
quan đến nhân vật thiếu nhi mà chưa có công trinh nào tiếp cận. quan tâm đốn nhân
vật trong các sáng tác dành cho người lớn cùa Nguyen Ngọc Thuần. Cơng trình này
cúa chúng tơi đi vào phân tích các loại nhân vật đè thay sự đa dạng trong sáng tác
cua Nguyền Ngọc Thuần. Từ đó làm nối bật được những thù pháp nghệ thuật nhàm
khảng định tài nãng cũa Nguyền Ngọc Thuần
7. Kết cấu luận văn
Ngoài phần Dần nhập và Kct luận. Tài liệu tham khao. Phụ lục. thì luận văn
được chia làm ba chương VỚI nội dung cụ thể như sau:
Chương 1: Nhừng vấn đề chung về thế giới nghệ thuật và hành trình sáng tác
cùa Nguyền Ngọc Thuần.
Chương 2: Đặc trưng thế giới nghệ thuật trong tác phẩm của Nguyền Ngọc
Thuần.
Chương 3: Phương thức xây dựng thế giới nghệ thuật trong tác phâni Nguyền
Ngọc Thuần.


8

Chng 1. NHŨNG VÁN ĐÈ CHUNG VÈ THẺ GIĨI NGHỆ
THUẬT VÀ HÀNH TRÌNH SÁNG TÁC CŨA NGUN NGỌC
THN

•

Chương một tập trung vào hai
vấn dề chính: Khái niệm về thế giới
nghệ thuật và hành trình sáng lạo văn
chương cua tác giã Nguyễn Ngọc
Thuần. Khái niệm về thề giới nghệ
thuật sẻ cung cấp nền táng kiến thức
cơ bán đê người viết luận văn cũng
như người đọc hiểu được điểm tựa về
mặt lý luận đê từ đỏ triển khai các
nội dung cua luận vàn. Điểm qua
hành trình sáng tạo vãn chương cua
tác giã Nguyền Ngọc Thuần, chúng
ta sẽ hiểu thêm về những thành cơng
cũng như quan niệm cùa chính anh
về cơng việc viết vãn, từ đó chi phối
den the giới nghệ thuật dược xây
dựng trong những tác phẩm cùa anh
như thế nào.
1.1. Khái niệm VC thế giói nghệ
thuật
Khái niệm “thế giới nghệ
thuật" trong sáng tác cùa nhà văn

Từ đicn thuật ngừ van học. (r 160

theo Từ điền thuật ngừ văn học đà
đưa ra định nghĩa là “khái niệm chi
lính chinh thê cua sáng lác nghệ thuật
(lác phàm, sáng tác cùa một tác giã,

9
thần, thế giới cùa trí óc sáng tạo. cua sự tướng tượng chi xuất hiện trong tác phẩm.
Thế giới nghệ thuật trong tác phẩm ln có cấu trúc, quy luật riêng, thê hiện qua
nhiều khía cạnh, phạm vi cua con người như tâm lí, hành động, tính cách hay khơng
gian, thỏri gian... Chính vì thê mà the giới nghệ thuật bao quát và rộng hơn so với
hình tượng nghệ thuật. Nó làm cho các chi tiết, hiện tượng trong tác phẩm mang ỷ
nghía dặc thù. khơng giống với các chi tiết, hiện tượng xày ra trong thực tại. chăng
hạn như ý nghía về cây da. bến cũ. con dị... trong văn học hoàn toàn mang ý nghĩa
khác so với thực tại. ờ đây cây đa. ben cù. con đị... có thê là hình ánh ân dụ cua một
người yêu chờ đợi người yêu. một người vợ chờ đợi người chồng. The giới nghệ
thuật còn là một thế giời linh thần khi người đọc sống trong không gian và thời gian
của the giới ấy, một the giới đày chiều sâu và được người đọc tiếp nhặn theo cách
nhìn cùa bàn thân mình. Thề giới nghệ thuật xét trong lí luận văn học cồ diên Trung
Quốc có thề hiểu rằng đó là “cỗi ý" có chiều sâu và chiều xa. gợi nên sự lien tương
vồ hạn trong cái lìừu hạn cúa nhân sinh.
Trong ván học, chúng la sè luôn phát hiện ra một thế giới với mn hình
mn vẽ, đó là thế giới cộng dong, the giới cá nhân, thế giới muôn màu muôn sảc
dược tạo thành từ việc hợp nhất cái nhìn và sự câm nhận từ thể giới xung quanh. Mồi
tác gia dcu sẽ có một thế giới nghệ thuật riêng cho sáng tác cùa bàn thân, mỗi thể
loại vãn học cùng mang một màu sắc. tính chất khác nhau. Đó là sự độc dáo cùa sáng
tác nghệ thuật. Thế giới nghệ thuật rộng hơn một tác plìâm nghệ thuật. The giới nghệ
thuật có the bao gồm các tác phẩm nghệ thuật cua một nhà vân, có the chi pho một
trào lưu sáng tác hay nhùng ycu to sáng tạo nghệ thuật cùa một then đại. Và the giới
nghệ thuật của mồi nhà vãn sè mang đậm nét dấu ấn cùa nhà vãn ấy. Thế giới nghệ
thuật sẽ mang tính chinh thề hồn hào cao nhất có thể về ngun tắc. cấu trúc và sự
thống nhất.
Từ khái niệm và những lính chất cua the giới nghệ thuật, chúng la có thể đi
đến những khái quát cụ thê về thế giới nghệ thuật trong sáng tác cua nhà văn

10
Nguyền Ngọc Thuần. Vậy những yểu tố gì chi phối thế giới nghệ thuật cùa nhà văn?
Có thê kế đến nhùng yếu tố như: bàn thân nền tang kiến thức văn chương cua nhà
văn. nhừng quan niệm về cuộc sổng cùng như sáng tạo nghệ thuật, lư duy nghệ thuật,
sự cam hứng trong sáng tác tạo thành phong cách viết riêng, sự học tập. ảnh hường
từ cách viết cùa những nhà vãn khác...
Như vậy dề cập den the giới nghệ thuật cùa nhà vãn. chúng ta phải nói dến cà
hai yếu tổ nội dung và hình thức cùng kết hợp trong một chinh thề toàn vẹn. The giới
nghệ thuật của một nhà văn mang luôn mang quan niệm, dấu ấn chu quan cúa người
sáng tạo. Thế giới nghệ thuật cua một nhã vàn chinh là một the giới hĩnh tượng hiện
ra như một chinh the song động, chứa đựng nhưng quan niệm nhân sinh và thấm mỳ
cùa nhà vãn về con người, ve cuộc sống, và được miêu tã, thiết kế bảng vật liệu ngôn
từ. Nguyễn Đãng Mạnh cho ràng: “Thế giới nghệ thuật cùa nhà vãn hiểu theo dúng
nghía cùa nó là một chinh thề. dã là một chinh thê tất phai có cấu trúc nội tại theo
nhừng nguyên tắc thống nhất, cũng có nghĩa là quan hệ nội tại giừa các yếu tố phai
có tính quy luật”. Như vậy. thế giới nghệ thuật là khái niệm chi tính chinh the cùa
sáng tác nghệ thuật (có thê là một tác phàm, một loại hình tác phàm, nhừng sáng tác
cua tác già, những trào lưu). Thế giới nghệ thuật của nhà vãn trong tác phẩm là một
thế giới riêng dược sáng tạo ra theo các nguyên tắc tư tường, khác với the giới thực
tại vật chất hay thế giới tâm lí của con người, mặc dù nó phàn ánh các thế giới ấy.
The giới nghệ thuật ln có khơng gian riêng, thời gian riêng, có quy luật tâm lí
riêng, có quan hệ xả hội riêng, quan niệm đạo đức. thang bậc giá trị riêng,... và chi
xuất hiện riêng trong lác phàm cua nhà vãn đó.
1.2. Cuộc địi và sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Ngọc Thuần
1.2.1. Cuộc đòi
Nguyễn Ngọc Thuần sinh tại một miền q bình dị thuộc xóm Phị Trì, xã Tân
Thiện, huyện Hàm Tân. linh Bình Thuận vào ngày 28 tháng 05 năm

11
1972. Anh tốt nghiệp Dại học Mỳ thuật Thành phố Hồ Chí Minh nhưng lại bén
duyên với văn chương và có nhiều tác phẩm nồi tiếng ờ trong và ngồi ntrớc.
VỚI Nguyền Ngọc Thuần, dam mè, càm hứng và nhìrng kỷ niệm đẹp cua tuổi
thơ là chắt xúc lác thôi thúc lác già cho ra đời nhừng tác phẩm hay vã độc đáo. Hiện
thực cuộc sống VÌ1 những người anh đà gặp gỡ cũng là những nguồn câm hửng dể
anh sáng tác nên những tác phẩm dành cho người lớn. Ngồi ra, anh cịn là một họa
sĩ vẽ tranh minh họa. hiện nay dang làm việc tại báo Tuồi tre và chính tài năng hội
họa đó đã hịa trộn vào các sáng tác cua riêng anh. tạo ra nhùng trang vân đầy chất
thư và nhiều màu sắc.
Nhùng tác phẩm cua Nguyền Ngọc Thuần luôn cho ngưởi đọc thấy được sự
vất và, cực nhọc, sự lam lù, nhừng con người khac kho han lên da thịt với những trận
gió, bão cát, cái nắng chẩng hanh hao mà gay gắt bên cạnh đó là những mùa mưa
khơng dứt. Nhưng cùng chính những khó klìãn. cực nhọc ấy lại kéo con người ờ
nhừng vùng que ẩy xích lại gần nhau hơn. I1Ọ mạnh mỡ. cứng cói và hơn hết họ tràn
đầy tình u thương, đùm bọc và san sẽ cho nhau nhùng dang cay túi hờn. Có lè
chính nliìrng điều bình dị đó dà nuôi dưỡng và khơi dậy Irong tâm hỗn anh nhưng
cám hứng bất tận về vân chương mà người đọc dù là trê con hay người lớn cũng phải
trãi lòng mình mà suy ngẫm mà chiêm nghiệm. Nhà vỗn ln dau đáu trong lịng về
nơi chơn rau. cắt rốn cùa mình: ‘‘Q tơi là những khống trời rộng rãi. Nằm dâu
cùng có thể ngú dược, ớ đâu cũng có một mùi thơm lúa non. mùi rạ. mùi cây lá được
ù C trong ngập ngụa không khi...’' (Vân Thanh - Nguyen An (2002), Bách khoa thư
vàn học thiêu nhi Việt Nam, NXB Từ điên bách khoa, Hà Nội). Chính nhừng điều
bình dị cùa đời sống vật chất ấy đà nuôi dường tâm hồn một người họa sĩ như anh đe
roi khi đã xa quê vã lập nghiệp ở nơi thị thành náo nhiệt anh vần luôn nhớ về quê
hương VỚI những ky niệm êm đềm. Anh dă từng bộc bạch khá thang thắn răng:
’’Thực ra đen bây giờ là sinh viên cua trường Đại học Mỹ thuật, sống giừa trung tâm
thành phố ồn ào. náo nhiệt, công việc sau này cũng sẽ gắn bó

12
với môi trường này nhưng thật lõng tôi chi muốn về q. Tơi khối ờ quẻ hơn. DỜI
sống ờ đấy gián dị. chân chất, nó hợp với tơi hơn” (Trần Viết Nhi (2011). Triết lý về
giá trị con người trong truyện thiếu nhi cua Nguyền Ngọc Thuần. Website:
, (2011’10, 03/01/2022).
Nhà vãn Nguyễn Ngọc Thuần không chi thành công ờ mãng đề tài thiếu nhi
mà anh còn viết nhiều và khá thành công với những dồ tài khác như chiến tranh hay
nhừng diều tường chừng như quá đỗi tầm thường cùa cuộc sống cũng được anh đưa
vào những trang viết cùa mình với biết bao điều thú vị mà người đọc khó lịng cường
lại được.
1.2.2. Sự nghiệp sáng tác
Nguyền Ngọc Thuần là Hội viên Hội Nhà vãn Việt Nam. Tuy học về Mỳ
thuật và mục đích nghề nghiệp ban đầu cua anh không phái là sáng tác vãn chương,
nhưng anh Lại rất thành cơng ờ lình vực ngay khi dạt dược liên tiếp ba giãi thương
lớn về văn xuôi. Nhiều người biết đến ten tuồi nhà văn Nguyen Ngọc Thuần ngay từ
nhửng tác phẩm đầu tiên bời vì phong cách viết văn hay và độc đáo. Niềm dam mê
vàn chương đến VỚI anh một cách khá tình cờ. ban đâu chi là những cam xúc thôi
thúc giục anh phái vict vê nhừng điều anh cam nhận, chứng kiến trong đời sống xung
quanh. Sự thành công trong văn chương cùa Nguyền Ngọc Thuần bắt nguồn từ sự cố
gắng và tài năng của anh. Nhà vãn rất chú ý việc trau dồi vốn sống và trau chuốt từ
ngữ. lối viết. Khi dọc vãn cùa Nguyền Ngọc Thuần, dề nhận thấy nhiều câu chừ
được anh viết theo kiều một nhà điêu khác ngôn ngừ rất ti mi và có tâm.
Là một viên ngọc sáng giá của nen vân xuôi đương đại. Nguyền Ngọc Thuần
đà chứng minh được bán thân qua các giai thưởng anh đạt được và ghi dấu ấn tên
tuồi cùa mình qua các tác phẩm ấy. Nguyền Ngọc Thuần không hố danh là nhà vãn
thân quý cùa trè em khi anh bắt đầu xuất hiện trong làng văn trên địa hạt văn học
thiếu nhi thi đă ngay lập tức đạt được nhừng giai thường cao quý qua các cuộc thi.


13

Giái thường Nguyền Ngọc Thuần đạt được đầu tiên đó là tác phẩm Giảng
giáng lư nhện trong cuộc thi Văn học tuôi 20 do Nhà xuất bail I re tồ chức năm 2000
và anh đà đạt giài ba. Tiếp theo anh đà đạt giai A trong cuộc thi Vân học thiếu nhi Vì
tương lai đất nước lần 2 nám 2002 vói tác phẩm Vừa nhấm mắi vừa mớ cứa sổ. Năm
2007, cuốn sách này được dịch và xuất bân tại Thụy Điển do Nhà xuất ban Tranan và
Trastcn, với bân dịch cùa Trần Hoài Anh, và ngay lập tức tác phẩm dà nhận dược giãi
thường Peter Pan. Đây là giãi thường cua ủy ban Quốc tc về sách dành cho thiếu nhi
tại Thụy Điển (IBBY Sweden) và do hội chợ sách Quốc tc Gothenburg khới xướng
nám 2000. Sau đó tác phẩm MỘI thiên nam mộng được giái A cuộc Vận động sáng
tác vãn học thiếu nhi cua Nhà xuất băn Kim Đồng năm 2001-2002; Tác phâm Nhện
ao được giài A cuộc vận động sáng tác cho thiếu nhi 2003. Tác phẩm Trên dồi cao
chân hầy thiên sứ dược giai B (khơng có giải A) cuộc thi Sáng tác vãn học cho tuồi
tré do Nhà xuất ban Thanh niên phối hợp với Nhà xuất ban Văn nghệ TPI1CM tố
chức. Qua các giái thưởng cũng đu thấy được sự nghiệp sáng tác vẫn chương cùa
Nguyền Ngọc Thuần thành công từ rất sớm và được ghi nhận, đánh giá cao như thê
nào.
Chi trong một thời gian ngắn với chừng ấy những tác phẩm đoạt các giãi
thường danh giá không làm cho Nguyền Ngọc Thuần vừa lịng với chính mình. Anh
thư thách mình ờ những màng vãn học khác khi viết về dề tài chiến tranh, những
chuyện dời thường xày ra trong cuộc sống... Với sự đam mê và nồ lực không ngừng,
vượt qua nhùng trờ ngại trong cuộc sống. Nguyền Ngọc Thuần đà liên tục cho ra đời
nhiều tác phâm khác không kém phan nòi bật. chăng hạn như:
- Cha và con và tàu hay.
- vế cô gái này.
- Cư hàn là buồn.
- Chuyện lào lao (vì kè quấy rối và chồng cơ ta)


14

VỚI nhùng cố găng khơng ngìmg nghi cùa mình, Nguyền Ngọc Thuần đà đê
lại trong lòng người đọc ấn tượng khó phai vẻ vân phong độc đáo, hổn nhiên, giàu
câm xúc. Điều đó đà được minh chững bang các giai thướng trong và ngồi nước
dành cho anh. Khơng chi vậy, Nguyền Ngọc Thuần cịn được Thú tướng Chính phu
trao tặng bàng khen "Gương mặt tre Việt Nam tiêu biểu năm 2004”. Bên cạnh dó là
những nhận định về anh do bạn bè. dồng nghiệp là các nhà văn tên tuồi hiện tại như
nhà văn Hồ Anh Thái. Nguyen Thị Minh Thái hay Phan Thị Vàng Anh. Khi viết bài
câm nhận về tác phẩm Vừa nhắm mat vừa mớ cửa sô, Phan Thị Vãng Anh cơ nơi:
“Tại sao lại có ngưèri Việt Nam viết được theo lối này, viết được như the này?”;
“Với má, Thuần vần là một cậu trai mới lớn sổng xa má ờ thành phố Hồ Chi Minh.
Nhtrng với vãn chương, Thuần dang là một vị khách lạ bắt dầu dược yêu mến. Chi
mong sao anh sè còn giừ mãi cặp mắt nhìn đời xanh non. thăm thiết cúa mình..." nhà văn Nguyen Thị Minh Thái tâm sự; nhà văn Hồ Anh Thái lại nói: “Đọc xong
ngấn ngơ lâu lâu. Văn phong đẹp. trong vắt. Người đọc soi vào đấy thấy ca nhừng ao
ước tuổi thơ mình”.
Với sự khới đau thuận lợi và những thành công nối tiếp nhau trong sự nghiệp
vãn chương, thiết tướng bạn dọc có quyền chờdợi những tác phẩm hay và mới mẽ
hơn nữa đến từ nhà vãn Nguyễn Ngọc Thuần.
1.2.3. Quan niệm nghệ thuật cúa Nguyễn Ngọc Thuần
Nguyên Ngọc Thuần hướng đe tài sáng tác tới nhưng cái đẹp, cái bình dị
trong đời sống hàng ngày. Anh không quá đặt nặng van đe hình thức nghệ thuật
nhưng quan niệm vần phái ln chín chu lối viết trong tửng tác phẩm. Đó chinh là
phong cách nghệ thuật, và là một quan niệm nghệ thuật khá riêng biệt cùa nhà vãn
Nguyễn Ngọc Thuần mà chúng ta dễ dàng thấy dược trong các sáng
tác cùa anh.


15
Tác phẩm nghệ thuật chính là đứa con tinh thần cúa nhà văn. Nhà văn nuôi
dường đứa con tinh thẩn băng chính nhìmg tâm lư vả linh càm cua mình. Nhà văn
như Nguyền Ngọc Thuần thì có khuynh hướng đưa nhừng gì bình dị thân thương vã

quen thuộc nhát đe nuôi lớn và phát triển đứa con linh thằn cua mình, để nó có thề
mạnh mẽ lớn lên và tồn tại cùng với thời gian, được cơng chúng dón nhộn.
Nguyễn Ngọc Thuần dền với vẫn chương bằng một cách tình cờ nhưng anh
luôn nghiêm túc trong việc xây dựng, sáng tạo các tác phẩm văn chương cùa mình.
Nhà ván đật het lâm lư tinh cám vào từng dịng chừ. ln cằn mần và nghiêm lúc
trong việc sáng lác. Vãn chương đối với anh phải thốt khói mọi khn khổ sáo mịn,
ln hướng tới cái đẹp, cái cao cã, hướng tới nhưng gì là tình câm nhân vãn, nhân ái
cùa con người. Nguyền Ngọc Thuần là người cằn mần. nghiêm túc và trong tâm
khảm của mình anh ln tâm niệm lẳng: “Văn chương thì phái đẹp và nhân văn. Ycu
tố con người là quan trọng... Tôi là dân mỳ thuật, nếu viết khơng đẹp thì thà răng
khơng viết” (Phan Chính (2011). Nguyễn Ngọc Thuần với khoảng trời đong đầy hoài
niệm, Tạp chí Vàn học. số 2, tr.53).
Thế giới văn chương cùa Nguyền Ngọc Thuần luôn mang đến cho người dọc
những diều thú vị và dộc dáo. nhưng không kém phần gần gùi. thân thương. Đọc vãn
cùa Nguyền Ngọc Thuần, bạn dọc sẽ hiểu rõ dược những giá trị cùa cuộc sống ngày
nay thấm nhuần qua từng trang giấy. Cái hay ờ nhừng trang văn đỏ chính là sự the
hiện quan niệm sáng tác khi coi văn chương như một the giới nuôi dường, vun dap
tâm hon con người. ơ thê giới ấy, nhà vàn luôn gưi gam nhưng lư tưởng, nhừng quan
niệm cùa mình thơng qua việc xây dựng những nhân vật độc đáo. ấn tượng và gợi
nhiều suy tư.
Khi viết vãn. Nguyền Ngọc Thuần luôn hưởng tới cái dẹp. cái cao cã -đó cũng
là một chức năng chính cua vân học. Có lõ dó là bời anh ln khắc sâu lời dạy của
mẹ mình và ngay trên nhừng trang văn cùa mình anh cũng khơng


16
quên điều đỏ: “Mẹ tôi dạy tôi hai diều: Dừng bao giờ cay nghiệt vì chính mình có
cuộc sống khốn khó. hoặc đem cái khốn khó mà dàn hát người khác; Và một miếng
thịt ngon cũng cần có một nhát cắt thật đường nét. huống hồ là văn vè” (Tran Viet
Nhi (201 I), Triết lý ve giá trị con người trong truyện thiều nhi cua Nguyễn Ngọc

Thuần. Website: . (2011’10, 03/01/2022). Chang thế mà trong
những tác phẩm cùa anh người dọc luôn thấy dược sự ti mi. tinh tế đền từng chi tiết,
từng dường nét và cám nhận nó khơng chi là những trang văn nừa mà hơn the nó như
những bức tranh thật đẹp. thật tinh te và sắc sáo. Chinh nhã ván cùng từng bộc bạch
rằng: "Trong ván chương tơi có cái thú câu moi nhị, tơi thích chi tiết... Tôi nghi
trong dõi song cùng vậy. Sau nhừng gì to lớn trong đời, người ta bao giờ cùng mang
theo nhưng gì nho nho bình thường” (Trằn Viết Nhi (2011). Triết lý về giá trị con
người

trong

truyện

thiếu

nhi

cùa

Nguyễn

Ngọc

Thuần.

Website:

. (2011’10. 03/01/2022).
Cách nhìn nhận về việc xây dựng thế giới tré thơ và thế giới dành cho người
lớn tạo nen hai lối viết văn mang phong cách hoàn toàn khác nhau cua Nguyền Ngọc

Thuần, ơ nhùng tác phẩm dành cho người lớn, đó là ngôn ngừ mang đậm dấu ấn đời
thường, miêu tà những cung bậc càm xúc mà con người sẽ trài qua khi yêu. khi làm
việc, khi mưu sinh kiếm sống, khi dối mặt với những khó khăn gian khổ cùa cuộc
dời. Một thế giới da màu sắc với cà những diều nghịch dị. Bên cạnh đó. khi xây
dựng tác phẩm văn chương dành cho tre thơ. nhà ván se mang một lăng kinh khác
biệt để nhìn nhận vấn đề. Nhã văn thường hóa thân vào vai nhừng người bạn nhó đe
lìmg câu chuyện dành cho tre thư trơ nên hấp dần, thú vị. nhưng không kem phần
hồn nhiên trong trèo, văn phong phù hợp với những tác phẩm dành cho thiếu nhi.
Nguyễn Ngọc Thuần bước vào làng vãn và dể lại dấu ấn dậm nét với nhừng
tác phẩm thiếu nhi đặc sắc mà ờ đó độc giá nếu một lần đi lạc sõ chăng thế quay về.
Bời thế mà chăng lạ lùng gì khi nliừng sáng tác cho thiếu nhi cua


17
anh khơng chi được các bạn nhị đón nhận mà ngay cà người lớn cũng rất say mê. De
làm được điều đỏ anh luôn tâm niệm "Khi viết cho thiểu nhi thì khơng thề bằng tâm
hồn cúa một ơng già’’ (Trần Viet Nhi (2011). Triết lý về giá trị con người trong
truyện thiếu nhi cùa Nguyền Ngọc Thuần, Website: , (20h’10.
03/01/2022). Nguyền Ngọc Thuần ln đặt mình vào tâm the cùa một dứa tre de tìm
hiểu, khám phá sự vật xung quanh mình. anh ln nhìn sự vật xung quanh ấy băng
dôi mắt cùa một dứa tré chứ không phái cùa một người lớn viết cho trê. Có lõ bời the
mà những câu chuyện cua anh vừa ngây thư, ngộ nghĩnh nhưng cũng thật triết lý và
sâu sắc.
Đen với văn chương cua Nguyền Ngọc Thuần, người đọc luôn được tận
hường nhùng gì là bình dị, đẹp đè nhất, nhừng gi độc đáo vã mới lạ nhất. Là bới ý
niệm về vãn chương cùa anh vừa gằn lại vừa xa. vừa đơn giãn nhưng cùng thật dộc
dáo mà sáng tạo. Khi viết văn. ngoài việc lấy cốt lõi là giá trị nhân vãn làm cơ sờ.
làm tiền đề cho các tác phẩm cùa mình thì anh cịn coi trọng cái mới. cái lạ. Anh cho
răng: "Một cuốn sách hay phai là một cuốn sách khác biệt trước đà, sau đó nơ sẽ lự
khấc trờ thành phô quát. Văn học Việt Nam theo lơi nghĩ nó phái khác biệt hơn. cá

nhân hơn. nó khơng thê giong nước này nước nọ đè rồi mong nó len ra nước ngồi.
Khơng ai thích đọc cái minh đã đọc rồi. Phương Tây sè khơng dại gì dọc lại chính họ
một lần nữa" (Trần Viết Nhi (2011). Triết lý về giá trị con người trong truyện thiếu
nhi cùa Nguyễn Ngọc Thuần. Website: . (2011'10.
03/01/2022).
Như vậy, chúng ta có thế thấy rằng khi viết Nguyen Ngọc Thuần ln đạl cái
lâm vào lừng trang sách. Anh luôn mang những ý niệm sâu sắc đen cho người đọc.
Sau mồi câu chuyện, mồi trang chừ đều là sự láng đọng về lình câm con người,
mang tính giáo dục. với những bài học đầy giá trị. Từ đó chúng ta thấy dược sự ti mi
cần mẫn và tâm huyết trong từng trang sáng tác cùa nhà văn. Và chính vì điều đó mà
đọc giá trong và ngoài nước đều dành nhiêu thiện cám cho nhừng tác phẩm văn
chương của Nguyễn Ngọc Thuần.


18
Den với những trang văn cúa Nguyễn Ngọc Thuần, độc già hiếu được giá (rị
thực cùa đời sống thực tại trong xã hội hiện đại ngày nay, khi mà cơ chế thị trường
đang lãm lu mờ đi tắt cá nhừng giá trị nhân vàn cua con người, bên cạnh đó họ vần
được chiêm nghiệm nhùng cái mới. cái lạ mà chắc hãn họ chi thấy khi đọc truyện cua
anh bời ngay từ quan niệm sáng lác anh đã coi vãn chương là một miền dất mới mà
nhà vãn SC cùng dộc già di khám phá nó chứ khơng dơn thuần là chúng la di lim
những diều xưa cũ trên con dường mịn. Khơng chi hiểu, cám nhận, người đọc cịn
trai lịng mình ra đê thấu hiểu và sè chia. Có lè chính bời vì vậy mà vàn chương cua
Nguyền Ngọc Thuần không chi hấp dần người đọc là thiếu nhi và ngay cá nhừng độc
giá đà lớn tuổi cũng bị anh cuốn hút bơi nhùng trang vãn cua anh.
Với tâm thế cùa một người họa sì viết vãn. Nguyền Ngọc Thuần đã không chi
cho người dọc dược chiêm nghiệm những câu chuyện hay. ý nghía, dược trai lịng và
làm bạn cùng tre mà qua đó người đọc cịn thay được cà một bức tranh làng quê với
không gian rộng lớn mênh mông cua nhừng cánh đồng trai dài. nhừng khu vườn VỚI
trái ngọt hoa thơm... Để lừ dó ta mới thấy hết được sự ti nn. kỳ lường trong tìmg

Irang viết cua anh. Viết cho người lớn đà khó, viết cho thiêu nhi lại càng khó hơn bời
khơng những câu chuyện phải hay và dí dịm mà nó cịn phai dẹp và nhàn vãn. phai
lạ nhưng vần lôi cuốn dược bạn dọc. Nguyễn Ngọc Thuần dã làm dược những diều
dỏ dể bạn dọc không chi ờ Việt Nam mà nhiều nơi trên thế giới đều ngưỡng mộ và
thán phục.
về quan niệm sáng tác cua Nguyền Ngọc Thuần cùng với một số vấn đề liên
quan, người đọc có thê xem thêm bân tra lời phỏng van cua chính nhà vân do người
viết luận vãn thực hiện, nam ớ phân Phụ lục, đè giúp làm rị thêm một số thơng tin và
giúp ích cho việc dọc luận vãn này.


19

Tiểu kết Chương 1
Trong chương một chúng tôi đã lãm rõ khái niệm thế giới nghệ thuật trong tác
phẩm văn học. Bên cạnh dó chúng tơi cịn nêu sơ lược về sự nghiệp sáng tác. những
nét dộc dáo trong quan niệm sáng tác cùa nhà văn Nguyền Ngọc Thuần. Đây cùng là
yểu tố cơ bán đế chúng tôi dựa vào đó đi giai mã the giới nghệ thuật trong một số
sáng tác cua anh.


20

Chng 2. ĐẠC TRƯNG THÉ GIĨI NGHỆ THUẬT TRONG TÁC
PHÁM CỦA NGUYÊN NGỌC THUẦN
Chương hai được người viết sứ dụng đế nêu bậl một số đặc trưng cơ bán cua thế
giới nghệ thuật trong sáng lác cùa Nguyền Ngọc Thuần, cụ thế là diem nhìn nghệ
thuật và hệ thong nhân vật, từ đó rút ra được nhừng ý nghía trong sáng tác cùa nhà
vãn.
2.1. Điểm nhìn nghệ thuật hay là cánh cứa nhìn ra thế giói cúa nhà văn Nguy

ễn Ngọc Thuần
Người la thường nói về tình cảm như sau: u từ cái nhìn đầu tiên, nên có le
đơi mắt là vô cùng quan trọng đối với mồi con người. Đôi mát là cánh cứa cua tâm
hỗn giúp la soi chiếu, nhìn nhận nhưng vấn đề cùa cuộc sống xung quanh. Qua cách
nhìn nhận cũa một người về cuộc sổng, ít nhiều chúng ta cùng đoán được lính cách,
hiểu rõ được quan niệm cuộc sống cùa họ.
Tương tự như dời sổng, trong vãn học chúng ta có khái niệm "diem nhìn”, về
điểm nhìn nói chung, người ta thường phân chia thành hai loại. Dầu tiên, đó là diem
nhìn ngồi đời thật. Ví dụ. thầy giao nhìn theo hình bóng học sinh rời khỏi sân
trường. Nhân viên cứa hàng quan sát đo vật... đó là nhừng điềm nhìn từ thực tế cuộc
sống. Thử hai, đó là điếm nhìn nghệ thuật bao gồm tat ca các loại hình vãn chương,
kiến trúc, điêu khác, điện ảnh... Trong luận vãn này. người viết chi tập tiling vào
phạm vi là diêm nhìn trong tác phẩm vẫn học.
Diềm nhìn nghệ thuật là nhừng yểu tố. dổi tượng nhăm xây dựng những hĩnh
tượng hay xây dựng thế giới nghệ thuật. Diêm nhìn được nhà văn chu lâm trình bày,
miêu tã phù hợp với những cám quan cua chính nhà vàn đơ vé the giới, phù hợp với
quan niệm về the giới và nhân sinh cùa tác giâ. Diêm nhìn nghệ thuật do đó the hiện
mối quan hệ giữa nhà vãn và lác phẩm được sáng tạo. Chăng hạn cùng viết về chù dề
người nông dân trước Cách mạng tháng Tám