tiểu luận nghiên cứu đề xuất giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai thuộc công ty tnhh linh hằng (waliha)

Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NƠNG LÂM TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA MƠI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUN

TIỂU LUẬN
NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP SẢN XUẤT
SẠCH HƠN CHO QUY TRÌNH SẢN XUẤT NƯỚC
UỐNG ĐĨNG CHAI THUỘC CƠNG TY TNHH
LINH HẰNG (WALIHA)
GVHD: TS. NGUYỄN VINH QUY
SVTH: NHÓM 3 DH11MT (Thứ 4_ tiết 123_ phòng CT202)
1. Huỳnh Bảo Trưởng (NT)

11127245

01668772945

111271245
2. Nguyển Nam Hòa Lợi (NP)
3. Nguyễn Thị Xuân
4. Trần Thị Mỹ Nương
5. Võ Thị Ngọc Trân
6. Lê Thị Thùy Dương
7. Phạm Hồng Vân
8. Nguyễn Thiện Nhật
9. Trần Công Sơn
10. Phạm Ngọc Tuấn
11. Nguyễn Thị Thủy
12. Nguyễn Tiến Thanh
13. Đặng Thị Thanh Thương

14. Đặng Hoài Ân

11127270
11127263
11127158
11127235
11127008
11127256
11127151
11127184
11127326
11127039
11127196
11127218
11127048

01633342008
01698154124
01626511484
01639876196
01698456989
01693613620
01687710863
01682053705
0969707614
0969707613
01662415154
01656333761
01689838298

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

1


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NƠNG LÂM TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA MƠI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUN

TIỂU LUẬN

NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP SẢN XUẤT
SẠCH HƠN CHO QUY TRÌNH SẢN XUẤT NƯỚC
UỐNG ĐĨNG CHAI THUỘC CƠNG TY TNHH
LINH HẰNG (WALIHA)
GVHD: TS. NGUYỄN VINH QUY
SVTH: NHÓM 3 DH11MT (Thứ 4, tiết 123, phòng CT202)

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

2


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai
1. Huỳnh Bảo Trưởng (NT)

11127245

111271245

2. Nguyển Nam Hòa Lợi (NP)
3. Nguyễn Thị Xuân
4. Trần Thị Mỹ Nương
5. Võ Thị Ngọc Trân
6. Lê Thị Thùy Dương
7. Phạm Hồng Vân
8. Nguyễn Thiện Nhật
9. Trần Công Sơn
10. Phạm Ngọc Tuấn
11. Nguyễn Thị Thủy
12. Nguyễn Tiến Thanh
13. Đặng Thị Thanh Thương
14. Đặng Hoài Ân

11127270
11127263
11127158
11127235
11127008
11127256
11127151
11127184
11127326
11127039
11127196
11127218
11127048

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

01668772945
01633342008
01698154124
01626511484
01639876196
01698456989
01693613620
01687710863
01682053705
0969707614
0969707613
01662415154
01656333761
01689838298

3


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai

MỤC LỤC

LỜI GIỚI THIỆU
Trái Đất nhìn ngồi vũ trụ là một tinh cầu màu xanh. Sở dĩ có đặc trưng như vậy
là vì 70% bề mặt trái đất là đại dương(nước). Và cũng chính vì nước,đã tạo ra sự khác
biệt giữa Trái Đất với các hành tinh khác.
Nếu thế kỷ XX là thế kỷ của chiến tranh giành giật “vàng đen” thì thế kỷ XXI nước sẽ
thay thế vị trí đó.
Có thể nói rằng “ ở đâu có nước thì ở đó có sự sống”. Còn là để khẳng định vai trò của
nước trong mỗi chúng ta. Vì nước chiếm tới 70% trọng lượng cơ thể con người. Hằng

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

4


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai
ngày chúng ta cần khoảng 1,5 -2 lít nước, để bù lại lượng nước mất đi do bài tiết và
do bốc hơi qua da, phổi… Bạn có thể sống 50-60 ngày thiếu ăn nhưng không chịu
được 5-10 ngày thiếu nước.
Nhưng hàng ngàn năm nay con người uống nước sông suối một cách vô hại. Ở các
thành phố lớn thì điều này càng trở nên nguy hại khi các loại chất thải được đổ ra hay
theo đường nước mưa đổ vào cống rãnh và ngấm xuống đất mà con người lấy nước
uống. Do vậy, mà nhiều căn bệnh xuất hiện ở con người chỉ vì nguồn nước uống thiếu
vệ sinh và kém chất lượng.
Theo tổ chức y tế thế giới (WHO): “ khoảng 80% bệnh tật của người dân trên thế giới
liên quan trực tiếp tới nước”..Ở Việt Nam thì tỷ lệ người nhiễm giun sán, giun đũa,
giun kim được xem là cao nhất thế giới…
Vì thế mà ngày nay chất lượng nước uống trở thành vấn đề lưu tâm của toàn nhân
loại.yêu cầu về vệ sinh và chất lượng nước uống rất được quan tâm và kiểm sốt chặt
chẽ.
Trước u cầu đó, nhóm chúng em xin “Đề xuất giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy
trình sản xuất nước uống đóng chai thuộc cơng ty TNHH Linh Hằng(Waliha)”, nhằm
mục đích giải quyết những vấn đề đang tồn tại của công ty: cải tiến quy trình để tránh
lãng phí nhân cơng và ngun-nhiên vật liệu, tăng chất lượng sản phẩm và đề xuất
biện pháp tái sử dụng vật liệu đầu ra.

CHƯƠNG I. MỞ ĐẦU
1. Những cơ sở cho việc đầu tư
o Các số liệu về khảo sát và đo đạc được từ thực tế

Chất gây ô nhiễm
Cặn
Hóa chất

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

Số lượng
2 g/ngày
500ml/ngày
600 mg/ngày

5


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai

Nước rị rĩ
2 m3/ngày
Chất thải rắn
1kg/ngày
o Các số liệu về mặt bằng, vị trí
- Nằm trên đường quốc lộ 56, số 185 đường Hùng Vương, thị trấn Ngãi
Giao, Châu Đức, BRVT.
Vị trí:
• Phía Đơng: giáp quốc lộ 56.
• Phía Nam: nhà dân.
• Phía Tây: nhà dân.
• Phía Bắc: nhà dân.
o Các số liệu về tiêu thụ nguyên-nhiên liệu:

Tên nguyên- nhiên liệu
Nước
Điện
Máy móc

Số lượng
14 m3/ngày.
35kwh/ngày.
2 máy bơm
1 máy Filox
1 máy RO
2 máy khử trùng.
1 máy đóng chai, ghép nắp.

Hóa chất

- Hóa chất khử sắt,
-

mangan
Hạt nhựa trao đổi ion
Chất keo tụ

- 500ml/ngày
- 200mg/ngày
- 400 mg/ngày

2. Sự cần thiết phải đầu tư
Sản xuất sạch hơn được biết đến như một tiếp cận giảm thiểu ô nhiễm tại
nguồn thơng qua việc sử dụng ngun nhiên liệu có hiệu quả hơn. Việc áp

dụng sản xuất sạch hơn không chỉ giúp các doanh nghiệp cắt giảm chi phí sản
xuất mà cịn đóng góp vào việc cải thiện hiện trạng mơi trường, qua đó giảm
bớt chi phí xử lý mơi trường.
Như chúng ta đã biết tài nguyên nước là các nguồn nước mà con người sử dụng
hoặc có thể sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau. Nước được dùng trong các
hoạt động nơng nghiệp, cơng nghiệp, dân dụng, giải trí và môi trường. Hầu hết

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

6


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai
các hoạt động trên đều cần nước ngọt. Với 3% nước ngọt trên Trái Đất nhưng
chỉ có khoảng 1% có thể uống được và lượng nước này tồn tại ở dạng nước
ngầm.
Nước ngọt là nguồn tài nguyên tái tạo, tuy vậy mà việc cung cấp nước ngọt
trên thế giới đang từng bước giảm đi. Dân số thế giới đang tăng, bên cạnh đó là
nhu cầu dùng nước tăng cũng tăng lên.
Nhu cầu nước đã vượt cung ở một vài nơi trên Thế Giới nói chung và ở Việt
Nam nói riêng, và cũng vì lẽ đó, ở nước ta, hàng loạt cơng ty sản xuất nước
uống đóng chai ra đời, cung cấp lượng nước uống cần thiết cho người dân, góp
phần tiết kiệm được quỹ thời gian đun nước cũng như nguồn nhiên liệu.
Với nhiều thương hiệu cạnh tranh đang diễn ra trên thị trường nước ta, thì vấn
đề giá thành được xem là tiêu chí lựa chọn hàng đầu của người tiêu dùng, vì thế
mà ở một số cơng ty, chất lượng nước đóng chai này đã không được xem trọng,
không đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu chất lượng theo TVCN, chính những
điều đó nếu người tiêu dùng khơng quan tâm sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe
của con người.
Vì vậy, một cơng nghệ xử lý nước đóng chai đạt tiêu chuẩn, đảm bảo sức khỏe

cho người tiêu dùng, tiết kiệm nguồn nguyên, nhiên liệu và hạn chế được các
nguồn chất thải phát sinh là một vấn đề cấp thiết hiện nay, đó cũng là mục tiêu
của nhóm khi tìm hiểu và thực hiện đề tài: " ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP SẢN
XUẤT SẠCH HƠN CHO QUY TRÌNH SẢN XUẤT NƯỚC UỐNG ĐĨNG
CHAI THUỘC CÔNG TY TNHH WALIHA( LINH HẰNG)

3. Khái quát về công ty và đội sản xuất sạch hơn của công ty
3.1.
Mô tả công ty
- Tên công ty: Công ty TNHH WALIHA( Linh Hằng)
- Tên giám đốc: Đỗ Đức Duẫn
- Lịch sử:
Nước đóng chai nhãn hiệu WALIHA ra đời từ tháng 11-2005. Ơng Đỗ Đức
Duẫn- Giám đốc Cơng ty TNHH Linh Hằng cho biết, để đáp ứng tiêu chuẩn
đo lường chất lượng và vệ sinh an tồn thực phẩm, Cơng ty đã đầu tư hơn 1
tỷ đồng để xây dựng dây chuyền cơng nghệ sản xuất đồng bộ và khép kín.
Với phương châm "chất lượng là hàng đầu”, Công ty Linh Hằng ln thực
hiện đúng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn đã đăng ký. Nguyên liệu được
lấy từ nguồn nước ngầm sâu hơn 100m, qua hệ thống lắng, lọc, xử lý bằng
than hóa chất, thanh trùng bằng tia cực tím. Nhờ vậy, nước đóng chai
WALIHA sử dụng lâu mà khơng bị kết tủa. Dây chuyền sản xuất nước đóng

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

7


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai
chai WALIHA tuy chưa tự động hóa 100%, nhưng bảo đảm khép kín ở
những cơng đoạn quan trọng.

- Các sản phẩm:
• Nước uống đóng chai 500ml.
• Nước uống đóng chai 330ml.

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

8


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai

• Nước uống đóng chai 1 lít

3.2.

Đội sản xuất sạch hơn và thơng tin sản phẩm.
Tên và địa chỉ doanh nghiệp:
CÔNG TY TNHH LINH HẰNG

Số ngày làm việc trong
năm:
330 ngày/năm

Nhóm sản xuất sạch hơn
Tên

Chức vụ, bộ phận

Đỗ Đức Duẩn

Giám đốc

Đặng Thị Thanh Thương

Kế toán tài chính

Trưởng ban

Nguyễn Thị Thủy

Thủ kho

Thành viên

Đặng Hồi Ân

Quản lý

Thành viên

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

Nhiệm vụ nhóm
Chỉ đạo chung

9


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai

Nguyễn Nam Hịa Lợi

Trần Thị Mỹ Nương

Tổ trưởng tổ vận hành máy

Thành viên

Thành viên

Tổ trưởng tổ nhân sự

Thông tin sản xuất cơ bản của doanh ngiệp
Sản phẩm chính

Cơng suất thiết kế m3/năm

Sản lượng m3/năm (2012)

Nước uống
đóng chai 330m

1500

1000

Nước uống
đóng chai 500ml

2000

1600

Nước uống đóng chai 1l

1500

1000

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

10


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai

CHƯƠNG II. TỔNG QUAN VỀ SẢN XUẤT
1. Mô tả các công đoạn sản xuất:
Nước ngầm

Hóa chất :CaO, KMnO4, Cl2

Khử sắt,
mangan

Mùi
Tiếng ồn
Nước sau khi khử

Hạt nhựa trao đổi ion

Làm mềm,
khử khống

Túi đựng hóa chất
Cặn thải
Nước đã loại bỏ ion

Lọc thô

Nước rửa cặn

Cát tự nhiên, cát thạch anh,

Cặn

đá hoa nghiền, bột sứ nghiền

Cát , đá

Hệ thống lọc

Bể lắng, hóa chất

Thẩm thấu
ngược

Lắng

Vi khuẩn, cặn, hóa

chất kim loại
Nước sau q trình lọc

cặn lắng, bơng cặn, hóa
chất dư

Khử trùng

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

11


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai
Ozon, UV

nước khử trùng, dư
lượng ozon

Chiết đóng
chai

Rửa chai

nước thải do rửa
Nước do rị rĩ
Tiếng ồn

Ghép nắp

Nắp

Tia tử ngoại

Thanh trùng

Nước đã đóng nắp

Nước đã tiệt trùng

Dán nhãn, thành phẩm

Mơ tả chung về quy trình sản xuất:

1.1.

Khử sắt, mangan
1.1.1. Mục đích

Nếu hàm lượng Fe và Mn vượt quá tiêu chuẩn thì sẽ gây ảnh hưởng tới sức khỏe con
người. Vậy mục đích khử Fe, Mn là loại bỏ những mùi tanh khó chịu, tránh làm biến
đổi màu khi chúng ta pha trà và không làm ảnh hưởng tới dụng cụ chứa đựng (ấm, cốc
kim loại,…).

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

12


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai

1.1.2. Thiết bị
- Cấu tạo: bơm, bộ hịa khí.
- Ngun lý hoạt động
Nước ngầm được bơm qua bộ hịa trộn khí để được cấp thêm oxy để giúp cho q
trình oxy hóa Fe2+ diễn ra nhanh hơn, giảm chi phí vận hành và tiết kiệm vật liệu Filox
(dùng trong công đoạn tiếp theo). Một số lợi ích khác của bộ trộn khí là loại bỏ các
loại khí hịa tan trong nguồn nước. Sau khi qua bộ trộn khí, nước được đưa vào bồn
chứa vật liệu oxy hóa Filox. So với các vật liệu truyền thống như: birm, greensand thì
hiệu quả oxy hóa của Filox cao hơn gấp nhiều lần. Tuổi thọ của Filox bằng 7500 lần
birm, bằng 1500 lần greensand. Đặc biệt thiết bị này được gắn bản điều khiển Watts
nên vận hành rất thuận tiện với 10 chế độ cài đặt sẵn. Thời gian tái tạo của vật liệu từ
1-99 ngày, có thể chọn mức 7 ngày.
Hai chế độ xả ngược tự động giúp hệ thống ln sạch, khơng bị đóng cặn nên
đạt được lưu lượng tối đa. Thiết bị sử dụng nguồn điện 12V, an tồn cho người vận

hành.
Hình 1. Thiết bị Filox

1.1.3. Biến đổi của nước
- Nước sau khi xử lý đảm bảo các chỉ tiêu về sắt, mangan và khí H2S chứa trong
-

bồn inox.
Nước khơng cịn mùi tanh của sắt, mùi vị tốt hơn.

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

13

Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai

1.1.4. Ưu điểm của thiết bị

1.2.
-

-

Bộ xử lý Filox loại bỏ hoàn toàn sắt và mangan. So với các vật liệu truyền
thống (birm, greensand) thì hiệu quả và tốc độ xử lý của Filox lớn hơn hàng
chục lần.
Làm mềm nước, khử khống.
1.2.1. Mục đích
Làm giảm hoặc triệt tiêu các ion có trong nước như: Ca2, Mg+2, Pb2+,
HCO3-,PO43-,…
Làm cho nước có độ trong hơn.
An tồn cho người sử dụng.
1.2.2. Thiết bị
 Cấu tạo:
Vỏ thiết bị: được làm từ hỗn hợp sợi thủy tinh tổng hợp, chịu áp suất và chống
ăn mòn, đạt tiêu chuẩn thực phẩm,dược phẩm FDA.
Hạt nhựa trao đổi ion
Tùy theo ứng dụng hoặc yêu cầu xử lý cụ thể, có thể sử dụng loại vật liệu trao
đổi ion khác nhau, tuy nhiên có thể sử dụng các loại vật liệu điển hình như:
• Làm mềm nướcc: sử dụng hạt nhựa chuyên làm mềm nước hoặc hạt
nhựa trao đổi cation mạnh.
• Làm khống: sử dụng hạt nhựa trao đổi cation và anion trong nhiều thiết
bị khác nhau.

• Khử ion hỗn hợp: sử dụng hạt nhựa hỗn hợp trong cùng một thiết bị.
• Khử ion toàn bộ: sử dụng hạt nhựa trao đổi cation mạnh, yếu và anion
mạnh, yếu trong các thiết bị khác nhau.
 Đặc điểm hạt nhựa:
Nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
Kích thước đồng đều cho phép hệ thống vận hành với năng suất cao và chi phí
vận hành thấp hơn các loại hạt thường, đồng thời tuổi thọ vận hành cho phép
cũng cao hơn.
Van điều khiên Fleck dùng tay hoặc tự động.
Van điều khiển chu trình lọc, xúc xả rửa ngược và tái sinh có thể chọn loại thao
tác bằng tay hoặc tự động.
Van điều khiển tự động có 2 loại:
• Loại dùng bộ đếm điện tử, vận hành chu trình rửa ngược và tái sinh một
cách tự động theo thời gian cài đặt trước.
• Loại định lượng theo khối lượng các khống chất có trong nguồn nước.

Ngun lý trao đổi ion: sử dụng vật liệu trao đổi ion để loại bỏ các ion tự do trong
nước sau khi đã qua lọc than hoạt tính. Vật liệu trao đổi ion là các hạt nhựa khơng hịa
tan, trong cấu trúc phân tử có các gốc axit hoặc bazơ có thể thay thế được mà không

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

14


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai
làm thay đổi tính chất vật lý của chúng. Các ion dương hoặc âm cố định trên các gốc
này đẩy ion tự do cùng dấu có trong nước.

Hình 2 Thiết bị làm mềm nước, khử khoáng Fleck

1.2.3. Ưu điểm của thiết bị
- Bộ van điều khiển điện tử Fleck 7000 có thể cài đặt chương trình dễ dàng, độ
tin cậy cao, cho phép vận hành thủ công khi nguồn điện bị gián đoạn.
- Lưu lượng nước cấp và xú xả lớn.
- Cài đặt và vận hành van dễ dàng.
- Kết nối với nguồn bằng khớp nối nhanh.
- Công suất lên tới 210 grains (15kg khoáng chất).
- Sử dụng nguyên vật liệu và phụ kiện cao cấp.
- Thiết kế đặc biệt của bồn tái sinh giúp nâng cao hiệu quả xử lý
- Có van chống nghẹt bằng inox.
- Van an toàn cho bồn tái sinh

1.2.4. Biến đổi của nước
Nước sau khi qua thiết bị khử Cation Ca2+ , Mg2+ , Cu2+ , Pb2+, Na2+ , Fe2+ và
các ion kim loại khác.

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

15


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai
Nước sau khi qua thiết bị này khơng cịn các anion Cl- , HCO3- , NO3- ....

1.3. Lọc thơ
1.3.1. Mục đích
Nhằm loại bỏ những hàm lượng cặn lơ lửng còn trong nước như : Ri, cát,
muối, đất…và nhằm bảo vệ cho các công đoạn tiếp theo.

1.3.2. Thiết bị lọc thô đa lớp
Cấu tạo: thiết bị lọc thô đa lớp gồm nhiều loại vật liệu khác nhau được xếp
thành nhiều lớp bên trong một bồn lọc.
Vỏ thiết bị: được làm từ sợi thủy tinh hỗn hợp, chịu áp suất và chống ăn mòn,
đạt tiêu chuẩn sử dụng trong y tế FDA.
Vật liệu lọc: + Sỏi với nhiều kích thước khác nhau
+ Antraxit
+ Cát thạch anh.
Tùy theo loại nguồn nước đầu vào và mục đích sử dụng, có thể chọn vật liệu
lọc thích hợp và thay đổi vị trí sắp xếp các vật liệu.
Van điều khiển Watts hoặc Fleck: Van điều khiển chu trình lọc, xú xả rửa
ngược và tái sinh có thể chọn loại thao tác bằng tay hoặc tự động.
Van điều khiểu tự động có 2 loại:
+ Loại dùng bộ đếm thời gian điện tử, vận hành chu trình rửa: ngược và tái sinh
một cách tự động theo thời gian cài đặt trước.
+ Loại định lượng theo khối lượng nước chảy qua bộ lọc.

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

16


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai

Hình 3: Bể lọc thô

1.3.3. Yêu cầu kỹ thuật
+ Khoản pH hoạt động hiệu quả : 6,5 – 8,3.
+ Nhiệt độ vận hành tối đa: 38oC (100oF)
+ Chênh áp tối đa: 0.69 bả - 0.83 bả ( 10psi – 12psi)

+ Chiều cao lớp lọc tối thiều: 76,2 cm ( 30 inch)

1.3.4. Lọc khung bản
- Cấu tạo gồm:
+ Ống dẫn dung dịch cần lọc vào thiết bị
+ Vấu lồi
+ Cửa dẫn dung dịch vào khung
+ Khung
+ Vải lọc
+ Bơm.

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

17


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai
+ Tay quay.
+ Thanh đỡ khung bản.
+ Tay đỡ.
+ Van dẫn dung dịch trong.
+ Máng hứng dung dịch trong.
+ Van thu hồi sản phẩm.

Hình 4.4 Thiết bị lọc khung bản
Thiết bị lọc khung bản gồm hai bộ phận chính là khung và bản được làm bằng thép
khơng gỉ, có hình vng hoặc hình chữ nhật.tiết diện lọc có thể là hình vng hoặc là
hình trịn. Thường một máy có từ 5 – 25 khung, chiều dày khoảng từ 2 – 100cm, ciều
rộng khoảng 20 – 50 cm. trên khung có rãnh thơng với ống (1) để dẫn dung dịch cần
lọc vào khung. Bản là một tấm phẳng trên bề mặt có những đường gợn sóng để nước

chảy xuống phía dưới và ra ngồi qua van thu nước lọc bên dưới bản.
- Nguyên tắc hoạt động: Dung dịch cần được lọc, được bơm vào thiết bị với áp
suất 3 – 4at đi qua các khe và chứa đầy khoảng trống bên trong của tất cả các
khung. Nhờ áp lực bơm vào mạnh nên nước lọc thấm qua các lỗ nhỏ của vải
lọc, chảy theo các rãnh trên bề mặt bơm xuống dưới và được thải ra ngoài qua
van. Nước lọc được tập trung tại máng hứng và chuyển sang cơng đoạn khác,
cịn bã được giữ lại trên bề mặt vải lọc và được tháo ra ngoài theo chu kỳ.
1.3.5. Biến đổi của nước
Nước sản phẩm sau khi lọc đa lớp, lọc khung bản khơng cịn chưa các tập chất có
kích thước lớn hơn 10µ.

1.4.

Thẩm thấu ngược
Thẩm thấu là một hiện tượng tự nhiên. Nước bao giờ cũng chuyển dịch từ nơi có
nồng độ muối / khống thấp tới nơi có nồng độ muối / khống cao hơn. Quá trình
diễn ra cho tới khi nồng độ 2 nơi cân bằng nhau.

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

18


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai

1.4.1. Mục đích
Loại bỏ các chất tẩy rửa, phóng xạ, muối, phụ gia với thực phẩm, các chất độc
hại, vi khuẩn và các loại hóa chất, cyanogens, nitrat, cacbonat…
1.4.2. Thiết bị
Cấu tạo: là một màng mỏng làm từ vật liệu Cellulose Acetate, Polyamide hoặc

màng TFC có những lỗ nhỏ tới 0,001 micro. Tất cả các màng này đều chịu áp suất cao
nhưng khả năng chịu pH và chlorine khơng giống nhau.

Hình 5.2a

Cấu
tạo màng thẩm thấu ngược

Nguyên lý hoạt động: theo một cơ chế ngược lại với các cơ chế lọc thẩm thấu
thông thường, nhờ lực hấp dẫn của trái đất để tọ ra sự thẩm thấu của các phân tử nước
qua các mao mạch của lõi lọc (chẳng hạn như lõi lọc dạng gốm Ceramic). Màng lọc
RO hoạt động trên cơ chế chuyển động của các phân tử nước nhờ áp lực nén của máy
bơm cao áp tạo ra một dòng chảy mạnh (đây có thể gọi là q trình phân ly trong
chính dịng nước ở mơi trường bình thường nhờ áp lực) đây các thành phần hóa học,
các
kim
loại,,
tạp chất…có
trong
nước chuyển
động
mạnh, văng
ra vùng
có áp lực
thấp
hay trơi theo
dịng
nước
ra
ngồi

theo
con
đường
thải (giống như ngun lý hoạt động của thận người). trong khi ấy các phân tử nước
thì lọt qua các mắt lọc cỡ kích cỡ 0,001 µm nhờ áp lực dư, với kích thước cỡ mắt lọc
này thì hầu hết các thành phần hóa chất kim loại, các loại vi khuẩn đều không thể lọt
qua.

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

19


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai

Hình 4: Mơ tả quá trình lọc thẩm thấu ngược
Quá trình: với áp lực và tốc độ cực lớn dòng nước chảy liên tục trên bề mặt của màng
RO. Một phần trong số những phân tử nước “chui” qua được những lỗ lọc. Các tạp
chất bị dong nước cuốn trôi và “thải” bỏ ra bên ngoài.
1.4.3. Phạm vi ứng dụng
Sản xuất nước nước cho sản xuất thực phẩm, dược phẩm hay phong thí nghiệm.
1.4.4. Biến đổi của nước
Đã loại bỏ 90-95% các tạp chất bản có trong nước.

1.5.

Lắng

1.5.1. Mục đích
Loại bỏ tạp chất rắn lơ lửng có trong nước. Nhằm làm cho nước có độ trong gần như

hoàn toàn, để an toàn cho người sử dụng và thuận lợi cho quá trình tiếp theo.

Hình 6.1 Bồn lắng hình cơn

1.5.2. Cấu tạo
Ngun tắc hoạt động: Nướ thải trước khi xử lý được pha trộn hóa chất để keo tụ
trong mơi trường thích hợp sau đó được bơm từ đáy bể theo hường ly tại chân bể lắng
SẢN XUẤT SẠCH HƠN

20


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai
để tạo dịng xốy lên trên bể. Nước di chuyển từ dưới lên trên qua lớp chất rắn lơ lửng
(gọi là vùng tiếp xúc) có vận tốc giảm dần khi lên đến miệng bể. Bơng cặn tạo ra do
q trình tạo bơng nhờ lực xoáy gom tụ tại trung tâm bể lắng và được bơm hút ra để
tuần hoàn lại hệ thống.
Bùn tuần hoàn được bơm ở dưới chân bể theo hướng đối diện nhằm tạo dịng
xốy cho bể, ở giai đoạn này, nước đầu vào cũng pha trộn với bùn lắng tại đáy bể làm
chất xúc tác cho q trình hình thành bơng cặn được tốt hơn. Bùn tựu tuần hoàn trong
bể lắng có chức năng như một lớp lọc giúp cho tốc độ lắng nhanh hơn các bể lắng
thông thường.
Nước sau khi xử lý ở phần trên bể lắng được thu gom qua máng thu nước bề mặt
và chảy đến cơng trình tiếp theo.
1.5.3. Ưu điểm thiết bị
Bể lắng xoáy tách cặn theo cả hai ngun lý là dịng xốy và lắng trong có tầng
cặn lơ lửng. Phần dưới bể lắng là vùng phản ứng để cho cá bơng cặn hình thành.
Chính vì những yếu tố trên, kết hợp bởi nhiều nguyên lý và giai đoạn trong một cơng
trình làm bể lắng xốy có hiệu quả xử lý rất cao và tiết kiệm được chi phí đầu tư cơng
trình cũng như mặt bằng sử dụng

Với hình dáng thiết kế theo hình cơn đáy lớn hướng lên trên đã mang lại rất
nhiều lợi ích như sau:
- Tiết kiệm diện tích mặt bằng sử dụng tại khoảng khơng dưới bể, có thể tận dụng để
bố trí các cơng trình đơn vị xử lý khác.
- Có thể nâng cao tạo điều kiện dễ dàng cho nước sau xử lý đến các cơng trình tiếp
theo mà không cần sử dụng bơm.
- Hệ thông thải bùn thuận tiện, có thể tận dụng áp lực nước trong bồn, không cần
dùng bơm.
- Thiết kế mang kiểu dáng công nghiệp có thẩm mỹ cao.
1.5.4. Biến đổi của nước
Nước đã loại bỏ hồn tồn chất rắn lơ lửng, khơng màu, khơng mùi, khơng vị,
thích hợp cho sử dụng nước uống.
1.6. Chiết chai, ghép nắp
1.6.1. Mục đích
Đưa nước đã làm sạch vào chai nhằm tránh sự xâm nhiễm của các tạp chất lạ.
Ghép nắp nhằm cách ly hoàn toàn sản phẩm với mơi trường bên ngồi.
Kéo dài thời gian bảo quản.

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

21


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai
Đảm bảo an tồn cho người sử dụng.

-

Hình 7.1 Dây chuyền thiết bị ghép nắp, đóng chai nước uống tự động
1.6.2. Các dạng bao bì và u cầu của bao bì đóng chai

Các dạng bao bì gồm:
• Nhựa tổng hợp
• Thủy tinh

Hình 7.2 Các dạng bao bì

- Yêu cầu:
SẢN XUẤT SẠCH HƠN

22


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai

• Khơng gây độc cho sản phẩm, không làm cho thực phẩm biến đổi chất
lượng, khơng mùi vị, màu sắc lạ cho sản phẩm.
• Bền đối với tác dụng của thực phẩm
• Dễ gia cơng, dễ rèn
• Sử dụng , vận chuyển, bảo quản thuận lợi.
1.6.3. Cấu tạo và cách tiến hành
Dây chuyền được sử dụng chính trong cơng nghệ đóng chai các loại đồ uống. có 3
cơng đoạn chính:

- Rửa chai
- Chiết
- Đóng nắp chai được hoàn thành ngay trên một máy.
Tất cả các q trình đều được tự động hóa. Máy được sử dụng để đóng các loại nước
quả, nước khống, nước tinh khiết trong các loại chai được làm từ nhựa tổng hợp và
thủy tinh. Dây chuyền có thể chiết được cả nước nóng nếu có trang bị các thiết bị thiết
bị điều khiển nhiệt độ. Bộ phận điều khiển bằng tay có thể sử dụng rất đơn giản và rất

tiện lợi để điều chỉnh máy đóng nước và các loại chai khác nhau sao cho thích
hợp.Cơng đoạn chiết nước bằng phương thức mới ( công đoạn chiết với áp suất nhỏ)
nhanh hơn và ổn định hơn. Lượng sản phẩm dược tạo ra và lợi ích từ máy thì cao hơn
các loại máy khác cùng loại. Máy sử dụng chương trình điều khiển tiên tiến OMRON
( PLC) trong bộ điều khiển của máy để điều khiển máy chạy tự động trong khi sự vận
hành của các băng chuyền đưa chai vào máy với vận tốc điều chỉnh được và khoảng
cách hai chai đều nhau với việc vận hành của máy chủ làm việc đưa chai tới chắc chắn
và chính xác hơn. Đấy là một sự thuận lợi trong việc điều khiển với sự động hóa cao
bởi vì mọi phần của máy đều được kiểm tra và xem xét bằng mắt. phần nền tảng máy,
bộ phận chiết của máy có thể thay đổi trong việc chiết ở điều kiện áp suất thấp. Việc
chiết ở các điều kiện áp suất nhỏ có thể được áp dụng với các loại chai thủy tinh, chiết
cồn, chiết các loại tương và các loại vật chất hữu hình khác. Phướng thức đóng nắp
chai có thể sử dụng các loại nắp nhôm chống rộm, nắp nhựa.

- Máy sử dụng hai đầu nước vào và 1 đầu nước đi ra, đầu nước vào một dùng để
phun rửa chai, một dùng để chiết chai. Chai nước sau khi được đưa vào băng
tỉa của máy thì sẽ đi qua bộ phận rửa chai, sau khi được rửa chai nước được
chuyển qua phần chiết nước với định lượng đã được đặt trước rồi được chuyển
qua phần xoắn nắp
1.6.4. Biến đổi của nước
Nước sau khi đóng chai và ghép nắp là loại nước sạch khơng có tạp chất hay mùi
vị lạ, đạt tiêu chuẩn nước uống.

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

23


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai

1.7.

Thanh trùng
1.7.1. Mục đích
Nhằm tiêu diệt hoàn toàn vi sinh vật và nha bào của chúng tồn tại trong trong sản
phầm để đảm bảo chất lượng của sản phẩm tốt nhất về giá trị cảm quan và dinh
dưỡng, đảm bảo sức khỏe, không gây hại cho người sử dụng và kéo dài thời gian
bảo quản.
1.7.2. Phuơng pháp thanh trùng
Ngày nay người ta dùng nhiều biện pháp thanh trùng nước như phương pháp ozon
háo, hay sử dụng tia cực tím để loại bỏ vi sinh vật.
Ngồi ra cịn sử dụng hầm thanh trùng để thanh trùng
- Cấu tạo:
Hầm thanh trùng được lắp đặt hệ thống phun nước và hệ thống băng tải. Để có
thể kiểm sốt và đánh giá hiệu quả q trình thanh trùng, nhiệt độ của sản
phẩm thanh trùng luôn được kiểm tra bởi hệ thống điều khiển điện tử..
Bộ điều khiển điện tử cịn có thể xác định được các thơng số khác như nhiệt độ
của các tia nước, áp suất bên trong của sản phẩm thanh trùng.
Bộ điều khiển thánh trùng (PU monitors ): PU monitors là các nhiệt kế điện tử
đặc biệt. Pin của thiết bị được đặt trong hộp kín chống nước.
Thiết bị có giá đỡ và bộ phận giữ vững bộ cảm ứng nhiệt trong chai thanh
trùng. Nhờ cấu trúc thiết kế vững chãi, PU monitors có thể chuyển động theo
sản phẩm trong suốt quá trình thanh trùng trên băng tải, hoạt động tốt ngay cả ở
điều kiện nhiệt độ cao, ẩm, độ rung mạnh.
Bộ kiểm soát PU – haffmann RPU 353 tự động đưa ra toàn bộ các giá trị PU
ghi nhận từ sản phẩm thanh trùng.
Thiết bị này còn cho phép lựa chọn được các giá trị cơ bản tương ứng cho từng
loại sản phẩm được thanh trùng.
1.7.3. Biến đổi của nước
Nước tinh khiết vô trùng đạt tiêu chuẩn nước uống đóng chai theo TCVN 60961995.

1.8.

Dán nhãn, bao gói
Việc dãn nhãn có thể được thực hiện bằng tay hoặc bằng máy. Yêu cầu sau khi dán
nhãn phải phẳng, ngay ngắn:
- Nội dung ghi trên nhãn
• Lơ gơ và hình ảnh.
• Tên địa chỉ của cơ sở sản xuất
• Thể tích thực của sản phẩm
• Chỉ tiêu chất lượng
• Ngày sản xuất, hạn sử dụng

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

24


Áp dụng giải pháp sản xuất sạch hơn cho quy trình sản xuất nước uống đóng chai

• Hướng dẫn bảo quản, hướng dẫn sử dụng
• Xuất xứ hàng hóa

- Đóng thùng

Mục đích:
• Tránh đổ vỡ
• Thuận lợi cho q trình vận chuyển
• Các hộp được xếp vào theo số lượng và chiều cao, dọc, ngang.
• Sau khi xếp hộp vào kiện được đóng kín, xiết đai, ngồi kiện được in nhãn

hiệu hàng hóa
Các loại bao bì: thường là Gỗ, Cattong, Kim loại.
Hình: Một số sản phẩm nước uống đóng chai của công ty

2.

Các nguyên nhiên liệu đầu vào:
- Nước: 14 m3/ngày
- Điện: 35kwh/ngày
- Hóa chất

- hóa chất khử sắt, mangan
- hạt nhựa trao đổi ion
- chất keo tụ

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

- 500ml/ngày
- 200mg/ngày
- 400 mg/ngày

25