Sự hình thành và phát triển của ngôn ngữ học pdf

Sự hình thành và phát triển của
ngôn ngữ học
Ngôn ngữ là người bạn đồng hành không thể thiếu của con người. Vì vậy, con
người luôn luôn quan tâm đến ngôn ngữ và xây dựng cả một khoa học về nó. Đó
là ngôn ngữ học.
Ngôn ngữ có từ rất lâu, chậm nhất là vào nửa cuối thế kỉ IV trước Công
nguyên. Những tài liệu ngôn ngữ học cổ nhất được tìm thấy ở Ấn Độ, Hi Lạp và
Ảrập. Ngôn ngữ học ra đời không phải xuất phát từ những suy nghĩ trừu tượng của
các siêu nhân mà xuất phát từ bản thân những yêu cầu trong đời sống của con
người.
Thời cổ Ấn Độ, kinh Vệ Đà rất được tôn kính. Ngôn ngữ của kinh Vệ Đà được
coi là mẫu mực và không biến đổi. Nhưng ngôn ngữ nói hàng ngày của người Ấn
Độ lại biến đổi không ngừng làm cho ngôn ngữ của kinh Vệ Đà bị sai lệch, nhiều
từ ngữ thậm chí không hiểu được nữa. Tình hình ấy đã khiến ngôn ngữ học phải
nảy sinh trong thời cổ Ấn Độ. Ở Hi Lạp cũng vậy. Ở đây, ngôn ngữ học cũng nảy
sinh do nhu cầu bảo toàn và giải thích ngôn ngữ của "Iliad" và "Odyssey". Sau khi
ra đời, sự xuất hiện của chữ viết đã thúc đẩy sự phát triển của ngôn ngữ học, bởi vì
muốn truyền thụ chữ viết từ thế hệ này sang thế hệ khác chẳng những phải hiểu
biết bản thân các kí hiệu mà còn phải biết các yếu tố của kết cấu ngôn ngữ do các
kí hiệu đó biểu thị.
Ở Ấn Độ việc nghiên cứu ngôn ngữ chủ yếu có tính thực tiễn. Nổi bật trong số
cácn hà ngôn ngữ họ cổ Ấn Độ là Panini, sống vào khoảng giữa thế kỉ IV và III
trước Công nguyê. Cho đến nay, các nhà ngôn ngữ học vẫn phải thừa nhận những
quan sát tinh tế và kĩ lưỡng, những sự miêu tả chính xác và độc đáo của Panini đối
với các hiện tượng ngôn ngữ. Các tác phẩm của ông đã giúp cho việc nghiên cứu
so sánh các ngôn ngữ họ hàng ở thế kỉ XIX và giúp cho việc hình thành khái niệm
về kết cấu hình thái và ngữ âm của ngôn ngữ văn học cổ Ấn Độ.
Ở Hi Lạp, chiều hướng phát triển của ngôn ngữ học ban đầu gắn liền với những
tìm tòi về triết học trong các lĩnh vực rộng lớn về tư duy và thực tế. Trong một
thời gian dài các nhà triết học cổ Hi Lạp như Platon (Plato, 428–347 trước Công
nguyên), Aristôt (Aristotle, 384–322 trước Công nguyên) đã tranh luận về bản

chất của từ, mối quan hệ về bản chất của từ với sự vật và tư tưởng. Về sau môn
ngữ pháp học đã tách dần ra khỏi áp lực của triết học để trở thành một khoa học
độc lập với tên tuổi của các nhà bác học như Aritac, Điônixi, Phơrakixki, Apôloni,
Đixcôlơ v.v Người La Mã cải tiến sơ đồ ngữ pháp của người Hi Lạp và đem áp
dụng vào ngôn ngữ của mình. Trong một thời gian dài, các công trình ngữ pháp
của người La Mã được coi là mẫu mực, có ảnh hưởng mạnh mẽ đến ngữ pháp học
thời trung thế kỉ ở Tây Âu.
Tiếp thu những thành tựu ngôn ngữ học của người Ấn Độ và Hi Lạp, người
Arập (thế kỉ VII–X) đã có những đóng góp to lớn vào sự phát triển chung của
ngôn ngữ học. Người Arập đã miêu tả tỉ mỉ và chính xác về ngữ âm, có những tìm
tòi đáng chú ý về cú pháp, đặc biệt là họ có nhiều thành tựu về từ điển học. Theo
một số tài liệu, Alơ Phirada Cadi đã soạn một cuốn từ điển gồm 100 tập. Ngoài ra,
người Arập còn nghiên cứu cả tiếng địa phương và cả các tiếng nước ngoài nữa.
Đáng tiếc, những thành tựu ngôn ngữ học cổ đại đã không được phát huy trong
những thời kì tiếp theo. Hệ giáo lí và triết học kinh viện thời trung thế kỉ đã đè
nặng lên khoa học. Vì vậy, suốt thời trung thế kỉ, ngôn ngữ học không tiến lên
được bao nhiêu. Mãi tới thời kì Phục hưng, ngôn ngữ học mới dần dần phục hưng
trở lại.
Do sự phát triển của ngành hàng hải và thương mại, những phát kiến về địa lí
và việc xâm chiếm thuộc địa, việc truyền bá đạo Cơ Đốc ra ngoài phạm vi châu
Âu và việc phát minh ra máy in mà những người châu Âu làm quen ngày càng
nhiều với các ngôn ngữ mới ở châu Á, châu Phi và châu Mĩ.
Do nhu cầu của thực tế, ngôn ngữ học buộc phải vượt ra ngoài cái sơ đồ hệ
thống và các quy tắc của ngữ pháp Latin. Các nhà bác học đã hướng vào việc giải
quyết những nhiệm vụ thực tiễn: biên soạn các cuốn từ điển và ngữ pháp của các
ngôn ngữ khác nhau. Đồng thời, việc đối chiếu tài liệu ngữ âm, từ vựng và ngữ
pháp của các ngôn ngữ khác nhau cũng được tiến hành, đặt cơ sở cho sự ra đời của
ngôn ngữ học so sánh-lịch sử vào đầu thế kỉ XIX.