Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học thành phố vĩnh long tỉnh vĩnh long trong bối cảnh đổi mới giáo dục

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

PHẠM THỊ HẰNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN
Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ
VĨNH LONG TỈNH VĨNH LONG TRONG
BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

Đà Nẵng, Năm - 2022


ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

PHẠM THỊ HẰNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN
Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ
VĨNH LONG TỈNH VĨNH LONG TRONG
BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8140114

LUẬN VĂN THẠC SĨ

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC

PGS.TS TRẦN XUÂN BÁCH

Đà Nẵng, Năm - 20212





iv

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i
MỤC LỤC ................................................................................................................ iv
DANH MỤC VIẾT TẮT ...................................................................................... viii
DANH MỤC CÁC BẢNG ...................................................................................... ix
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài ..............................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu ........................................................................................2
3. Khách thể nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu ...............................................2
4. Giả thuyết khoa học ..........................................................................................3
5. Giới hạn phạm vi nghiên cứu của đề tài ...........................................................3
6. Nhiệm vụ nghiên cứu .......................................................................................3
7. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................3
8. Ý nghĩa đóng góp của luận văn ........................................................................4
9. Cấu trúc của luận văn .......................................................................................4
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ
CHUYÊN MÔN Ở TRƢỜNG TIỂU HỌC .............................................................5
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ..............................................................................5
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài .....................................................................5
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước.........................................................................6

1.2. Các khái niệm chính của đề tài ............................................................................8
1.2.1. Quản lý .......................................................................................................8
1.2.2. Quản l giáo dục .........................................................................................9
1.2.3. Quản l nhà trường .....................................................................................9
1.2.4. Tổ chuyên môn .........................................................................................10
1.2.5. Hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học ............................................10
1.2.6. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học ...............................11
1.3. Lí luận về hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học .....................................12
1.3.1. Yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thơng 2018 ở trường tiểu
học học ......................................................................................................................12
1.3.2. Vai trò, nhiệm vụ của tổ chuyên môn ở trường tiểu học ..........................12
1.3.3. Nội dung hoạt động tổ chun mơn ở trường tiểu học .............................13
1.3.4. Các hình thức hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học .....................16
1.3.5. Các điều kiện hỗ trợ cho hoạt động của tổ chuyên môn ở trường tiểu
học ............................................................................................................................19
1.3.6. Đổi mới hoạt động tổ chuyên môn đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục
hiện nay .....................................................................................................................20
1.4. Quản l hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học.........................................22


v
1.4.1. uản l tham gia xây dựng kế hoạch giáo dục của nhà trường ...............22
1.4.2. uản l xây dựng và giải trình kế hoạch dạy học các mơn học theo
u cầu của chương trình giáo dục phổ thơng cấp tiểu học của tổ theo tuần,
tháng, học kỳ và năm học ..........................................................................................23
1.4.3. uản l thực hiện kế hoạch hoạt động chuyên môn của trường ..............24
1.4.4. Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên ......25
1.4.5. Quản lý hoạt động giảng dạy và giáo dục của giáo viên ..........................26
1.4.6. Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá chất lượng giảng dạy, giáo dục
của giáo viên .............................................................................................................27

1.4.7. Quản lý tổ chức cho giáo viên thực hiện lựa chọn sách giáo khoa theo
quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh........................28
1.4.8. Quản l công tác đánh giá, xếp loại giáo viên và C L theo chu n
nghề nghiệp giáo viên và chu n Hiệu trưởng. ..........................................................29
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu
học ............................................................................................................................30
1.5.1. Các yếu tố khách quan ..............................................................................30
1.5.2. Các yếu tố chủ quan..................................................................................31
Tiểu kết Chương 1 .....................................................................................................32
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN
MÔN Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ VĨNH LONG, TỈNH
VĨNH LONG............................................................................................................34
2.1. Khái quát về tổ chức khảo sát thực trạng ...........................................................34
2.1.1. Mục tiêu khảo sát ......................................................................................34
2.1.2. Nội dung khảo sát .....................................................................................34
2.1.3. Đối tượng khảo sát....................................................................................34
2.1.4. Phương pháp khảo sát ...............................................................................34
2.2. Về điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế - xã hội giáo dục thành phố Vĩnh
Long, tỉnh Vĩnh Long ................................................................................................35
2.2.1. Về điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế - xã hội ......................................35
2.2.2. Về tình hình giáo dục ...............................................................................36
2.3. Thực trạng hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học thành phố Vĩnh
Long, tỉnh Vĩnh Long ................................................................................................37
2.3.1. Thực trạng thực hiện vai trò của tổ chuyên môn ......................................37
2.3.2. Thực trạng thực hiện các nhiệm vụ hoạt động của tổ chuyên môn ..........39
2.3.3. Thực trạng thực hiện các nội dung hoạt động của tổ chuyên mơn ...........40
2.3.4. Thực trạng thực hiện các hình thức tổ chức hoạt động tổ chuyên môn ...41
2.3.5. Thực trạng về nhận thức đổi mới hoạt động tổ chuyên môn đáp ứng
yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay............................................................................42

vi
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học thành
phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long trong bối cảnh đổi mới giáo dục ...........................43
2.4.1. Thực trạng quản lý tham gia xây dựng kế hoạch giáo dục của nhà
trường ........................................................................................................................43
2.4.2. Thực trạng quản lý xây dựng và giải trình kế hoạch dạy học các mơn
học theo u cầu của chương trình giáo dục phổ thơng cấp tiểu học của tổ theo
tuần, tháng, học kỳ và năm học .................................................................................44
2.4.3. Thực trạng quản lý thực hiện kế hoạch hoạt động chun mơn của
trường ........................................................................................................................46
2.4.4. Thực trạng quản lí hoạt động bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho
giáo viên ....................................................................................................................47
2.4.5. Thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy và giáo dục của giáo viên ........49
2.4.6. Thực trạng quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá chất lượng giảng dạy,
giáo dục của giáo viên ...............................................................................................50
2.4.7. Thực trạng quản lý tổ chức cho giáo viên thực hiện lựa chọn sách giáo
khoa theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh .......51
2.4.8. Quản l công tác đánh giá, xếp loại giáo viên và C L theo chu n
nghề nghiệp giáo viên và chu n Hiệu trưởng ...........................................................53
2.5. Thực trạng ảnh hưởng của các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động tổ
chuyên môn ở các trường tiểu học thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long trong
bối cảnh đổi mới giáo dục .........................................................................................54
2.5.1. Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố chủ quan ............................................54
2.5.2. Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố khách quan ........................................55
2.6. Đánh giá chung về thực trạng ............................................................................56
2.6.1. Mặt mạnh và nguyên nhân .......................................................................56
2.6.2. Mặt yếu và nguyên nhân...........................................................................57
Tiểu kết chương 2......................................................................................................58
CHƢƠNG 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN

Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ VĨNH LONG, TỈNH VĨNH
LONG TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC ...........................................60
3.1. Các nguyên tắc đề xuất các biện pháp ...............................................................60
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu ...........................................................60
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ...........................................................60
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống ...........................................................60
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ..............................................................61
3.2. Biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học thành phố
Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long trong bối cảnh đổi mới giáo dục ..................................61


vii
3.2.1. Tổ chức nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên về vai trị
của tổ chun mơn và tầm quan trọng của quản lý hoạt động tổ chuyên môn
trong bối cảnh đổi mới giáo dục................................................................................61
3.2.2. Huy động tổ chuyên môn tham gia xây dựng kế hoạch giáo dục của
nhà trường, lựa chọn sách giáo khoa.........................................................................64
3.2.3. Tổ chức cải tiến xây dựng và thực hiện kế hoạch đổi mới sinh hoạt tổ
chuyên môn theo nghiên cứu bài học ........................................................................69
3.2.4. Tăng cường chỉ đạo hoạt động tự học, tự bồi dưỡng trong giáo viên để
nâng cao trình độ chuyên mơn, nghiệp vụ, đáp ứng chương trình giáo dục phổ
thơng năm 2018 .........................................................................................................71
3.2.5. Đổi mới hoạt động kiểm tra, đánh giá chất lượng giảng dạy, giáo dục
của giáo viên trong tổ chun mơn ...........................................................................74
3.2.6. Chú trọng, phát huy vai trị của tổ chuyên môn trong hoạt động đánh
giá, xếp loại giáo viên theo Chu n nghề nghiệp .......................................................77
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp được đề xuất ...................................................81
3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết, tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất .............81
3.4.1. Mục đích, nội dung, phương pháp khảo nghiệm ......................................81
3.4.2. Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết của các biện pháp đề xuất................82

3.4.3. Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp đề xuất ..................83
Tiểu kết chương 3......................................................................................................84
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .........................................................................86
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...............................................................89
PHỤ LỤC
QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN (Bản sao)


viii

DANH MỤC VIẾT TẮT
Viết tắt
BGH
CBQL
CNTT
CSVC
CTGDPT
ĐGGV
GDPT
GV
GVCN
GVTH
HS
HT
PHT
PPDH
SHCM
TCM
TH
TTCM

Viết đầy đủ
Ban giám hiệu
Cán bộ quản lý
Cơng nghệ thơng tin
Cơ sở vật chất
Chương trình Giáo dục phổ thông
Đánh giá giáo viên
Giáo dục phổ thông
Giáo viên
Giáo viên chủ nhiệm
Giáo viên tiểu học
Học sinh
Hiệu trưởng
Phó hiệu trưởng
Phương pháp dạy học
Sinh hoạt chuyên môn
Tổ chuyên môn
Tiểu học
Tổ trưởng chuyên môn


ix

DANH MỤC CÁC BẢNG

Số hiệu
bảng
2.1.
2.2.

2.3.
2.4.
2.5.

2.6.

2.7.
2.8.
2.9.
2.10.
2.11.
2.12.

2.13.

2.14.

2.15.

Tên bảng

Trang

Đối tượng tham gia khảo sát thực trạng
Đánh giá của đội ngũ C L, GV về vai trị của tổ chun
mơn ở trường tiểu học
Đánh giá của đội ngũ C L, GV về nhiệm vụ hoạt động
của tổ chuyên môn ở trường tiểu học
Đánh giá của đội ngũ C L, GV về các nội dung hoạt động
của tổ chuyên môn ở trường tiểu học

Đánh giá của đội ngũ C L, GV về các hình thức tổ chức
hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học
Đánh giá của đội ngũ C L, GV về nhận thức đổi mới hoạt
động tổ chuyên môn đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện
nay
Đánh giá của đội ngũ C L, GV về quản lý tham gia xây
dựng kế hoạch giáo dục của nhà trường
Đánh giá của đội ngũ C L, GV về quản lý xây dựng và
giải trình kế hoạch dạy học
Đánh giá của đội ngũ C L, GV về quản lí thực hiện kế
hoạch hoạt động chun mơn của trường
Đánh giá của đội ngũ C L, GV về quản lí hoạt động bồi
dưỡng chun mơn, nghiệp vụ cho giáo viên
Đánh giá của đội ngũ C L, GV về quản lý hoạt động
giảng dạy và giáo dục của giáo viên
Đánh giá của đội ngũ C L, GV về quản lý hoạt động kiểm
tra, đánh giá chất lượng giảng dạy, giáo dục của giáo viên
Đánh giá của đội ngũ C L, GV về quản lý tổ chức cho
giáo viên thực hiện lựa chọn sách giáo khoa theo quy định
của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh
Đánh giá của đội ngũ C L, GV về quản l công tác đánh
giá, xếp loại giáo viên và C L theo chu n nghề nghiệp
giáo viên và chu n Hiệu trưởng
Đánh giá của đội ngũ C L, GV về các yếu tố chủ quan
ảnh hưởng đến quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường
tiểu học

34
37
39

40
41

42

43
44
46
48
49
50

51

53

54


x
Số hiệu
bảng
2.16.
3.1.
3.2.

Tên bảng
Đánh giá của đội ngũ C L, GV về các yếu tố khách quan
ảnh hưởng đến quản lý hoạt động tổ chun mơn ở trường
tiểu học

Khảo nghiệm tính cấp thiết của các biện pháp đề xuất
Khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp đề xuất

Trang

55
82
83


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hiện nay, cuộc cách mạng khoa học công nghệ 4.0 phát triển ngày càng nhanh,
kinh tế tri thức có vai trị ngày càng nổi bật trong quá trình phát triển của xã hội. Trong
bối cảnh đó, giáo dục đã trở thành nhân tố quyết định đối với sự phát triển kinh tế - xã
hội. Các nước trên thế giới đều coi giáo dục là nhân tố hàng đầu quyết định sự phát
triển nhanh và bền vững của mỗi quốc gia.
Nghị quyết số 29 NQ/TW của BCH TW về “Đổi mới căn bản toàn diện giáo
dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế
thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế đã nêu rõ: “Phát triển
giáo dục và đào tạo là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Chuyển
mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng
lực và phẩm chất người học. Học đi đôi với hành; lý luận gắn với thực tiễn; giáo dục
nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội”[3].
Hoạt động dạy học ở nhà trường giữ một vị trí trung tâm bởi nó chiếm hầu hết
thời gian, khối lượng cơng việc của thầy và trị trong một năm học; nó là nền tảng
quan trọng để thực hiện thành cơng mục tiêu giáo dục tồn diện của nhà trường phổ
thơng; đồng thời, nó quyết định kết quả đào tạo của nhà trường. Chính vì thế, nhiệm

vụ trọng tâm của hiệu trưởng trường phổ thông là phải quản l tốt hoạt động dạy học
trong nhà trường nhằm nâng cao chất lượng đào tạo của nhà trường, đáp ứng yêu cầu
ngày càng cao của xã hội. Để thực hiện tốt nhiệm vụ đó thì cơng tác quản l hoạt động
dạy học là một trong những công tác trọng tâm của nhà trường, trong đó có nội dung là
quản l hoạt động tổ chuyên môn.
Tổ chuyên môn là một bộ phận chuyên môn giúp ban giám hiệu nhà trường
điều hành và tổ chức thực hiện các hoạt động sư phạm và nghiệp vụ chun mơn. Tính
chất hoạt động chủ yếu của tổ là chuyên sâu về nghiệp vụ sư phạm, thể hiện sự tích tụ
cao về chun mơn. Vai trị của việc quản lý tổ chuyên môn theo hướng xây dựng tổ
chức biết học hỏi là rất lớn bởi vì người lãnh đạo trong tổ chức biết học hỏi vừa là
người thiết kế, vừa là giáo viên, vừa là người quản lý sẽ dẫn dắt tổ trưởng cùng các
thành viên trong tổ chuyên môn, các thành viên trong nhà trường đi tới thành cơng.
Người lãnh đạo có thể xây dựng tổ chức biết học hỏi thông qua các con đường như:
khuyến khích sự cộng tác, trao quyền cho các thành viên tự chủ, giảm bớt sự kiểm tra,
giám sát quá chặt chẽ, đảm bảo công khai, minh bạch các thông tin, đảm bảo sự công
bằng, xây dựng những giá trị văn hóa cốt lõi lành mạnh. Tạo động lực để tổ chuyên
môn thực hiện tốt các nhiệm vụ: Xây dựng kế hoạch hoạt động chung của tổ theo tuần,
tháng, năm học nhằm thực hiện chương trình, kế hoạch dạy học và hoạt động giáo dục;
Thực hiện bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, kiểm tra, đánh giá chất lượng, hiệu quả
giảng dạy, giáo dục và quản lý sử dụng sách, thiết bị của các thành viên trong tổ theo


2
kế hoạch của nhà trường; Tham gia đánh giá, xếp loại giáo viên theo quy định Chu n
nghề nghiệp giáo viên tiểu học và giới thiệu tổ trưởng, tổ phó.
Quản lý hoạt động tổ chuyên môn rất đa dạng và phức tạp, khơng chỉ là cơng cụ
sắc bén góp phần tăng cường hiệu quả dạy và học mà còn là nhiệm vụ trọng tâm của
nhà trường. Từ nhiều năm qua, quản lý hoạt động của tổ chuyên môn luôn được các
cấp quản lý giáo dục quan tâm. Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, trước yêu cầu của
chương trình giáo dục phổ thơng năm 2018, địi hỏi hoạt động chun mơn ở trường

tiểu học cần có những tác động, điều chỉnh kịp thời để các hoạt động chuyên môn của
nhà trường đáp ứng được nhu cầu của tình hình mới. Muốn vậy, trong nhà trường cần
phải có những giải pháp quản lý, chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn một cách
khoa học, chặt chẽ, phù hợp với điều kiện thực tiễn về đội ngũ giáo viên, tình hình học
sinh trong môi trường sư phạm của nhà trường. Do đó vấn đề quản lý hoạt động tổ
chun mơn hiện nay đang được các cấp quản lý giáo dục quan tâm và tìm giải pháp
phù hợp để nâng cao chất lượng.
Hơn nữa, trong thời gian qua, để bắt kịp với xu hướng đổi mới cũng như triển
khai chương trình giáo dục phổ thông 2018, các trường tiểu học thành phố Vĩnh Long
của tỉnh Vĩnh Long đã có những việc làm cụ thể trong việc quản lý hoạt động tổ
chuyên môn. Tuy nhiên, nhìn chung, cơng tác quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các
trường tiểu học tại địa phương vẫn cịn có những hạn chế nhất định, chưa đáp ứng yêu
cầu của việc đổi mới chương trình giáo dục cũng như đem lại hiệu quả chưa cao.
Chính vì vậy, việc nghiên cứu đề tài “Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các
trường tiểu học thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long trong bối cảnh đổi mới giáo
dục” là hết sức cần thiết, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chuyên môn ở
các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long, trong bối cảnh
đất nước đang tiến hành đổi mới giáo dục để đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước thời
kì hội nhập quốc tế.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lí luận về quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường
tiểu học và khảo sát, đánh giá thực trạng về quản lý hoạt động của tổ chuyên môn ở
các trường tiểu học thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long, luận văn đề xuất các biện
pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học thành phố Vĩnh Long,
tỉnh Vĩnh Long trong bối cảnh đổi mới giáo dục.
3. Khách thể nghiên cứu và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học thành phố Vĩnh Long,

tỉnh Vĩnh Long.


3
4. Giả thuyết khoa học
- Quản lý hoạt động tổ chuyên môn các trường tiểu học thành phố Vĩnh Long,
tỉnh Vĩnh Long được thực hiện khá thường xuyên và đạt hiệu quả ở mức độ khá.
- Có những yếu tố khách quan và chủ quan ảnh hưởng đến mức độ thực hiện và
hiệu quả. quản quản lý hoạt động tổ chun mơn các trường tiểu học tại địa phương
này.
- Có thể đề xuất được các biện pháp có tính cấp thiết và khả thi về quản lý hoạt
động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long, từ
đó góp phần nâng cao hiệu quả quản l cơng tác này cũng như góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục tiểu học tại địa phương.
5. Giới hạn phạm vi nghiên cứu của đề tài
- Về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu công tác quản lý hoạt động tổ
chuyên môn của chủ thể quản lý là hiệu trưởng các trường tiểu học thành phố Vĩnh
Long, tỉnh Vĩnh Long.
- Về đối tượng: Luận văn tiến hành khảo sát CBQL, giáo viên ở 16 trường tiểu
học trên địa bàn thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long.
- Về thời gian: Luận văn tiến hành khảo sát các biện pháp quản lý hoạt động tổ
chuyên môn ở các trường tiểu học thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long trong 3 năm
học: 2018 - 2019; 2019 - 2020 và 2020 - 2021.
6. Nhiệm vụ nghiên cứu
6.1. Khái quát hóa cơ sở lí luận của quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường
tiểu học.
6.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng hoạt động tổ chuyên môn và quản lý hoạt
động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long.
6.3. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn đáp ứng yêu cầu
đổi mới giáo dục ở các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh

Long và khảo sát tính cần thiết, tính khả thi của các biện pháp đề xuất.
7. Phƣơng pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận
Sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp, phân loại, hệ thống hóa các tài liệu,
các văn bản pháp quy, các cơng trình nghiên cứu liên quan để xây dựng cơ sở lí luận
cho vấn đề nghiên cứu.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1. Phương pháp quan sát
Quan sát việc tổ chức hoạt động của tổ chuyên môn tại các trường tiểu học
thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long nhằm nhận biết đối tượng nghiên cứu một cách
có hệ thống để thu thập thơng tin cần thiết. Nhờ quan sát nên nắm được thông tin về
đối tượng, trên cơ sở này sẽ tiến hành các bước nghiên cứu tiếp theo, đồng thời kiểm
chứng các thông tin, giả thuyết đã có trước đó.


4
7.2.2. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
Điều tra thực trạng quản lý hoạt động của tổ chuyên môn ở các trường tiểu học
thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long. Mục đích sử dụng phương pháp điều tra nhằm
thu thập được những đặc điểm mang tính định tính và định lượng của đối tượng. Từ
đây có căn cứ để đưa ra những đề xuất, biện pháp nâng cao chất lượng vấn đề trong
thực tiễn.
7.2.3. Phương pháp phỏng vấn
Đây là phương pháp nghiên cứu định tính cơ bản thơng qua việc tiếp xúc trực
tiếp với khách thể khảo sát. Nó hỗ trợ thu thập thông tin về thực trạng cụ thể qua đó bổ
sung, kiểm tra và làm rõ những thơng tin đã thu thập được thông qua từ phương pháp
điều tra. Từ những thông tin này để định hướng đề xuất những biện pháp quản lý hoạt
động của tổ chuyên môn.
7.2.4. Phương pháp chuyên gia
Tiến hành khảo nghiệm nhận thức để xác định tính cấp thiết, khả thi của các

biện pháp đề xuất; từ đó xác định được mức độ tin cậy và phù hợp với thực trạng của
những giải pháp đưa ra, đồng thời có định hướng áp dụng vào thực tiễn một cách cụ
thể.
7.3. Phương pháp thống kê toán học
Sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lí các số liệu, kết quả nghiên
cứu thu thập được trong q trình nghiên cứu.
8. Ý nghĩa đóng góp của luận văn
8.1. Về mặt lý luận: Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận về quản lý hoạt động
tổ chuyên môn ở các trường tiểu học thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long trong bối
cảnh đổi mới giáo dục.
8.2 Về mặt thực tiễn: Khảo sát, nhận xét thực trạng và đề xuất được các biện
pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học thành phố Vĩnh Long,
tỉnh Vĩnh Long trong bối cảnh đổi mới giáo dục góp phần nâng cao chất lượng và hiệu
quả giáo dục thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long.
9. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo và phụ
lục, luận văn dự kiến gồm có 03 chương:
Chương 1: Cơ sở lí luận của quản lý hoạt động tổ chun mơn ở trường tiểu
học.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học
thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long.
Chương 3: iện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học
thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long trong bối cảnh đổi mới giáo dục.


5

CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
TỔ CHUYÊN MÔN Ở TRƢỜNG TIỂU HỌC

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
Nghiên cứu quản lý hoạt động chuyên môn trong nhà trường phổ thông là một
vấn đề tưởng như đơn giản nhưng lại rất khó khăn, phức tạp, vì thực chất cơng tác
quản lý hoạt động tổ chuyên môn với mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng dạy
học của giáo viên nhà trường.
Nghiên cứu của Philip Hallinger và cộng sự (2014) từ 559 giáo viên tại 32
trường tiểu học ở Hồng Kông đã chỉ ra tầm quan trọng của tổ chuyên môn liên quan
đến nhận thức của giáo viên về sự liên kết và gắn kết của nhà trường, sự cam kết của
giáo viên và sự hỗ trợ của giáo viên đối với học sinh. Đồng thời tác giả cũng nhấn
mạnh vai trò quản lý của hiệu trưởng đối với hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu
học không chỉ trong việc nâng cao năng lực cho giáo viên mà cịn góp phần nâng cao
chất lượng dạy học và giáo dục [61].
Trong cơng trình của mình, Pascale B. (2015) đã xem xét cách thức hoạt động
bên trong và bên ngoài của hiệu trưởng làm trung gian cho mối quan hệ của các giáo
viên với tổ chun mơn củ mình. Đồng thời, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, các yếu tố
bên trong và bên ngoài sẽ thúc đ y hoạt động tổ chuyên môn hoạt động hiệu quả. Hơn
nữa, việc hiệu trưởng phân bổ thời gian, nguồn lực sẽ là tiền đề để thực hiện có hiệu
quả hoạt động tổ chun mơn [60]
Trong nghiên cứu của mình, Eric C.K.C. (2017) đã khẳng định vai trị của
nhóm giáo viên viên và tổ chức hoạt động nhóm giáo viên trong hoạt động của nhà
trường. Tác giả cho rằng, mơ hình nhóm hoạt động chun mơn của giáo viên có vai
trị trong việc thúc đ y phát triển nghề nghiệp liên tục (CPD) của họ. Đồng thời, kết
quả nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, năng lực chuyên môn của giáo viên được cải thiện
thông qua việc hợp tác của giáo viên trong một tổ chức; bởi vậy, nhà quản lý cần nắm
bắt tổ chức, điều hành hoạt động của các đơn vị trung gian – tổ, nhóm chun mơn
nhằm đem lại hiệu quả tốt nhất [59].
Nghiên cứu của Yahya D., Arumugam R. (2019) chỉ rằng, trong quản lý chiến
lược của một tổ chức trường học là hình thành một nhóm làm việc tích cực và có thể
làm việc cùng nhau để đạt được các mục tiêu của tổ chức. Nói chung, đội là một nhóm

có ph m chất được xây dựng nhằm tạo ra quy tắc phấn đấu cho sự xuất sắc. Vì vậy,
thành cơng của những nỗ lực của một nhóm được hình thành, tinh thần hợp tác và
quan hệ tốt đẹp giữa các thành viên trong nhóm cần được ni dưỡng [62]. Như vậy,
tổ chun mơn được xem như là một nhóm làm việc có hiệu quả trong trường học và
là đơn vị trung gian để người hiệu trưởng có thể quản lý tốt hơn công tác chuyên môn


6
của giáo viên trong tồn nhà trường.
Tóm lại, nhìn chung, các cơng trình nghiên cứu ở nước ngồi tập trung phân
tích vai trị, vị trí cũng như nghĩa của nhóm làm việc - tổ chuyên môn của giáo viên
trong nhà trường nói chung cũng như việc quản lý, quản trị đơn vị này của hiệu trưởng
nhà trường. Đồng thời các, nghiên cứu cũng chỉ ra được sự tác động của nhóm làm
việc - tổ chun mơn đối với các hoạt động của nhà trường cũng như việc phát triển
năng lực chuyên môn của giáo viên hay các hoạt động dạy học. Tuy nhiên, chưa có
cơng trình nào đánh giá tồn diện các hoạt động cũng như việc quản lý hoạt động tổ
chuyên môn ở trường tiểu học.
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước
Công tác quản lý hoạt động của tổ chuyên môn được nhiều nhà nghiên cứu
trong nước quan tâm ở các góc độ khác nhau. Về cơng tác quản lý hoạt động chun
mơn trong nhà trường nói chung và trường Tiểu học nói riêng có thể kể đến một số
cơng trình nghiên cứu dưới đây:
* Nghiên cứu về quản lý hoạt động của tổ chuyên môn
Tác giả Nguyễn Thị Hồng Ngọc (2004) đã đánh giá thực trạng về công tác quản
lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng các trường trung học cơ sở tại quận 8, thành
phố Hồ Chí Minh, từ đó đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn của
hiệu trưởng các trường trung học cơ sở trên địa bàn này trong việc thực hiện đổi mới
chương trình trung học cơ sở.[35]
Tác giả Nguyễn Thị Thắng (2008) nghiên cứu một số giải pháp nâng cao hiệu
quả quản lý hoạt động chuyên môn các trường Tiểu học trên địa bàn thành phố Thanh

Hoá, tỉnh Thanh Hố. [49]
Tác giả Hồng Phương An (2010) đã nêu rõ được vị trí, vai trị của Tổ chun
mơn và tổ trưởng chuyên môn trong trường Tiểu học, xác định được những nội dung
tổ trưởng chuyên môn quản lý hoạt động dạy học tại các trường Tiểu học quận Cầu
Giấy, thành phố Hà Nội. [1].
Nghiên cứu của Bùi Thị Hải Yến (2015) trên cơ sở phân tích thực trạng quản lý
hoạt động tổ chuyên môn trường tiểu học Hồng Hà, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ
Chí Minh, đã đề xuất được một số biện pháp quản lý về nội dung sinh hoạt chuyên
môn nghiệp của Tổ chuyên môn; việc bồi dưỡng nâng cao nhận thức, kiến thức và kĩ
năng đổi mới sinh hoạt tổ chuyên môn cho đội ngũ giáo viên; chỉ đạo đổi mới nội
dung, quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá hoạt động giảng dạy giáo viên theo hướng
phát triển năng lực của học sinh…. [58].
Trong cơng trình của mình, tác giả Bùi Minh Hiền đã nhấn mạnh rằng, “ở thành
Đơng Hà, cơng tác quản lí đội ngũ tổ trưởng chuyên môn ở trường tiểu học những năm
gần đây đã đạt được những kết quả đáng kể tuy nhiên vẫn còn bộc lộ một số hạn chế,
bất cập. Do đó, rất cần thiết phải nghiên cứu để đề xuất và thực hiện đồng bộ các biện
pháp quản lí đội ngũ tổ trưởng chuyên môn sao cho phù hợp với thực tiễn ở các nhà


7
trường, góp phần nâng cao được chất lượng đội ngũ tổ trưởng chun mơn nói riêng
và chất lượng giáo dục tiểu học ở TP. Đơng Hà, tỉnh Quảng Trị nói chung” [27].
Trong Luận văn của mình, Phạm Hồng Vũ cho rằng, “việc xây dựng các biện
pháp quản lý hoạt động chuyên môn khả thi và phù hợp với yêu cầu đổi mới cơng tác
quản lý của nhà trường thì cơng tác quản lý của hiệu trưởng có vai trị đặc biệt quan
trọng, tác động đến đội ngũ giáo viên và chất lượng giáo dục của nhà trường. Trên cơ
sở lý luận và thực tiễn điều tra, khảo sát thực trạng về quản lý hoạt động chuyên môn
của hiệu trưởng ở các trường tiểu học huyện Ý Yên tỉnh Nam Định, luận văn đã đề
xuất tám biện pháp, bao gồm: Bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý cho hiệu trưởng và phó
hiệu trưởng; Chỉ đạo tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch hoạt động và tổ chức thực

hiện đạt hiệu quả; Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học trong các trường tiểu học đáp
ứng yêu cầu đổi mới giáo dục; Quản lý việc thực hiện quy chế chuyên môn tại các
trường tiểu học theo định hướng đổi mới; Tăng cường công tác bồi dưỡng giáo viên;
Tăng cường xây dựng, đầu tư, quản lý và sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất, trang
thiết bị dạy học để nâng cao chất lượng chuyên môn trong nhà trường; Đổi mới công
tác thi đua khen thưởng và các điều kiện cần thiết cho hoạt động của tổ chuyên môn;
Quản lý và kiểm tra đánh giá việc thực hiện kế hoạch hoạt động của tổ chuyên môn
theo định hướng đổi mới” [54].
Luận văn Thạc sĩ của Trần Anh Tuấn đã phân tích thực trạng quản lý hoạt động
của Tổ chuyên môn ở các trường Tiểu học thuộc thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh
và chỉ ra những điểm mạnh, điểm hạn chế. Theo đó, bên cạnh những điểm mạnh, cịn
có những hạn chế như: "thực trạng quản lý xây dựng kế hoạch hoạt động Tổ chuyên
môn ở trường Tiểu học đạt mức độ trung bình, kết quả này ảnh hưởng đến nhiều hoạt
động khác trong chu trình quản lý của chủ thể quản lý; cơng tác xây dựng kế hoạch
của Tổ chun mơn cịn mang nặng hình thức, đối phó, các chỉ tiêu xây dựng cịn chưa
sát với thực tế, cơng tác kiểm tra, rà soát, điều chỉnh việc thực hiện kế hoạch của Tổ
chuyên môn và tổ viên trong năm học chưa được thực sự có hiệu quả; về quản lý hoạt
động sinh hoạt của Tổ chun mơn: đã có nhiều điểm tích cực, hiệu quả nhưng còn
những hạn chế nhất định” [50].
Nghiên cứu Lê Thị Liên (2019) đã đề xuất một số biện pháp quản lí tổ chun
mơn trong trường tiểu học theo hướng xây dựng “tổ chức biết học hỏi”. Theo đó, bao
gồm các biện pháp: Tổ chức cho cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường, các tổ
chuyên môn học tập về “tổ chức biết học hỏi”; Xây dựng kế hoạch có nội dung quản lí
hoạt động tổ chun mơn theo hướng xây dựng “tổ chức biết học hỏi”; Ban hành quy
định sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng xây dựng “tổ chức biết học hỏi”; Xây dựng
văn hoá học tập trong tổ chuyên môn; Kiểm tra, giám sát các tổ chuyên môn trong việc
thực hiện kế hoạch xây dựng tổ chuyên môn thành “tổ chức biết học hỏi”. Hơn nữa,
tác giả cũng khẳng định, vấn đề quản lí tổ chuyên môn theo hướng xây dựng “tổ chức
biết học hỏi” có khả năng làm thay đổi chất lượng hoạt động tổ chuyên môn của nhà

8
trường và thúc đ y chất lượng giáo dục [33].
Trên đây là những cơng trình nghiên cứu có tính chun sâu, gắn với những vấn
đề về công tác quản lý hoạt động chuyên môn nảy sinh trong các nhà trường ở từng địa
phương. Các nghiên cứu này đã giải quyết được một số vướng mắc trong công tác
quản l trường học nói chung và quản lý hoạt động chun mơn nói riêng. Tuy nhiên,
những biện pháp mà các tác giả đưa ra không phải lúc nào cũng phù hợp và giúp giải
quyết được triệt để những bất cập trong công tác quản lý của các nhà trường ở những
địa phương khác. Hiện nay chưa có cơng trình nào đề cập đến vấn đề quản lý hoạt
động tổ chuyên môn ở trường Tiểu học thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long. Vì vậy,
nghiên cứu đề tài “Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học thành
phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long trong bối cảnh đổi mới giáo dục” là thực sự cần
thiết, vừa có nghĩa l luận, vừa có nghĩa thực tiễn.
1.2. Các khái niệm chính của đề tài
1.2.1. Quản lý
Hoạt động quản lý xuất hiện từ thuở bình minh của lồi người và phát triển
cùng với sự tiến bộ của xã hội. Trong quá trình lao động và đấu tranh với thiên nhiên,
để sinh tồn và phát triển con người cần phải hợp sức với nhau. an đầu là do nhu cầu
tự vệ và kiếm sống, về sau là nhằm huy động sức mạnh chung cho các mục đích khác
nhau. Những hoạt động cần đến sự phối hợp, điều khiển công việc đều mang dấu ấn
của quản lý.
Theo Harold Koontz trong tác ph m “Những vấn đề cốt yếu của quản lý (1994)
thì: Quản lý là một hoạt động thiết yếu, nó đảm bảo phối hợp những nỗ lực cá nhân
nhằm đạt được mục đích của nhóm” [28].
Các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác –Lê nin đã khẳng định: “Bất cứ lao động
xã hội hay cộng đồng trực tiếp nào được thực hiện ở quy mô tương đối lớn đều cần
đến sự quản lý” [17].
Theo Từ điển tiếng Việt thông dụng – Nhà xuất bản Giáo dục, 1998, thuật ngữ
quản l được định nghĩa: “Tổ chức, điều khiển hoạt động của một đơn vị, cơ quan”.

Quan niệm của các nhà khoa học Việt Nam về quản l như sau:
Theo tác giả Hà Thế Ngữ: “Quản lý là một q trình định hướng, q trình có
mục tiêu, quản lý một hệ thống nhằm đạt được những mục tiêu nhất định” [36].
Theo tác giả Hà Sỹ Hồ: “Quản lý là một q trình định hướng, có tổ chức, lựa
chọn trong các tác động có thể dựa trên các thơng tin về tình trạng của đối tượng
được ổn định và làm cho nó phát triển tới mục đích đã định” [26].
Theo tác giả Nguyễn Thị Mỹ Lộc và cộng sự (2010): “Quản lý là quá trình lập
kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo, kiểm tra công việc của các thành viên trong tổ chức và sử
dụng mọi nguồn lực sẵn có của tổ chức để đạt được mục tiêu của tổ chức” [34].
Như vậy, dưới mỗi góc độ khác nhau, mỗi người có một định nghĩa về quản lý.
Từ những định nghĩa trên, tác giả đề tài quan niệm quản l như sau: “Quản lý là hoạt


9
động có ý thức của con người nhằm phối hợp hành động của một nhóm người hay một
cộng đồng người để đạt được các mục tiêu đề ra một cách hiệu quả nhất”.
1.2.2. Quản giáo dục
Từ những quan điểm trên chúng ta có thể khái quát rằng: Quản lý giáo dục là hệ
thống tác động có mục đích, có kế hoạch hợp quy luật của chủ thể quản lý nhằm làm
cho hệ vận hành theo đường lối và nguyên lý giáo dục của Đảng, thực hiện được các
tính chất của nhà trường Xã hội chủ nghĩa Việt Nam mà tiêu điểm hội tụ là quá trình
dạy học, giáo dục thế hệ trẻ, đưa hệ thống giáo dục đến mục tiêu dự kiến- đạt đến trạng
thái mới về chất.
Trong hệ thống giáo dục, con người giữ vai trò trung tâm của mọi hoạt động.
Con người vừa là chủ thể, vừa là khách thể quản lý. Mọi hoạt động giáo dục và quản
lý giáo dục đều hướng vào việc đào tạo và phát triển nhân cách thế hệ trẻ, bởi vậy con
người là nhân tố quan trọng nhất trong quản lý giáo dục.
1.2.3. Quản nh trường
Quản lý giáo dục là hệ thống những tác động có mục đích, có kế hoạch, hợp
quy luật của chủ thể quản lý giáo dục đến toàn bộ các phần tử và các lực lượng trong

hệ thống giáo dục nhằm làm cho hệ thống vận hành theo đúng tính chất, nguyên lý và
đường lối phát triển giáo dục, đưa hệ thống giáo dục đến mục tiêu đề ra.
Ở nước ta, nhà trường là đơn vị cơ sở cơ bản của hệ thống giáo dục quốc dân,
có vai trò quyết định việc thực hiện mục tiêu giáo dục, đào tạo thế hệ trẻ. Do vậy, quản
l nhà trường là quản lý giáo dục trong phạm vi xác định của một cơ sở giáo dục đó là
trường học.
Trường học là cơ quan chuyên trách xây dựng con người mới, với nội dung
giáo dục được chọn lọc cơ bản và sắp xếp có hệ thống, với phương pháp giáo dục khoa
học và đã được kiểm nghiệm thực tiễn, với những phương tiện và điều kiện giáo dục
đem lại hiệu quả giáo dục cao, với những nhà sư phạm có nhân cách mẫu mực và được
trang bị đầy đủ tri thức chuyên mông, nghiệp vụ.
Hoạt động trung tâm của nhà trường là dạy học và giáo dục (theo nghĩa hẹp),
quản l nhà trường thực chất là quản lý quá trình dạy học, quản lý giáo viên và học
sinh, về cơ bản khác với quản l các lĩnh vực khác của đời sống xã hội.
Theo tác giả Trần Kiểm: “Quản lý trường học là thực hiện đường lối giáo dục
của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận hành theo
nguyên lý quản lý giáo dục, để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo đối với
ngành giáo dục, với thế hệ trẻ và với từng học sinh” [32].
Theo tác giả Phạm Minh Hạc thì: “Quản lý nhà trường là thực hiện đường lối
giáo dục của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận
hành theo nguyên lý giáo dục, để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo đối với
ngành giáo dục, với thế hệ trẻ và từng học sinh. Việc quản lý trường học phổ thông là


10
quản lý hoạt động dạy học, tức là làm sao đưa hoạt động đó từ trạng thái này sang
trạng thái khác để dần dần tiến tới mục tiêu giáo dục” [24].
Trong Giáo dục học (2008), tác giả Phạm Viết Vượng cho rằng: “Quản lý nhà
trường là hoạt động của các cơ quan quản lý nhằm tập hợp và tổ chức các hoạt động
của giáo viên, học sinh và các lực lượng giáo dục khác, huy động tối đa các nguồn lực

giáo dục để nâng cao giáo dục và đào tạo trong nhà trường” [56].
Như vậy, nhà trường là một thành tố cơ bản của hệ thống giáo dục nên quản lý
nhà trường cũng được hiểu như là một bộ phận của quản lý giáo dục. Thực chất của
quản l nhà trường, suy cho cùng là tạo điều kiện cho các hoạt động trong nhà trường
vận hành theo đúng mục tiêu, tính chất của nhà trường xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
1.2.4. ổ chu ên m n
Theo khoản 1 được quy định tại Điều 14, được quy định tại Thông tư số
28/2020/TT- GDĐT ngày 04 tháng 9 năm 2020 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào
tạo vê việc an hành Điều lệ Trường tiểu học, có quy định về Tổ chuyên môn như sau:
“Tổ chuyên môn bao gồm giáo viên theo khối lớp hoặc môn học; nhân viên làm
công tác thư Việc, thiết bị giáo dục, công nghệ thông tin, hỗ trợ giáo dục người khuyết
tật, tham vấn học đường. Mỗi tổ có ít nhất 03 thành viên; tổ chun mơn có tổ trưởng,
nếu có từ 07 thành viên trở lên thì có tổ phó”[15].
Như vậy, Tổ chun mơn là tổ chức cơ sở của bộ máy hành chính nhà trường;
là nơi trực tiếp quản lý, rèn luyện và bồi dưỡng giáo viên về chuyên môn nghiệp vụ, về
ph m chất đạo đức nhà giáo…; thông qua các hoạt động của tổ, năng lực giảng dạy và
chuyên môn, nghiệp vụ của giáo viên từng bước được nâng cao. Mặt khác, Tổ chun
mơn có vai trị quan trọng trong việc xây dựng kế hoạch hoạt động của tổ, quản lý kế
hoạch và hoạt động của tổ viên; là nơi để triển khai, kiểm tra, đánh giá các mục tiêu và
nội dung của việc đổi mới chương trình giáo dục phổ thông.
1.2.5. Hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học
Khái niệm hoạt động được hiểu là một phương thức tồn tại của mỗi con người,
là sự tác động một cách tích cực giữa con người với hiện thực, thiết lập mối quan hệ
giữa con người với thế giới khách quan nhằm tạo ra sản ph m cả về phía thế giới, cả
về phía con người.
Dưới góc độ giáo dục, “hoạt động giáo dục” được hiểu là hoạt động truyền đạt
và lĩnh hội. Hoạt động của cá nhân chính là nhân tố quyết định trực tiếp đến sự phát
triển nhân cách của mỗi người.
“Hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học” là tổ hợp các hoạt động có mục
đích, có kế hoạch, có tổ chức được điều hành bởi cán bộ quản lý của trường như tổ

trưởng chuyên môn, hiệu trưởng, phó hiệu trưởng; bao gồm hoạt động chun mơn,
các hoạt động hành chính và hoạt động phối hợp với các tổ chức đồn thể trong nhà
trường. Trong đó, hoạt động chuyên môn là hoạt động trọng yếu, bao gồm các hoạt
động giáo dục, hoạt động dạy học và hoạt động sư phạm của giáo viên.


11
Hoạt động của tổ chun mơn cịn thể hiện các hoạt động:
- Hoạt động giảng dạy của giáo viên;
- Hoạt động chủ nhiệm lớp;
- Hoạt động bồi dưỡng học sinh năng khiếu và học sinh yếu kém;
- Hoạt động tự học, tự bồi dưỡng;
- Hoạt động làm đồ dùng dạy học;
- Hoạt động ngoại khóa.
Theo khoản 2, 3 được quy định tại Điều 14, được quy định tại Thông tư số
28/2020/TT- GDĐT ngày 04 tháng 9 năm 2020 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào
tạo vê việc an hành Điều lệ Trường tiểu học, có quy định về hoạt động của Tổ
chuyên môn như sau:
a) Tham gia xây dựng kế hoạch giáo dục của nhà trường.
b) Căn cứ vào kế hoạch giáo dục của nhà trường, xây dựng và giải trình kế
hoạch dạy học các mơn học theo u cầu của chương trình giáo dục phổ thơng cấp
tiểu học của tổ theo tuần, tháng, học kỳ và năm học.
c) Thực hiện kế hoạch hoạt động chuyên môn của trường, của tổ chủ động và
linh hoạt.
d) Đề xuất hiệu trưởng phân công giáo viên dạy và giáo viên chủ nhiệm lớp
theo năm học.
đ) Tổ chức cho giáo viên thực hiện lựa chọn sách giáo khoa theo quy định của
Bộ Giáo dục và Đào tạo và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Đề xuất các xuất bản phẩm
tham khảo để lựa chọn sử dụng trong nhà trường theo quy định.
e) Tham gia đánh giá, xếp loại giáo viên theo quy định Chuẩn nghề nghiệp giáo

viên phổ thông; tham gia đánh giá hiệu trưởng, phó hiệu trưởng theo Chuẩn hiệu
trưởng.
3. Tổ chuyên mơn sinh hoạt ít nhất hai tuần một lần để thực hiện các nhiệm vụ
của tổ chuyên môn trên tinh thần xây dựng mơi trường thân thiện, tích cực, tự học để
nâng cao trình độ và phát triển năng lực chuyên môn.”[15]
Như vậy, hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học căn cứ theo điều lệ trường
tiểu học thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
1.2.6. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học
Quản lý hoạt động tổ chuyên môn là một dạng của quản l nhà trường, đó chính
là hệ thống những tác động có mục đích, có kế hoạch, có hệ thống, hợp qui luật của
chủ thể quản l đến tập thể giáo viên, tập thể học sinh, cha mẹ học sinh và các lực
lượng xã hội, các nguồn lực trong và ngoài nhà trường nhằm thực hiện có chất lượng,
hiệu quả các hoạt động của tổ chun mơn.
Nói cách khác, đó là việc hiệu trưởng trường tiểu học bằng cách thực hiện các
chức năng quản lý của mình tác động vào tổ chuyển mơn (trực tiếp là các tổ trưởng, tổ
phó chun mơn) để chỉ đạo, hướng dẫn, tạo ra môi trường, cơ chế hoạt động để các tổ


12
chun mơn hồn thành có hiệu quả các hoạt động của mình. Trong phạm vi nghiên
cứu của đề tài này, quản lý hoạt động tổ chuyên môn được hiểu là đặt trong các mối
quan hệ như sau:
- Chủ thể quản lý là hiệu trưởng nhà trường, có vai trị chỉ đạo toàn bộ hoạt
động của nhà trường; các nội dung quản l khi được chuyển tải đến tổ chuyên môn thì
đội ngũ tổ trưởng, tổ phó là các chủ thể quản lý tiếp tục thực hiện các chức năng quản
lý của hiệu trưởng theo th m quyền được phân cấp.
- Các lực lượng khác ngồi tổ chun mơn ở trong trường (tổ chun mơn bạn,
các đồn thể, các phịng/bộ phận khác...), cha mẹ học sinh và học sinh, các lực lượng
xã hội liên quan... được hiểu là các nhân tố phối hợp trong quản lý. Họ có vai trị vơ
cùng quan trọng đối với công tác quản lý hoạt động tổ chun mơn.

1.3. Lí luận về hoạt động tổ chun môn ở trƣờng tiểu học
1.3.1. Yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thơng 2018 ở trường tiểu
học học
Chương trình giáo dục phổ thơng 2018 có nhiều thay đổi so với chương trình
giáo dục hiện hành. Do đó u cầu hiệu trưởng phải quản lý sự thay đổi đó. Hiệu
trưởng phải “quản lý được sự thay đổi về mục tiêu giáo dục, dạy học; Nội dung
chương trình giáo dục, dạy học; Phương pháp giáo dục, dạy học; Hình thức giáo dục,
dạy học; Kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục, dạy học” [12].
Chương trình giáo dục phổ thơng năm 2018 yêu cầu người hiệu trưởng phải có
năng lực tổ chức và điều hành để chỉ đạo các tổ trưởng chuyên môn thực hiện tốt
nhiệm vụ và quyền hạn của mình, từ đó nâng cao chất lượng hoạt động của tổ, thúc
đ y chất lượng dạy học đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục phổ thơng 2018. Hiệu
trưởng khơng trực tiếp quản lý, chỉ đạo hoạt động của tổ chuyên môn mà quản lý
thông qua tổ trưởng chuyên môn.
1.3.2. Vai trị, nhiệm vụ của tổ chun mơn ở trường tiểu học
TCM có vị trí, vai trị, nhiệm vụ vơ cùng quan trọng trong việc thực hiện mục
tiêu giáo dục.
- Trong nhà trường tiểu học, TCM là tổ chức cơ sở của bộ máy chính quyền nhà
trường giúp hiệu trưởng quản lý giáo viên một cách toàn diện về tư tưởng, chuyên môn
nghiệp vụ, kế hoạch giáo dục và giảng dạy về hiệu quả đào tạo thể hiện ở số lượng và
chất lượng học sinh trong phạm vi TCM phụ trách.
- TCM là nơi triển khai toàn bộ các hoạt động giáo dục chung của nhà trường
đến học sinh các lớp, tổ chức thực hiện tồn bộ chương trình học theo nội dung và
phương pháp đã được hướng dẫn theo biên chế năm học đã quy định.
- TCM là tập thể sư phạm gần nhất của giáo viên có tác dụng giúp đỡ nhau bồi
dưỡng, nâng cao tay nghề, phát huy những sáng kiến kinh nghiệm chuyên môn, đánh
giá, phân loại về nghiệp vụ, là cơ sở đề nghị khen thưởng, kỉ luật và nâng bậc lương
hàng năm đối với giáo viên.

13
1.3.3. Nội dung hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học
Từ nhiệm vụ của tổ chun mơn ta có thể thấy nội dung hoạt động của tổ
chuyên môn bao gồm:
* Chăm lo các điều kiện để dạy tốt và học tốt
- Phòng học, bàn ghế học sinh, bảng đen, ánh sáng trong lớp, các thiết bị chống
gió, nắng, cho thầy và trò.
- Sách vở, giấy bút, mực phấn cho lớp, bảo quản sử dụng sổ điểm, học bạ, sổ
liên lạc...
- Đồ dùng dạy học, tài liệu giảng dạy...
Việc chăm lo các điều kiện kể trên phải là việc làm thường xuyên của mỗi giáo
viên, của tổ trưởng tổ chuyên môn trong cả năm học.
* Nâng cao chất lƣợng giờ dạy trên lớp
- Xây dựng kế hoạch hoạt động chung của tổ theo tuần tháng, học kì và cả năm
học nhằm thực hiện chương trình, kế hoạch dạy học và các hoạt động khác theo kế
hoạch giáo dục, phân phối chương trình mơn học của Bộ Giáo dục và Đào tạo và kế
hoạch năm học của nhà trường;
- Xây dựng kế hoạch cụ thể dạy chuyên đề, tự chọn, dạy bồi dưỡng học sinh
giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém;
- Xây dựng kế hoạch cụ thể về sử dụng đồ dùng dạy học, thiết bị dạy học đúng,
đủ theo các tiết trong phân phối chương trình;
- Hướng dẫn xây dựng và quản lý việc thực hiện kế hoạch cá nhân, soạn giảng
của tổ viên (kế hoạch cá nhân dạy chuyên đề, tự chọn, dạy bồi dưỡng học sinh giỏi,
phụ đạo học sinh yếu kém; sử dụng đồ dùng dạy học, thiết bị dạy học đúng, đủ theo
các tiết trong phân phối chương trình; soạn giáo án theo phân phối chương trình, chu n
kiến thức, kĩ năng và sách giáo khoa, thảo luận các bài soạn khó; viết sáng kiến kinh
nghiệm về nâng cao chất lượng dạy học, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm
tra đánh giá, phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém...);
- Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên trong tổ, giáo viên
mới tuyển dụng (đổi mới phương pháp dạy học; đổi mới kiểm tra, đánh giá; dạy học

theo chu n kiến thức kĩ năng; sử dụng đồ dùng dạy học, thiết bị dạy học, ứng dụng
CNTT trong dạy học góp phần đổi mới phương pháp dạy học, phương pháp kiểm tra,
đánh giá...).
- Điều hành hoạt động của tổ (tổ chức các cuộc họp tổ theo định kì quy định về
hoạt động chun mơn, nghiệp vụ và các hoạt động giáo dục khác; lưu trữ hồ sơ của
tổ; thực hiện báo cáo cho Hiệu trưởng theo quy định);
- Quản lý, kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên (thực hiện
hồ sơ chuyên môn; soạn giảng theo kế hoạch dạy học và phân phối chương trình,
chu n kiến thức kĩ năng; ra đề kiểm tra, thực hiện việc cho điểm theo quy định; kế
hoạch dự giờ của các thành viên trong tổ...);