(SKKN HAY NHẤT) đề xuất một số giải pháp phát triển văn hóa đọc nhằm nâng cao hiệu quả quản lí thư viện trong trường THPT

MỤC LỤC
PHẦN 1- ĐẶT VẤN ĐỀ...............................................................................................2
1. Lý do chọn đề tài.......................................................................................................2
2. Mục đích nghiên cứu.................................................................................................4
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.............................................................................4
4. Phương pháp nghiên cứu:..........................................................................................5
5. Dự kiến đóng góp của đề tài:.....................................................................................5
PHẦN II - NỘI DUNG NGHIÊN CỨU........................................................................6
1. Cơ sở lý luận..............................................................................................................6
2. Cơ sở thực tiễn:.........................................................................................................9
3. Thực trạng về công tác thư viện của Trường THPT Diễn Châu 2, tỉnh Nghệ An. .10
4. Đề xuất một số GP phát triển VH đọc trong Trường THPT Diễn Châu 2..............15
4.1. Giải pháp 1: Nâng cao nhận thức, hiểu biết về tầm quan trọng của thư viện và
văn hóa đọc đối với CBGV - NV, HS trong trường học............................................15
4.2. Giải pháp 2: Xây dựng mơ hình thư viện thân thiện trong nhà trường................16
4.3. Giải pháp 3: Nâng cao nguồn lực thông tin, hiệu quả sử dụng nguồn sách báo
thông qua các hoạt động của thư viện.........................................................................21
4.4. Giải pháp 4: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, mở rộng các hình thức đọc nhằm
phát huy tác dụng của sách báo đối với chất lượng giáo dục của nhà trường.............30
4.5. Giải pháp 5: Làm tốt cơng tác xã hội hóa thư viện..............................................36
5. Hiệu quả của sáng kiến............................................................................................37
PHẦN III - KẾT LUẬN..............................................................................................46
1.Ý nghĩa đề tài:..........................................................................................................46
2. Bài học kinh nghiệm, hướng phát triển...................................................................46
3. Đề xuất và kiến nghị................................................................................................47
TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................49

1

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

PHẦN I - ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài:
- Khi bàn về tầm quan trọng của thư viện, một học giả đã từng khẳng định “Thư
viện là trường đại học chân chính nhất”; trong trường học “thư viện là trái tim” của
nhà trường, cũng là “linh hồn” của trường học.Thư viện là một thiết chế văn hóa có
nhiệm vụ rất quan trọng trong việc sưu tầm, thu thập, lưu trữ, bảo quản lâu dài các tác
phẩm, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên, bồi dưỡng kiến thức cơ
bản về khoa học thư viện và xây dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu cho học sinh,
tạo cơ sở từng bước thay đổi phương pháp dạy và học. Đồng thời, thư viện tham gia
tích cực vào việc bồi dưỡng tư tưởng chính trị và xây dựng nếp sống văn hóa mới cho
các thành viên nhà trường. Để giảng dạy và học tập được tốt thì phải xây dựng và
phát triển Văn hóa đọc ở trường học phải được thường xuyên, liên tục, phải không
ngừng thay đổi, làm mới cách phục vụ để học sinh tham gia tích cực và trở thành thói
quen
Thực tế cho thấy, dù trong bối cảnh truyền thông, internet phát triển như vũ bão
hiện nay, nhưng văn hóa nghe nhìn vẫn khơng thể thay thế được văn hóa đọc, vì vậy
cũng như các nước trên thế giới và trong khu vực, Việt Nam đánh giá vai trò rất quan
trọng của Thư viện trong xã hội văn minh, hiện đại.
Trong hệ thống Thư viện nói chung thì Thư viện trường học là một bộ phận cở
sở vật chất trọng yếu, là trung tâm sinh hoạt văn hóa và khoa học của nhà trường.
Thư viện góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của GV, bồi dưỡng kiến thức cơ
bản về khoa học và xây dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu cho HS, tạo cơ sở từng
bước thay đổi phương pháp dạy và học. Đồng thời, Thư viện tham gia tích cực vào
việc bồi dưỡng tư tưởng chính trị, xây dựng nếp sống văn hóa mới cho các thành viên
nhà trường.
Từ xưa đến nay, muốn đi đến thành công con người cần phải có tri thức. Một
trong những cách tiếp cận tri thức đó chính là việc đọc sách. Tuy nhiên, để việc đọc
sách thật sự hiệu quả thì mỗi cá nhân cần phải luyện cho mình văn hóa đọc (khái
niệm đề cao tính nghệ thuật, tính thưởng thức văn hóa đích thực trong việc đọc sách,

vượt lên trên khái niệm đọc đơn thuần). Một trong những con đường để hình thành
văn hóa đọc đó chính là việc chọn lựa sách sao cho phù hợp. Việc lựa chọn sai có thể
dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, và đó có thể là con đường đưa văn hóa đọc sách đến
vực thẳm.
Sách, báo có vị trí đặc biệt quan trọng đối với đời sống xã hội như V.I.LENIN đã
nói: ''Khơng có sách thì khơng có tri thức, khơng có tri thức thì khơng có chủ nghĩa
cộng sản”. Với nhà trường sách, báo lại càng có ý nghĩa quan trọng vì nó là người
2

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


bạn gần gũi nhất, là học liệu cần thiết nhất của thầy và trị. Học sinh (HS) cần có sách
giáo khoa, sách bài tập, sách tham khảo để học tập và luyện tập. giáo viên (GV) cần
có sách giáo khoa, sách nghiệp vụ, sách tham khảo để giảng dạy và bồi dưỡng chun
mơn, khơng ngừng nâng cao kiến thức. Ngồi ra các loại báo, tạp chí ở Thư viện
(TV) cũng là nguồn tài liệu tham khảo hết sức quan trọng đối với giáo viên và học
sinh trong nhà trường. Đọc sách cịn tạo mơi trường thân thiện, lành mạnh để HS có
điều kiện giao lưu, học tập, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học, thực hiện
phong trào “Trường học thân thiện - Học sinh tích cực - Thư viện thông minh”.
 - Mặt khác xây dựng không gian văn hóa đọc trong nhà trường sẽ tạo cho các em
học sinh có thói quen tiếp xúc hàng ngày với tri thức mới qua những trang sách, góp
phần ni dưỡng tâm hồn và hình thành nên nhân cách tốt đẹp, giúp các em cảm nhận
được “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”.
- Thư viện trường học có vai trị quan trọng như vậy nhưng tại sao giáo viên và
học sinh ngày càng ít đến thư viện như vậy? Có lẽ họ chưa thấy được tầm quan trọng
của thư viện trong việc nâng cao chất lượng dạy và học; phải chăng do người làm
công tác thư viện chưa thực sự chuyên tâm, chưa tâm huyết với nghề, chưa yêu nghề,
phải chăng do thư viện chưa thân thiện, thư viện chưa đạt chuẩn, chưa đáp ứng nhu
cầu của người đọc?. Phải chăng do thời kỳ bùng nổ thông tin của thời đại 4.0, sự phát

triển như vũ bảo của công nghệ thông tin nào là truyền hình, games, facebook…, với
nhiều trị chơi ngày càng đa dạng, phong phú, hấp dẫn đã lôi cuốn giới trẻ tham gia
vào rất nhiều. Vì vậy việc ham mê đọc sách, báo của các em ngày càng hạn chế. Theo
các nhà xã hội học, Mỹ học và mỗi chúng ta đều nhận ra rằng: học sinh ngày nay rất
giỏi vi tính, giỏi truy cập internet, giỏi về văn hóa nghe, nhìn nhưng lại rất nghèo nàn
về văn hóa đọc. Các em rất lười đọc sách. Chính vì vậy mà vốn từ, vốn sống, vốn văn
hóa của các em là điều đáng lo ngại và củng vì thế mà các em thường mắc lỗi ứng xử
với mọi người xung quanh hoặc là bài làm bài của nhiều em học sinh từ nội dung đến
hình thức khiến thầy cơ phải thở dài.
- Bên cạnh đó chúng ta đang đứng trước những nhiệm vụ to lớn của công cuộc cải
cách giáo dục, để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, cán bộ TV trường học
ngoài việc nắm vững kỹ thuật nghiệp vụ ra, hàng năm cịn phải tự mình thay đổi về
hình thức phục vụ truyền thống, lạc hậu, tẻ nhạt… như trước đây sang một bước tiến
mới, cởi mở và chủ động cho bạn đọc hơn
- Với mục đích là tạo ra một khơng gian văn hóa đọc thân thiện, thu hút người đọc
vào thư viện ngày càng nhiều, nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên và
chất lượng học tập của học sinh, tạo cơ sở từng bước thay đổi phương pháp giảng dạy
và học tập;
3

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Đồng thời Trong tình hình dịch bệnh Covid 19 hiện nay đang diễn ra rất phức tạp ở
13 tỉnh thành địa phương ở cả nước như: 1. Hải Dương (430),2. Quảng Ninh (59),3.
Hồ Chí Minh (36),4. Hà Nội (29),5. Gia Lai (27), 6. Bình Dương (06),7. Bắc Ninh
05), 8. Điện Biên (03), 9. Hưng n (03), 10. Hịa Bình (02), 11. Bắc Giang (02), 12.
Hải Phòng (01), 13. Hà Giang (01). Thì việc diễn ra các hoạt động dạy học nên tính
đến nhiều phương án; trong đó có phương án dạy học, họp chuyên môn, họp giao ban
trực tuyến; việc áp dụng các biện pháp ứng dụng công nghệ số vào trong cơng tác

quản lí thư viện tăng hiệu quả đọc và học online đồng nghĩa với việc giúp nâng cao
hiệu quả quản lí thư viện, quản lí vừa dạy vừa học tập, vừa an tồn phịng chống dịch
bệnh;
Lãnh tụ V- Lê Nin đã từng nói “Để đánh giá hoạt động của một thư viện khơng
phải nhìn vào thư viện đó có bao nhiêu sách, cơ sở vật chất trang thiết bị như thế nào,
mà phải nhìn vào thư viện đó có bao nhiêu bạn đọc đến, số lượng lượt luân chuyển
sách như thế nào”. Từ những lý do trên, tôi mạnh dạn chọn: “Đề xuất một số giải
pháp phát triển văn hóa đọc nhằm nâng cao hiệu quả quản lí thư viện trong trường
THPT” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm nhằm phát huy các mặt đã đạt được, đồng
thời khắc phục các mặt hạn chế về việc hiện trạng đọc sách tại thư viện trong thời
gian tới, góp phần thực thành công mục tiêu giáo dục đổi mới căn bản và toàn diện
nền giáo dục Việt Nam giai đoạn 2020-2025 trong tình hình dịch bệnh phức tạp như
hiện nay.
2. Mục đích nghiên cứu
Căn cứ cơng văn 2058/SGD-ĐT –VP về việc thực hiện nhiệm vụ CNTT năm học
2020-2021; Căn cứ công văn số 2424/SGDĐT-GDCN-GDTX về việc ứng dụng công
nghệ số trong giảng dạy, quản lí giảng dạy và học tập suốt đời; xuất phát từ tình hình
thực tế quản lý công tác thư viện tại trường THPT Diễn Châu 2 tơi nhận thấy một số
giáo viên cịn chưa thấy được lợi ích của đọc sách để phát triển chuyên mơn. Rất
nhiều học sinh cịn lười học lười đọc dẫn đến không phát triển được năng lực và
phẩm chất phù hợp với xu thế phát triển giáo dục hiện nay. Do đó tơi nghiên cứu:
- Các giải pháp để phát triển văn hóa đọc ở trường THPT nói chung
- Các giải pháp phát triển văn hóa đọc ở thư viện Trường THPT Diễn Châu 2.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu:
- Tìm hiểu thực trạng hoạt động của thư viện trường THPT nói chung và trường
THPT Diễn Châu 2 nói riêng, phân tích đưa ra những biện pháp thu hút học sinh và
giáo viên đến thư viện từ đó nâng cao vai trị thư viện góp phần góp phần phát triển
văn hóa đọc trong nhà trường.
4

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nghiên cứu các giải pháp phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng, trong thư viện
Trường THPT Diễn Châu 2 ở huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An
-

3.2. Phạm vi nghiên cứu:
Điều tra các hoạt động trong thư viện thông qua sự tương tác của các giáo viên và
học sinh Trường THPT Diễn Châu 2
4. Phương pháp nghiên cứu:
Từ cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn, quan sát thống kê, chụp ảnh, phân tích và tổng
hợp, làm thực nghiệm đến việc cụ thể hóa cơng việc để đúc rút ra các giải pháp phát
triển sao cho có hiệu quả cao về triển văn hóa đọc.
- Phương pháp nghiên cứu lý luận về ngành thư viện
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp quan sát, thống kê, chụp ảnh phân tích, thực nghiệm và tổng hợp.
5. Dự kiến đóng góp của đề tài:
Khi sáng kiến hoàn thành và đưa vào áp dụng ở đơn vị cũng như ở các trường
THPT trong vùng phụ cận thì sẽ đem lại hiệu quả giáo dục khá cao về việc nâng cao
chất lượng toàn diện nhà trường, thúc đẩy quá trình dạy và học của giáo viên và học
sinh, làm tốt công tác giáo dục đạo đức, nhân cách cho người học phù hợp với mục
tiêu đào tạo phát triển phẩm chất năng lực của học sinh. Từ đó:
- Nâng cao nhận thức trình độ, nghiệp vụ cho cán bộ, giáo viên nhân viên trong
nhà trường
- Chất lượng giáo dục và học tập của học sinh trong toàn trường nâng lên so với
các năm học trước
Việc tìm ra các biện pháp, giải pháp để nâng cao chất lượng hiệu quả trong cơng
tác quản lí thư viện có rất nhiều biện pháp, giải pháp. Phương thức làm của mỗi

người khác nhau và áp dụng cho đối tượng giáo viên và học sinh cũng khác nhau. Ở
đây tôi chỉ đưa ra một số giải pháp và phương pháp làm việc mà bản thân tôi thấy phù
hợp và phần nào đã đạt được hiệu quả cao trong cơng tác quản lí thư viện tại trường
THPT Diễn Châu 2 trong thời gian mà tôi công tác.
5

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


6

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


PHẦN II - NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
1. Cơ sở lý luận
1.1. Định nghĩa về thư viện:
Thư viện là nơi bảo quản, tàng trữ kho sách.
Theo UNESCO: “Thư viện, không phụ thuộc vào tên gọi của nó, là bất cứ bộ
sưu tập có tổ chức nào của thư viện sách, ấn phẩm định kỳ hoặc các tài liệu khác, kể
cả đồ họa, nghe nhìn, và nhân viên phục vụ có trách nhiệm tổ chức cho bạn sử dụng
các tài liệu đó nhằm mục đích thơng tin, nghiên cứu khoa học, giáo dục hoặc giải trí”.
Thư viện là trung tâm của hoạt động kết nối giáo dục, là không gian học tập
chung của nhà trường, là nơi giúp cho giáo viên và học sinh học tập, bổ sung và cập
nhật kiến thức, là trung tâm của các hoạt động kết nối và làm việc nhóm của học sinh;
nơi diễn ra các hoạt động sáng tạo và phát huy trí tưởng tượng của học trò, nhằm xây
dựng và phát triển năng lực tự học, năng lực giao tiếp, năng lực ngôn ngữ và sáng tạo
của người học, hình thành và ni dưỡng phẩm chất nhân ái, chăm chỉ, trung thực và
trách nhiệm cho học
1.2. Chức năng của thư viện

Chức năng của thư viện: Thư viện có 4 chức năng cơ bản sau:
- Giáo dục
+ Thư viện là cơ quan giáo dục ngoài nhà trường. Chức năng này được thể hiển ở
những điểm sau:
* Tham gia vào việc xóa nạn mù chữ cho nhân dân;
* Nâng cao trình độ dân trí, chun mơn cho mọi tầng lớp nhân dân.
+ Trong nhà trường, các tài liệu có trong thư viện góp phần bổ sung, mở rộng
thêm cho các em các kiến thức đã được học ở trường.
- Thơng tin
Ngồi chức năng giáo dục, thư viện cịn có một chức năng hết sức cơ bản nữa đó là
thơng tin. Các thơng tin được lưu giữ trong sách báo. Ngày nay, khi mà khoa học
ngày càng phát triển thì các dạng tài liệu được lưu giữ trong thư viện không chỉ đơn
thuần là những sách in truyền thống mà cịn có tác dụng hiện đại khác như băng đĩa
hình, đĩa tiếng, các dạng tài liệu điện tử đã khiến cho lượng lưu thông tin lưu giữ
trong các thư viện ngày càng được mở rộng; đồng thời với việc ứng dụng công nghệ
thông tin trong hoạt động thư viện đã đưa chức năng thông tin của thư viện đang trở
thành một chức năng hết sức cơ bản.
7

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


- Văn hóa
Chức năng này thể hiện : Thu thập và bảo quản di sản văn hóa chữ viết của nhân
loại cũng như của đất nước. Thư viện đã trở thành một trong những trung tâm sinh
hoạt văn hóa, tuyên truyền, phổ biến những kiến thức về các loại hình nghệ thuật
được lưu giữ trong sách báo, từ đó lơi cuốn quần chúng tham gia vào các hoạt động
sáng tạo.
- Mặt khác trong Điều 1, chương 1 của Pháp lệnh Thư viện có nêu rõ: “Thư viện có
chức năng, nhiệm vụ giữ gìn di sản thư tịch của dân tộc; thu thập, tàng trữ, tổ chức

việc khai thác và sử dụng vốn tài liệu trong xã hội nhằm truyền bá tri thức, cung cấp
thông tin phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu, cơng tác và giải trí của tầng lớp nhân
dân; góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, phát triển khoa
học, công nghệ, kinh tế, văn hóa, phục vụ cơng cuộc cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước.”
- Giải trí
Bạn đọc đến thư viện đọc và mượn sách báo không chỉ phục vụ cho nhu cầu học
tập, nghiên cứu, công tác mà cịn giải trí trong thời gian rãnh rỗi.
1.3. Văn hóa là gì
Văn hóa là một trong những mặt cơ bản của đời sống xã hội, là một hệ thống
(các giá trị, các cơ cấu, kỹ thuật, thể chế của tư tưởng...) được hình thành trong quá
trình hoạt động sáng tạo của con người, được bảo tồn và truyền lại như một khn
mẫu chuẩn mực các hành vi xã hội.
Tóm lại: Văn hóa là tổng thể sống động các hoạt động sáng tạo của các cá nhân
và cộng đồng trong quá khứ và hiện tại. Qua các thế hệ, hoạt động sáng tạo ấy đã
hình thành nên hệ thống các giá trị, các truyền thống và hiếu thị - những yếu tố xác
định đặc tính riêng của mỗi dân tộc.
1.4. Văn hóa đọc là gì
Văn hố đọc là một khái niệm có hai nghĩa. Văn hố đọc, theo nghĩa rộng, đó là
nền văn hoá đọc của mỗi quốc gia thể hiện qua chủ trương, đường lối, chính sách của
Nhà nước, của cộng đồng và ý thức của mỗi thành viên trong xã hội về xây dựng phát
triển cơ sở vật chất (thư viện, phòng đọc, xuất bản phát hành sách, tài liệu...)  nhằm
phát triển văn hóa đọc. Văn hố đọc, theo nghĩa hẹp là đọc có văn hố, đó là ứng xử
đối với việc đọc: thể hiện qua thói quen đọc, sở thích đọc và kỹ năng đọc của mỗi
người đọc.
Trước hết cần tạo ra và phát triển thói quen đọc suốt cuộc đời cho mỗi người.
Xây dựng thói quen đọc phải được bắt đầu từ tuổi ấu thơ, ở nhiều nước người ta bắt
đầu thực hiện từ tuổi trước khi đến trường, do các bậc cha mẹ thực hiện. Còn trong
suốt cuộc đời đi học và sau khi ra đời là quá trình học tập và rèn luyện các kỹ năng
đọc. Nếu xét văn hoá đọc của từng cá nhân phải đảm bảo có đủ cả ba yếu tố trên. Mọi

8

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


người nhận thức được tầm quan trọng của việc đọc sách, sẽ giúp cho văn hóa đọc
ngày càng phát triển hơn;
+ Vị trí:
Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 (khóa VIII) đã chỉ rõ, các cấp, các ngành
cần huy động mọi tiềm lực xã hội cho sự nghiệp phát triển văn hóa; chăm lo bồi
dưỡng, phát triển tài năng; chủ động có kế hoạch, chính sách, cơ chế phù hợp để tạo
điều kiện cho văn hóa phát triển đúng hướng. Đây chính là nhân tố quan trọng để
nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân, làm cho nền tảng tinh thần của xã hội
ngày càng vững chắc, tiến bộ, phong phú, góp phần giữ vững độc lập, thống nhất,
định hướng xã hội chủ nghĩa và thúc đẩy nhanh quá trình phát triển.
Xác định văn hóa đọc là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là
động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội và các mặt của đất nước đã thể hiện
tầm nhìn chiến lược và tư duy cách mạng của Đảng ta trong thời kỳ đổi mới. Vận
dụng vào thực tiễn của địa phương, những năm qua tỉnh Nghệ an đã hướng mọi hoạt
động văn hóa vào mục tiêu xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, góp phần nâng
cao đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân. Phong trào tồn dân xây dựng đời sống
văn hóa ở cơ sở đạt được những kết quả đáng khích lệ.
* Văn hoá đọc là chiếc cầu nối đưa con người đến với tri thức.
* Văn hoá đọc là nơi tập trung đầy đủ sách, có khả năng và phương tiện để phục vụ
tốt nhất, tiết kiệm nhất những yêu cầu, những thắc mắc của giáo viên, học sinh trong
việc dạy và học.
* Để nâng cao chất lượng giảng dạy thì người thầy phải học, phải đọc.
* Để nâng cao chất lượng học và bổ sung kiến thức thì trị phải đọc.
Vì vậy cơng tác phát triển Văn hố đọc phải gắn liền với việc dạy và học. Phải lấy
mục tiêu đào tạo và nhiệm vụ năm học của nhà trường làm mục tiêu và nhiệm vụ của

thư viện nhà trường nói chung và văn hố đọc nói riêng.
+ Tầm quan trọng:
Văn hóa đọc là một bộ phận của văn hóa, có vai trị quan trọng trong việc hình
thành nên tâm hồn, nhân cách, đạo đức, lối sống, khả năng thích nghi của học sinh,
góp phần bồi dưỡng, phát triển trí tuệ, kỷ năng sống cho học sinh.
Văn hóa đọc là một bộ phận của phát triển văn hóa, là giải pháp quan trọng không
thể thiếu để xây dựng thành công một xã hội học tập hướng tới mục tiêu phát triển
bền vững nguồn nhân lực của đất nước góp phần vào sự thành cơng của cơng nghiệp
hóa - hiện đại hóa đất nước
Văn hóa đọc gắn liền với nâng cao dân trí, tạo điều kiện cho học sinh tiếp cận với
thông tin và tri thức dễ dàng và thuận tiện.
9

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Hiện nay khi nền kinh tế Việt Nam đang định hướng chuyển nhanh và mạnh sang
nền kinh tế tri thức, cùng với sự bùng nổ về thông tin, nhiều vấn đề được đặt ra, điều
này đòi hỏi mỗi chúng ta, đặc biệt là giới trẻ, học sinh, sinh viên phải luôn nỗ lực học
hỏi, đổi mới, ứng xử chắt lọc trong vơ vàn thơng tin để có thể tồn tại và đứng vững.
Để làm được điều đó rất cần đến sự tích lũy về văn hóa, vốn hiểu biết, kinh nghiệm
sống…Sự tích luỹ đó được thể hiện qua một q trình học tập lâu dài, không chỉ việc
học ở trường mà phần quan trọng quyết định là quá trình tự học, qua việc đọc sách
mỗi cá nhân, nói rộng ra đó là văn hóa đọc.
2. Cơ sở thực tiễn
- Nhìn chung các thư viện hoạt động đã có chiều sâu, nhưng mới thu hút được
giáo viên cịn số lượng bạn đọc đơng đảo là học sinh thì khơng phải thư viện trường
học nào cũng thu hút được.
- Do bạn đọc chưa nhận thức đúng đắn về tác dụng của thư viện trong việc tự rèn
luyện học tập, chưa có thói quen tự học, tìm hiểu sách, chưa hiểu mối liên hệ, tầm

quan trọng giữa việc học trên lớp với sách tham khảo nên chưa thấy được giá trị của
từng cuốn sách.
- Do quỹ thời gian giảng dạy và học tập ở lớp nhiều nên bạn đọc ít có thời gian lên
thư viện đọc sách
- Do người làm thủ thư chưa định hướng cho học sinh đọc đúng chủ đề, chuyên đề,
lên kế hoạch theo tuần hay tháng cho học sinh đọc nên học sinh khơng có đam mê
hứng thú đọc.
- Cách quản lý kho sách chưa khoa học, chưa gọn gàng logic, chưa phân được mã
màu làm cho hoc sinh tìm sách khó khăn hơn.
- Việc mượn sách ở thư viện qua hệ thống mục lục truyền thống thường gây lúng
túng cho bạn đọc, mất nhiều thời gian chọn sách mà có khi lại khơng tìm được cuốn
sách theo ý muốn dẫn đến việc đọc sách hiệu quả không cao
- Do bùng nổ về thông tin mạng Internet nên học sinh bị lơi cuốn vào các trị chơi,
các thơng tin khác mà không quan tâm đến việc đọc sách trong thư viện
- Cán bộ thư viện chưa thân thiện, chưa nắm bắt được tâm lý của người đọc, thư
viện chưa thân thiện, chưa đạt chuẩn nên chưa lôi cuốn được số đông bạn đọc đến
đọc sách, báo và tạp chi chưa tạo được hứng thú cho người đọc.
- Không gian đọc chưa được hấp dẫn nên chưa thực sự hấp dẫn cũng gây trở ngại
trong việc tạo hứng thú cho độc giả đến thư viện.
10

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


- Việc phát triển và duy trì văn hóa đọc sẽ giúp cho nhà trường nâng cao chất
lượng dạy và học, nâng cao chất lượng toàn diện của nhà trường.
3. Thực trạng về công tác thư viện của Trường THPT Diễn Châu 2, tỉnh Nghệ An
3.1. Giới thiệu về nhà trường:
- Trường THPT Diễn Châu 2 được thành lập từ năm 1965 với tên gọi ban đầu là
Trường cấp 3 Diễn Châu 2. Tiền thân của trường được tách ra từ trường cấp 3 Diễn

Châu nay là trường THPT Nguyễn Xn Ơn, đến nay trường có bề dày về truyền
thống gần 56 năm xây dựng và trưởng thành, trường đã góp phần nâng cao dân trí,
đào tạo nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, đóng góp vào q trình xây dựng và phát
triển quê hương, nhà trường luôn là điểm sáng về chất lượng giáo dục. Hiện nay
trường có 97 cán bộ, giáo viên, nhân viên.Trường đã đạt trường chuẩn Quốc gia năm
2018, thư viện nhà trường đã đạt chuẩn.
- Trường có đội ngũ giáo viên hùng hậu đi đầu trong mọi phong trào phát triển
giáo dục; ln có thành tích cao.
- Cán bộ quản lí thư viện trường có trình độ đạt chuẩn.

Hình 1: Trường THPT Diễn Châu 2 – Diễn Châu – Nghệ An
3.2. Thực trạng về thư viện Trường THPT Diễn Châu 2.
* Thuận lợi:
11

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


- Sau hơn 55 năm phát triển và trưởng thành nhà trường ln hồn thành xuất xắc
nhiệm vụ được giao. Chất lượng giáo dục toàn diện và các hoạt động của nhà trường
không ngừng được nâng cao đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp Giáo dục,
tạo niềm tin vững chắc cho các bậc phụ huynh, nhân dân trên địa bàn và các em học
sinh.
- Ban giám hiệu luôn chú trọng đầu tư vào việc xây dựng cơ sở vật chất, cấp thêm
kinh phí để bổ sung tài liệu. Tích cực tham mưu các mạnh thường quân, các nhà hảo
tâm hỗ trợ sách cho thư viện, tặng sách giáo khoa cho các em học sinh có hồn cảnh
khó khăn
- Hoạt động của thư viện luôn được sự quan tâm chỉ đạo của SGD & ĐT, của Cấp
ủy và BGH nhà trường cùng với sự giúp đỡ nhiệt tình của Ban đại diện phụ huynh
học sinh.

- Diện tích của thư viện: 130m2, trong đó kho thư viện 60m2 có đủ giá tủ đựng sách,
bố trí hợp lý, khoa học. Phịng đọc với diện tích 70m2 (có khu vực riêng cho GV và
HS), đạt chuẩn, rộng rãi thoáng mát sạch đẹp có đầy đủ bàn ghế, giá treo báo, tủ giới
thiệu sách, tủ trưng bày, tủ để sách; ánh sáng, mạng Internet, máy tính kết nối mạng,
máy in, điện quạt… các trang thiết bị chuyên dụng phụ vu cho thư viện khá đầy đủ,
được sắp xếp khoa học.
- Nhà trường có kho sách đủ các thể loại, chủ yếu là sách mới với tổng số đầu sách
khoảng: 8145 cuốn, cụ thể minh họa ở bảng sau:

12

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Hình 2: Kho sách của thư viện trường THPT Diễn Châu 2

BẢNG THỐNG KÊ SÁCH ĐẦU NĂM CỦA TRƯỜNG THPT DIỄN CHÂU 2
TÊN SÁCH

TỔNG SÁCH
MUA(CẤP)

SÁCH MỚI 2019 -2020
MUA
CẤP

SÁCH GIÁO KHOA

2000

0

0

SÁCH THAM KHẢO

4071

50

0

SÁCH NGHIỆP VỤ

1200

15

0

SÁCH HỒ CHÍ MINH

300

0

20

SÁCH PHÁP LUẬT

350

0

5

SÁCH ĐẠO ĐỨC

224

0

20

BIỂN ĐẢO

100

KỶ NĂNG SỐNG

200

TRUYỆN, TP VĂN HỌC

350
13

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

- Báo, tạp chí: Báo Nhân dân, Nghệ An, Giáo dục thời đại, Dạy và học ngày nay,
Văn học tuổi trẻ, Vật lí học tuổi trẻ…
- Ngồi ra cịn có các loại báo, tạp chí như: Thế giới trong ta, Tuổi trẻ, Tài hoa trẻ,
Sức khoẻ, Khoa học đời sống, Văn học Nghệ An… phù hợp với giáo viên và học
sinh.
- Đảm bảo có tranh ảnh, băng đĩa giáo khoa các mơn phục vụ giảng dạy của Giáo
viên (có từ 1-3 bộ trở lên).
- Hàng năm ln có sự kiểm kê và mua sắm bổ sung mới vốn tài liệu trong thư
viện
- Cán bộ phụ trách thư viện có trình độ đạt chuẩn, nhiệt tình, yêu nghề, năng động,
sáng tạo và có tinh thần trách nhiệm cao
- Hoạt động của thư viện theo đúng quy trình chun mơn nghiệp vụ, tạo điều
kiện thuận lợi cho giáo viên và học sinh tiếp cận tài liệu một cách dễ dàng.
- Cán bộ giáo viên, nhân viên có ý thức tốt trong việc sử dụng tài liệu, trang thiết
bị, tranh ảnh, bản đồ, máy móc… trong thư viện
- Về học sinh: Nhìn chung các em học sinh ngoan, có ý thức trong việc sử dụng và
gìn giữ, bảo vệ các loại sách báo và tài sản thư viện,
* Khó khăn, hạn chế:
- Về cơ sở vật chất: Tuy đã được bổ sung tài liệu SGK mới, song tài liệu cũ vẫn
còn nhiều. Hệ thống máy tính cũ, chưa đồng bộ, một số máy đã hỏng, chưa có quạt
thơng gió và máy hút bụi hiện đại, tại liệu dễ bị mối ăn. Chưa có phần mềm nhập
sách, tài liệu,… cán bộ thư viện phải nhập thủ cơng, xử lý nghiệp vụ gặp nhiều khó
khăn và mất nhiều thời gian.
- Về đối tượng bạn đọc: Do bùng nổ về công nghệ thông tin 4.0, nên học sinh ít
đến thư viện, phần lớn các em vào mạng Internet thông qua máy điện thoại cảm ứng
như chơi giải trí như: game, đọc chuyện trực tuyến, thơng tin báo điện tử, facebook…
sự chi phối của các phương tiện truyền thơng, giải trí hiện đại, khiến các em khơng
cịn mặn mà với việc đọc sách. Đối vói phụ huynh, nhiều phụ huynh học sinh khơng
cho con em mình có thời gian đọc sách vì cịn phải học thêm, học bồi dưỡng, học
nâng cao. Ý thức học tập tìm đọc sách và sự quản lý tài liệu của một số em chưa cao,

học sinh chưa nhận thức sự đúng đắn về việc đọc sách trong thư viện sẽ nâng cao
chất lượng học tập; chưa có thói quen tự đọc, tự tìm hiểu trong sách, chưa hiểu được
mối liên hệ, tầm quan trọng giữa việc học tập trên lớp với việc tham khảo tài liệu nên
chưa thấy được giá trị của từng cuốn sách. Việc mượn sách tại thư viện thông qua
cách truyền thống gây lúng túng và khó khăn, mất thời gian của học sinh. Mặt khác
14

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


quỹ thời gian của học sinh hạn chế: Sáng học chính, chiều hầu hết học thêm, giờ ra
chơi ngắn nên học sinh ít đến đọc sách báo vì vậy việc tuyên truyền thu hút học sinh
đến đọc sách tại thư viện còn chưa hiệu quả, tần số thấp, số lượng mượn sách hạn chế
dễ gây tâm lý khó chịu và gây ức chế cho người đọc.
- Thư viện chưa thực sự thân thiện, nội dung hoạt động thư viện chưa thực sự
phong phú, cán bộ thư viện chưa nắm bắt hết tâm lý của bạn đọc nên chưa tạo được
sự hứng thú cho người đọc, chưa làm tốt công tác tuyên truyền.
- Đối với đội ngũ giáo viên cần thay đổi cách nhìn và suy nghĩ về thư viện, coi giờ
lên thư viện là giờ lấp chổ trống. Một số giáo viên cịn chưa có hứng thú và kỹ năng
đọc khiến việc truyền đạt niềm say mê đọc sách cho các em học sinh còn nhiều bất
cập. Để thực hiện các mơ hình thư viện trường học, mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp phải
trở thành người cảm hứng cho học sinh. Giáo viên trong quá trình giảng dạy thiếu
định hướng cho học sinh về việc tham khảo tài liệu nào, giáo viên chủ nhiệm chưa
đôn đốc nhắc nhở học sinh quan tâm đến đọc sách báo tại thư viện. Để thực hiện các
mơ hình thư viện trường học, mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp phải trở thành người cảm
hứng cho học sinh.
- Hoạt động của thư viện vẫn còn mang tính chất truyền thống. Cán bộ, giáo viên,
học sinh khi tham gia hoạt động thư viện chỉ có một cách là lên thư viện trường học
vào các giờ hành chính. Như vậy chưa thỏa mãn được nhu cầu đọc của bạn đọc trong
nhà trường, chưa thuận tiện cho học sinh và giáo viên khi tham gia hoạt động thư

viện. Đối với các em học sinh đến thư viện chủ yếu vào giờ ra chơi, trong khi thời
gian giữa giờ ra chơi chỉ khoảng 15 phút lại bận tập thể dục, thời gian đó quá ngắn
các em đọc chưa xong một quyển báo, truyện, điều này làm gián đoạn đến chất lượng
sử dụng thư viện của học sinh.
- Về nhận thức của lãnh đạo trường: cần thay đổi cách nhìn và suy nghĩ về công
tác thư viện, nếu không sẽ rất khó thu hút được học sinh vào thư viện
- Ban lãnh đạo trường, cùng các giáo viên và công nhân viên chưa quan tâm đúng
mức tới việc đọc sách báo tại thư viện.
- Do dịch bệnh Covid -19 nên học sinh và giáo viên ít đến thư viện
- Các đầu sách tài liệu tham khảo, sách thiếu nhi - đạo đức đã được bổ sung nhưng
số lượng cịn ít chưa đáp ứng được yêu cầu dạy và học của giáo viên và học sinh.
- Do quỹ thời gian của học sinh học cả ngày nên học sinh có ít thời gian để đọc
hơn.
- Từ chỗ nắm bắt được những thuận lợi và khó khăn cán bộ thư viện ln trăn trở
để tìm ra những giải pháp tối ưu nhằm thu hút học sinh nghiêng sang hướng tự đọc,
tự tiếp thu, tự tìm đến tri thức. Nên cán bộ thư viện đã nhiều lần điều tra và thu thập
số lượng học sinh tham gia các hoạt động thư viện cụ thể số lượng tham gia đọc như
sau:
BẢNG THỐNG KÊ LƯỢT ĐỌC VÀ MƯỢN ĐẦU NĂM
15

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


SỐ H/S
NĂM HỌC

ĐẾN
MƯỢN

SỐ H/S
ĐẾN ĐỌC

MƯỢN

ĐỌC

ĐÚNG CHỦ

ĐÚNG

ĐỀ

CHỦ ĐỀ

GIỚI
THIỆU

2018-2019

30%

48%

15%

20%

10%

2019-2020

42,5%

57,54%

20%

17 %

15 %

2020-2021

75%

74%

50 %
55 %
60 %
BẢNG THỐNG KÊ LƯỢT ĐỌC VÀ VÒNG QUAY CỦA SÁCH ĐẦU NĂM
LƯỢT ĐỌC
TT

Năm
học

TRƯỜNG THPT Sốlượng
Số

DIỄN CHÂU 2
GV/HS GV/HS

Lượt
đọc

VÒNG QUAY
CỦA SÁCH
Tổng
Số
Vòng
số
sách đã Quay
Sách mượn
đọc
7200
850
30%

2018– 2019

1673

đến
TV
600

2019– 2020

1651

750

57,54%

8000

2000

42,5%

HKI;
2021

1730

1100

78%

8145

4000

77%

2020–

48%

4. Đề xuất một số giải pháp phát triển văn hóa đọc trong Trường THPT Diễn Châu 2
4.1. Giải pháp 1: Nâng cao nhận thức, hiểu biết về tầm quan trọng của thư viện và
văn hóa đọc đối với CBGV - NV, HS trong trường học.
- Đối với trường học, TV là một bộ phận không thể thiếu trong hoạt động giảng
dạy và học tập của giáo viên và học sinh. Sách được xem là kho tri thức của nhân
loại, là món ăn tinh thần không thể thiếu của con người. Đọc sách là tự học, tự bồi
dưỡng kiến thức là cách giải trí lành mạnh. Sách còn được xem là người thầy thứ 2, là
người bạn tốt nhất cho mỗi chúng ta. Song song với hoạt động đó, đọc sách cịn hỗ
trợ rất nhiều tới q trình dạy và học của thầy và trị. Những cuốn sách hay sẽ mang
đến cho mỗi học sinh về kỹ năng sống cùng những kiến thức liên môn hết sức đa
dạng và phong phú. Tuy nhiên một số ít giáo viên, học sinh vì một lý do khách quan,
chủ quan nào đó vẫn chưa nhận thức được tầm quan trọng của sách và thư viện. Vì
vậy cần có những biện pháp để nâng cao nhận thức cho đối tượng này:
+ Đối với giáo viên:
Cán bộ thủ thư tham mưu tư vấn để Ban giám hiệu coi trọng công tác thư viện
trong trường học, trực tiếp trao đổi, tham luận trong hội nghị công nhân viên chức
đầu năm học, tuyên truyền, nhắc nhở trong các cuộc họp chi bộ, họp cơ quan…
khuyến khích mọi người tham gia đọc sách có hiệu quả. Để cán bộ giáo viên, học
16

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


sinh, phụ huynh thấy được vị trí của thư viện là góp phần nâng cao chất lượng dạy và
học. Về phụ huynh, học sinh về vị trí của thư viện.
“Để thành thầy giỏi, trò ngoan
Sách trong thư viện dịu dàng đáng yêu
Cùng nhau đọc sách sớm, chiều
Bao nhiêu trang sách, bấy nhiêu tấm lòng”.
- Hàng tháng Ban giám hiệu kiểm tra sổ mượn, đọc, đánh giá tình hình đọc mượn

của giáo viên trong các cuộc họp để kịp thời động viên, nhắc nhở, thúc đẩy phong
trào đọc sách. Phối hợp với các tổ trưởng tổ chuyên môn các tổ tuyên truyền vai trò
của sách,báo trong hoạt động giảng dạy. Sau mỗi tháng họp có tuyên dương các
thành viên trong tổ đồng thời góp ý, nhắc nhở một số đồng chí chưa sử dụng thường
xuyên và chưa bảo quản tốt tài liệu thư viện.
+ Đối với học sinh: Phối hợp với giáo viên, đoàn trường, tuyên truyền tầm quan
trọng trong việc đọc sách, tìm kiếm tài liệu, tạp chí cho học sinh trong giờ sinh hoạt,
giờ ra chơi, hoạt động ngoài giờ lên lớp:
Ví dụ: Trong các tiết hoạt động ngồi giờ lên lớp cán bộ thư viện kết hợp với giáo
viên chủ nhiệm để cán bộ thư viện tuyên truyền giới thiệu với học sinh về những
cuốn sách hay, mới, các loại báo để các em học sinh biết được ý nghĩa và tầm quan
trọng của các loại sách, báo đó.
Tổ chức tuyên truyền giới thiệu sách, báo dưới cờ vào các tháng có chủ điểm quan
trọng.Ví dụ: Tun truyền giới thiệu sách nhân ngày kỉ niệm 8/3, ngày thành lập
Đồn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh 26/3…Qua buổi tuyên truyền, giới thiệu giúp
bạn đọc hiểu thêm về ý nghĩa các ngày lễ đó, giúp bạn đọc biết được trong thư viện
trường có những cuốn sách về chủ đề này, đồng thời để các em hiểu thêm về tầm
quan trọng của sách.
Tuyên truyền trong các cuộc họp cha mẹ học sinh để phối hợp. Vào đầu năm học,
cuối kỳ 1, cuối năm học nhà trường tổ chức các cuộc họp phụ huynh các lớp để giáo
viên chủ nhiệm triển khai tổng quát các hoạt động thư viện trong năm học, nêu vai trò
và tầm quan trọng của thư viện đối với giáo viên và học sinh để phụ huynh từ đó biết
mà nhắc nhở, thúc đẩy con em mình có ý thức hơn trong việc tự đọc, tự nghiên cứu,
tìm kiếm tài liệu sách, báo hay. Các thầy cơ và nhân viên thư viện luôn nhắc nhở,
giáo dục cho các em thường xuyên đến thư viện đọc, mượn tài liệu sách báo, bên
cạnh đó củng thường xuyên nhắc nhở các em phải có ý thức giữ gìn sách, báo cẩn
thận, trật tự đối xử có văn hóa trong khi đọc và sau khi đọc; mục đích đọc sách giúp
các em tìm đến những cuốn sách có nội dung tốt, có tác dụng giáo dục cao.
- Đồng thời làm thay đổi nâng cao nhận thức của cán bộ lãnh đạo nhà trường về
vai trò của trường học thân thiện và văn hóa đọc trong bối cảnh hiện nay. Trên cơ sở

đó cần có sự đầu tư thích đáng cho thư viện trường học để duy trì hoạt động thường
xuyên, liên tục và đạt hiệu quả cao của hoạt động thư viện. Bên cạnh đó việc lồng
ghép văn hóa đọc trong các phần bài giảng của giáo viên là rất quan trọng, đối với
giáo viên chủ nhiệm quan tâm nhắc nhở học sinh tìm kiếm tư liệu phục vụ cho tiết
17

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


sinh hoạt sơi nổi và mang tính giáo dục cao, mỗi giáo viên là một tấm gương đọc
sách vừa là những người truyền cảm hứng đọc cho các em học sinh.
- Mặt khác cán bộ thư viện cũng cần được đảm bảo các chế độ đãi ngộ và được
tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, tham quan học tập, học hỏi
kinh nghiệm từ các thư viện trường học tiên tiến ở trong và ngoài nước. Cán bộ thư
viện trường học cũng cần được trau dồi các kỹ năng nắm bắt tâm sinh lý lứa tuổi,
thuyết phục và định hướng đọc, kể chuyện, …giúp cho quá trình hình thành và phát
triển hứng thú đọc, kỷ năng đọc và nhu cầu đọc của học sinh
4.2. Giải pháp 2: Xây dựng mơ hình thư viện thân thiện trong nhà trường
- Thư viện thân thiện là linh hồn của một trường học, nơi hội tụ kiến thức, tri thức
của nhân loại qua nhiều thời kỳ lịch sử giúp cho thầy, trị các nhà trường khơng chỉ
dạy tốt - học tốt, mà cịn mở mang trí tuệ, bồi đắp nhân cách, xây dựng nền tảng và
phơng văn hóa cá nhân.
- Thư viện thân thiện: Ngoài bao gồm cả khái niệm trên, nó cịn là hình thức tổ
chức thư viện lấy học sinh làm trung tâm cho mọi hoạt động nhằn đáp ứng Quyền trẻ
em, đặc biệt là quyền được tiếp nhận thông tin, được hưởng một nền giáo dục chất
lượng và tơn vinh văn hóa địa phương.
- Thư viện thân thiện cịn được hiểu là khơng gian học tập mở: Tạo điều kiện và
để cho học sinh tiếp cận thông tin, xây dựng thói quen đọc sách. Tạo điều kiện để học
sinh tích cực tham gia các hoạt động thư viện. Thư viện đến với người sử dụng một
cách linh hoạt, hiệu quả, hộ trợ việc dạy và học tích cực, dạy và học mọi nơi, mọi lúc;

góp phần phát triển mối quan hệ thân ái, cởi mở tích cực giữa các đối tượng trong thư
viện
- Xây dựng thư viện thân thiện nhằm thu hút bạn đọc đến với thư viện, nâng cao
hiệu quả hoạt động về tần suất của thư viện. Sứ mệnh của thư viện bao gồm việc hỗ
trợ giáo dục ở tất cả các cấp học, giúp bạn đọc có thêm niềm đam mê, hứng thú khi
đọc sách và tạo ra một môi trường đọc sách thân thiện.

Thư viện thân thiện

Tg: Hoàng Thị Tuyết Trinh
“ Thư viện thân thiện lắm bạn ơi
Đầu sách phong phú, nội dung tuyệt vời
Thư viện đạt chuẩn cùng thoáng mát
Cán bộ thư viện, miệng cười tươi.
Thầy giỏi, trò ngoan ai cũng tới
Sớm chiều đọc sách rất yêu đời
Nâng cao tri thức cho cuộc sống
Chuẩn bị hành trang bước vào đời.”
Thư viện là các nút kết nối việc học tập của giáo viên, học sinh trong trường với
các nguồn lực thông tin trong và ngồi nước. Thư viện cịn là nơi cung cấp tài liệu,
các phương tiện phù hợp để hỗ trợ việc học chính thức và khơng chính thức. Giúp
18

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


bạn đọc sử dụng tài liệu một cách hiệu quả trong việc học tập và nghiên cứu.Từ
những hướng dẫn đó, cán bộ thư viện trường đã triển khai các hoạt động sau:
+ Kiến tạo nên mối quan hệ mật thiết, ăn ý giữa Ban lãnh đạo nhà trường, Chủ
tịch công đồn, Bí thư đồn trường, các tổ trưởng tổ chun môn, giáo viên, học sinh

với cán bộ thủ thư để xây dựng nguồn tài nguyên đa dạng nhằm hộ trợ việc học tập
của bạn đọc.
+ Trong hoạt động trãi nghiệm sáng tạo và ngoài giờ lên lớp cán bộ thư viện đã
đề xuất với Ban lãnh đạo nhà trường sắp xếp một tiết học thư viện thân thiện trong
nhà trường để học sinh có thời gian lên thư viện đọc sách, trao đổi kinh nghiệm học
tập, tìm tịi tài liệu nhìều hơn.
Cụ thể như sau:
+ Cán bộ thư viện là giáo viên trong thời gian một tiết ngoài giờ lên lớp hướng dẫn
học sinh xây dựng nội dung bài học cho các em:
- 2 phút đầu ổn định nề nếp
- 3 phút hướng dẫn cho bạn đọc chọn đầu sách theo chủ điểm, để phù hợp năng
lực, có ý nghĩa thiết thực trong học tập
- 35 phút để các em đọc, trong quá trình đọc hướng dẫn các em ghi chép nội dung,
cái hay, ý đẹp
- 5 Phút cuối: Hướng dẫn cách trả sách.
+ Triển khai xây dựng thư viện xanh: Cụ thể dựa vào cơ sở vốn có của nhà trường,
khu vực vườn trường có diện tích rộng, thống mát, có cây xanh đủ bóng mát cho
bốn mùa, vị trí thích hợp sau nhà học là nơi học sinh hay ra chơi có khơng gian rộng
rãi, có ghế đá, gốc cây, bãi cỏ...để các em ngồi đọc sách, giúp bạn đọc tiếp thu tự
nhiên và nhẹ nhàng. Chúng tôi đã thực hiện xây dựng thư viện xanh phục vụ cho các
em sau giờ ra chơi trên phương châm tự học, tự đọc, tự quản lý. Hiện nay nhà trường
đang tiến hành cải tạo bước 1 làm mặt bằng tôn tạo cảnh quan, bước 2 xây dựng ngân
hàng thư viện xanh, bước 3 dự kiến tháng 9 năm 2022 sẽ được thực hiện. Khi giải
pháp đưa vào thực hiện thì chúng tôi sẽ thành lập tổ thư viện quản lý như sau: xây
dựng mỗi lớp 5 em làm quản lý số sách đó ở mỗi khu vực được phân cơng, nếu ở khu
vực nào bị mất sách thì quy trách nhiệm cho tổ được phân công, chấm thi đua cho
từng tổ.
+ Tổ chức đọc ở phòng thư viện điện tử (qua mạng Internet) với những máy tĩnh
đã kết nối mạng, dưới sự quản lý của cán bộ thư viện, đây cũng là hình thức thu hút
đơng đảo học sinh tham gia.

+ Tổ chức tốt các cuộc thi: Thi vui đọc sách, Vui kể chuyện, Vui trả lời về sách
và đặc biệt tổ chức các ngày hội đọc sách toàn trường cùng giao lưu với các trường
bạn Cán bộ thư viện chủ động thăm dò liên lạc với trường bạn để giao lưu.
Để phát huy truyền thống hiếu học của nhà trường sau hơn 55 năm qua, thư viện
nhà trường đã đề xuất với Ban giám hiệu nhà trường để phối hợp với các tổ chức, đặc
biệt giáo viên chủ nhiệm, hội phụ huynh, kêu gọi xin kinh phí ủng hộ tài liệu sách
giáo khoa, báo tạp chí mới hoặc cũ để làm giàu nguồn sách cho thư viện. Những
nguồn sách được trao tặng thư viện cho nhập kho, sắp xếp lên kệ, phân loại, lựa chọn
19

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


các danh mục sách được phép đua vào thư viện và những sách phát hành mới nhất
phù hợp với lứa tuổi, sức khỏe của học sinh, lên lịch trao tặng sách cho những em học
sinh có hồn cảnh khó khăn mà chưa có. Thực hiện chi tiêu kinh phí bổ sung sách
vào thư viện theo quy định.
+ Lập kế hoạch và phối hợp xây dựng "Tủ sách mi ni" tại mỗi lớp học để các
em tiện mượn sách, để đỡ mất thời gian. Theo phương pháp truyền thống, trường tổ
chức phịng đọc theo hai hình thức “Kho đóng” và “Kho mở”. Tuy nhiên cả hai hình
thức trên đều khơng mấy có tác dụng tích cực với việc tìm đọc sách của học sinh. Khi
chọn sách ở “kho đóng”, học sinh không được chọn sách trực tiếp mà phải qua hệ
thống mục lục, gây nhiều lúng túng, mất thời gian. Còn khi chọn sách ở “kho mở”, vì
kho có q nhiều sách nên học sinh khó tìm được cuốn sách sát với nội dung, đúng
nhu cầu của các em. Việc lựa chọn sách như thế sẽ gây lãng phí thời gian, dẫn đến sự
chán nản và cứ thế học sinh đến thư viện mỗi ngày một ít đi. Biết được tâm lý đó của
học sinh, tơi đã lập kế hoạch và phối hợp chuyển sang hình thức xây dựng “Tủ sách
mi ni” tại mỗi lớp học.
+ Kế hoạch xây tủ sách mi ni:
Thủ thư trao đổi với Giáo viên chủ nhiệm các lớp đầu năm họp phụ huynh trong

nội dung họp nên đề xuất với Ban đại diện cha mẹ HS lớp xây dựng thư viện ở góc
lớp có thể đặt tên “Góc sách của tơi”…. Nếu được sự ủng hộ của phụ huynh cơ và trị
của một số lớp lên kế hoạch mua sắm tủ sách, huy động sự đóng góp sách từ phụ
huynh, GV bộ mơn, mượn tại TV và trích quỹ mua sách về trang trí giá sách rất gọn
gàng, đẹp mắt.
Khi xây dựng, nội quy của tủ sách mi ni sẽ được cô chủ nhiệm và các bạn HS trong
lớp xây dựng dưới hình thức tiết kiệm nhưng rất hiệu quả, ấn tượng.
Điều khác biệt của tủ sách mi ni TV góc lớp ở chỗ, khơng chỉ tạo ra tủ sách nơi
góc lớp, tiến hành trao đổi sách mà mỗi tháng cô chủ nhiệm và các em học sinh đọc
sách tiến hành sinh hoạt. Ở đó, dưới sự dẫn dắt dẫn rất khéo léo của GV chủ nhiệm,
tập thể lớp sẽ bàn bạc, trao đổi sâu hơn về nội dung, giá trị thẩm mỹ và rút ra những
bài học, những kinh nghiệm hữu ích từ những cuốn sách đã đọc, đã cảm nhận. Hình
thức sinh hoạt của mỗi tháng đều sự đổi mới để luôn luôn tạo nên sự hấp dẫn.
Phương thức hoạt động: Có rất nhiều cách để tạo được vốn tài liệu trong tủ sách
như: Luân chuyển số lượng sách từ 15 đến 20 cuốn sách, tài liệu, truyện,…của TV
lên cho lớp mượn; Lớp mua sắm sách, tài liệu qua nguồn quỹ lớp, sự ủng hộ tài trợ
của Hội cha mẹ HS trong lớp, mỗi HS đóng góp một cuốn cũ của mình nhưng mới
của bạn…
Vai trò của cán bộ TV đối với Tủ sách mi ni:
- Hướng dẫn học sinh dán nhãn sách phân loại mã màu các mơn loại khác nhau
để dễ tìm, dễ quản lý sách trên giá.
20

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


- Cho lớp mượn số lượng sách từ 15 đến 20 cuốn trong 1 tháng, cuối tháng sinh
hoạt các HS bình luận về cuốn sách hay, giới thiệu tóm tắt và tút ra được thông điệp
mà cuốn sách gửi gắm tới chúng ta.
- Tham dự các buổi thảo luận, đóng góp ý kiến, động viên tinh thần và khuyến

kích các em tham gia hoạt động phát triển văn hóa đọc trong trường học.
- Tuyên dương lớp có xây dựng tủ sách tại góc lớp, khuyến khích nhân rộng mơ
hình trong tồn trường góp phần xây dựng TV góc lớp vững mạnh mà hiểu quả.
- Kết hợp với GV chủ nhiệm xây dựng kế hoạch thảo luận và hoạt động của tủ
sách ngày càng sinh động, hiệu quả, ý nghĩa. Tư vấn cách quản lý tài liệu tránh làm
hư hỏng, mất mát tài sản của TV, của lớp (đối với sách lớp tự mua sắm, HS tặng…).
Như vậy thư viện thân thiện trường học khơng những có đủ khơng gian để học
sinh tham gia vào các hoạt động: cá nhân, cặp đơi, nhóm; có đủ khơng gian phục vụ
việc mượn trả sách. Mà cịn thái độ của chính thủ thư ghép từng viên gạch trong ngơi
trường mình đang cơng tác. Ở đó là một khơng gian mở giúp cho HS trực tiếp tham
gia vào tìm đọc tài liệu, tạo sự thoải mái cởi mở nhất để các em đến TV thường
xuyên, tích cực mà hiệu quả.
Cán bộ quản lý và GV chủ động trao đổi với phụ huynh HS nhằm giúp họ hiểu rõ
về mục đích và cách sử dụng TV. Chủ động khuyến khích và hỗ trợ tất cả HS đọc
sách, tặng sách, tham gia vào hoạt động TV không phân biệt giới tính, trình độ đọc
của các em. Đồng thời khích lệ tất cả HS ở mọi lứa tuổi, trình độ đọc giúp các em
cảm thấy TV là một nơi thoải mái và không bị áp lực khi đến TV tìm kiếm thơng tin
hay chỉ là giải trí thối mái tinh thần sau những giờ học căng thẳng trên lớp.Cán bộ
thư viện và GV cùng nhau truyền cảm hứng, sự thích thú khi đọc sách tới các em HS,
với mục đích khuyến khích tham gia vào hoạt động quản lý TV (đội ngũ cộng tác
viên), hỗ trợ các hoạt động quản lý TV và đảm bảo môi trường học tập tích cực trong
TV.
Đồng thời, có lịch hoạt động TV của tất cả các khối lớp cụ thể, để tránh tình trạng
q tải, ồn ào mà khơng hiệu quả, thơng qua đó cán bộ TV quản lí được tài liệu, sách
báo không bị mất mát và đỡ thời gian sắp xếp, quản lí tài liệu, vì vốn dĩ tài liệu nhìu
nếu khơng quản lí khoa học và có lịch cụ thể sẽ dẫn đến tình trạng sách bị đặt sai chỗ,
học sinh thì khối này nhanh chân hơn thì mượn được nhiều lần hơn, thiệt thòi cho các
lớp ở vị trí xa TV.
LỊCH CƠNG TÁC T̀N
THỨ

B̉I SÁNG

B̉I CHIỀU

Thứ 2

Tiếp bạn đọc K10

Tiếp bạn đọc và Chuyên môn

Thứ 3

Tiếp bạn đọc K11

Tiếp bạn đọc và Chuyên môn

Thứ 4

Tiếp bạn đọc K12

Nghỉ chuyên môn
21

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Thứ 5

Tiếp bạn đọc K11

Tiếp bạn đọc và Chuyên môn

Thứ 6

Tiếp bạn đọc K10

Nghỉ chuyên môn

Thứ 7

Tiếp bạn đọc K12

Tiếp bạn đọc và Chuyên môn

Để thêm phần sinh động TV cũng trang trí tranh để thu hút sự chú ý của bạn
đọc

.

- Cán bộ thư viện tìm hiểu nội dung cơ bản của các tài liệu mới, đầu sách mới, phong
phú, có cách giới thiệu, định hướng theo nhu cầu độc giả, khuyến khích học sinh,
giáo viên tiếp cận tài liệu nhiều hơn.

22

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


4.3. Giải pháp 3: Nâng cao nguồn lực thông tin, hiệu quả sử dụng nguồn sách báo

thông qua các hoạt động của thư viện.

Hoạt động của thư viện trường học là một hoạt động tổng hợp, ngoài sự nổ
lực của cá nhân cán bộ thư viện muốn đạt hiệu quả cao cần có sự giúp đỡ phối
hợp của tồn thể giáo viên, học sinh trong nhà trường và lãnh đạo nhà trường
tạo ra các điều kiện thuận lợi.
Vậy để thư viện hoạt động có hiệu quả cần có các yêu cầu sau:
- Hàng năm thư viện phải có kinh phí để bổ sung nguồn tài liệu
- Phát động các phong trào đọc sách cho học sinh và giáo viên theo các chủ điểm,
thời gian đọc.
Chủ điểm hàng tháng dành cho học sinh cụ thể như:
Tháng 9: Chủ điểm: Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Tháng 10 - 11: Chủ điểm: Tôn sư trọng đạo.
Tháng 12 : Chủ điểm : Chào mừng ngày thành lập Quân Đội Nhân Dân Việt Nam
(22/12)
Tháng 1- 2: Chủ điểm: Tết cổ truyền bạn sẻ làm gì cho có ý nghĩa.
Tháng 3: Chủ điểm : Biết ơn Mẹ và Cô.
Tháng 4 - 5: Kỷ niệm ngày 30/4 và mừng sinh nhật Bác 19/5.
Đối với giáo viên: Mỗi khối phải có kế hoạch mượn cho từng tháng để thực hiện
trong các buổi sinh hoạt chuyên môn và những buổi trao đổi ngoại khoá. Giáo viên
củng cộng điểm thi đua xếp loại vào cuối năm.(Do cơng đồn thực hiện).
Cuối mỗi tháng tổng hợp lượt đọc theo chủ điểm của từng lớp và tính điểm thi đua
khen chê, thưởng phạt cụ thể: nếu lớp nào khơng tham gia thì trừ 2 điểm, lớp nào có
lượt tham gia nhiều nhất cộng 2 điểm, ngồi cộng điểm có khen thưởng.
Thủ thư giới thiệu sách qua loa phát thanh nhà trường về chủ đề “Kỉ Niệm Ngày
Sinh Nhật Bác” để hưởng ứng Kỷ niệm ngày sinh nhật bác.
*GIỚI THIỆU SÁCH THÁNG 5*
“KỈ NIỆM NGÀY SINH NHẬT BÁC 19/5”
Sáng thứ 7 ngày 5 tháng 5 năm 2020 tại phịng phát thanh Đồn trường.
Kính thưa các thầy cơ giáo cùng toàn thể các bạn học sinh thân mến!

 Như chúng ta đã biết Bác Hồ là người có cơng lao to lớn, tìm ra con đường cứu
nước, giải phóng dân tộc Việt Nam khỏi ách đô hộ của chế độ thực dân. Và công lao
ấy của Bác luôn được khắc ghi trong lòng mỗi người dân Việt Nam. Bác là một vị
anh hùng dân tộc, một danh nhân văn hoá thế giới, khơng chỉ có lịng u nước nồng
nàn, Bác cịn có tình thương yêu với nhân dân và một tình yêu bao la với các em
thiếu niên nhi đồng.
  Để kỉ niệm ngày sinh nhật Bác 19/5, đến với buổi phát thanh giới thiệu sách ngày
hôm nay tôi xin gửi tới quý thầy cơ cùng tồn thể các bạn cuốn truyện tranh Việt
Nam “Bác Hồ sống mãi - Yêu ghét phải phân minh” do nhà xuất bản Kim Đồng sưu
tầm và biên soạn, cuốn sách dày 32 trang được in trên khổ giấy 13cm x 19cm.
Thưa các thầy cô giáo và các em học sinh thân mến!
Bác Hồ đã từng nói “Cách dạy trẻ, cần làm cho chúng biết yêu Tổ quốc, thương
đồng bào, yêu lao động, biết vệ sinh, giữ kỉ luật, học văn hóa. Đồng thời phải giữ
tồn vẹn tính vui vẻ, hoạt bát, tự nhiên, tự động trẻ trung của chúng, chớ nên làm cho
23

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


chúng hóa ra già cả…Trong lúc học cũng cần làm cho chúng vui, trong lúc vui cũng
cần làm cho chúng học….”
Cuốn sách nhỏ này nằm trong bộ sách Bác Hồ sống mãi, để ghi nhớ công lao và
những bài học Bác Hồ đức độ để lại cho con trẻ thế hệ sau. Cuốn truyện này miêu tả
rõ nét sự cương trực và đại lượng của Bác Hồ. Khi trao đổi với phóng viên người
phương Tây, Bác đã khẳng khái nhấn mạnh rằng, người chiến sĩ Việt Nam không e
sợ cái ác, ln u chuộng hồ bình. Đồng thời, người dân Việt Nam chỉ căm ghét
những thế lực xâm phạm đến dân tộc, chứ hồn tồn khơng có ác cảm với những
người dân thường các nước khác. Lập trường rõ ràng và khoa học, đồng thời cũng rất
nhân văn của Bác đã chinh phục báo giới nước ngoài, và được toàn thể quân dân Việt
Nam học hỏi theo.

Vậy thầy cô và các bạn cịn đợi gì nữa, hãy đến thư viện trường THPT Diễn Châu
2 để tìm đọc và hiểu hơn về nội dung cuốn sách này nhé.
Cuốn sách thứ hai trong buổi phát thanh tuyên truyền sách hôm nay tôi muốn giới
thiệu đó là cuốn "Kể chuyện đạo đức Bác Hồ". Cuốn sách dày 56 trang, được in trên
khổ giấy 20x14.5cm do Nhà xuất bản Đại học sư phạm phát hành. Bìa sách là một
màu vàng óng ả, ở giữa là hình ảnh vị lãnh tụ mn và kính u của dân tộc với một
nụ cười thật ấm áp và giản dị. Nổi bật trên nền vàng ấy là dòng chữ "Kể chuyện đạo
đức Bác Hồ" được in bằng 2 màu trắng và đỏ trông rất đẹp mắt.Cuốn sách bao gồm
35 câu chuyện về Hồ Chí Minh. Mỗi câu chuyện lại cho chúng ta thấy được lối sống
giản dị,chân thật và tình yêu thương mà Bác dành cho nhân dân, đồng bào và các
cháu thiếu niên nhi đồng.
          Mỗi câu chuyện trong cuốn sách là một tấm gương đạo đức mà chúng ta bất
kì một người dân Việt Nam nào cũng phải học tập và noi theo. Bác là một con người
có lối sống giản dị, yêu nước thương dân.
          Với 35 mẩu chuyện về chân dung của Bác mỗi mẩu chuyện là một bài học
về nhân cách Bác Hồ. Qua những câu chuyện các em sẽ cảm thấy được chân dung
giản dị đời thường của Bác như câu chuyện: Nói khẽ để anh em ngủ…, Cho người
sau khỏi ngã, …Mang nước cho bộ đội uống…, …Chú đi ngủ trước…, ….Chú mặc
vào cho đỡ rét….. hay những tình cảm của Bác dành cho đồng bào ta như câu
chuyện: …Hết lịng vì dân…, …Cần phải lo cho mọi người có việc làm…, Mình
khơng ăn thị nhân dân ăn" .  Đối với các cháu thiếu niên nhi đồng Bác ln dành tình
cảm đặc biệt cho các cháu như trong câu chuyện "Dành cho thiếu nhi".  Hay tình u
thương của Bác dành cho nơi chơn rau cắt rốn của mình cũng thật cảm động qua câu
chuyện "Q hương nghĩa nặng  tình sâu". 
Tính giản dị đời thường chân thật, khiêm tốn của người như ánh sáng, như khơng
khí như mầu xanh của cây, như củ khoai hạt lúa. Với những truyện kể chân thực về
Bác đã cho chúng ta thây hình ảnh một con người vĩ đại - vị anh hùng dân tộc danh
nhân văn hóa thế giới. Qua đó càng làm cho mỗi chúng ta có thêm động lực để học
tập và làm việc theo những lời dạy và những câu chuyện đầy tính giáo dục. Các em
thân mến đọc cuốn sách Kể chyện đạo đức Bác Hồ sẽ làm các em hiểu thêm về chân

dung con người Bác. Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã nói:…Mỗi chúng ta khi làm một
việc gì đó thì phải ln ln nhìn về con người Bác bởi chính bác ln là động lực
cho chúng ta có tự tin trong cơng việc và cuộc sống"  
24

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Vậy kính mời thầy cơ và các bạn hãy đến thư viện trường THPT Diễn Châu 2 để
tìm đọc và hiểu hơn về nội dung của những cuốn sách hay về Bác Hồ kính yêu này
nhé.
- Tích cực ủng hộ xây dựng thư viện thân thiện.
- Kế hoạch tăng cường cơ sở vật chất cho thư viện.
- Kế hoạch bổ sung sách báo cho thư viện (kế hoạch hàng tháng, từng học kì, cả
năm học). Dự trù nguồn kinh phí cho kế hoạch bổ sung sách báo đó.
- Kế hoạch phục vụ bạn đọc (lịch làm thẻ thư viện, thời gian cho mượn sách, thời
gian phục vụ, lịch phục vụ cho các khối, lịch cho mượn sách, lịch phục vụ bạn đọc…)
làm phiếu thăm dò ý kiến bạn đọc về thư viện phát cho các lớp vào đầu năm học và
cuối năm học.
* Mẩu phát hành thẻ thư viện:
+ Mặt trước:
Số thẻ

46

THƯ VIỆN TRƯỜNG THPT DIỄN CHÂU 2

THẺ THƯ VIỆN

Họ tên: Dương Bình An

Lớp:
11B – Khóa học 2019-2022
Q Qn: Diễn Hồng – Diễn Châu.
Ngày 01 tháng 08 năm 2020
CB Thư viện
Hoàng Thị Tuyết Trinh
+ Mặt sau:
YÊU CẦU ĐỐI VỚI BẠN ĐỌC
1.Khi bạn đọc vào thư viện phải xuất trình thẻ TV.
2.Không cho người khác mượn thẻ.Học sinh được mượn sách
giáo khoa, sách tham khảo, truyện, sách báo…
3.Thư viện sẽ phục vụ bạn đọc khối 10-11 vào các thứ 3,5. Khối
12 vào thứ 2-4-6.
4.Đối với HS, mỗi lần mượn sách là 2 cuốn không quá 10
ngày.Nếu trả không đúng QĐ bạn đọc sẽ không được tiếp tục vào
thư viện.
5.Chấp hành nghiêm chỉnh nội quy của thư viện.

25

LUAN VAN CHAT LUONG download : add