Tải bản đầy đủ (.pdf) (29 trang)

(SKKN HAY NHẤT) một số biện pháp giáo dục tính tụư lập cho trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi ở trường mầm non

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (186.11 KB, 29 trang )

BÁO CÁO KẾT QUẢ
                                  NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
1. Lời giới thiệu
Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên đặt nền móng cho sự phát triển
nhân cách con người mới, con người xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Việc
chăm sóc giáo dục trẻ em ngay từ những tháng năm đầu tiên của cuộc
sống là một việc làm hết sức cần thiết và có ý nghĩa vơ cùng quan
trọng. Mục tiêu giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát triển về thể chất,
tình came, thẩm mỹ, hình thành nhũng yếu tố đầu tiên của nhân cách.
Hình thành và phát triển ở trẻ em những chức năng tâm sinh lý, năng
lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kĩ năng cần thiết của lứa
tuổi. khơi dậy và phát triển tối đa khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho
việc học tập ở các cấp học tiếp theo. Muốn đạt được những mục tiêu
giáo dục đó người làm nhiệm vụ cần chú trọng đến vấn đề giáo dục
tính tự lập cho trẻ.
Tính tự lập được hình thành rất sớm và là một biểu hiện tâm lý có ảnh
hưởng trực tiếp đến quá trình hình thành các phẩm chất nhân cách
của trẻ. Một số dấu hiệu đáng tin cậy của trẻ bắt đầu hình thành tính
tự lập, đó là nhu cầu tự khẳng định mình xuất hiện. Trẻ muốn tự làm
một số công việc trong sinh hoạt hàng ngày. Giáo dục tính tự lập cho
trẻ ngay từ khi cịn bé không những tạo ra cho trẻ khả năng tự lập
trong sinh hoạt hàng ngày mà còn là một trong những điều kiện quan
trọng để hình thành sự tự tin, năng động, sáng tạo, làm cơ sở hình
thành các kĩ năng sống sau này.
Thực tế hiện nay cho thấy, đối với gia đình, chủ yếu là cha mẹ cịn có
nhiều sai lầm về giáo dục nói chung và giáo dục tính tự lập cho trẻ nói
giêng. Thứ nhất là nng chiều con quá mức chỉ biết hưởng thụ sau
này trở thành người có tính ích kỉ, vụng về, thiếu tự tin trong cuộc
sống. Thứ hai là không tin vào khả năng của trẻ, trẻ muốn làm nhưng
thấy trẻ làm lóng ngóng, chậm chạp thì tỏ ra khó chịu, nên người lớn
thường “sốt ruột” và làm thay trẻ dẫn đến trẻ có thái độ bướng bỉnh


dần dần tạo ra sự ỉ nại dần dần mất tự tin ở trẻ.
Đối với giáo viên đa số đã nhận thức đầy đủ và có thái độ đúng đắn
trong giáo dục tính tự lập của trẻ lên ba. Song về hướng dẫn trẻ hoạt
động để hình thành tính tự lập cho trẻ lại rất hạn chế. Nguyên  nhân là
do người giáo viên cho rằng trẻ còn q nhỏ để rèn tính tự lập, bên
cạnh đó là cơ giáo ngại khó, sợ tốn thời gian (Vì trẻ thực hiện lóng
ngóng, vụng về…) và có tư tưởng “thà  mình làm cho xong”. Vì vậy để
hình thành và phát triển tính tự lập cho trẻ nói chung và trẻ mẫu giáo

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


5-6 tuổi nói giêng giáo viên mầm non phối kết hợp với cha mẹ trẻ có
những biện pháp giáo dục phù hợp nhằm phát huy khả năng tự lập,
làm cơ sở cho sự hình thành nhân cách sau này. Đó cũng là lí do mà tơi
lựa chọn  nghiên cứu đề tài.
Bản thân là giáo viên mầm non đang trực tiếp dạy lớp 5 tuổi tơi nhận
thấy mình có vai trị rất quan trọng trong quá trình giáo dục trẻ, giáo
viên phải có phương pháp như thế nào để cung cấp kiến thức, kĩ năng
cơ bản cho trẻ theo từng giai đoạn cho phù hợp.
Từ đó tơi đã suy nghĩ và mạnh dạn áp dụng đề tài “Một số biện pháp
giáo dục tính tụư lập cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm
non”  nhằm giúp trẻ có kĩ năng tự lập tự phục vụ bản thân mình khơng
phụ thuộc q  nhiều vào người khác.
2. Tên sáng kiến
Đề tài sáng kiến “Một số biện pháp giáo dục tính tụư lập cho trẻ
mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm non”  
3. Tác giả sáng kiến
      Họ và tên: Bùi Thị Vân
      Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường mầm non Trung Kiên

Số điện thoại: 0983298577
Gmail: 
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến
Bùi Thị Vân giáo viên trường mầm non Trung Kiên
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Lĩnh vưc: Mã 04 giáo dục mẫu giáo.
6. Ngày sáng kiến được áp dụng
Báo cáo kết quả nghiên cứu, ứng dụng sáng kiến “Một số biện pháp
giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm
non”  được áp dụng lần đầu và được thử nghiệm từ tháng 9 năm 2020
đến tháng 4 năm 2021.
7. Mô tả bản chất của sáng kiến

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


1. Nội dung của sáng kiến


Cơ sở lý luận
Tự lập là tự làm lấy, tự giải quyết công việc của mình, khơng trơng trờ,
dựa dấm, phụ thuộc vào người khác.
Tính tự lập là một trong những tính cách cơ bản, đóng vai trị quan
trọng giúp trẻ sau này khi trưởng thành có thể bản lĩnh hơn, tự tin
hơn, vững vàng hơn, thành công hơn trong cuộc sống và đặc biệt là trẻ
có thể tự làm những việc của mình thật tốt dù khơng có ba mẹ, khơng
có cơ bên cạnh hay bất kỳ tình huống khó khăn nào. Tính tự lập của trẻ
được thể hiện ở sự tự tin, bản lĩnh, kiên trì, có ý chí vươn lên trong mọi
việc
Yếu tố tạo nên tính tự lập ở mỗi cá nhân là khả năng tin tưởng vào

những đánh giá của bản thân, cũng như là tự vạch ra con đường đi cho
mình mà khơng cần lúc nào cũng nhờ đến sự chỉ bảo, hay tìm kiếm sự
giúp đỡ từ người khác. Có được khả năng này là một điều tuyệt vời, bởi
nó sẽ giúp trẻ hạnh phúc hơn, thu hút được sự chú ý của mọi người
xung quanh, từ đó khuyến khích trẻ tạo ra những cơ hội để trẻ thể hiện
mình. Những đứa trẻ được giáo dục tính tự lập từ nhỏ thì nhanh nhẹn
và hoạt bát, nổi trội hơn hẳn so với những trẻ khác
Còn đối với trẻ mầm non rất nhiều trẻ xuất hiện tình trạng dựa dẫm, ỷ
nại, được nng chiều một cách thái hóa dẫn đến không biết làm một
số việc đơn giản như: không biết mặc quần áo, không biết tự đi giày,
dép, quần áo, khơng thích tự đi mà thích người lớn bế ẵm… trẻ khơng
biết cách chăm sóc bản thân, khơng biết giữ gìn vệ sing, lười nhác
khơng biết hỗ trợ người khác. Có rất nhiều ngun nhân dẫn đến tình
trạng này trong đó thiếu tính tự lập là một ngun nhân trọng tâm
nhất. Như chúng ta đã biết, các trẻ em là một đối tượng khá nhạy cảm,
nên nếu trẻ em được tiếp xúc với nền giáo dục tốt thì trẻ phát triển
theo chiều hướng tốt. Ngược lại nếu trẻ em tiếp xúc với nền giáo dục
không đúng đắn sẽ dẫn đến các hậu quả tiêu cực. Do đó việc giáo dục
tính tự lập cho trẻ cần được áp dụng càng sớm càng tốt, và là phương
pháp rất quan trọng và cần thiết. Tạo tính tự lập cho trẻ mà khơng
phải chỉ có hướng dẫn cho trẻ tự lo cho bản thân mà còn giúp trẻ tự
quyết định các vấn đề của mình. Đó cũng là cách giúp trẻ vận động suy
nghĩ, sáng tạo và tự tin.
Sáng kiến “Một số biện pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo
từ 5-6 tuổi ở trường mầm non”được nghiên cứu và áp dụng vào
thực tiễn nhằm mục đích:

LUAN VAN CHAT LUONG download : add



Xác định rõ thực trạng tính tự lập của trẻ 5-6 tuổi trường Mầm non
Trung Kiên nói riêng và trẻ 5-6 tuổi tại một số trường mầm non tồn
huyện nói chung.
Phân tích kết quả nghiên cứu thực trạng để tìm hiểu nguyên nhân của
thực trạng, làm cơ sở cần thiêt để áp dụng thực nghiệm đề tài nghiên
cứu.
Khi tiến hành nghiên cứu và ứng dụng trong giảng dạy tại lớp nhằm
tìm ra những ngun nhân các mặt tích cực và hạn chế của việc thực
hiện giáo dục cho trẻ tính tự lập của bản thân, cảu giáo viên trong nhà
trường, đồng thời tìm ra được các giải pháp khắc phục những tồn tại
hạn chế.
Giúp cho bản thân nhìn nhận đúng thực trạng để xây dựng kế hoạch
phù hợp với tình hình của lớp, của trẻ từ đó khắc phục hậu quả phát
triển lĩnh vực phát triển tình cảm-kỹ năng xã hội trong chương trình
giáo dục mầm non mới ở trường mầm non.
Giúp trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục tính tự lập góp
phần phát triển tồn diện, hài hịa về các mặt thế chất, nhận thức, ngơn
ngữ, tình cảm, kỹ năng xã hội và thẩm mỹ.
Tuyên truyền và phối kết hợp với các bậc phụ huynh, để các bậc phụ
huynh có nhận thức đúng đắn về phát triển tình cảm-kỹ năng xã  hội
cho trẻ trong cấp học mầm non.
Với đề tài “Một số biện pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo
5-6 tuổi ở trường mầm non”khi tiến hành nghiên cứu, ứng dụng
sáng kiến tôi tiến hành như sau:









Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn hiệu quả của việc giáo dục tính tự
lập cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non.
Nghiên cứu thực trạng việc giáo dục tính tự lập của trẻ 5-6 tuổi ở một
số trường Mầm non trong huyện.
Đưa ra biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục tính tự lập cho
trẻ 5-6 tuổi trong trường Mầm non
Nhận thức của phụ huynh về môn giáo dục kỹ năng sống cho trẻ không
quan trọng mà chỉ là một môn phụ không cần qua tâm.
Số lượng học sinh trong lớp là nam nhiều hơn nữ vì vậy các cháu rất
hiếu động cũng gây trở ngại trong các hoạt động.
Một số trẻ chưa học qua độ tuổi nhà trẻ nên các kỹ năng tự phục vụ của
trẻ hầu như khơng có mà hồn tồn phụ thuộc vào bố mẹ và cơ giáo
Nhận thức của học sinh còn chậm dẫn đến việc rèn kĩ năng tự lập cho
trẻ chưa đạt kết quả cao nhất.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add




Một số gia đình bố mẹ là cơng nhân đi làm cả ngày để con ở nhà với
ông bà nên trẻ q được nng chiều gây nên tính ỷ lại, ương bướng,
không chịu làm. Nhiều phụ huynh lại nghĩ con mình quá non nớt chưa
thể làm được việc gì cả nên không để trẻ tự làm lấy một việc dù là nhỏ
nhất.
1. Thực trạng




Thực trạng vấn đề nghiên cứu
1. Thuận lợi
Được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Phòng giáo dục, Ban giám
hiệu nhà trường bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ, đầu tư cơ
sở vật chất, trang thiết bị dạy học tương tối đầy đủ.
Bản thân là giáo viên có trình độ chun mơn trên chuẩn, nhiệt
tình, u nghề, mến trẻ. Tích cực học tập nâng cao trình độ
chun mơn nghiệp vụ.
Các đồng chí giáo viên trong tổ ln có tinh thần đồn kết, giúp
đỡ nhau hồn thành nhiệm vụ.
Trẻ cùng một độ tuổi.
Đa số phụ huynh quan tâm đến việc học tập của con em mình.
Được sự quan tâm giúp đỡ của ban giám hiệu nhà trường tạo
điều kiện trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi đặc biệt
là đồ dùng để tổ chức các hoạt động giáo dục kĩ năng sống cho
trẻ.
Trẻ được tham gia nhiều các hoạt động trong chương trình và
các hoạt động ngoại khóa của nhà trường, vì vậy trẻ đã có một
số nề nếp, kiến thức, kỹ năng nhất định, các con rất chăm ngoan
thông minh, nhanh nhẹn, tạo điều kiện thuận lợi trong việc giúp
trẻ tiếp nhận nội dung giáo dục tính tự lập cho trẻ.
Mơi trường lớp của các bé rất khang trang, sạch sẽ, thoáng mát,
cơ sở vật chất đầy đủ, tạo cho trẻ luôn có cảm giác hứng thú đi
học. Trẻ đi học chuyên cần cao ln đảm bảo q trình dạy và
học của cơ và trị khơng bị gián đoạn.





2. Khó khăn
Về giáo viên
Đa số giáo viên có nhiều kinh nghiệm nhưng việc đổi mới phương pháp
giảng dạy nhằm khuyến khích sự chuyên cần, tích cực, chủ động, sáng

LUAN VAN CHAT LUONG download : add




tạo và ý thức vươn lên, rèn luyện khả năng tự phục vụ cho trẻ cịn
nhiều khó khăn.
Một số giáo viên trong tố nhận thức chưa linh hoạt và đúng đắn về việc
giáo dục tính tự lập cho trẻ.
Chưa biết tích hợp các nội dung giáo dục tính tự lập thơng qua các
hoạt động. Tổ chức các hoạt động cịn cứng nhắc, máy móc và chưa tổ
chức cho trẻ rèn luyện thường xuyên.
Kĩ năng tổ chức các hoạt động giáo dục tự lập cịn rất hạn chế và mang
tính tự phát nhiều hơn.
Khối lượng công việc lớn, nên thơi gian dành cho công tác phối hợp với
cha mẹ trẻ, cộng đồng con hạn chế.
Trình độ chun mơn, kĩ năg tun truyền của giáo viên không đồng
đều làm ảnh hưởng đến cơng tác truyền thơng. Nội dung cơng tác phối
hợp cịn sơ sài, đơi khi thiếu tính thực tế khơng phù hợp và chưa được
cập nhật thông tin kịp thời dẫn đến hiệu quả chưa cao, chưa thu hút
được sự quan tâm của các bậc phụ huynh.



Về phụ huynh

Nhận thức của ohụ huynh về môn kĩ năng sống không chỉ quan trong
mà chỉ là một môn phụ không cần quan tâm bên cạnh đó thì một số
phụ huynh lại nng chiều, bao bọc con quá khiến trẻ trở nên phụ thụ
động và ít có khả năng tự phục vụ theo lứa tuổi.
Một số phụ huynh chưa trao đổi và phối hợp với giáo viên trong cơng
tác chăm sóc, giáo dục trẻ.



Về trê



Trẻ chưa tích cực tham gia vào các hoạt động giáo dục thói quen cũng
như tính tự lập.
Một số trẻ nhút nhát chưa dám thực hiện một số kĩ năng phục vụ cơ
bản.
Số lượng học sinh trong lớp là nam nhiều hơn nữ vì vậy các cháu rất
hiếu động gây trở ngại trong các hoạt động.
Trẻ còn nhỏ chưa tập trung vào các hoạt động mà cô tổ chức.
Một số trẻ nhỏ chưa học qua độ tuổi nhà trẻ nên kĩ năng tự phục vụ
cũng như một số kĩ năng khác của trẻ hầu như khơng có mà hồn tồn
phụ thuộc vào bố mẹ và cô giáo.






LUAN VAN CHAT LUONG download : add



Việc điều tra thực trạng là một vấn đề rất quan trọng và cần thiết cho
việcnghiên cứu. Điều tra thực trạng sẽ giúp chúng ta thấy được
những ưu điểm và những tồn tại của những vần đề liên quan đến đề tài
nghiên cứu. Từ đó giúp người nghiên cứu định hướng được những vấn đề ta
cần làm để có biện pháp cụ thể, phù hợp với thực tế, thực hiện có hiệu quả.
Chính vì vậy để thực thi đề tài này tơi đã tiến hành điều tra thực trạng về kết
quả giáo dục tính tự lập của trẻ ở một số trường trong huyện cụ thể như sau:
BIỂU 1: KẾT QỦA KHẢO SÁT TRẺ ĐẦU NĂM
Lớp 5 tuổi B – Trường mầm non Trung Kiên–Yên Lạc
(Tổng số trẻ điều tra: 28 , số trẻ nam: 16 ; trẻ nữ: 12)
Kết quả
TT Nội dung

Đạt

Chưa đạt

SL

%

SL

%

1

Kỹ năng tự phục vụ


10

36

18

64

2

Kỹ năng giữ gìn vệ sinh

13

46

15

54

3

Kỹ năng giúp đỡ người khác

9

32

11


68

Lớp5tuổi A4 – Trường mầm non Hồng Châu–Yên Lạc
(Tổng số trẻ điều tra: 28, số trẻ nam: 12; trẻ nữ: 16)
Kết quả
TT Nội dung

Đạt

Chưa đạt

SL

%

SL

%

1

Kỹ năng tự phục vụ

8

29

20


71

2

Kỹ năng giữ gìn vệ sinh

12

43

16

57

3

Kỹ năng giúp đỡ người khác

8

29

20

71

Qua khảo sát ban đầu tôi thấy trẻ đã bắt đầu có một kỹ năng tự lập. Tuy
nhiên số lượng trẻ đạt ở các nội dung thấp còn một số hạn chế như sau:
Trẻ chưa có thói quen tự giác rửa tay trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và khi
tay bẩn.


LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Trẻ thực hiện các động tác mặc áo, cởi áo cịn lúng túng có nhiều trẻ chưa
biết mặc và cịn lúng túng khi cài khuy áo.
Nhiều trẻ còn nhút nhát chưa tự giác uống nước, uống nước xong không úp
cốc lên giá.
Đối với hành động khi ho hắt hơi thì hầu hết trẻ chưa thực hiện được.
Trẻ chưa biết cách tự chăm sóc bản thân mình
Trẻ chưa biết giúp đỡ bạn va mọi người xung quanh khi họ gặp khó khăn
như  khi bạn khóc bạn bị bạn bè khác chêu….
Cất giày dẹp còn chưa gọn gàng chưa đúng nơi quy định, có trẻ cịn khơng
dùng tay để cất mà dùng chân để gạt vào…
7.2: Về khả năng áp dụng của sáng kiến.
Trước thực trạng đó, với trách nhiệm là một cơ giáo mầm non tơi nhận thấy
cần phải có biện pháp để nâng cao chất lượng trong việc giáo dục tính tự lập
cho trẻ là rất cần thiết và cấp bách. Tuy nhiên qua nghiên cứu tơi thấy có rất
nhiều biện pháp để giáo dục tính tự lập cho trẻ sau đây tôi xin đưa ra một số
biện pháp mà bản thân đã áp dụng có hiệu quả:
7.2.1. Biện pháp 1: Nghiên cứu tài liệu để nắm vững phương pháp tổ
chức các hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ 5-6 tuổi.
Bác Hồ của chúng ta đã nói “ Hoc, học nữa, học mãi” Thật là như vậy, bản
thân tôi là một giáo viên trực tiếp đứng lớp muốn có chất lượng giáo dục
thực chất như mong đợi ở chương trình giáo dục mầm non hiện nay thì địi
hỏi người giáo viên mầm non phải có tâm, yêu nghề mến trẻ và ham học hỏi
để nâng cao năng lực chun mơn nghiệp vụ của mình.
Cho nên tơi nghĩ mình là giáo viên đã có thời gian dài cơng tác trong nghành,
hàng năm vẫn có những thay đổi về hình thức cũng như về phương pháp tổ
chức các hoạt động với những phương pháp dạy cũ cũng không sai nhưng

với chương trình giáo dục mầm non hiện nay đã có thay đổi rất nhiều về hình
thức ttor chức hoạt động, u cầu mỗi giáo viên phải tự tìm tịi bồi dưỡng
chun mơn, tích lũy kiến thức, kinh nghiệm giảng dạy, sáng tạo trong thực
hiện các hoạt động để từng bước nâng cao chất lượng giáo dục, nâng cao các
kỹ năng cho trẻ trong hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ ngày càng tốt
hơn.
Tôi đã nghiên cứu vận dụng những kiến thức trong sách hướng dẫn thực
hiện chương trình giáo dục mầm non hiện nay vào dảng dạy như sau:
Hướng dẫn tổ chức các hoạt động trong lĩnh vực phát triển tình cảm kỹ năng
xã hội cho trẻ trong trường mầm non.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


- Một số kỹ năng sống cho trẻ 5 – 6 tuổi trong trường mầm non
-Một Số kỹ năng vệ sinh các nhân cho trẻ 5- 6 tuổi Từ việc nắm vững phương
pháp để tiến hành xây dựng cụ thể cách tiến hành hoạt động vừa sức, phù
hợp, phát huy tính tích cực của trẻ trong hoạt động giáo dục tính tự lập cho
trẻ. Đặc biệt quan tâm đến hoạt động tự phục vụ bản thân của trẻ như vệ sinh
cá nhân sạch sẽ hàng ngày, biết uống nước đúng cách, đúng thời điểm.
Để việc giáo dục tính tự lập cho trẻ có hiệu quả tơi cũng cần đảm bảo theo
các nguyên tắc:
+ Lấy trẻ làm trung tâm.
 + Để trẻ tự làm, khơng làm hộ trẻ
+ Khuyến khích động viên trẻ bằng những lời khen , động viên.
+ Người lớn chỉ can thiệp, giúp đỡ trẻ khi thực sự cần thiết.
7.2.2. Biện pháp 2: Lựa chọn nội dung giáo dục tính tự lập phù hợp.
Ngay từ đầu năm học tơi đã đầu tư quỹ thời gian, để lựa chọn những nội
dung giáo dục tính tự lập cho trẻ. Đặc biệt trú trọng đến lĩnh vực phát triển
tình cảm kỹ năng xã hội, lựa chọn những nội dung phù hợp với đặc điểm tình

hình sức khỏe của trẻ ở lớp mình phụ trách.
Rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ là điều rất cần thiết. Việc hình thành các kỹ
năng cơ bản trong học tập và sinh hoạt là yếu tố quyết định đến quá trình
hình thành và phát triển nhân cách sau này của trẻ. Khi sảy ra vấn đề nào đó,
nếu khơng được trang bị những kỹ năng cần thiết, đặc biệt là kỹ năng tự lập
sẽ giúp trẻ sớm có ý thức làm chủ bản thân, sống tích cực và hướng đến
những điều tốt lành cho chính mình cũng như cho xã hội.
Người lớn thường không muốn trẻ phải gánh nhiều chách nhiệm khi chưa
thực sự sẵn sàng, thế là lại làm mọi việc giúp trẻ như thường lệ mà ít nhận ra
rằng con trẻ đã đủ khéo léo, có các kỹ năng phù hợp và đủ tự tin bắt tay vào
một cơng việc nào đó. Để hình thành tính tự lập, người lớn cần tin tưởng trẻ,
động viên và khuyến khích trẻ làm những việc trong khả năng. Nếu mọi
người kiểm soát trẻ quá chặt để trẻ phụ thuộc vào quá lâu thì sẽ bám riết lấy
cha mẹ, cơ giáo, chúng có thể trở thành những đứa trẻ lười biếng và mọi việc
đối với trẻ đều trở nên khó khăn. Chắc hẳn ai cũng được nghe câu nói “ Nếu
bắt cho con một con cá, con sẽ có cá ăn một ngày. Nhưng nếu dạy con bắt cá,
con sẽ có cá ăn suốt đời”.
Xuất phát từ tu duy này thì cơ giáo và cha mẹ nên dạy con tính tự lập, làm
việc bằng đơi tay của mình ngay từ nhỏ. Với mỗi độ tuổi khác nhau hãy đặt ra
mục tiêu và cách thực hiện các bước khác nhau để dạy trẻ về tính tự lập theo
lời Bác Hồ dạy “ Tuổi nhỏ làm việc nhỏ, tùy theo sức của mình” . Vì vậy ngay

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


từ đầu năm học tôi đã  đặt ra những nội dung để rèn luyện các kỹ năng cho
trẻ 5 – 6 tuổi của lớp mình như sau:
- Nội dung 1: Kỹ năng tự phục vụ bản thân: Trẻ biết tự đi giày dép, tự cởi và
mặc quần áo, tự xúc cơm ăn, lấy và cất đồ dùng cá nhân của mình khi đến lớp
và khi ra về.

- Nội dung 2: Kỹ năng giữ gìn vệ sinh: Trẻ biết tự thay quần áo khi thấy bẩn,
tự xúc miệng sau khi ăn, biết đi vệ sinh khi thấy có nhu cầu, xả nước sau khi
đi vệ sinh, trẻ có thói quen rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ
sinh và khi tay bẩn.
- Nội dung 3: Kỹ năng phối hợp với người khác, hoàn thành nhiệm vụ được
giao: Trẻ biết cùng cô chuẩn bị bàn ăn, vệ sinh lớp học, lấy, cất đồ dùng học
tập, giúp đỡ bạn, biết tham gia lao động như tưới cây, nhắt lá rụng nhổ cỏ
cho cây….
- Nội dung 4: Kỹ năng tự tin trong giao tiếp: Giáo dục trẻ có kỹ năng tự tin
trong giao tiếp, trẻ biết tự tin đề xuất những ý tưởng sáng tạo của mình và
biết kể lại những câu chuyện, sự việc diễn ra trong các hoạt động cho mọi
người nghe.
Việc xác định được các kỹ năng như trên đã giúp tơi định hướng được nhiệm
vụ của mình trong cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và việc thực hiện
đề tài nghiên cứu nói riêng. Và nhờ xá định được các kỹ năng đó mà tơi đã
rèn trẻ thông qua các hoạt động hàng ngày. Tôi đã hướng dẫn cho trẻ hiểu
được ý nghĩa của hành động , cảu cơng việc đó như thế nào, biết được việc
nào nên làm và việc nào khơng nên làm việc đó có ích lợi gì để từ đó giúp trẻ
dần dần trở thành ý thức cần có trong cuộc sống hàng ngày.
7.2.3. Biện pháp 3: Giáo dục tính tự lập thơng qua các hoạt động hàng
ngày của trẻ.
Ở trẻ 5 tuổi đã hình thành và phát triển thức “cái tơi” của mình, trẻ tiếp tục
tìm hiểu các sự vật, hiện tượng xung quanh, trẻ rất muốn tự làm mọi việc để
khẳng định mình. Ý thức này chi phối phần lớn các hoạt động trong ngày của
trẻ. Vì vậy tơi ln tơn trọng nhu cầu tự lập của trẻ kết hợp sử dụng phương
pháp khích lệ động viên trẻ.
- Hoạt động đón trả trẻ:
Trong giờ đón trả trẻ, tơi giáo dục trẻ những kỹ năng cơ bản như. Khi đến lớp
trẻ tự cất khẩu trang vào ba lô, tự để mũ và giày dép đúng tủ cá nhân nơi quy
định của mình, chào ông bà, bố mẹ và cô giáo để vào lớp. Trước khi ra về tôi

cho trẻ tự kiểm tra lại đồ dùng cá nhân của mình. Với những trẻ cịn lúng
túng chưa nhận rõ được đồ dùng của mình tơi có thể giúp trẻ bằng cách nhắc
trẻ đây là ngăn tủ để đồ dùng của con để trẻ nhận ra đồ của mình vào những

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


lần sau. Tôi thường xuyên giáo dục và cho trẻ thực hiện các thao tác đó nên
trẻ ln biết cất và lấy đồ dùng cá nhân của mình rất chủ động, thành thạo,
khơng cịn bị nhầm lẫn đồ dùng của bạn.
Ví dụ: Khi trẻ mới đến trường phải cất đồ dùng cá nhân vào đúng ngăn tủ có
ký hiệu của mình, tơi đi cùng trẻ đến ngăn tủ đó, chỉ cho trẻ biết đây là ngăn
tủ có ký hiệu riêng của con để trẻ không cất nhầm vào tủ của bạn khác và chỉ
cho trẻ biết đây là ngăn tủ con sẽ cất balo, quần áo của con vào trong đó,
nhưng trước khi cất con phải gập quần áo gọn gàng vào đã. Tơi cịn giải
thích cho trẻ biết khi con cất đúng ngăn tủ của mình thì khi đến giờ về con sẽ
lấy đồ rất rễ dàng. Không những vậy ngày nào tôi cũng cho trẻ phải gấp quần
áo gọn gàng rồi mới cất vào ngăn tủ, sau một hai lần nhắc nhở và trẻ ngày
nào cũng thực hiện các thao tác như vậy nên trẻ cất và lấy đồ dùng rất thành
thạo và không cần đến sự giúp đỡ của người lớn nữa.
Để giúp trẻ thực hiện được những thói quen tự phục vụ một cách phấn khởi
và nhớ lâu tôi đã thực hiện lồng ghép những bài thơ, bài hát có ý nghĩa giáo
dục giữ gìn vệ sinh để trẻ dễ dàng thực hiện các kỹ năng đó.

  Hình ảnh: Trẻ tự cất ba lo vào tử cá nhân của mình.
- Giáo dục tính tự lập của trẻ thông qua các giờ học và giờ chơi.
Như chúng ta đá biết đặc điểm của trẻ mầm non là học mà chơi, chơi mà học
khẳ năng nhận thức và ghi nhớ của trẻ còn hạn chế nên việc lựa chọn
phương pháp dạy học cho trẻ mọi luc mọi nơi được tôi chú trọng nhất. Trước
tiên tôi xá định rõ nội dung giáo dục tính tự lập cho trẻ cụ thể để thực hiện ở

mỗi hoạt động là cần thiết vì việc xã định này giúp tơi có những biện pháp
nhằm đạt được kết quả giáo dục tốt nhất tuy nhiên khi áp dụng những biện

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


pháp này tôi luôn chú ý đến điều kiện thực tế của lớp, khả năng riêng của
từng trẻ và luôn tôn trọng sự khác biệt ở mỗi cá nhân trẻ.
Tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ theo hướng đổi mới thể hiện được
mối quan hệ hợp tác giữa cô với trẻ, giữa trẻ với nhau, chúng phù hợp với
đặc điểm tâm sinh lý, đặc biệt là nhu cầu và hứng thú của trẻ trong hoạt
động. Trong suốt thời gian trẻ tham gia hoạt động cần duy trì tính hấp dẫn
của nhiệm vụ, tạo cho trẻ hứng thú và niềm say mê khám phá thế giới thơng
qua các trị chơi và các hoạt động tìm tịi khám phá. Trẻ chủ động tích cực
tham gia các hoạt động trải nghiệm, Các tình huống khác nhau trong cuộc
sống. Dần dần trẻ trở nên tích cực chủ động, linh hoạt và tự tin trong mọi
hồn cảnh.
Tính tự lập của trẻ được trải nghiệm trong các hoạt động, trong sinh hoạt
hàng ngày ở gia đình và nhà trường. Đối với trẻ 5 tuổi đã có khă năng làm
một số việc đơn giản, trẻ đã có ý thức về điều đó và ln chứng tỏ khả năng
của mình trong sinh hoạt hàng ngày. Trong giờ học đối với các hoạt động cần
đến đồ dùng của trẻ tơi chỉ chuẩn bị đị dùng đặt sẵn trên bàn sau đó để trẻ tự
lên lấy đồ dùng học tập về vị trí ngồi của mình, kết thúc tiết học cũng vậy tôi
cho trẻ tự cất đồ dùng học tập đúng nơi quy định.
- Ỏ hoạt động học: trong giơ học tốn tơi đã chuẩn bị rổ đồ dùng và bảng
trắng cho mỗi trẻ nhưng tôi đặt chung vào một bàn, tôi cho mỗi trẻ lên lấy
một rổ và một bảng về chỗ của mình để học. Sau khi học xong tôi cũng cho trẻ
cất đồ về đúng vị trí. Hay trong giờ học tạo hình cấn đến hộp màu tôi thường
nhờ trẻ chuẩn bị bàn học và hộp màu cho các bạn.
 

 
 
 
 
 

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


                          Hình ảnh: trẻ tự cắt, lấy đồ dùng học tập.
          Được tự lấy đồ dùng học tập như vậy tôi thấy trẻ rất tích cực, hứng thú
học và ln muốn khám phá xem mình được học gì ở các đồ dùng đó, giờ học
nào của lớp tơi đều thấy trẻ hứng thú từ đầu giờ học đến cuối giờ học. Qua đó
tơi cịn rèn luyện cho trẻ thói quen gọn gàng ngăn nắp, lấy đâu cất đấy.
          - Hoạt động chơi: Là một giáo viên mầm non chắc hẳn ai cũng biết mỗi
khi đến giờ hoạt động góc và hoạt động ngồi trời trẻ đều tỏ ra rất thích thú,
khấn khởi, mong chờ nhất. Không những vậy hoạt động vui chơi là hoạt động
quan trọng nhất nó giữ vai trị chủ đạo ở lứa tuổi này, qua hoạt động này làm
biến đổi về chất trong toàn bộ đời sống tâm lý của trẻ. Vì vậy đối với trẻ ở lứa
tuổi này, đồ vật không phải là thứ để trẻ nghịch như trước đây mà bây giờ

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


qua chơi đồ vật, đồ chơi giúp trẻ khám phá chức năng và phương thức sử
dụng ứng dụng tương ứng ( như cái thìa dùng để xúc múc cơm ăn và có cách
cầm thìa nhất định…) Chính vì vậy tơi rất chú trọng việc tạo điều kiện cho trẻ
được chơi đồ vật, đồ chơi và chơi với bạn bè.
          Ngoài ra trong q trình chơi với đồ vật trẻ cịn bắt chước thao tác của
người lớn. Trò chơi phân vai chính là một hoạt động phản ánh thực cuộc

sống xã hội thu nhỏ. Khi tham gia chơi trẻ được đứng ở vị trí chủ thẻ của
hành động chơi, trẻ có thể được tự mình quyết định làm lấy những gì mà
mình thích chứ khơng phải là người khác ép buộc. Vì vậy, trong khi chơi xuất
hiện ở tré]j tích cực tự nguyện. Hoạt động vui chơi đối với trẻ là hoạt động để
rèn luyện các chức năng tâm lý, sinh lý. Chơi là để phát triển các mặt thể chất
và tinh thần.  Chơi là để học hỏi làm người là để phát triển nhân cách một
cách toàn diện. Với những ý nghĩ to lớn đó, có thể khẳng định rằng: Chơi
cũng là cách để rèn luyện và phát huy khả năng tự lập. Hơn bất cứ hoạt động
nào, trong trò chơi, trẻ được thể hiện khả năng tự lập của mình. Trẻ ln
ln mong muốn mình được tự giải quyết lấy mọi tình huống, chúng có xu
hướng tự hoạt động mà khơng cần sự giúp đỡ của ai. Trẻ có thể tự tiến hành
trò chơi và chơi một cách vui vẻ, hăng say, thích thú.
          Trong hoạt động góc có rất nhiều góc chơi, trong mỗi góc lại có nhiều
nhóm chơi nhỏ. Khi cơ giới thiệu các góc chơi, nhiệm vụ của từng vai chơi, trẻ
bắt đầu tự chọn hoạt động của mình. Có trẻ chọn góc phân vai, có trẻ chịn góc
xây dựng… Lần đầu tiên cháu được đóng chú cơng nhân, được đóng vai bố,
mẹ, vai y tá, bác sỹ,…Làm chú công nhân phải xây nhà, xây hàng rào và xây
nhiều cơng trình khác. Khi đó trẻ sẽ nghĩ ra cách làm cho đẹp, cho nhanh.
Được đóng vai bố, mẹ trẻ sẽ tự làm công việc của bố là di làm hoặc làm công
nhân hoặc là một nông dân chăm sóc cây trong vườn hoặc đưa trẻ đi học, đi
chơi công viên…làm mẹ là biết bế em, cho bé ăn, quét dọn nhà cửa, nấu cơm…
Làm y tá, bác sỹ trẻ sẽ khám bệnh, kê đơn thuốc, tiêm thuốc… Khi trẻ hoạt
động cơ giáo tạo tình huống để trẻ giải quyết. Đồng thời gợi ý, hướng dẫn
thêm để mở rộng vốn hiểu biết cho trẻ trong lúc chơi.
          - Hoạt động ăn, ngủ, vệ sinh:
          Đây là hoạt động nhằm hình thành một số nề nếp, ý thức tự phục vụ của
trẻ một cách rõ nét nhất. Với hoạt động này tôi luôn tạo điều kiện để trẻ tự
làm, tự trải nghiệm những công việc trong các hoạt động hàng ngày trước
giờ ăn tôi hướng dẫn trẻ giúp cô kê bàn ghế, chuẩn bị khăn ăn, khăn lau
miệng, cho trẻ chia bát, chia thìa cho các bạn. Cho trẻ tự xúc ăn, tự giác ăn

hết suất, khi trẻ ăn xong biết tự lau miệng, xúc miệng, uống nước và tự cởi
bớt áo cất vào cặp nếu thấy nóng. Trong giờ ngủ, trẻ biết giúp cô kê giường
ngủ, tự lấy và cất gối đúng nơi quy định. Khi ngủ dậy biết giúp cô gấp chăn và
cất giường ngủ. Tôi giáo dục tính tự lập cho trẻ thơng qua hoạt động vệ sinh

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


cá nhân của trẻ hàng ngày như: Trẻ biết tự rửa tay khi tay bẩn, biết đi vệ sinh
đúng nơi quy định…
          Ví dụ: Như lớp tơi có một số trẻ rất thích cơ chia thìa vào khay và đặt
vào các bàn, nhưng loay hoay mãi không biết chia như thế nào, có khi cịn
chia thiếu, rồi làm rơi hết thìa xuống sàn. Mỗi lần như vậy tơi khơng tỏ ra khó
chịu mà nhẹ nhàng đến bên trẻ hướng dẫn trẻ đếm và chia thìa tương ứng
với số bạn trong bàn đó, sau đó tơi cho trẻ chia tiếp các bàn tiếp theo. Sau
mỗi lần được tôi hướng dẫn động viên trẻ của tôi giờ làm rất thành thạo và
trẻ nào cũng muốn được giúp cô. Được tự tay làm những cơng việc mình
thích tơi thấy trẻ rất phấn khởi, có thể lần đầu trẻ làm rất lâu mới xong,
nhưng các lần sau đó tơi thấy các thao tác của trẻ thành thạo rất nhiều, trẻ
mạnh dạn tự tin hơn. Qua đó những kiến thức tự trải nghiệm của trẻ sẽ được
mở rộng và khắc sâu hơn rất nhiều. Trong quá trình giáo dục cần hình thành
ở trẻ những kỹ năng và thói quen tự lập. Trẻ 5 tuổi đã bắt đầu có khả năng tự
mình làm một số cơng việc đơn giản, trẻ cũng có ý thức vè điều đó và cũng
mong muốn được làm. Giáo dục tính tự lập cho trẻ bắt đầu từ thói quen tự
phục vụ, thói quen vệ sinh cá nhân, thói quen giúp đỡ người khác, những thói
quen đó địi hỏi phải tác động đến trẻ một cách lâu dài, có hệ thống và nhất
qn vì trẻ dễ nhớ nhưng cũng chóng qn. Vì vậy việc luyện tập thường
xuyên các công việc tự phục vừa sức cho trẻ là rất quan trọng và cần thiết.
          Để trẻ đạt được việc tự lập hoàn toàn, tơi đã thực hiện các q trình “
cùng hành động” nghĩa là cho trẻ làm cùng cô. Khi cùng làm với trẻ tơi

thường kết hợp giảng giải, giải thích cho trẻ biết lý do và cách thức hành
động
Ví dụ: Trước giờ ăn cơm để rèn luyện thói quen ăn uống vệ sinh sạch sẽ tôi
cho trẻ đọc bài thơ “Giờ ăn”:
Giờ ăn đến rồi
Vào bàn bạn nhé
Nào thìa, bát, đĩa
Xúc cho gọn gàng
Chớ có vội vàng
Cơm rơi, cơm vãi.
Hay với bài thơ “Bé ơi”
“Bé ơi nhớ nhé
Giờ ăn đến rồi
Rửa tay sạch sẽ

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Trước khi ăn cơm
Bé ngồi ngay ngắn
Mời cô, mời bạn
Cùng bé xơi cơm
Nếu có hắt hơi
Bạn ơi nhớ nhé
Quay ra đằng sau
Tay che miệng mũi
Nếu không như thế
Sẽ mất vệ sinh
Bạn bè cười chê
Chẳng đẹp tí nào

Bé ơi nhớ nhé”.
Đồng thời cũng có thể kết hợp một số bài hát như “ Khám tay”, “Tập rửa
mặt”, “Thật đáng yêu”...qua đó trẻ vui vẻ mạnh dạn và hứng thú, chủ động
hơn với giờ hoạt động.

Hình ảnh: Bé giúp cơ chia thìa vào bát

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Được tự tay làm những công việc mình thích tôi thấy trẻ rất phấn khởi, có thể
lần đầu trẻ làm rất lâu mới xong, nhưng các lần sau đó tôi thấy các thao tác
của trẻ thành thạo rất nhiều, trẻ mạnh dạn tự tin hơn. Qua đó những kiến
thức tự trải nhiệm của trẻ sẽ được mở rộng và khắc sâu hơn nhiều.
Trong quá trình giáo dục cần hình thành ở trẻ những kỹ năng và thói quen tự
lập. Trẻ 5 tuổi đã bắt đầu có khả năng tự mình làm một số công việc đơn
giản, trẻ cũng có ý thức về điều đó và cũng có mong muốn được làm. Giáo dục
tính tự lập cho trẻ bắt đầu từ thói quen tự phục vụ, thói quen vệ sinh cá nhân,
thói quen giúp đỡ người khác, những thói quen đó đòi hỏi phải tác động đến
trẻ một cách lâu dài, có hệ thống và nhất quán vè trẻ dễ nhớ nhưng cũng
chóng quên. Vì vậy việc luyện tập thường xuyên các công việc tự phục vụ vừa
sức cho trẻ là rất quan trọng và cần thiết.
Để trẻ đạt được việc tự lập hoàn toàn, tôi đã thực hiện quá trình “cùng hành
động”, nghĩa là cho trẻ làm cùng cô. Khi cùng làm với trẻ tôi thường kết hợp
giảng giải, giải thích cho trẻ biết lý do và cách thức hành đợng.

Hình ảnh: Trẻ thích thú tham gia rửa tay cùng các bạn
Để trẻ có được những kỹ năng đúng nhất thời gian đầu năm tôi vừa làm mẫu
kết hợp phân tích cách làm các kỹ năng cần thiết, sau đó tôi cho trẻ tự làm,
chỉ nhắc nhở bằng lời đối với những trẻ nhút nhát, và tôi cho trẻ thường


LUAN VAN CHAT LUONG download : add


xuyên được thực hành các kỹ năng đó (tự rửa tay, rửa mặt, súc miệng nước
muối, tự cởi và gấp quần áo, tự cất và lấy dép đúng nơi quy định....)
Qua quá trình trẻ được thực hiện hàng ngày dần dần trở thành thói quen, trẻ
làm sai hay quên cô giáo đã nhắc nhở trẻ thực hiện ngay, từ đó trẻ nào cũng
thành thạo tất cả các kỹ năng cần thiết để hình thành nhân cách sau này cho
trẻ.
7.2.5. Biện pháp 5: Giáo dục, rèn luyện tính tự lập cho trẻ ở mọi lúc, mọi
nơi phù hợp với hoạt động.
Tôi cũng chú trọng đến việc giáo dục trẻ kỹ năng lao động tự phục vụ, kỹ
năng vệ sinh moi trường, kỹ năng giúp đỡ người khác thông qua các buổi tổ
chức hoạt động trong tháng như: Khi ra sân trong giờ lao động phải biết
nhặt rác bỏ vào thùng, tưới cây, nhặt cỏ, lau lá cây. Khi thực hiện các hoạt
động này tôi cùng làm với trẻ và tôi thường giải thích cho trẻ hiểu ý nghĩa,
tác dụng của từng hoạt động.
Phần lớn trẻ 5 tuổi tính tự lập đã phát triển. Trẻ thường thích tự làm mọi
việc, tuy nhiên các thao tác còn vụng về, lúng túng dễ làm hỏng việc, lúng
túng dễ làm hỏng việc, cần phải có sự hướng dẫn trẻ trong công việc để trẻ
làm đúng theo yêu cầu của người lớn. Bản thân người lớn cần tạo điều kiện
trẻ hoạt động một cách tự lập tức là tạo cho trẻ tự tin thực hiện. Trẻ làm sai
người lớn chỉ dẫn trẻ làm lại thì sẽ được, có như vậy trẻ mới được trải nhiệm
công việc mình làm nó khó và dễ như thế nào. Người lớn ở đây là cô giáo, là
cha mẹ và những người thân trong gia đình gần gũi với trẻ. Cô giáo có thể
giúp đỡ bằng các câu hỏi gợi ý, khuyến khích trẻ tích cực hoạt động và sử
dụng những kinh nghiệm sẵn có của mình vào trong quá trình hoạt động.
Việc làm này được lặp đi, lặp lại trong ngày, dần dần khả năng tự lập của trẻ
càng phát triển.

- Để mỗi ngày đến trường đều là một ngày vui thực sử của trẻ thì ngay từ
hoạt động đón trẻ đến khi trả trẻ cho phụ huynh vào cuối ngày tôi luôn chuẩn
bị cho mình tâm thế vui tươi , ân cần, niềm nở và hướng dẫn trẻ có một số kỹ
năng cơ bản như khi bố mẹ đưa đến lớp trẻ tự cất đồ dùng cá nhân vào tủ, tự
cất dép lên giá và khi ra về cũng vậy. Ngày nào cũng thực hiện như vậy tôi
nhận thấy trẻ đã có được kỹ năng nhất định và không cần bố mẹ hoặc cô giáo
nhắc nhở.
Như chúng ta đã biết hoạt động lao động là một loại hoạt động nhằm tạo ra
những sản phẩm có ích cho xã hội, những giá trị vật chất và tinh thần cần
thiết cho loài người. Những phẩm chất tâm lý của người lao động chưa thể
có được ở tuổi mầm non nhưng những tiền đề của chúng đang được hình
thành ở lứa tuổi này. Việc hình thành những tiền đề cần thiết cho hoạt động

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


lao động ở lứa tuổi mầm non lại được diễn ra theo con đường đặc biệt, chủ
yếu ở bên ngoài việc thực hiện nhiệm vụ lao đợng.
 

Hình ảnh: Trẻ lao động chăm sóc cây xanh
Chính vì vậy tơi đặc biệt chú trọng đến rèn trẻ  kỹ năng lao động tự phục vụ,
kỹ năng vệ sinh môi trường thông qua hai buổi tổ chức hoạt động trong
tháng. Hằng ngày tôi thường chú trọng dạy trẻ những hành vi văn hóa trong
ăn uống qua đó tèn kỹ năng lao động tự phục vụ và kỹ năng giúp đỡ người
khác như: biết rửa tay sạch sẽ trước khi ăn, chỉ ăn uống tại bàn, biết cách sử
dụng những đồ dùng, vật dụng trong ăn uống một cách đúng đắn, biết mời
trước khi ăn, ăn uống gọn gàng không rơi vãi, nhai nhỏ nhẹ không gây tiếng
ồn, ngậm miệng khi nhai thức ăn, ăn hết suất ......biết giúp đỡ cô giáo dọn dẹp,
xếp đồ dùng đồ chơi đúng chỗ, ngồi ngay ngắn không làm ảnh hưởng đến

người khác....  Khi ra sân trong giờ lao động phải biết nhặt rác bỏ vào thùng,
tưới cây, nhặt cỏ, lau lá cấy ..... Khi thực hiện các hoạt động này tôi cùng làm
với trẻ và tôi thường giải thích cho trẻ hiểu ý nghĩa tác dụng của từng hoạt

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


động. Từ đó trẻ sẽ hiểu và học tập theo cô, dần dần hoạt động có ý thức đó sẽ
trở thành kỹ năng giúp trẻ thực hiện hoạt động một cách tự nguyện mà
không có cảm giác ép buộc sai khiến. Trẻ còn cảm thấy vui và rất hứng thú vì
đã làm được một việc nên làm giống như lời cô dạy.
Trong quá trình trẻ thực hiện cô cùng làm với trẻ nhưng vẫn phải theo dõi,
giám sát và cho trẻ tự giải quyết một số tình huống sảy ra như: có một vài
bạn không tự giác lao động, vứt rác không đúng nơi quy định, thao tác vệ
sinh không gọn gàng….Cô gợi ý cho trẻ tự giải quyết bằng cách nhắc nhở lẫn
nhau nhưng tuyệt đối tránh tình trạng “Thủ lĩnh”. Nếu được bạn góp ý mà trẻ
không xuay chuyển thì cô mới giải quyết. Từ đó hình thành cho trẻ bản lĩnh,
sự linh hoạt giải quyết các tình huống sảy ra.
7.2.6. Biện pháp 6: Giáo dục tính tự lập cho trẻ bằng hình thức khích lệ
động viên.
Mỗi chúng ta khi làm việc tốt ai cũng mong muốn nhận được lời khen và trẻ
con cũng vậy. Theo các chuyên gia, việc giáo dục trẻ mầm non điều quan
trọng là quá trình để trẻ khám phá, học cách làm và rút ra kinh nghiệm, tự
lập cho lần sau chứ không phải kết quả như thế nào. Tôi luôn quan niệm rằng
chúng ta làm việc rất nhiều lần mới có thể thành thạo, nên khi trẻ bắt đầu
làm dù có chậm hay sai sót thì cũng là chuyện rất bình thường. Nhận thức
được điều đó tôi không bao giờ chê trách khi trẻ làm sai, ngược lại tôi luôn
khích lệ để trẻ hào hứng và tự lập hơn, tôi luôn khen trẻ đúng lúc khi trẻ có sự
tiến bộ.
Luôn khuyến khích trẻ nói ra những điều mình nghĩ và làm những gì mình

cho là đúng. Nếu trẻ nói sai, sẽ không ai chê trách bởi phương châm “Thà làm
sai còn hơn không làm gì cả”. Hơn nữa, bằng cách dám mắc sai lầm, trẻ sẽ
mạnh dạn hơn và đánh giá được bản thân. Với việc khen trẻ đúng lúc tạo cho
trẻ tâm thế thoải mái và thi đua trong quá trình học tập và rèn luyện như vậy
hiệu quả giáo dục tăng lên.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Hình ảnh khích lệ động viên trẻ.
7.2.7. Biện pháp 7: Tun truyền, phối kết hợp với phụ huynh cùng giáo
dục tính tự lập cho trẻ.
Như chúng ta đã biết thời gian trẻ đến trường nhiều hơn rất nhiều so với
thời gian ở nhà. Những bài học trẻ được học ở trường giúp trẻ phát triển
đúng yêu cầu ở độ tuổi, giúp trẻ phát triển một cách toàn diện cả về thể chất
lẫn tinh thần và nhận thức, giúp trẻ tự tin, mạnh dạn, tích cự và chủ động khi
tham gia các hoạt động cùng cô và bạn.
Tuy nhiên để công tác chăm sóc giáo dục trẻ ở trường đạt kết quả tốt nhất,
tránh trường hợp cô giáo ở lớp thì giáo dục trẻ tính tự lập, còn về nhà cha
mẹ lại luôn làm giúp trẻ mọi việc. Chính vì không muốn tình trạng đó sảy ra
nên tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh trong những giờ đón trả trẻ,
trong các buổi họp phụ huynh về mọi vấn đề có liên quan đến trẻ ở trường và
đặc biệt là giáo dục tính tự lập cho trẻ. Bởi không phải phụ huynh nào cũng
có nhận thực đúng đắn về vấn đề đó.
Đa số phụ huynh đều đã nhận thấy vai trò và tính quan trọng của việc giáo
dục tính tự lập cho trẻ, bởi phụ huynh đã thường xuyên rèn luyện tính tự lập
cho con mình tại gia đình, họ thấy trẻ rất mạnh dạn, tự tin trong mọi công
việc hàng ngày trong gia đình cũng như ở những nơi công cộng khác. Bên
cạnh đó có một số phụ huynh thì lại cho rằng 5-6 tuổi mới phù hợp để rèn
tính tự lập vì ở lứa tuổi đó trẻ mới có thể tự làm được những kĩ năng tự phục

vụ.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Trong quá trình rèn tính tự lập cho trẻ, một số phụ huynh tâm sự rằng có
nhiều vướng mắc khi giáo dục tính tự lập cho trẻ vì do thời gian cho trẻ còn
hạn chế; nhiều gia đình thì không thống nhất được quan điểm giáo dục trẻ;
bố, mẹ thì muốn con tự làm những công việc vừa sức, nhưng ông, bà sợ cháu
mệt thì làm hộ trẻ dẫn đến kết của của việc rèn tính tự lập cho trẻ chưa thành
công. Một số phụ huynh khác thì có ý kiến hoàn toàn nhờ cô giáo chủ nhiệm,
chứ về nhà bố mẹ nói không nghe lời.
Tôi luôn tuyên truyền với phụ huynh hiểu thế nào là cho trẻ được tự lập, tự
làm những việc trong khả năng của trẻ, bố mẹ chỉ là những người làm mẫu
và hướng dẫn trẻ làm không nên làm giúp trẻ, hay khi trẻ đã biết làm rồi thì
người lớn nên khuyến khích động viên trẻ, cho trẻ rèn luyện tính tự lập đó
nhiều lần để trở thành các kỹ năng cần thiết trong cuộc sống của trẻ.
* VD: Tôi thấy một số trẻ lớp tôi rất được bố mẹ nuông chiều không bao giờ
tự làm một việc gì, đến lớp thì đợi cô bà bạn giúp. Tôi đã trò chuyện với phụ
huynh để nắm bắt được tình hình của con mình và tôi tuyên truyền cho họ các
phương pháp về giáo dục tính tự lập cho trẻ ngay từ nhỏ để phụ huynh có thể
áp dụng tại gia đình. Tôi có thể gợi ý cho họ về cách giáo dục trẻ tự lập
“Anh chị cứ để các bé tự đi dép được đấy ạ, chị cứ để bé tự lấy và đi thử
xem....” Từ đó phụ huynh tất tin tưởng gửi con đến trường.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Hình ảnh trao đổi tun truyền với phụ huynh
Tơi cũng tuyên truyền với phụ huynh quan sát ý thức của trẻ trong các điều

kiện và tình huống hàng ngày như quan sát xem trẻ có biết tự đi rửa tay bằng
xà phòng khi thấy tay bẩn chưa, hay sau khi đi vệ sinh đã biết xả nước chưa,
sau khi chơi xong có biết tự đi cất đồ chơi gọn gàng hay cần bố mẹ nhắc nhở,
giúp đỡ, khi người lớn nhờ trẻ lấy giúp ly nước, bật ti vi, hay tắt quạt thì biểu
hiện của trẻ ra sao. Trẻ có thích tự xúc cơm, tự mặc chuẩn bị quần áo khốc,
khẩu trang khi đi ra đường hay khơng….để từ đó có những biện pháp rèn
luyện và giáo dục trẻ thêm.
Trong gia đình việc tạo mơi trường tự lập cho trẻ là rất cần thiết. Vì vậy
người lớn trong gia đình cần tạo ra các tình huống để thu hút trẻ làm nhiều
hơn

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Như: Dọn đồ chơi, nhặt rau cùng mẹ, tự xúc cơm ăn. Khi làm một việc gì cùng
trẻ nên phân tích, giảng giải cho trẻ biết lý do và cách thức hành động. Tạo
điều kiện cho trẻ tham gia vào bất cứ gì trẻ muốn (phơi quần áo bé đưa dần
cho mẹ cất, quần áo của bé để mẹ phơi lên dây,…) Tuy có mất thời gian một
chút, nhưng sự kiên nhẫn của người lớn là chiều khóa thành cơng của trẻ,
dần sẽ hình thành trẻ tự giác, tính tự quyết định, khả năng tự xoay sở của
mình. Nhờ có sự phối kết hợp giữa giáo viên với cha mẹ trẻ mà tơi thấy trẻ
của lớp tơi ln có tính tự lập cao, trẻ mạnh dạn tự tin, các kĩ năng tự phục
vụ, kĩ năng giữ gìn vệ sinh, kĩ năng giúp đỡ người khác luôn thành thạo và
rất vui vẻ nhiệt tình khi được tự lập.
8. Những thơng tin cần được bảo mật: khơng có
9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến
- Về không gian: Trường mầm non Trung Kiên và một số trường mầm non
trong huyện.
- Về nhân lực:
+ Giáo viên có lịng nhiệt tình, u nghề, mến trẻ, yêu thương, quan tâm chăm

sóc trẻ.
+ Phải vững vàng về chun mơn, có các kĩ năng thực hiện động tác trong bài
tập dứt khốt chính xác.
+ Giáo viên có khả năng tổ chức các hoạt động phát triển tình cảm kĩ năng xã
hội tốt, linh hoạt tùy vào nội dung từng bài tập.
+ Cần tạo cho trẻ sự hứng thú khi tham gia vào các hoạt động tập thể.
+ Phụ huynh phải luôn quan tâm đến con em mình và phối hợp với giáo viên
giáo dục kĩ năng tự lập cho trẻ tốt.
+ Giáo viên và phụ huynh cần trao đổi về tình hình học tập của trẻ để có biện
pháp giáo dục tốt nhất.
-Về thời gian: Ngay từ khi nghiên cứu xây dựng đề tài, tôi đã áp dụng vào
thực tiễn giảng dạy của mình, đồng thời vận động các giáo viên ở một số
trường cùng áp dụng. Để đạt được những kết quả cao nhất tôi chia làm 3 giai
đoạn:
+ Giai đoạn 1 (Từ tháng 2/2019 đến tháng 5/2019): Tìm hiểu và khảo sát
thực trạng giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo tại trường Mầm non Trung
Kiên và một số trường mầm non trên địa bàn Huyện Yên Lạc,
+ Giai đoạn 2 (Từ tháng 6/2019 đến tháng 12/2019): Áp dụng các biện pháp
giáo dục tính tự lập vào q trình giảng dạy.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


+ Giai đoạn 3 (Từ tháng 01/2020 đến tháng 02/2020): Khảo sát chất lượng
trẻ đầu ra, đánh giá hiệu quả khi áp dụng đề tài, viết báo cáo sáng kiến.
-  Về cơ sở vật chất, trang thiết bị
         - Mỗi lớp trang bị đầy đủ các loại đồ dùng học tập, đồ dùng đồ chơi, đồ
dùng vệ sinh cá nhân cho trẻ như: Khăn mặt, cốc uống nước, xà phòng
thơm….
         - Nhà trường có lớp học rộng rãi, trang thiết bị phục vụ cho các hoạt

động như: Giá khăn, giá dé, giá cốc,….
         - Phụ huynh chuẩn bị đầy đủ đồ dùng cho trẻ khi đến lớp, đảm bảo mỗi
trẻ có một gói cá nhân riêng
10. Kết quả thu được sau khi áp dụng sáng kiến.
10.1. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp
dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả
Qua quá trình áp dụng những biện  pháp trên vào việc giáo dục tính tự lập
cho trẻ tại lớp 5 tuổi B, tơi đã thu được những kết quả đáng mừng:
* Đối với giáo viên                         
Giáo viên đã nắm chắc nội dung, phương pháp giáo dục phát triển tình cảm kỹ
năng xã hội cho trẻ.
Biết cách tổ chức tiết học linh hoạt phù hợp với tình hình thực tế của địa
phương, của trường, của lớp.
Lồng ghép nội dung giáo dục tính tự lập cho trẻ thông qua các hoạt động
khác một cách linh hoạt phù hợp.
Giáo viên đã tạo được môi trường sống gần gũi, thân thiệt cho trẻ để trẻ thấy
thích đi học hơn.
*  Đối với phụ huynh
Thấy được vai trò quan trọng của việc thường xuyên rèn luyện tính tự lập đối
với bản thân và đối với trẻ.
Thường xuyên trao đổi với giáo viên chủ nhiệm hơn, nắm bắt được kế hoạch,
nội dung giáo dục của trường cũng như của lớp.
Thống nhất với giáo viên chủ nhiệm lớp về nội dung, phương pháp giáo dục
trẻ.
- Không chỉ quan tâm đến việc học tập của con mà nhiều các bậc phụ huynh
còn tham gia đóng góp kinh phí, ủng hộ ngun vật liệu, ngày công trong việc

LUAN VAN CHAT LUONG download : add



×