Con bị bắt nạt: dạy con im lặng hay đánh lại?
Khi thấy con bị bắt nạt, nhiều bậc phụ huynh dạy con: đánh lại, hoặc im lặng
là vàng
Thất vọng nhìn con trai yếu đuối
Hàng ngày nhìn Tít – 7 tuổi đi học về với những vết bầm trên vai, trên cổ, chị
Hằng (Hàn Thuyên, Hà Nội) buồn, thất vọng lắm. Chị ước giá như Tít đanh đá hơn
lên một chút thì có phải con sẽ không bị những trận bắt nạt vô cớ của các bạn như
thế này không.
Chị tâm sự, Tít cao lớn, khỏe mạnh, mỗi tội hiền quá, lành quá. Trước đây, chị rất
thích tính con hiền hòa như thế này nhưng sau khi con bị bắt nạt quá nhiều, chị
đâm ra chán nản. Chị đưa con đi học võ những mong con biết tự vệ, mạnh mẽ hơn
song chẳng ăn thua dù con có lên đai đều đặn, con vẫn bị bắt bạt, bạt tai từ những
người bạn khác.
Chị thắt ruột khi nghe con mách mẹ: “Bạn Tú cứ trêu con là con gái, con phải làm
gì hả mẹ?”.
Chị bực mình bảo con: “Bạn nào đánh con, trêu con, bắt nạt con, con đánh lại cho
mẹ, đánh thật đau vào”.
Thế nhưng tình hình không có gì tiến triển, có những lúc chị nghĩ: "Mặc kệ con,
đứa trẻ nào cũng phải trải qua điều này, cứ coi như đó là những bài học vào đời
cho con, biết đâu, qua chuyện này, con sẽ mạnh mẽ hơn".
Khi con bị bắt nạt, dạy con đánh lại bạn là sai lầm (Ảnh minh họa)
Cùng cảnh ngộ là trường hợp bé Min 6 tuổi. Thời gian con mới nhập học lớp 1, chị
Hường Lâm (An Dương, Hà Nội) mừng lắm vì con học hành chăm ngoan, chủ
động học, và tỏ ra rất thích đi học gặp gỡ bạn bè. Thế nhưng sau một thời gian, chị
thấy bé thay đổi rất nhiều: bé không muốn đến lớp, tự ti khi tiếp xúc với mọi
người; trước những giờ đến lớp, bé bỗng dưng bị đau bụng, đau đầu nhiều hơn.
Và khi chị thấy những vết bầm tím trên tay con, chị xót xa hiểu dần ra vấn đề. Chị
tâm sự: “Trước nó hồn nhiên, vô tư lắm nhưng giờ bé rất hay giận dữ, ủ rũ. Hỏi tại
sao thì con chỉ khóc lóc”.
Tuy nhiên, khác với nhiều chị em khác là mặc kệ, chị Lâm quyết định tìm hiểu và
dạy con cách đối phó. Cách làm của chị rất đơn giản, ngoài những giờ học của con,
chị cùng con xem những bộ phim hoạt hình có những nhân vật dũng cảm chiến đấu
với quái vật.
Sau mỗi bộ phim, chị lại ngồi phân tích cùng con: “Chàng hoàng tử đó thật dũng
cảm phải không con, con hãy đừng khóc, đừng đứng một chỗ chịu trận. Con hãy
nói rõ quan điểm của mình với người bạn đó là: tớ không đùa đâu nhé, nếu đùa một
lần nữa tớ sẽ mách cô, mách bố mẹ cậu”.
Chị cũng nhận thấy là do chị cũng bao bọc bé từ nhỏ, từ đó, cuối tuần vợ chồng chị
thường xuyên cho bé đi chơi đến công viên, chỗ có đông trẻ nhỏ.
Quả nhiên, sau một thời gian, con mạnh mẽ hơn, ít bị bắt nạt hơn và vui vẻ hơn khi
đến lớp.
Dạy con cách đối phó khôn ngoan
Trả lời về vấn đề này, chuyên gia tư vấn tâm lý Hồng Hà cho rằng, cha mẹ cần
hiểu và cùng con giải quyết vấn đề này. Bậc phụ huynh không nên quá lo lắng bởi
hiện tượng này không phải là hiếm, đặc biệt khi con bắt đầu một môi trường mới,
vì thế cha mẹ cần sát sao để ý đến những biểu hiện của con: bỗng nhiên sợ đi học,
trẻ hay viện cớ đau bụng, đau đầu để trốn tránh việc tới trường, tâm trạng bất an,
chấn thương ở người.
Tuy không hiếm song nếu không quan tâm, giúp đỡ tinh thần kịp thời, con sẽ hình
thành nên tính cách tự ti, sợ hãi khi đến trường lớp, thu mình với những mối quan
hệ mới, ảnh hưởng tới kết quả học tập và tương lai của con.
Khi thấy con bị bắt nạt, nhiều cha mẹ nghĩ ngay tới chuyện chuyển trường, chuyển
lớp cho con, tuy nhiên đây không phải là một cách làm hoàn hảo, mà cách tốt nhất
nên làm là cha mẹ nên dạy con đối mặt với vấn đề này, cho trẻ lên tiếng, khuyến
khích con nói về điều này và dũng cảm đối diện với nó.
Cha mẹ hãy lắng nghe để hiểu con và cho con thấy mình là một chỗ dựa vững chắc
để con tin tưởng, tâm sự. Bậc phụ huynh hãy trao đổi vấn đề này với nhà trường,
thầy cô để họ để ý kịp thời tới con mình. Bạn có thể gặp trực tiếp phụ huynh của
trẻ bắt nạt bé nhà mình để hai gia đình cùng nhau đưa ra được phương án thích
hợp.
Không chỉ hai trường hợp trên mà rất nhiều phụ huynh cũng gọi điện xin tư vấn đề
hiện tượng con mình bị bắt nạt, chuyên gia chia sẻ, có những phụ huynh dạy con
đối phó rất sai lầm như: nên im lặng, chịu đựng, một điều nhịn là chín điều lành,
quả nhiên, đứa trẻ đó ngày càng sợ hãi, thu mình, lầm lỳ, ít nói. Có nhiều phụ
huynh còn dạy con đánh trả lại, đó cũng không phải là điều hay, chẳng khác gì bố
mẹ gieo vào đầu con trẻ quan niệm dùng vũ lực để giải quyết.
Đứng trước tình huống này, cha mẹ nên khuyên con bình tĩnh, cương quyết “dằn
mặt” trẻ bắt nạt mình bằng chiêu: nhìn thẳng vào họ và dõng dạc nói “không được
trêu tớ nữa”. Nếu tình trạng này vẫn tiếp tục tái diễn, con nên chủ động thông báo
cho thầy cô giáo, bố mẹ biết tình trạng của mình.
Bên cạnh đó, có rất nhiều trường hợp vì xấu hổ nên trẻ thường không nói rõ với
cha mẹ, thầy cô vì thế gia đình và nhà trường cần chú ý để tâm tới sự khác lạ ở trẻ.
Cha mẹ cần lắng nghe và chủ động hỏi han con, việc lắng nghe và động viên hỏi
thăm con không chỉ có lợi trong trường hợp trẻ bị bắt nạt mà còn có lợi trong mọi
vấn đề mà con gặp phải. Điều này cũng giúp trẻ biết được cha mẹ luôn ở bên cạnh,
luôn lắng nghe và hiểu con.
Trang bị cho con những cách đối phó với việc này: Cách chọn bạn, tránh xa những
bạn không tốt, mở rộng mối quan hệ bạn bè thông qua việc tham gia các hoạt động
trường lớp, cho con học võ. Dạy con đi đâu cũng nên đi đông, tránh đi một mình
vào chỗ khuất tầm nhìn của người lớn và tuyệt đối không đáp trả bạn bằng vũ lực.