Sáng kiến kinh nghiệm THPT dạy học dự án vào dạy học chủ đề sơ kết lịch sử việt nam từ nguồn gốc đến giữa thế kỷ XIX lịch sử 10

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƢỜNG THPT ĐÔ LƢƠNG 3

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
Dạy học dự án vào dạy học chủ đề “ Sơ kết Lịch sử Việt
Nam từ nguồn gốc đến giữa thế kỷ XIX” Lịch sử 10 - THPT

Ngƣời thực hiện: NGUYỄN THỊ THANH HUYỀN
Môn : Lịch sử
Tổ: Khoa học xã hội
SĐT: 0988262166

Năm học : 2019 - 2020


PHẦN I - ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài.
Trong chƣơng trình giáo dục phổ thơng, mơn Lịch sử giữ một vị trí rất quan
trọng trong việc giáo dục tƣ tƣởng, tình cảm đạo đức và truyền thống cho học sinh
Qu m n học giáo dục hình th nh phẩm chất c
ng y u nƣớc n ng n n y u
CNXH iết suy ngh độc ập h nh động tập th
v c tổ chức nhận r ết quả
hoạt động c mình phát tri n tối đ tinh thần ch
động đáp ứng y u cầu x y d ng
v ảo vệ tổ quốc XHCN Dạy học tốt
ộ m n Lịch sử nh m g p phần v o th c
hiện mục ti u chiến ƣ c c
Đảng về đ o tạo thế hệ tr
tiếp tục s nghiệp cách

mạng c ch nh đƣ đất nƣớc phát tri n và hội nhập Trong đ những tri thức
lịch sử truyền thống c ý ngh rất quan trọng.
Th c tế tình y u nƣớc bắt đầu từ tình y u qu hƣơng Nh văn hố X viết IlyuE-ren-bua từng nói: "Lịng u nước bắt đầu từ lòng yêu những vật tầm thường
nhất, yêu các cây trồng trước nhà, yêu cái phố nhỏ đổ ra bờ sơng. v..v”. “Q
hương nghĩa nặng tình cao” (H Chí Minh) m đi x i cũng nhớ, khổ đ u lại càng
muốn về.
Thật vậy! Một con ngƣời yêu Tổ quốc thiết th thì c ng y u qu hƣơng mình
sâu sắc c ng y u qu hƣơng thì c ng y u Tổ quốc v ngƣ c lại Qu hƣơng v Tổ
quốc tác động lẫn nhau, bổ sung cho nhau làm phong phú tình cảm c a mỗi con
ngƣời. Chính vì thế mà trong s hình thành nhân cách c a học sinh, lịch sử truyền
thống c ý ngh rất quan trọng.
Trong vài thập kỷ gần đ y do s phát tri n nhanh chóng c a khoa học, kỹ thuật
và cơng nghệ cũng nhƣ q trình hội nhập quốc tế đã dẫn đến nền kinh tế nƣớc ta
trở thành nền kinh tế - tri thức. Trong nền kinh tế - tri thức, kiến thức và kỹ năng c
con ngƣời là nhân tố quyết định s phát tri n c a xã hội. Nhiệm vụ quan trọng đặt ra
cho nền giáo dục là ngoài việc trang bị cho học sinh những kiến thức tối thi u, cần
thiết, các môn học cần tạo ra cho học sinh các năng c nhất định đ khi tham gia sản
xuất hoặc nghiên cứu khoa học, họ có th thích ứng đƣ c với các yêu cầu c a xã hội
Qu n đi m c Đảng về vấn đề này th hiện ở mục tiêu giáo
dục nh m đáp ứng yêu cầu phát tri n kinh tế văn h xã hội c đất nƣớc hiện tại
v tƣơng i Trong đ đặc biệt chú trọng đổi mới nội dung phƣơng pháp dạy học,
thi, ki m tr v đánh giá chất ƣ ng giáo dục V “ Dạy học phải gắn liền với th c
tế, giải quyết đƣ c các vấn đề, các yêu cầu c a th c tế” Dạy học theo d án là một
hình thức dạy học trong đ học sinh th c hiện một nhiệm vụ học tập phức h p, gắn
liền với th c tiễn, kết h p lý thuyết với th c h nh v đánh giá ết quả. Kết quả c a
d
án là một sản phẩm h nh động có th giới thiệu đƣ c. Sử dụng dạy học theo d
án không chỉ giúp học sinh hứng thú, ch
động trong học tập mà còn rèn luyện,
c ng cố rất nhiều kỹ năng Tuy nhi n việc sử dụng dạy học d án mới chỉ áp dụng

ở các trƣờng đại học v c o đẳng. Hiện nay có rất ít giáo viên THPT hi u biết về dạy
học d án và rất hiếm giáo viên sử dụng hình thức này trong giảng dạy Căn cứ
1


o đặc đi m môn học và với mong muốn góp phần nâng cao chất ƣ ng dạy học,
tơi chọn đề tài: Vận dụng phƣơng pháp dạy học dự án vào dạy học chủ đề “Sơ
kết lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến giữa thế kỷ XIX” Lịch Sử 10 – THPT.
v

2.

Mục đích nghiên cứu

Nghiên cứu, xây d ng: dạy học dự án vào dạy học chủ đề “Sơ kết lịch sử
Việt Nam từ nguồn gốc đến giữa thế kỷ XIX” Lịch Sử 10 – THPT. Nh m nâng
cao s liên hệ giữa lý thuyết với th c tiễn, th c hiện hiệu quả đổi mới phƣơng pháp
dạy học. Phát huy tính tích c c ch động sáng tạo, tạo tính hứng thú trong học tập,
giúp học sinh đƣ c trải nghiệm th
c tiễn cuộc sống, góp phần hình thành một số
phẩm chất năng l c c a học sinh; góp phần th c hiện giáo dục hƣớng nghiệp định
hƣớng phân lu ng, cung cấp nhân l c tr c tiếp cho đị phƣơng
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu đề tài giải quyết các vấn đề sau:
- Tổng qu n cơ sở lí luận và th c tiễn c a dạy học gắn liền với trải nghiệm.
- Thiết kế tiến trình dạy học d án qua ch đề “Sơ ết lịch sử Việt Nam từ ngu n
gốc đến giữa thế kỷ XIX”.
- Tiến hành th c nghiệm sƣ phạm tại đơn vị c ng tác v các đơn vị khác.
- Khảo sát kết quả thử nghiệm đề tài thông qua lấy ý kiến c đ ng nghiệp và
học sinh.

4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu áp dụng cho học sinh khối 10 tại đơn vị c ng tác trong năm học
2018 – 2019 và 2019 -2020
-

Nghiên cứu xây d ng ch đề dạy học “Sơ kết lịch sử Việt Nam từ nguồn
gốc đến giữa thế kỷ XIX” b ng dạy học d án.
-

Phạm vi và khả năng nh n rộng cho tất cả các đối tƣ ng học sinh, áp dụng
cho dạy học đại trà ở tất cả các trƣờng THPT, góp phần phân lu ng học sinh sau
THPT.
-

5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Ở đề t i n y t i đã th c hiện các phƣơng pháp nhƣ sau:
-

Phƣơng pháp nghi n cứu tài liệu.

- Phƣơng pháp chuy n gi
- Phƣơng pháp qu n sát
-

Phƣơng pháp nghi n cứu quan sát các sản phẩm hoạt động c a học sinh.

-

Phƣơng pháp ph n tích tổng h p.

-

Phƣơng pháp thống kê.
2


6. Giả thuyết khoa học
Đối với ch đề “Sơ kết lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến giữa thế kỷ
XIX”, dạy học theo d án sẽ tạo cơ hội cho học sinh hoạt động nhóm, trải nghiệm th
c tiễn cuộc sống, phát tri n tƣ duy sáng tạo và niềm đ m m trong học tập, đ từ
đ cố gắng nỗ l c học tập đ đạt kết quả tốt hơn Mặt khác s h p tác các bạn
trong nhóm sẽ tạo cơ hội cho s phát tri n các năng c giao tiếp, trình bày. Nhƣ vậy
phƣơng pháp dạy học d án sẽ có hiệu quả c o hơn về chất ƣ ng dạy học so với áp
dụng phƣơng pháp dạy học truyền thống.
7.

Những đóng góp của đề tài

Đề tài: Dạy học d án qua ch đề kỷ “S kết lịch sử Việt Nam từ nguồn
đến giữa thế XIX”, có những đ ng g
ơ p lý luận và th c tiễn nhƣ s gốc u:
về
- Hệ thống h

cơ sở lý luận về dạy học d án.

- Làm sáng tỏ th c trạng xây d
nh trƣờng phổ thông hiện nay.

ng và tổ chức dạy học theo ch đề trong các

Dạy học d án qua ch đề “Sơ kết lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến giữa
thế kỷ XIX”. Giúp ngƣời học vận dụng kiến thức bài học ngay vào th c tiễn
cuộc sống Đ ng thời khắc sâu kiến thức và hoạt động nhóm sẽ phát huy s sáng tạo c
a học sinh.
-

3


PHẦN II - NỘI DUNG
CHƢƠNG 1 – CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TRẠNG CỦA ĐỀ
TÀI 1.1. Cơ sở lý luận của đề tài
''D án'' đƣ c hi u theo ngh phổ th ng đề án, một d thảo hay một kế hoạch
trong đ đề án, d thảo hay kế hoạch này cần đƣ c th c hiện nh m đạt mục đích đề ra.
1.2. Tổng quan các cơng trình nghiên cứu liên quan đến đề tài:
Có nhiều đề tài vận dụng phƣơng pháp dạy học d án cụ th nhƣ phƣơng
pháp dạy học d v ƣớc đầu th c nghiệm “Dạy học d án” v o ộ môn lịch sử
c a một số trƣờng THPT… Nhƣng đề tài dạy học d án qua ch đề “Sơ kết lịch sử
Việt Nam từ nguồn gốc đến giữa thế kỷ XIX”, mới ở phƣơng pháp tổ chức và thiết
kế nội dung theo hƣớng trải nghiệm, sáng tạo. Học sinh làm việc ch yếu theo
nhóm, có th vận dụng kiến thức i n m n đ
đ ng v i thuyết minh, phỏng vấn.
Hoạt động trải nghiệm dạy học d
án ngoài phạm vi nh trƣờng cịn nh m mục
đích n ng c o ý thức trách nhiệm c
đo n vi n th nh ni n đối với đất nƣớc.
Phƣơng pháp dạy học d án qua ch
đề giúp giáo viên có th tham khảo, sử dụng
một cách sáng tạo, hiệu quả trong dạy học và thơng qua kết quả th

c nghiệm có
đối chứng đ ki m chứng tính khả thi c
đề tài.
1.2.1. Dạy học theo dự án
Là một hình thức dạy học trong đ

ngƣời học th c hiện một nhiệm vụ học

tập phức h p, có mục tiêu rõ ràng, gắn với th
c tiễn, kết h p lí thuyết với th c
h nh Ngƣời học đƣ c hƣớng dẫn đ th c hiện các công việc nhƣ t lập kế hoạch,
t tri n khai th c hiện kế hoạch, ki m tr điều chỉnh, t đánh giá quá trình v ết
quả th c hiện. Hình thức làm việc ch
yếu là theo nhóm, kết quả c a d án là
những sản phẩm cụ th đƣ c trình bày rõ ràng, có th giới thiệu đƣ c.
Qu n đi m đổi mới dạy học hiện n y
tăng tính h nh động, vận dụng kiến
thức giải quyết những vấn đề th c tiễn c
a nguời học, phát huy tính tích c c, ch
động, sáng tạo c ngƣời học, dạy học theo d
án là một trong những hình thức
th c hiện đƣ c qu n đi m này.
1.2.2. Các bƣớc tiến hành của dạy học theo dự án
Dạy học theo d án đƣ c th c hiện theo 5 ƣớc nhƣ s u:
Bƣớc 1: Xác định ch đề, nhiệm vụ học tập và nghiên cứu gắn với yêu cầu
c

a mơn học.

Có th khởi đầu b ng ý tƣởng học sinh quan tâm hoặc những định hƣớng,

chỉ dẫn c a giáo viên.
-

4


Cần tạo ra một tình huống xuất phát, một nhiệm vụ cần giải quyết trong đ
chú ý đến việc liên hệ với hoàn cảnh th c tiễn xã hội v đời sống, chú ý hứng thú
c ngƣời học cũng nhƣ ý ngh c đề tài.
-

Bƣớc 2: Xây d ng kế hoạch th c hiện:
- Học sinh với s hƣớng dẫn c a giáo viên xây d ng đề cƣơng ập kế hoạch
th c hiện
- Xác định mục tiêu c a d án.
- Hình dung nội dung chi tiết và các công việc cụ th , cách thức th c hiện,
các điều kiện cần thiết nhƣ ngu n tƣ iệu, thiết bị cần thiết inh phí ngƣời tham
gi
…D kiến thời gi n đị đi m tri n khai công việc ph n c ng ngƣời th c hiện,
d kiến sản phẩm cần đạt.Tất cả vấn đề tr n đƣ c trình
y trong đề cƣơng hoạt
động và kế hoạch th c hiện.
Khơi g i s hứng thú: Tập th nhóm phải động viên, khích lệ th hiện s say
mê, hứng khởi trong việc nhận nhiệm vụ và hoàn thành nhiệm vụ.
-

Bƣớc 3: Các nhóm th c hiện nhiệm vụ d án:
Thu thập thơng tin: Từ sách báo, tạp chí, mạng internet, khảo sát điều tra,
phỏng vấn, th c đị …
-

-

Xử lí thơng tin: Tổng h p, phân tích dữ liệu (có th bi u hiện b ng sơ đ , bi u

đ ...)
Thảo luận thƣờng xuyên giữ các th nh vi n trong nh m đ giải quyết các vấn
đề và ki m tra tiến độ.
-

-

Xây d ng sản phẩm: Tập h p các kết quả thành một sản phẩm cuối cùng.

Bƣớc 4: Giới thiệu sản phẩm trƣớc tập th lớp
Trình bày, giới thiệu sản phẩm b ng các cách: Bài viết, Powerpoint, bản
, tranh ảnh, mơ hình, k cả việc đ ng ịch, k truyện, phỏng vấn…
-

đ

Bƣớc 5: Đánh giá ết quả đạt đƣ c so với mục ti u xác định

- Học sinh t rút ra những bài học từ việc học theo d án: Đã học đƣ c gì?
Hình th nh đƣ c những thái độ tích c c nào? Có hài lịng về kết quả thu đƣ c h ng?
Đã gặp những h hăn gì v đã giải quyết nhƣ thế nào? Những cảm nhận c a cá nhân
sau khi th c hiện xong một d án?
- Giáo vi n: Đánh giá chất
phƣơng pháp m việc.

ƣ ng sản phẩm giới thiệu, kết quả t

đánh giá

1.3. Cơ sở thực tiễn của đề tài:
1.3.1. Thực trạng dạy và học Lịch sử ở trƣờng THPT.

5


Bộ mơn Lịch sử ở trƣờng THPT có vai trị quan trọng trong việc cung cấp
cho học sinh những kiến thức cơ ản, khách quan, có hệ thống về lịch sử xã hội
o i ngƣời (lịch sử dân tộc Việt Nam) từ khi xuất hiện đến nay, góp phần b i
dƣỡng
ng y u nƣớc y u độc lập dân tộc gắn liền với ch ngh a xã hội, tinh thần
đo n ết dân tộc với hội nhập quốc tế, ý thức góp phần xây d ng và bảo vệ tổ quốc
xã hội ch ngh niềm t hào, niềm tin tƣởng vào s ãnh đạo đúng đắn, sáng suốt
c Đảng cộng sản Việt Nam và thắng l i c a công cuộc đổi mới đất nƣớc, rèn
những năng cần thiết, những th o tác tƣ duy cơ ản.
Những năm gần đ y ộ môn Lịch sử ở trƣờng THPT đã c nhiều th y đổi
tích c c về nội dung phƣơng pháp dạy học. Phần lớn giáo viên hiện nay ở các
trƣờng đã nhận thức đƣ c việc cần phải đổi mới phƣơng pháp dạy học lịch sử theo
hƣớng tích c c lấy học sinh làm trung tâm, phát huy tính tích c c, ch động, sáng tạo
c a học sinh trong quá trình học tập. Nhiều phƣơng pháp dạy học mới đƣ c
giáo viên tiến hành trong quá trình giảng dạy nhƣ: dạy học d án, thảo luận nhóm,
dạy học nêu vấn đề…đã m ng ại kết quả tốt, giúp học sinh có th
nh hội kiến
thức một cách tốt hơn v đ ng thời cũng cho
ản th n ngƣời giáo viên cảm thấy
hứng thú, say mê với s nghiệp.

Tuy nhiên th c trạng dạy và học Lịch sử ở trƣờng THPT hiện nay vẫn còn
nhiều bất cập dẫn đến chất ƣ ng dạy và học chƣ c o Việc th y đổi từ quan niệm
“ngƣời thầy m trung t m” s ng “học tr
trung t m” chƣ đem ại kết quả cao.
Đ số học sinh đều cảm thấy học lịch sử khó nhớ và nhanh qu n các em thƣờng
nhầm lẫn về thời gian xẩy ra s kiện, về địa danh, tên cuộc khởi ngh
nh n vật
lịch sử V đặc biệt đ số học sinh không hi u đƣ c bản chất các s kiện lịch sử,
khơng giải thích đƣ c ý ngh c a các s kiện lịch sử, vai trị cơng lao c a nhân vật
lịch sử… B n cạnh đ việc ôn tập, c ng cố kiến thức cũng chƣ
đƣ c quan tâm
chú ý c a giáo viên, học sinh
h ng đƣ c hƣớng dẫn phƣơng pháp t
học, t
nghiên cứu tìm hi u và ơn tập kiến thức. Kiến thức lịch sử chƣ
c tính i n hệ
th c tiễn, kiến thức hàn lâm, nặng nề.
Từ th c trạng tr n đã đặt ra một yêu cầu bức thiết cho mơn Lịch sử nói riêng
và các mơn học khác ở trƣờng phổ thơng nói chung phải có những biện pháp đổi
mới nh m phát huy những thế mạnh bộ môn và khắc phục những hạn chế đ chất
ƣ ng giáo dục đƣ c nâng cao.
1.3.2. Thực trạng của vấn đề dạy học dự án vào dạy học chủ đề ở
trƣờng THPT.
Khi th c hiện đề tài này, t i đã tiến hành khảo sát điều tra GV và HS trƣờng
THPT Đ Lƣơng 3 ng một số câu hỏi, t i đã thu đƣ c những kết quả đáng , từ đ hi u
đƣ c các mặt nhận thức thái độ và hành vi c a HS về dạy học d án vào dạy học ch
đề cụ th nhƣ s u:
* Nhận thức c a giáo viên và học sinh.
6

Trong quá trình th c hiện đề t i đ tìm hi u về nhận thức, thái độ và phƣơng
pháp tổ chức dạy học d án vào dạy học ch đề sơ kết lịch sử Việt Nam từ ngu n gốc
đến giữa thế kỷ XIX c a GV qua môn lịch sử t i đã tiến hành điều tra, khảo sát, tr o
đổi ý kiến với các GV đ ng giảng dạy ở một số trƣờng trong huyện Đ Lƣơng kết
quả nhƣ s u:
Về nhận thức: phần lớn số GV đƣ c điều tra có nhận thức đầy đ v đúng
đắn về vấn đề dạy học d án vào dạy học ch đề sơ kết lịch sử Việt Nam từ ngu n gốc
đến giữa thế kỷ XIX (60%), còn lại 40% GV nhận thức tƣơng đối đầy đ và chƣ
đầy đ .
Về thái độ: 70% GV c thái độ tích c c đối với việc dạy học d án vào dạy học
ch đề sơ kết lịch sử Việt Nam từ ngu n gốc đến giữa thế kỷ XIX .Tuy vậy, vẫn còn
một bộ phận GV chƣ c thái độ đúng đắn trong việc dạy học d án vào dạy học ch đề
sơ kết lịch sử Việt Nam từ ngu n gốc đến giữa thế kỷ XIX cho HS c a mình. Bên
cạnh đ một số GV lại ngh r ng muốn th c hiện đƣ c d án này
cho HS cần phải c các chƣơng trình hỗ tr c nh nƣớc và phải có ngu n kinh
phí lớn.
Về hình thức tổ chức và phương pháp: qua khảo sát thì các GV đều cho r
ng có th sử dụng cả dạy học d án và dạy học truyền thống, Tuy nhiên, các GV
thƣờng sử dụng dạy học truyền thống vì rất khó có th tổ chức các hoạt động nhóm
cho HS một cách thƣờng xuy n do điều kiện, thời gi n v cơ sở vật chất c a các
trƣờng phổ thông. Về phƣơng pháp dạy học muốn đạt hiệu quả cao thì phải sử
dụng các phƣơng pháp dạy học tích c c phát huy tính năng động, sáng tạo và ch
động c a HS, khắc phục những hạn chế về cơ sở vật chất c trƣờng học. Th c tế
đánh giá về mức độ dạy học nội dung này qua các tiết dạy học d án c a mình, các
GV cũng thẳng thắn nói r ng chỉ thỉnh thoảng mới đề cập đến một cách sơ s i v qua
loa. Nguyên nhân ch yếu là do kiến thức trong bài nhiều, mà thời gi n v cơ sở vật
chất còn rất hạn chế.
*Kết quả hảo sát th c trạng dạy học d án v o dạy học ch đề:
- Kết quả điều tra từ GV

Bảng 1.1. Kết quả điều tra thực trạng phát triển dạy học dự án vào dạy
học chủ đề
TT

Câu hỏi
Rất cần

1

Việc rèn uyện năng c
năng th c h nh cho học sinh c
cần thiết h y h ng?

thiết
95%

Tỉ lệ lựa chọn (%)
Cần thiết
Kh ng cần
5%

thiết
0%

7


Thầy (c ) c

thƣờng xuy n tổ Thƣờng

2 chức hoặc hƣớng dẫn cho học
sinh ập d
án dạy học ch đề
tại đị
phƣơng h y h ng?

Thỉnh thoảng

Không bao

xuyên

giờ

3.2%

40.1%

56.7%

3 Thầy (c ) chọn hình thức n o
Ki m tr
Dạy iến thức Chuẩn ị
đ tổ chức dạy học d
án v o đánh giá mới
ở nh
dạy học ch đề cho học sinh?
16,7%
27,7%

55,6%

i

PP
dạy PP dạy học giải PP bàn
Phƣơng pháp hoặc
thuật học theo quyết vấn đề
nặn ột
dạy học n o đƣ c sử dụng dạy d án
ch đề ?
28%
65.7%
6.3%

tay

4

Thái độ c
HS
hi đƣ c Rất hứng
Hứng thú
5 hƣớng dẫn dạy học d
án v o
thú
dạy học ch đề?
15%
38%

Kh ng hứng
thú
47%

- Kết quả điều tra từ HS
Bảng 1.2. Kết quả điều tra năng lực học tập chủ đề của học sinh THPT
TT
Câu hỏi
Tỉ lệ lựa chọn (%)
Rất qu n trọng
1

2

3

Em đánh giá nhƣ
thế n o về v i tr
c việc học tập
d án theo hoạt
động nh m hiện
nay ?

89%

Ngo i giờ học Thƣờng xuy n
tr n ớp em đã
25%
giành bao nhiêu
thời gi n tìm hi u

về ứng dụng c
các
iến
thức
đƣ c học ?
Em c
th c hiện
Có
ế hoạch học tập 53 %
đã đề r
hi học
tập 1d
án ch đề

Qu n trọng
11%

Thỉnh thoảng
64.7%

Không
14.5%

Kh ng qu n trọng
0%

Kh ng

o giờ

10,3%

Kh ng c

ế hoạch

32.5%

8


khơng ?
Cảm nhận lĩnh hội kiến thức trong q trình học tập dự án vào chủ đề
Mức
độ

Gặp rất
h hăn

Số

221

nhiều Gặp nhiều khó Gặp
hăn
hăn
148

ít khó Khơng gặp khó
hăn

31

0

ƣ ng
Tỷ lệ
%

55.25%

37%

7.75%

0%

Bảng 1 3 Kết quả phiếu điều tr HS về mức độ hi u iết dạy học d án vào
dạy học ch đề sơ kết lịch sử Việt Nam từ ngu n gốc đến giữa thế kỷ XIX.
Nhận thức
Tổng số HS điều tra

Đầy đ

Chƣ đầy đ

Thái độ
Hi u ít

Tích

Tiêu c c

c c
380

Số ƣ ng

35

210

135

240

140

Tỉ lệ (%)

9,2

55,2

35,6

63,1

36,9

Về nhận thức: qua các số liệu điều tra có th thấy r ng phần lớn HS ở các
trƣờng phổ th ng đều cho r ng môn lịch sử là môn phụ, các em ch yếu chỉ chú ý
đến các m n nhƣ tốn í h …cho n n hi đƣ c hỏi các em đều có nhận thức chƣ đầy đ
(chiếm tới 55, 2%), Đặc biệt, còn tới 35,6% các em HS hi u biết rất ít, thậm chí
chƣ iết.
Qu điều tra cho thấy việc nhận thức c a HS THPT còn rất hạn chế v chƣ đầy
đ hoặc có cái nhìn sai lệch, phiến diện. Nhƣ vậy, qua kết quả điều tra có th thấy r
ng: hiện nay, việc đƣ các nội dung giáo dục dạy học d án vào dạy học ch đề vào
trong các bài học ở nh trƣờng phổ th ng đặc biệt là các bài học lịch sử chƣ nhận
đƣ c s qu n t m thích đáng
Về thái độ: đ số HS hi đƣ c hỏi đều c thái độ tích c c và tỏ ra rất hứng thú
(63,1%) Đặc biệt các em thích thú khi tham gia các hoạt động nhóm, vì theo các
em hoạt động nhóm thoải mái mà khả năng ghi nhớ kiến thức lại c o đ ng thời các
em có th phát huy tinh thần đo n ết giữa các thành viên trong tổ, trong lớp với
nhau.
Câu hỏi điều tra:
Hãy nêu những hi u biết c a em về quá trình d ng nƣớc và giữ nƣớc?
Kết quả điều tr

n đầu c a học sinh về quá trình d ng nƣớc và giữ nƣớc:
9


Đi m
Số ƣ ng( em)
Tỷ lệ (%)

Giỏi

Khá

Trung bình

Yếu, kém

70/380

90/380

120/ 380

80/380

18,4

23,7

31,6

26,3

1.3.3. Đánh giá thực trạng phát triển dạy học dự án vào dạy học chủ đề
trong dạy học sinh học ở các trường THPT tại huyện Đô Lương, Nghệ An.
Qu ảng số iệu tr n t i c một số đánh giá nhƣ s u:
- Việc phát tri n dạy học d
án v o dạy học ch đề cho HS hiện n y rất đƣ c qu n
tâm đ th c hiện Tất cả 95% GV đƣ c
hảo sát đều chọn phƣớng án “rất cần
thiết” v 5% chọn phƣơng án “cần thiết” đ
dạy học d án v o dạy học ch đề cho

HS.
- Về mức độ thƣờng xuy n tổ chức hoạt động dạy học d án v o dạy học ch
đề:
Có 40.1% GV đƣ c hảo sát cho thỉnh thoảng c tổ chức dạy học d án v o dạy
học ch đề C đến 56 7% GV chƣ
o giờ tổ chức các hoạt động dạy học d án
v o dạy học ch đề v chỉ c 32%GV
thƣờng xuy n tổ chức hoạt động n y
cho HS. Nhìn chung số giáo vi n c thái độ tích c
c phần lớn đơn thuần là việc
xây d ng làm sao chỉ truyền đạt hết kiến thức cho học sinh nắm đƣ c mà không cần
qu n t m đến bất cứ nội dung nào khác.
- Về thái độ c học sinh hi đƣ c hƣớng dẫn dạy học ch đề dạy học: c 38% hứng thú
15% rất hứng thú c tới 47 % h ng hứng thú điều n y cho thấy cần
phải th y đổi phƣơng pháp v hình thức tổ chức dạy học d án v o dạy học ch đề
đ tạo hứng thú s y m học tập cho ngƣời học
- Cảm nhận nh hội iến thức trong quá trình học tập ch đề c tới 55 25% gặp rất
nhiều h hăn; 37% gặp nhiều h hăn v 7 75% gặp ít h
hăn Tuy r ng các
em nhận thức đƣ c iến thức
nh hội c ý ngh qu n trọng trong cuộc sống song
việc học tập các ch đề gặp nhiều h
hăn Điều đ cho thấy học sinh chƣ
m
quen nhiều với d án v o dạy học ch đề, và còn rất lúng túng với các dạng bài tập
“mở” hi đọc hi u đ trả lời câu hỏi hoặc vận dụng kiến thức đ giải quyết các vấn
đề th c tiễn.
Do vậy, qua nghiên cứu, th hiện thành công dạy học d án vào dạy học ch đề ở
đơn vị công tác tôi muốn chia s một số kinh nghiệm trong việc đổi mới xây d ng
dạy học d án qua ch đề “Sơ kết lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến giữa thế kỷ

XIX” Lịch Sử 10 – THPT.

10


CHƢƠNG 2 – DỰ ÁN DẠY HỌC
SƠ KẾT LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ NGUỒN GÓC ĐẾN GIỮA THẾ KỶ XIX
2.

1. Mục tiêu dạy học:

2.

1.1. Kiến thức:

- Học sinh biết đƣ c nƣớc Việt Nam có lịch sử giữ nƣớc u đời, trải qua nhiều
biến động thăng trầm. Trong quá trình t n tại, phát tri n nh n d n t đã từng ƣớc h p
nhất đo n ết xây d ng một Quốc gia thống nhất, có tổ chức nh nƣớc hồn chỉnh,
có nền kinh tế đ dạng ổn định, có nền văn h tƣơi đẹp giàu bản sắc
ri ng đặt nền móng vững chắc cho s vƣơn n c a các thế hệ nối tiếp.
Ph n tích đƣ c tầm quan trọng c a Lịch sử d ng nƣớc và giữ nƣớc. Truyền
thống y u nƣớc c a dân tộc Việt nam thời phong kiến.
-

Học sinh hi u và biết thêm về vai trò c a nhân dân Việt Nam trong quá
trình o động sáng tạo, xây d ng đất nƣớc cịn phải liên tục cầm vũ hí chung sức,
đ ng lòng tiến hành hàng loạt các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm bảo vệ độc
lập Tổ quốc.
-

- Học sinh biết, hi u và th c hành tốt các loại bài viết nghị luận xã hội; th c
hiện các bài phỏng vấn, phong cách ngơn ngữ chính luận…qu đ trình y đƣ c suy
ngh c a bản thân về vấn đề d ng nƣớc và giữ nƣớc hiện nay.
- Trách nhiệm c a học sinh trong việc bảo vệ và gìn giữ đất nƣớc hiện nay.
- Biết và nắm đƣ c chính sách Pháp luật c Đảng v nh nƣớc trong việc bảo vệ
đất nƣớc hiện nay.
2.1.2. Kỹ năng
- Rèn luyện cho HS

năng xác định kiến thức cơ ản

- Rèn luyện

năng tổng h p vấn đề, so sánh, phân tích.

- Rèn luyện

năng thu thập, sử ý tƣ iệu, ứng dụng công nghệ thông tin

(PowerPoint – Word), xây d ng các video…vào việc xây d ng bài thuyết trình.
- Rèn khả năng m việc hiệu quả theo nhóm
- Sử dụng bản đ tƣ duy đ phát tri n các ý tƣởng cá nhân về một ch đề nào
đ biết cách sử dụng
thuật KWL, biết sử dụng các phàn mềm Power Point,
Word Prezi… chèn hình ảnh, âm thanh, tạo video… tạo nên sản phẩm báo cáo d
án học tập.
K năng qu n sát v th nghiệm đời sống; năng trình y một vấn đề; năng x y
năng tr nh uận, thảo luận; d ng một bài thuyết trình c a bộ môn Lịch
sử…
-

11


Phát tri n năng thuyết trình, giao tiếp, thiết lập đƣ c bài phỏng vấn, xây d
ng đƣ c kịch bản...
-

- Rèn luyện

năng sống

+ Tính h p tác giữa các thành viên trong công việc; s chia s ; s phân công
công việc theo năng c; s khéo léo trong giao tiếp; s khoa học trong kế hoạch
học tập và làm việc; Cách thức và những nguyên tắc khi liên hệ công việc v
đề
nghị h p tác với các tổ chức; Thói quen làm việc đúng thơi gi n
hả năng vƣ t
thử thách, tháo gỡ h hăn Phát huy đƣ c năng c riêng, sở trƣờng c
ngƣời
học; khả năng gi o tiếp, thuyết trình, hùng biện, tổ chức s kiện
năng vi tính
tin học...
+ Xây d ng những năng sống cơ ản trong HS sau khi th c hiện d án,
năng gi o tiếp đƣ c nâng lên; cách thức làm việc khoa học hơn; tinh thần h p tác
giữa các thành viên trong tập th th lớp sẽ đƣ c nâng lên.Từ đ
các em sẽ biết
cách tổ chức các s kiện riêng c a lớp một cách hiệu quả.
2.1.3. Thái độ
- Bƣớc đầu hình thành ý thức say mê nghiên cứu khoa học.

- Tích c c tham gia các hoạt động xã hội, tích c c ng hộ các ch trƣơng c
Đảng v nh nƣớc.Tham gia vào việc tuyên truyền giáo dục ý thức, b i dƣỡng ng y u
nƣớc và niềm t hào dân tộc.
- Tích c c b i dƣỡng ý thức vƣơn

n trong học tập, xây d ng và bảo vệ Tổ

quốc.

Có thái độ phê phán, tố cáo các hành vi, vi phạm pháp luật về xuyên tạc
các giá trị lịch sử…
-

3.1.4 Các năng c hƣớng tới hình thành và phát tri n ở học sinh qua d án
- Góp phần hình th nh các năng c: t học, giải quyết vấn đề, sáng tạo, giao tiếp, h
p tác, sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông, sử dụng ngôn ngữ.
- Năng c tƣ duy tổng h p s kiện lịch sử; năng c sử dụng số liệu thống kê; năng c
sử dụng bản đ , bi u đ , tranh ảnh; năng c khảo sát th c tế.
2.2. Đối tƣợng dạy học của bài học:
- D án th c hiện cho học sinh khối 10 THPT

2.3. Ý nghĩa của bài học:
Tìm hi u về Lịch sử từ ngu n gốc đến giữa thế kỷ XIX việc m rất nhiều ý ngh
v đ ng đƣ c ng nh giáo dục v nhiều n ng nh qu n t m Trong chƣơng trình m n học
Lịch sử v các m n học hác c hệ THPT đều c i hƣớng dẫn học sinh tìm hi u về nh v
c n y B n cạnh đ vấn đề cho học sinh tìm hi u ngu n gốc d ng nƣớc và giữ nƣớc
cũng một ch trƣơng ớn trong ng nh giáo
12

dục đ giúp học sinh hi u r hơn về giá trị c a lịch sử qu
đ giáo dục ý thức ảo
t n v phát huy các giá trị lịch sử c đị phƣơng c đất nƣớc v nh n oại
Với tầm quan trọng nhƣ vậy đ i hỏi giáo viên cần có những định hƣớng đúng
đắn cho học sinh đ ng thời hơi g i đƣ c tình yêu qu hƣơng đất nƣớc với môi
trƣờng, tài nguyên thiên nhiên với bản sắc văn h
truyền thống; Từ đ n ng c o ý
thức tơn trọng, giữ gìn, ý thức trách nhiệm, góp phần b i đắp tâm h n, hình thành
nh n cách hơi dậy tình y u qu hƣơng đất nƣớc và niềm t
hào dân tộc trong thế
hệ tr hôm nay. Tuy nhiên, thời gian hạn chế c a tiết học h ng đ
đ các em th
hiện s tìm tịi, hi u biết c a mình chƣ giúp các em c một cái nhìn tồn cảnh và
hơi g
i tình yêu một cách sâu sắc. Mặt khác, các nội dung học tập về: Quá trình
d ng nƣớc và giữ nƣớc, truyền thống y u nƣớc c a dân tộc việt,.. Hiện đ ng n m ở
các môn học khác nhau. Vì vậy, việc cấu trúc, sắp xếp lại một số nội dung dạy học
gần giống nhau, có liên quan chặt chẽ với nhau ở các mơn học trong chƣơng trình
giáo dục hiện hành, xây d ng thành các ch đề theo định hƣớng phát tri n năng c
c ý ngh qu n trọng đối với đổi mới phƣơng pháp dạy học: vận dụng các phƣơng
pháp, hình thức tổ chức dạy học, hoạt động giáo dục tích c
c; đổi mới ki m tra
đánh giá; giảm tải trong quá trình dạy học và nâng cao chất ƣ ng giáo dục.
Thông qua việc th c hiện d án, học sinh đƣ c tham gia các hoạt động ngoại
khoá trong những v i tr
hác nh u nhƣ một báo cáo viên khoa học ngƣời dẫn
chƣơng trình ph ng vi n diễn viên... Học sinh sẽ đƣ c ch động thiết kế các hoạt
động tìm kiếm và xử lý thơng tin, làm việc theo nhóm nội dung tr o đổi, tranh luận
đ xây d ng một kịch bản thống nhất và tri n h i chƣơng trình hoạt động ngoại h …
qu đ học sinh vận dụng đƣ c kiến thức đ giải quyết nhiều vấn đề khác trong quá

trình học tập v đời sống
2.4. Thiết bị dạy học, tƣ liệu, học liệu:
TT
Công
nghệ
phần
cứng
Công
nghệ phần
mềm

Chuẩn

Chuẩn

bị của
thầy

bị của
trị

- Máy tính
- Máy quay

x
x

x
x

- Máy in
- Máy chiếu

x
x

- Phần mềm internet
- Phần mềm violet

x
x

- Phần mềm Word, Power Point c a Microsoft
- Phần mềm chỉnh sửa video clip

x

Thiết bị, tƣ liệu, học liệu

13


- Các phần mềm khác
Tƣ iệu

- Sách giáo khoa: Lịch sử 10;

Ngữ Văn 10; Giáo

x

x

in

dục công dân 12; (NXB Giáo dục)

Đ

-Tranh ảnh, bản đ phim tƣ iệu.
- Các sản phẩm mẫu c a học sinh.

x
x

- Khung tranh tri n lãm.

x

- www wipi edi Bách ho to n thƣ Việt Nam
-

x
x

-

x

-

x

-

x

dùng

Ngu n
internet

Khác

- Thông báo với nh
trƣờng và phụ huynh về
chƣơng trình n y
- Giấy mới
đại bi u, khách mời th m gi chƣơng

x

x
trình...
2.5. Bảng mơ tả các mức độ nhận thức v
hình thành thơng qua ch đề.
Nội dung

Nhận biết

Thơng hi u

định hƣớng năng

c chính đƣ c

Vận dụng

Vận dụng cao

N u đƣ c các
Tổng quan thời kỳ từ
d ng
nƣớc
về các thời đến thế kỷ
kỳ xây d ng XIX. S phát
và phát tri n tri n và tôi
đất nƣớc.
luyện
c a
truyền thống
y u nƣớc.

Ph n tích đƣ c
những
thuận
l i và
khó
hăn c a q
trình

d ng
nƣớc và giữ
nƣớc.

Nhận xét về
cơng cuộc chiến
đấu bảo vệ Tổ
quốc c a nhân
d n t qu
đ
rút ra bài học
cho mình trong
cơng cuộc bảo
vệ đất nƣớc hiện
nay.

Liên hệ th c tế
hiện n y
đất
nƣớc t đ ng
gặp
phải
những
khó
hăn gì trong
q trình
bảo
vệ đất nƣớc.

+ Vai trị,

tầm quan
trọng c a
các cuộc
kháng chiến

Ph n tích đƣ c
những đặc
đi m c a nền
inh t văn
h
nƣớc ta

Liên hệ th c tế
vai trò c a các
cuộc kháng
chiến chống
ngoại xâm với

Giải thích
đƣ c vì sao
ng y u nƣớc
c a dân tộc ta
đƣ c hình

Thống kê
đƣ c các cuộc
đấu tranh
giành và giữ
độc lập từ

14


bảo vệ tổ
quốc.

ngu n gốc đến dƣới thời
thế kỷ XIX
phong kiến.

Xác định đƣ c
+ Vai trò,
vai trò c a các
anh hùng dân
tầm quan
tộc trong s
trọng c a
nghiệp giữ
truyền thống nƣớc.
y u nƣớc
N u đƣ c nét
c a dân tộc
đặc trƣng c a
t đối với
truyền thống
đất nƣớc.
y u nƣớc thời
phong kiến.

Ph n tích đƣ c

những giá trị
c a lịch sử c a
d ng nƣớc và
giữ nƣớc.

N u đƣ c các
+ Trách
trách nhiệm
công dân c a
nhiệm c a
HS hiện nay HS trong việc
đối với đất
bảo t n các
nƣớc trong giá trị lịch sử
hồn cảnh
truyền thống
mới.
c đất nƣớc.

Giải thích
đƣ c các trách
nhiệm cơng
dân c a HS
trong việc bảo
t n các giá trị
lịch sử truyền
thống c đất
nƣớc.

công cuộc bảo

vệ tổ quốc hiện
nay.

thành từ rất
sớm.

Liên hệ th c tế
cơng cuộc gìn
giữ và bảo vệ
ch quyền đất
nƣớc hiện nay.

Thiết kế ý
tƣởng, giải
pháp phát tri n
kinh tế, bảo vệ
giá trị lịch sử
văn h c a
nhân dân trong
gi i đoạn hiện
nay.

Liên hệ th c tế
trách nhiệm công
dân c a HS
trong bảo vệ các
giá trị lịch sử
truyền thống c a
đất nƣớc.

Giải thích
đƣ c ý ngh
c a việc HS
cùng chung tay
bảo vệ các giá
trị lịch sử
truyền thống
c đất nƣớc.

- Góp phần hình th nh các năng c: t học, giải quyết vấn đề, sáng tạo, giao tiếp, h p
tác, sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông, sử dụng ngôn ngữ.
- Năng c tƣ duy tổng h p s kiện; năng c sử dụng số liệu thống
sử dụng bản đ , bi u đ , tranh ảnh; năng c khảo sát th c tế.

; năng

c

2.6. Câu hỏi và bài tập
2.6.1. Câu hỏi mức độ nhận biết
Câu 1: Nêu một vài thành t u tiêu bi u thời d ng nƣớc.
Câu 2: Trình bày một số cuộc kháng chiến tiêu bi u trong lịch sử Việt Nam
từ ngu n gốc đến thế kỷ XIX.
Câu 3: Thống kê các cuộc kháng chiến theo trình t ni n đại vƣơng triều,
ngƣời ãnh đạo và kết quả.
Câu 4: Hoàn thành bảng sau

15

Thời gian

Các cuộc kháng chiến

Năm 938
Năm 1075 - 1077
Năm 1258 – 1288
Năm 1406
Năm 1418 – 1427
Năm 1785
Năm 1789
2.6.2. Câu hỏi thơng hiểu
Câu 1: Phân tích những đặc đi m c a nền kinh tế văn h nƣớc t dƣới thời
phong kiến?
Câu 2: Tại sao có th xem đặc trƣng cơ ản c a truyền thống y u nƣớc Việt
Nam thời phong kiến là chống giặc ngoại xâm, bảo vệ độc lập dân tộc?
Câu 3: Phân tích nguyên nhân dẫn đến các cuộc chiến tranh phong kiến.
Các cuộc chiến tr nh n y đã g y r những hậu quả gì đối với s phát tri n c a nƣớc ta?
Câu 4: Vận dụng kiên thức đã học em hãy ph n tích giá trị c a việc bảo vệ ch
quyền đất nƣớc hiện nay?
2.6.3. Câu hỏi vận dụng
Câu 1: Có ý kiến cho r ng: “Những cuộc kháng chiến chống x m ƣ c trong
các thế kỷ X – XIX đã đ lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu cho các cuộc đấu
tranh ở gi i đoạn s u n y” Em hãy m sáng tỏ ý kiến trên.
Câu 2: Đánh giá vai trò c
phong tr o T y sơn đối với s
lịch sử dân tộc ta ở cuối thế kỷ XVIII.

phát tri n c a

Câu 3: Nhận xét hoạt động ngoại giao c a các triều đại Lý, Trần L sơ Đảng v
nh nƣớc ta cần vận dụng nhƣ thế n o đối với công cuộc xây d ng và bảo vệ Tổ
quốc hiện nay?
Câu 4: Chứng minh nền văn h Đại Việt thời Lý – Trần – H đạt đến trình độ
phát tri n cao và tồn diện.
2.6.4. Câu hỏi vận dụng cao
Câu 1: Qua kiến thức đã học về các cuội đấu tranh chống ngoại xâm c a dân
tộc ta từ thê kỷ X đến cuối thế kỷ XVIII em hãy rút ra bài học cho công cuộc bảo
vệ Tổ quốc Việt Nam hiện nay?
1
6


Câu 2: Là một HS em sẽ m gì đ góp phần bảo vệ và phát huy các giá trị
lịch sử truyền thống d ng nƣớc và giữ nƣớc trong gi i đoạn hiện nay?
2.7. Hoạt động dạy học và tiến trình dạy học
2.7.1. Kế hoạch chung
u đ yảng tiến trình tổ chức các hoạt động học tập. Tiến trình cụ th
c a các hoạt động đƣ c trình y dƣới bảng sau:
Kết quả/ sản
Tiến trình Hoạt động c a học Hỗ tr c a giáo
phẩm d kiến
Thời gian
(tên và yêu cầu
dạy học
sinh
viên
c a sản phẩm;
ti u chí đánh giá)
S

- Tiếp nhận nhiệm

- GV nêu tính

- Thành lập đƣ c

vụ c a GV giao về
tìm hi u những vấn
đề c a d án.

cấp thiết ch đề
và chuy n giao
nhiệm vụ cho
HS b ng các
câu hỏi.

nhóm.
- Bàn kế hoạch

Tổng quan về các
thời kỳ xây d ng
và phát tri n đất
nƣớc.
+ Tìm hi u vai trò,
Tuần 1
(giao
nhiệm vụ
cho hs từ
cuối giờ

dạy tiết 32
PPCT)

Hoạt
động 1:

tầm quan trọng c a
các cuộc kháng
chiến bảo vệ Tổ
quốc.

Khởi
động và + Truyền thống
y u nƣớc c a dân
giao
nhiệm vụ tộc Việt Nam thời
phong kiến.
+Trách nhiệm c a

- Cung cấp tƣ
liệu, hình ảnh
mang tính chất
hỗ tr HS.
- Hƣớng dẫn
HS, hồn thành
phiếu điều tra
thành lập
nhóm.

hoạt động.

- H p đ ng đƣ c
kí kết.
- Học sinh nêu
đƣ c những hi u
biết n đầu có
th chƣ đầy đ
về các nội dung
i n qu n đến bài
học.

- Hƣớng dẫn và
cùng HS kí h p
đ ng.

HS hiện n y đối
với đất nƣớc trong
hoàn cảnh mới.
- Điền nội dung
vào phiếu điều tra
đ thành lập nhóm.
-Thành lập đƣ c
nhóm và kí kết h p
17


đ ng với GV.
Tr n cơ sở các
nhiệm vụ đƣ c
giao, HS th c hiện
các nhiệm vụ theo

nhóm và cơng việc
n y đƣ c th c hiện
ngoài lớp học.

Tuần 1

Hoạt
động 2:
Xây d ng
kế hoạch
hoạt động

- Sau khi thành lập
nhóm các nhóm
xây d ng kế hoạch
làm việc.
- Các nhóm HS
d a trên phiếu định
hƣớng hoạt động
phân công nhiệm
vụ, xây d ng kế
hoạch sinh hoạt
nh m đ hoàn
thành nhiệm vụ
- Học sinh và các
nhóm HS làm việc
ở nhà
- HS làm việc cá

Tuần 1 - 2

Hoạt
động 3:

nhân và nhóm theo
kế hoạch đề ra:
- Thu thập thông

tin, xử lý thông tin,
Th c hiện tổng h p kết quả
d án
nghiên cứu c a các
thành viên trong
nhóm.
- Viết báo cáo kết

- Tr giúp HS
xây d ng kế
hoạch hoạt
động c a nhóm.
- Tr

giúp HS

trong q trình
th c hiện
nhiệm vụ.
- Hỏi đáp th m

- Đề cƣơng chi

tiết cho từng ch
đề ở các nhóm
- Bản phân cơng
nhiệm vụ cụ th
cho từng thành
viên và thời gian
cho việc hoàn
thành nhiệm vụ.

một số vấn đề
đ làm rõ nội
dung ch đề và
các công việc
cần th c hiện.

- Chuẩn bị kế
hoạch th c hiện
d án, phiếu
đánh giá sản
phẩm và những
hỗ tr khác cho
việc th c hiện
d án c a HS.

- Kế hoạch th c
hiện d án c a
nhóm: Phân cơng
nhiệm vụ, thống
nhất đị đi m và
cách thức tiến

hành

- Hỗ tr HS

quả nghiên cứu c a
nhóm và chuẩn bị
trình bày.
18


- Báo cáo kết quả
Hoạt
Tuần 2
(Tiết 1, tiết
2)

động 4:
Báo cáo

- Lắng nghe các - Bản thuyết trình

làm việc c a nhóm. nhóm trình bày
- Lắng nghe và
- Nêu câu hỏi

đánh giá sản phẩm
c a nhóm khác
v đánh
- Thảo luận và tổng
giá nhiệm kết vấn đề nghiên

vụ th c
cứu
hiện.

-Tiến hành
đánh giá sản
phẩm c a các
nhóm
- Nhận xét và
tổng kết hoạt
động nhóm.

báo cáo kết quả
tìm hi u
(video…)
- Bảng đánh giá
hoạt động c a cá
nhân trong nhóm.
- Kết quả đánh
giá sản phẩm c a
nhóm.

2.7.2. Tiến trình dạy học
- D án th c hiện trong 1 tuần (2 tiết)
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
TUẦN 1:
HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG VÀ GIAO NHIỆM VỤ
1.
-

Mục tiêu:

Xây d ng đƣ c các nội dung ch đề cần tìm hi u

-

Thành lập đƣ c các nhóm theo sở thích

-

Phổ biến nhiệm vụ cho các nhóm

-

Rèn luyện năng m việc nhóm
2.
3.

-

Thời gian: Tuần 1 – tiết 1, tiết 2.
Cách thức tổ chức hoạt động

GV cho HS xem một số hình ảnh về các nhân vật lịch sử Việt Nam.

Yêu cầu học sinh nhận xét, cho biết: Vai trò c a các cuộc kháng chiến đối với lịch
19


sử dân tộc?

- GV giới thiệu d án cho học sinh:
GV nhận xét và vào d án: Qua hình ảnh chúng ta vừa tìm hi u đã cho thấy tầm
quan trọng c a việc xây d ng và bảo vệ đất nƣớc. Vậy làm thế n o đ phát huy
-

đƣ c trách nhiệm c a HS trong việc bảo t n và phát huy giá trị lịch sử c a cha ông t
đ lại cũng nhƣ trách nhiệm c a bản th n đối với vấn đề về bảo vệ tài nguyên và
m i trƣờng, bảo vệ Tổ quốc.
Bước 1: GV và HS cùng thảo luận đ xác định nội dung c a d án
Nội dung 1: Khái quát các thời kỳ xây d ng và phát tri n đất nƣớc
Nội dung 2: Vai trò, tầm quan trọng c a các cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc.
Nội dung 3: Truyền thống y u nƣớc c a dân tộc Việt Nam thời phong kiến.
Nội dung 4: Trách nhiệm c a HS hiện n y đối với đất nƣớc trong hoàn cảnh mới. GV dùng bảng K – W – L ( biết- mong muốn- học), khảo sát ý kiến cú HS đ
biết đƣ c nền tảng kiến thức trƣớc khi các em làm d
án, các em mong muốn học
hỏi những gì qua d án, từ đ c s hƣớng dẫn v
điều chỉnh d án cho phù h p.
- GV hƣớng dẫn HS th c hiện kỹ thuật KWL đ th c hiện tốt nhiệm vụ đƣ c giao.
( Phụ lục 1)
Bước 2: Thành lập nhóm
- GV phát phiếu thăm d sở thích nhóm (Phụ lục
II) GV phát trƣớc 3 ng y đ
HS nghiên cứu và
điền.

- HS điền phiếu số 2 ( Phụ
lục II)

- GV Công bố kết quả sắp xếp nhóm theo sở thích.

- HS Các nhóm bàn bạc bầu
nh m trƣởng thƣ í

Bước 3: GV giao nhiệm vụ cho từng nh m hƣớng dẫn lập kế hoạch nhóm.
GV phân cơng nhiệm vụ cho các nhóm
Ban 2: Ban chun mơn (Nhiệm vụ: Xây d ng nội dung hội thảo trình bày trên
Powerpoint và có bản word đi kèm) Chia làm 4 nh m tƣơng ứng với các nội dung c
a d án.
Nhóm
1

Nội dung nhiệm vụ

Điều chỉnh
nhiệm vụ

Tên nhóm
t đặt

Khái quát các thời kỳ xây d ng và phát tri n
đất nƣớc

20


2

Tìm hi u vai trị, tầm quan trọng c a các cuộc
kháng chiến bảo vệ Tổ quốc.

3

Truyền thống y u nƣớc c a dân tộc Việt Nam
thời phong kiến.

4

Trách nhiệm c a HS hiện n y đối với đất nƣớc
trong hoàn cảnh mới.

- Học sinh trong các lớp đều trong v i ngƣời tham gia d hội thảo (Nhiệm vụ: tìm hi
u các tƣ iệu về các ch đề c a bài học).
GV hướng dẫn lập kế hoạch nhóm, kế hoạch làm việc c a cả lớp trong thời gian th
c hiện d án.
-

Bước 4: Phát phiếu học tập định hƣớng (Phụ lục IV) và g i ý cho học sinh một số
ngu n tài liệu có th tham khảo giúp hoàn thành nhiệm vụ.
-

HS nghiên cứu phiếu học tập định hƣớng

-

Lắng nghe, ghi chép, hỏi GV những nội dung chƣ hi u

- GV giải đáp những thắc mắc từ phí ngƣời học (cách thức tổ chức, nội dung tri n h
i…)
Bước 5: Kí h p đ ng học tập ( Phụ lục V )
4. Sản phẩm

Thành lập đƣ c 4 nhóm HS, mỗi nhóm có từ 9 HS Các nh m đã ầu đƣ c các nh m
trƣởng
-

- Các nh m đã th m gi ý ết h p đ ng học tập với GV v ƣớc đầu xây d ng đƣ c kế
hoạch, phân công nhiệm vụ.
TUẦN 1:
HOẠT ĐỘNG 2: XÂY DỰNG KẾ HOẠCH HOẠT ĐỘNG
1. Mục tiêu:
- Các nh m dƣới s hƣớng dẫn c a giáo viên sẽ thảo luận về ch đề đƣ c giao, xây d
ng đề cƣơng nghi n cứu cũng nhƣ ế hoạch cho việc th c hiện d án.
- Các nh m xác định đƣ c những việc cần làm, thời gian d kiến, vật liệu phƣơng
pháp tiến hành.
Các nhóm t phân cơng tìm hi u, nghiên cứu sƣu tầm tranh ảnh, video về các nội
dung đƣ c phân công.
-

- Rèn luyện đƣ c

năng m việc nhóm.

- Góp phần hình th nh

năng thu thập thông tin, phỏng vấn điều tra th c tế.


2
1

- Kỹ năng trình
2.

y vấn đề và viết báo cáo

Thời gian: Tuần 1 Cách thức tổ chức hoạt động:

Bước 1: GV giúp đỡ định hƣớng cho HS và các nhóm trong quá trình xây d ng kế
hoạch làm việc.
Bước 2: Giải đáp thắc mắc cho HS Giúp đỡ HS khi HS yêu cầu.
Bước 3: Các nhóm HS d a trên phiếu định hƣớng hoạt động phân công nhiệm vụ,
xây d ng kế hoạch sinh hoạt nh m đ hoàn thành nhiệm vụ.
-

Viết nhật kí và biên bản làm việc nhóm.

-

Sắp xếp các nội dung đã tìm hi u nghiên cứu đƣ c.

Chuẩn bị tổ chức báo cáo kết quả làm việc thơng qua powerpoint thuyết trình và
tổ chức tr chơi thảo luận, ti u phẩm, tri n lãm...: nội dung, tổ chức cơ sở vật chất,
thiết bị.
-

3. Sản phẩm
- Đề cƣơng chi tiết cho từng ch đề ở các nhóm.
Bản phân công nhiệm vụ cụ th cho từng thành viên và thời gian cho việc hoàn
thành nhiệm vụ.
-

TUẦN1-2
HOẠT ĐỘNG 3: THỰC HIỆN DỰ ÁN
1. Mục tiêu:
Học sinh làm việc theo nh m đƣ c phân công, ch động th c hiện các nhiệm vụ, cụ
th :
Ban tổ chức lên kịch bản chƣơng trình v thiết kế giấy mời (kết h p với nhóm
tun truyền tạo ấn phẩm trình bày trên Word hoặc Publisher )
-

Nhóm tuyên truyền viết 1 bài th hiện đƣ c mục đích chính c a hội thảo sƣu tầm
các đoạn video clip về các cuộc kháng chiến chống x m ƣ c, hình ảnh về
thành cổ loa, tháp mỹ sơn văn miếu, thành nhà H …
+

Nhóm dẫn chƣơng trình viết lời dẫn xây d ng các câu hỏi gi o ƣu với khán giả
giữa các báo cáo.
+

B n chuy n m n sƣu tầm các tài liệu về nội dung bài học (Tìm kiếm và thu thập
thơng tin: các địa chỉ, mạng, qua sách báo, tạp chí, tranh ảnh, số liệu (niên giám
thống )…tƣ iệu lịch sử địa lí nói về q trình d ng nƣớc và giữ nƣớc.
-

Phân tích và xử lí thơng tin, tổng h p kết quả nghiên cứu c a các thành viên trong
nhóm. Trong q trình xử lí thơng tin, các nhóm phải hƣớng đến việc làm rõ các
vấn đề đặt ra trong đề cƣơng nghi n cứu
-

2

2


- Viết báo cáo kết quả nghiên cứu c a nhóm và chuẩn bị trình

y trƣớc lớp

2. Thời gian: học sinh t sắp xếp thời gian và th c hiện nhiệm vụ.
3. Cách thức tổ chức hoạt động
- GV yêu cầu các nh m trƣởng báo cáo về tiến độ cơng việc c a nh m mình đ ng
thời n u các h hăn vƣớng mắc trong quá trình tìm hi u các ch đề.
GV giúp đỡ các nhóm thơng qua việc đƣ r các c u g i ý đ học sinh có th giải
quyết tốt các vƣớng mắc c a nhóm mình.
-

Các thành viên thơng qua báo cáo c a nhóm mình, góp ý, chỉnh sửa bài báo cáo c
a nhóm.
-

Nh m trƣởng tiếp nhận ý kiến đ ng g p c a các thành viên, hoàn thiện báo cáo
c a nhóm, chuẩn bị trình y trƣớc lớp vào tiết sau.
-

- Trong quá trình th c hiện d án các nh m cũng n n c i n ản làm việc nhóm (tham
khảo phụ lục 4); HS cũng n n c nhật kí cá nhân (tham khảo phụ lục 5) đ ghi những
điều em biết, những điều em muốn biết, những điều em hi u sau khi
th c hiện d án, những nội dung nào em thấy hứng thú… đ buổi tổng kết đánh giá
có th chia s với các bạn, với GV…
4. Sản phẩm
- Tổ chức đƣ

c tr chơi xác định đƣ c trên bản đ về vị trí lãnh thổ c a các quốc

gia cổ đại …
- Các báo cáo, tranh ảnh sƣu tầm hái quát về các cuộc kháng chiến… B i thuyết
trình (Powerpoint).
Bài thuyết trình hùng biện về trách nhiệm c a học sinh hiện n y đối với đất nƣớc
trong hoàn cảnh mới.
-

Các nhóm hồn thành sản phẩm: chuy n đến tất cả các bạn trong lớp đ đọc
trƣớc và chuẩn bị các câu hỏi (có th chuy n qua email, copy hoặc in sẵn). Học sinh
nhận đƣ c bài trình bày c a các nhóm, nghiên cứu và chuẩn bị các câu hỏi.
5.

TUẦN 2: tiết 1
HOẠT ĐỘNG 4: BÁO CÁO VÀ ĐÁNH GIÁ
1. Mục tiêu:
- Học sinh áo cáo đƣ c kết quả làm việc c a các nhóm: trình bày báo cáo thơng

qua thuyết trình và tổ chức tr chơi thảo luận,...
- Biết t đánh giá sản phẩm c
-

nh m v đánh giá sản phẩm c a các nhóm khác.

Hình th nh đƣ c năng: ắng nghe, thảo luận, nêu vấn đề v thƣơng thuyết.

2
3