Nâng cao hiệu quả các bài dạy học vẽ tranh đề tài ở khối lớp 7 trường TH &THCS Đông Phú

MỤC LỤC
Các phần

Trang

1.MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài

2

1.2 . Mục đích nghiên cứu

2
2

1.3. Đối tượng nghiên cứu

2

1.4. Phương pháp nghiên cứu
2 .NỘI DUNG

3

2.1. Cơ sở lý luận
2.2. Thực trạng phân môn vẽ tranh trong trường THCS:

3

2.3. Giải pháp để nâng cao chất lượng dạy và học phân môn vẽ tranh
trường THCS:

5

2.3.1. Mục tiêu, nội dung chương trình của phân môn vẽ tranh ở trường
THCS.

5

2.3.2. Các giải pháp đã thực hiện để nâng cao hiệu quả các bài dạy học vẽ
tranh

6

2.3.3. Tiết dạy thực nghiệm :

11

2.4. Hiệu quả của các giải pháp.

14

3.KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1.Kết luận

14

3.2. Kiến nghị

15

TÀI LIỆU THAM KHẢO

16

1


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
Cùng với nhu cầu sự phát triển ngày càng cao của con người về đạo đức, trí
dục và thể mỹ, thì mỹ dục cũng khơng ngừng được phát triển và dần có vai trò
quan trọng trong đời sống của mỗi con người và nhất là thế hệ trẻ. Những năm gần
đây các môn học nghệ thuật được quan tâm nhiều hơn, đặc biệt là môn học Mỹ
thuật. Học Mỹ thuật giúp các em có ý thức tư duy sáng tạo để áp dụng vào thực
tiễn cuộc sống một các tốt nhất. Đồng thời đây cũng là một môn mới được đưa
vào gần đây nhằm đáp yêu cầu phát triển toàn diện và phát huy năng lực của học
sinh. Hiện nay bộ môn Mỹ thuật trong các nhà trường đang còn thiếu, giáo viên
giảng dạy Mỹ thuật cịn ít có cơ hội thảo luận và nghiên cứu sâu vấn đề, nhiều
trường, nhiều giáo viên chưa coi trọng môn học này. Thời lượng dành cho mơn Mĩ
thuật cịn ít , mỗi trường chỉ có một giáo viên và mỗi tuần chỉ có một tiết ở mỗi
lớp. Đó là những khó khăn đối với việc nâng cao chất lượng dạy học bộ môn.
Môn Mỹ thuật trong trường THCS gồm có 4 phân mơn: Thường thức mỹ
thuật, vẽ theo mẫu, vẽ trang trí, vẽ tranh . Mỗi phân mơn đều có cái hay và cái
riêng nhưng phân mơn có tính chất tổng hợp tồn bộ sự hiểu biết và khả năng thể
hiện kĩ năng, kĩ xảo của học sinh trong quá trình học tập , rèn luyện thẩm mỹ đó là
phân mơn vẽ tranh. Để để gây hứng thú, khơi gợi tính sáng tạo và phát huy được
năng lực, sự đam mê của học sinh trong từng bài vẽ tranh, địi hỏi giáo viên phải
ln đổi mới các phương pháp, hình thức dạy học. Đây cũng chính là lý do tôi
chọn để viết sáng kiến hinh nghiệm “Nâng cao hiệu quả các bài dạy học vẽ
tranh đề tài ở khối lớp 7 trường TH &THCS Đông Phú”

1.2 . Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu, tìm tịi những phương pháp, hình thức tổ chức dạy học để nâng cao
hiệu quả tiết dạy học vẽ tranh cho học sinh lớp 7 ở trường TH&THCS Đông Phú.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu là các phương pháp tổ chức dạy học các bài vẽ tranh cho
học sinh khối 7 trường TH & THCS Đông Phú.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu vận dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu để xây dựng cơ sở lí thuyết
-Phương pháp điều tra, khảo sát thực tế, thu thập thơng tin.
- Phương pháp thống kê, xử lí số liệu
- Phương pháp thực nghiệm dạy học trên lớp.
2


2 .NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lý luận
Nghị quyết TW III khoá VIII tiếp tục khẳng định đổi mới phương phương
pháp giáo dục từ quan điểm :”Lấy người dạy làm trung tâm “ sang “lấy người học
làm trung tâm", đổi với môn Mỹ thuật cũng sẽ là một cuộc cánh mạng , thông qua
con đường ấy cái bản chất mỹ thuật thấm vào tâm hồn học sinh.
Xuất phát từ nhu cầu thẩm mỹ ngày càng cao, do vậy việc đào tạo con người
biết nhận thức , cảm thụ cái đẹp ngày càng quan trọng .Những năm qua môn học
mỹ thuật trở thành mơn học độc lập có mục tiêu , sách giáo khoa , thiết bị riêng
cho dạy – học , giáo viên được đào tạo chuẩn chuyên môn , kết quả học tập được
đánh giá nghiêm túc .
Qua nhiều năm giảng dạy , kết hợp với việc dự giờ thăm lớp đồng nghiệp ,
tôi nhận thấy khả năng sáng tạo của học sinh ở phân môn vẽ tranh đề tài còn nhiều
hạn chế , một phần cũng là do giáo viên chưa dầy công đầu tư , chưa thực sự vận
dụng đổi mới phương pháp dạy học gây hứng thú cho học sinh nhằm phát huy tính

tích cực, chủ động, sáng tạo, phát triển tư duy năng lực của các em
2.2. Thực trạng phân môn vẽ tranh ở trườngrTH & THCS Đông Phú
* Thuận lợi :
Môn học Mỹ thuật là một môn học nghệ thuật giúp học sinh thư giản sau nhưng
giờ học căng thẳng , đồng thời môn mỹ thuật cịn giúp các em học tốt các mơn học
khác cho nên nhà trường luôn quan tâm đến việc dạy – học bộ mơn này và đã có
những đầu tư nhất định cho chuyên môn như cung cấp tài liệu , chỉ đạo tổ chuyên
môn thường xuyên thao giảng , dự giờ góp ý để nâng cao trình độ chun mơn cho
giáo viên . Bên cạnh đó Phịng GD đã tổ chức những buổi chuyên đề của mỹ thuật ,
đó là nguồn động viên lớn cho giáo viên .
*Khó khăn:
- Cơ sở vật chất :
Nhà trường chưa có phịng học riêng cho bộ môn, việc ứng dụng CNTT của giáo
viên phục vụ cho mơn học cịn gặp nhiều khó khăn trong tổ chức giờ học, thu hút ,
tạo hứng thú cho học sinh tham gia học tập .từ khi bộ môn được đưa vào giảng dạy,
nhà trường chưa tạo điều kiện cho học sinh đi tham quan thực tế để các em có
thêm kiến thức, thêm vốn hiểu biết để làm bài tốt hơn
Những bức tranh đẹp của học sinh chưa có phịng trưng bày để khuyến khích khả
năng sáng tác tranh của các em , đồng thời còn tạo điều kiện cho học sinh học tập
kinh nghiệm lẫn nhau, cùng nhau học tập tốt hơn.
- Nhận thức vai trò của môn Mỹ thuật ở phụ huynh và học sinh:
3


Trường ở vùng nông thôn, điều kiện tiếp xúc, trải nghiệm các hoạt động văn
hóa nghệ thuật của người dân, trong đó có học sinh cịn hạn chế. Đại đa số các bậc
phụ huynh cịn xem nhẹ mơn học, chưa đầu tư đồ dùng học tập cũng như thời gian
cho con em mình, do đó nhiều học sinh đến lớp khơng có đồ dùng học tập , hoặc
có nhưng thiếu.Trong khi đó có nhiều học sinh xem việc học mơn này chỉ là môn
phụ nên không cố gắng trong học tập. Ngoài ra , sự nhận thức về cái đẹp và khả

năng tư duy còn hạn chế .
- Để thấy rõ thực trạng của việc dạy – học phân môn vẽ tranh ở trường, tơi tiến
hành tìm hiểu qua học sinh khối 7 bằng phiếu điều tra với một số câu hỏi đã có kết
quả như sau:
Tổng số phiếu phát ra học sinh khối 7 có 38 phiếu với các câu hỏi có nội dung
khảo sát như sau :
Câu 1 : Các em có thích các tiết học vẽ tranh mà giáo viên kết hợp công nghệ
thông tin không ?
Kết quả thu được là có hơn 96% học sinh rất thích được học vẽ tranh mà giáo viên
kết hợp cơng nghệ thông tin trong giảng dạy .
Câu 2 : Trong khi vẽ tranh các em biết liên tưởng đến một số vấn đề trong thực tế
cuộc sống không ?
Kết quả: Hầu hết các em chưa biết cách liên tưởng hoặc hình dung ra một hoạt
động, sự việc có liên quan đến đề tài trong khi vẽ tranh. Trong khi đó cách làm này
sẽ giúp các em tạo được bố cục dễ dàng hơn, giúp các em thể hiện khả năng sáng
tạo, tạo ra nhiều sản phẩm khác nhau trong cùng một bài vẽ .
Câu 3 : Các em có thường xuyên được tham gia đánh giá bài vẽ của mình và của
bạn không ?
Kết quả cho thấy việc học sinh được tham gia đánh gia bài vẽ là 50 % số giờ học .
Điều đó cho thấy giáo viên cịn chủ quan trong việc đánh giá sản phẩm của học
sinh, chưa thực sự tạo điều kiện để các em nhận biết cái được và cái chưa được
trong vẽ tranh của mình cũng như của các bạn mà từ đó rút kinh nghiệm cho các
bài vẽ sau.
Câu 4 : Theo em khi học vẽ tranh, dụng cụ trực quan cần thiết như thế nào ?
Kết quả : Có 90%học sinh rất thích những tiết vẽ tranh mà giáo viên có sử dụng
đồ dùng trực quan .
Câu 5 : Giáo viên có thường xuyên tổ chức trò chơi trong các tiết dạy vẽ tranh
không ?

4

Kết quả : Đa số các giờ dạy giáo viên chưa thường xuyên tổ chức trò chơi . Như
vậy giáo viên chưa chú trọng đến việc tạo hứng thú cho học sinh học tập bằng
phương pháp trò chơi để khắc sâu kiến thức cho học sinh.
Từ thực trang trên , tôi nhận thấy phân môn vẽ tranh ở trường TH & THCS
Đông Phú chưa tạo hứng thú và khêu gợi tính sáng tạo chủ động của học sinh trong
q trình học, nên sản phẩm mà các em làm ra chưa thực sự tốt, phần lớn các em
còn phụ thuộc vào tranh ở sách giáo khoa …Do đó bài vẽ của các em chưa phong
phú , khơng có tính sáng tạo .Trong khi đó, để có tranh vẽ đẹp thì cần phải biết tìm
tịi nhiều ý tưởng, phải có và biết vận dụng thực tế , phải thể hiện được cảm xúc
….Vì vậy cần phải có những biện pháp nâng cao chất lượngjcacs giờ học và thực
hành vẽ tranh của học sinh.
2.3. Giải pháp để nâng cao chất lượng dạy và học phân môn vẽ tranh ở lớp 7
trường TH & THCS Đơng Phú
2.3.1. Mục tiêu , nội dung chương trình của phân môn vẽ tranh ở trường THCS.
[1]
* Mục tiêu: Phân môn vẽ tranh ở trường THCS nhằm giúp học sinh đạt những
yêu cầu sau:
-Kiến thức : Hình thành những hiểu biết cơ bản, cần thiết về bố cục, đường nét,
hình mảng, màu sắc, đậm nhạt
-Kỹ năng : Rèn luyện kỹ năng quan sát, qua đó phát triển tư duy trí tưởng tượng ,
sáng tạo. Thực hành được bài vẽ tranh . Biết vận dụng các kĩ năng đó vào cuộc
sống .
-Thái độ : Bước đầu cảm nhận vẽ đẹp của thiên nhiên, cuộc sống, con người.
* Nội dung chương trình phân mơn vẽ tranh ở lớp 7 gồm có bài sau :
Đề tài Tranh phong cảnh.
Đề tài Cuộc sống xung quanh em
Đề tài Tự chọn (Kiểm tra học kỳ 1)
Đề tài An tồn giao thơng

Đề tài Trị chơi dân gian
Đề tài Hoạt động trong những ngày hè (Kiểm tra học kỳ2)
* Phương pháp day –học phân môn vẽ tranh ở trường THCS
Phương pháp quan sát
Phương pháp vấn đáp
5


Phương pháp trực quan
Phương pháp trò chơi
Phương pháp thảo lận nhóm
Phương pháp luyện nhóm
2.3.2 . Các giải pháp đã thực hiện để nâng cao hiệu dạy học các bài vẽ tranh.
a. Sử dụng đồ dùng trực quan linh hoạt tuỳ theo đề tài vẽ tranh:
Mỹ thuật là loại hình nghệ thuật thị giác , vì vậy dạy học mỹ thuật nói chung và
dạy học mỹ thuật nói chung và dạy học vẽ tranh nói riêng khơng thể thiếu trực
quan phải đa dạng , phong phú sẽ tạo hứng thú cho học sinh , kích thích trí tưởng
tượng sáng tạo của các em . Trực quan có thể là đồ dùng dạy học , ảnh chụp , tranh
ảnh của hoạ sĩ hoặc học sinh năm trước , quan sát thực tế …,được sử dụng một các
linh hoạt để đạt kết quả .
*Ví dụ : Đối với bài vẽ tranh : Trị chơi dân gian
Hiện nay trẻ em ít biết đến trị chơi dân gian , cho nên các em gặp khó khăn
trong vẽ hình , do đó trực quan được sử dụng ở bước vẽ hình .Giáo viên có thể cho
học sinh quan sát thực tế hoặc bằng máy chiếu một số trị chơi dân gian , kết hợp
với phân tích để học sinh thấy rõ hơn cách thức thực hiện động tác, tư thế trong các
trò chơi, giúp học sinh nắm bắt những hình ảnh liên quan một cách nhanh chóng ,
các em sẽ thấy thích thú và thể hiện ý tưởng một cách sáng tạo .
Ngồi ra có thể tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi dân gian, từ đó học
sinh vừa được chơi vừa được quan sát những hình ảnh thực tế làm cho học sinh
yêu thích các hoạt động và việc làm của mình .

6


b . Kết hợp công nghệ thông tin phù hợp và có chọn lọc để đạy kết quả cao nhất
trong các tiết dạy vẽ tranh
Sử dụng CNTT trong phân môn vẽ tranh giúp học hiểu rõ hơn những hoạt
động trong cuộc sống , những cảnh đẹp của đất nước , của địa phương…Đồng thời
khi kết hợp CNTT thì trong khoảng cách thời gian cho phép , giáo viên có thể đưa
ra nhiều minh hoạ các bước vẽ tranh , nhiều bố cục khác nhau , hay từ một bố cục
có thể vẽ nhiều hình ảnh khác nhau rồi từ một hình vẽ có thể vẽ màu theo nhiều
hồ sắc khác nhau …Kết hợp CNTTcòn tạo điều kiện cho học sinh được tham
khảo tranh của các hoạ sĩ , của các học sinh năm trước được nhiều hơn với nhiều
màu sắc , đậm nhạt rõ ràng hơn .Khi được xem nhiều hình ảnh , nhiều tranh vẽ
tham khảo , học sinh cảm thấy thích thú và hình thành nhu cầu được vẽ , các em sẽ
tự giác sáng tạo trong học tập có hiệu quả .
Trong khi chuẩn bị giáo án có kết hợp CNTT cho mỗi tiết dạy vẽ tranh , giáo viên
cần phải xác định sử dụng CNTT ở hoạt động nào là hợp lý để mang lại hiểu quả
cao nhất ..
Ví dụ :Với nhiều đề tài khác .
Ở hoạt động cách vẽ tranh , giáo viên thiết kết chiếu cho học sinh xem bố cục khác
nhau để học sinh có thể nắm được đâu là bố cục đẹp cần học tập ,đâu là bố cục
chưa đẹp rút kinh nghiệm ….Ở cách vẽ màu , giáo viên có thể chỉ cho học sinh
thấy rằng cùng một bức vẽ hình có thể có nhiều cách vẽ màu khác nhau .Từ đây ta
thấy rằng khoảng thời gian cho phép thì kết hợp CNTT là giải pháp tốt nhất để
đem lại hiệu quả cho một tiết dạy vẽ tranh.
c. Phối hợp các phương pháp dạy học đặc trưng của phân môn vẽ tranh để tạo
hứng thú và khả năng sáng tạo cho từng học sinh .
Trong quá trình thể hiện ý tưởng ,sáng tạo của các em , cụ thể là vẽ tranh , các em
đang còn lúng túng , vụng về trong việc thể hiện hình ảnh , hình tượng nhân vật

trong bài vẽ để thể hiển rõ nội dung khi vẽ tranh đề tài . vì thế địi hỏi giáo viên
vừa là người thầy vừa là nghệ sĩ , là người đồng hành cùng các em học sinh đi tìm
cái đẹp trong thế xung quanh .ừ những kiến thức cơ bản , những điều các em cảm
nhận về thế giới xung quanh mình
Mỗi thiết dạy vẽ tranh , giáo viên cần phối hợp một số phương pháp để đạt hiểu
quả cao : Phỏng vấn từng học sinh , gợi mở để học sinh có nhiều cách sáng tạo
khác nhau , liển tưởng một số hoạt động hay sự việc rồi hình thành bố cục nhằm
tạo hứng thú , phát huy khả năng sáng tạo cho từng học sinh...
Ví dụ : Đề tài : An tồn giao thơng .
Trong hoạt động I : Tìm và chọn nội dung đề tài .
- Gv hướng dẫn yêu cầu học sinh phân tích đề tài một cách cụ thể để tìm ra
nội dung gần gũi bằng một số phương pháp như vấn đáp :
7


? Em hãy nêu các hình thức tham gia giao thơng ?
? Em thường tham gia hình thức giao thơng nào ?
? Khi tham gia giao thông chúng ta phải chấp hành như thế nào ?
? Bản thân em khi tham gia giao thông em đã chấp hành như thế nào ?
Mỗi học sinh có có cáh hiểu và cảm nhận khác nhau về vấn đề an tồn giao thơng ,
do đó cùng một hệ thống câu hỏi , chúng ta sẽ có nhiều nội dung khác nhau cho
một đề tài .như vậy sản phẩm thu được sẽ đa dạng , phong phú .
-Trong hoạt động hướng đã học sinh thực hành ,giáo viên có thể sử dụng phương
pháp gợi mở để học sinh hình thanh bố cục về nội dung đã chọn theo sơ đồ sau :
Đề tài
Nội dung đề tài

Hình ảnh chính - Hình ảnh phụ - Cảnh vật - Không gian -Thời gian- Địa điểm
Sơ đồ này có thể áp dụng cho tất cả các bài vẽ tranh , cho tất cả các nội dung
mà mỗi học sinh đã chọn để hình thành được bố cục hồn chỉnh . Như vậy với nội

dung đã chọn , mỗi học sinh lại có một hay nhiều sơ đồ theo ý tưởng của riêng
mình .
Khi đã có sơ đồ cụ thể , giáo viên tổ chức trò chức trò chơi xếp hình để học
sinh hình thành bố cục . Trị chơi này sẽ gây hứng thú , kích thích khả năng sáng
tạo của học sinh .Cùng một sơ đồ học sinh có thể sáng tạo ra nhiều bố cục khác
nhau nhưng vẫn đảm bảo yêu cầu đẹp và hợp lý , có đầy đủ mảng chính , phụ , có
trọng tâm…Như vậy mỗi sơ đồ học sinh lại có thể hình thành nhiều bố cục khác
nhau , điều này giúp cho học sinh tự tin hơn khi bước vào vẽ tranh .
- Ở bước vẽ hình , giáo viên gợi mở để học sinh liên tưởng đến những hình ảnh ,
dáng người (nếu có ) có trong sơ đồ . Đối với những học sinh khá, có thể yêu cầu
học sinh ký hoạ thực tế các dáng vận động , cảnh vật , phong cảnh có trong sơ đồ
để làm tư liệu vẽ tranh .
- Kết hợp phương pháp trực quan và hợp tác nhóm để học sinh có thể tìm ra nhiều
hình ảnh khác nhau cho cùng một bố cục :
+ Giáo viên chuẩn bị trước một số bộ hình rối , hình ảnh nhà cửa , cây cối ...cho
một bài vẽ .
+ Mỗi nhóm học sinh sắp xếp các hình trên sao cho phù hợp với mảng hình của bố
cục, có xa, có gần, tạo được khơng gian cho bài vẽ .
+ Học sinh có thay đổi vị trí các hình rối …để tạo nên sự phong phú của tranh vẽ ,
nhưng vẫn phù hợp với mảng hình đã có .
8


Ở bước vẽ màu , giáo viên giáo viên dùng phương pháp quan sát , trực
quan, vấn đáp, luyện tập để giúp học sinh vẽ được tranh theo cảm xúc ,theo hoà
sắc, phù hợp với nội dung đề tài. Bên cạnh đó giáo viên cũng cần gợi ý để học
sinh tạo sắc độ diễn tả không gian cho tranh. Khi giáo viên vận dụng thành công
các phương pháp trên sẽ giúp cho học sinh có hứng thú trong mơn học, từ đó học
sinh có mong muốn được học tập một cách tự giác, điều này giúp các em tiếp thu
kiến thức, hình thành kỹ năng vẽ nhanh chóng, một khi đã có kiến thức và kỹ năng

thì học sinh sẽ phát huy khả năng sáng tạo để tạo ra những sản phẩm đa dạng,
phong phú, chất lượng .
Như vậy việc sử dụng tốt các phương pháp dạy học đặc trưng của phân mơn cũng
là giải pháp tốt, góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học phân môn vẽ tranh .
d . Tổ chức trò chơi phù hợp để tạo hứng thú học tập học tập , qua đó khắc sâu
kiến thức cho học sinh.
Giáo viên cần lựa chọn trò chơi có mục đích rõ ràng , có nội dung gắn liền với kiến
thức bài học .Cần cân nhắc việc đưa trò chơi vào hoạt đồng nào cho phù hợp với ỗi
tiết học. Ngoài ra cần lựa chọn tṛ chơi phù hợp với lứa tuổi, trị chơi q dễ sẽ
khơng tạo được sự hứng thú ; trị chơi q khó sẽ mất nhiều thời gian, ảnh hưởng
đến thời lượng tiết học. Giáo viên phải có sử chuẩn bị tốt để mội học sinh hiểu và
tham gia trò chơi dễ dàng .
Các trị chơ có thể áp dụng trong phân mơn vẽ tranh ở trường THCS có thể là :
tiếp sức để sắp xếp các bước vẽ tranh, sắp xếp bố cục, xếp hình vào bố cục , hồn
thiện tranh.
*Ví dụ 1: Trị chơi tiếp sức hồn thành các bước vẽ tranh.
- Giáo viên chuẩn bị :
+ Nội dung bằng chữ các bước vẽ tranh (mỗi bản 1 bước )
+ Hình minh hoạ các bước vẽ tranh ( mỗi bản 1 bước )
- Sau khi hướng dẫn cách vẽ tranh , giáo viên chia lớp thành 2 đội , mỗi đội cử 4
bạn tương ứng với 4 bước vẽ tranh tham gia.
- Một đội sắp phần chữ , đội còn lại sắp xếp phần hình song song với nhau và theo
đúng trình tự mà giáo viên vừa hướng dẫn .
- Mỗi thành viên trong một đội chỉ được xếp 1 bước , đội nào xếp xong trước thì
thắng cuộc .
- Cả lớp theo dõi 2 đội chơi và kiểm tra kết quả .
Trị chơi này khơng những tạo hứng thú cho học sinh mà còn khắc sâu kiến
thức để học sinh vẽ bài theo đúng phương pháp .
*Ví dụ 2 : Trị chơi tìm bố cục :
-Giáo viên chuẩn bị nhiều mảng hình học khác nhau bằng bìa cứng .

-Chia lớp thành 4 đến 6 nhóm .
9


-Mỗi nhóm lựa chọn các hình học để sắp thành một bố cục trong khoảng thời gian
do giáo viên qui định .
-Nhóm nào xếp được bố cục đẹp , hợp lý với thời gian nhanh nhất sẽ thắng cuộc .
Trò chơi này vừa tạo hứng thú học tập , vừa rèn luyện kỹ năng tìm bố cục, kích
thích tính sáng tạo của học sinh .
*Ví dụ 3 : Trị chơi xếp tranh .
-Giáo viên chuẩn bị một số hình rối , hình nhà cửa , cây cối , đồ vật …bằng bìa cứng
hoặc xốp màu .
-Chia lớp thành 4 nhóm đến 6 nhóm .
- Mỗi nhóm sử dụng các hình trên để sắp xếp thành một tranh trong khoảng thời
gian qiu định .
- Nhóm nào xếp được tranh đẹp , sáng tạo , nội dung phù hợp với bài học với thời
gian ngắn nhất sẽ thắng cuộc .
Trò chơi xếp tranh giúp học sinh biết cách tạo được những mảng hình đẹp , pháp
huy khả năng sáng tạo , tích cực học tập cho học sinh. Như vậy việc tổ chức trị chơi
trong phân mơn vẽ tranh ln tạo được sự thích thú, hấp dẫn học sinh, tạo khơng khí
vui vẻ trong lớp học, nhờ đó mà học sinh tiếp thu bài một cách tích cực và tự giác;
tạo cơ hội cho học sinh rèn luyện kĩ năng và cũng cố kiến thức; phát huy sáng tạo, từ
đó học sinh thấy hứng thú trong học tập …Ngồi ra nó cịn giúp học sinh phát triển
tâm lý, thái độ đạo đức như: Tơn trọng kỉ luật, giúp đỡ và có trách nhiệm cao đối với
đồng đội .
e . Thay đổi hình thức đánh giá sao cho phù hợp với nội dung từng bài học:
Tùy theo từng bài học mà giáo viên có hình thức đánh giá sao cho tất cả học sinh
đều được tham gia vào quá trình nhận xét, đánh giá để nhận ra ưu nhược điểm từng
bài, nhằm rút kinh nghiệm cho bản thân, khắc sâu kiến thức. Các hình thức đánh
giá có thể là: nhận xét cá nhân, nhóm, trắc nghiệm .

*Đánh giá cá nhân :
-Giáo viên lựa chọn bài ở các mức độ khác nhau như : giỏi, khá, đạt, chưa đạt để
dán lên bảng và đưa ra tiêu chí đánh giá .
- Học sinh quan sát bài nhận xét xếp loại bài theo cảm nhận tiêng.
- Giáo viên lấy ý kiến của cả lớp về kết quả xếp loại trên , sau đó bổ sung nhận xét,
nêu ưu, nhược điểm của từng bài .
*Đánh giá nhóm :
-Giáo viên treo tranh đã chọn theo từng mức độ hoàn thành lên bảng và đánh số
thứ tự các tranh .
-Học sinh tự nhận xét cá nhân rồi ghi lại kết quả xếp loại .
- Giáo viên gợi ý cho một số học sinh nhận xét và xếp loại các tranh trên theo tiêu
chí chung .
-Giáo viên đọc kết quả của từng tranh, học sinh nào trùng với kết quả đó thì giơ
tay.
10


Qua cách đánh giá này giáo viên biết có bao nhiêu phần trăm học sinh nắm
vững kiến thức theo yêu cầu của bài vẽ tranh, hướng cho học sinh biết cách cảm
nhận vẻ đẹp của một tác phẩm .
2.3.3. Tiết dạy thực nghiệm
MỸ THUẬT 7
Tiết 32:BÀI 29 : Vẽ tranh : ĐỀ TÀI TRÒ CHƠI DÂN GIAN
I.Mục tiêu [2]
1. Kiến thức: Học sinh biết lựa chọn nội dung đề tài trò chơi gian .
2. Kỹ năng: học sinh vẽ được tranh về đề tài trò chơi dân gian theo cảm xúc của
mình .
3.Thái độ:Trân trọng, u thích trị chơi dân gian
II .Chuẩn bị
1. Giáo viên:

- Gv sử dụng linh hoạt các phương pháp: Quan sát, vấn đáp, trực quan, gợi mở,
thực hành, phương pháp trò chơi…
- Một số bức tranh về đề tài trò chơi dân gian
- Một số bài vẽ của HS vể đề tài này.
- Hình minh hoạ các bước vẽ tranh.
2 . Học sinh;
- Bút chì, tẩy, màu
III . Tiến trình tổ chức dạy học
1/ Ổn định lớp
2 / Kiểm tra bài cũ :
3/ Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

NỘI DUNG

Hoạt động 1 : Tìm và chọn nội dung I/ Tìm và chọn nội dung đề tài
đề tài.
-Học sinh quan sát tranh trả lời
-Giới thiệu một số tranh, ảnh về đề tài
trò chơi dân gian (hoặc bài hát về các
trò chơi dân gian)
11


Y/c học sinh kể tên 1 số trò chơi dân
gian
+ Nêu hình ảnh một số trị chơi?
+Tranh , ảnh diễn tả hoạt động gì ?
+ Màu sắc trong tranh , ảnh như thế
nào ?

-Bổ sung , gợi ý một số nội dung khác
=> Gv chốt ý : đây là đề tài vui chơi
quen thuộc với các em các em hãy nhớ
lại những hình ảnh các em được chơi
đẻ vẽ vào tranh

Hoạt động 2: Hướng dẫn cách vẽ
- Gv yêu cầu học sinh nhắc lại các II/ Cách vẽ
bước vẽ tranh .
- Nhắc lại các bước vẽ tranh
-Minh họa nhanh một số bố cục đơn
- Quan sát các bước vẽ tranh
giản
- GV hướng dẫn hs tìm chủ đề
- Vẽ trị chơi nào?
- Tìm bố cục: Hình mảng nào chính
hình mảng nào phụ?
- Vẽ hình vào mảng: hình nào là tiêu
biểu
12


- Vẽ màu: chọn gam màu tươi vui,
đầm ấm…
- Y/c hs nối tiếp nhau nói rõ trị chơi
định vẽ

Hoạt động 3: Hướng dẫn thực hành
GV yêu cầu học sinh làm bài như II/ Thực hành
các bài vẽ tranh đã học

Vẽ một bức tranh về đề tài trò chơi dân
- GV bao quát giúp 1 số hs còn lúng gian tùy thích trên khổ giấy A4
túng
Hoạt động 4: Đánh giá kết quả học tập
13


- GV chọn một số bài đạt đính bảng cho cả lớp cùng quan sát, nhận xét.
- GV nhận xét chốt ý, xếp loại chung, động viên, khuyến khích học sinh sáng
tạo và hồn thiện bài vẽ tranh của mình.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Sau một thời gian tìm hiểu nghiên cứu và áp dụng các phương áp vào giờ dạy
thực nghiệm, bản thân tôi đã thấy được sự thay đổi rõ ràng trong thái độ, kĩ
năng làm bài của học sinh ( hầu hết 100 % học sinh đều ham thích vẽ tranh đề
tài ). Kết quả các bài vẽ tranh lớp 7 năm học 2018 - 2019 tại trường TH &
THCS Đông Phú được nâng cao rõ rệt :
Giữa HK I
Khối 7

70 % Đạt

Giữa HKII
95 % Đạt ( tỷ lệ ở mức giỏi – khá cao )

Bên cạnh đó nhiều em đã thể hiện rõ năng khiếu của mình. Thể hiện ở kết quả
tham gia cuộc thi vẽ tranh do Phịng giáo dục Đơng Sơn tổ chức.
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Từ thực trạng dạy học môn Mĩ thuật của trường TH & THCS Đông Phú, tôi
đã nghiên cứu đưa ra một số giải pháp đã nêu trên cho việc dạy và học phân môn

vẽ tranh và thực nghiệm những giải pháp đó ở 7 đã đạt được kết quả khả quan như
ở bảng kết quả .
Các giải pháp được áp dụng một cách linh hoạt trong các tiết dạy vẽ tranh
đã giúp học sinh có những tiết học nhẹ nhàng , chủ động , “học mà vui , vui mà
học “. Đến nay các em khơng cịn học đối phó mơn Mỹ thuật nói chung và phân
mơn vẽ tranh nói riêng mà ngược lại rất thích được vẽ tranh . Tranh của các em vẽ
đã có nội dung rõ ràng, bố cục chặt chẽ hơn, hình ảnh sinh động dần, có hịa sắc,
có sắc độ đậm nhạt và mang tính sang tạo rõ rệt, bộc lộ rõ năng khiếu của mình .
Hầu hết các em đã hiểu và biết nhận thức về cái đẹp , biết cảm nhận vẻ đẹp của
một tác phẩm hội họa . Về phía phụ huynh đã có sự chuẩn bị đồ dùng học tập bộ
môn rất chu đáo cho con em mình .
Những giải pháp trên đã góp phần không nhỏ trong việc nâng cao chất lượng
dạy – học phân môn vẽ tranh ở trường tôi. Với sự quan tâm của các ban ngành, nhà
trường, cùng với sự nỗ lực của thầy và trị trường TH &THCS Đơng Phú, chắc
chắn rằng chất lượng dạy và học phân môn vẽ tranh của trường ngày càng phát
triển, đạt được những mục tiêu của phân mơn vẽ tranh, góp phần nâng cao chất
lượng dạy và học của môn Mỹ thuật .
14


Đề tài này khơng chỉ có hiệu quả đối với các bài vẽ tranh ở lớp 7 mà cịn có
thể áp dụng ở các khối lớp khác ở trường TH & THCS Đông Phú.

3.2 Kiến nghị
Để việc dạy và học tốt hơn tôi rất mong các cấp, các ban nghành quan tâm tạo
điều kiện giúp đỡ :
- Có phịng riêng dành cho bộ mơn, có đầy đủ dụng cụ giảng dạy
- Thường xuyên tổ chức các chuyên đề mỹ thuật để giáo viên mỹ thuật được giao
lưu trao đổi kinh nghiệm với nhau .
- Trang bị thêm đồ dùng trực quan

-Tổ chức nhiều cuộc thi vẽ tranh giúp học sinh hứng thú hơn trong học tập và các
em có cơ hội học hỏi lẫn nhau .
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ của tôi về việc đưa ra các giải pháp nhằm
nâng cao chất lượng dạy và học phân môn và vẽ tranh trường TH &THCS Đông
Phú, chắc rằng khơng tránh khỏi thiếu sót . Rất mong được sự quan tâm , đóng góp
ý kiến cảu Hội đồng khoa học các cấp để bài viết của tơi hồn thiện hơn .
Tơi xin chân thành cảm ơn !
Thanh Hóa ngày 10 tháng 3 năm 2019

Người thực hiện
Phạm Hồng Chiến

15


TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Chuẩn kiến thức, kĩ năng môn Mĩ thuật lớp 7
[2] Sách giáo viên môn Mĩ thuật lớp 7
[3] Phương pháp giảng dạy mỹ thuật (NXBGD)

Danh mục các đề tài SKKN mà tác giả đã được Hội đồng Cấp phòng GD&ĐT
Cấp Sở GD&ĐT và các cấp cao hơn đánh giá đạt từ loại C trở lên.
Bản thân tơi mới có các đề tài cấp trường, chưa có đề tài được Hội đồng Cấp
phòng GD&ĐT Cấp Sở GD&ĐT và các cấp cao hơn đánh giá đạt từ loại C trở lên.

XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, khơng sao chép nội
dung của người khác.

16


17