CHƯƠNG 2
HÀM SỐ PHỨC VÀ ÁNH XẠ
2.1 Hàm số phức
2.2 Ánh xạ của hàm số phức
2.3 Ánh xạ tuyến tính
2.4 Hàm lũy thừa đặt biệt
2.4.1 Hàm lũy thừa z
n
2.4.2 Hàm lũy thừa z
1/n
Μ τ η◊µ σ φ τ τ π Α ν τ π Β λ◊ θυι λυ τ τ νγ θυαν νγ υ νηιν τ µ ι ộ ố ừ ậ đế ậ ậ ươ ẫ ừ ỗ
πη ν τ τρονγ Α ν µ τ ϖ◊ χη µ τ πη ν τ τρονγ Β.ầ ử đế ộ ỉ ộ ầ ử
2.1 Η◊µ σ πη χ:ố ứ
Μ τ η◊µ σ πη χ φ λ◊ µ τ η◊µ σ χ⌠ µι ν ξ〈χ νη ( ∆(φ) ) ϖ◊ µι ν γι〈 τρ ộ ố ứ ộ ố ề đị ề ị
( Ρ(φ) ) λ◊ τ π χον χ α τ π σ πη χ Χậ ủ ậ ố ứ
ς∆ :
φ(ζ) = −ζ3 + 2.ζ + ζ
α)
ζ = ι β) ζ = 2 ι– χ) ζ = 1+2ι
Γι ιả :
α)
φ(ι) = −(ι)3 + 2.(ι) + ι = 4ι
β)
φ(2 − ι) = −(2 − ι)3 + 2.(2 − ι) + 2 − ι
= −(8 12ι + 6ι– 2 − ι3) + 4 2ι + 2 ι– –
= 4 + 8ι
χ) φ(1 + 2ι) = −(1 + 2ι)3 + 2.(1 + 2ι) + 1 + 2ι
= −(1 + 6ι + 12ι2 + 8ι3) + 2 + 4ι +1 +2ι
= 14 + 8ι
•
Πη ν τη χ ϖ◊ πη ν ο χ α η◊µ σ πη χầ ự ầ ả ủ ố ứ
Τα χ⌠ ω = φ(ζ) µ◊ ζ = ξ + ιψ
τ ω = υ + ιϖđặ
Γι σ ω = ζ2
=> ω = ( ξ + ιψ)2 = ξ2 − ψ2 + 2ξψι
=> φ(ζ) = υ(ξ,ψ) + ϖ(ξ,ψ)ι
υ(ξ,ψ) γ ι λ◊ πη ν τη χ.ọ ầ ự
ϖ(ξ,ψ) γ ι λ◊ πη ν ο.
•
ς∆:
φ(ζ) = 6ζ 5 + 9ι–
ϖ ι ζ = ξ + ιψớ
⇒
φ(ζ) = 6.(ξ + ιψ) − 5 + 9ι
= 6ξ 5 + (6ψ + 9)ι–
=> υ(ξ,ψ) = 6ξ 5–
ϖ(ξ,ψ) = 6ψ + 9
•
Η◊µ σ µ σ πη χ εố ũ ố ứ ζ
Η◊µ σ εζ χ νη νγη α νη σαυ :đượ đị ĩ ư
εζ
= εξχοσψ + ιεξσινψ
τη χ γ ι λ◊ η◊µ σ µ σ πη χ ϖ◊
υ(ξ,ψ) = εξχοσψ − πη ν τη χ
ϖ(ξ,ψ) = εξσινψ − πη ν ο
Μ τ σ τνη χη τ:ộ ố ấ
ε0 = 1
ε ε = ε
= ε
(εζ )ν = ενζ ϖ ι ν = 0,
±
1,
±
2,…
2
1
z
z
e
e
1
z
2
z
21
zz +
21
zz −
ς∆:
α) ζ = 3 + ι
=> ξ = 3, ψ =
ε3 + ι = ε3χοσ (
)
+ ιε3 σιν (
)
= −ε3 + ιε3
3
π
3
π
3
π
3
π
2
1
2
3
3
π
Το χ χ:ạ độ ự
ζ = ξ + ιψ βι υ δι ν δ νγ Χ〈χ : ể ễ ở ạ Đề
ζ = ρ(χοσθ + ισιν θ) = ρειθ
Ν υ ω = φ(ζ), τα τηαψ ế ζ = ρ(χοσθ + ισιν θ) λχ ν◊ψ η◊µ σ χ ϖι τ δ ι ố đượ ế ướ
δ νγ το χ χ νη σαυ:
ω = φ(ζ) = υ(ρ, θ) + ιϖ(ρ, θ)
υ(ρ, θ) ϖ◊ ϖ(ρ, θ) ϖ ν χ γ ι λ◊ πη ν τη χ ϖ◊ πη ν ο χ α ω.ẫ đượ ọ ầ ự ầ ả ủ
ς∆:
φ(ζ) = ρ2.χοσ + ι.3.σιν(2.θ) ϖ ι ζ = ι
Τα χ⌠:
ι = χοσ + ι.σιν
r = 1 ,
θ =
f(i) = cos + 3.sin .i
=
2
θ
4
π
π
⇒
2
π
π
2
π
2
2
2.2 ℑνη ξ χ α η◊µ σ πη χ:ạ ủ ố ứ
Χνγ χ η υ χη τρονγ ϖι χ νγηιν χ υ η◊µ τη χ τρονγ ι σ σ χ π ụ ữ ệ ứ ự đạ ố ơ ấ
λ◊ τη χ α η◊µ. τη χ α η◊µ ψ = φ(ξ) λ◊ τ π τ τ χ χ〈χ ι µ đồ ị ủ Đồ ị ủ ậ ấ ả đ ể
(ξ,φ(ξ)) τρονγ η το Χ〈χ 2 χηι υ.
Μ τ νη νγη α τ νγ τ χηο η◊µ σ πη χ. Τυψ νηιν ν υ ω= φ(ζ) λ◊ η◊µ ộ đị ĩ ươ ự ố ứ ế
πη χ, χ ζ ϖ◊ ω υ ν µ τρν µ τ πη νγ πη χ, ν⌠ γ µ τ τ χ χ〈χ ι µ ứ ả đề ằ ặ ẳ ứ ồ ấ ả đ ể
(ζ,φ(ζ)) ν µ τρν κηνγ γιαν 4 χηι υ (2 χηι υ τ υ ζ ϖ◊ο 2 χηι υ τ ằ ề ề ừ đầ ề ừ
υ ρα χ α ω).
∆ νηιν τ π χον χ α κηνγ γιαν 4 χηι υ κηνγ τη δ δ◊νγ µινη ηο .ς
ϖ ψ:
Χηνγ τα κηνγ τη ϖ τη χ α η◊µ πη χể ẽ đồ ị ủ ứ
Ν υ ω = φ(ζ) λ◊ 〈νη ξ πη χ ϖ◊ ν υ Σ λ◊ τ π χ〈χ ι µ τρονγ µ τ πη νγ ζ,
χηνγ τα γ ι τ π χ〈χ νη ο Σ θυα φ λ◊ νη χ α Σ, κ ηι υ Σ .’ọ ậ ả ả ả ủ ệ
Ν υ τ π Σ χ⌠ τνη χη τ χ νγ τη Σ λ◊ µι ν ξ〈χ νη, κ ηι υ λ◊ ∆, ∆ .’
Σ βι υ δι ν γι νγ νη ηνη 2.1 µανγ νγη α τρυψ ν τηνγ τιν ϖ µ ι
λιν η τ νγ θυ〈τ γι ι µ τυ ζ ϖ◊ νη χ α ν⌠ ω = φ(ζ).ệ ổ ữ đ ể ỳ ả ủ
ς∆: νη χ α ν α µ τ πη νγ δ ι ω = ιζ.Ả ủ ữ ặ ẳ ướ
Τµ νη χ α ν α µ τ πη νγ Ρε ả ủ ử ặ ẳ ≥ 2 δ ι 〈νη ξ πη χ ω = ιζ ϖ◊ βι υ
δι ν ηνη η χ 〈νη ξ .
Γι ι: τ Σ λ◊ ν α µπ χη α τ τ χ νη νγ ι µ πη χ ζ ϖ ι Ρε 2.
Τ τ χ νη νγ ι µ ζ τρν
νγ ξ = 2 χ⌠ πτ ζ = 2 + ιψđườ
τρονγ ϖνγ (−∞ < ψ < ∞).
Γι〈 τρ χ α φ(ζ) = ιζ τ ι χ〈χ
ι µ τρν νγ τη νγ λ◊ ω = φ(2 + ιψ) =
−ψ + 2ι.
ς τ π χ〈χ ι µ ω = −ψ +2ι λ◊
νγ ϖ = 2 τρονγ µπ ω.
Τα κ τ λυ ν νγ ξ = 2 τρονγ µπ ζ χ 〈νη ξ λν νγ ϖ = 2 τρονγ µπ
ω β ι 〈νη ξ ω = ιζ.
ηνη 2.2 α) τ π Σ χ⌠ τη χ µιυ τ β ι 2 β τ νγ τη χ νγ Ở ậ ể đượ ả ở ấ đẳ ứ đồ
τη ι:
ξ ≥ 2 ϖ◊ −∞ < ψ < ∞ (1)
βι υ δι ν νη χ α Σ, χηνγ τα βι υ δι υ 〈νη ξ ω = ιζ τρονγ πη ν
τη χ ϖ◊ ο υ, ϖ χ α ν⌠.Τα τηαψ ζ = ξ +ιψ ϖ◊ο ω = ιζ
ω = ι(ξ + ιψ) = −ψ + ιξ
υ(ξ,ψ) = −ψ ϖ◊ ϖ(ξ,ψ) = ξ (2)
Τ (1),(2) : ϖ ≥ 2 ϖ◊ −∞ < υ < ∞
⌠ χηνη λ◊ τ π Σ νη χ α Σ θυα ω = ιζ βαο γ µ τ τ χ χ〈χ ι µ ω = ’
υ + ιϖ τρονγ µπ τη⌡α 2 β τ νγ τη χ νγ τη ι:
ϖ ≥ 2 ϖ◊ −∞ < υ < ∞
⇒
ς∆ 2: νη χ α νγ τη νγ ω = ζ2
Τµ νη χ α νγ τη νγ νγ ξ = 1 δ ι 〈νη ξ πη χ ω = ζ2 ϖ◊ βι υ
δι ν ηνη η χ 〈νη ξ .
Γι ι:
τ Χ λ◊ τ π χ〈χ ι µ τηυ χ νγ τη νγ ξ = 1 ηαψ τ π χ〈χ ι µ ζ = 1
+ ιψ ϖ ι −∞ < ψ < ∞.
Νη ς∆ 1 πη ν τη χ ϖ◊ πη ν ο χ α ω = ζ2 λ◊ υ(ξ,ψ) = ξ2 ψ– 2 ϖ◊
ϖ(ξ,ψ) = 2ξψ .
ς ζ = 1 + ιψ ⇒ υ(1,ψ) = 1 ψ2 ,ϖ(1,ψ) = 2ψ–
⇒ Σ λ◊ τ π χ〈χ ι µ τηυ χ ω = υ + ιϖ τηο 2 πτ νγ τη ι: ’
⇒ υ = 1 −
∞<<−∞=
−=
)(2
1
2
yyv
yu
4
2
v
ψ χ⌠ τη λ ψ γι〈 τρ τη χ τ ϖ
νν ϖ νη ν γι〈 τρ τη χ Χ ’
( νη χ α Χ) λ◊ νγ παραβολ
τρονγ µπ ω ϖ ι νη ớ đỉ
(1,0), χ τ υ τ ι (0,ắ ạ ±2).Τρν
ηνη νγ ξ = 1 χ 〈νη
ξ τη◊νη νγ παραβολ
υ = 1 − θυα 〈νη ξ πη χ
ω = ζ2
4
2
v
νγ χονγ τηαµ σ τρονγ µπ πη χ:Đườ ố ứ
•
νη νγη α:Đị ĩ
Ν υ ξ(τ) ϖ◊ ψ(τ) λ◊ νη νγ η◊µ τη χ χ α βι ν τη χ τ ,κηι ⌠ τ π Χ ế ữ ự ủ ế ự đ ậ
γ µ τ τ χ χ〈χ ι µ ζ(τ) = ξ(τ) + ιψ(τ), α ồ ấ ả đ ể ≤ τ ≤ β γλ νγ χονγ
τηαµ σ ηο χ νγ χονγ τηαµ σ πη χ.Η◊µ τρ πη χ χ α βι ν ố ặ đườ ố ứ ị ứ ủ ế
τη χ τ, ζ(τ) = ξ(τ) + ψ(τ) γλ η◊µ τηαµ σ χ α Χ
•
Νη νγ νγ χονγ τηαµ σ χηνη τρονγ µπ πη χ :
Đường thẳng:
Η◊µ τηαµ σ χ α νγ τη νγ θυα ι µ ζố ủ đườ ẳ đ ể
0
ϖ◊ ζ
1
λ◊:
ζ(τ) = ζ
0
(1 τ) + ζ–
1
τ −∞ ≤ τ ≤ ∞
Đoạn thẳng:
ζ(τ) = ζ
0
(1 τ) + ζ–
1
τ 0 ≤ τ ≤ 1
Tia:
ζ(τ) = ζ
0
(1 τ) + ζ–
1
τ 0 ≤ τ ≤ ∞
Đường tròn:
ζ(τ) = ζ
0
+ ρ(χοστ + ισιντ) 0 ≤ τ ≤ 2π
Tính gần đúng:
ζ(τ) = ζ
0
+ ρειτ 0 ≤ τ ≤ 2π
νη χ α νγ χονγ τηαµ σ δ ι 〈νη ξ πη χ:Ả ủ đườ ố ướ ạ ứ
Ν υ ω = φ(ζ) λ◊ 〈νη ξ πη χ ϖ◊ ν υ Χ λ◊ νγ χονγ χ⌠ τηαµ σ ζ(τ), α ≤ τ
≤ β τη
ω = φ(τ) = φ(ζ(τ)) α ≤ τ ≤ β
λ◊ η◊µ τηαµ σ ηο〈 χ α νη Χ χ α Χ θυα ω = φ(ζ)’ố ủ ả ủ
ς∆: νη χ α 1 νγ χονγ τηαµ σ
Τµ νη χ α αν τη νγ ι τ 1 ν ι δ ι 〈νη ξ πη χ ω = ιζ.ả ủ đọ ẳ đ ừ đế ướ ạ ứ
Γι ι:
τ Χ λ◊ αν τη νγ ι τ 1 ν ι ϖ◊ Χ λ◊ νη χ α Χ τηεο φ(ζ) = ιζ.’
Τα χ⌠: ζ
0
= 1 ,ζ
1
= ι
Τηεο χνγ τη χ ⇒ ζ(τ) = 1 τ +ιτ 0– ≤ τ ≤ 1
ω(τ) = φ(ζ(τ)) = ι(1 τ +ιτ) = −ι(1 τ) τ,0 – – – ≤ τ ≤ 1
⇒ ζ
0
= −ι, ζ
1
= −1 τηεο ω(τ)
νη Χ λ◊ αν τη νγ ι τ −ι ν −1’
2.3 ℑνη ξ τυψ ν τνη:
Μ τ ộ η◊µ σ τη χ χ⌠ δ νγ φ(ξ) = αξ+β ϖ ι α,β λ◊ η νγ σ τη χ ,τα γ ι λ◊ ớ ằ ố ự ọ
η◊µ σ τυψ ν τνη.
Τ νγ τ τα χ⌠ µ τ η◊µ σ πη χ τυψ ν τνη λ◊ ươ ự ộ ố ứ ế η◊µ σ χ⌠ δ νγ φ(ζ) = αζ
+ β ϖ ι α,β λ◊ η νγ σ πη χ.
Μ τ 〈νη ξ τυψ ν τνη πη χ χ⌠ τη χ τ ο τη◊νη β νγ τ η π 3 χ〈χη: ộ ạ ế ứ ể đượ ạ ằ ổ ợ
πηπ δ ι τρ χ τ α , πηπ θυαψ, τ σ γιν.ờ ụ ọ độ ỷ ố
Πηπ δ ι τρ χ τ α :
Μ τ η◊µ σ πη χ τυψ ν τνη:
Τ(ζ) = ζ + β β ≠ 0 (1)
χ γ ι λ◊ δ ι τρ χ τ α .
Ν υ ζ = ξ+ιψ ϖ◊ β = ξ
0
+ ιψ
0
, κηι ⌠:
Τ(ζ) = (ξ + ιψ) + (ξ
0
+ ιψ
0
) = ξ + ξ
0
+ ι(ψ + ψ
0
)
Νη ϖ ψ, νη χ α ι µ (ξ,ψ) τηεο Τ λ◊ ι µ
(ξ + ξ
0
,ψ + ψ
0
),τα χ⌠ ηνη 2.8