Tiểu luận cao học, môn hệ thống chính trị, sự lãnh đạo của đảng đối với thanh niên và công tác thanh niên trong thời kỳ đổi mới

TIỂU LUẬN
MƠN: HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ VÀ THỂ CHẾ CHÍNH TRỊ
Đề tài:

SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG ĐỐI VỚI THANH NIÊN
VÀ CÔNG TÁC THANH NIÊN TRONG THỜI KỲ ĐỔI MỚI
(TỪ NĂM 1986 ĐẾN NAY)


MỤC LỤC

MỞ ĐẦU...........................................................................................................4
NỘI DUNG.......................................................................................................6
1. ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC THANH
NIÊN THỜI KỲ ĐỔI MỚI (1986 - NAY)........................................................6
1.1. Đảng lãnh đạo công tác thanh niên những năm dầu đổi mới.................6
1.2. Đảng đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới và xây dựng nguồn lực thanh niên. 7
1.3. Một số bài học kinh nghiệm trong quá trình lãnh đạo của Đảng đối với
công tác thanh niên......................................................................................12
2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU TĂNG CƯỜNG SỰ LÃNH ĐẠO CỦA
ĐẢNG ĐỐI VỚI THANH NIÊN VÀ CÔNG TÁC THANH NIÊN HIỆN
NAY.................................................................................................................13
2.1. Nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các tổ chức đảng đối với thanh
niên và lãnh đạo công tác thanh niên trong thời kỳ mới.............................13
2.2. Tăng cường giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa, ý
thức cơng dân để hình thành thế hệ thanh niên có phẩm chất tốt đẹp, có khí
phách và quyết tâm hành động thực hiện thành cơng sự nghiệp cơng nghiệp
hố, hiện đại hoá đất nước...........................................................................15
2.3. Đổi mới nội dung và phương thức lãnh đạo của tổ chức đảng đối với
Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh....................................................16
2.4. Đảng lãnh đạo đổi mới toàn diện giáo dục và đào tạo, tạo cơ hội cho

mọi thanh niên được học tập, không ngừng nâng cao trình độ, có tri thức và
kỹ năng, vươn lên ngang tầm với thanh niên các nước tiên tiến trên thế giới
.....................................................................................................................17
2.5. Đảng lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng môi trường xã hội lành mạnh, tạo điều
kiện giải quyết việc làm, tăng thu nhập và cải thiện đời sống cho thanh niên
nâng cao đời sống văn hoá tinh thần, phát triển toàn diện...........................18

2


2.6. Tiếp tục coi trọng việc trọng dụng tài năng trẻ, tạo bước chuyển có tính
đột phá trong bố trí và sử dụng cán bộ trẻ trên tất cả các lĩnh vực.............19
2.7. Xây dựng Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh vững mạnh thực sự
là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, đội dự bị tin cậy của Đảng, chú
trọng công tác phát triển đảng viên trong thanh niên.....................................20
2.8. Đảng lãnh đạo Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, tổ chức kinh tế - xã hội
và gia đình tăng cường phối hợp giáo dục, bồi dưỡng, phát huy vai trò của
thanh niên....................................................................................................22
2.9. Đảng lãnh đạo Nhà nước tiếp tục kiện toàn các tổ chức quản lý và bổ
sung, hoàn thiện hệ thống các văn bản của Nhà nước về thanh niên và công
tác thanh niên..............................................................................................23
KẾT LUẬN.....................................................................................................24
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................25


MỞ ĐẦU
Thời kỳ nào cũng vậy, thanh niên luôn được xem là rường cột và tương
lai của đất nước. Thanh niên ln là lực lượng xung kích trong các cuộc đấu
tranh sinh tồn, cũng như trong các cuộc đấu tranh cách mạng, có vị trí, vai trị
đặc biệt quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của xã hội. Họ là nhóm

nhân khẩu xã hội đặc thù tuổi từ 15 đến 35 (đối với Việt Nam), có trong mọi
giai cấp, mọi tầng lớp, mọi lĩnh vực hoạt động của đời sống xã hội. Thanh
niên là độ tuổi sung sức nhất về thể chất và phát triển trí tuệ, ln năng động,
sáng tạo, muốn tự khẳng định mình. Song, thanh niên cũng chứa đựng rất
nhiều vấn đề phức tạp đòi hỏi phải được quan tâm, định hướng và chăm lo
giải quyết. Do độ tuổi còn trẻ, thiếu kinh nghiệm nên thanh niên cần được sự
giúp đỡ, chăm lo của các thế hệ đi trước và toàn xã hội. Họ là lớp đối tượng
chưa từng trải nên dễ bị chán nản, dễ hoang mang dao động trước khó khăn,
dễ bị kích động, nhẹ dạ cả tin, tiếp nhận thơng tin ít chọn lọc, tạo nên yếu tố
tiêu cực trong cuộc sống. Họ đang ở độ tuổi năng động, hăng hái, sơi nổi,
nhiệt tình, vơ tư, nhạy bén, ưa dân chủ, chuộng cái mới song cũng dễ sa vào
trạng thái cực đoan, chạy theo sống thực dụng.
Vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào bối cảnh cách mạng
nước ta, Chủ tịch Hơ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam ln đề cao vai
trị, vị trí của thanh niên, xác định thanh niên là lực lượng xung kích cách
mạng, Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy của Đảng;
công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc. Đồng thời, Đảng đã đề ra
nhiều chủ trương giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng, tổ chức thanh niên thành lực
lượng hùng hậu, trung thành, kế tục sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân
tộc. Qua mỗi thời kỳ, dù bất cứ hoàn cảnh nào các thế hệ thanh niên đều hoàn
thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử của mình.

4


Trước yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hố, hiện đại hố đất
nước, q trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và sự biến đổi nhanh
chóng của tình hình thanh niên, địi hỏi phải tăng cường sự lãnh đạo của
Đảng đối với công tác thanh niên nhằm chăm lo, bồi dưỡng và phát huy cao
nhất vai trị, sức mạnh của thanh niên trong cơng cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ

quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

5


NỘI DUNG
1. ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC
THANH NIÊN THỜI KỲ ĐỔI MỚI (1986 - NAY)
1.1. Đảng lãnh đạo công tác thanh niên những năm dầu đổi mới.
Đại hội lần thứ VI của Đảng đã khẳng định mạnh mẽ: "Thanh niên phải
được bảo đảm việc làm khi bước vào đời và được quan tâm giáo dục về nhân
cách, bản lĩnh và lý tưởng’’; “Phải có ý thức đầy đủ rằng chính thanh niên là
lớp người có sứ mệnh lịch sử xây dựng thành công CNXH. Mạnh dạn giao
trách nhiệm cho thanh niên và thông qua các hoạt động xã hội mà đào tạo và
bồi dưỡng họ"1.
Tháng 3 năm 1991, Bộ Chính trị ra Nghị quyết 25 về "Đổi mới và tăng
cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên". Nghị quyết đã nêu
lên những quan điểm cơ bản về công tác thanh niên trong sự nghiệp đổi mới:
Thứ nhất, Đảng, Nhà nước và toàn dân ta phải hết lòng bồi dưỡng, phát
huy tiềm năng và vai trò chủ động của thanh niên trên mọi lĩnh vực của cơng
cuộc đổi mới, coi đó là nhiệm vụ ưu tiên trong chiến lược con người, xây
dựng môi trường xã hội thuận lợi để thanh niên phát triển nhân cách của mình
và cống hiến nhiều nhất.
Thứ hai, Đồn kết và tập hợp mọi tầng lớp thanh niên vì mục tiêu dân
giàu nước mạnh, vì lợi ích thiết thực của mọi tầng lớp thanh niên theo con
đường XHCN, dân chủ và cơng bằng xã hội, vì cuộc sống văn minh, hạnh
phúc của tuổi trẻ. Các tổ chức thanh niên, thiếu niên phải đa dạng theo nghề
nghiệp, sở thích và các nhu cầu khách nhau của thanh niên. Xây dựng Đồn
TNCS Hồ Chí Minh vững mạnh làm hạt nhân nịng cốt của phong trào thanh
niên và làm lực lượng cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc và của Đảng.

Đảng Cộng sản Việt Nam (1987), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI, Nxb
Sự thật, Hà Nội.
1

6


Thứ ba, Phối hợp chặt chẽ các tổ chức của hệ thống chính trị - xã hội,
phối hợp giữa gia đình, trường học và xã hội trong cơng tác thanh niên. Tổ
chức phong trào hành động cách mạng của thanh niên phải đi đôi với việc
Nhà nước xây dựng và thực hiện các chính sách bảo đảm các quyền lợi và
nghĩa vụ của tuổi trẻ. Chăm sóc, giáo dục, bồi dưỡng thanh niên, thiếu niên là
trách nhiệm của các cấp uỷ Đảng, các cấp chính quyền và của tồn xã hội.
1.2. Đảng đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới và xây dựng nguồn lực
thanh niên
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng đã thông qua Cương
lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH, chiến lược ổn định
và phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2000, thông qua điều lệ Đảng (sửa đổi).
Thực hiện nghị quyết Đại hội VII, năm 1992, Quốc hội thơng qua Hiến
pháp mới. Điều 66 của Hiến pháp có viết: "Thanh niên được gia đình, Nhà
nước và xã hội tạo điều kiện học tập, lao động và giải trí, phát triển thể lực, trí
tuệ, bồi dưỡng về đạo đức truyền thống dân tộc, ý thức công dân và lý tưởng
XHCN, đi đầu trong công cuộc lao động, sáng tạo và bảo vệ Tổ quốc".
Ngày 15 táng 10 năm 1992 Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VI đã được
khai mạc chính thức. Đại hội quyết định phát động phong trào thanh niên thực
hiện 4 chương trình hành động cách mạng:
- Chương trình thanh niên làm kinh tế, tham gia giải quyết việc làm.
- Chương trình thanh niên tham gia bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ an ninh
chính trị, trật tự an tồn xã hội.
- Chương trình học tập sáng tạo, tích cực tham gia phát triển văn hố xã hội.

- Chương trình xây dựng Đội thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và
chăm sóc giáo dục thiếu nhi.
Đại hội kiến nghị với Nhà nước sớm thể chế hoá nghị quyết của Đảng
về công tác thanh niên bằng việc ban hành các chính sách cụ thể và đầu tư
ngân sách cho các hoạt động của Đoàn hàng năm. Đại hội đề nghị Ban Chấp

7


hành Trung ương Đảng kịp thời tổng kết Nghị quyết 25 Bộ Chính trị (khóa
VI) về cơng tác thanh niên.
* Nghị quyết Hội nghị BCH Trung ương Đảng lần thứ tư (khóa VII)
mở ra thời kỳ phát triển mới cho công tác vận động thanh niên
Ngày 12 tháng 1 năm 1993, Hội nghị lần thứ tư BCH Trung ương Đảng
CSVN khóa VII họp và ra Nghị quyết "Về cơng tác thanh niên trong thời kỳ
mới". Nghị quyết đánh giá một cách khách quan, khoa học thực trạng lực
lượng và phong trào thanh niên cả về mặt mạnh và mặt yếu từ đó xác định
những phương hướng lớn trong chính sách thanh niên.
Nhằm thể chế hóa một bước Nghị quyết Hội nghị Trung ương Đảng lần
thứ tư, ngày 06/4/1993 Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 145 TTg
"về việc thanh niên tham gia thực hiện các chương trình kinh tế - xã hội" và
ngày 12 tháng 6 năm 1993 Chính phủ đã ban hành "Nghị định 41-CP về
thành lập Ủy ban Thanh niên Việt Nam", xác định chức năng, nhiệm vụ quản
lý Nhà nước của Ủy ban về công tác thanh niên.
Với sự ban hành Nghị định 41-CP, chức năng quản lý Nhà nước về
công tác thanh niên ở nước ta đã chính thức có cơ sở pháp lý. Đây là một
điểm mới, thể hiện sự đổi mới của Đảng trong lãnh đạo công tác thanh niên.
Bước vào thời kỳ đổi mới, đất nước đã có nhiều biến chuyển, Đảng
không thể lãnh đạo theo phương thức cũ mà phải đổi mới sự lãnh đạo trong
tất cả các lĩnh vực, trong đó có việc đổi mới phương pháp lãnh đạo cơng tác

thanh niên. Q trình đổi mới sự lãnh đạo của Đảng gắn liền với q trình xây
dựng và hồn thiện Nhà nước, tăng cường vai trò quản lý Nhà nước do Đảng
lãnh đạo. Đảng phải sử dụng công cụ mạnh mẽ của mình để chi phối mọi sinh
hoạt xã hội đó là Nhà nước của dân, do dân và vì dân.
Để tiếp tục phát huy những ưu điểm và kịp thời khắc phục những hạn
chế của công tác thanh niên, ngày 20 tháng 3 năm 1996, BCH Trung ương
Đảng ra Chỉ thị "Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư

8


Ban chấp hành Trung ương Đảng khố VII về "Cơng tác thanh niên trong
thời kỳ mới". Bản Chỉ thị đánh giá khách quan tình hình thanh niên và cơng
tác thanh niên về cả mặt mạnh và mặt khuyết điểm sau 3 năm thực hiện Nghị
quyết Trung ương lần thứ tư, đồng thời đề ra một số chủ trương và giải pháp
đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết trong thời gian tới. Chỉ thị nhấn mạnh: Tăng
cường sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng đối với Đoàn Thanh niên ở từng cấp,
ở mọi địa bàn, đối tượng, thực sự coi xây dựng Đồn là một bộ phận quan
trọng của cơng tác xây dựng Đảng; chăm lo tốt hơn việc phát triển nguồn
nhân lực trẻ đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hố;
Nhà nước xây dựng Luật thanh niên và có chính sách khuyến khích thanh
niên trí thức trẻ đi đến mọi miền đất nước, đến những nơi cịn nhiều khó khăn
để làm nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
* Từ Luật thanh niên 2005 đến Nghị quyết Trung ương 7 ( khóa X),
q trình hoàn thiện nội dung và phương thức lãnh đạo của Đảng đối với
công tác thanh niên.
- Luật Thanh niên được Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt
Nam khố XI, kỳ họp thứ 8 thơng qua ngày 29 tháng 11 năm 2005 và có hiệu
lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2006. Luật bao gồm 6 chương, 36 điều là
kết quả của quá trình thể chế hố nghị quyết lãnh đạo của Đảng về cơng tác

thanh niên nhằm triển khai trên thực tế những chính sách cụ thể về thanh niên
như quyền lợi, nghĩa vụ của thanh niên trong học tập, lao động, bảo vệ tổ
quốc…, trách nhiệm của Nhà nước, gia đình và xã hội đối với thanh niên.
- Nghị quyết số 25-NQ/TW ngày 25/7/2008 của Hội nghị lần thứ bảy
Ban Chấp hành Trung ương khoá X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối
với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
Nghị quyết tiếp tục khẳng định: Thanh niên là lực lượng xã hội to lớn,
một trong những nhân tố quan trọng quyết định tương lai, vận mệnh dân tộc;
là lực lượng chủ yếu trên nhiều lĩnh vực, đảm nhiệm những cơng việc địi hỏi

9


hy sinh, gian khổ, sức khỏe và sáng tạo. Nghị quyết đã đánh giá về tình hình
thanh niên và cơng tác thanh niên sau 20 năm đổi mới, nhất là sau 15 năm
thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng
(khoá VII) cả những yếu tố tích cực, thành cơng cũng như những tiêu cực, hạn
chế, khuyết điểm. Từ đó, Nghị quyết nêu ra 5 quan điểm chỉ đạo; mục tiêu
chung và mục tiêu cụ thể trong những năm trước mắt, trọng tâm đến năm
2010 và 9 nhiệm vụ và giải pháp cơ bản, tồn diện nhằm phát huy cao nhất
vai trị của thanh niên trong sự nghiệp cách mạng.
Ngày 17-4-2008, Chính phủ ban hành Nghị định số 48/2008/NÐ-CP
quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Nội vụ,
trong đó có giao cho Bộ Nội vụ quản lý nhà nước về công tác thanh niên. Ðây
là lần đầu tiên, Bộ Nội vụ được giao nhiệm vụ này, tuy nhiên, hai trong ba nội
dung nêu trên lại trùng với trách nhiệm của Ủy ban Quốc gia về thanh niên
Việt Nam đã được Chính phủ quy định tại Ðiều 22 Nghị định 120 về hướng
dẫn thi hành một số điều của Luật Thanh niên ban hành năm 2007. Trong khi
đó, nhiều nội dung khác quản lý nhà nước về công tác thanh niên mà Luật
Thanh niên đã quy định, như: Ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy

phạm pháp luật, chiến lược, chính sách, chương trình phát triển thanh niên;
đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác thanh niên; thanh
tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm trong thực hiện
chính sách, pháp luật về thanh niên và công tác thanh niên... lại chưa được
quy định giao cho cơ quan nào của Chính phủ thực hiện.
Thực tiễn chứng minh thời gian vừa qua nhận thức về thanh niên và
cơng tác thanh niên cịn khá nhiều quan điểm hạn chế và lệch lạc cả trong đội
ngũ cán bộ đảng viên lẫn các tầng lớp nhân dân. Những hạn chế yếu kém
trong việc lãnh đạo công tác thanh niên của Đảng đó là: Một số cấp ủy đảng
chưa quan tâm đúng mức lãnh đạo công tác thanh niên; việc đôn đốc, kiểm
tra, đánh giá, rút kinh nghiệm thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng

10


về công tác thanh niên không thường xuyên, kịp thời; công tác quy hoạch, đào
tạo, bồi dưỡng và sử dụng cán bộ trẻ chưa thực sự được coi trọng; chưa làm
tốt công tác phát triển đảng trong thanh niên. Nhà nước chậm thể chế hoá và
triển khai thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng về công tác thanh
niên; thiếu những chính sách nhất quán, đồng bộ, lâu dài đối với thanh niên;
chưa có chính sách cụ thể để bồi dưỡng, đào tạo, sử dụng tài năng trẻ, việc
thực hiện chiến lược phát triển thanh niên còn hạn chế. Nhiều bộ, ngành, địa
phương chưa làm tốt trách nhiệm chăm lo, bồi dưỡng, phát huy thanh niên
thuộc lĩnh vực được phân công. Việc đổi mới nội dung và phương thức hoạt
động của Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Hội Liên hiệp Thanh
niên Việt Nam chưa theo kịp sự phát triển của tình hình thanh niên; khả năng
chi phối và ảnh hưởng của Đoàn, Hội trong thanh niên chưa sâu rộng, tỉ lệ tập
hợp thanh niên thấp, tính tiên phong; gương mẫu của cán bộ đoàn, hội và
đoàn viên, hội viên chưa cao. Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhiều địa
phương chưa phối hợp chặt chẽ, chưa tạo được sức mạnh tổng hợp trong công

tác thanh niên tác thanh niên sự kết hợp giữa gia đình - nhà trường - xã hội
trong giáo dục thanh niên còn hạn chế. Công tác thanh niên thường nặng về
sử dụng, khai thác mà thiếu định hướng giáo dục đào tạo và thiếu quan tâm
đến các lợi ích chính đáng của thanh niên. Đánh giá về thanh niên còn thiếu
khách quan toàn diện mà nặng về chủ quan, phiến diện, tùy tiện và cá nhân. Ở
một số nơi thanh niên chưa được coi là động lực phát triển của xã hội, của sự
nghiệp CNH, HĐH đất nước do đó vai trị của thanh niên còn mờ nhạt, thanh
niên chưa được đảm nhận trách nhiệm trong cuộc bàn giao thế hệ đảm đương
sứ mệnh lịch sử của họ. Hiện nay, môi trường tiến bộ và lành mạnh của xã hội
bị môi trường tiêu cực do mặt trái cơ chế thị trường gây ra lấn át, cùng với đó
là tình trạng thối hóa biến chất của một số cán bộ, đảng viên và người lớn
tuổi đã làm hạn chế sự phát triển của thanh niên và phong trào tuổi trẻ. Chính
thực tế này gây ra những hệ lụy hết sức đáng buồn đó là một bộ phận thanh

11


niên sống thiếu lý tưởng, giảm sút niềm tin, ít quan tâm tới tình hình đất nước,
thiếu ý thức chấp hành pháp luật, sống thực dụng, xa rời truyền thống văn hóa
dân tộc. Học vấn của một bộ phận thanh niên nhất là thanh niên nông thôn,
thanh niên dân tộc thiểu số còn thấp; nhiều thanh niên thiếu kiến thức và kỹ
năng trong hội nhập quốc tế. Tính độc lập, chủ động, sáng tạo, năng lực thực
hành sau đào tạo của thanh niên còn yếu, chưa đáp ứng yêu cầu cơng nghiệp
hố, hiện đại hóa. Tình trạng tội phạm và tệ nạn xã hội trong thanh niên đang
gia tăng và diễn biến ngày càng phức tạp, tỉ lệ thanh niên nhiễm HIV/AIDS
còn cao.
1.3. Một số bài học kinh nghiệm trong q trình lãnh đạo của Đảng
đối với cơng tác thanh niên
Từ thực tế lãnh đạo của Đảng và các cấp ủy đảng với những thành tựu và
hạn chế đã được xem xét, bước đầu chúng ta có thể rút ra một số bài học kinh

nghiệm cơ bản sau:
Thứ nhất: Cần tăng cường và kịp thời quán triệt các nội dung quan điểm
của Đảng về công tác thanh niên. Xác định một cách đầy đủ và khoa học về
lãnh đạo công tác thanh niên, phát huy có hiệu quả nhất tính tích cực chính trị
- xã hội, tinh thần xung phong tình nguyện, tài năng, sức trẻ của thanh niên
vào phát triển kinh tế - xã hội.
Thứ hai: Nâng cao trách nhiệm, năng lực lãnh đạo Nhà nước thể chế hóa
đường lối, chủ trương của Đảng về thanh niên và công tác thanh niên của cấp
ủy đảng các cấp. Thường xuyên xác định rõ trách nhiệm Nhà nước trong thực
hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng về thanh nien và cơng tác thanh niên.
Cần cụ thể hóa trách nhiệm của chính quyền từng cấp trong thể chế hóa
đường lối, chủ trương của Đảng về thanh niên và công tác thanh niên. Tăng
cường chỉ đạo Nhà nước chương trình hóa việc thể chế hóa đường lối, chủ
trương của Đảng về thanh niên và công tác thanh niên sau mỗi nghị quyết, chỉ
thị của Đảng về thanh niên và công tác thanh niên.

12


Thứ ba: Đảng tăng cường lãnh đạo Mặt trận Tổ quốc, các ban ngành
đồn thể cụ thể hố kịp thời, thực hiện đầy đủ các chủ trương chính sách của
Đảng về công tác thanh niên, phối hợp tốt với thanh niên trong thực hiện các
nhiệm vụ chính trị liên quan đến thanh niên.
Thứ tư: Các cấp uỷ Đảng cần quan tâm chỉ đạo và tạo điều kiện thuận lợi cho
Đoàn thanh niên hoạt động. Thường xuyên chỉ đạo xây dựng, củng cố tổ chức
Đoàn, Hội, Đội vững mạnh; coi trọng công tác tuyển dụng, đào tạo, quy hoạch,
sắp xếp bố trí cán bộ Đồn. Tạo điều kiện về kinh phí cho Đồn hoạt động.
Thứ năm: Các cấp uỷ Đảng ln quan tâm chỉ đạo công tác thanh niên
đổi mới về nội dung phương thức hoạt động, bám sát nhiệm vụ chính trị,
chương trình phát triển kinh tế - xã hội. Mọi hoạt động của Đoàn phải thiết

thực, hướng tới mục tiêu tập hợp, giáo dục, chăm lo lợi ích của thanh niên.
Thứ sáu: Đối với tổ chức Đoàn phải chủ động tham mưu cho Đảng lãnh
đạo tồn diện cơng tác thanh niên; tận dụng mọi cơ hội và phát huy tốt vai trị,
vị thế của tổ chức Đồn trong phối hợp với các cấp chính quyền, đồn thể tiến
hành cơng tác thanh niên, từng bước xã hội hố cơng tác thanh niên.
Thứ bảy: Các cấp uỷ Đảng phải kịp thời nắm bắt những biến động và thanh
niên và công tác thanh niên, tăng cường tổng kết thực tiễn để đề ra những chủ
trương sát đúng đối với công tác thanh niên. Coi trọng kiểm tra, đánh giá việc tổ
chức thực hiện các chủ trương của Đảng đối với tổ chức Đồn thanh niên;
thường xun kịp thời phát hiện, tơn vinh và nhân rộng các sáng kiến, điển hình
tiên tiến, nhân tố mới của cơng tác Đồn và phong trào thanh niên.
2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU TĂNG CƯỜNG SỰ LÃNH
ĐẠO CỦA ĐẢNG ĐỐI VỚI THANH NIÊN VÀ CÔNG TÁC THANH
NIÊN HIỆN NAY
2.1. Nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các tổ chức đảng đối
với thanh niên và lãnh đạo công tác thanh niên trong thời kỳ mới
Tất cả những hạn chế và yếu kém trong lãnh đạo của Đảng mà trực tiếp
là các tổ chức cơ sở đảng đối với công tác thanh niên và những hạn chế yếu

13


kém trong hoạt động của Đoàn TNCS và phong trào thanh niên đều xuất phát
từ nhận thức chưa đầy đủ về vai trò của thanh niên và tầm quan trọng của
cơng tác lãnh đạo Đồn thanh niên của các cấp uỷ đảng, cán bộ, đảng viên.
Do đó, vấn đề quan trọng hiện nay là các cấp uỷ đảng, cán bộ, đảng viên cần
quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng về cơng tác vận động thanh niên trong
tình hình mới. Mỗi cấp uỷ đảng, cán bộ, đảng viên phải nhận thức rõ rằng,
tăng cường sự lãnh đạo của các tổ chức cơ sở đảng là yếu tố quyết định thắng
lợi của cơng tác vận động thanh niên nói chung, cơng tác lãnh đạo Đồn thanh

niên nói riêng. Giai đoạn cách mạng mới sẽ là thời cơ thuận lợi để các cấp uỷ
đảng, chính quyền, các đồn thể nhân dân và toàn xã hội tiếp tục quán triệt
sâu sắc các quan điểm, chủ trương của Đảng về công tác vận động thanh niên.
Thực tiễn cho thấy rằng, ở đâu các tổ chức cơ sở đảng nhận thức đúng đắn về
vị trí, vai trị của thanh niên và Đồn thanh niên thì ở đó có sự quan tâm, chỉ
đạo thường xun, cơng tác Đồn và phong trào thanh niên hoạt động có hiệu
quả. Bởi lẽ, phong trào thanh niên luôn gắn liền với sự lãnh đạo của Đảng,
qua đó thanh niên phấn đấu, rèn luyện và trưởng thành.
Đây không chỉ là nhu cầu tồn tại có tính chất ngun lý về lý luận mà
còn là giải pháp thức tiễn rất quan trọng để đẩy mạnh cơng tác Đồn và
phong trào thanh niên. Trong giai đoạn hiện nay, trước sự chuyển biến nhanh
chóng của tình hình kinh tế - xã hội, cần có sự nhìn nhận, đánh giá một cách
khách quan, khoa học về thanh niên. Tiếp tục khắc phục lối nhìn phiến diện,
từ những tiêu cực, hạn chế của thanh niên (đôi khi chỉ là cá biệt) mà đi đến
chê bai, hạ thấp vai trò của thanh niên. Thanh niên hiện nay có điều kiện
thuận lợi hơn các thế hệ trước và có những mặt non yếu, hạn chế, nhưng thời
kỳ nào thanh niên cũng đứng trước những khó khăn và thuận lợi.
Khi nhìn nhận thanh niên, phải khẳng định những mặt mạnh cơ bản của
họ: lòng yêu nước, khát vọng vươn lên, tiếp thu khoa học kỹ thuật, công nghệ
rất nhanh… Tuy nhiên cũng phải nhấn mạnh: thanh niên đang đối mặt với

14


nhiều khó khăn, nhất là những khó khăn về định hướng chính trị trong giai
đoạn hiện nay, trong thanh niên vần còn tồn tại nhiều yếu kém.
2.2. Tăng cường giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, lối sống văn
hóa, ý thức cơng dân để hình thành thế hệ thanh niên có phẩm chất tốt
đẹp, có khí phách và quyết tâm hành động thực hiện thành công sự
nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước

Giáo dục, phát triển lý tưởng xã hội chủ nghĩa cho thanh niên là một giải
pháp, vừa là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng của toàn Đảng, toàn
dân và cả hệ thống chính trị. Đó là một q trình lâu dài, kiên trì, bền bỉ, liên tục
và cũng hết sức khó khăn. Từ thực tiễn giáo dục lý tưởng xã hội chủ nghĩa, đạo
đức cách mạng cho thanh niên nước ta thời gian qua, có thể thấy nổi lên một số
vấn đề cần nghiên cứu và có giải pháp khắc phục phù hợp sau:
- Đổi mới nội dung và phương thức giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà
nước; tăng cường giáo dục truyền thống văn hóa, lịch sử của Đảng và dân tộc,
lý tưởng cách mạng cho thanh niên. Coi trọng giáo dục thanh niên trong hoạt
động thực tiễn và các phong trào thi đua yêu nước.
- Xây dựng chuẩn mực đạo đức và định hướng giá trị mới cho thanh
niên theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Chủ động hơn cơng tác chính trị, tư tưởng;
nắm bắt và dự báo tình hình tư tưởng thanh niên; kịp thời đấu tranh, tuyên
truyền làm rõ các âm mưu, luận điệu sai trái, giúp thanh niên hiểu và tích cực
đấu tranh với âm mưu “diễn biến hịa bình” của các thế lực thù địch.
- Bảo đảm tính chính trị, sự định hướng của Đảng làm phong phú và
sâu sắc hơn các nội dung giáo dục, nhất là về lý tuởng, đạo đức lối sống, trong
hoạt động báo chí xuất bản, văn hoá, văn nghệ hướng thanh niên vươn tới giá
trị chân - thiện - mỹ. Chấn chỉnh, đổi mới hoạt động và quản lý báo chí, xuất
bản nói chung nhất là báo chí, xuất bản trong hệ thống Đồn, Hội, thực sự là
phương tiện hữu hiệu giáo dục thanh niên.

15


- Mọi cấp uỷ đảng, nhất là người đứng đầu thường xuyên nắm tình
hình định hướng và kiểm tra việc thực hiện công tác thanh niên; phân
công đảng viên phụ trách cơng tác Đồn, Hội; lãnh đạo Đảng, Chính
quyền các cấp định kỳ gặp gỡ, đối thoại với thanh niên. Kết quả lãnh đạo

cơng tác thanh niên, cơng tác đồn và phong trào thanh niên, cùng với kết
quả hoạt động của các đồn thể khác là một tiêu chí đánh giá, xếp loại tổ
chức cơ sở đảng hằng năm. Mỗi đảng viên phải là tấm gương sáng cho
thanh niên noi theo.
2.3. Đổi mới nội dung và phương thức lãnh đạo của tổ chức đảng
đối với Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
Đổi mới nội dung và phương thức lãnh đạo là một giải pháp quan trọng
quyết định sự lãnh đạo của Đảng đối với Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh hiện nay.
Ngày nay, khi đất nước bước vào thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hố,
hiện đại hố, vị trí, vai trị của cơng tác thanh niên phải thích ứng với yêu cầu
của sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội và sự hội nhập quốc tế. Do đó, u
cầu đặt ra hiện nay là Đồn phải phát triển nhanh hơn, mạnh hơn, vững chắc
hơn để tạo điều kiện tốt nhất giúp thanh niên phấn đấu, rèn luyện và trưởng
thành. Muốn vậy, Đảng phải quan tâm đổi mới nội dung, phương thức lãnh
đạo đối với tổ chức Đoàn.
Trên thực tế có nhiều cách thức và phương pháp thực hiện có hiệu quả:
Một là, cần thống nhất một số vấn đề có tính ngun tắc trong đổi mới
phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.
Hai là, đổi mới quy trình ra nghị quyết và tổ chức thực hiện các nghị
quyết của các tổ chức đảng đối với công tác thanh niên.
Ba là, xây dựng và tổ chức thực hiện quy chế phối hợp giữa các cấp uỷ
Đảng với các tổ chức của thanh niên.

16


2.4. Đảng lãnh đạo đổi mới toàn diện giáo dục và đào tạo, tạo cơ
hội cho mọi thanh niên được học tập, khơng ngừng nâng cao trình độ, có
tri thức và kỹ năng, vươn lên ngang tầm với thanh niên các nước tiên tiến

trên thế giới
Tạo cơ hội cho thanh niên được thụ hưởng chính sách giáo dục, chú
trọng tới nữ thanh niên, thanh niên dân tộc thiểu số, thanh niên nơng thơn,
thanh niên khuyết tật. Sớm có biện pháp khắc phục tình trạng bỏ học trong
thanh thiếu thi. Phấn đấu hoàn thành phổ cập bậc trung học cơ sở cho thanh
niên. Mở rộng chính sách tín dụng ưu đãi cho thanh niên vay để học tập trong
các cơ sở đào tạo sau giáo dục phổ thông.
Tạo điều kiện thuận lợi cho thanh niên học tập ở nước ngoài bằng nhiều
nguồn lực khác nhau. Nhà nước dành ngân sách thoả đáng để lựa chọn sinh
viên giỏi, cán bộ trẻ có năng lực để đưa đi đào tạo ở các nước phát triển. Quản
lý, giúp đỡ thanh niên học tập ở nước ngồi. Chú trọng cơng tác tư vấn, lựa
chọn ngành học; bố trí, sử dụng có hiệu quả số thanh niên du học về nước.
Huy động nhiều nguồn lực xã hội, đầu tư ngân sách thoả đáng để đẩy
mạnh dạy nghề, phổ cập sơ cấp nghề cho thanh niên. Hoàn thiện chính sách
đào tạo nghề; có chính sách tín dụng ưu đãi cho các cơ sở dạy nghề, đặc biệt
các nghề kỹ thuật cao. Bảo đảm cơ cấu hợp lý trong đào tạo công nhân kỹ
thuật, trung cấp chuyên nghiệp, cao đẳng, đại học.
Tập trung đào tạo hình thành nguồn nhân lực khoa học - cơng nghệ có
chất lượng cao, nhất là công nghệ thông tin, công nghệ mới đáp ứng yêu cầu
của kinh tế tri thức, tạo mũi nhọn phát triển kinh tế, góp phần đẩy nhanh q
trình cơng nghiệp hoá, hiện đại hoá. Tập trung dạy nghề cho thanh niên nông
thôn, bộ đội xuất ngũ, thanh niên dân tộc thiểu số. Khuyến khích đào tạo nghề
tại doanh nghiệp, cơ sở sản xuất. Chú trọng giáo dục ý thức kỹ thuật, kỹ năng
lao động, tay nghề cho thanh niên đi lao động có thời hạn ở nước ngồi; đồng
thời có biện pháp quản lý, giáo dục, giúp đỡ số thanh niên này.

17


2.5. Đảng lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng môi trường xã hội lành mạnh,

tạo điều kiện giải quyết việc làm, tăng thu nhập và cải thiện đời sống cho
thanh niên nâng cao đời sống văn hoá tinh thần, phát triển toàn diện
Đẩy mạnh thực hiện cuộc vận động ''Xây dựng, chỉnh đốn Đảng”,
“Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh'' gắn với xử lý nghiêm
minh cán bộ, đảng viên thoái hoá, biến chất, vi phạm pháp luật, tạo mơi
trường chính trị và đạo đức lành mạnh củng cố niềm tin cho thanh niên.
Khuyến khích, tạo điều kiện để các cơ quan văn hoá, văn học nghệ
thuật, xuất bản, báo chí sáng tác và phổ biến nhiều cơng trình, tác phẩm có giá
trị cao để giáo dục thế hệ trẻ. Tăng cường quản lý văn hoá, xử lý nghiêm các
sai phạm, kịp thời ngăn chặn các sản phẩm không lành mạnh tác động xấu
đến thanh niên, nhất là qua Internet và các phương tiện thông tin đại chúng
khác. Sớm hoàn thiện quy hoạch mạng lưới và từng bước xây dựng các trung
tâm hoạt động thanh thiếu nhi, trung tâm sinh hoạt dã ngoại, nhà thiếu nhi
trong toàn quốc. Sớm có chính sách để các thành phần kinh tế đầu tư xây
dựng các thiết chế văn hoá - thể thao, phát triển các loại hình giải trí lành
mạnh cho thanh niên.
Đẩy mạnh các hoạt động giáo dục về vai trò, trách nhiệm của thanh niên
trong nâng cao chất lượng dân số, hơn nhân và xây dựng gia đình hạnh phúc,
biết chăm lo và nâng cao sức khoẻ bản thân. Chú trọng giáo dục tiền hôn nhân,
kiến thức và kinh ngiệm sống cho thanh niên. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả các
chiến lược, chương trình mục tiêu quốc gia về dân số, chăm sóc sức khoẻ,
phịng, chống HIV/AIDS, trong đó tập trung là đối tượng thanh niên.
Đầu tư, đổi mới nội dung giáo dục thể chất trong nhà trường. Đẩy mạnh
xã hội hoá các phong trào thể dục, thể thao quần chúng, huy động và tạo điều
kiện để thanh niên luyện tập thể dục, thể thao, rèn luyện sức khoẻ.
Đảng lãnh đạo Nhà nước và hệ thống chính trị có cơ chế, chính sách
khuyến khích các hình thức thanh niên phát triển kinh tế, hỗ trợ hoặc có hình

18

thức vốn vay ưu đãi cho thanh niên lập nghiệp, xây dựng các mơ hình phát
triển kinh tế phù hợp với đối tượng là thanh niên…nhằm huy động thanh niên
vào nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và góp phần giải quyết việc làm cho
lao động trẻ.
Quan tâm công tác đào tạo nghề và giải quyết việc làm cho thanh niên,
đặc biệt là khu vực có các dự án chuyển đổi mục đích sử dụng đất nơng
nghiệp cho mục tiêu phát triển cơng nghiệp, đơ thị hố và các dự án trọng
điểm của Nhà nước. Hiện nay vấn đề việc làm trở thành nhu cầu quan trọng
và cấp bách trong thanh niên nước ta. Nó đang chi phối nhận thức, tình cảm,
lối sống và hành động của tuổi trẻ. Kiến nghị giải quyết việc làm luôn chiếm
tỉ lệ cao nhất trong những ý kiến đề xuất của thanh niên đối với Đảng, Nhà
nước. Một quốc gia không thể đạt được sự phát triển nhanh, lành mạnh, bền
vững nếu một bộ phận thế hệ trẻ lâm vào cảnh thất nghiệp, thiếu thốn về đời
sống vật chất, tha hoá về đời sống tinh thần. Vì vậy, giải quyết việc làm cho
thanh niên khơng chỉ có ý nghiã kinh tế - chính trị, mà cịn có ý nghĩa nhân
văn đối với sự phát triển xã hội.
2.6. Tiếp tục coi trọng việc trọng dụng tài năng trẻ, tạo bước
chuyển có tính đột phá trong bố trí và sử dụng cán bộ trẻ trên tất cả các
lĩnh vực
Đội ngũ cán bộ Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp
thanh niên Việt Nam các cấp nói riêng, đồn viên thanh niên nói chung là
nguồn bổ sung cán bộ trẻ cho Đảng, chính quyền, các ngành, đồn thể. Vì
vậy, cơng tác quy hoạch cán bộ Đồn phải được đặt trong cơng tác quy hoạch
cán bộ của các cấp uỷ Đảng, định kỳ rà soát bổ sung quy hoạch để xây dựng
kế hoạch đào tạo bồi dưỡng nhằm đảm bảo chức danh cán bộ khi bổ nhiệm,
đề bạt.
Tạo cơ chế chính sách cơng bằng, thuận lợi để mọi tài năng trẻ đều
được tham gia phát triển đất nước; bố trí cán bộ trẻ có tài năng đảm nhận các

19


nhiệm vụ quan trọng, phù hợp trong hệ thống chính trị, nâng cao tỉ lệ cán bộ
trẻ trong các cơ quan lãnh đạo, quản lý các cấp, các ngành. Tạo bước đột phát
trong việc bố trí, sử dụng cán bộ trẻ cán bộ trong độ tuổi thanh niên ở tất cả
các cấp, coi đây là một nội dung quan trọng về công tác cán bộ của Đảng để
lựa chọn cán bộ lãnh đạo cho tương lai.
Xác định tiêu chí và phương pháp khoa học để phát hiện, theo dõi quá
trình phát triển các tài năng trẻ, nhất là số học sinh, sinh viên xuất sắc, cá
nhân điển hình trong các phong trào thanh niên. Xây dựng chương trình đào
tạo thích hợp để hình thành đội ngũ tài năng trẻ trên mọi lĩnh vực, đáp ứng sự
nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hố.
Mạnh dạn đề bạt những cán bộ trẻ, có triển vọng, đã qua thử thách, được
rèn luyện trong thực tiễn đảm nhận các chức vụ chủ chốt của Đảng, chính
quyền và các đồn thể chính trị - xã hội; có chính sách phát hiện, hỗ trợ những
sinh viên học tập tốt, có năng khiếu trên các lĩnh vực ở các trường đại học sau
khi tốt nghiệp về làm cán bộ đoàn chuyên trách tại cơ quan, đoàn thể trong hệ
thống chính trị.
Khi cán bộ đã có một q trình cơng tác nhất định trong các cơ quan
Đồn, các cấp uỷ phải tạo điều kiện cho cán bộ đó thuyên chuyển sang một
lĩnh vực khác nhưng phải phù hợp với năng lực sở trường để cán bộ đó có
điều kiện phát huy và tạo nguồn động viên cho các cán bộ kế tiếp cống hiến.
Có chính sách sử dụng và đãi ngộ hợp lý để thu hút tài năng trẻ đang học
tập, cơng tác, sinh sống ở nước ngồi trở về nước làm việc, cống hiến tham
gia phát triển đất nước.
2.7. Xây dựng Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh vững mạnh
thực sự là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, đội dự bị tin cậy của
Đảng, chú trọng công tác phát triển đảng viên trong thanh niên
Đảng lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới cách thức tổ chức hoạt động Đồn

thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh theo hướng:

20


- Hoạt động của Đồn phải mang tính “chính trị hơn”, điều đó có nghĩa
là mục tiêu chính trị trong chức năng của Đoàn cần phải thể hiện nhất quán
trong mọi hoạt động của Đoàn. Chức năng cơ bản phân biệt giữa Đoàn với
các tổ chức xã hội, các tổ chức phi chính phủ là trường học xã hội chủ nghĩa
của thanh niên, đội hậu bị của Đảng. Nhiệm vụ chính trị hàng đầu của Đồn là
giáo dục lý tưởng cộng sản cho thanh niên, góp phần bồi dưỡng cách mạng
cho đời sau. Xây dựng Đoàn cần bắt đầu từ nền tảng chính trị của Đảng, là
xây dựng Đảng trước một bước. Vì vậy, trong mỗi hoạt động của Đồn đều
phải có mục tiêu và biện pháp để góp phần nâng cao nhận thức chính trị của
đồn viên, thanh niên.
- Tổ chức Đồn cần phải “thanh niên hơn”, điều đó có nghĩa là Đồn
cần gắn bó hơn, ảnh hưởng rộng hơn với thanh niên, hoạt động của Đồn cần
mang tính thanh niên. Đoàn cần thực hiện chức năng đại diện cho lợi ích
chính đáng của thanh niên. Chức năng đó hết sức quan trọng để gắn kết thanh
niên với Đoàn. Nếu khơng thực hiện chức năng này Đồn sẽ chỉ là “cánh tay
kéo dài” của hệ thống hành chính, nặng nề tuyên truyền giáo dục và huy động
thanh niên, chưa hẳn là tổ chức của thanh niên, vì thanh niên. Mục tiêu là biến
Đoàn thành “bạn tốt của thanh niên”, là cầu nối giữa thanh niên với Đảng và
với hệ thống chính trị.
- Tình hình mới địi hỏi Đồn phải “trí tuệ hơn”, điều đó có nghĩa là
phải nâng cao tính trí tuệ, tính khoa học, nghệ thuật trong mọi hoạt động để
đạt hiệu quả chính trị mong muốn. Thanh niên ngày nay có trình độ văn hố
cao hơn, đồng thời lại đang bị phân hoá rất đa dạng về mức sống và điều kiện
sống, về nghề nghiệp và sở thích, nhu cầu… mơi trường xã hội, văn hố,
thơng tin… cũng đang ngày càng đa dạng, tác động phức tạp đến thế hệ trẻ.

Trong điều kiện đó, hoạt động của Đồn phải thực sự có sức cạnh tranh cả về
nội dung lẫn hình thức mới thu hút được thanh niên và đạt hiệu quả giáo dục
mong muốn.

21


- Đảng lãnh đạo Đoàn thanh niên theo hướng quan tâm “đặc biệt hơn”,
theo đó, các cấp uỷ Đảng cần xác định rõ, đúng chức năng, nhiệm vụ của tổ
chức Đồn, tơn trọng tính độc lập về tổ chức của Đồn. Đây là vấn đề khơng
mới, nhưng trong thực tế vẫn có sự thiếu thống nhất, chưa đầy đủ trong nhận
thức của nhiều cấp uỷ Đảng, dẫn đến sự thiếu thống nhất trong chỉ đạo và đánh
giá đối với Đoàn thanh niên. Một số nơi cấp uỷ thậm chí coi Đồn thanh niên
như là cơng cụ để huy động quần chúng cho các hoạt động tập trung, để thực
thi các công việc cụ thể, đột xuất mà chưa quan tâm đến việc lãnh đạo, tạo điều
kiện cho Đoàn thực hiện đầy đủ các chức năng, nhiệm vụ cơ bản của mình.
2.8. Đảng lãnh đạo Mặt trận Tổ quốc, các đồn thể, tổ chức kinh tế
- xã hội và gia đình tăng cường phối hợp giáo dục, bồi dưỡng, phát huy
vai trị của thanh niên
Cơng tác thanh niên khơng chỉ là việc của Đảng, của Đồn mà cịn là
việc của Nhà nước, của mọi tổ chức chính trị - xã hội và từng gia đình. Trong
đó, Đảng lãnh đạo cơng tác thanh niên và trực tiếp lãnh đạo Đồn TNCS Hồ
Chí Minh, Nhà nước quản lý thanh niên và công tác thanh niên trong việc thể
chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng về thanh niên và công tác thanh niên
thành pháp luật, chính sách, chiến lược, chương trình hành động và cụ thể hóa
trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng... Mặt
trận Tổ quốc và các đồn thể nhân dân có vai trị phối hợp trong việc giáo dục
và phát huy vai trò của thanh niên dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Phát huy vai trị của Mặt trận Tổ quốc và các đồn thể nhân dân trong
cơng tác thanh niên, mỗi đồn thể phải có chương trình cụ thể về cơng tác

thanh niên, quy chế phối hợp hoạt động với Đoàn và các tổ chức thanh niên,
chú trọng công tác nữ thanh niên; phân công cán bộ làm công tác thanh niên;
vận động đồn viên, hội viên thuộc đồn thể mình tham gia tập hợp, giáo dục
thanh thiếu niên; tham gia kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chính sách
liên quan đến thanh niên và công tác thanh niên.
22


Đề cao trách nhiệm của gia đình trong giáo dục, quản lý thanh niên,
xây dựng gia đình hạnh phúc, là mơi trường quan trọng hình thành nhân cách,
giáo dục ý thức cơng dân, giữ gìn và phát huy truyền thống, phong tục, tập
quán tốt đẹp của dân tộc cho thanh thiếu niên. Biểu dương các gia đình ni
dạy con tốt, phê phán các gia đình khơng làm tốt nghĩa vụ giáo dục, quản lý
con em. Gia đình tạo điều kiện, động viên con em là thanh niên tham gia hoạt
động xã hội và cống hiến cho đất nước.
2.9. Đảng lãnh đạo Nhà nước tiếp tục kiện toàn các tổ chức quản lý
và bổ sung, hoàn thiện hệ thống các văn bản của Nhà nước về thanh niên
và công tác thanh niên
Nâng cao trách nhiệm, năng lực quản lý của Nhà nước trong việc thể
chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng về thanh niên và công tác thanh niên.
Cần cụ thể hóa trách nhiệm của chính quyền từng cấp trong thể chế hóa
đường lối, chủ trương của Đảng về thanh niên và công tác thanh niên sau mỗi
nghị quyết, chỉ thị của Đảng.
Thực hiện tốt Luật Bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em, tạo điểu kiện
để thiếu nhi phát triển toàn diện, trở thành những thanh niên tốt.
Sửa đổi, bổ sung Luật Thanh niên phù hợp với tình hình mới. Ban
hành Luật Việc làm. Sớm ban hành cơ chế, chính sách để giải quyết chỗ ở,
nơi sinh hoạt văn hóa, thể thao cho thanh niên làm việc tại các khu công
nghiệp, khu chế xuất và học sinh, sinh viên đang học tập.

23


KẾT LUẬN
Thấm nhuần những quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh, Đảng ta đã ln ln quan tâm đến việc lãnh đạo công tác thanh
niên, giáo dục đào tạo "các thế hệ cách mạng cho đời sau". Đảng luôn coi
công tác này là một khâu quan trọng nhất trong chiến lược con người. Vì vậy,
Đảng đã đề ra nhiều chủ trương, chính sách nhằm, tập hợp, giáo dục, đào tạo,
thanh niên và phát triển phong trào thanh niên. Trong quá trình vận động giáo
dục thanh niên, trên cơ sở tôn trọng và đặt niềm tin vững chắc ở thế hệ trẻ,
Đảng ta bao giờ cũng chú ý động viên mọi khả năng cách mạng của thanh
niên, coi thanh niên là đội quân cách mạng hùng hậu có thể đi bất cứ nơi đâu,
làm bất cứ nhiệm vụ gì mà cách mạng cần, coi thanh niên là lực lượng kế thừa
sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân tộc. Chính vì lẽ đó, trong suốt q
trình lãnh đạo Cách mạng dân tộc, dân chủ nhân dân Đảng đã thu hút động
viên được các thế hệ thanh niên Việt Nam một lịng một dạ đi theo Đảng, góp
phần to lớn vào thắng lợi của cách mạng.
Đổi mới và nâng cao sự lãnh đạo của Đảng với công tác Đồn và phong
trào thanh niên phải gắn liền với cơng tác xây dựng cơ sở Đảng, cơ sở Đoàn
vững mạnh, nhất là chi bộ Đảng, chi đoàn; coi trọng xây dựng lực lượng ưu tú
trong đoàn viên, thanh niên và đào tạo cán bộ trẻ có chất lượng và phẩm chất
năng lực cung cấp cho Đảng, nêu cao tính tiên phong và tinh thần gương mẫu
của mỗi cán bộ, đảng viên. Vì theo Lênin thì: “ Thành cơng trong cơng tác
lãnh đạo, không bởi ở quyết định và quyền lực mà chủ yếu là uy tín và sự
gương mẫu tiên phong của cán bộ, đảng viên”. Như vậy, nơi nào cán bộ, đảng
viên gương mẫu, chăm lo, bảo vệ, biết quan tâm cơng tác Đồn và phát huy
vai trị xung kích, tiềm năng, trí sáng tạo của thanh niên, nơi đó cơng tác lãnh
đạo của Đảng có sự đổi mới và hiệu quả.

24


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
X, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2006.

2.

Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
XI, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011.

3.

Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Hội nghị lần thứ bảy, Ban chấp
hành Trung ương (Khoá X), Nxb CTQG, H. 2008.

4.

Nguyễn Thọ Ánh (2006), Đồn TNCS Hồ Chí Minh trong hệ thống
chính trị, Nhà xuất bản Thanh niên; Hà Nội.

5.

Đồn TNCS Hồ Chí Minh (2007), Văn kiện Đại hội đại biểu tồn quốc
Đồn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ IX, Nhà xuất bản thanh niên, Hà Nội.

6.

Dương Tự Đam (2000), Những tư tưởng cơ bản của Chủ tịch Hồ
Chí Minh về xây dựng Đảng, xây dựng Đoàn. Nxb. Thanh niên.

7.

Ban Dân vận Trung ương (2001), Đảng Cộng sản Việt Nam với công
tác vận động thanh niên trong thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.

8.

Luật Thanh niên (2008), Nxb Thanh niên, Hà Nội.

9.

Trần Thị Nhơn (2001), Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò thanh niên và
sự vận dụng của Đảng cộng sản Việt Nam trong công cuộc xây dựng
đất nước (từ 1975- 1996), Luận án tiến sĩ Lịch sử, Học viện Chính trị
Quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội.

10.

TS. Lâm Quốc Tuấn, ThS Phạm Tất Thắng (Đồng chủ biên) (2011), Đảng
Cộng sản Việt Nam lãnh đạo công tác thanh niên trong giai đoạn hiện nay,
Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội.

25