Luận văn: Kỹ năng của Luật sư trong các vụ án hình sự doc

BÀI TI U LU N - Ể Ậ K năng c a Lu t s trong các v án hình sỹ ủ ậ ư ụ ự
K NĂNG C A LU T S TRONG HO T Đ NG ĐÁNH GIÁ Ỹ Ủ Ậ Ư Ạ Ộ
VÀ NGHIÊN C U CH NG CỨ Ứ Ứ
Theo quy đ nh c a pháp lu t t t ngị ủ ậ ố ụ hình s ,ự Lu t s đ c tham giaậ ư ượ
t t ng v i t cách là ng i bào ch a cho b can, b cáo ho c ng i b oố ụ ớ ư ườ ữ ị ị ặ ườ ả
v quy n, l i ích h p pháp c a các đ ng s khác trong v án. Khi thamệ ề ợ ợ ủ ươ ự ụ
gia t t ng Lu t s đ c tham gia v i hai m c đích là b o v quy n vàố ụ ậ ư ượ ớ ụ ả ệ ề
l i ích h p pháp c a b can, b cáoợ ợ ủ ị ị (thân chủ) và góp ph n làm sáng t cácầ ỏ
tình ti t c a v án b o đ m cho công tác xét x đ c khách quan, đúngế ủ ụ ả ả ử ượ
pháp lu t. Khi tham gia trong t t ng dù v i vai trò là ng i bào ch a choậ ố ụ ớ ườ ữ
c a b can, b cáo hay ng i b o v quy n và l i ích h p pháp c a b can,ủ ị ị ườ ả ệ ề ợ ợ ủ ị
b cáoị , l i ích h p pháp c a đ ng s … thì Lu t s cùng v i thân chợ ợ ủ ươ ự ậ ư ớ ủ
c a mình luôn tr thành m t bên trong t t ng. Do đó khi đã tr thành m tủ ở ộ ố ụ ở ộ
bên trong t t ng thì Lu t s ph i s d ng t ng h p nh ng kinh nghi mố ụ ậ ư ả ử ụ ổ ợ ữ ệ
ngh nghi p và ki n th c c a mình trong đó có ki n th c v ch ng cề ệ ế ứ ủ ế ứ ề ứ ứ
nh m bác l i quan đi m đ i l p, b o v quan đi m c a mình. Chính vìằ ạ ể ố ậ ả ệ ể ủ
v y, có th nói, s hi u bi t v lý lu n ch ng c và kh năng s d ngậ ể ự ể ế ề ậ ứ ứ ả ử ụ
ch ng c trong t t ng là nh ng đi u ki n quan tr ng b o đ m s thànhứ ứ ố ụ ữ ề ệ ọ ả ả ự
công c a Lu t s trong tranh t ng.ủ ậ ư ụ
đ tài ti u lu n này, chúng ta cùng tìm hi u các k năng c a lu tỞ ề ể ậ ể ỹ ủ ậ
s trong ho t đ ng đánh giá và nghiên c u ch ng c . ư ạ ộ ứ ứ ứ
V kề hái ni m ch ng c :ệ ứ ứ
Nh th nào g i là ch ng c trong m t v án hình s ?ư ế ọ ứ ứ ộ ụ ự Chúng ta
th ng th y r ng, ườ ấ ằ sau khi có m t v ộ ụ án hình s ự x y ra, các d u v t c aả ấ ế ủ
v án v n còn l u l i đâu đó và đ c th hi n d i nh ng hình th c khácụ ẫ ư ạ ượ ể ệ ướ ữ ứ
nhau. Khi các d u v t y th hi n ấ ế ấ ể ệ ý nghĩa quan tr ng nh m xác đ nh cóọ ằ ị
hay không có hành vi ph m t iạ ộ trong v án. Thì t các d u v t đó vàụ ừ ấ ế các
đi u ki nề ệ , căn c khácứ , các c quan ti n hành t t ng s kh i t , truy tơ ế ố ụ ẽ ở ố ố
hay xét x m t ng i đã có hành vi ph m t i. Nh ng d u v t nh v yử ộ ườ ạ ộ ữ ấ ế ư ậ
trong v án hình s đ c g i là ch ng c .ụ ự ượ ọ ứ ứ
Nguy n Th Phúcễ ị

BÀI TI U LU N - Ể Ậ K năng c a Lu t s trong các v án hình sỹ ủ ậ ư ụ ự
Theo quy đ nh t i kho n 1, Đi u 64, B lu t T t ng hình s nămị ạ ả ề ộ ậ ố ụ ự
2003 thì:
“Ch ng c là nh ng gì có th t, đ c thu th p theo trình t , th t cứ ứ ữ ậ ượ ậ ự ủ ụ
do B lu t này quy đ nh mà C quan đi u tra, Vi n ki m sát và Toà ánộ ậ ị ơ ề ệ ể
dùng làm căn c đ xác đ nh có hay không có hành vi ph m t i, ng iứ ể ị ạ ộ ườ
th c hi n hành vi ph m t i cũng nh nh ng tình ti t khác c n thi t choự ệ ạ ộ ư ữ ế ầ ế
vi c gi i quy t đúng đ n v án.ệ ả ế ắ ụ ”
Ch ng c đ c xác đ nh b ng:ứ ứ ượ ị ằ
- V t ch ng ậ ứ (Theo Đi u 74 BLTTHS thì, “ề V t ch ng là v t đ cậ ứ ậ ượ
dùng làm công c , ph ng ti n ph m t i; v t mang d u v t t i ph m, v tụ ươ ệ ạ ộ ậ ấ ế ộ ạ ậ
là đ i t ng c a t i ph m cũng nh ti n b c và v t khác có giá tr ch ngố ượ ủ ộ ạ ư ề ạ ậ ị ứ
minh t i ph m và ng i ph m t iộ ạ ườ ạ ộ ”);
- L i khai c a ng i làm ch ng, ng i b h i, nguyên đ n dân s ,ờ ủ ườ ứ ườ ị ạ ơ ự
b đ n dân s , ng i có quy n l i, nghĩa v liên quan đ n v án, ng i bị ơ ự ườ ề ợ ụ ế ụ ườ ị
b t, ng i b t m gi , b can, b cáo;ắ ườ ị ạ ữ ị ị
- K t lu n giám đ nh;ế ậ ị
- Biên b n v ho t đ ng đi u tra, xét x và các tài li u, đ v tả ề ạ ộ ề ử ệ ồ ậ
khác.
Nh v y, vi c lu t s nh n di n tr c tiên đ c ch ng c baoư ậ ệ ậ ư ậ ệ ướ ượ ứ ứ
g m nh ng n i dung gì theo quy đ nh c a pháp lu t nh trên s giúp lu tồ ữ ộ ị ủ ậ ư ẽ ậ
s dành s t p trung c a mình vào nh ng y u t đ c xác đ nh là ch ngư ự ậ ủ ữ ế ố ượ ị ứ
c nói trên, nh m ti n hành đánh giá và nghiên c u có k t qu cao nh t.ứ ằ ế ứ ế ả ấ
V y, ch ng c mang nh ng đ c đi m gì? Tr l i câu h i này sậ ứ ứ ữ ặ ể ả ờ ỏ ẽ
giúp lu t s n m b t th t ch c các đ c tr ng c n thi t khi ti p c nậ ư ắ ắ ậ ắ ặ ư ầ ế ế ậ
ch ng c c a m t v án hình s , b i n u không n m ch c các đ c tr ngứ ứ ủ ộ ụ ự ở ế ắ ắ ặ ư
c a chúng, nhi u khi ủ ề không th quy t đ nh vi c đánh giá chúng ra sao vàể ế ị ệ
có th t n th i gian, công s c và vi c đánh giá nh ng y u t có trong vể ố ờ ứ ệ ữ ế ố ụ
án, nh ng l i không liên quan đ n v án, ho c không ph c v cho m cư ạ ế ụ ặ ụ ụ ụ
đích b o v quy n và l i ích c a than ch mình. ả ệ ề ợ ủ ủ

Ch ng c có các đ c đi m sau:ứ ứ ặ ể
Nguy n Th Phúcễ ị
BÀI TI U LU N - Ể Ậ K năng c a Lu t s trong các v án hình sỹ ủ ậ ư ụ ự
- Tính khách quan: Đây là đ c tr ng quan tr ng khi ti p c n, tìmặ ư ọ ế ậ
hi u và đánh giá ch ng c bu c lu t s ph i l u ý k . Tính khách quanể ứ ứ ộ ậ ư ả ư ỹ
th hi n ể ệ nh ng gì có th t và ph n ánh trung th c nh ng tình ti t c a vữ ậ ả ự ữ ế ủ ụ
án hình s đã x y ra.ự ả N u không đ m b o tính khách quan, nh ng y u tế ả ả ữ ế ố
đ c g i tên là ch ng c trong v án s làm sai l ch tính ch t c a v án.ượ ọ ứ ứ ụ ẽ ệ ấ ủ ụ
S đ m b o tính khách quan c a ch ng c trong v án s giúp các cự ả ả ủ ứ ứ ụ ẽ ơ
quan ti n hành t t ng đ a ra nh ng quy t đ nh đúng, không oan sai; đ ngế ố ụ ư ữ ế ị ồ
th i cũng qua đó, lu t s có c s đ b o v cho than ch c a mình theoờ ậ ư ơ ở ể ả ệ ủ ủ
đúng tinh th n pháp lu t. ầ ậ
- Tính liên quan: Đây là đ c đi m xác đ nh ngu n g c c a vi c hìnhặ ể ị ồ ố ủ ệ
thành ch ng c , cũng nh xác đ nh có th c v m i quan h gi a v án v iứ ứ ư ị ự ề ố ệ ữ ụ ớ
các y u t đ c g i là ch ng c . Tính liên quan c a ch ng c th hi n ế ố ượ ọ ứ ứ ủ ứ ứ ể ệ ở
ch , nó ph i cỗ ả ó m i quan h tr c ti p ho c gián ti p v i v ánố ệ ự ế ặ ế ớ ụ hình sự.
M i ố quan h n i t i, có tính nhân qu , ệ ộ ạ ả nghĩa là ch ng c ph i là k t quứ ứ ả ế ả
c a m t lo i hành vi ho c hành đ ng ho c m t quan h nh t đ nh, ng củ ộ ạ ặ ộ ặ ộ ệ ấ ị ượ
l i, hành vi, hành đ ng ho c quan h đó là nguyên nhân d n đ n vi c hìnhạ ộ ặ ệ ẫ ế ệ
thành các ch ng c này.ứ ứ Ch khi có m i quan h nhân qu y di n ra trênỉ ố ệ ả ấ ễ
th c t , ch ng c m i đ m b o c s đ xác đ nh tính ch t và n i dungự ế ứ ứ ớ ả ả ơ ở ể ị ấ ộ
xác th c c a v án, và nó th c s là c s đ đánh giá nh m ph c vự ủ ụ ự ự ơ ở ể ằ ụ ụ
vi c lu n t i, hay g t i. ệ ậ ộ ỡ ộ
- Tính h p pháp: ợ Có tr ng h p ch ng c đ c đ a ra nh m k tườ ợ ứ ứ ượ ư ằ ế
lu n tính ch t và n i dung c a v án là không h p ph i, đó là ch ng c doậ ấ ộ ủ ụ ợ ả ứ ứ
nh m l n, do sai l m trong vi c cung c p, thu th p, nghiên c u hay b oầ ẫ ầ ệ ấ ậ ứ ả
qu n ch ng c . Cũng có nh ng lúc, ch ng c đ c đ a ra đ ch ng minhả ứ ứ ữ ứ ứ ượ ư ể ứ
l i là ch ng c do gi m o. Nh ng ch ng c đó là nh ng ch ng c khôngạ ứ ứ ả ạ ữ ứ ứ ữ ứ ứ
h p pháp. Ch khi ch ng c đ c b o đ m tính h p pháp thì nó m i ph nợ ỉ ứ ứ ượ ả ả ợ ớ ả
ánh đ y đ m i quan h n i t i, có th t, liên quan v i v án. Do đó, tầ ủ ố ệ ộ ạ ậ ớ ụ tấ

c nh ng gì có th t ph i đ c cung c p, thu th p, nghiên c u, b o qu nả ữ ậ ả ượ ấ ậ ứ ả ả
theo m t trình t do lu t đ nh. Đây là trình t nh m b o đ m giá tr ch ngộ ự ậ ị ự ằ ả ả ị ứ
minh c a ch ng c . ủ ứ ứ Th c t , tính h p pháp c a ch ng c đ c xác đ nhự ế ợ ủ ứ ứ ượ ị
Nguy n Th Phúcễ ị
BÀI TI U LU N - Ể Ậ K năng c a Lu t s trong các v án hình sỹ ủ ậ ư ụ ự
thông qua ho t đ ng ch ng minh đ c toà án và t t c ng i tham gia tạ ộ ứ ượ ấ ả ườ ố
t ng th c hi n và tuân th .ụ ự ệ ủ
Lu t s cũng c n xác đ nh rõ đâu là ch ng c bu c t i hay là ch ngậ ư ầ ị ứ ứ ộ ộ ứ
c đ g t i; đâu là ch c c tr c ti p hay gián ti p; đâu là ch ng c g cứ ể ỡ ộ ứ ứ ự ế ế ứ ứ ố
và ch ng c sao chép l i, thu t l i nh m n m b t các khía c nh khácứ ứ ạ ậ ạ ằ ắ ắ ạ
nhau c a ch ng c m t cách toàn di n. ủ ứ ứ ộ ệ

V đánh giá và s d ng ch ng cề ử ự ứ ứ
Trong khi hành ngh , lu t s do đ c thù ngh nghi p c a mình nênề ậ ư ặ ề ệ ủ
th ng g p nh ng b t l i h n các c quan ti n hành t t ng trong vi cườ ặ ữ ấ ợ ơ ơ ế ố ụ ệ
ti p c n, phát hi n và thu th p các ch ng c liên quan đ ph c v cho quáế ậ ệ ậ ứ ứ ể ụ ụ
trình bào ch a m t v án hình s . Thi t nghĩ, hi n nay nhi u lúc lu t sữ ộ ụ ự ế ệ ề ậ ư
không th hi n s ch đ ng tìm ki m, phát hi n và thu th p, x lý cácể ệ ự ủ ộ ế ệ ậ ử
ch ng c c a m t v án hình s , n m phát huy kh năng ch ng minh c aứ ứ ủ ộ ụ ự ằ ả ứ ủ
ch ng c trong vi c b o v quy n và l i ích cho khách hàng. Th nên, cóứ ứ ệ ả ệ ề ợ ế
nh ng tr ng h p lu t s ch đánh giá và nghiên c u nh ng ch ng cữ ườ ợ ậ ư ỉ ứ ữ ứ ứ
đ c các c quan ti n hành t t ng cung c p, ho c ch d a trên nh ng l iượ ơ ế ố ụ ấ ặ ỉ ự ữ ờ
khai, l i thu t l i c a nh ng ng i có liên quan trong v án qua đ nờ ậ ạ ủ ữ ườ ụ ơ
thu n là các văn b n đ c so n ra trên gi y. Nh th , rõ ràng vi c nghiênầ ả ượ ạ ấ ư ế ệ
c u, đánh giá ch ng c ch a đ c toàn di n và tr n v n.ứ ứ ứ ư ượ ệ ọ ẹ
Đi u 11 BLTTHS quy đ nh: “Ng i b t m gi , b can, b cáo cóề ị ườ ị ạ ữ ị ị
quy n t bào ch a ho c nh ng i khác bào ch a.ề ự ữ ặ ờ ườ ữ C quan đi u tra, Vi nơ ề ệ
ki m sát, Toà án có nhi m v b o đ m cho ng i b t m gi , b can, bể ệ ụ ả ả ườ ị ạ ữ ị ị
cáo th c hi n quy n bào ch a c a h theo quy đ nh c a B lu t này”.ự ệ ề ữ ủ ọ ị ủ ộ ậ
Lu t quy đ nh nh v y có nghĩa là lu t sậ ị ư ậ ậ ư (ng i bào ch a) đ cườ ữ ượ

tham gia vào quá trình đi u traề (t khi kh i t b can)ừ ở ố ị , truy t và xét x ,ố ử
đ c đ c các tài li u, ch ng c có liên quan đ n v án ượ ọ ệ ứ ứ ế ụ mà khách hàng
m i lu t s làm ng i bào ch aờ ậ ư ườ ữ . Trong cách th c đ lu t s tham gia vàoứ ể ậ ư
v án hình s , ụ ự h ọ đ c trao m t s quy n, trong đó có nh ng quy n liênượ ộ ố ề ữ ề
Nguy n Th Phúcễ ị
BÀI TI U LU N - Ể Ậ K năng c a Lu t s trong các v án hình sỹ ủ ậ ư ụ ự
quan đ n ch ng cế ứ ứ trong v ánụ , nh :ư phát hi n và thu th p ch ng cệ ậ ứ ứ;
đánh giá ch ng cứ ứ; s d ng ch ng c . ử ụ ứ ứ
C th , t iụ ể ạ Đi u 58 BLTTHS quy đ nh “Quy n và nghĩa v c aề ị ề ụ ủ
ng i bào ch a”ườ ữ , trong đó kho n 2 c a Đi u 58 n u các quy n: ả ủ ề ế ề
- Thu th p tài li u, đ v t, tình ti t liên quan đ n vi c bào ch a tậ ệ ồ ậ ế ế ệ ữ ừ
ng i b t m gi , b can, b cáo, ng i thân thích c a nh ng ng i nàyườ ị ạ ữ ị ị ườ ủ ữ ườ
ho c t c quan, t ch c, cá nhân theo yêu c u c a ng i b t m gi , bặ ừ ơ ổ ứ ầ ủ ườ ị ạ ữ ị
can, b cáo n u không thu c bí m t nhà n c, bí m t công tác;ị ế ộ ậ ướ ậ
- Đ a ra tài li u, đ v t, yêu c uư ệ ồ ậ ầ .
Nh v y, lu t s không nên th đ ng trong vi c d a vào các tàiư ậ ậ ư ụ ộ ệ ự
li u, ch ng c sao ch p đ c c a các c quan ti n hành t t ng đ ph cệ ứ ứ ụ ượ ủ ơ ế ố ụ ể ụ
v cho vi c nghiên c u, đánh giá c a mình. Quy n c a lu t s trong vi cụ ệ ứ ủ ề ủ ậ ư ệ
đánh giá, nghiên c u ch ng c c n đ c phát huy có hi u qu b ng khứ ứ ứ ầ ượ ệ ả ằ ả
năng v n d ng, n m b t và xác đ nh đ c m c tiêu h ng đ n c a v ánậ ụ ắ ắ ị ượ ụ ướ ế ủ ụ
đ thu th p, phát hi n ra nh ng y u t nào trong v án có th tr thànhể ậ ệ ữ ế ố ụ ể ở
ch ng c quan tr ng ph c v ứ ứ ọ ụ ụ cho vi c bào ch a c a lu t s đ i v iệ ữ ủ ậ ư ố ớ
khách hàng.
C n l u ý thêm, tránh tr ng h p lu t s d n sâu vào vi c tìmầ ư ườ ợ ậ ư ấ ệ
ki m ch ng c ph c v công vi c c a mình ế ứ ứ ụ ụ ệ ủ mà quên đi nghĩa v đ i v iụ ố ớ
các c quan ti n hành t t ng trong vi c phát hi n ch ng c , đ x y đ nơ ế ố ụ ệ ệ ứ ứ ể ả ế
tình tr ng lu t s ph m lu t. T i Đi m a, kho n 3 Đi u 58 BLTTHS cóạ ậ ư ạ ậ ạ ể ả ề
quy đ nh, ị “Tuỳ theo m i giai đo n t t ng, khi thu th p đ c tài li u, đỗ ạ ố ụ ậ ượ ệ ồ
v t liên quan đ n v án, thì ng i bào ch a có trách nhi m giao cho Cậ ế ụ ườ ữ ệ ơ
quan đi u tra, Vi n ki m sát, Toà án”.ề ệ ể

Khi xác đ nh đ c vi c ch đ ng ti p c n, phát hi n và nghiên c uị ượ ệ ủ ộ ế ậ ệ ứ
ch ng c đ c r i, đi u tiên quy t lu t s c n n m v ng là đ nh h ngứ ứ ượ ồ ề ế ậ ư ầ ắ ữ ị ướ
m c đích c a vi c đánh giá, nghiên c u ch ng c có đ c trong v án. ụ ủ ệ ứ ứ ứ ượ ụ Do
m c đích c a lu t s ụ ủ ậ ư trong quy n đ a ra ch ng c khác v i nh ng cề ư ứ ứ ớ ữ ơ
quan và ng i ti n hành t t ng, b i lu t s , tr c h t là b o v quy nườ ế ố ụ ở ậ ự ướ ế ả ệ ề
và l i ích h p pháp c a thân ch , sau n a góp ph n làm sáng t nh ngợ ợ ủ ủ ữ ầ ỏ ữ
Nguy n Th Phúcễ ị
BÀI TI U LU N - Ể Ậ K năng c a Lu t s trong các v án hình sỹ ủ ậ ư ụ ự
tình ti t khác nhau v v án. Trong th c t , cũng có tr ng h p, lu t sế ề ụ ự ế ườ ợ ậ ư
không đ c s d ng ch ng c thu th p đ c, b i n u s d ng ch ng cượ ử ụ ứ ứ ậ ượ ở ế ử ụ ứ ứ
đó s làm x u đi tình tr ng c a thân ch . ẽ ấ ạ ủ ủ
Ví d : Lu t s N. P bào ch a cho ông T. N trong m t v án c pụ ậ ư ữ ộ ụ ướ
ti m vàng, Tr c các c quan ti n hành t t ngệ ướ ơ ế ố ụ , b can không nh n t i,ị ậ ộ
nh ng trong quá trình tìm hi u v vi c, lu t s ư ể ụ ệ ậ ư N. P phát hi n ra nh ngệ ữ
ch ng c bu c t i b canứ ứ ộ ộ ị T. N, vì v y, lu t s ậ ậ ư N. P không có quy n đ a raề ư
ch ng c đó, b i nh v y s vi ph m đ c đ c ngh nghi pứ ứ ở ư ậ ẽ ạ ứ ứ ề ệ . Trong
tr ng h p nàyườ ợ , lu t s N. P đã l a ch n vi c tậ ư ự ọ ệ ch i bào ch a ừ ố ữ ti p choế
b cáo T. N t i tòaị ạ .
B ng cách n m rõ m c đích h ng đ n c a m t lu t s trong t ngằ ắ ụ ướ ế ủ ộ ậ ư ừ
v án khác nhau, lu t s ụ ậ ư phân bi t đ c vi c ph i tìm đâu ch ng cệ ượ ệ ả ở ứ ứ
nh m h ng m c đích c a mình vào vi c nghiên c u, đánh giá ch ng cằ ướ ụ ủ ệ ứ ứ ứ
đó tránh b “vênh”, b “l ch” kh i yêu c u mà khách hàng đ t ra cho lu tị ị ệ ỏ ầ ặ ậ
s ; tuy v y, nh trên đã đ c p, dù cho m c đích h ng t i khách hàngư ậ ư ề ậ ụ ướ ớ
t i đâu thì vi c thu th p, phát hi n, đánh giá, nghiên c u ch ng c cũngớ ệ ậ ệ ứ ứ ứ
ph i tuân th quy đ nh c a pháp lu t. ả ủ ị ủ ậ
Th c t có nh ng tr ng ự ế ữ ườ h p, ch ng c mà lu t s thu th p đ cợ ứ ứ ậ ư ậ ượ ,
v c b n là xác đ nh giá tr bu c t i c a các ch ng c mà c quan ti nề ơ ả ị ị ộ ộ ủ ứ ứ ơ ế
hành t t ng dùng đ ch ng minh b can, b cáo ph m t i. Đ bào ch a cóố ụ ể ứ ị ị ạ ộ ể ữ
hi u qu , lu t s ph i có ý ệ ả ậ ư ả ki n ế đ ph n bi n (m t ph n ho c toàn b )ể ả ệ ộ ầ ặ ộ
ch ng c bu c t i đó, có nh ng ki n ngh , đ ngh c quan ti n hành tứ ứ ộ ộ ữ ế ị ề ị ơ ế ố

t ng ra các quy t đ nh khác nhau nh đi u tra b sung, đi u tra l i, đìnhụ ế ị ư ề ổ ề ạ
ch đi u tra, rút cáo tr ng, thay đ i t i danh nh h n, áp d ng hình ph tỉ ề ạ ổ ộ ẹ ơ ụ ạ
nh h n so v i đ ngh nêu trong b n lu n t i, đ h i đ ng xét x cânẹ ơ ớ ề ị ả ậ ộ ể ộ ồ ử
nh c khi đ nh t i danh, quy t đ nh hình ph t cho b cáoắ ị ộ ế ị ạ ị . Đi u này th hi nề ể ệ
rõ m c đích h ng đ n c a lu t s khi hành ngh , đ ng th i th hi nụ ướ ế ủ ậ ư ề ồ ờ ể ệ
tinh th n, trách nhi m c a m i m t lu t s đ i v i khách hàng c a mình. ầ ệ ủ ỗ ộ ậ ư ố ớ ủ
Có th khái quát l i, ể ạ tuỳ theo khách hàng là ai, b can, b cáo hayị ị
đ ng s , lu t s s có đ nh h ng cho vi c thu th p, đánh giá và sươ ự ậ ư ẽ ị ướ ệ ậ ử
Nguy n Th Phúcễ ị
BÀI TI U LU N - Ể Ậ K năng c a Lu t s trong các v án hình sỹ ủ ậ ư ụ ự
d ng ch ng c khác nhau, nh ng bao gi , khi đ a ra ch ng c , lu t sụ ứ ứ ư ờ ư ứ ứ ậ ư
cũng ph i đ m b o h ng có l i nh t cho khách hàng c a mình.ả ả ả ướ ợ ấ ủ
Đi vào t ng giai đo n c th c a quá trình t t ng c a m t v ánừ ạ ụ ể ủ ố ụ ủ ộ ụ
hình s chúng ta có th nhìn nh n rõ h n t ng k năng quan tr ng màự ể ậ ơ ừ ỹ ọ
Lu t s c n th c hi n đ mang l i hi u qu trong công vi c c a mình.ậ ư ầ ự ệ ể ạ ệ ả ệ ủ
Trong quá trình đi u tra, truy t , xét x , quy n và l i ích h p pháp c aề ố ử ề ợ ợ ủ
ng i b t m gi , b can, b cáo ph i đ c tôn tr ng và b o v . B ngườ ị ạ ữ ị ị ả ượ ọ ả ệ ằ
ho t đ ng c a mình, Lu t s giúp b can, b cáo th c hi n t t h n n aạ ộ ủ ậ ư ị ị ự ệ ố ơ ữ
quy n và l i ích h p pháp c a b can, b cáoề ợ ợ ủ ị ị , nghĩa v c a h theo quyụ ủ ọ
đ nh pháp lu t, đ ng th i giúp c quan ti n hành t t ng gi i quy t và xị ậ ồ ờ ơ ế ố ụ ả ế ử
lý v án đúng ng i, đúng t i, đúng pháp lu t.ụ ườ ộ ậ
C n nhìn nh n r ng, qầ ậ ằ uá trình đi u tra v án hình s có nh ng đ cề ụ ự ữ ặ
thù riêng so v i các ho t đ ng t t ng khác, nh ng đ c thù c a giai đo nớ ạ ộ ố ụ ữ ặ ủ ạ
này có nh h ng, tác đ ng nh t đ nh đ n ho t đ ng bào ch a. So v iả ưở ộ ấ ị ế ạ ộ ữ ớ
giai đo n khác ho t đ ng bào ch a trong giai đ an này có nh ng đ cạ ạ ộ ữ ọ ữ ặ
đi m riêng, đó không ph i là s ể ả ự đ i sánhố ch ng c tr c ti p gi a bênứ ứ ự ế ữ
bu c t i và bên g t i nh giai đo n xét x . Nh ng thông tin, tài li uộ ộ ỡ ộ ư ở ạ ử ữ ệ
ch ng c làm c s cho vi c xác đ nh s th t c a v án đ i v i Lu t sứ ứ ơ ở ệ ị ự ậ ủ ụ ố ớ ậ ư
không nhi u nh ng nh ng thông tin tài li u, ch ng c đó l i r t quanề ư ữ ệ ứ ứ ạ ấ
tr ng đ i v i vi c b o v quy n l i cho b can. Do v y Lu t s c n ph iọ ố ớ ệ ả ệ ề ợ ị ậ ậ ư ầ ả

bi t t p trung th i gian, công s c trí tu đ nghiên c u, đánh giá tính h pế ậ ờ ứ ệ ể ứ ợ
pháp c a nh ng thông tin, tài li u, ch ng c đó.ủ ữ ệ ứ ứ Ch khi t p trung, đánhỉ ậ
giá có tr ng đi m và chính xác nh ng ch ng c là c s cho vi c xác đ nhọ ể ữ ứ ứ ơ ở ệ ị
s th t v án thì k t qu c a ho t đ ng này m i tr nên có ý nghĩa. ự ậ ụ ế ả ủ ạ ộ ớ ở
Nguy n Th Phúcễ ị
BÀI TI U LU N - Ể Ậ K năng c a Lu t s trong các v án hình sỹ ủ ậ ư ụ ự
Theo quy đ nh c a B lu t TTHS nghĩa v ch ng minh t i ph mị ủ ộ ậ ụ ứ ộ ạ
thu c v các c quan và nh ng ng i ti n hành t t ng, đi u này có nghĩaộ ề ơ ữ ườ ế ố ụ ề
r ng nh ng ng i nói trên có nghĩa v ph i đi thu th p ch ng c . ằ ữ ườ ụ ả ậ ứ ứ Đi uề
19 BLTTHS. “B o đ m quy n bình đ ng tr c Toà ánả ả ề ẳ ướ ” quy đ nh:ị
“Ki m sát viên, b cáo, ng i bào ch a, ng i b h i, nguyên đ n dân s ,ể ị ườ ữ ườ ị ạ ơ ự
b đ n dân s , ng i có quy n l i, nghĩa v liên quan đ n v án, ng iị ơ ự ườ ề ợ ụ ế ụ ườ
đ i di n h p pháp c a h , ng i b o v quy n l i c a đ ng s đ u cóạ ệ ợ ủ ọ ườ ả ệ ề ợ ủ ươ ự ề
quy n bình đ ng trong vi c đ a ra ch ng c , tài li u, đ v t, đ a ra yêuề ẳ ệ ư ứ ứ ệ ồ ậ ư
c u và tranh lu n dân ch tr c Toà án. Tòa án có trách nhi m t o đi uầ ậ ủ ướ ệ ạ ề
ki n cho h th c hi n các quy n đó nh m làm rõ s th t khách quan c aệ ọ ự ệ ề ằ ự ậ ủ
v án.ụ ” Quy n bình đ ng v vi c đ a ra ch ng c , yêu c u tranh lu nề ẳ ề ệ ư ứ ứ ầ ậ
tr c tòa án là m t quy n c a Lu t s đ c B lu t TTHS 2003 phátướ ộ ề ủ ậ ư ượ ộ ậ
tri n h n so v i quy đ nh tr c đây. ể ơ ớ ị ướ
Theo đó, B lu t TTHS 2003 đã có quy đ nh Lu t s có quy n đ aộ ậ ị ậ ư ề ư
ra các tài li u đ v t yêu c u mà trong giai đo n đi u tra C quan đi u traệ ồ ậ ầ ạ ề ơ ề
ch a phát hi n đ c. Trong tr ng h p này Lu t s có quy n yêu c u Cư ệ ượ ườ ợ ậ ư ề ầ ơ
quan đi u tra xem xét nh ng ch khi ch ng c có có l i cho b can vàề ư ỉ ứ ứ ợ ị
không làm x u đi tình tr ng c a b can nh ch ng c ch ng minh s vôấ ạ ủ ị ư ứ ứ ứ ự
t i c a b can n u b can th c s vô t i; ch ng c ch ng minh hành viộ ủ ị ế ị ự ự ộ ứ ứ ứ
ph m t i c a b can không đ n m c nguy hi m nh tài li u trong h sạ ộ ủ ị ế ứ ể ư ệ ồ ơ
th hi n; các tình ti t gi m nh trách nhi m hình s c a b can mà Cể ệ ế ả ẹ ệ ự ủ ị ơ
quan đi u tra ch a th hi n trong h s . Gi i h n ch ng minh trong v ánề ư ể ệ ồ ơ ớ ạ ứ ụ
hình s là ph m vi các tình ti t, các d u hi u c n và đ ph i ch ng minhự ạ ế ấ ệ ầ ủ ả ứ
đ kh ng đ nh m t ng i ph m t i hay không ph m t i; gi i h n ch ngể ẳ ị ộ ườ ạ ộ ạ ộ ớ ạ ứ

minh m t ng i ph m t i c th nào đó bao gi cũng r ng h n gi i h nộ ườ ạ ộ ụ ể ờ ộ ơ ớ ạ
ch ng minh ng i đó không ph m t i. Đ ch ng minh m t ng i ph mứ ườ ạ ộ ể ứ ộ ườ ạ
t i c quan ti n hành t t ng, ng i b h i và lu t s c a ng i b h iộ ơ ế ố ụ ườ ị ạ ậ ư ủ ườ ị ạ
c n ph i có đ các ch ng c đ ch ng minh là hành vi ph m t i c aầ ả ủ ứ ứ ể ứ ạ ộ ủ
ng i ph m t i ph i có đ ườ ạ ộ ả ủ b nố y u t b t bu c trong c u thành t iế ố ắ ộ ấ ộ
ph m, còn đ ch ng minh ng i đó không ph m t i, b can, b cáo, ng iạ ể ứ ườ ạ ộ ị ị ườ
bào ch a cho b can, b cáo ch c n ch ng minh là không có m t trong ữ ị ị ỉ ầ ứ ộ b nố
y u t c u thành t i ph m đó. Nói m t cách khác, đ bu c t i c n ph iế ố ấ ộ ạ ộ ể ộ ộ ầ ả
Nguy n Th Phúcễ ị
BÀI TI U LU N - Ể Ậ K năng c a Lu t s trong các v án hình sỹ ủ ậ ư ụ ự
có nhi u ch ng c , còn đ g t i có khi ch c n m t ch ng c .ề ứ ứ ể ỡ ộ ỉ ầ ộ ứ ứ Và Lu tậ
s , h n ai h t có đi u ki n đ v n d ng đi u ki n này đ đ a ra nh ngư ơ ế ề ệ ể ậ ụ ề ệ ể ư ữ
yêu c u có l i cho than ch mình, n u Lu t s n m đ c nh ng ch ngầ ợ ủ ế ậ ư ắ ượ ữ ứ
c thuy t ph c. ứ ế ụ
S d ng ch ng c đ ph c v cho công vi c là m t trong nh ngử ụ ứ ứ ể ụ ụ ệ ộ ữ
nhi m v c a Lu t s , n u nh đánh giá đ c th c hi n t t c các giaiệ ụ ủ ậ ư ế ư ượ ự ệ ở ấ ả
đo n t t ng thì vi c s d ng ch ng c cũng v y. Tr c h t Lu t s sạ ố ụ ệ ử ụ ứ ứ ậ ướ ế ậ ư ử
d ng ch ng c đ làm căn c đ đ xu t, ki n ngh v i C quan đi u tra,ụ ứ ứ ể ứ ể ề ấ ế ị ớ ơ ề
Vi n ki m sát, Toà án, th c hi n m t công vi c nào đó h ng t i m c đíchệ ể ự ệ ộ ệ ứ ớ ụ
làm l i cho thân ch .ợ ủ Trong phiên toà, lu t s s d ngch ng c đ ph nậ ư ử ụ ứ ứ ể ả
bác m t ph n hay toàn b quan đi m c a bên đ i l p, kh ng đ nh quanộ ầ ộ ể ủ ố ậ ẳ ị
đi m c a mình, đ ngh Vi n ki m sát rút m t ph n hay toàn b truy t ,ể ủ ề ị ệ ể ộ ầ ộ ố
đ ngh Toà án áp d ng đi u lu t ho c nh ng bi n pháp có tính ch t tề ị ụ ề ậ ặ ữ ệ ấ ố
t ng khác có l i cho thân ch c a mình.ụ ợ ủ ủ Đ làm t t nhi m v bào ch aể ố ệ ụ ữ
c a mình, Lu t s c n n m v ng các quy đ nh c a pháp lu t có liên quanủ ậ ư ầ ắ ữ ị ủ ậ
đ n đ a v pháp lý c a mình, quy n và nghĩa v h p pháp c a ng i màế ị ị ủ ề ụ ợ ủ ườ
h bào ch a cũng nh nghĩa v c a c quan ti n hành t t ng có liên quanọ ữ ư ụ ủ ơ ế ố ụ
đ n vi c b o đ m quy n bào ch a c a b can, b cáo. Không nh ng th ,ế ệ ả ả ề ữ ủ ị ị ữ ế
Lu t s còn ph i n m v ng di n bi n c a quá trình t t ng đ đ m b oậ ư ả ắ ữ ễ ế ủ ố ụ ể ả ả
quá trình đi u tra ph i có căn c khách quan.ề ả ứ

Trong quá trình ho t đ ng thu th p ch ng c c a ạ ộ ậ ứ ứ ủ các c quanơ ti nế
hành t t ngố ụ , lu t s có quy n g p g trao đ i, đ xu t v i c quan Toàậ ư ề ặ ỡ ổ ề ấ ớ ơ
án, Vi n ki m sát nh m:ệ ể ằ Kh c ph c nh ng thi u sót trong đi u tra, truyắ ụ ữ ế ề
t ;ố đ m b o tính khách quan c a ho t đ ng t t ng;ả ả ủ ạ ộ ố ụ b o v nh ng quy nả ệ ữ ề
l i h p pháp c a thân ch . ợ ợ ủ ủ
Lu t sậ ư cũng có quy nề trao đ i v i Toà án và Vi n ki m sát nh ngổ ớ ệ ể ữ
v n đ vè th t c t t ng và ch ng c c a v án:ấ ề ủ ụ ố ụ ứ ứ ủ ụ
Th nh t, v t t ngứ ấ ề ố ụ : Lu t s trao đ i đ làm rõ ậ ư ổ ể h s v án c nồ ơ ụ ầ
ph i xem xét xem có đ m b o đúng th t c t t ng hình s hay không; cóả ả ả ủ ụ ố ụ ự
vi c vi ph m nghiêm tr ng th t c t t ng hay không; có c n đ nghệ ạ ọ ủ ụ ố ụ ầ ề ị
thay đ i, hu b bi n pháp ngăn ch n ; nh p ho c tách v án hay không.ổ ỷ ỏ ệ ặ ậ ặ ụ
Nguy n Th Phúcễ ị
BÀI TI U LU N - Ể Ậ K năng c a Lu t s trong các v án hình sỹ ủ ậ ư ụ ự
Th hai, vứ ch ng c : Đã có đ ch ng c đ xét x b cáo ch a;ề ứ ứ ủ ứ ứ ể ử ị ư
n u còn thi u ch ng c thì đó là ch ng c qu n tr ng hay không quanế ế ứ ứ ứ ứ ạ ọ
tr ng đ i v i v án, có th b sung tọ ố ớ ụ ể ổ iạ phiên Tòa hay không; có đúng là bị
cáo đã th c hi n hành vi ph m t i đã b truy t hay ph m m t t i khácự ệ ạ ộ ị ố ạ ộ ộ
ho c có ng i khác cùng ph m t i v i b cáo.ặ ườ ạ ộ ớ ị
Trong quá trình ti p xúc, trao đ i y, kế ổ ấ hi th y có vi ph m v thấ ạ ề ủ
t c t t ng, không đ m b o v ch ng c xét x b cáo thì Lu t s có thụ ố ụ ả ả ề ứ ứ ử ị ậ ư ể
g p th m phán ho c ki m sát viên t i phòng làm vi c c a h đ trao đ i.ặ ẩ ặ ể ạ ệ ủ ọ ể ổ
Trong t ng h p c n cung c p thêm ch ng c thì Lu t s ch đ ng cungườ ợ ầ ấ ứ ứ ậ ư ủ ộ
c p thêm ch ng c c a v án và trao đ i v i Toà án và Vi n ki m sát.ấ ứ ứ ủ ụ ổ ớ ệ ể
Nh v y, vi c Lu t s ch đ ng xâm nh p th c t v án s nâng caoư ậ ệ ậ ư ủ ộ ậ ự ế ụ ẽ
kh năng đ t đ c nh ng k t qu có l i h n cho khách hàng c a mình doả ạ ượ ữ ế ả ợ ơ ủ
vi c ti p c n v i h s v án nói chung và ch ng c nói riêng đ c tr cệ ế ậ ớ ồ ơ ụ ứ ứ ượ ự
ti p và sát sao h n. ế ơ
Trong quá trình trao đổi, đ xu t v i Vi n ki m sát, Tòa án thìề ấ ớ ệ ể
thông th ng Lu t s t p trung tr ng đi m vào nh ng v n đ sau:ườ ậ ư ậ ọ ể ữ ấ ề
Th nh t,ứ ấ trong các tr ng h p sau đây thì Lu t s yêu c u tườ ợ ậ ư ầ r hả ồ

s đi u tra b sung:ơ ề ổ Khi th y h s thi u nh ng ch ng c quan tr ng,ấ ồ ơ ế ữ ứ ứ ọ
n u c xét x thì d n đ n oanế ứ ử ẫ ế sai ho c làm cho b cáo ph m t i n ngặ ị ạ ộ ặ
h nơ ; tr ng h p ườ ợ b o v cho ng i b h i thì khi th y có căn c cho r ngả ệ ườ ị ạ ấ ứ ằ
b cáo ph m m t t i n ng h n t i đã b truy t thì đ ngh tr h s đị ạ ộ ộ ặ ơ ộ ị ố ề ị ả ồ ơ ể
đi u tra b sung thay đ i t i danhề ổ ổ ộ ; khi th y có vi ph m nghiêm tr ng thấ ạ ọ ủ
t c t t ng làm cho vi c đi u tra không chính xác nh h ng đ n quy nụ ố ụ ệ ề ả ưở ế ề
l i h p pháp c a thân ch .ợ ợ ủ ủ
Th hai, kứ hi có các ch ng c cho th yứ ứ ấ th y v án mà mình có tráchấ ụ
nhi m b o v cho thân ch n u đ c nh p vào trong m t v án khácệ ả ệ ủ ế ượ ậ ộ ụ
ho c c n tách ra đ xét x sau là phù h p v i quy đ nhặ ầ ể ử ợ ớ ị c a pháp lu t thìủ ậ
đ ngh v i Vi n Ki m sát ho c Toà án gi i quy t.ề ị ớ ệ ể ặ ả ế
Th ba, quứ a nghiên c u th y ng i làm ch ng quan tr ng có l iứ ấ ườ ứ ọ ờ
khai bu c t i b cáo, nh ng l i khai này có nhi u đi m ch a rõ ho c cóộ ộ ị ư ờ ề ể ư ặ
mâu thuân v i ch ng c khác trong v ánớ ứ ứ ụ , n u ng i làm ch ng nàyế ườ ứ
Nguy n Th Phúcễ ị
BÀI TI U LU N - Ể Ậ K năng c a Lu t s trong các v án hình sỹ ủ ậ ư ụ ự
không có m t trong phiên toà thì s công b l i khai c a h có th nhặ ự ố ờ ủ ọ ể ả
h ng đ n s th t c a v án, không có l i cho thân ch . Vì v y Lu t sưở ế ự ậ ủ ụ ợ ủ ậ ậ ư
ph i đ ngh Toà án cho tri u t p ng i làm ch ng này đ n đ xét h iả ề ị ệ ậ ườ ứ ế ể ổ
làm sáng t s th t c a v án.ỏ ự ậ ủ ụ
Th t , ứ ư trong tr ng h p n u th y vi c t m giam b can b cáo làườ ợ ế ấ ệ ạ ị ị
không có căn c nh t m giam b can, b cáo 15 tuô ph m t i nghiêmứ ư ạ ị ị ỉ ạ ộ
tr ng, t m giam b can, b cáo 17 tu i ph m t i nhgiêm tr ng do vô ý ho cọ ạ ị ị ổ ạ ộ ọ ặ
b cáo ph m t i ít nghiêm tr ng, khai báo thành kh n, m c b n n ng c nị ạ ộ ọ ẩ ắ ệ ặ ầ
ph i đ c ch a b nh, vi c t m giam b can, b cáo không c n thi t n aả ượ ữ ệ ệ ạ ị ị ầ ế ữ
thì ph i đ ngh v i Toà án vi n ki m sát hu b vi c t m giam tr t doả ề ị ớ ệ ể ỷ ỏ ệ ạ ả ự
cho b can, b cáo. N u xét th y c n thì đ ngh áp d ng bi n pháp ngănị ị ế ấ ầ ề ị ụ ệ
ch n khác thay cho bi n pháp t m giam.ặ ệ ạ
Th năm, tứ rong tr ng h p nghi ng b can, b cáo đang m c b nhườ ợ ờ ị ị ắ ệ
tâm th n ho c m t b n khác làm mát kh năng nh n th c ho c kh năngầ ặ ộ ệ ả ậ ứ ặ ả

đi u khi n hành vi c a h thì đ ngh Vi n ki m sát ho c Toà án ra quy tề ể ủ ọ ề ị ệ ể ặ ế
đ nh tr ng c u giám đ nh pháp y v năng l c ch u trách nhi m hình s c aị ư ầ ị ề ự ị ệ ự ủ
h .ọ
Qua nh ng n i dung trên đ th y, k năng c a lu t s trong vi cữ ộ ể ấ ỹ ủ ậ ư ệ
đánh giá và nghiên c u ch ng c c a m t v án hình s là r t quan trứ ứ ứ ủ ộ ụ ự ấ ọng.
N m v ng nh ng yêu c u và quy đ nh c a pháp lu t đ i v i vi c thuắ ữ ữ ầ ị ủ ậ ố ớ ệ
th p, đánh giá và nghiên c u ch ng c s giúp Lu t s th c hi n đ cậ ứ ứ ứ ẽ ậ ư ự ệ ượ
t t nh t vai trò c a mình đ i v i khách hàng. ố ấ ủ ố ớ
Trong các k năng c a Lu t s khi đ c khách hàng m i tham gia ỹ ủ ậ ư ượ ờ ở
các v án hình s , ụ ự vi c nghiên c u và đánh giá ch ng có tác đ ng l n đ nệ ứ ứ ộ ớ ế
k t qu cu i cùng mà Lu t s đ t đ c; đ ng th i mang l i hi u quế ả ố ậ ư ạ ượ ồ ờ ạ ệ ả
trong yêu c u đ i v i khách hàng và đóng góp tích c c cho quá trình ti nầ ố ớ ự ế
hành t t ng đ c dân ch , công b ng b o đ m ố ụ ượ ủ ằ ả ả l i ích h p pháp cho thânợ ợ
ch , góp ph n h n ch các vi ph m pháp lu t, đ m b o cho ho t đ ngủ ầ ạ ế ạ ậ ả ả ạ ộ
đi u tra đ c ti n hành khách quan toàn di n. ề ượ ế ệ Do đó, n u tr thành ng iế ở ườ
b o v quy n l i cho khách hàng trong các v án hình s , là Lu t s ,ả ệ ề ợ ụ ự ậ ư
chúng ta c n b t tay ngay vào vi c thu th p, t ng h p, nghiên c u và đánhầ ắ ệ ậ ổ ợ ứ
giá ch ng c đ mang l i hi u qu cao nh t nh cách mà khách hàngứ ứ ể ạ ệ ả ấ ư
chúng ta mong đ i. ợ
Nguy n Th Phúcễ ị
BÀI TI U LU N - Ể Ậ K năng c a Lu t s trong các v án hình sỹ ủ ậ ư ụ ự
Nguy n Th Phúcễ ị