TCNCYH 29 (3) - 2004
83
Tình hình nớc bị ô nhiễm arsenic ở trên thế giới
(The situation of polluted arsenic water in the world)
GS. Đàm Trung Bảo
Nhiều nhà khoa học đã lên tiếng cảnh
báo: do khuynh hớng sử dụng nớc ở các
mạch ngầm mà không dùng nớc bề mặt
ngày càng tăng trên thế giới, trong tơng lai
sẽ sinh ra đại dịch nhiễm độc arsenic vì nớc
mạch ngầm có hàm lợng arsenic cao. Hàng
vạn ngời đã đợc phát hiện có những tổn
thơng ngoài da, nhiều ngời có ung th do bị
nhiễm độc mạn tính arsenic. Nhiều ngời
trong số đó đã chết, và hàng trăm triệu ngời
đợc coi là có nguy cơ cao.
Theo một báo cáo của Fred Pearce đăng
trên tờ New Scientist ngày 9/8/2003, một
bằng chứng mới đợc phát hiện về chiều
hớng này là ở lu vực sông Hằng (gange) là
chỗ mật độ dân rất cao. Cho đến gần đây,
ngời ta cho rằng sự ô nhiễm arsenic ở nớc
mạch ngầm chỉ giới hạn ở vùng đồng bằng
sông Hằng, chủ yếu là thuộc Bangladesh.
Nhng những nghiên cứu mới đây cho thấy
mạch nớc ngầm có nồng độ arsenic cao trải
rộng hơn nhiều, toàn vùng thung lũng sông
Hằng rồi kéo dài tới tận dãy núi Hymalaya, và
có ảnh hởng đến một tỷ ngời. Một nghiên
cứu mới khác lại cho thấy có 17 nớc khác có
mạch nớc ngầm với hàm lợng arsenic cao,
nên dân ở đó có nguy cơ cao bị nhiễm độc
trờng diễn - trong số 17 nớc đó có Trung
Quốc, Việt Nam, Mỹ, Achentina v.v Đó là 17
nớc mà hàm lợng asen trong nớc sinh
hoạt vợt quá giới hạn cho phép của Tổ chức
Y tế thế giới.
Những cố gắng phát hiện những giếng
khoan mà n
ớc có hàm lợng arsenic cao và
huỷ hàng triệu giếng này, khoan thay bằng
những giếng mới có rất ít kết quả. Trên 50
triệu ngời ở Bangladesh có nguy cơ nhiễm
độc rất cao, và mới đây ngời ta lại chú ý
thêm tới 83 triệu ngời vùng Bihar thuộc lu
vực sông Hằng cũng có nguy cơ nh 50 triệu
ngời nói trên. Tám phần trăm dân miền Bắc
ấn Độ dùng nớc giếng khoan cha hề đợc
kiểm nghiệm định lợng arsenic. Một nghiên
cứu mới đây trên 3000 giếng nớc ở Bihar cho
thấy nớc của 40% số giếng này có hàm
lợng arsenic vợt quá giới hạn cho phép của
Tổ chức Y tế thế giới (giới hạn này là 10
microgam/lít) và có những giếng hàm lợng
arsenic gấp 20 lần giới hạn này. Do đó không
có gì lạ khi 50% số ngời dân địa phơng ở
tuổi trởng thành có những triệu chứng nhiễm
độc trờng diễn arsenic.
Đặc biệt ở Việt Nam, nhiều mẫu nớc
giếng khoan ở đồng bằng sông Hồng có nồng
độ arsenic tới 300 lần giới hạn cho phép của
Tổ chức Y tế thế giới. Đồng bằng sông Hồng
là nơi có 11 triệu dân c ngụ, và có thể thời
gian tới nhiều ngời sẽ có những triệu chứng
nhiễm độc, khi đã tích luỹ chất độc đến một
mức độ đủ (khi các giếng đã khoan đợc
khoảng 7 năm).
Theo "The pharmaceutical journal" tập
271; số 30/8/2003, tr.276.