Giáo trình Kiểm toán hoạt động
Nhà xuất bản ĐH Kinh tế quốc dân 2009
4
Kiểm toán hoạt động quản
lý và sử dụng nhân lực
Phan Trung Kiên
ĐH Kinh tế quốc dân
Operational Audit
PTK - NEU
4
2
Mục tiêu của Chương là gì?
Đặc điểm hoạt động quản lý nhân sự ảnh
hưởng tới kiểm toán
Xác định các tiêu chí có thể sử dụng để đánh
giá đối với hoạt động quản lý và sử dụng nhân
sự
Áp dụng các kỹ thuật trong thu thập bằng
chứng kiểm toán có liên quan
Operational Audit
PTK - NEU
4
3
Tại sao cần kiểm toán họat động quản lý
và sử dụng nhân lực?
Nhân lực là yếu tố đầu vào được sử dụng trong mọi giai đoạn của
hoạt động sản xuất kinh doanh, từ thu mua, sản xuất đến tiêu thụ
Hao phí nhân lực trong quá trình sản xuất kinh doanh là một yếu
tố chi phí trong tổng chi phí hoạt động của đơn vị
Việc tuyển dụng và bố trí nhân lực phù hợp có ảnh hưởng đến khối
lượng và chất lượng sản phẩm dịch vụ đầu ra nên việc sử dụng hiệu
quả nhân lực là vấn đề quan trọng đối với các nhà quản lý doanh
nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động (như ở
Việt Nam)
Những điều chỉnh về yếu tố nhân lực trong doanh nghiệp thường dễ
dàng hơn việc điều chỉnh các yếu tố sản xuất khác như nhà máy và
thiết bị sản xuất.
Operational Audit
PTK - NEU
4
4
Đặc điểm hoạt động quản lý và sử dụng
nhân lực
Phạm vi áp dụng của chức năng nhân sự là con
người bất kể họ là ai và làm gì trong công ty
Các điều kiện tuyển dụng, tính chất công việc
và mức lương
Có 3 loại lao động cần quan tâm:
Lao động trả theo giờ
Nhân viên
Cán bộ quản lý
Operational Audit
PTK - NEU
4
5
Nội dung của hoạt động quản lý nhân sự
Mỗi công ty có hoạt động nhân sự cụ thể khác nhau
Mô hình chung cho tổ chức nhân sự tại các công ty:
Xác định nhu cầu về nhân sự trong hiện tại và tương lai.
Phân tích và đánh giá chung nguồn nhân lực hiện có với
mục đích và nhu cầu và xác định khoảng cách giữa chúng
Các hoạt động khác nhau nhằm xoá bỏ khoảng cách giữa
nhu cầu và khả năng về nhân lực
Các hoạt động quản lý lực lượng lao động hiện có.
Operational Audit
PTK - NEU
4
6
Xác định nhu cầu về nhân sự
Mỗi công ty đã thiết lập một cơ cấu tổ chức cho thời
điểm hiện tại sẽ ảnh hưởng tới phân chia nhân viên vào
từng công việc
Mô tả công việc trở thành một yếu tố quan trọng trong
quản lý bất cứ hoạt động nào của công ty - cở sở để nêu
rõ công ty cần loại cán bộ
Với kỳ kế hoạch:
Các yêu cầu về tổ chức có liên quan sẽ được xác định với
khả năng tối ưu
Nhu cầu về nhân sự sẽ được thiết lập.
Operational Audit
PTK - NEU
4
7
Phân tích và đánh giá chung nguồn nhân
lực hiện có với mục đích và nhu cầu
Xác định nguồn lực sẵn có để xác định nhu cầu mở
rộng (cả trong điều kiện hiện tại và trong tương lai)
Cá nhân được xem xét hiện họ có khả năng thực hiện
các công việc sẵn có tại thời điểm cụ thể
Xem xét hiện họ có khả năng làm việc với sự phát triển
trong tương lai
So sánh nhu cầu và nguồn lực trong kỳ kế hoạch từ đó
xác định sự dư thừa hay thiếu hụt nguồn nhân lực tại
các thời điểm quan trọng
Đánh giá các nguồn lực sẵn có trở thành quan trọng
đối với nhu cầu
Operational Audit
PTK - NEU
4
8
Các hoạt động nhằm cung cấp nguồn nhân
sự cần thiết
Tuyển dụng và lựa chọn nhân viên mới:
Đánh giá khả năng có thể tìm được ứng viên
Đánh giá cách thức tiếp cận với ứng viên
Cách thức lựa chọn
Đào tạo và phát triển
Những nguyên tắc cơ bản của đào tạo:
Sự tiếp nhận của học viên
Chất lượng của tài liệu đào tạo
Yêu cầu về thời gian
Mức độ tham dự
Khuyến khích
Operational Audit
PTK - NEU
4
9
Các hoạt động nhằm cung cấp nguồn nhân
sự cần thiết (tiếp)
Các vấn đề của đào tạo:
Đáp ứng yêu cầu sử dụng
Vấn đề đạo tạo không xuất phát từ nhu cầu
Vai trò của bộ phận nhân sự và nhà quản lý
Giải quyết các vấn đề của đào tạo:
Nhà quản lý tiếp tục tham gia và hỗ trợ đào tạo;
Chương trình đào tạo xây dựng dựa trên nhu cầu công
việc và các chuẩn mực nghề nghiệp thích hợp;
Quản lý chương trình đào tạo một cách nhạy bén và cẩn
trọng để đảm bảo khuyến khích được học viên.
Operational Audit
PTK - NEU
4
10
Sử dụng nhân lực hiện có
Sử dụng nhân lực một cách có hiệu quả trong các bộ
phận khác nhau của công ty:
Bố trí nhân viên làm các công việc phù hợp với khả năng
Bố trí công việc của nhân viên theo đúng chuẩn mực
nghề nghiệp
Tiết kiệm: phân bổ lao động hợp lý
Đo lường công việc:
cơ sở để nâng cao năng suất lao động
Quản lý chú trọng đến kiểm soát:
Đảm bảo không dư thừa hay thiếu hụt nhân lực.
Operational Audit
PTK - NEU
4
11
Nội dung kiểm toán hoạt động quản lý
nhân sự
Đánh giá hiệu lực quản trị nội bộ đối với quản
lý và sử dụng nhân sự
Đánh giá hiệu quả, hiệu năng trong quản lý và
sử dụng nhân sự
Operational Audit
PTK - NEU
4
12
Đánh giá hiệu lực quản trị nội bộ trong quan hệ
với xây dựng tiêu chí cho đánh giá hiệu quả, hiệu
năng
Đánh giá theo các nội dung trong mô hình tổ chức họat động quản
lý và sử dụng nhân sự
Nội dung thực hiện đánh giá cụ thể:
Phân tích và đánh giá công việc;
Quản lý tiền lương;
Đánh giá nhân viên;
Thuyên chuyển, thăng chức và kết thúc hợp đồng lao động;
Ghi nhận và báo cáo về nhân viên;
Các hoạt động hướng dẫn nhân sự;
Các chương trình phúc lợi cho nhân viên;
Tiền lương và bảo hiểm;
Các mối quan hệ lao động.
Operational Audit
PTK - NEU
4
13
Một số đánh giá liên quan tới những vấn
đề đặc biệt
Sự phát triển của tổ chức công đoàn.
Sự phát triển của nhóm người “thiểu số” trong công ty
Phụ nữ trong kinh doanh;
Thích ứng với sự thay đổi kỳ vọng của con người;
Sử dụng máy tính;
Sự phát triển quản lý và động cơ thúc đẩy;
Có dược tinh thần làm việc tốt.
Operational Audit
PTK - NEU
4
14
Q&A?
Chọn một nội dung trong đánh giá hiệu lực
quản trị nội bộ
Xác định tiêu chí có thể sử dụng trong đánh giá
hiệu lực đối với trường hợp cụ thể
Operational Audit
PTK - NEU
4
15
Đánh giá hiệu quả hoạt động và hiệu năng
quản lý
Đánh giá hoạt động của các chương trình, thủ tục hoạt
động và các báo cáo của phòng nhân sự ;
Xu hướng hợp tác của phòng nhân sự với các nhân viên
và các nhà quản lý trung gian - những người có trách
nhiệm với các nhân viên;
Đánh giá thực thi chính sách nhân sự của công ty;
Xu hướng áp dụng các thủ tục và chính sách nhân sự
(một cách hiệu quả) ở các bộ phận trong công ty.
Operational Audit
PTK - NEU
4
16
Nghiên cứu một phát hiện kiểm toán
Công ty phải chi trả học phí cao nếu gửi nhân
viên đi đào tạo tại các khoá học được tổ chức
bởi các đơn vị khác.
Công ty có thể đào tạo nội bộ:
Tiết kiệm được một khoản chi phí đào tạo
Nhân viên đã tham dự các khoá đào tạo bên
ngoài có thể đào tạo các nhân viên khác trong
công ty.
Operational Audit
PTK - NEU
4
17
Kết thúc Chương