Một số Giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch sử dụng đất đai trên địa bàn Huyện Chí Linh

luận văn tốt nghiệp

Lời nói đầu
Nớc ta đang trong quá trình thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá
đất nớc, quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ nông nghiệp - công nghiệp dịch vụ sang công nghiệp - dịch vụ - nông nghiệp, đang gây áp lực lớn đối với
đất đai. Công nghiệp hoá là chìa khoá của sự phồn vinh và đa con ngời tới nền
văn minh hiện đại nhng nó phải trả giá rất đắt nếu nh không xây dựng và phát
triển trên một nền tảngvững chắc. Qúa trình công nghiệp hoá con ngời đà phí
phạm không ít tài nguyên của đất nớc, càng ngày sử dụng càng nhiều đất để
phát triển công nghệ, đô thị hoá, nhng lại chôn vùi những cánh đồng phì
nhiêu hoặc phá hỏng rừng núi giàu có, lấy đất kiến thiết giao thông, thuỷ lợi,
cải tạo và mở rộng đô thị sẵn có, xây dựng đô thị mới mà ít chú ý tới " một
tấc đất một tấc vàng ". Không những thế mà còn huỷ hoại khung cảnh thiên
nhiên và những truyền thống tốt đẹp trong đời sống phải trải qua thời gian dài
trong lịch sử mới tích luỹ đợc, đặc biệt là lÃng phí tài nguyên đất đai, nhất là
khi xu hớng đó đang phát triển ồ ạt trên các vùng nông thôn hiện nay.
Quy hoạch sử dụng đất ®ai cÊp hun nh»m khai th¸c sư dơng tèt nhÊt
ngn tài nguyên có hạn; mặt khác nó là phơng tiện quan trọng góp phần phát
triển tổng thể kinh tế xà hội của huyện trong tơng lai, phù hợp với hoàn cảnh
chính trị xà hội và thực tế của huyện, góp phần hoàn thiện quy hoạch tổng thể
lÃnh thổ quốc gia. Thấy đợc ý nghĩa đó với t cách là sinh viên chuyên ngành
kinh tế và quản lý địa chính trờng Đại học kinh tế quốc dân, em muốn đợc
góp phần nhỏ bé của mình vào công tác quy hoạch sử dụng đất cấp huyện
đang còn nhiều bất cập hiện nay. Qua thời gian thực tập ở cơ sở địa chính
Thành phố Hải Dơng, đợc các bác, các cô, các chú giúp đỡ và cung cấp nhiều
thông tin, t liệu về địa bàn, Huyện Chí Linh làm cơ sở quan trọng ®Ĩ em thùc
hiƯn ®Ị tµi.
- Mơc ®Ých vµ nhiƯm vơ nghiên cứu của đề tài.
Mục đích nghiên cứu của luận văn là góp phần làm rõ cơ sở lý luận và thực
tiễn công tác quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện Chí Linh. Tìm tòi giải
pháp phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch sử dụng đất.

- Đối tợng và phạm vi nghiên cứu

sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

1


luận văn tốt nghiệp
Đề tài tập trung nghiên cứu hiện trạng công tác quy hoạch sử dụng đất trên
địa bàn hun CÝ Linh chđ u trong kho¶ng thêi gian tõ năm 1998 đến nay.
- Phơng pháp nghiên cứu
Ngoài phơng pháp nghiªn cøu trun thèng nh duy vËt biƯn chøng,
duy vËt lịch sử, luận văn còn sử dụng các phơng pháp phân tích, thống kê, so
sánh...đề tài kết hợp nguyên lý kinh điển với kiến thức kinh tế hiện đại , gắn
quan điểm đờng lối của Đảng với tổng kết thực tiễn.
- Nội dung của đề tài.
Đề tài: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch
sử dụng đất trên địa bàn Huyện Chí Linh
Ngoài phần lời nói đầu, kết luận và phụ lục, đề tài gồm có 3 chơng sau:
- Chơng1: cơ sở lý luận và thực tiễn của công tác lập quy hoạch sử

dụng đất cấp huyện.
-Chơng 2: thực trạng quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn Huyện Chí

Linh - Thanh phố Hải Dơng.
- Chơng 3: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quy

hoạch sử dụng đất trên địa bàn Huyện Chí Linh.

Quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn Huyện Chí Linh.
Do trình độ, thời gian tài liệu có hạn đề tài của em chắc không chánh
khỏi những thiếu sót. Em mong muốn đợc sự quan tâm giúp đỡ cuả thầy
giáo, các bác, các cô chú ở sở địa chính Thành Phố Hải Dơng để đề án của em
đợc hoàn thiện hơn.

Chơng I
cơ sở lý luận và thực tiễn của công tác lập
quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.
I. Khái niệm và vai trò của công tác quy hoạch sử dụng đất.

sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

2


luận văn tốt nghiệp
1. Các khái niệm cơ bản.
1.1. Vị trí vai trò của đất đai trong sản xuất và đời sống xà hội.
Đất đai là nguồn tái nguyên vô cùng quý giá với mỗi quốc gia, là một
bộ phận lÃnh thổ của mỗi quốc gia, mỗi doanh nghiệp, đất đai là nguồn tài
nguyên, là một yếu tố của đầu vào rất quan trọng không thể thiếu đợc. Đất đai
đợc sử dụng cho nhiều ngành kinh tế khác nhau và cho cả đời sống con ngời,
chính vì vậy mà luật ®Êt ®ai 1993 níc céng hoµ x· héi chđ nghÜa việt nam có
ghi: " Đất đai là tài nguyên quốc gia vô cùng quí giá, là t liệu sản xuất đặc
biệt, là thành phần quan trọng hàng đầu của môi trờng sống, là địa bàn phân
bố của các khu dân c, xây dựng các cơ sở kinh tế, văn hoá, xà hội, an ninh và
quốc phòng".

Trớc hết, đất đai là tài nguyên vô cùng quý báu, là sản phẩm của tự
nhiên, có trớc lao động và cùng với quá trình lịch sử phát triển kinh tế - xÃ
hội, đất đai là điều kiện chung của lao động, đất đai là điều kiện chung của
lao động. Đất đai đóng vai trò quyết định cho sự tồn tại và phát triển của xÃ
hội loài ngời.Nếu không có đất đai thì rõ ràng không có một ngành sản xuất
nào, một quá trình lao động sản xuất nào, cũng nh không có sự tồn tại của
loài ngời. Đất đai là điều kiện cho sự sống của động thực vật và con ngời trên
trái đất.
Đất đai tham gia vào tất cả các hoạt động của đời sống kinh tế xà hội.
Đất đai là địa điểm là cơ sở của các Thành phố, làng mạc, các công trình công
nghiệp, giao thông đất đai cũng cấp nguyên liệu cho ngành công nghiệp xây
dựng nh gạch ngói, xi măng gốm xứ.

Đất đai và cùng với các điều kiện tự nhiên khác là một trong những cơ
sở quan trọng nhất để hình thành các vùng kinh tế của đất nớc nhằm khai thác
và sử dụng có hiệu quả tiềm năng tự nhiên, kinh tế xà hội của mỗi vùng đất nớc, cùng thúc đẩy phát triển đất nớc.
Trong nông nghiệp đất đai có vị trí đặc biệt quan trọng, là t liệu sản
xuất chủ yếu không thể thay thế đợc. Đất đai không chỉ là chỗ tựa, chỗ đứng
để lao động mà còn là nguồn cung cấp thức ăn cho cây trồng, mọi tác động
của con ngời vào cây trồng đều đợc dựa vào đất đai và thông qua đất đai.
sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

3


luận văn tốt nghiệp
Đất đai gắn liền với khí hậu, môi trờng trên phạm vi toàn cầu cũng nh
từng vùng, từng miền lÃnh thổ. Trong quá trình trinh phục và cải tạo thiên

nhiên, con ngời ngày càng can thiệp vào quá trình biến đổi của tự nhiên. Biến
đổi của khí hậu có tác dụng mạnh mẽ đến các hệ sinh thái trên đất liền, ảnh hởng đến môi trờng sinh thái.
Nh vậy việc sử dụng hợp lý qũi đất đai ngoài ý nghĩa về kinh tế còn có
ý nghĩa để bảo vệ, cải tạo và biến đổi môi trờng. Việc sử dụng hợp lý quĩ đất
đai luôn là mục tiêu chiến lợc của quốc gia, trong đó công cụ quy hoạch sử
dụng đất có vai trò rất lớn.
1.2. Phân loại ®Êt níc ë viƯt nan theo mơc ®Ých sư dơng.
Ph©n loại đất nớc theo mục đích sử dụng nhằm nắm đợc hiện trạng đất
đai đang đợc sử dụng vào mục đích khác nhau nh thế nào, số lợng, cơ cấu của
mỗi loại trong tổng số là bao nhiêu, những biến động của các loại đất này ra sao.
Căn cứ vào mục đích sử dụng chủ yếu, đất đợc phân loại thành các loại
sau đây.
- Đất nông nghiệp.
- Đất lâm nghiệp.
- Đất khu dân c nông thôn.
- Đất đô thị.
- Đất chuyên dùng.
- Đất cha sử dụng.
Việc chuyển loại đất này sang loại đất khác, tức là chuyển mục đích sử
dụng đất đang diễn ra một cách mạnh mẽ trên toan quốc đặc biệt, trong lĩnh
vực đất ở và đất chuyên dùng. Do vậy việc phân loại đất có ý nghĩa rất lớn
trong việc quản lý quỹ đất đai trên lÃnh thổ, trong đó công cụ chính để nhà nớc quản lý đó là: Quy hoạch sử dụng đất đai.
1.3. Khái niệm về qui hoạch sủ dụng đất.
Quy hoạch sử dụng đất là một hoạt động kinh tế xà hội có tính chất đặc
thù. Có nhiều cách nhận thức khác nhau về quy hoạch sử dụng đất.
sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

4

luận văn tốt nghiệp
Quan điểm thứ nhất cho rằng quy hoạch s dụng đất chỉ đơn thuần là
biện pháp kỹ thuật, thông qua đó ngời ta thực hiện các công tác sau:
Đo đạc vẽ ảnh bản đồ đất đai.
Phân chia khoảnh thửa tính toán diện tích.
Giao đất cho các nghành.
Thiết kế xây dựng đô thị.
Quan điển thứ hai cho rằng quy hoạch sử dụng đất đợc xây dựng dựa
trên các qui phạm pháp luật của nhà nớc nhằm nhấn mạnh tính pháp chế của
quy hoạch sử dụng đất.
Song cả hai cách quan niệm đó đều cha đúng và cha đầy đủ bản chất
của quy hoạch sử dụng đất không nằm ở kỹ thuật đo đạc, cũng không thuộc
về hình thức pháp lý, mà còn nằm ở bên trong việc tổ chức sử dụng đất, nh
một t liệu sản xuất đặc biệt, coi đất nh một đối tợng của các mối quan hƯ
trong s¶n xt. Nã coi träng hiƯu qu¶ kinh tế của việc sử dụng đất.
Do đó cần hiểu quy hoạch sử dụng đất là tổ hợp của 3 biện pháp:
- Biện pháp pháp chế: Nhằm đảm bảo chế độ quản lý và sử dụng đất
theo pháp luật.
- Biện pháp kỹ thuật: áp dụng các hình thức tổ chức lÃnh thổ hợp lý,
trên cơ sở khoa học kỹ thuật.
- Biện pháp kinh tế: Đây là biện pháp quan trọng nhất nhằm khai thác
triệt để và có hiệu quả cao tiềm năng của đất. Song điều đó chỉ thực hiện khi
đạt đợc đồng bộ cùng với biện pháp kỹ thuật và pháp chế.
Từ đó có thể rút ra khái niệm quy hoạch sử dụng đất nh sau:
Quy hoạch sử dụng đất là một hệ thống các biện pháp kinh tế, kỹ thuật
và pháp chế của nhà nớc về tổ chức sử dụng đất đầy đủ, hợp lý có hiệu quả
cao thông qua việc phân phối và tái phân phân quỹ đất trên lÃnh thổ tổ chức
sử dụng đất nh một t liệu sản xuất khác gắn liền với đất nhằm nâng cao hiệu

quả sản xuất xà hội, tạo điều kiện bảo vệ đất và bảo vệ môi trờng nói chung
và quy hoạch sử dụng đất cấp huyện nói riêng.
sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

5


luận văn tốt nghiệp
* Các loại quy hoạch sử dụng ®Êt.
XÐt theo gãc ®é chđ thĨ qu¶n lý cã hai loại quy hoạch:
* Quy hoạch đất đai của nhà nớc ( quy hoạch vĩ mô ).
*Quy hoạch đất đai của các tổ chức kinh tế - xà hội và cá nhân ngời sử
dụng ( quy hoạch vĩ mô ).
Hai loại quy hoạch này cũng có mỗi quan hệ với nhau rất chặt chẽ,
điều này thể hiện ở chỗ quy hoạch của Nhà nớc tạo tiền đề pháp lý cho quy
hoạch của các đơn vị cơ sở dựa vào quy hoạch chung của Nhà nớc và phải
góp phần thực hiện quy hoach chung đó.
Đối với quy hoạch đất đai của Nhà nớc đợc phân làm 3 loại:
*Quy hoạch đất đai của Nhà nớc Trung ơng.
*Quy hoạch đất đai các cấp địa phơng ( Tỉnh , Huyện, XÃ ).
*Quy hoạch đất đai của các bộ, nghành.
Trong 3 loại quy hoạch trên thì quy hoạch của Nhà nớc Trung ơng là
cơ sở, điều kiện pháp lý để tiến hành quy hoạch đất đai của các địa phơng,
các ngành. Quy hoạch cấp địa phơng và cán bộ, ngành là nhằm cụ thể hoá
quy hoạch của Nhà nớc Trung ơng và góp phần thực hiện quy hoạch chung cả
nớc.
Nh vậy, với sự phân loại quy hoạch trên ta có thể thấy rằng quy hoạch
sử dụng đất trên địa bàn huyện cấp huyện có vị trí và vai trò đáng kể, nó góp

phần thực hiện quy hoạch chung của cả nớc.
2. Đặc điểm và vai trò của quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.
2.1. Đặc điểm của quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.
Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện là một công cụ quản lý khoa học của
Nhà nớc trên địa bàn huyện, do cấp tỉnh quản lý và thực hiện (các cơ sở địa
chính tØnh lËp quy ho¹ch). ë níc ta quy ho¹ch sư dụng đất nhằm phục vụ nhu
cầu của ngời sử dụng đất đai và quyền lợi xà hội, góp phần giải quyết tốt mối
quan hệ trong quản lý và sử dụng đất đai, bảo vệ đất nâng cao hiệu quả sản
sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chÝnh

6


luận văn tốt nghiệp
xuất xà hội. Quy hoạch sử dụng đất trên lÃnh thổ nói chung, quy hoạch sử
dụng đất cấp huyện nói riêng mang đặc điểm tổng hợp, nó vận dụng kiến thức
của nhiều môn khoa học thuộc các lÜnh vùc khoa häc tù nhiªn, khoa häc kinh
tÕ, khoa học xà hội. Mục tiêu của quy hoạch sử dụng đất cấp huyện là nhằm
khai thác sử dụng, cải tạo, bảo vệ toàn bộ tài nguyên đất trên địa bàn huyện
một cách hiệu quả nhất.
Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện có tính dài hạn và tính chiến lợc,
thời hạn của quy hoạch sử dụng đất cấp huyện thờng 5 - 10 năm, 20 năm và
lâu hơn nữa. Trên cơ sở dự báo xu thế biến động đất đai dài hạn , các yếu tố
kinh tế xà hội quan trọng nh tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ, công
nghiệp hóa, nhu cầu và khả năng phát triển các ngành kinh tế; tình hình phát
triển đô thị ( các thị trấn, thị tứ ), dân số và cơ cấu lao động. Xác định quy
hoạch trung hạn và dài hạn về sử dụng đất. Việc xây dựng quy hoạch phải
phản ánh đợc những vấn đề có tính chiến lợc: phơng hớng mục tiêu chiến lợc

của việc sử dụng đất đai, cân đối tổng quát nhu cầu sử dụng đất đai của từng
ngành, điều chỉnh cơ cấu sử dụng đất đai và việc phân bố đất đai, phân định
ranh giới và các hình thức quản lý việc sử dụng đất đai, các biện pháp, chính
sách lớn quy hoạch sử dụng đất cấp huyện là cơ sở khoa học cho việc xây
dựng kế hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện hàng năm và ngắn hạn.
Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện mang tính khả biến, do xây dựng
trong thời gian tơng đối dài dới tác động của nhiều nhân tố kinh tế, xà hội, kỹ
thuật và công nghệ, nhất là xu hớng công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc
đang diễn ra mạnh mẽ ( cả ở vùng nông thôn ) nên một số dự kiến ban đầu
cuả quy hoạch không còn phù hợp. Do việc bổ xung, điều chỉnh và hoàn
chỉnh quy hoạch là việc làm hết sức cần thiết.
2.2. Vai trò của quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.
Quy hoạch sử dụng đất đai cấp huyện góp phần đảm bảo sự thống nhất
trong việc quản lý nhà nớc về các loại đất đai trên địa bàn huyện, thông qua
gián tiếp cấp tỉnh mà đại diện uỷ quyền là các Sở địa chính tỉnh. Thông qua
quy hoạch sử dụng đất ở huyện mà Sở địa chính tỉnh kiểm soát, mọi diễn biến
tình hình đất đai ở huyện, bắt buộc các đối tợng sử dụng đất trong ranh giới
của mình, cho phép sở quản lý đất đai chắc chắn trật tự hơn, tranh chấp đất

sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

7


luận văn tốt nghiệp
đai có cơ sở giải quyết hơn. Do đó phát huy tính tự chủ và nâng cao hiệu quả
sử dụng đất của những tổ chức, cá nhân đợc giao quyền sử dụng đất.
Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện tạo ra sự ổn định về mặt pháp lý cho

việc quản lý nhà nớc đối với đất đai. Làm cơ sở cho việc giao quyền sử dụng
đất, cho thuê đất, đầu t và phát triển kinh tế, góp phần bảo đảm an ninh lơng
thực quốc gia và thực hiện công nghiệp hoá đất nớc. Quy hoạch sử dụng đất
đai tạo điều kiện xác lập cơ chế điều tiết một cách chủ động việc phân bổ quy
hoạch đất đai nh phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp, phát triển công nghệ và
kết cấu hạ tầng phù hợp trên địa bàn huyện, để phát triển một cách tối đa u
thế của huyện, và nh vậy sẽ khuyến khích đợc vốn đầu t trong huyện, thu hút
đợc vốn đầu t bên ngoài vào phát triển kinh tế - xà hội của huyện.
Quy hoạch đất đai tạo điều kiện cho việc tính thuế, xác định giá cả các
loại đất hợp lý hơn, sử dụng đất đai có hiệu quả hơn. Việc tính thu, xác định
giá cả các loại đất đai. Trên cơ sở phân hạng đất bố chí xắp xếp cho các đối tợng sử dụng đất và họ hiểu rõ đợc phạm vi danh giới của mình, họ yên tâm
đầu t phát triển đất đai của mình, do vậy hiệu quả sử dụng đất sẽ cao hơn, mà
việc tính thuế, giá cả đất đai càng chính xác hơn.
Nh vậy quy hoạch sử dụng đất cấp huyện có vai trò và ý nghĩa to lớn
cho mục tiêu phát triển kinh tế xà hội trên địa bàn huyện, nâng cao đời sống
ngời dân, thu hút vốn đầu t. Vì thế nó có ý nghĩa quan trọng cả trớc mắt và
lâu dài, đòi hỏi sự cần thiết và hiệu quả của công tác quy hoạch sử dụng đất
trên địa bàn huyện. Chính hiệu quả của công tác quy hoạch sử dụng đất trên
địa bàn huyện sẽ góp phần hoàn thiện hơn quy hoạch sử dụngđất cấp tỉnh.
II. Nội dung của công tác quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.

1. Căn cứ về quy hoạch sử dụng đất cấp huyện. ( trên địa bàn
huyện ).
- Mục tiêu phát triển tổng thể kinh tế - xà hội của huyện
Mỗi một huyện luôn có chiến lợc phát triển tổng thể kinh tế - xà hội
dựa trên bản quy ho¹ch tỉng thĨ kinh tÕ x· héi cđa hun; do đất đai là một
tài nguyên quý giá hữu hạn, là nền tảng, cơ sở cho sản xuất, cho các doanh
nghiệp, có đặc điểm là tính cố định, tính không tái sinh và tính thay thế . Điều
sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

8


luận văn tốt nghiệp
đó đòi hỏi phải lấy hiệu quả kinh tế xà hội làm tiền đề tiến hành xắp xếp hợp
lý quỹ đất của huyện theo kế hoạch phù hợp với tình hình của tỉnh, của đất nớc nhằm đạt tới mục tiêu sử dụng đất trên địa bàn huyện một cách hợp lý
điều hoà tránh mâu thuẫn giữa các loại sử dụng đất, xác định hợp lý cơ cấu
của việc sử dụng đất dựa trên sự phát triển kinh tế xà hội của huyện. Hơn nữa
sự cần thết của quy hoạch sử dụng đất cấp huyện bắt nguồn từ mối quan hệ
mật thiết giữa đất trên địa bàn hun víi ph¸t triĨn kinh tÕ x· héi cđa hun.
ViƯc sử dụng đất trên địa bàn huyện hợp lý hay không, trực tiếp gây ra ảnh hởng to lớn với sù ph¸t triĨn kinh tÕ x· héi cđa hun. Sù phát triển kinh tế
đang diễn ra không ngừng trên địa bàn huyện từ đó đặt ra những yêu cầu mới
đối với việc sử dụng đất và việc chuyển mục đích sử dụng đất vẫn không
ngừng ra tăng. Đặc biệt trong lĩnh vực đất ở và đất chuyên dùng. Điều đó đòi
hỏi việc sử dụng đất trên địa bàn huyện không chỉ xuất phát từ lợi ích cục bộ
trớc mắt mà còn có quy hoạch thích ứng với sự phát triển kinh tế xà hội của
huyện. Chính sự phát triển này luôn kéo theo nhu cầu đối với các thị trấn, thị
tứ trên địa bàn huyện trong sự phát triển, mở rộng cải tạo, phân bố các ngành
nghề, luôn tạo ra sức hút đối với nhu cầu sử dụng đất trên địa bàn huyện.
Xu hớng phát triển mạnh kinh tế trang trại, kinh tế rừng diễn ra trên
các huyện cũng đòi sự bố chí, xắp xếp sao cho hợp lý để đem lại hiệu quả
trong việc sử dụng đất đai trên địa bàn huyện. Sự phát triển này góp phần tích
cực cho sù ph¸t triĨn tỉng thĨ kinh tÕ - x· hội của huyện nhất là ở các huyện
miền núi.
Do vậy quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện căn cứ vào mục tiêu
phát triển tổng thể kinh tế - xà hội của huyện để xác định phơng hớng cơ bản
cho việc sử dụng đất tiết kiệm, hợp lý, đồng thời phải căn cứ vào:
* Căn cứ vào khả năng cung cÊp ®Êt ®ai cđa hun.

Cung cÊp ®Êt víi tÝnh cách là một tài nguyên thiên nhiên có hai hàm
nghĩa: một là cung cấp tự nhiên của đất chỉ số lợng các loại tài nguyên đất mà
trái đất có thể cung cấp cho nhân loại sử dụng trong môi trờng kinh tế, kỹ
thuật nhất định, đó là sự cung cấp không có tính co giản vì không chịu ảnh hởng của bất kỳ nhân tố nhân tạo hay xà hội nào. Cung cấp tự nhiên của đất
đòi hỏi đất phải đáp ứng của một số điều kiện nào đó nh khÝ hËu thÝch nghi
víi sù sèng cđa con ngêi vµ sự sinh trởng của thực vật, địa hình, địa thế thuận
sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý ®Þa chÝnh

9


luận văn tốt nghiệp
tiện cho việc tiến hành các hoạt động sản xuất và sinh hoạt của con ngời, có
thể phát triển một loại tài nguyên nào đó hoặc có giao thông vận tải tơng đối
tốt.
Cung cấp kinh tế của đất đợc thực hiện trên cơ sở cung cấp tự nhiên
của nó đợc biến đổi song song với biến đổi công dụng của nó. Đất cung cấp
cho ngời sử dụng thờng tồn tại nhiều công dụng khác nhau, giữa chúng có thể
cạnh tranh và thay thế lẫn nhau, khi hiệu quả của loại công dụng nào đó nâng
cao, thì tất nhiên lợng cung ứng của nó cũng nâng cao một cách tơng ứng, nh
vậy cung cấp kinh tế của đất níc cã tÝnh co gi·n nã biÕn ®ỉi theo sù ra tăng
nhu cầu về đất và sự nâng cao hiệu quả kinh tế của việc sử dụng đất.
Cung cấp đất chịu ảnh hởng của các nhân tố cơ bản là:
- Lợng cung cấp tự nhiên của các loại đất.
- Song song với nâng cao từng bớc tri thức và kỹ năng sử dụng đất của
loài ngời, làm cho đất trớc đây không sử dụng đợc, hoặc biến đất trớc đây sử
dụng không kinh tế thành tơng đối kinh tế, do đó mà tăng lợng cung cấp kinh
tế của đất.

- Sự phát triển giao thông vân tải, hạ giá thành vận tải, làm cho đất trớc
đây không sử dụng đợc thành sử dụng đợc, điều đó cũng có thể tăng lợng
cung cấp đất.
- Sự phát triển của công nghiệp và khoa học kỹ thuật hiện đại cũng là
nhân tố quan trọng ¶nh hëng ®Õn sù cung cÊp kinh tÕ cđa mét loại đất nào đó.
- Nâng cao trình độ sử dụng tập trung và tiết kiệm đất, cũng góp phần
tăng lợng cung cấp kinh tế của đất.
Cung cấp kinh tế và cung cấp tự nhiên của đất tuy có liên quan song
lại có sự khác biệt chủ yếu là: trớc hết cung cấp tự nhiên của đất là cơ sở của
cung cÊp kinh tÕ cđa ®Êt, thø hai nãi ®Õn mét cách tơng đối, cung cấp tự nhiên
của đất tĩnh tại, không co giảm còn cung cấp kinh tế của đất là động thái, có
tính chất co giảm.
Do đất đai trên địa bàn huyện chủ yếu sử dụng vào mục đích nông
nghiệp, lâm nghiệp, nên sức tự nhiên của đất, sự phì nhiêu của đất và khí hậu
với tính cách là điều kiện tự nhiên, có ảnh hởng lớn đến tốc độ tốt xấu của đất
sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

10


luận văn tốt nghiệp
trên địa bàn huyện và chỉ chiếm tû lƯ diƯn tÝch lín trong tỉng sè. Tuy nhiªn
sù cung cấp kinh tế của đất ngày càng gia tăng nhất là trong sự phát triển mở
rộng của các thị trấn, sự hình thành các khu công nghiệp hay quá trình nâng
cấp cơ sở hạ tầng ngày càng tăng. Điều đó cũng có ý nghĩa là để đáp ứng nhu
cầu phát triển công nghiệp hoá, góp phần phát triển kinh tế xà hội của huyện,
đó cũng chính là cơ sở quan trọng trong tiến trình thực hiện quy hoạch sử
dụng ®Êt cÊp hun. Nhng quy ho¹ch sư dơng ®Êt cÊp huyện chỉ dựa trên hai

căn cứ trên thì cha đủ, đòi hỏi phải:
* Căn cứ vào tính pháp lý của nhà nớc.
Chấp hành pháp luật của nhà nớc là cơ sở của mọi hoạt động và biện
pháp liên quan tới nguồn sử dụng đất trên địa ban huyện, nó không chỉ mang
ý nghĩa kinh tế mà còn là một vấn đề chính trị quan trọng, bởi vì tài nguyên
đất nớc đà đợc quốc hữu hoá là đối tợng sở hữu của nhà nớc, đồng thời là một
căn cứ quan trọng để phát triển sức sản xuất để củng cố và hoàn thiện nhiệm
vụ trọng tâm mà Đảng và Chính phủ đề ra trong quá trình công nghiệp hoá,
hiện đại hoá đất nớc, cũng nh bảo vệ tính bất khả sâm phạm quyền sở hữu đất
đai của nhà nớc. Luật pháp của nhà nớc nghiên cứu cấm tuyệt đối việc sử
dụng không đúng mục đích.
Luật pháp bảo vệ quyền bất khả xâm phạm quyền sử dụng đất và ổn
định ở mỗi đơn vị sử dụng đất vì đó là cơ sở quan trọng để phát triển sản xuất.
Quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện phải đảm bảo sự nghiêm túc
ngăn chặn các hành vi xâm phạm sự toàn vẹn lÃnh thổ của các đơn vị sử dụng
đất. Quy hoạch sử dụng đất ngời ta lập nên danh giới giữa các đơn vị sử dụng
đất, quy hoạch sử dụng đất phải đảm bảo quan điểm lâu dài, để có đợc một
quy hoạch sử dụng đất khoa học, hợp lý, tiết kiệm và có hiệu quả kinh tế cao.
Quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện phải căn cứ vào hiến pháp,
và luật đất đai, các chính sách về đất đai, đặc biệt là bám sát vào các Nghị
quyết, quyết định do hội đồng nhân dân UBND cấp tỉnh, huyện ban hành là
những văn bản mang tính chỉ đạo xây dựng quy hoạch sử dụng đất của huyện.
Tính pháp lý này là căn cứ quan trọng giúp cho quá trình quy hoạch sử dụng
đất của huyện, nó bảo đảm cho các bản quy hoạch có tính khả thi cao, trớc
hết cần xuất phát từ những quan điển chung về quy hoạch sử dụng đất sau
đây:
sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

11


luận văn tốt nghiệp
- Đất đai là tài nguyên có giới hạn, sử dụng đất có ý nghĩa quyết định
đến sự thành bại vế kinh tế và ổn định chính trị, phát triển xà hội trớc mắt và
lâu dài - xà hội càng phát triển thì đòi hỏi việc sử dụng đất càng tốt hơn.
- Để sử dụng đất đai tốt hơn phải làm quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất
trên địa bàn huyện, đây là một biện pháp quản lý đất đai quan trọng hàng đầu,
góp phần giải quyết những vấn đề xà hội và cải thiện môi trờng. Hơn nữa quy
hoạch sử dụng đất đợc tiến hành trớchết là theo yêu cầu của Nhà nớc, chủ sở
hữu đất, sau đó mới là theo yêu cầu của chủ sử dụng đất. Việc thực hiện theo
phơng án quy hoạch là bắt buộc đối với chủ sử dụng đất, hay nói cách khác đi
các phơng án quy hoạch sử dụng đất có hiệu lc pháp lý. Quy hoạch sử dụng
đất trên địa bàn huyện sẽ do các sở địa chính - Tỉnh ( thành phố ) thực hiện
và đợc thực hiện bằng kinh phí do nhà nớn cấp.
- Quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện còn phải bảo đảm theo
quan điểm và chính sách, nh là:
Định mức sử dụng các loại đất, nông nghiệp, lâm nghiệp, công nghiệp.
- Chính sách đầu t đồng bộ giữa giao thông và thuỷ lợi, kiên cố kênh
mơng để tiết kiệm đất.
- Những chính sách u tiên giành đất cho những chính sách khác về đất
quốc phòng sử dụng vào mục đích kinh tế, đất ở gia đình quân nhân.
- Bảo đảm định hớng quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện đến
2010
Có thể nói căn cứ pháp lý có ý nghĩa rất lớn để thực hiện quy hoạch
theo đúng pháp luật của nhà nớc, hơn thế nữa tất cả những căn cứ trên là
những căn cứ quan trọng để thực hiện quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn
huyện, bởi lẽ nếu không có các căn cứ quy hoạch sử dụng đất xẽ mất phơng
hớng, giảm tính khả thi. Do vậy thực hiện quy hoạch sử dụng đất của huyện

dựa trên các căn cứ là điều kiện tất yếu, mặt khác cần phải bảo đảm các
nguyên tắc sau:
2. Nguyên tắc quy hoạch sử dụng đất cấp huyện (trên địa bàn
huyện).

sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

12


luận văn tốt nghiệp
Hạt nhân của quy hoạch sử dụngđất trên địa bàn huyện là tổ chức sử
dụng hợp lý ®Êt cđa hun, do ®ã khi l¹p quy ho¹ch sư dụng đất ở huyện cần
phải tuân thủ các nguyên tắc cơ bản sau đây:
- Nguyên tắc phân khu vực của sử dụng đất trên địa bàn huyện.
Sử dụng bất kỳ yếu tố sản xuất nào, đều phải căn cứ vào đặc điểm của
nó để xác định phơng thức sử dụng nhằm phát huy cao độ u thế của nó. Đây
là phơng pháp sủ dụng yếu tố sản xuất kinh tế, và nó rất cần thiết cho việc sử
dụng đất trên địa bàn huyện. Tuỳ từng vị trí của mảnh đất với những tính chất
tự nhiên khác nhau, tuỳ theo từng hình thức cụ thể của từng nơi mà xác định
phơng hớng và phơng thức sử dụng mỗi mảnh đất; do đó sẽ nâng cao đợc hiệu
quả kinh tế trong sử dụng đất đai.
- Nguyên tắc lựa chọn vị trí khu vực của việc sử dụng đất trên địa
bàn huyện.
Trên địa bàn huyện, trung tâm kinh tế, chính trị, đều tập trung ở các thị
trấn - ở đây là nơi tập trung dân c đông đúc, các nhà máy, xí nghiệp, các hoạt
động dịch vụ, các công trình giao thông, văn hoá, giáo dục của huyện. Do đó
khi lập quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện cần có sự lựa chon vị trí sử

dụng đất cho dân c và cho các ngành nghề một cách hợp lý, hiệu quả.
Trên địa bàn huyện, sự tập trung của các cụm dân c đông đúc thờng
gắn liền với sự hình thành và phát triển của các khu vực công nghệ, thơng
nghiệp và chính điều đó là cơ sở của sự hình thành và phát triển của các thị
trấn. Do đó sự lựa chon vị trí khu vực công nghệp, thơng nghiệp là rất quan
trọng, nó quyết định đến sự phát triển kinh tế - xà hội của huyện, nâng cao
đời sống của ngời dân. Nguyên tắc này ảnh hởng đến lựa chọn các loại đất sử
dụng, tiến hành sự lựa chọn tốt nhất đối với khu dân c trên địa bàn và sự phân
bố, kết hợp với không gian giữa các ngành, làm cho cơ cấu sử dụng đất trên
khu vực huyện một cách hợp lý.
- Nguyên tắc quy mô thích hợp của các loại đất sử dụng trên khu
vực huyện:
Nguyên tăc này đòi hỏi quy mô sử dụng đất cho các ngành trên địa bàn
huyện nh nông nghiệp, công nghiệp , lâm nghiệp, đất ở, đất chuyên dùng,..
đất sử dụng cho phát triển hạ tầng cơ sở với quy mô diện tích là bao nhiêu; để
sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

13


luận văn tốt nghiệp
tránh tình trạng lÃng phí, đem lại hiệu quả kinh tế cao trong việc sử dụng đất.
Do đó quy mô sử dụng trên địa bàn huyện nói chung và quy mô khu vực đất
sử dụng của các yếu tố cấu thành cơ bản của huyện cũng tồn tại mối quan hệ
mật thiết và cần phải xây dựng mối quan hệ tỷ lệ thích hợp giữa chúng, nếu
khi xây dựng quy hoạch huyện cũng phải hết sức chú ý nguyên tắc này, tuy
nhiên cần phải đảm bảo:
- Nguyên tắc hiệu quả tổng hợp của việc sử dụng đất trên địa bàn

huyện.
Kinh tế trên khu vực huyện là một hệ thống, nhiều tầng lớp, đợc cấu
thành bởi các hệ công nghiệp, thơng nghiệp, nông nghiệp, lâm nghiệp, giao
thông, văn hoá - giáo dục, y tế, tiêu dùng dân c, môi trờng sinh thái. Do đó,
ngoài nghên cứu hiệu quả kinh tế, cũng cần phải xem xét cả hiệu quả xà hội
và hiệu quả sinh thái. Vì vậy, khi xác định quy hoạch sử dụng đất trên khu
vực huyện, vừa tuân thủ nguyên tắc phân công khu vực, nguyên tắc vị trí khu
vực và nguên tăc quy mô thích hợp của việc sử dụng đất để nâng cao hiệu quả
kinh tế vĩ mô của việc sử dụng đất huyện cần duy trì nguyên tắc hiệu quả xÃ
hội, làm cho việc sử dụng đất của huyện phục tùng mụcđích sản xuất của
Nhà nớc mói chung, của tỉnh nói riêng. Đồng thời kiên trì, quán triệt nguyên
tắc hiệu quả sinh thái, để đảm bảo cho sự tuần hoàn tốt lành của hệ sinh thái
trên địa bàn huyện, bảo vệ sức khoẻ của ngời dân, thúc đẩy sự phồn vinh kinh
tế, văn hoá, x· héi cđa hun.
3. Néi dung quy ho¹ch sư dơng đất cấp huyện (trên địa bàn
huyện.)
Kết quả của một quá trình quy hoạc sử dụng đất trên địa bàn huyện là
việc xây dựng một phơng án quy hoạch có biện chúng khoa học, có tác dụng
thực tiễn và đem lại hiệu quả trong việc sử dụng đất trên phạm vi l·nh thỉ
cđa hun, trong ®ã cã tÝnh ®Õn u tè bảo vệ môi trờng.
Mục đích phải đạt đợc là phơng hớng quy hoạch sử dụng đất cần tạo ra
cơ sở không gian, điều kiện lÃnh thổ ban đầu nhằm sử dụng đất đúng mục
đích đợc cấp, thực hiện đợc nhiệm vụ đặt ra với từng ngành, thực hiện các
biện pháp cải tạo và bảo vệ đất, tạo điều kiện bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ môi
trờng. Nh vậy việc xác định đúng nội dung quy hoạch sử dụng đất trên địa
sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý ®Þa chÝnh

14

luận văn tốt nghiệp
bàn huyện là rất quan trọng. Nội dung quy hoạch sử dụng đất của huyện
không cố định mà nó có thể đợc chỉnh lý, hoàn thiện cùng với sự thay đổi của
các điều kiện xà hội, phụ thuộc vào các điều kiện tự nhiên, kinh tế cụ thể trên
lÃnh thổ huyện. Đó là thành phần chủ sử dụng đất, hình thức sử dụng ( ổn
định lâu dài hay sủ dụng có thời hạn ) đặc điểm đất ®ai vỊ lo¹i sư dơng, tiÕn
bé khoa häc kü tht, ®iỊu kiƯn tỉ chøc qu¶n lý s¶n xt, hiƯu qu¶ sản xuất
kinh doanh của đất.
Do đó cần giải quyết đồng bộ và hợp lý việc phân bổ tất cả các loại đất
( theo mục đích sử dụng ) trong ranh giới huyện. Những vấn đề có liên quan
đến phân bổ đất đai tạo nên những nội dung chính của phơng án quy hoạch
sử dụng đất đai trên địa bàn huyện.Trong mỗi nội dung chính đều có những
vấn đề cần giải qut ®éc lËp, nhng mèi quan hƯ mËt thiÕt víi nhau gọi (là
nội dung chi tiết). Một phơng án quy hoạch sử dụng đất của huyện bao gồm
các nội dung chính và nội dung chi tết sau:
3.1. phân bố đất dành cho các công trình công cộng.
Để thực hiện phân bổ đất dành cho các công trình công cộng cần thiết
tiến hành các bớc sau đây:
- Xác định hiện trạng dành cho các công trình công cộng:
Điều tra hiện trạng đất dành cho các công trình công cộng trên cơ sở
đó phân tích đánh giá nhằm phân bổ hợp lý quỹ đất dành cho công cộng.
Cần xác định hiện trạng đất dành cho các công trình công cộng nh: đờng giao thông, các công trình giao thông tỉnh, các nha ga, bến bÃi, các công
trình cấp thoát nớc, các đờng dây tải điện, thông tin liên lạc, các bệnh viện, trờng học, các đặc điển tự nhiên nh: vị trí giới hạn địa lý, địa chất thuỷ văn, địa
chất công trình, về quy mô, diện tích, đồng thời thu nhập tài liệu về quy
hoạch có bản đồ ranh giới ( thờng dùng bản đồ tỷ lệ 1/10/000 đến
1/256.000 ). Trên cơ sở đó cần tiến hành lập bảng biểu để phân tích, đánh giá
về hiện trạng sử dụng đất, bao gồm:
- Thứ nhất: Đánh giá về cơ cấu đất và sự biến động sử dụng đất của

các thành phần cơ học của đất trong các năm qua để dự báo đợc mức độ biến
động của đất trong những năm tới đối với các công trình công cộng. Đồng
sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

15


luận văn tốt nghiệp
thời đánh giá tính quy luật, xu thế nguyên nhân biến động, những biện pháp
đợc sử dụng để bảo vệ đất các công trình công cộng.
- Thứ hai: Đánh giá về mức độ ô nhiễm đất đai, nguồn nớc, mức độ
rửa trôi, xói món, không khí và xác định nguyên nhân chủ yếu ảnh hởng của
các nhân tố đó, đồng thời xem xét mức độ thích hợp so với yêu cầu phát triển
kinh tế xà hội hiện tại và tơng lai đối với cá công trình công cộng ( đặc
biệt là công trình cung cấp nớc sạch).
- Thứ ba: đánh giá về hiệu quả kinh tế xà hội và môi trờng của việc
sử dụng đất cho các công trình công cộng, đồng thời đánh giá hiệu quả trớc
mắt và hiệu quả lâu dài trong quan hệ đầu t ( khoa học, kỹ thuật và công nghệ
) với hiệu quả đạt đợc đối với các công trình công cộng. Để phân bổ đất đai
cho các công trình công cộng bớc tiếp theo chúng ta cần:
- Dự báo nhu cầu đất cho các công trình công cộng
Để dự báo cần dựa vào các căn cứ chủ yếu sau đây:
+ Dựa vào mục tiêu, yêu cầu của sự phát triển kinh tế xà hội, sự phát
triển từng nghành ( thuộc lĩnh vực công cộng ) sự phát triển tổng thể kinh tế
xà hội huyên luôn kéo theo sự phát triển của các nghành, ngợc lại sự phát
triển các nghành có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế xà hội huyện
những mục tiêu của sự phát triển tổng thể luôn có mối quan hệ gắn bó với
nhau. Đó là cơ sở quan trọng để xác định nh cầu của các công trình công

cộng đối với đất đai trên địa bàn huyện.
+ Căn cứ vào quỹ đất hiện có bao gồm cả số lợng, đặc điểm về tài
nguyên đất, khả năng mở rộng cho các công trình công cộng, khả năng mở
rộng về đất đai là yếu tố quan trọng trong việc xác định nhu cầu đất đai đối
với các công trình công cộng.
+ Căn cứ vào quá trình công nghiệp hoá, sự phát triển dân số, trong
thời kỳ hiện tai trên địa bàn huyện. Sự phát triển dân số luôn là vấn đề cấp
bách, các nghành quan tâm, là trở ngại, là sức ép đối với các công trình công
cộng. Do vậy quá trình công nghiệp hoá, đô thị hoá nhanh và dân số là cơ sở
dự báo nhu cầu đất dành cho các công trình công cộng trên điạ bàn huyện.

sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

16


luận văn tốt nghiệp
Trên cơ sở xác định hiện trạng, dự báo nhu cầu đất dành cho các công trình
công cộng, cấn tiến hành phân bổ đất cho các công trình công cộng.
- Phân bố đất cho các công trình công cộng:
Phân bố đất cho các công trình công cộng phải đảm bảo các yêu cầu
sau:
+ Bảo đảm vị trí, hình dạng, địa chất, thuỷ văn, địa chất công trình và
điều kiện tự nhiên phù hợp với mục đích sử dụng cho các công trình công
cộng, đó chính là sự phù hợp về phân bổ hợp lý, hiệu quả, tiết kiệm phù hợp
với những đặc điểm của từng khu vực công cộng.
+ Yêu cầu phải sử dụng hợp lý, không lÃng phí, tiết kiệm, bảo vệ đất có
biện pháp sử lý triệt để những chất thải đó những công trình công cộng thải

ra, không gây ảnh hởng tới đất đai làm ô nhiễm môi trờng.
+ Phải đáp ứng kịp thời các nhu cầu phát triển kinh tế huyện, sự tăng
trởng nhanh kinh tế huyện đòi hỏi tất yếu đối với công trình công cộng, ngày
càng mở rộng, ngày một hoàn thiện, góp phần thu hút vốn đầu t bên ngoài vào
huyện. Đồng thời khi phân bố phải dựa trên căn cứ của nó.
- Căn cứ phân bố đất dành cho các công trình công cộng:
+ Đất dành cho các công trình công cộng khác nhau, có vai trò, ý nghĩa
và tầm quan trọng khác nhau, do những chủ sử dụng thuộc các nghành khác
nhau quản lý do vậy phân bố đất cho các công trình công cộng trên địa bàn
huyện cũng khác nhau.
+ Khi phân bố phải xác định rõ ràng đất dành cho giao thông, giao
thông tỉnh, các nhà ga, các công trình cấp thoát nớc, giáo dục, y tế, an ninh
quốc phòng... bảo đảm cơ cấu hợp lý, tiết kiệm, hiệi quả.
3.2. Phân bố đất ở trên địa bàn huyện.
Để thực hiện phân bổ đất ở cần tiến hành các bớc sau đây:
* Xác định hiện trạng đất ở
Điều tra hiện trạng đất ở trên địa bàn huyện trên cơ sở đó phân tích,
đánh giá nhằm phân bổ hợp lý quỹ đất sử dụng cho mụcđích ở.
sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

17


luận văn tốt nghiệp
Cần xác định hiện trạng đất ở dân c bao gồm: diện tích đất dùng để xây
dựng nhà ở,các công trình phục vụ hoạt và những khoảng không gian theo
quy định về xây dựng nhà ở. Trên cơ sở đó cần xác định hiện trạng về vị trí,
giới hạn địa lý, địa bàn thuỷ văn, địa chất công trình, giới hạn sử dụng các lô

đất, quy mô diện tích các lô đất, số hộ dân, số ngời cơ trú, cơ cấu hộ đồng
thời thu nhập tài liệu về quy hoạch hiện có, bản đồ gianh giới. Trên cơ sở đó
lập bảng biểu để phân tích, đánh giá hiện trạng sử dụng đất ở, bao gồm:
- Thứ nhất: đánh giá về cơ cấu đất và sự biến động sử dụng đất cho các
công trình nhà ở trên cơ sở đó biết đợc cơ cấu và mức độ biến động các thành
phần cơ học của đất trong các năm để dự báo đợc mức độ biến động của đất
trong những năm tới đối với công trình nhà ở, đồng thời đánh giá tính quy
luật, xu thế và nguyên nhân biến động, những biện pháp đợc sử dụng để bảo
vệ đất đai.
- Thứ hai: đánh giá về mức độ ô nhiễm đất đai, nguồn nớc, mức độ rửa
trôi, xói mòn, không khí và xác định các nguyên nhân chủ yếu của những yếu
tố đó, đồng thời xem xét mức độ thích hợp so với yêu cầu phát triển kinh tế
xà hội hiện tại và tơng lai đối với nhà ở trên khu vực huyện.
- Thứ ba: đánh giá về hiệu quả kinh tế xà hội và môi trờng của việc sử
dụng đất cho mục đích ở, đồng thời cần đánh giá hiệu quả trớc mắt và hiệu
quả lâu dài trong quan hệ giữa đầu t ( ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và
công nghệ ) với hiệu quả đạt đợc đối với các công trình nhà ở.
* Dự báo nhu cầu sử dụng đất ở trên địa bàn huyện.
Để dự báo nhu cầu cần dựa vào những căn cứ sau:
- Căn cứ vào mục tiêu, yêu cầu của sù ph¸t triĨn kinh tÕ – x· héi
hun, sù ph¸t triển kinh tế đi đôi với quá trình công nghiệp hoá, đô thị hoá,
tất yếu cần nhiều nguồn nhân lực cho phát triển các nghành, là cơ sở tăng nhu
cầu về đất ở.
- Căn cứ vào sự biến động dân số ( cơ học, tự nhiên ), tốc độ tăng dân
số, các điều kiện về kết cấu hạ tầng, các tụ điểm dân c, đồng thời chú ý tới
phong tục tập quán của ngới dân, mức thu nhập và thị hiếu. Trên cơ sở đó rút
ra nhu cầu để dự báo đất ở dân c của huyện.
sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

18


luận văn tốt nghiệp
* Phân bố đất ở trên khu vực huyện.
Phân bố đất ở phải đảm bảo các yêu cầu sau đây:
- Bảo đảm về vị trí hình dạng và điều kiện tự nhiên đất cho phù hợp với
dân c trên địa bàn, nhất là vị trí đất ở các khu trung tâm của huyện ( các thị
trấn)
- Phải sử dụng hợp lý tiết kiệm, bảo vệ đất ở, ®ång thêi thùc hiƯn c¸c
biƯn ph¸p vỊ sư lý triƯt để chất thải không gây ô nhiễm môi trờng, ảnh hởng
đến ngời dân, đòi hỏi đáp ứng nhu cầu của từng thời kỳ công nghiệp hoá, hiện
đại hoá đất nớc, hiện đại hoá nông thôn thúc đẩy cuộc sống văn minh hiện
đại, góp phần tạo cảnh quan môi trờng của huyện.
- Phân bố đất ở phải đáp ứng kịp thời các nhu cầu phát triển kinh tế-xÃ
hội, an ninh, quốc phòng trong giai đoạn trớc mắt và lâu dài phù hợp với lợi
ích của chủ sử dụng đất, đảm bảo thuận lơi cho sản xuất đời sống nhân dân và
quản lý đất đai của huyện. Đồng thời khi phân bố đất ở trên địa bàn huyện
phải dựa theo các căn cử sau:
- Căn cứ vào phong tục tập quán và điều kiện cụ thể phải xác định các
mô hình sản xuất, sinh hoạt dân c theo tuyến, theo cụm hoặc mô hình khả thi
khác, để xác định các khu dân c có diện tích và dân số hợp lý đáp ứng nhu
cầu phát triển kinh tế, phòng chống thiên tai và trật tự, an toàn xà hội của
huyện.
- Căn cứ vào quy hoạch tổng thể của huyện phù hợp với các điều kiện
tự nhiên, kinh tế xà hội, để thực hiện phân bổ đất ở, đem lại hiệu quả tốt nhất.
- Căn cứ vào tình hình quỹ đất của huyện dành cho xây dựng các công
trình cơ sở hạ tầng kinh tế xà hội nh: đờng giao thông, điện, nớc sinh hoạt, trờng học, bệnh viện, cơ sở văn hoá... nhằm tạo điều kiện để ngời dân đợc cung
ứng đầy đủ các dịch vụ phúc lợi xà hội và cải thiện vệ sinh môi trờng.

3.3. Phân bố đất nông, Lâm nghiệp, đất có mặt nớc nuôi trồng thuỷ sản.
Để phân bố đất cho mục đích nông lâm nghiệp cần tiến hành các bớc sau:

sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

19


luận văn tốt nghiệp
* Xác định hiện trạng sử dụng đất nông lâm nghiệp trên địa bàn
huyện.
- Điều tra hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp, lâm nghiệp là quan
trọng để phân tích, đánh giá phằm phân bổ hợp lý đất đai cho mục đích nông
nghiệp, lâm nghiệp của huyện.
- Xác định hiện trạng đất dành cho nông nghiệp, lâm nghiệp, đất có
mặt nớc nuôi trồng thuỷ sản... nhằm xác định các đặc điểm tự nhiên bao gồm
vị trí giới hạn địa lý, địa hình, địa mạo địa chất, đồng thời thu thập tài liệu
quy hoạch sử dụng đất hiện có. Trên cơ sở đó cần tiến hành lập bảng biểu
phân tích, đánh giá về hiện trạng sử dụng đất, bao gồm:
Thứ nhất: Đánh giá về cơ cấu và sự biến động của đất nông lâm
nghiệp, đất có mặt nớc nuôi trồng thuỷ sản, để biết đợc cơ cấu và mức độ
biến động của đất có mặt nớc nuôi trồng thuỷ hải sản, đồng thời đánh giá tính
quy luật, xu thế nguyên nhân biến động, những biện pháp đà đợc áp dụng để
sủ dụng và bảo vệ đất đai.
Thứ hai: đánh giá về mức độ ô nhiễm, nguồn nớc, không khí, mức độ
rửa trôi, xói mòn của đất và xác định các nguyên nhân chủ yếu ảnh hởng tới
những yếu tố đó, đồng thời xem xét mức độ thích hợp so với yêu cầu cần phát
triển kinh tế xà hội hiện đại va tơng lai đối với nông lâm nghiệp và đất

có mặt nớc nuôi trồng thuỷ sản.
Thứ ba: Đánh giá về hiệu qủa kinh tế xà hội và môi trờng của việc sử
dụng đất cho nông lâm nghiệp, đất có mặt nớc nuôi trồng thuỷ sản, đồng
thời cần đánh giá hiệu quả trớc mắt và hiệu quả lâu dài trong quan hệ giữa
đầu t và hiệu qủa đát đợc đối với nông lâm nghiệp.
* Dự báo nhu cầu sử dụng đất nông lâm nghiệp, đất có mặt nớc nuôi
trồng thuỷ sản. Cần dựa trên các căn cứ sau.
- Căn cứ vào mục tiêu yêu cầu của sự phát triển kinh tế xà hội của
huyện trên cơ sở đó đặt ra mục tiêu, yêu cầu của ngành trong lĩnh vực nông
lâm nghiệp nuôi trồng thuỷ sản phát triển. Đặt ra các chỉ tiêu mà ngành
cần đạt về số lợng, chất lợng và quy mô diện tích.

sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

20


luận văn tốt nghiệp
- Căn cứ vào khả năng đầu t và ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật
công nghệ vào từng giai đoạn phục vụ cho mục tiêu an toàn lơng thực quốc
gia, và có thể đáp ứng xuất khẩu, từ đó xem xét khả năng có thể đặt ra chỉ tiêu
với nông, lâm nghiệp, thuỷ sản mà có kế hoạch phân bố hợp lý, khai thác một
cách hiệu quả tiềm năng của vùng
- Căn cứ vào nhu cầu của thị trờng về sản phẩm nông, lâm nghiệp, thuỷ
sản trong và ngoài địa bàn huyện, xen xét lực lợng lao động, lịch sử và trạng
thái năng xuất cây trồng, mức tăng trởng bình quân của ngành, làm căn cứ để
phân bổ hợp lý đất, phù hợp với mục đích nông, lâm nghiệp và môi trờng thuỷ
sản.

- Căn cứ vào nhu cầu về nguyên, nhiên liệu cho ngành công nghiệp
nặng và công nghiệp chế biến nông sản, thuỷ sản..., sự phát triển dân số, bảo
đảm tỷ lệ che phủ thích hợp để bảo vệ môi trờng sinh thái, đó chính là cơ sở
làm tăng nhu cầu sử dụng đất nông lâm nghiệp, đất có mặt nớc nuôi trồng
thuỷ sản.
* Trên cơ sở xác định hiện trạng, dự báo nhu cầu tiếp theo cần phân bố
đất nông lâm nghiệp, đất có mặt nớc môi trờng thuỷ sản. Khi phân bố cần
đản bảo các yêu cầu sau đây:
Phân bố vị trí, hình dạng, điều kiện tự nhiên của đất phải phù hợp với
mục đích nông, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản, đáp ứng nhu cầu dân c trên
địa bàn và trên các vùng khác của đất nớc, đồng thời bảo đảm sử dụng hợp lý
tiết kiệm và hiệu quả, bảo vệ đất không gây ô nhiễm môt trờng, tăng hiệu quả
sử dụng đất, duy trì nâng cao độ mầu mỡ, thu đợc tối đa sản phẩm trên diện
tích đất sử dụng.
Phân bốkết hợp giữa đất nông và lâm nghiệp, đất có mặt nớc nuôi tròng
thuỷ sản với các loại ®Êt sư dơng cho c¸c mơc ®Ých kh¸c, ®ång thêi phải dựa
trên căn cứ sau:
Căn cứ vào yêu cầu sản xuất của từng loại cây trồng, từ đó bố chí sư
dơng ®Êt víi diƯn tÝch ®Êt sư dơng cđa tõng loại cây đó , từng loại vật nuôi
thích hợp.... đòi hỏi phải có sự phân bố hợp lý, bảo đảm một cơ cấu hợp lý.
3.4. Phân bổ đất chuyên dùng
sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chÝnh

21


luận văn tốt nghiệp
Để htực hiện phân bổ đất chuyên dùng cần tiến hành các bớc sau:

* Xác định hiện trạng sử dụng đất chuyên dùng trên địa bàn huyện
Điều tra hiện trạng sử dụng đất chuyên dùng làm cơ sở quan trọng để
phân tích đánh giá nhằm phân bố hợp lý đất chuyên dùng của huyện.
Cần xác định hiện trạng đất dành cho: xây dựng trờng học, bệnh
viện,các công trình văn hoá, vui chơi giải trí, các công sở, khu vực hành
chính, các trung tâm thơng mại, buôn bán, các cơ sở sản xuất kinh doanh, các
khu công nghiệp, đất làm vật liệu xây dựng.... nhằm xác định các đặc điểm về
tự nhiên bao gồm vị chí các giới hạn địa lý, địa chất thuỷ văn, địa chất công
trình, giới hạn về sử dụng khu đất, quy môdiện tích, đồng thời thu nhập tàiliệu
về quy hoạch đất, bản đồ danh giới đất. Trên cơ sở đó tiến hành lập bảng biểu
để phân tích đánh giá hiện trạng sử dụng đất:
Thứ nhất: đánh giá về cơ cấu đất và sự biến động đất sử dụng cho mục
đích chuyên dùng để biết đợc cơ cấu và mức độ biến động của các thành phần
cơ học đất, trong các năm để dự báo mức độ biến động của đất trong các năm
tới, đồng htoì đánh giá tính quy luật, xu thế và nguyên nhân biến động, những
biện pháp đợc sử dụng để bảo vệ đất đa.
Thứ hai: Đánh giá về mức độ ô nhiễm đất đai nguồn nớc, không
khí,xác định các nguyên nhân chủ yếu của các yếu tố đó, đồng thời xem xét
mức độ thích hợp so với yêu cầu phát triển kinh tế- xà hội hiện tại và tơng lai
đối với mục đích chuyên dùng.
Thứ ba: Đánh giá về hiệu quả kinh tế, xà hội và môi trờng của việc sử
dụng đất cho mục đích chuyên dùng, đồng thời đánh giá hiệu quả trớc mắt và
hiệu quả lâu dài trong quan hệ đầu t (khoa học, kỹ thuật và công nghệ ). Với
hiệu quả đất đai. Để phân bổ đất trên địa bàn huyện cho mục đích chuyên
dùng, bớc tiếp theo cần:
* Dự báo nh cầu sử dụng đất chuyên dùng, cần căn cứ vào các yếu tố
sau:
- Căn cứ vào mục tiêu, yêu cầu sử dụng của sự phát triển kinh tế xà hội,
sự phát triển các nghành và nhu cầu các nghành đối với phục vụ cho sự
nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nớc.

sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

22


luận văn tốt nghiệp
- Căn cứ vào khả năng đầu t ứng dụng tiến bộ kho hoạ kỹ thuật công
nghệ trong giai đoạn tạo sức ép cho phát triển các nghành mở rộng quy mô,
cơ cấu do vậy luôn đòi hỏi nhu cầu đất cho mục đích chuyên dùng mở rộng
các công trình.
- Căn cứ vào nhu cầu thị trờng trong và ngoài địa bàn khu vực khả
năng kinh doanh thơng mại, nhu cầu thị trờng ngày càng tăng thì khă năng
đáp ứng ngày một lớn về nhu cầu đất đai cho các hoạt động thơng mại.
- Căn cứ vào sự phát triển dân số, đây là sức ép cho nhu cầu sử dụng
đất chuyên dùng, phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt của dân c.
Trên cơ sở xác định hiện trạng, dự báo nhu cầu tiến hành phân bố đất
chuyên dùng.
* Phân bố đất cho mục đích chuyên dùng, cần đảm bảo các yêu cầu
sau:
* Bảo đảm vị trí, hình dạng điều kiện tự nhiên của các khu đất phù hợp
với mục đích chuyên dùng bảo đảm điều kiện thuận lợi phát triển kinh tế và
sinh hoạt cuả ngời dân, sử dụng tiết kiệm hợp lý, bảo vệ đất và có phơng pháp
bảo vệ, trên cơ sở đó phân bố hợp lý cơ cấu đất chuyên dùng.
Về nguyên tắc hầu hết các công trình chuyên dùng đều phục vụ cho
mục đích chung, vì vậy cần bảo đảm xác lập mối quan hệ giữa quản lý nhà nớc về đất đai và các công trình đó nhằm sử dụng có hiệu quả cho yêu cầu xÃ
hội. Phân bổ đất đai phải hợp lý đúng đối tợng và mục đích sử dụng bảo đảm
nhu cầu phát triển kinh tế - xà hội trong giai đoạn trớc mắt và lâu dài, đồng
thời khi phân bố phải dựa vapò căn cứ sau:

Mỗi loại đất chuyên dùng có vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng khác
nhau do chủ sử dụng thuộc các ngành khác nhau do đó cơ sở để phân bổ
chúng khác nhau. Dựa trên cơ sở phát triển tổng thể kinh tế xà hội và kế
hoạch phát triển dài hạn, cuả các ngành trên. Dựa trên cơ sở phát triển tổng
thể kinh tế xà hội và kế hoạch phát triển dài hạn, cuả các ngành trên địa bàn
huyện mà phân bố cho các ngành, cần xác định rõ đất xây dựng các khu công
nghiệp, trờng học, bệnh viện, các công sở và khu vực hành chính, các trung
tâm thơng mại, buôn bán, các cơ sở sản xuất.
sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

23


luận văn tốt nghiệp

3.5. Phân bố đất an ninh quốc phòng trên địa bàn huyện
Để phân bố đất an ninh quốc phòng cần tiến hành , các bớc sau:
* Xác định hiện trạng đất sử dụng cho an ninh quốc phòng
Điều tra hiện trạng sử dụng đất an ninh; quốc phòng là cơ sở quan
trọng để phân tích, đánh giá đất nhằm phâm bổ hợp lý đất an ninh quốc
phòng trên địa bàn huyện.
Cần tiến hành xác định hiện trạng đất dành cho: an ninh quốc phòng,
các cơ quan ngoại giao, cơ quan quốc tế, các cơ quan đặc biệt của nhà nớc...
Nhằm xác địnhu các đặc điểm về tự nhiên bao gồm vị trí, giới hạn địa lý, địa
hình, diện mạo, địa chất thuỷ văn, địa chất công trình, đồng thời thu thập tài
liệu quy hoạch ( nếu có ) bản đồ ranh giới đất. Trên cơ sở đó tiến hành lập
bảng biểu để tiến hành phân tích, đánh giá hiện trạng sử dụng đất an ninh
quốc phòng bao gồm:

Thứ nhất: Đánh giá về cơ cấu và sự biến động của đất đai đối với công
trình anh ninh quốc phòng, để biết và dự báo đợc cơ cấu mức ®é biÕn ®éng
thêi ®¸nh gi¸ tÝnh quy luËt, xu thÕ và nguyên nhân biến động, những biện
pháp đà đợc áp dụng để bảo vệ đất đai an ninh quốc phòng.
Thứ hai: Đánh giá về mức độ ô nhiễm đất đai, mức độ rửa trôi, xói
mòn, ngần nớc, không khí và xác định nguyên nhân chủ yếu của những yếu tố
đó, ®ång thêi xem xÐt møc ®é thÝch hỵp so víi yêu cầu phát triển kinh tế xÃ
hội hiện tại và tơng lai đối với mục đích an ninh quốc phòng.
Thứ ba: Đánh giá về hiệu quả kinh tế xà hội và môi trờng của việc sử
dụng đất cho các mục đích an ninh quốc phòng, đồng thời cần đánh giá hiệu
quả trớc mắt và hiệu qủa lâu dài trong quan hệ giữa đầu t với hiệu quả đạt đợc trong sử dụng đất. Sau khi phân tích, đánh giá hiên trạng sử dụng đất bớc
tiếp theo chúng ta cần;
* Dự báo nhu cầu an ninh quốc phòng.
Để dự báo nhu cầu an ninh quốc phòng cần dựa trên căn cứ sau đây:

sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

24


luận văn tốt nghiệp
Căn cứ vào chính sách của đảng và nhà nớc, thu hút đầu t, mối quan hệ
ngoại giao với các nớc, tạo tiền đề cơ sở cho các nớc có văn phòng, cơ quan
ngoại giao, trụ sở... tại huyện đồng thời dựa trên vị trí chức năng của huyện
mà cần có các vị trí quan trọng về an ninh quốc phòng trên cơ sở đó dự báo
nhu cầu đất dành cho mục đích an ninh quốc phòng. Trên cơ sở xác định hiện
trạng, dự báo nhu cầu bớc tiếp theo chúng ta cần;
* Phân bố đất an ninh quốc phòng

Phân bố đất anh ninh quốc phòng phải đảm bảo các yêu cầu sau đây:
Yêu cầu sử dụng thuận tiện đối với mỗi công trình, cần xuất phát từ
những yêu cầu hoạt động riêng của công trình để xác định vị trí thích hợp,
những công trình an ninh quốc phòng bảo đảm chiến lợc an ninh huyện và
chiến lợc quốc phòng toàn dân. Đồng thời phân bố phải dựa trên căn cứ sau
đây:
Căn cứ phân bố đất an ninh quốc phòng;
Phân bố đất an ninh quốc phòng do bộ quốc phòng công an trình chính
phủ phê duyệt theo ®iỊu 60 lt ®Êt ®ai 1993.
§èi víi tỉ chøc qc tế căn cứ vào tính chất và mức độ hoạt động, đặc
điển của cơ quan mà có cách thức phân bố hợp lý.
3.6. Phân bố đất cha sử dụng trên địa bàn huyện.
Để phân bố đất cha sử dụng cho các mục đích sử dụng khác nhau cần
thực hiện các bớc sau:
*Xác định hiên trạng đất cha sử dụng.
Điều tra hiện trạng đất cha sử dụng là cơ sở để phân tích, đánh giá
nhằm phân bổ hợp lý đất cha sử dụng cho các mục đích: Chuyên dùng, đất ở,
nông, lâm nghiệp, an ninh quốc phòng công trình công cộng. Nhằm xác định
các đặc điểm về tự nhiên, vị trí, giới hạn địa lý , địa hình địa mạo, địa chất
thuỷ văn , địa chất công trình đồng thời thu nhập t liệu về quy hoạch ( nếu
có ) bản đồ ranh giới trên cơ sở đó lập bảng biểu để phân tích đánh giá bao
gồm.

sv vũ văn hiệp

chuyên ngành kinh tế - quản lý địa chính

25