Bài học thương hiệu PetroVietnam & biện pháp bảo vệ thương hiệu cho các doanh nghiệp Việt nam

Lời nói đầu.
Trong giai đoạn hiện nay toàn cầu hoá đang trở thành xu thế tất yếu của thời
đại. Quá trình hội nhập nền kinh tế đang diễn ra hầu hết ở các nớc trên thế giới
làm cho các quốc gia trên thế giới ngày càng xích lại gần nhau hơn. Vì thế hoạt
động kinh doanh của doanh nghiệp không chỉ bó hẹp ở phạm vi quốc gia mà
còn vơn ra thị trờng thễ giới. Để thâm nhập vào thị trờng thế giới thì doanh
nghiệp gặp rất nhiều rào cản, một trong những rào cản đó là pháp luật, điều mà
các doanh nghiệp luôn băn khoăn trăn trở tìm hiểu kỹ lỡng. Nếu không thì
doanh nghiệp sẽ bị thất bại ngay từ những bớc đi đầu tiên trên thị trờng đó.
Trong pháp luật bao gồm rất nhiều vấn đề khác nhau. Một trong những vấn
đề mà doanh nghiệp đầu tiên gặp phải là pháp luật về quyền sở hữu thơng hiệu.
Nhiều doanh nghiệp Việt Nam khi đang chuẩn bị thủ tục để đăng ký thơng hiệu
hay đang có chiến lợc khuyếch trơng sản phẩm vào thị trờng mà doanh nghiệp
định thâm nhập thì hoàn toàn bất ngờ về việc thơng hiệu mà doanh nghiệp đã bỏ
rất nhiều thời gian, công sức để xây dựng, nay đã bị doanh nghiệp khác đăng ký
mất, điều đó cũng nói lên là hàng hoá của doanh nghiệp bị cấm lu thông, tiến
trình mở rộng xuất khẩu cũng bị ngng trệ. Sau thuốc lá Vinataba, cà phê Trung
Nguyên bị nớc ngoài đăng ký mất, giờ đây đến PetroVietnam cũng bị một
doanh nghiệp đăng ký nhãn hiệu tại Mỹ. Tuy đơn đăng ký cha chấp nhận nhng
nếu không có biện pháp kịp thời, thì thơng hiệu PetroVietnam- Doanh nghiệp
lớn nhất nghành dầu khí Việt Nam sẽ bị mất ở nớc ngoài.
Liệu pháp luật Mỹ có bảo vệ cho doanh nghiệp bị mất thơng hiệu tại Mỹ
không? Và PetroVietnam sẽ phải đối phó nh thế nào để lấy lại thơng hiệu của
mình và từ bài học thơng hiệu PetroVietnam thì các doanh nghiệp Việt Nam cần
làm gì và có biện pháp gì để bảo vệ thơng hiệu của mình.
Trên cở sở đó, em xin mạnh dạn chọn đề tài:
1
Bài học th ơng hiệu PetroVietnam và biện pháp bảo vệ thơng hiệu cho các
doanh nghiệp Việt Nam
Trong bài đề án này, em xin trình bày các vấn đề sau:
I. Một số quy định pháp lý về thơng hiệu và thủ tục đăng ký thơng hiệu ở Mỹ.

II. Phản ứng của PhetroVietnam khi nhận đợc thông báo bị mất cắp thơng hiệu
tại Mỹ.
III. Bài học thơng hiệu PetroVietnam và biện pháp bảo vệ thơng hiệu cho các
doanh nghiệp Việt Nam.
Do thời gian và trình độ có hạn nên bài đề án này không tránh khỏi những
khiếm khuyết. Em mong nhận đợc những ý kiến đóng góp, phê bình của các
thầy cô giáo để có thể hoàn thiện bài đề án này hơn.
Em xin trân trọng cảm ơn Th.s Bùi Huy Nhợng đã giúp đỡ em hoàn thành bản
đề án này.
2
I.Một số quy định pháp lý về thơng hiệu và thủ tục đăng ký th-
ơng hiệu ở Mỹ.
1.Một số quy định pháp lý về thơng hiệu trong hiệp định thơng mại Việt-
Mỹ.
Khái niệm thơng hiệu: Điều 6 chơng II của hiệp định thơng mại Việt-Mỹ
ghy rõ rằng nhãn hiệu hàng hoá đợc cấu thành bởi dấu hiệu bất kỳ hoặc sự kết
hợp bất kỳ của các dấu hiệu có khả năng phân biệt hàng hoá hoặc dịch vụ của
một ngời vơí hàng hoá hoặc dịch vụ của ngời khác, bao gồm từ ngữ, tên ngời,
hình, chữ cái, chữ số, tổ hợp màu sắc, các yếu tố hình hoặc hình dạng của hàng
hoá hoặc hình dạng của bao bì hàng hoá.
Trong tất cả các chơng của hiệp định thơng mại Việt-Mỹ, chơng II về quyền sở
hữu trí tuệ, tại phần nhẵn hiệu hàng hoá, tinh thần quan trong nhất là đối xử
quốc gia, có nghĩa là công ty Mỹ đăng ký thơng hiệu tại Mỹ nh thế nào, thì
doanh nghiệp Việt Nam sang bên đó đăng ký cũng chừng ấy thủ tục, không đợc
gây khó dễ. Điều này bao gồm cả chuyện không đòi hỏi công bố tác phẩm ở kia
mới đợc bảo vệ quyền tác giả. Riêng phần nhãn hiệu hàng hoá, hiệp định thơng
mại Việt Mỹ có đề cập thêm loại nhãn hiệu tập thể và nhãn hiệu chứng nhận.
Nhãn hiệu tập thể làloại nhãn hiệu dùng chung cho các thành viên của tổ chức
một nhóm nh Coopmart hay saigon times Group , còn nhãn hiệu chứng nhận do
ngời chủ ngời chủ sở hữu cho phép ngời khác dùng đại loại nh biêủ trng hàng

việt Nam chất lợng cao.
Điều 6 trong chơng II về quyền sở hữu trí tuệ của Hiệp Định Thơng Mại Việt-
Mỹ có một nội dung quan trọng nhng quá ngắn gọn. Nội dung chỉ nói Hiệp
Định Thơng Mại Việt-Mỹ áp dụng điều 6 bis, Công Ước paris, với sửa đổi cần
thiết, đối với dịch vụ . Điều này có nghĩa là, ngời nộp hồ sơ đăng ký một nhãn
hiệu sẽ bị từ chỗi hay đã đăng ký rồi sẽ bị thu hồi giấy đăng ký nếu nhãn hiệu
giống nhãn hay tơng tự nhãn hiệu nổi tiếng đã đợc đăng ký ở bất kỳ nớc thành
3
viên nào của Công ớc Paris, mà cả Mỹ và Việt Nam đều là thành viên. Hiệp
Định Thơng Mại Việt-Mỹ cũng định nghĩa khá rõ thế nào là nhãn hiệu nổi tiếng
để tránh tranh cãi về sau.
Muốn Đăng ký nhãn hiệu thờng phải thật sự sử dụng nhãn hiệu đó. Nhng
Hiệp Định Thơng Mại Việt- Mỹ có nói , không đợc từ chối đơn đăng ký chỉ vì
lý do dự định sử dụng cha đợc thực hiện. Thời hạn tối đa hoãn ý định sử dụng
nhãn hiệu là 3 năm kể từ ngay nộp đơn. Một nhãn hiệu sau khi đăng ký thì có
hiệu lực trong 10 năm và sau đó cứ 10 năm lại gia hạn lại. Còn một nhãn hiệu
sau 3 năm không sử dụng mà không có lý do chính đáng có thể sẽ bị thu hồi
giấy đăng ký.
1.Thủ tục đăng ký thơng hiệu ở Mỹ.
Trớc khi tiến hành đăng ký, doanh nghiệp phải kiểm tra xem đã có ai đăng
ký thơng hiệu của mình hay cha. Bằng cách có thể vào trang chủ của văn phòng
sáng chế và thơng hiệu Mỹ (USPTO) địa chỉ: www.uspto.gvo để kiểm tra.
+Doanh nghiệp có thể đăng ký qua mạng tại địa chỉ:
/> Tại đây doanh nghiệp cũng có thể kiểm tra tình hình hồ sơ của mình, xem
có ai tranh chấp không, bao giờ đợc công nhận. Ngợc lại nếu thấy ai giành
quyền sử dụng thơng hiệu của mình, doanh nghiệp có thể khiếu nại tại uỷ ban
xét xử và khiếu nại thơng hiệu Mỹ (TTAP). Sau khi nhận đợc hồ sơ, nơi này sẽ
gửu thông báo đến ngời đăng ký để yêu cầu giải trình và tuỳ trờng hợp sẽ giải
quyết trong vòng 4 tháng. Có thể khiếu nại thơng hiệu đang xem xét và cả th-
ơng hiệu đã đợc đăng ký. Lu ý chủ nhân thật sự của một thơng hiệu có gắn xuất

xứ hàng hoá, ví dụ nhãn hng yên, gạo nàng hơng thờng đợc u tiên.
Lệ phí đăng ký một nhãn hiệu hàng hoá tại Mỹ là 350 USD, cộng thêm lệ
phí 100USD tiền cấp giấy chứng nhận .Lệ phí nộp đơn khiếu nại nhãn hiệu bị
chiếm đoạt là 300 USD. Gia hạn nhãn hiệu cũng phải nộp tiền, 400 USD mỗi
lần gia hạn.
4
+Doanh nghiệp có thể đăng ký nhãn hiệu tại Mỹ.
Cơ sở nộp đơn đăng ký nhãn hiệu tại Mỹ.
1- Nhãn hiệu đã sử dụng tại Mỹ.
2- Nhãn hiệu đã sử dụng tại Mỹ.
3- Nhãn hiệu đã nộp đơn tại một nớc khác( là thành viên của Công ớc
paris hoặc của thoả ớc về nhãn hiệu hàng hoá mà Mỹ công nhận)
4- Nhãn hiệu đã đăng ký tại một nớc khác (là thành viên của Công ớc
Paris hoặc của thoả ớc về nhãn hiệu hàng hoá mà Mỹ công nhận).
Quy trình xét nghiệm:
- Đơn đăng ký nhãn hiệu hàng hoá sẽ đợc xét nghiệm trong vòng 6 tháng
kể từ ngày nộp đơn. Nếu không có bất kỳ sửa đổi, bổ sung hay phản đối
nào của xét nghiệm viên đa ra trong thời hạn xét nghiệm, đơn sẽ đợc
chuyển sang công bố trên công báo sở hữu công nghiệp để bất kỳ bên thứ
ba nào có quyền và lợi ích liên quan có thể phản đối việc đăng ký nhãn
hiệu hàng hoá.
- Nếu không có đơn phản đối, nhãn hiệu nộp đơn trên cơ sở đã sử dụng(1)
hoặc đã đăng ký tại một nớc khác (4) sẽ đợc cấp giấy chứng nhận. Những
đơn nộp trên cơ sở đã nộp tại một nớc khác (3) sẽ đợc cấp văn bằng khi và
chỉ khi đơn đó đợc cấp chứng nhận tại nớc nộp đơn cơ sở. Nếu đơn nộp
trên cơ sở dự định sử dụng tại Mỹ (2), cơ quan đăng ký Mỹ sẽ ra thông
báo về việc chấp nhận đơn. Ngời nộp đơn theo đó sẽ có thời hạn tối đa là
3 năm để nộp bằng chứng sử dụng nhãn hiệu đợc nộp và đợc cơ quan
đăng ký chấp thuận nộp trong thời hạn nộp đăng ký nhãn hiệu sẽ đợc cấp
bằng.

- Nh vậy, thời gian đăng ký nhãn hiệu hàng hoá tại Mỹ kể từ khi nộp đơn
đến khi cấp văn bằng phụ thuộc vào cơ sở nộp đơn và xét nghiệm đơn.
5
Các doanh nghiệp có thể tìm hiểu thông tin về việc đăng ký này theo địa
chỉ:
Tại Hà Nội: Công ty Sở hữu công nghiệp (INVESTIP).
51B Lý Thái Tổ, Hà Nội. ĐT: (04) 88260687.
Email:
Phụ trách: Nguyễn Thu Anh.
Tại TPHCM: INVESTIP 31 Hàn Thuyên. Q1, TPHCM.
ĐT: (08) 292400.
Email: investiphcm@.vnn.vn
Giám đốc chi nhánh: Nguyễn Minh Hơng.
II. Phản ứng của PhetroVietnam khi nhận đợc thông báo
bị mất cắp thơng hiệu tại Mỹ.
1.Các phơng án đối phó về việc bị đánh cắp thơng hiệu tại Mỹ
của PetroVietnam.
Vào chiều ngày 18/7/2002 PetroVietnam hoàn toàn bất ngờ khi đợc tin từ
phóng viên VASC Orient cho biết trang web thông
báo, nhãn hiệu PetroVietnam vừa đợc một công ty có tên NGUYEN LAI,
địa chỉ 11015 PACIFIC HWY SW LAKEWOOD, WA 98499 (Mỹ) đăng
ký tại Mỹ. Mặc dù việc các thơng hiệu Vinataba, Trung Nguyên bị đánh
cắp ở nớc ngoài cách đây vài tháng và những lời cảnh báo từ báo chí
Tổng Công Ty đã biết nhng không thể ngờ đợc thơng hiệu của mình lại
bị đánh cắp nhanh nh vậy.
Hiện PhetroVietnam đang hoạt động ở 3 lĩnh vực chính: xuất khẩu
dầu thô, hợp tác thăm dò khai thác dầu khí trong nớc và bán sản phẩm từ
dầu khí. Dầu thô không cần thơng hiệu, việc thăm dò khai thác dầu khí
chỉ thực hiện trong nớc, cũng không cần thơng hiệu. Vậy chỉ còn sản
6