Báo cáo "Một số vấn đề cơ bản về giải quyết tranh chấp hàng hải quốc tế " potx

nghiên cứu - trao đổi
tạp chí luật học số 9/2011 19




TS. NGUYN V HONG *
ThS. H VIT HNG **
heo Hip hi ch tu Vit Nam, hin
cha cú thng kờ c th v s v tu
Vit Nam b kin hay buc bi thng khi
tham gia lu thụng trờn cỏc vựng bin quc
t. Tuy nhiờn, s tu ca doanh nghip b
nc ngoi bt gi do liờn quan n cỏc
tranh chp hng hi l rt nhiu. Cam kt l
trỡnh m ca dch v hng hi khi gia nhp
T chc thng mi th gii (WTO) s ngy
cng lm cho vic cnh tranh trong lnh vc
ny tr nờn gay gt. kinh t bin thnh
ngnh mi nhn, vic nõng cao hiu bit ca
cỏ nhõn, t chc, doanh nghip v tranh chp
hng hi hin nay l cn thit v cp bỏch.
Tranh chp hng hi l cỏc tranh chp
phỏt sinh trong hot ng hng hi. Tranh
chp hng hi quc t l tranh chp a dng,
phc tp, thng xuyờn ny sinh trong thc
tin hng hi quc t. Tranh chp hng hi
cú th phỏt sinh t nguyờn nhõn khỏch quan
nh thiờn tai, tai nn bt ng, cỏc hin tng

chớnh tr xó hi hoc cỏc trng hp bt kh
khỏng, vớ d tu gp bóo phi ghộ vo cng
lỏnh nn; tu va phi ỏ ngm; tu b mc
cn Tranh chp cng cú th phỏt sinh t
nguyờn nhõn ch quan nh do ngi chuyờn
ch ch ng vi phm hp ng hoc c hai
bờn u c ý vi phm, cú th do hp ng
quy nh khụng y Bi vit ny phõn
tớch nhng vn c bn v ngun lut ỏp
dng, thi hn khiu ni, thi hiu khi kin
v cỏc phng thc gii quyt tranh chp
trong hng hi quc t.
1. Cỏc ngun lut ỏp dng trong gii
quyt tranh chp hng hi quc t
Do l cỏc tranh chp quc t nờn cỏc
tranh chp hng hi quc t phi c gii
quyt bng cỏc ngun lut quc t. Cỏc
ngun lut ny v c bn bao gm iu c
quc t, lut quc gia v tp quỏn hng hi.
Loi hỡnh u tiờn cn k n l cỏc iu
c a phng nh Cụng c Brussel v
thng nht mt s quy tc liờn quan n vn
n ng biờn nm 1924 (Quy tc Hague),
Ngh nh th sa i Cụng c quc t
thng nht mt s quy tc v vn n ng
bin thng c gi l Ngh nh th 1968
hay Quy tc Visby (c kớ ngy 23/2/1968,
cú hiu lc t ngy 23/6/1977), Cụng c
ca Liờn hp quc v vn chuyn hng hoỏ
bng ng bin quc t nm 1978 (Cụng

c Hamburg), Cụng c ca Liờn hp quc
v cỏc quy tc hot ng ca cỏc cụng hi
tu ch nm 1974, Cụng c quc t v
gii hn trỏch nhim ca ch tu bin
nm 1957, Cụng c quc t thng nht
mt s quy tc liờn quan n vic bt gi tu
bin nm 1952
T
* Ging viờn Khoa lut
Trng i hc Kinh t Quc dõn
** Ging viờn Khoa phỏp lut quc t
Trng i hc Lut H Ni


nghiên cứu - trao đổi
20 tạp chí luật học số 9/2011
Bờn cnh cỏc iu c quc t a phng,
cũn tn ti nhiu iu c quc t song
phng di dng cỏc hip nh hng hi.
Hip nh hng hi c chia lm hai loi l
hip nh chung v hip nh c thự (cha
cỏc iu khon c th nh nh ngha tu,
iu khon t do ra vo, iu khon vn
chuyn hng hoỏ). Vit Nam ó tham gia
nhiu cụng c quc t v hng hi nh
Cụng c quc t v bt gi tu bin nm
1952 v s c thay th bi Cụng c nm
1999, Cụng c quc t v bo v mụi
trng v thng nht hnh ng khi cú s c
(1974 - ISM Code), cỏc hip nh hng hi

song phng vi Thỏi Lan, Malaysia,
Philippines, Indonesia, Singapore, Brunei
Bờn cnh cỏc cụng c v cỏc iu c
quc t chớnh thc khỏc, trong nhng nm
qua T chc hng hi quc t (IMO) ó thụng
qua nhiu khuyn cỏo, lut, hng dn IMO
ó son tho, ban hnh trờn 30 cụng c v
ngh nh th, khong 600 lut v khuyn
cỏo Cỏc khuyn cỏo khụng rng buc cỏc
chớnh ph nhng cú tỏc dng hng dn, to
c s cho cỏc quy tc, quy phm phỏp lut
ca cỏc quc gia. Nhiu nc ó a ton b
hoc mt phn cỏc iu khon trong cỏc
khuyn cỏo vo phỏp lut nc mỡnh. Chng
hn, nhng quy nh v ch hng ht trong
MS (Grain) Regulations 1980 ca nc Anh
c xõy dng da trờn iu 12 Chng VI
ca SOLAS 60 v cỏc quyt nh A 184 (VI),
A 264 (VI) ca i hi ng IMO.
Bờn cnh cỏc iu c quc t, cỏc nc
ó ban hnh cỏc lut v hng hi, trong ú
ni bt l cỏc lut chuyờn ch bng ng
bin hoc lut hng hi.
Hoa K tn ti ba o lut liờn bang l
Lut Harter nm 1893, Lut Pomerene nm
1916 iu chnh v vn n ng bin v
Lut chuyờn ch hng hoỏ nm 1936
(COGSA). Phỏp lut hng hi Anh v c
bn da trờn Lut chuyờn ch hng hoỏ bng
ng bin nm 1924 (c thay bng Lut

chuyờn ch hng hoỏ bng ng bin nm
1971). Tuy nhiờn, Lut nm 1924 vn cú
hiu lc i vi cỏc vn n c kớ phỏt
trc ngy 23/6/1977 (ngy cú hiu lc ca
Lut nm 1977). Trung Quc, B lut
hng hi nm 1992 iu chnh cỏc vn
liờn quan ti tu bin v vn chuyn hng
hoỏ bng ng bin, bo v quyn v li
ớch cỏc bờn liờn quan n hot ng hng
hi. Nhiu nc Bc u cng ỏp dng B
lut hng hi. im c bit ca bn nc
Bc u l h chp nhn B lut hng hi
chung, cú hiu lc vo ngy 1/10/1994.
mt s quc gia khỏc nh Nht Bn,
Philippines cỏc quy nh v hng hi li
nm trong b lut thng mi.
Nm 1990, Vit Nam ó ban hnh B
lut hng hi v hin nay l B lut hng hi
nm 2005 nhm ỏp ng nhu cu hon thin
phỏp lut quc gia v hi nhp kinh t quc
t. B lut hng hi Vit Nam nm 2005 ó
xõy dng c h thng quy phm lm c s
cho vic gii quyt cỏc tranh chp hng hi
vi vic lm rừ tranh chp hng hi, thm
quyn gii quyt tranh chp hng hi, tranh
chp hng hi cú yu t nc ngoi, thi
hiu gii quyt cỏc tranh chp hng hi
(1)

Ngun lut quan trng khỏc cng cn

nhc ti l tp quỏn hng hi quc t - l
nhng phong tc, thúi quen ph bin v hng


nghiên cứu - trao đổi
tạp chí luật học số 9/2011 21
hi c nhiu nc cụng nhn v ỏp dng
thng xuyờn n mc tr thnh cỏc quy tc
c cỏc bờn mc nhiờn tuõn th. Tp quỏn
hng hi s c ỏp dng trong hp ng
vn ti khi khụng cú quy nh v lut ỏp
dng hoc cú lut nhng cha c quy nh
y . Vớ d, vic nộm hng xung bin
cu tu, hng hoỏ v sinh mng thuyn viờn
v hnh khỏch trờn tu trỏnh thm ho
thc s l tp quỏn hng hi lõu i c xó
hi tha nhn. Theo quy nh ca B lut
hng hi nm 2005, cỏc bờn tham gia trong
hp ng liờn quan n hot ng hng hi
m trong ú cú ớt nht mt bờn l t chc
hoc cỏ nhõn nc ngoi thỡ cú quyn tho
thun ỏp dng tp quỏn hng hi quc t
trong cỏc quan h hp ng v chn trng
ti, to ỏn mt trong hai nc hoc nc
th ba gii quyt tranh chp.
(2)

2. Thi hn khiu ni v thi hiu
khi kin trong gii quyt tranh chp
hng hi quc t

Trong trng hp phỏt sinh tranh chp
hng hi quc t, mt trong cỏc bờn cú th
thc hin quyn khiu ni. Theo B lut hng
hi nm 2005, khiu ni hng hi l vic mt
bờn yờu cu bờn kia thc hin ngha v phỏt
sinh liờn quan n hot ng hng hi. Cỏc
bờn cú th thc hin quyn khiu ni i vi
nhiu loi hỡnh nh khiu ni v cht, b
thng hoc cỏc tn hi khỏc v sc kho con
ngi; mt mỏt, h hng i vi ti sn;
khiu ni v tn tht; khiu ni v vic trc
vt, di chuyn, phỏ b hoc lm vụ hi tu
bin b chỡm m, phỏ hu hoc b b li, k
c cỏc ti sn hin cũn hoc ó tng trờn
tu; khiu ni v vic di chuyn, tiờu hu
hoc lm cho vụ hi hng hoỏ vn chuyn
trờn tu bin; khiu ni v tin cụng cu h
hoc chi phớ úng gúp tn tht chung; khiu
ni v thit hi; khiu ni ca nhng ngi
lm cụng cho ch tu, cho ngi cu h m
nhim v ca h cú liờn quan n hot ng
ca tu bin hoc n hot ng cu h
(3)

Phỏp lut hng hi nhiu nc cng lm
rừ v thi hn khiu ni i vi cỏc tranh
chp v hng hi. Vớ d, Lut chuyờn ch
hng hoỏ bng ng bin ca Thỏi Lan nm
1991 quy nh thi hn khiu ni trong
trng hp giao hng chm l 60 ngy k t

ngy l ra hng phi n, nu quỏ 60 ngy s
b mt quyn ny. Theo Lut hng hi ca
Liờn bang Nga nm 1999, ngi chuyờn ch
cú ngha v xem xột khiu ni phỏt sinh t
hp ng chuyờn ch hng hoỏ bng ng
bin trong thi hn 30 ngy k t ngy nhn
c khiu ni v thụng bỏo cho nguyờn n
bit xem liu yờu cu ny c chp nhn
hay b phn i
Nu vic khiu ni khụng t c kt
qu thỡ ngi khiu ni cú th khi kin theo
th tc t tng dõn s ti trng ti hoc to
ỏn. Tuy nhiờn, vic khi kin phi phự hp vi
thi hiu khi kin do phỏp lut quy nh.
Thi hiu khi kin c quy nh khỏc
nhau trong cỏc iu c quc t v hng hi.
Theo Cụng c ca Liờn hp quc v vn
chuyn hng hoỏ bng ng bin quc t
nm 1978, thi hiu khi kin l 2 nm c
tớnh t ngy ngi chuyờn ch ó giao ton
b hay mt phn hng hoỏ hoc trong trng
hp khụng giao hng thỡ tớnh t ngy cui
cựng m hng hoỏ ỏng l phi c giao.
Thi hiu c xỏc nh theo Cụng c ca


nghiên cứu - trao đổi
22 tạp chí luật học số 9/2011
Liờn hp quc v chuyờn ch hng hoỏ a
phng thc quc t l 2 nm Cụng c

Brussel v õm va v cu h nm 1910 xỏc
nh thi hiu l 2 nm i vi vic khi kin
v õm va v cu h. Cụng c Athen nm
1974 quy nh thi hiu l 2 nm trong trng
hp gõy ra cỏi cht hoc lm b thng hnh
khỏch hoc gõy tn tht cho hnh lớ
Ngoi vic quy nh trong cỏc iu c
quc t, phỏp lut cỏc nc cng cú nhng
quy nh khỏc nhau v thi hiu khi kin
i vi cỏc tranh chp hng hi.
Lut chuyờn ch hng hoỏ nm 1936
(COGSA) ca Hoa K quy nh thi hiu
khi kin do hnh vi gõy thit hi l 12
thỏng k t ngy giao hng. B lut thng
mi Nht Bn nm 1899 quy nh thi hiu
khi kin i vi hp ng chuyờn ch hng
hoỏ l 1 nm. B lut hng hi Vit Nam
quy nh c th cỏc loi thi hiu khi kin
v bo him hng hi, vn chuyn, mụi gii
hng hi Vớ d, thi hiu khi kin liờn
quan n hp ng bo him hng hi l hai
nm, k t ngy phỏt sinh tranh chp; thi
hiu khi kin v vic thc hin hp ng
mụi gii hng hi l hai nm k t ngy phỏt
sinh tranh chp; thi hiu khi kin i vi
v vic liờn quan n hp ng thuờ tu l
hai nm, k t ngy chm dt hp ng; thi
hiu khi kin v vic thc hin hp ng
vn chuyn theo chuyn l hai nm k t
ngy ngi khiu ni bit hoc phi bit

quyn li ca mỡnh b xõm phm
3. Cỏc phng thc gii quyt tranh
chp hng hi quc t
Cỏc tranh chp hng hi quc t cú th
gii quyt ti to ỏn hoc trng ti. Tuy
nhiờn, khỏc vi ho gii v trng ti, trong
khi trờn th gii cú nhiu trung tõm ho gii,
trng ti hng hi quc t tn ti v hot ng
cú uy tớn, trờn thc t cho n nay khụng tn
ti to ỏn quc t chuyờn bit gii quyt cỏc
tranh chp hng hi quc t. Vỡ vy, vic gii
quyt tranh chp hng hi quc t thc t
c din ra ti to ỏn quc gia v cú nột
khỏc bit cỏc quc gia khỏc nhau.
Anh v x Wales, hu ht cỏc tranh
chp hng hi u c gii quyt ti To ỏn
nht cp v thụng thng l ti Phõn vin
quan to N hong. Phõn vin quan to N
hong cú To thng mi v To hng hi
riờng bit. To hng hi cú quyn ti phỏn
rt rng v cỏc vn hng hi v cú th gii
quyt cỏc v vic khiu kin liờn quan n
cỏc vn khỏc nhau nh s hu, th chp,
tn tht vi tu bin hoc do tu bin gõy ra,
tn tht i vi hng hoỏ, cỏi cht hoc
thng tớch cho con ngi liờn quan n tu
bin, tn tht chung, lng ca thu th
on, ụ nhim bin
(4)

Quyn ti phỏn v hng hi ca To ỏn
liờn bang Hoa K cú ngun gc t quyn
ti phỏn ca To ỏn hng hi nc Anh.
Trc khi Hoa K c c lp, cỏc to ỏn
hng hi Hoa K c cỏc thuc a to ra
theo s cho phộp ca To ỏn hng hi ti cao
ca nc Anh. Sau khi ginh c c lp,
cỏc bang ó thnh lp cỏc to ỏn hng hi.
(5)

Cỏc to ỏn a ht cú quyn ti phỏn s
thm, c bit l i vi cỏc to ỏn ca tiu
bang v bt kỡ v kin dõn s no v quyn
ti phỏn hng hi.
(6)

Nm 1984, cỏc to ỏn hng hi ó c
thnh lp nhiu thnh ph cng ln ca


nghiên cứu - trao đổi
tạp chí luật học số 9/2011 23
Trung Quc nh i Liờn, Qung Chõu,
Thng Hi, V Hỏn Hin nay, Trung
Quc cú 10 to ỏn hng hi.
(7)
To ỏn hng
hi l cỏc to ỏn c bit c thit lp
gii quyt theo th tc s thm cỏc v vic
v hng hi hoc vn chuyn ng bin

nhm mc ớch thc hin quyn ti phỏn i
vi cỏc vn hng hi. Cỏc to ỏn hng hi
cú quyn ti phỏn trờn cỏc vựng nc ven
bin v trong phm vi cỏc a phng ni
cỏc to ỏn ny t tr s. Vo thỏng 5/1989,
To ỏn ti cao ó ban hnh Quyt nh v
phm vi ca cỏc v vic c to ỏn hng
hi gii quyt. Cỏc v vic ny bao gm:
(8)

Th nht l cỏc v vic liờn quan n bi
thng thit hi v cỏc tranh chp v hng
hi, cỏc v vic v yờu cu bi thng liờn
quan n vic õm va ca tu bin, cỏc v
vic v cỏc yờu cu liờn quan n tu bin
thi cỏc cht c hi hoc nc thi lm ụ
nhim mụi trng hoc gõy thit hi cỏc v
vic v cỏc yờu cu liờn quan n thng
tớch trong vn chuyn ng bin.
Th hai l cỏc v vic thng mi, bao
gm cỏc v vic liờn quan n cỏc tranh
chp v hp ng hng hi, cỏc tranh chp
hp ng v hnh khỏch v hnh lớ, cỏc v
vic liờn quan n cỏc tranh chp v hp
ng lao ng ca thu th, cỏc v vic liờn
quan n cỏc tranh chp hp ng cu h
hng hi, cỏc v vic liờn quan n cỏc tranh
chp hp ng bo him hng hi.
Th ba l cỏc v vic hng hi bao gm
cỏc v vic liờn quan n trỏch nhim ch

yu trong cỏc hot ng hng hi v vn
chuyn, cỏc v vic liờn quan n cỏc tranh
chp v hot ng ca cng bin, cỏc v vic
liờn quan n tranh chp v tn tht chung,
cỏc v vic liờn quan n phỏt trin v khai
thỏc ngoi khi, cỏc v vic liờn quan n s
hu, th chp hoc quyn u ói hng hi v
khiu ni i vi tu bin, cỏc v vic hnh
chớnh liờn quan n c quan cú thm quyn
hng hi hoc vn chuyn ng sụng ni a
v cỏc v vic liờn quan n la o hng hi.
Th t l cỏc v vic liờn quan n
cng ch thi hnh hng hi nh thi hnh
cng ch theo yờu cu ca c quan cú thm
quyn hng hi hoc vn chuyn ng sụng
ni a, nguyờn n np n thi hnh phỏn
quyt trng ti, cụng nhn v thi hnh phỏn
quyt trng ti nc ngoi
Th nm l cỏc v vic liờn quan n
yờu cu bo v nh yờu cu v cm gi tu
trc khi m phiờn to, cỏc v vic liờn quan
n yờu cu cm gi hng hoỏ bờn ngoi tu
bin hoc nhiờn liu ca tu bin trc khi
m phiờn to.
Ngoi gii quyt tranh chp hng hi
bng to ỏn, trong nhiu trng hp, tranh
chp hng hi quc t cú th gii quyt bng
trng ti. iu ny thng th hin qua iu
khon trng ti trong hp ng vn ti hay
vn n ng bin. Cỏc tho thun trng ti

liờn quan ti hp ng thuờ tu thng cú
trong cỏc mu hp ng chun v rt ớt khi
c m phỏn.
Di õy l mt minh ho v iu khon
trng ti trong hp ng thuờ tu chuyn
theo mu chun ca BIMCO.
THE BALTIC AND INTERNATIONAL N/A
MARITIME COUNCIL (BIMCO)
BARECON 89 Standard Bareboat Charter
iu 26. Lut iu chnh v trng ti:
26.1. Hp ng ny chu s iu chnh


nghiªn cøu - trao ®æi
24 t¹p chÝ luËt häc sè 9/2011
của luật Anh và bất kì tranh chấp nào phát
sinh từ hợp đồng này sẽ được giải quyết tại
trọng tài ở London phù hợp với Luật trọng
tài năm 1950 và 1979 hoặc bất kì quy định
sửa đổi nào có hiệu lực vào thời điểm đó bởi
hai trọng tài viên, trong đó mỗi trọng tài viên
được một bên chỉ định. Trên cơ sở nhận
được sự chỉ định bằng văn bản của một bên,
bên kia sẽ chỉ định trọng tài viên của mình
trong thời hạn 14 ngày, nếu không quyết
định của trọng tài viên duy nhất được lựa
chọn sẽ được áp dụng. Nếu hai trọng tài viên
được chỉ định không đồng ý họ sẽ chỉ định
một trọng tài viên mà quyết định của người
này sẽ mang tính chung thẩm.

26.2. Nếu có tranh chấp phát sinh từ hợp
đồng này, vấn đề tranh chấp sẽ được giải
quyết bởi ba trọng tài viên tại New York,
một người do mỗi bên chỉ định và người thứ
ba sẽ do hai người được lựa chọn chỉ định;
quyết định của họ hoặc của hai người trong
số họ sẽ mang tính chung thẩm và nhằm mục
đích thi hành phán quyết, thoả thuận này sẽ
được thực hiện bởi một quy tắc của toà án.
Các trọng tài viên phải là thành viên của
Hiệp hội trọng tài hàng hải của New York và
quá trình tố tụng sẽ được tiến hành phù hợp
với quy tắc của tổ chức này.
26.3. Bất kì tranh chấp nào phát sinh từ
hợp đồng này được giải quyết bằng trọng tài
tại vị trí được chỉ ra trong hộp 33, phù hợp
với luật và thủ tục tố tụng tại đây.
26.4. Nếu hộp 33 không được viết, phần
26.1 sẽ được áp dụng.
26.1, 26.2 và 26.3 có thể áp dụng thay
thế lẫn nhau; việc chỉ ra sự thay thế được
quy định tại hộp 33.
Các tranh chấp trong lĩnh vực hàng hải
có thể được đưa ra giải quyết tại các trung
tâm trọng tài về hàng hải có uy tín. Các tổ
chức trọng tài hàng hải quốc tế được giới
kinh doanh thế giới sử dụng nhiều bao gồm:
Hiệp hội trọng tài hàng hải London
(L.M.A.A):
L.M.A.A đặt trụ sở tại London và thực

hiện việc giải quyết của mình trên cơ sở các
điều kiện của L.M.A.A (2002). Tiến trình
trọng tài được khởi đầu bằng việc xem xét
điều khoản trọng tài. Hiệp hội có thể có các
thoả thuận với Bản tin Luật hàng hải của
Lloyd để công bố bản tóm tắt các phán quyết
nếu được sự đồng ý của các bên. Các bản
tóm tắt này không công khai tên của các bên,
hoặc tên của các trọng tài viên hoặc tên của
con tàu biển có liên quan. Hiệp hội cũng có
thể tiến hành việc giải quyết theo trình tự
đơn giản với mức phí cố định đối với các
yêu cầu nhỏ không vượt quá 50.000 đô la
Mỹ. Tuy nhiên, các bên vẫn có quyền tiến
hành giải quyết theo trình tự đơn giản trong
trường hợp tổng số tiền trong vụ tranh chấp
vượt quá 50.000 đô la Mỹ. Hiệp hội đã ban
hành bản Quy định về trình tự giải quyết
bằng trọng tài nhanh chóng và chi phí thấp
(FALCA) và các điều kiện hoà giải của
L.M.A.A. Hiệp hội đã tham vấn cho Công
hội Hàng hải quốc tế và vùng Ban tích
(BIMCO) để thông qua điều khoản trọng tài
BIMCO/LMAA.
(9)

Hội đồng trọng tài hàng hải Trung Quốc:
Hội đồng trọng tài hàng hải Trung Quốc
đặt trụ sở ở Bắc Kinh. Hiệp hội có thẩm
quyền giải quyết một cách độc lập và công

bằng các tranh chấp hàng hải từ hợp đồng


nghiên cứu - trao đổi
tạp chí luật học số 9/2011 25
hoc ngoi hp ng hoc trong quỏ trỡnh
vn chuyn, sn xut v hi trỡnh trờn bin,
trong vựng nc ven bin v cỏc vựng nc
khỏc gn lin vi bin. Hip hi cng cú
quyn gii quyt cỏc tranh chp hng hi
phỏt sinh t cu h v tn tht chung, õm
va gia cỏc tu bin, t thit hi gõy ra bi
tu bin n cỏc cụng trỡnh trờn bin, trờn
cỏc vựng nc gn lin vi bin, trờn cng
bin cng nh cỏc cụng trỡnh ngm di
bin, tranh chp phỏt sinh t vic qun lớ,
vn hnh, thuờ tu, th chp, i lớ, lai dt
tu bin, nõng cp, mua bỏn, sa cha, xõy
dng, phỏ hu tu bin hoc tu sụng, cng
nh vn chuyn trờn bin i vi cỏc hp
ng thuờ tu, vn n ng bin hoc cỏc
vn bn khỏc v bo him hng hi, tranh
chp liờn quan n s dng cỏc ngun li
hng hi v cỏc ụ nhim mụi trng i vi
mụi trng bin, tranh chp phỏt sinh t hp
ng giao nhn, cung cp kho bói cho tu
bin, tuyn dng thu th nc ngoi trờn
hnh trỡnh nc ngoi, ch bin v ỏnh
cỏ, cng nh cỏc tranh chp hng hi khỏc
cỏc bờn tho thun gii quyt bng trng ti.

Phũng trng ti hng hi Singapore
(SCMA):
(10)

SCMA c thnh lp nm 2004 nhm to
ra mt c quan gii quyt tranh chp c lp,
hiu qu v thc t trong cỏc nc ang phỏt
trin chõu . SCMA cung cp cho cỏc bờn
liờn quan n tranh chp hng hi h thng
cỏc trng ti viờn cú kinh nghim v cú ting
tm trờn trng quc t, cỏc quy tc trng ti
ton din v hu ớch nhm m bo mt tin
trỡnh trng ti nhanh chúng v cụng bng.
Vit Nam, B lut hng hi quy nh
tranh chp hng hi cú th c gii quyt
bng con ng thng lng, tho thun
hoc khi kin ti trng ti hoc to ỏn cú
thm quyn.
(11)
Tranh chp hng hi Vit
Nam hin ti c gii quyt theo quy nh
ca B lut t tng dõn s nm 2004 v Lut
Trng ti thng mi nm 2010.
To ỏn v trng ti úng vai trũ quan
trng trong gii quyt tranh chp hng hi
quc t. Tuy nhiờn, trờn thc t khi cú tranh
chp hng hi quc t xy ra, phng thc
thng lng, ho gii tr nờn ti quan
trng. Gii quyt tranh chp bng con ng
thng lng ho gii bao gi cng l gii

phỏp tt nht, ớt tn kộm nht. Nhiu v kin
tng sau mt thi gian ra to quỏ mt mi,
cỏc bờn li phi quay li bt tay nhau ho
gii thng lng. Sau õy l nhng vớ d
minh chng:
- V tu M.RA-XCễ-VA gõy m x lan 788
trong vựng nc cng Hi Phũng nm 1988:
Cui nm 1988, tu M.RA-XCễ-VA õm
vo on tu lai lm m x lan 788, kộo theo
ton b hng hoỏ ch trờn x lan b thit hi
v lm thit mng hai thu th. Nguyờn nhõn
chớnh gõy tai nn l do on tu lai gp khú
khn trong iu ng dn n vi phm quy
nh qua li trong lung tu ln ra vo.
Thng lng tuy khụng din ra gay gt
nhng cỏc bờn u c gng tỡm cỏch chng
minh cho mỡnh phm li nh hn. Tu
M.RA-XCễ-VA ũi hi nhng vn bn c
th v phỏp lut Vit Nam v th l cng Hi
Phũng ỏp dng trong hng hi riờng i vi
trng hp ny. Cng Hi Phũng ó tin
hnh iu tra v kt lun trỏch nhim chớnh
gõy ra tai nn thuc v on tu lai. Cuc


nghiên cứu - trao đổi
26 tạp chí luật học số 9/2011
thng lng ch din ra trong 4 ngy trong
bu khụng khớ thụng cm, tng tr v s
mt mỏt ó a n kt qu khỏ tt p.

Tu M.RA-XCễ-VA n bự hu nh ton
b thit hi do õm va gõy ra k c gia ỡnh
nn nhõn cho on tu lai.
- V tu MOLAVENTURE õm va tu
GARNET ngy 9/12/1981 ti vựng neo ch
vo kờnh Suez:
Tu MOLAVENTURE õm tu GARNET
ti vựng neo ch vo kờnh Suez. Tu GARNET
ca Vit Nam b m, mt ton b hng hoỏ,
ti sn trờn tu v mt th mỏy b thit mng.
Sau khi gõy tai nn, tu MOLAVENTURE
b chy. Ch tu GARNET phi thuờ hai
lut s ngi Anh theo dừi hnh trỡnh ca
tu MOLAVENTURE. u nm 1982 tu
MOLAVENTURE b bt ti mt cng ca
M theo yờu cu ca ch tu GARNET.
gii phúng tu, phớa tu MOLAVENTURE
ó phi kớ tin bo lónh 5 triu USD (gii hn
cao nht v trỏch nhim dõn s ca ch tu
ca tu MOLAVENTURE). Ch hng v ch
tu GARNET n kin MOLAVENTURE
lờn To ỏn ti cao Anh. Phớa tu MOLAVENTURE
cng thuờ lut s bo cha cho mỡnh.
Nm 1985, tu GARNET c trc vt
ly bng chng c th v tc ca tu
MOLAVENTURE lỳc õm va cng nh
cht lng ca tu GARNET.
Ngy 23/3/1986, to ỏn Porsaid m phiờn
s thm, xỏc nh trỏch nhim hỡnh s i
vi thuyn trng hai tu. Thuyn trng tu

MOLAVENTURE b kt ỏn 6 thỏng tự,
thuyn trng tu GARNET c tuyờn b
vụ ti. Thuyn trng tu MOLAVENTURE
khỏng ỏn, to phỳc thm Ai Cp ó x v y
ỏn s thm ca To Portsaid. Nhng ngy sau
ú hai bờn vn tip tc tỡm kim chng c
thng kin nhng dn dn c hai nhn ra rng
c thua cha bit ra sao nhng ỏn phớ mi
bờn d kin phi np khong 250.000 bng
Anh. Vỡ vy, t u nm 1987 cỏc bờn ó gp
nhau trao i, thng lng nhng cha
em li kt qu.
Ngy 12/1/1988, To ỏn Anh m phiờn
to xột x v kin nhng mi bc sang ngy
th 5 cỏc bờn ó thy mt mi. Vỡ vy, hai
bờn ó quyt nh rỳt n kin tip tc
thng lng. Kt qu thng lng l phõn
nh c li cho mi bờn chu trỏch
nhim n bự thit hi. Phớa tu GARNET
chu 57% (lỳc u d kin 25% - 30%), phớa
tu MOLAVENTURE chu 43%.
(12)


(1).Xem: iu 3 B lut hng hi nm 2005.
(2).Xem: iu 4 B lut hng hi nm 2005.
(3).Xem: iu 220, 221 B lut hng hi nm 2005.
(4).Xem: Chorley and Giles Shipping Law. Nxb. Giao
thụng vn ti, H Ni, 1992, tr. 4, 5, 6.
(5).Xem:

on/article03/15.html: US Marine Settlement
(6).Xem:
doc.cgi?dbname=browse_usc&docid=Cite:+28USC1
333: WAIS Document Retrieval
(7).Xem: www.eaglelink.com/law-review/2w97.html:
Web Law Review, Maritime Court and Special
Procedure Law.
(8).Xem: www.china.org.cn/english/Judiciary/ 31280.htm:
The Trial System.
(9).Xem : Notes
on London Maritime Arbitration.
(10).Xem: www.scma.org.sg/abo/abo01.asp: About Us.
(11).Xem: iu 258, 259 B lut hng hi nm 2005.
(12).Xem: />hang-hai/5005-cac-bien-phap-giai-quyet-nhung-tranh-
chap-phat-sinh-trong-qua-trinh-thuc-hien-hop-dong-
tau-chuyen.html