Công nghiệp hóa hiện đại hóa và vai trò của nó trong sự nghiệp xây dựng CNXHở nước ta hiện nay

A . Mục lục
A.Mục lục
B. lời mở đầu ............................................................................................2
C. nội dung .................................................................................................3
1. Sự cần thiết tiến hành CNH- HDH để xây dựng CNXH ở nớc ta hiện nay
...............................................................................................................................3

1.1. Cơ sở lý luận .............................................................................................3
1.2. Cơ sở thực tiển............................................................................................5
2. Thực trạng của CNH- HDH ở nớc ta ...........................................................8
2.1. Nhng nội dung cơ bản cua CNH- HDH trong thời kỳ quá độ đi lên
CNXH ở Việt Nam...............................................................................................8
2.2. Nhựng nội dung cụ thể của CNH- HDH..................................................11
2.3. Những tiền đề thực hiện thắng lợi sự nghiệp CNH- HDH.......................14
D . Kết luận.... 18
E. tài liệu tham khảo .......................................................19
1
B. lời mở đầu
Công nghiệp hoá hiện đại hoá là nhu cầu khách quan đối với sự phát triển
của các quốc gia trên thế giới. là quá trình kinh tế xã hôi rộng lớn và phức tạp
đang diễn ra ở nhiều nớc trên thế giới nhất là các nớc đang phát triển .Đối với n-
ớc ta một nớc nông nghiệp lạc hậu để trở thành một nớc công nghiệp theo hớng
hiện đại hoá đất nớc và đây là con đơng duy nhất để đa nớc ta đi lên chuyển từ
nền kinh tế nông nghiệp sang nền kinh tế công nghiệp hiện đại để nâng cao mức
sống ngời dân cả về tinh thần lẫn vật chất
Đại hội VIII của đảng đã khẳng định nhìn một cách tổng quát, công cuộc
đổi mới 10 năm qua đã thu đợc những thành tựu to lớn , có ý nghã rất quan
trọng. Để có đợc những kết quả đáng quan trọng đáng khích lệ nh vậy là do
Đảng đã vận dụng một cách sáng tạo chủ nghĩa Mac-lenin vào thực tiển cách
mạng Việt Nam va` từ kinh nghiệm quốc tế.Một trong những vấn đề quan trọng
góp phần phát triển nền kinh tế nớc ta đó là CNH-HDH

Sau một thời gian học tập và nghiên cứu em đã đợc thầy TS. Mai Xuân Hợi
và các thầy cô trông bộ môn trang bị những kiến thức cơ bản về xã hội và
chuyên nghành. Tuy nhiên đó là chỉ là những vấn đề trên lý thuyết còn những
vấn đề trong thực tế thì còn non yếu thì chúng ta cần phải trao dồi kiến thức
cho bản thân nhiều hơn .
Nhận thấy tầm quan trọng của quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá ở nớc
ta nên em đã làm bài tiểu luận với đề tài CNH-HDH và vai trò của nó trong
sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nớc ta hiện nay
Do thời gian nghiên cứu của em có hạn và là lân đầu tiên em làm bài tiểu
luận nên sẻ không tránh những sai sót em sẻ cố gắng hơn nếu đợc trở lai nghiên
cứu với đề tài này ở mức độ cao hơn. Em xin chân thành cảm ơn giáo viên h-
óng dẩn TS.Mai Xuân Hợi vầ các thầy cô giáo bộ môn đả giúp em hoàn thành
tiểu luận này.
2
C.nội dung
1. sự cần thiết phải tiến hành công nghiệp hoá
hiện đại hoá để xây dựng nớc ta hiện nay
1.1. Cơ sở lý luận
1.1.1. Quan điểm của các nhà kinh điển chủ nghĩa Mac-Lenin
Công nghiệp hóa là quá trình đi lên theo hớng công nghiệp, đã diễn ra từ lâu
trong lịch sử xã hội cùng với các cuộc cách mạng công nghiệp trong nền sản
xuất t bản chủ nghĩa. Báo cáo tham luận: Quan điểm của C.Mac và Ph.
Angghen về cách mạng cộng nghiệp trong nền sản xuất t bản chủ nghĩa đã nêu
lên một số quan điểm của C.Mac và Ph. Angghen nh sau trong đại công
nghiệp điểm xuất phát của cuộc cách mạng trong phơng thức sản xuất là t liệu
lao động, trớc hết là máy công cụ. Máy móc thúc đẩy phân công lao động xã
hội, giảm nhẹ sức cơ bắp và làm cho học vấn trở thành bắt buộc đối với ngời lao
động Mac đã dự đoán :
Theo đà phát triển của công nghiệp hóa, việc tạo ra của cải ít bị phụ thuộc
vào thời gian và số chi phí lao động, mà chỉ phù thuộc vào trình độ chung của

khoa học và kỹ thuật hay phụ thuộc vào sự ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật
đó vào sản xuất
Việc cách mạng trong phơng thức sản xuất của lĩnh vực công nghiệp gây ra
cuộc cáh mạng trong lĩnh vực khác làm biến đổi cơ cấu nền kinh tế và cơ cấu
lao động.
Cánh mạng lao động mở rộng thị trờng trong nớc , làm cho lu thông hàng
hóa vợt biên giới quốc gia, tham gia vào lao động quốc tế và thị trờng thế giới
Đại công nghiệp đòi hỏi phải thế chế hóa sản xuất bằng pháp luật
Trên cơ sở của Mac và Angghen về đại công nghiệp , báo cáo đã nêu những
vấn đề có tính lý luận về công nghiệp, hiện đại hóa nớc ta nh :khoa học- công
nghệ, tiến bộ kỹ thuật, trí thức là những yếu tố thành công của công nghiệp hóa
hiện đại hóa. Xu thế tòa cầu hóa là một vấn đề tất yếu , tham gia toàn cầu hóa là
3
thực hiện thành công công nghiệp hóa hiện đại hóa . Đòi hỏi quản lý nhà nớc
một cách đồng bộ.
Báo cáo kinh nghiệm của Liên-Xô trong sự vận dụng quan điểm của Lenin
về công nghiệp hóa, Lenin cho rằng : Chủ nghĩa xã hội chỉ có thể thắng lơi khi
xây dựng đợc một nền sản xuất hiện đại trên cơ sở vật chất kỹ thuật tiên tiến có
năng suất lao động cao hơn chủ nghĩa t bản . Đối với đất nớc lạc hậu bị chiến
tranh tàn phá nặng nề thì công nghiệp hóa là bớc đi cơ bản đầu tiên để xây
dựng cơ sở vật chất kỹ thuật cho chủ nghĩa xã hội, điện khí hóa là bớc quan
trọng nhất, thúc đẩy lu thông hàng háo, là tiền đề quyết định xây dựng công
nghiệp hóa nông nghiệp nông thôn
1.1.2 Quan điểm của Hồ Chí Minh và Đảng ta về xây dựng công nghiệp
hóa hiện đại hóa
Lúc sinh thời ,chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm đến công nghiệp hóa, là
ngời cho rằng đối với mỗi nớc đi lên từ một nớc nông nghiệp là chủ yếu thì trớc
hết là phải phát triển công nghiệp , phải cơ khí hóa nông nghiệp nông thôn. Vận
dụng quan điểm của chủ nghĩa Mac-Lenin và t tởng Hồ Chí Minh về công
nghiệp hóa , hiện đại hóa vào thực tiển ở nớc ta, rút kinh nghiệp về bài học

không thành công của sự dập khuôn máy móc của mô hình công nghiệp hóa,
hiện đại hóa u tiên phát triển công nghiệp nặng những năm trớc đổi mới, Đảng
ta đã đổi mới và tầng bớc hoàn thiện quan điểm của Đảng về cộng nghiệp hóa
hiện đại hóa đất nớc. Quá trình hình thành quan điểm của Đảng ta về công
nghiệp hóa, hiện đại hóa là kết quả của quá trình đổi mới t duy lí luận, đổi mới
cơ chế quản lý nền kinh tế từ tập trung bao cấp sang nền kinh tế thị trờng định
hớng xã hội chủ nghĩa. Các quan điểm của Đảng về công nghiệp hóa hiện đại
hóa :
Giữ vững độc lập tự chủ đi đôi với mở rông hợp tác quốc tế , đa phơng hoá,
đa dạng hoá quan hệ kinh tế quốc tế đối ngoại, dựa vào nguồn lực trong nớc là
chính đi đôi với tranh thủ tối đa nguồn lực bên ngoài trên cơ sơ xây dựng một
kinh tế mở, hội nhập vói khu vực và thế giới, hớng mạnh về xuất khẩu đồng thời
thay thế nhập khẩu bằng những sản phẩm trong nớc có hiệu quả
4
Công nghiệp hoá là sự nghiệp của toàn dân , của mọi thành phần kinh tế
nhà nớc là chủ đạo
Lấy việc phát huy nguồn nhân lực con ngời làm yếu tố cơ bản cho sự phát
triển nhanh và bền vững. Động viên toàn dân cần kiệm xây dựng đất nớc, không
ngừng tăng tích luỹ đầu t phát triển, tăng trởng kinh tế gắn liền với đời sống
của nhân dân, phát triển văn hoá, giao dục, thực hiện tiến bộ công bằng xã hội.
Khoa học và công gnhệ là động lực của công nghiệp hoá , kết hợp công
nghiệp truyền thống với công nghiêp hiện đại , Tranh thủ đi nhanh vào những
khâu công nghệ hiện đại ở những khâu quyết định.
Lấy hiệu quả kinh tế xã hội làm tiêu chuẩn cơ bản để xác định phơng án phát
triển, lựa chon dự án đầu t phát triển và công nghệ . Đầu t chiều sâu để khai
thác tối đa năng lực sản xuất hiện có. Trong phát triển mới, u tiên quy mô vừa
và nhỏ , công nghệ tiên tiến , tạo nhiều việc làm, thu hồi vốn nhanh .Đồng thời
xây dựng một số công trình quy mô lớn thật cần thiết và có hiểu quả
Kết hợp chặt chẻ và toàn diện phát triển kinh tế với củng cố quốc phòng,
tăng cờng nền quốc phòng toàn dân

Về quan điểm này, đảng cộng sản Việt Nam nhấn mạnh phải quan tâm đúng
mức đến công nghiệp quốc phòng, xây dựng phơng án và cơ chế để huy động
các nguồn công nghiệp phục vụ những nhu cầu quốc phòng một cách hiệu quả.
Đồng thời tận dụng những năng lực công nghệ của quốc phòng để sản xuất
hàng dân dụng, góp phần đáp ứng nhu cầu của sản xuất và đời sống .
1.2.Cơ sở thực tiển
1.2.1 Tính tất yếu khách quan của công nghiệp hóa hiện đại hóa ở Việt
Nam hiện nay
Mỗi phơng thức sản xuất xã hội chỉ có thể đợc xác định vững chắc trên cơ sơ
vật chất kỹ thuật tơng ứng. Cơ sơ vật chất- kĩ thuật của một xã hội là toàn bộ
hệ thống các yếu tố vật chất của lực lơng sản xuất xã hội phù hợp với trình độ
kỹ thuật tong ứng mà lực lọng lao động xã hội sử dụng để sản xuất là của cải
vật chất thoả mãn nhu cầu của xã hội .Nhiệm vụ quan trọng nhất của nớc ta
trong thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội không qua chế độ t bản chủ nghĩa, là
5
phải xây dựng cơ sơ vật chất, kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội trong đó có công
nghiêp và nông nghiệp theo hớng hiện đại , có văn hoá và khoa học kỹ thuật
tiên tién . Muốn thực hiên thành công nhiệm vụ quan trong trọng nói trên nhất
thiết phải tiến hành công nghiệp hoá , tức là chuyển nền kinh tế nông nghiệp lạc
hậu thành nền kinh tế công nghiệp
Chủ nghĩa xã hội muốn tồn tại và phát triển cũng cần phải có một nền kinh tế
tăng trởng và phát triển cao dựa trên lực lợng sản xuất hiện đại và chế độ t hu xã
hội chủ nghĩa và t liệu sản xuất .Cơ sơ vật chất kỹ thuật của chủ nghia xã hội
cần phải xây dựng trên cơ sở những thành tựu mới nhất , tiên tiến nhất của khoa
học và công nghệ. Cơ sơ vật chất kỹ thuật đó phải tạo ra nền tảng cơ sơ vật
chất đó cho nên kinh tế quốc dân xã hộ chủ nghĩa
Việt nam đi lên chủ nghĩa xã hội từ một nớc nông nghiệp lạc hậu,cơ sơ vật
chất kỹ thuật thấp kém ,trình độ của lực lọng sản xuất cha phát triển , quan
hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa mới đợc thiết lập, cha đợc hoàn thiện vì vậy, quá
trình công nghiệp hoá chính là quá trình xây dựng cơ sơ vật chất kỹ thuật cho

nền kinh tế quốc dân. Mỗi bớc tiến của quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá
lá một bớc tăng cờng cơ sơ vật chất kỹ thuật cho chủ nghĩa
1.2.2 Tác dụng của công nghiệp hóa hiện đại hóa
Trong xu thế khu vực hoá và toàn cầu hoá về kinh tế dang phát triển mạnh
mẻ, trong điều kiện cách mạng khoa học kỹ thuật và công nghệ hiện đại phát
triển rất nhanh chóng,những thuận lợi và khó khăn về khách quan và chủ quan,
có nhiều thời cơ và cũng có nhiều nguy cơ, vừa tạo ra cơ hội mới vừa cản trở,
Thách thức nền kinh tế của chúng ta, đan xem với nhau, tác động với nhau . Vì
vậy , đất nớc chúng ta phải chủ động sáng tạo nắm lấy thời cơ, phát huy những
thuận lợi để đẩy mạnh quá trình công nghiệp hoá toạ ra thế và lực mới để vợt
qua những khó khăn , đẩy lùi nguy cơ đa nền kinh tế tăng trởng và phát triển
bền vững.
Công nghiệp hoá ở nớc ta trớc hết là quá trình thực hiện mục tiêu xây dựng
nền kinh tế xã hội chủ nghĩa. Đó là một quá trình thực hiện chiến lợc phát triển
kinh tế- xã hội nhằm cải tiến một xã hội nông nghiệp thành một xã hội sản xuất
6
tiến bộ , ngày càng thể hiện đầy đủ hơn bản chất u việt của chế độ xã hội mới
xã hội chủ nghĩa .
Nớc ta lên chủ nghĩa xã hội với xuất phát điểm là nền nông nghiệp lạc hậu,
bình quân ruộng đất thấp, 80% dân c nông thôn có mức thu nhập thấp, sức mua
han chế. Vì thế công nghiệp hoá là quá trình tạo ra những điều kiện vật chất kỹ
thuật cần thiết cho con ngời và khoa học công nghệ , thúc đẩy chuyển dịch cơ
cấu kinh té nhằm huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực để không
ngừng tăng năng suát của lao động làm cho nền kinh tế tăng trởng nhanh nâng
cao đời sống vật chất và văn hoá cho nhân dân thực hiện công bằng và tiến bộ
xã hội , bảo vệ và cải thiện môi trờng sinh thái
Quá trình công nghiệp hoá tao ra cơ sơ vật chất kỹ thuật để làm biến đổi về
chất lực long sản xuất, nhờ đó mà nâng cao vai trò của ngời lao động nhân tố
trung tâm của nền kinh tế xã hội chủ nghĩa , tạo diều kiện vật chất cho việc xây
dựng và phát triển nền văn hoá Việt Nam, tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc

Nền kinh tế tăng trởng và phát triển mạnh là nhờ thành tựu công nghiệp hoá
hiện đại hoá đem lại. Là cơ sơ kinh tế để củng cố và phát triển khối liên minh
vững chắc giữa giai cấp công nhân và giai cấp công nhân và đội ngủ trí thức
trong sự nghiệp cách mạng xã hội chủ nghĩa. Đặc biệt là góp phần tăng cờng
quyền lực, sức mạnh và hiệu quả của bộ máy quản lý kinh tế nhà nớc.
Quá trình công nghiệp hoá tạo điều kiện vật chất để xây dựng nền kinh tế
độc lập, tn chủ vững mạnh trên cơ sơ đó mà thực hiện tốt sự phân công và hợp
tác quốc tế.
Sự nghiệp công nghiệp hoá thúc đẩy sự phản công lao động xã hội phát
triển , thúc đẩy quá trình quy hoạch vùng lảnh thổ hợp lý theo hớng chuyên
canh tập trung làm cho quan hệ kinh tế giửa các vùng, các miền trở nên thống
nhất cao hơn
Công nghiệp hoá không những có tác dụng to lớn thúc đẩy nền kinh tế tăng
trởng phát triển mạnh mà còn tạo tiền đề vật chất để xây dựng , phát triển và
hiên đại hoá nền quốc phòng an ninh. Sự nghiệp quốc phòng và anh ninh gắn
liền với sự nghiệp phát triển văn hoá kinh tế xã hội
7
Thành tựu công nghiệp hoá tạo ra tiền đề kinh tế cho sự phát triển đồng bộ về
kinh tế chính trị , văn hoá , xã hội, quốc phòng và an ninh. Thành công của sự
nghiệp công nghiệp hoá nền kinh tế quốc dân là nhân tố quyết định sự thắng lợi
của con đòng xã hội chủ nghĩa mà đảng và nhân đân đã chọn. Chính vì vậy mà
công nghiệp hoá kinh tế ở nớc ta đợc coi là nhiệm vụ trọng tâm trong thời kỳ
quá độ nên chủ nghĩa xã hội.
2. Thực trạng của công nghiêp hoá- hiện đại
hoá ở nớc ta
2.1. những nội dung cơ bản của CNH- HDH trong thời kỳ
quá độ lên cnxh ở Việt Nam.
2.1.1. Phát triển lực lơng sản xuất cơ sở vất chất kỹ thuật của CNXH
Phát triển lực lợng sản xuất cỏ sỏvật chất kỷ thuật của CNXH trên cơ sơ
thực hiện cơ khí hoá nền sản xuất xã hội và áp dụng những thành tựu khoa học

công nghệ hiện đại .
Quá trình công nghiệp hoá , hiện đại hóa trớc hết là quá trình cải biến lao
động thủ công , lạc hậu thành lao động sử dụng máy móc, tức là phải cơ khí hoá
nền kinh tế quốc dân. Đó là bớc chuyển đổi căn bản từ nền kinh tế nông nghiệp
nông thôn sang nền kinh tế công nghiệp.
Đi liền với cơ khí hoá là hiện đại hoá và tự động hoá, sản xuất từng bớc và
toàn bộ nền kinh tế quốc dân .sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá đòi hỏi
phải xây dựng và phát triển mạnh mẻ các ngành công nghiệp then chốt , đặc
biệt là các ngành chế tạo t liệu sản xuất . Sự phát triển của ngành chế tạo t liệu
sản xuất là cơ sơ , là đòn bẩy để cải tạo và phát triển nền kinh tế quốc dân . phát
triển khu vực nông lâm ng nghiệp
Mục tiêu của công nghiệp hoá, hiện đại hoá là sử dụng kỹ thuật công nghệ
tiên tiến hiện đại nhằm đạt năng suất xã hội cao . Tất cả những điều đó chỉ có
thể đợc thực hiện trên cơ sơ một nền tảng khoa học công nghệ phát triển đến
một trình độ nhất định .
8