kinh tế vi mô chương 3 llý thuyết lựa chọn của người tiêu dùng

CIII. LÝ THUYẾT LỰA CHỌN
CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG




A.Phân tích cân bằng tiêu dùng dựa
vào thuyết hữu dụng
B.Phân tích cân bằng tiêu dùng bằng
phương pháp hình học

04/03/14

1


A.Phân tích cân bằng tiêu dùng
dựa vào vấn đề cơ bản dụng
I.Một số thuyết hữu



II. Nguyên tắc tối đa hoá hữu dụng
III.Sự hình thành đường cầu thị
trường

04/03/14

2

I.Một số vấn đề cơ bản




1.Các giả thiết cơ bản của thuyết hữu
dụng
2 Tổng hữu dụng và Hữu dụng biên

04/03/14

3


I.Một số vấn đề cơ bản


Hữu dụng (utility) là sự thỏa mãn
mà một người cảm nhận được
 khi tiêu dùng một loại sản phẩm hay
dịch vụ nào đó.




Hữu dụng mang tính chủ quan.

04/03/14

4

I.Một số vấn đề cơ bản


1.Thuyết hữu dụng dựa trên một số
giả định:





Mức thỏa mãn khi tiêu dùng sản phẩm có thể định
lượng và đo lường được.
Các sản phẩm có thể chia nhỏ.
Người tiêu dùng luôn có sự lựa chọn hợp lý

04/03/14

5


I.Một số vấn đề cơ bản
2. Tổng hữu dụng và hữu dụng biên
a. Tổng số hữu dụng(Total utility)
Là tổng mức thỏa mãn đạt được






khi ta tiêu thụ những số lượng khác nhau của một
loại sản phẩm nhất định
trong mỗi đơn vị thời gian

TU phụ thuộc vào số lượng sản phẩm
được sử dụng.
04/03/14

6


I.Một số vấn đề cơ bản





TU có đặc điểm:
Ban đầu Q↑→TU↑
Sau đo ùQ↑→TUmax
Tiếp tục Q↑→TUkhông đổi hayTU↓

04/03/14

7


I.Một số vấn đề cơ bản



b. Hữu dụng biên (Marginal utility)
Là phần hữu dụng tăng thêm trong
tổng hữu dụng
khi sử dụng thêm 1 đơn vị sản phẩm
 trong mỗi đơn vị thời gian
 (với điều kiện các yếu tố khác không đổi)


04/03/14

8


I.Một số vấn đề cơ bản


Là sự thay đổi trong tổng hữu dụng
khi thay đđổi 1 đơn vị sản phẩm tiêu
dùng
 trong mỗi đơn vị thời gian
 (với điều kiện các yếu tố khác không
đổi):




MUX = TUX - TUX-1
04/03/14

9


I.Một số vấn đề cơ bản


Công thức tính:

MU

04/03/14

X

∆TUX
=
∆X

10


I.Một số vấn đề cơ bản


Nếu hàm TU là liên tục, thì MU chính
là đạo hàm bậc nhất của TU:





MU

X

=

dTUX

dX

Trên đồ thị, MU chính là độ dốc của
đường TU.
04/03/14

11


I.Một số vấn đề cơ bản
X

(Lon)
1
2
3
4
5
6
7

TUx
(đvhd)
4
7
9
10
10
9
7

(*) QX biểu thị số lượng băng hình được xem

04/03/14

MUx
(đvhd)
4
3
2
1
0
-1
-2

12


TU
E

TUmax = 10
9
7
4

0
4
3
0
-1

F

B
∆TU

A

TU

∆
Q
1
A

2 3

5

X

6

B
E

1 2
04/03/14

3

5

F

X
MU

13


I.Một số vấn đề cơ bản



Qui luật hữu dụng biên giảm dần
Khi sử dụng ngày càng nhiều sản
phẩm X






trong khi số lượng các sản phẩm khác được giữ
nguyên
trong mỗi đơn vị thời gian

thì hữu dụng biên của sản phẩm X sẽ
giảm dần.
04/03/14

14


I.Một số vấn đề cơ bản




Khi MU > 0 → TU ↑
Khi MU < 0 → TU ↓
Khi MU = 0 → TUmax

04/03/14

15

II. NGUYÊN TẮC TỐI ĐA HÓA
HỮU DỤNG.




1. Mục đích và giới hạn của người
tiêu dùng
2. Nguyên tắc tối đa hóa hữu dụng

04/03/14

16


II. NGUYÊN TẮC TỐI ĐA HÓA
HỮU DỤNG.





1. Mục đích và giới hạn của người
tiêu dùng
Mục đích là tối đa hóa thỏa mãn.
Giới hạn ngân sách:




mức thu nhập nhất định
giá của các sản phẩm cần mua
Vấn đề đặt ra: Chọn phương án tiêu dùng tối ưu để
TUmax
04/03/14

17


II. Nguyên tắc tối đa hóa hữu
dụng


2. Nguyên tắc tối đa hóa hữu dụng
Ví dụ 1: Cá nhân A có I = 12 đồng dùng
để chi mua 2 sản phẩm X và Y. Vấn đề
đặt ra :




A cần mua ? đồng X; ? đồng Y để TUmax

Sở thích của A đối với 2 sản phẩm được
thể hiện qua bảng hữu dụng biên như
sau
04/03/14

18

II. Nguyên tắc tối đa hóa hữu
dụng) MUx(đvhd) Y(đồng) MUy
g
X (đồn
1
2
3
4
5

40
36
32
28
24

1
2
3
4
5

30
29
28
27
26

6

20

6

25

7

12

7

24

04/03/14

19


II. Nguyên tắc tối đa hóa hữu
dụng


Như vậy, PATD tối ưu để đạt TUmax
khi chi tiêu hết 12 đồng:
X = 5 đồng
 Y = 7 đồng




MUx5 = MUy7 = 24 ñvhd.
TU

5

MAX

7

i =1

j =1

= TU X 5 + TU Y 7 = ∑ MU xi + ∑ MU yj = 349dvhd

04/03/14

20


II.Nguyên tắc tối đa hóa hữu
dụng





Với thu nhập nhất định, người tiêu

dùng sẽ mua số lượng các SP sao cho
hữu dụng biên của đơn vị tiền tệ cuối
cùng của các SP phải bằng nhau:
MUx = MUy = ...
(1)
X + Y + ...
=I
(2)
04/03/14

21


II. Nguyên tắc tối đa hóa hữu
dụng







Ví dụ 2 :
Giả sử B có I = 15$, chi mua 2 sản phẩm
X và Y với Px = 2 $/kg và Py = 1 $/l.
Sở thích của B đối với 2 SP được thể
hiện qua bảng hữu dụng biên.
Vấn đề đặt ra: B nên mua bao nhiêu kg
X, bao nhiêu lít Y để đạt TUmax.
04/03/14

22


II. Nguyên tắc tối đa hóa hữu
dụng
X(kg)
1
2
3

MUx(đvhd)
50
44
38

Y(lit)
1
2
3

MUy(đvhd)
30
28
26

4
5
6

32
26
20

4
5
6

24
22
20

7

12

7

16

8

4

8

10

04/03/14

23


II. Nguyên tắc tối đa hóa hữu
dụng


2 điều kiện để tối đa hoá hữu dụng:

MU
P
X *P

X

X

04/03/14

MU
=
P
+Y *P = I
Y

(1)

Y

X

Y

( 2)

24


II. Nguyên tắc tối đa hóa hữu
dụng
Từ ĐK(1):
MUx
MUy
=
Px
Py

04/03/14

MUx
=
MUy

Px
Py

=

2
=2

1

25