B
GIÁO D C VÀ ÀO T O
VI N KHOA H C GIÁO D C VI T NAM
PH M H U NGÃI
PHÁT TRI N TRƯ NG CAO
ÁP
NG C NG
NG
NG NHU C U ÀO T O NHÂN L C
VÙNG
NG B NG SÔNG C U LONG
Chuyên ngành: QU N LÍ GIÁO D C
Mã s :
62 14 0501
TÓM T T LU N ÁN TI N SĨ QU N LÍ GIÁO D C
NGƯ I HƯ NG D N KHOA H C:
1. GS.TSKH VŨ NG C H I
2. TS PH M QUANG SÁNG
-1M
U
1. Lý do ch n
tài
M c tiêu chi n lư c cơng nghi p hóa, hi n i hóa (CNH, H H)
t nư c: “ ưa nư c ta ra kh i tình tr ng kém phát tri n, nâng cao rõ
r t i s ng v t ch t, văn hóa, tinh th n c a nhân dân, t o n n t ng n
năm 2020 nư c ta cơ b n tr thành m t nư c công nghi p theo hư ng
hi n i . . .” [46, tr. 696], v n
này òi h i ph i có nh ng gi i pháp
nhanh chóng chuy n i n n kinh t nông nghi p sang n n kinh t công
nghi p, cùng v i vi c ti p c n y
các y u t c a kinh t th trư ng;
ch
ng h i nh p kinh t , tham gia h p tác và phân công lao ng c ng
ng qu c t .
Bài h c kinh nghi m c a nhi u nư c: Phát tri n m t ngu n
nhân l c (NNL) ch t lư ng cao là bi n pháp tiên quy t
xây d ng và
phát tri n t nư c theo hư ng CNH, H H nh t là i v i nh ng nư c
ch m phát tri n, nh ng nư c nông nghi p nghèo nàn, l c h u như Vi t
Nam và nhi u nư c châu Á, châu Phi, Nam M [103, tr.37,78].
nư c ta, m c dù NNL d i dào nhưng ch t lư ng th p. Trư c yêu
c u th c hi n s nghi p CNH, H H m t lo t v n
t ra làm th nào
phát tri n NNL ? [43, tr. 24-25]. L i gi i: u tư cho giáo d c – ào t o
(GD- T) là m t phương hư ng cơ b n c a u tư phát tri n, nh m ào
t o m t NNL ch t lư ng cao ph c v cho nhu c u các lĩnh v c kinh t xã h i (KT-XH).
S nghi p giáo d c i h c (GD H) hơn 60 năm qua ã óng góp
to l n vào s nghi p gi i phóng dân t c, xây d ng và phát tri n t
nư c; c bi t t sau năm 1986, GD H t ng bư c i m i, m r ng
quy mô, g n ch t v i yêu c u phát tri n KT-XH và nh ng ti n b th i
i, góp ph n nâng cao dân trí, ào t o nhân l c và b i dư ng nhân tài.
S ra i m t lo t trư ng cao ng c ng ng (C C ) là th c hi n
quan i m i m i cơ b n, toàn di n GD H.
n nay c nư c thành l p 14 trư ng C C - lo i hình trư ng
“c a c ng ng, do c ng ng, vì c ng ng”, ã óng góp m t ph n
nhu c u ào t o nhân l c cho các a phương. Tuy nhiên, sau m t th i gian
ã b c l m t s v n c n quan tâm gi i quy t:
- Nh n th c v s m ng, v trí, vai trò c a trư ng còn h n ch .
-2các trư ng b o m s m ng c a lo i hình giáo d c c ng
ng, c n ti p t c hoàn thi n b máy g n k t nhà trư ng-c ng ng.
- Xu hư ng thành l p ti p t i nhi u a phương, cho nên c n có gi i
pháp nh m tránh u tư dàn tr i, ào t o trùng l p gi a các cơ s ào t o.
Trên tinh th n y, tác gi ch n tài “Phát tri n trư ng Cao ng c ng
ng áp ng nhu c u ào t o nhân l c vùng ng b ng sông C u Long”.
2. M c ích nghiên c u
Nghiên c u xây d ng và phát tri n trư ng C C
ng b ng
sông C u Long nh m ào t o nhân l c ph c v cho nhu c u phát tri n
kinh t - xã h i và y m nh s nghi p CNH, H H trong b i c nh h i
nh p qu c t và toàn c u hoá.
3. Khách th , i tư ng nghiên c u
Khách th : trư ng C C th gi i và nư c ta.
i tư ng: trư ng C C vùng BSCL và gi i pháp phát tri n trư ng C C
áp ng nhu c u ào t o nhân l c vùng BSCL.
4. Gi thuy t khoa h c
Vi c xây d ng trư ng C C th i gian qua, t ư c nh ng thành
t u; song cũng b c l khơng ít h n ch , bao g m v n nh n th c v trí, vai
trị c a trư ng; t ch c b máy; thành l p ti p m t s trư ng trên vùng; u
tư cho trư ng phát tri n . . .. Do v y xu t ư c m t s gi i pháp bao quát
gi i quy t nh ng v n
trên ây, thì s th c hi n y
s m ng trư ng
C C , t ó s góp ph n áp ng hi u qu nhu c u ào t o nhân l c ph c
v s nghi p CNH, H H t nư c nói chung, và s nghi p CNH, H H
nơng nghi p, nơng thơn vùng BSCL nói riêng.
5. Nhi m v nghiên c u
Xây d ng c s lý lu n phát tri n trư ng C C ; nhu c u nhân l c
phát tri n KT-XH, h th ng Giáo d c ngh nghi p (GDNN) và GD H
c a vùng, th c tr ng các trư ng C C trong vùng;
xu t m t s gi i
pháp phát tri n trư ng C C vùng BSCL.
6. Ph m vi nghiên c u
Nghiên c u các trư ng C C trong vùng t năm 2001-2006: quá
trình hình thành và hi n tr ng; phân tích th c tr ng ào t o nhân l c, ào
t o chuy n ti p, liên thông và ánh giá chung vi c xây d ng các trư ng
vùng BSCL.
-37. Phương pháp nghiên c u
Phương pháp lu n nghiên c u: s d ng phép duy v t bi n ch ng và duy
v t l ch s nghiên c u lo i hình trư ng C C t i m t s
a phương;
lu n án còn s d ng phương pháp: ti p c n h th ng, l ch s - logíc, nhu
c u ào t o khi tri n khai nghiên c u tài.
Các phương pháp nghiên c u: bao g m nghiên c u lý thuy t và th c
ti n, chuyên gia, th ng kê, phương pháp kh o nghi m và m t s phương
pháp khác.
8. Nh ng lu n i m lu n án b o v :
- Trư ng C C là cơ s ào t o nhân l c phù h p và có hi u qu
cao theo nhu c u phát tri n KT-XH a phương.
- Trư ng C C góp ph n th c hi n t t phân lu ng sau trung h c
và thông qua c tính liên thơng c a mình, cịn là nơi có
i u ki n
thu n l i chuy n ti p cho m i ngư i mu n h c các chương trình nâng
cao và i h c sau khi có trình
trung c p và cao ng.
- Trư ng C C là môi trư ng ào t o m , áp ng m i nhu c u
cho ngư i lao ng ư c h c su t i theo nguy n v ng, s trư ng và
nhu c u xã h i trong xã h i h c t p.
9. Nh ng óng góp m i c a lu n án
- Góp ph n xác nh cơ s lý lu n và th c ti n trong vi c ưa lo i
hình trư ng C C
m t qu c gia phát tri n trên th gi i vào nư c ta –
m t qu c gia ang phát tri n và trong i u ki n chuy n i n n kinh t
t t p trung bao c p sang th trư ng nh hư ng XHCN và y m nh s
nghi p CNH, H H.
- Kh ng nh vai trò ưu vi t c a trư ng C C vì ph c v l i ích
c ng ng, ào t o nhân l c áp ng nhu c u phát tri n KT-XH a
phương và phù h p v i nguy n v ng h c t p c a cư dân trong vùng.
- Phân tích ánh giá th c tr ng và xác nh ư c các nhân t m i
BSCL trong
xu t các gi i pháp kh thi xây d ng, phát tri n trư ng
C C v is
ng thu n cao c a xã h i.
- Hoàn thi n cơ c u t ch c trư ng C C theo hư ng tăng quy n
t ch và trách nhi m phù h p v i ti n trình c i cách hành chính và i
m i GD H nư c ta hi n nay.
-4Chương 1. CƠ S LÝ LU N PHÁT TRI N TRƯ NG C C
1.1. T ng quan v n
nghiên c u
1.1.1. Các cơng trình nghiên c u c a các tác gi ngoài nư c
Trư ng C C có l ch s hơn m t trăm năm Hoa Kỳ và B c
M , cho nên tài li u, t p chí, sách chuyên kh o r t phong phú và a
d ng. T th p niên 1990 n nay, dư i góc
ti p c n, m c ích nghiên
c u khác nhau, có r t nhi u tài li u, chia theo nhóm tác gi :
- Nhóm tác gi James W. Thornton, George A. Baker III, Don
Doucette, George B. Vaughan, Philip J. Ganon, Nguy n Văn Thuỳ, Tr n
Văn L i cung c p nh ng v n n n t ng v C C Hoa Kỳ.
- Theo George A. Baker III tác gi A Handbook On The
Community College In America và George B. Vaughan tác gi “C C
Hoa Kỳ - L ch s v n t t” v ngu n g c, thi t l p nhi m v ; nh ng năm
phát tri n, b i c nh hi n nay c a trư ng C C .
- M t s tác gi khác như David P. Mitzel hay Trung tâm nghiên
c u GD H- H California, Berkeley, gi i thi u v các trư ng C C t i
các ti u bang: California, Michigan . . ..
1.1.2. Các cơng trình nghiên c u ã có c a các tác gi trong nư c
Thu t ng trư ng “Cao ng c ng ng” ư c chính th c s d ng
l n u tiên: 1) Quy ho ch m ng lư i các trư ng i h c và cao ng
trên qui mơ tồn qu c (1992); 2) Tài li u ph c v H i th o Vi t Nam Cana a c a V
i h c, B GD- T (Hà N i, ngày 16-18 tháng 2 năm
1993), gi i thi u m t lo t bài, trong ó có “T ng quan v các trư ng
HC
Cana a”, “Quá kh , hi n t i và tương lai các HC
Hoa
Kỳ”, . . . do Mai Văn T nh lư c d ch; 3) H i ngh GD H Vi t Nam do B
GD- T và Ban Vi t ki u Trung ương t ch c (2/1994); 4) D án do
ERSPAP-IDRC tài tr g m
ng Bá Lãm và c ng s nghiên c u lo i
hình HC (9/1995); 5) S bài vi t trên T p chí i h c và Giáo d c
chuyên nghi p ( ào Quang Ngo n, 1996; Mai Văn T nh, 1997); 6) Văn
ki n H i ngh l n th hai BCHTW Khóa VIII (12/1996); 7) H i ngh các
Phó Ch t ch kh i Văn xã (3/1997).
Nh ng năm g n ây, xu t hi n nhi u bài vi t như tác gi Võ
Tòng Xuân trên Báo C n Thơ: theo kinh nghi m c a nhi u nư c i
trư c, nên xây d ng trư ng C C ho c HC thay vì m i t nh làm
m t trư ng i h c t ng h p, a ngành . . ..[124]; nhà giáo ào Công
-5Ti n, gi i pháp t phá GD- T
BSCL: . . . Có m y v n thi t nghĩ
c n quan tâm là nên t o i u ki n và khuy n khích m trư ng C C
các t nh v i s h tr và liên thông ào t o v i các H trên vùng và TP
H Chí Minh [99]; khi t v n
y nhanh t c
ào t o nhân l c, tác
gi Lê Quang Minh xu t: Phát tri n lo i hình trư ng C C là lo i hình
ào t o c n ư c nhân r ng nhanh chóng
BSCL. M i t nh thành nên có
m t trư ng C C [83].
1.1.3. Nh ng óng góp và h n ch c a các cơng trình nghiên c u liên quan
n lu n án
Nhóm tác gi ngồi ã phác h a q kh , hi n t i và tương lai,
làm rõ tri t lí, s m ng, và kh năng thích nghi c a các trư ng C C
Hoa Kỳ. Nhóm tác gi trong nư c làm rõ s c n thi t và i u ki n thành
l p trư ng, c bi t i v i vùng BSCL.
Nh ng h n ch : 1. Các tác gi trong nư c ch trình bày m t cách
sơ lư c v lo i hình, s c n thi t và i u ki n thành l p trư ng; 2.Các
trư ng C C là m t lo i hình m i ư c thành l p nư c ta nhưng
ang ch ng minh tính hi u qu
i v i nhi m v ào t o nhân l c khu
v c BSCL [21, tr.8], cách ánh giá này thuy t ph c chưa cao; 3.Các ý
ki n v xây d ng trư ng C C
BSCL, xu t phát t mong mu n d a
trên m t khía c nh ti p c n nào ó.
1.2. M t s khái ni m
Phát tri n là quá trình v n ng i t th p n cao, t ơn gi n n
ph c t p, t kém hoàn thi n n hoàn thi n hơn. Phát tri n trư ng
C C
ư c s d ng trong lu n án là m t khái ni m t ng h p g m ba
phương di n cơ b n: c tăng ti n v s lư ng, c i thi n v cơ c u và
nâng cao ch t lư ng.
ng th i lu n án m r ng khái ni m phát tri n
trư ng C C trên hai bình di n c h th ng trư ng C C c a m t
vùng và m i trư ng C C .
Nhân l c ch ngư i lao ng k thu t ư c ào t o trong NNL m t
trình nào ó có năng l c tham gia vào lao ng xã h i.
Ngu n nhân l c là t ng th các ti m năng (lao ng) c a con ngư i c a
m t qu c gia, m t vùng lãnh th , m t a phương ã ư c chu n b m c
nào ó, có kh năng huy ng vào m t quá trình phát tri n KT-XH c a t
nư c (ho c m t vùng, m t a phương c th ).
-6Nhu c u ào t o nhân l c, tương ng m i hình thái KT-XH,
m b o tính ch t và trình
phát tri n c a l c lư ng s n xu t, òi h i
th c hi n nh ng tác ng nh m trang b ngư i lao ng h th ng ki n
th c, k năng, thói quen tham gia ho t ng s n xu t xã h i.
C ng ng là t p h p nh ng cá th , hay t ch c có nh ng c
trưng ch y u: có chung m t phương th c sinh ho t kinh t , cùng cư trú
trên m t vùng lãnh th / a phương nh t nh, có ngơn ng và ch vi t
riêng làm công c giao ti p, có nét tâm lý t o nên b n s c riêng.
Giáo d c c ng ng là lo i hình giáo d c do c ng ng dân cư
( a phương) thành l p, ph c v tr c ti p nhu c u nâng cao trình
h c
v n, khoa h c k thu t và công ngh cho các thành viên và cho toàn
c ng ng.
1.3. Tri t lí, s m ng, c i m c a trư ng cao ng c ng ng
1.3.1. Khái ni m trư ng C C là lo i hình trư ng a phương, do a
phương
ngh thành l p, u tư xây d ng, t ch c i u hành và qu n
lý, ư c l p ra nh m áp ng nhu c u thi t th c v ào t o ngh c a
c ng ng t i a phương. ây là lo i trư ng a c p, a ngành, ào t o
theo nhi u chương trình khác nhau, t d y ngh ng n h n n ào t o
dài h n, ào t o chương cao ng 2-3 năm.
c bi t, C C còn ào
t o theo các chương trình giai o n I b c i h c, c p ch ng ch H
i cương ư c tuy n chuy n ti p vào h c các trư ng ho c vi n H
b o tr .
1.3.2. Tri t lí c a trư ng C C . Tri t lí trư ng C C Vi t Nam là
lo i hình trư ng ào t o nhân l c áp ng nhu c u phát tri n KT-XH
c a a phương và là nhà trư ng c a c ng ng, do c ng ng và vì
c ng ng.
1.3.3. S m ng c a trư ng C C Vi t Nam hi n nay ph i là ph c v
c ng ng nơi ã s n sinh ra nó:
- áp ng k p th i nhu c u ào t o nhân l c cho các m c tiêu
phát tri n KT-XH c a a phương, c bi t ào t o nhân l c cho s
nghi p CNH, H H nông nghi p và phát tri n nông thôn;
- ào t o chuy n ti p, liên thông, giáo d c thư ng xuyên t o cơ
h i m i ngư i ư c ti p c n GD H;
-7- Nâng cao dân trí, b i dư ng k năng b t c ai có nhu c u u
ư c tham gia
tăng kh năng thích ng c a h
i v i s phát tri n
nhanh chóng c a kinh t , xã h i và KHKT&CN;
1.3.4.
c i m v t ch c b máy, chương trình ào t o trư ng
C C
c i m v t ch c b máy: Nhà trư ng có quy n t ch và trách
nhi m cao v i s tr giúp c a H i ng trư ng, các Ban tư v n.
- c i m v ào t o a c p, a ngành, chuy n ti p, liên thông.
- c i m “tính c ng ng” c a trư ng C C tóm t t b ng sau
B ng 1.2.
Th i lư ng
Ngân sách
- Ng n h n (dư i 1 năm) ư c c p gi y ch ng ch ;
- Dài h n (t 2 n 3 năm) có c p b ng.
G m: Ngân sách nhà nư c (B GD& T), ph n l n ngân sách c a
a phương; h c phí; kinh doanh & d ch v ; óng góp c a cá nhân,
tài tr c a các t ch c trong và ngoài nư c.
1.4. Trư ng cao ng c ng ng v i vi c ào t o nhân l c cho
phương
1.4.1. Nh ng nhân t tác ng n s phát tri n trư ng C C
a
c i m c a lo i hình C C Vi t Nam
c i m
N i dung
Ch th
qu n lý
C ng ng dân cư thành l p ư c thơng qua Chính quy n a
phương u tư xây d ng và t ch c qu n lý.
- áp ng nhanh chóng, k p th i nhu c u ào t o nhân l c cho
a phương, vùng mi n.
- Góp ph n xây d ng XHHT, xã h i ngh nghi p, phát huy s
ng thu n xã h i.
- ào t o ngư i lao ng h c l p thân, l p nghi p;
- ào t o nhân l c ph c v phát tri n c ng ng b n v ng;
- ưa nh ng thành t u KHKT&CN v v i c ng ng.
S m ng
trư ng
C C
Nhi m v
trư ng
C C
M c tiêu
-8-
T
Chương trình
n i dung
ào t o
ào t o ngư i lao
và k năng trình
ng có ý th c ph c v c ng ng, ki n th c
C và các trình
th p hơn.
V i các lo i chương trình ào t o a d ng h t s c m m d o, n i
dung luôn ư c c p nh t b sung, chú tr ng th c hành ngh nghi p,
áp ng nhu c u thi t th c c a c ng ng.
- a ngành, a c p;
Hình th c và
- Liên thông; ào t o chuy n ti p lên i h c 4 năm;
t ch c T
- ào t o theo h th ng tín ch .
i tư ng
T t c m i thành viên sinh s ng t i c ng ng có nhu c u theo h c phù h p
Nh p h c
v i kh năng tài chính và trình h c v n tương x ng.
T ch c b
H i ng trư ng; Ban Giám hi u, Phòng, Khoa, Trung tâm;
máy
Các Ban tư v n.
Sơ
1.2. Nh ng nhân t tác ng n s phát tri n trư ng C C
1.4.2. Vai trò c a trư ng C C trong ào t o nhân l c và phát tri n
kinh t - xã h i c a a phương
- Trư ng C C v i vi c ào t o nhân l c theo nhu c u c a a
phương.
Hi n nay, mô hình s n xu t, kinh doanh, d ch v v a và nh ang phát
tri n m nh, ã n lúc GD H ph i chi m lĩnh th trư ng lao ng còn
b ng y b ng vi c xây d ng và phát tri n m t lo i hình giáo d c
m i: giáo d c c ng ng [51, tr.93].
- Tru ng C C v i vi c xây d ng xã h i h c t p.
- Tru ng C C v i vi c xây d ng xã h i ngh nghi p.
- Tru ng C C v i vi c phát huy s
ng thu n xã h i.
1.5. Kinh nghi m c a m t s qu c gia v xây d ng trư ng C C
1.5.1. Xu th phát tri n giáo d c i h c th gi i
- Xu hư ng i t ào t o tinh hoa sang ào t o i chúng.
-9- Xu hư ng i t
ào t o hàn lâm sang ào t o ph c v nhu c u xã
h i.
- Xu hư ng ưa cơ s GD H v a phương, t i c ng ng.
1.5.2. Kinh nghi m c a m t s qu c gia v vi c xây d ng trư ng
C C
* Cao ng c ng ng Hoa Kỳ
H th ng GD H Hoa Kỳ bao g m 1.720 trư ng công và 2.516
trư ng tư. S li u t ng h p năm 2005 như sau:
Sinh viên có 17 tri u, g m: 44% SV h c t i trư ng C C công, 2%
SV h c t i trư ng C C tư, 36% các trư ng H công, 18% các
trư ng H tư; 40% sinh viên h c bán th i gian.
Trư ng C C và trư ng H: 26% trư ng C C công, 18%
trư ng C C tư, 15% trư ng H công, , 41% trư ng H tư.
c i m ph bi n trư ng C C Hoa Kỳ như sau:
Sinh viên C C g m nhi u t ng l p trong xã h i; tu i t 18 n
70-80, bình quân 27-28 tu i. Ngư i theo h c a s t t nghi p THPT, có
ngư i chưa có vi c làm ho c ã có vi c làm, h theo h c nâng cao k
năng ngh nghi p, ho c chuy n ti p lên i h c 4 năm (s này ch
kho ng 15%). Ph n l n h c ngoài gi , c bi t ban êm; h c phí th p,
l p h c t ch c g n nhà, khi ra trư ng d tìm vi c làm. M i l p kho ng
25 ngư i, nên ư c ngư i d y r t quan tâm.
Qu n tr nhà trư ng là H i ng qu n tr , g m 5-9 thành viên do
nhân dân c ng ng b u ra, Hi u trư ng là thành viên ương nhiên, h
làm vi c không hư ng lương, nhưng quy n h n r ng rãi.
M t trăm năm trư c nhi u ngư i nghĩ r ng C C ch là phương
th c nh t th i nh m gi i quy t nhu c u giáo d c c p thi t c a a
phương. Nhưng hi n nay nó tr thành mơ hình giáo d c, ào t o hi u
ư c qu nhi u nư c trên th gi i tham kh o và v n d ng.
* Cao ng c ng ng Cana a
GD H Cana a g m các i h c 4 năm và các cơ s
H ào
t o ng n h n 2-3 năm (cách g i khác - trư ng C ). Trư ng C
Cana a ư c bi t n dư i nhi u tên g i khác nhau, như C C ,
Vi n K thu t, C D y ngh , trư ng C - H (University College) và
CÉGEP (t i t nh Québec). Có ch c năng chính là: 1) áp ng nhu c u
h c ngh c a h c sinh t t nghi p trung h c; 2) Chu n b cho h c sinh
- 10 tri n v ng h c lên H qua các chương trình GD liên thơng; (3) Các SV
có nhu c u h c thêm chuyên môn ng n h n 1-2 năm; (4) Nhu c u GD
thư ng xuyên cho ngư i l n.
Trư ng C C Cana a ch y u là trư ng công l p, lo i trư ng
ph bi n có các chương trình ào t o ngh chuyên môn t 1 n 3 năm.
Nhi u trư ng có chương trình liên thơng cho phép SV chuy n ti p lên
H sau khi ã h c xong m t hay hai năm C C . Các trư ng C C
th hi n tính m m d o thích ng m i hồn c nh xã h i và áp ng m i
yêu c u phát tri n c a c ng ng.
* Các trư ng cao ng c a Hàn Qu c
Trong 2 th p niên 1960 và 1970, các trư ng trung h c /d y
ngh /chuyên nghi p c p II gi vai trị chính y u trong vi c ào t o nhân
l c. Cu i nh ng năm 1970, Hàn Qu c chú ý n chương trình ào t o
kéo dài trong 2 năm sau t t nghi p trung h c c p II, ư c g i chương
trình trình
cao ng và u thác các Chonmun Taehak. Trên th c t ,
ti n thân các Chonmun Taehak là các trư ng Trung h c D y ngh ư c
nâng c p t phong trào v n ng thành l p các trư ng cao ng mà
chương trình ào t o ch 2 năm, kh i xư ng t 1963 t các trư ng ã
theo hình th c 3 năm ào t o chương trình trung h c hư ng nghi p c p
II + 2 năm ào t o chương trình cao ng. Sau nh ng năm 1980, các
trư ng cao ng phát tri n m nh m , trong 10 năm 1986-1996 tăng t
120 lên 152 trư ng (tăng 26,7%); chương trình ào t o ch kéo dài 2
năm sau t t nghi p trung h c c p II, các trư ng có s m ng ào t o nhân
l c có tay ngh v ng ch c, và b i dư ng, ào t o l i nhân l c có k
năng n m b t k thu t công ngh cao áp ng nhu c u không ng ng
tăng lên c a xã h i thông tin, trong k nguyên thông tin và tri th c.
* H o n kỳ c a Nh t B n
Năm 1947, Nh t B n ti n hành c i ti n n n GD, c bi t là
GD H, theo ó trư ng H o n kỳ (Tanki Daigaku) có khóa trình ào
t o th c ti n, ng n h n, t m t n hai năm ra i. Lu t Giáo d c 1-61949, cho phép thành l p và phát tri n H ào t o o n kỳ. H o n kỳ
có nhi m v ào t o nhanh chóng k thu t viên có k năng công ngh
cao áp ng ư c yêu c u phát tri n t nư c, H o n kỳ cịn giúp
sinh viên ti p t c hồn thành chương trình ào t o c nhân hay k sư m t nguyên nhân thúc y Tanki Daigaku phát tri n, và i u ki n
tr
thành nh ng H k thu t 4 năm sau này. Thành công c a các H o n
- 11 -
- 12 -
kỳ Nh t B n là m t bài h c h u ích cho nh ng qu c gia trên bư c
ư ng CNH, H H.
Tóm l i, trư ng C C ho t ng theo cơ ch m , g n li n yêu
c u c ng ng, ph c v c ng ng; a d ng v phương th c, m m d o
t ch c quá trình ào t o; a c p, a ngành, a lĩnh v c, và ào t o
chuy n ti p, liên thơng, tri t lí c a trư ng là giáo d c vì c ng ng.
Năm h c 2006-2007, m ng lư i GD- T tồn vùng có 1.481 cơ s
GD m m non; 3.129 trư ng ti u h c v i 55.056 l p; 1.318 trư ng THCS
v i 27.042 l p; 322 trư ng THPT v i 10.865 l p; các t nh u có Trung
tâm GDTX c p t nh ho c trư ng C C , 98/123 huy n có Trung tâm
GDTX huy n, 1.404/1.475 xã, phư ng, th tr n ã thành l p Trung tâm
h c t p c ng ng; 7 trư ng Dân t c n i trú t nh và 2 trư ng n i trú
huy n và Trư ng B túc Văn hoá Pali Trung c p Nam b . Quy mô các
ngành h c, c p h c: s lư ng tr i nhà tr 34.024 cháu; tr h c m u
giáo 379.544 tr ; 1.448.690 h c sinh ti u h c; 1.058.936 h c sinh
THCS; 463.213 h c sinh THPT; x p x 4 nghìn h c viên theo h c các
l p xóa mù ch ; 81.006 h c viên b túc văn hóa; 24.331 h c sinh TCCN
và vào kho ng 145 ngàn h c sinh h c ngh ang theo h c trong vùng (c
ng n h n và dài h n) và 91.832 sinh viên cao ng, i h c ang theo
h c trong vùng (57.183 chính quy và 34.640 khơng chính quy) [26].
2.1.2. Khái qt v tình hình GDNN và GD H vùng BSCL
• M ng lư i các cơ s ào t o
BSCL
Chương 2. TH C TR NG CÁC TRƯ NG CAO
NG C NG
NG VÙNG
NG B NG SÔNG C U LONG
2.1. Khái quát kinh t - xã h i và giáo d c vùng BSCL
2.1.1. c i m a lý t nhiên và kinh t - xã h i
BSCL bao g m 13 t nh, thành ph : Long An,
ng Tháp, An
Giang, Ti n Giang, Vĩnh Long, B n Tre, Kiên Giang, H u Giang, Trà
Vinh, Sóc Trăng, B c Liêu, Cà Mau và thành ph C n Thơ; di n tích t
nhiên 39.739 km2 chi m 12,1% di n tích c nư c, BSCL v a lúa l n
nh t nư c, hàng năm óng góp 18% GDP, m b o 53% s n lư ng lúa,
90% lư ng g o xu t kh u, hơn 80% s n lư ng trái cây, trên 52% s n
lư ng thu s n ánh b t và g n 67% s n lư ng thu s n nuôi tr ng,
ư c x p th ba sau mi n ông Nam b và ng b ng sông H ng.
Năm 2005, dân s 17.267.600 ngư i, chi m 20,8% dân s c
nư c; m t
dân s trung bình là 435 ngư i/km2 (g p hơn 1,7 l n c
nư c); kho ng 80,2% dân s s ng nông thôn (c nư c 74,2%). Cơ c u
dân t c khá phong phú, có 31 dân t c, ơng nh t là ngư i Kinh chi m
kho ng 92,3%, ng th hai là ngư i Khmer 6,4% và ngư i Hoa 1,2%,
còn l i là các dân t c thi u s khác. T ng s lao ng toàn vùng 9.518,5
nghìn ngư i, chi m 21,5% so c nư c, t c
tăng bình quân giai o n
2000-2005 là 3,05% (c nư c là 3,7%). Trình
h c v n LLL th p, t
l bi t ch 94,61% (c nư c 95,96%), t t nghi p THCS và THPT ch t
27,7% (c nư c 53,8%); t l lao ng qua ào t o m i t ư c 16,43%
năm 2005 (c nư c 24,8%); gi i quy t vi c làm trong 5 năm 2001-2005
m i t 1,475 tri u ngư i; t l th t nghi p thành th 4,87% [31, tr.
23]. N n kinh t BSCL chú tr ng phát tri n s n xu t lương th c (cây
lúa), thu s n (cá, tôm), cây ăn trái; thu nh p (GDP) bình quân u
ngư i hàng năm u tăng và năm 2005 t 8,16 tri u ng/ngư i/năm,
tương ương 520 USD tăng 83% so v i năm 2000. T năm 2000 n
nay, tình hình phát tri n KT-XH tồn di n hơn, kh ng nh ư c v th
và ti m l c c a vùng.
Sơ
2.5. M ng lư i cơ s ào t o
BSCL hi n nay
• Các lo i hình trư ng C , H
BSCL
Các trư ng C có c i m chung là trư ng a c p, g m các trình
cao ng, trung c p và ào t o ng n h n dư i 1 năm (sơ c p); ào t o
h chính quy, h v a h c v a làm; b i dư ng, c p nh t ki n th c chun
mơn, có 13/30 ào t o a ngành (t l 43,33% so v i c vùng).
- 13 -
- 14 -
Các trư ng H, h u h t là a c p, a ngành và a h , ch có s r t
ít ơn ngành (như H Y Dư c C n Thơ, Phân hi u H Thu s n Kiên
Giang); nhưng xu hư ng chung ã và ang ào t o theo hư ng a ngành
( H Sư ph m
ng Tháp). M t s trư ng còn tham gia nghiên c u
khoa h c, chuy n giao công ngh và th c hi n nhi u
tài,
án ph c
v phát tri n KT-XH c a vùng.
• Quy mơ, hình th c và trình
ào t o c a các trư ng C , H
vùng BSCL
M c dù s li u chưa y , nhưng ph n ánh quy mơ ào t o các
trư ng cịn khiêm t n, tồn vùng ch có 5 trư ng có s SV trên 5 nghìn,
chi m t l kho ng 45,45% trư ng H, và 12,2% t ng s trư ng C H trong vùng, h u h t các trư ng có quy mơ t 1.500 n 3000 HSSV; v i t nh có cơ s ào t o nhi u nh t sau TP. C n Thơ, như Vĩnh
Long có 11 trư ng, quy mơ khơng vư t q 20 nghìn.
• K t qu ào t o ngu n nhân l c th i gian qua
BSCL
K t qu th ng kê i u tra Lao ng - Vi c làm Vi t Nam năm
2005 cho th y cơ c u l c lư ng lao ng t
15 tu i tr lên chưa qua
ào t o vùng BSCL là 83,25% so v i t ng s LLL t
15 tu i tr
lên c a vùng, trình
CNKT có b ng và có ch ng ngh sơ c p chi m
2,58%, trình
trung h c chuyên nghi p t 2,66% và C , H tr lên
là 2,81%, nh ng con s này ph n ánh LLL có trình
BSCL x p
vào lo i th p trong 8 vùng kinh t c a c nư c.
2.2. Quá trình hình thành và hi n tr ng các trư ng C C vùng
BSCL
2.2.1. Ch trương c a Nhà nư c và quá trình hình thành trư ng
C C vùng BSCL
Quan i m c a ng và ch trương c a Nhà nư c v thành l p các
trư ng C C vùng BSCL
(1) Ngh quy t 21-NQ/TW c a B Chính tr ch ra: “Phát tri n
nhanh và ng b công tác GD- T, . . .
nâng cao m t b ng dân trí,
ào t o ngh , ào t o cán b có trình cao cho vùng BSCL”;
(2) Báo cáo c a B GD- T v gi i pháp phát tri n GD- T c a
vùng: “Ti p t c thành l p m t s trư ng H, C và C C m i các
a phương trong vùng”;
(3) Quy t nh s 20/2006/Q -TTg c a Th tư ng Chính ph :
“Nâng cao dân trí và ch t lư ng NNL . . . Ph n u n năm 2010 ch
s phát tri n giáo d c, ào t o và d y ngh c a BSCL ngang b ng ch
s trung bình c a c nư c”.
Quá trình thành l p các trư ng C C .
Sơ 2.7. S trư ng C C
BSCL t năm 2000 n nay
2.2.2. Hi n tr ng t ch c b máy và ào t o c a các trư ng C C vùng
BSCL
Cơ c u t ch c b máy các trư ng khá gi ng nhau,
s khác bi t n u có là do tên g i ho c nh p – tách các b ph n - Khoa h c &
ào t o
BAN GIÁM HI U
(HT và các P.HT)
Khoa,T b mơn
• Khoa h c Cơ b n
• K thu t C.ngh
• Kinh t & XHNV
• N.nghi p – T.s n
Sơ
2.8. Sơ
Phịng ch c năng
• T.ch c-H.chínhQ.tr
• ào t o
• Tài v -Thi t b
• QLKH-HTQt
(NCKH & Q.h DN)
• CTr -QLHS-SV
- Thi
H i
ng
tư v n
Trung tâm
• ào t o liên k t,
và D y ngh
• N.ng -T.h c
• B i dư ng VHLT
• Tr. tâm tr c thu c
khoa
t ch c b máy các trư ng C C
ua,
K.thu ng,K lu t
- Tuy
- Tuy
- . . ..
n sinh
n d ng
Ban/T
• QLDA
• KTX
• Phát tri n chương
trình
• Qu n lý m ng
• Kh o sát th trư ng
• Chi nhánh, . . .
- 15 -
- 16 -
V t ch c b máy, trư ng C C Trà Vinh có cơ c u hồn ch nh
theo hư ng chun mơn hố các b ph n ch c năng. Trư ng C C Trà
Vinh có H i ng tư v n, trư ng C C
ng Tháp thành l p phòng
Quan h Doanh nghi p làm c u n i v i các doanh nghi p.
i ngũ cán b , gi ng viên
Năm h c 2006-2007 t ng s cán b , gi ng viên các trư ng C C
(khơng tính C C Cà Mau chưa thành l p) là 775 ngư i. Trong ó
trư ng có t c
tăng nhanh nh t là C C Trà Vinh t 79 ngư i năm
2001 tăng lên 336 ngư i năm 2006 (tăng 325%), th p nh t là Vĩnh Long
t 56 ngư i năm 2002 tăng lên 82 ngư i năm 2006 (tăng 46%).
Quy mô ào t o, các trư ng t ng bư c m r ng quy mơ ào t o t
trình ngh sơ c p, n TCCN và C , ào t o liên thông áp ng nhu c u a
d ng c a th trư ng và nhu c u ngư i h c.
Chương trình ào t o, các trư ng khơng ng ng m m i ngành,
ngh phù h p v i yêu c u phát tri n KT-XH a phương.
ào t o liên thông, ào t o chuy n ti p trong các trư ng C C
Vi t Nam chưa ư c th c hi n, v ào t o liên thông cũng m i b t u
vào năm 2004.
Lo i hình C C quá m i, quá trình ho t ng g p khơng ít khó khăn,
như tri n khai các s m ng, t ch c b máy, huy ng các ngu n l c; toàn vùng
s trư ng C C chi m 14,63% trư ng C - H trong vùng và cũng ch
4,15% so v i t ng s trư ng C - H c nư c, i u này s r t khó góp
ph n ào t o nhanh chóng nhân l c cho a phương và tồn vùng.
2.3. Phân tích th c tr ng ào t o c a các trư ng C C vùng BSCL
Nh ng căn c
ánh giá
- ã th hi n như th nào v s m ng trư ng C C ?
- ã m b o ào t o nhân l c ph c v CNH, H H và phát tri n
nông nghi p và nông thôn c a a phương ?
t các trư ng vào b i c nh GD- T vùng BSCL “vùng trũng
giáo d c c a c nư c”.
2.3.1. Phân tích ào t o áp ng nhu c u nhân l c cho a phương
M t s k t qu (m t ư c)
- Quy mô ào t o tăng lên hàng năm; m r ng hình th c ào t o và
b i dư ng. áp ng ư c nhu c u (t t nhiên ch m t ph n) nâng cao
trình
chun mơn, tay ngh ngư i lao ng và nhu c u c ng ng.
- Chương trình ào t o xu t phát t phương hư ng phát tri n KTXH c a a phương, yêu c u c a chuy n d ch cơ c u kinh t và cơ c u
lao ng, nhu c u th trư ng lao ng trong và ngoài a phương và
vùng, cũng như nhu c u th trư ng lao ng khu v c ASEAN.
- Liên k t ào t o v i các trư ng C , H trong vùng và ngoài
vùng, gi a trư ng v i các khu công nghi p, khu ch xu t, các h p tác
xã, cơng ty, xí nghi p, . . .
a phương.
M t s h n ch (m t chưa ư c)
- Các trư ng C C chưa th c hi n y
s m ng c a mình;
- Chưa áp ng k p th i nhu c u nhân l c có trình
KHKT&CN.
2.3.2. Phân tích vi c t ch c th c hi n ào t o chuy n ti p và liên
thông
T m quan tr ng và ý nghĩa c a vi c ào t o chuy n ti p và liên
thông trong ào t o, ch c năng này t o nên “s c s ng” c a trư ng và
tác d ng thu hút nhi u ngư i theo h c.
V vi c th c hi n chương trình ào t o chuy n ti p và liên thông
các trư ng C C
ang lúng túng tri n khai chương trình ào t o
chuy n ti p và liên thông.
2.4. ánh giá chung vi c xây d ng các trư ng C C vùng BSCL
Các thành t u
- Bư c u áp ng nhu c u h c t p c a c ng ng và nhân l c
ư c ào t o cho phát tri n kinh t xã h i c a a phương.
- Bư c u các trư ng C C
ã a d ng hoá ư c các chương
trình ào t o và b i dư ng.
- Các trư ng C C
ã có nhi u c g ng thi t l p s g n k t gi a
ào t o v i khu v c s n xu t và áp ng nhu c u ào t o cho các vùng
sâu vùng xa.
Nguyên nhân c a nh ng thành t u
1. Nh n th c c a các c p qu n lý v s m ng c a trư ng C C ; 2.
S ra i c a các trư ng C C phù h p v i xu th chung c a i m i
GD H; 3. S ra i c a các trư ng C C
áp ng ư c nhu c u h c
t p c a c ng ng và ào t o nhân l c.
Các t n t i ch y u
T n t i th nh t: Chưa m b o s m ng, ch c năng, nhi m v
trư ng C C .
- 17 -
- 18 -
T n t i th hai:
u tư chưa thích áng
trư ng C C phát
tri n.
T n t i th ba: M i quan h g n k t trư ng C C v i a phương
và ào t o g n v i nhu c u th trư ng lao ng chưa ư c thi t l p m t
cách v ng ch c.
Nguyên nhân c a nh ng y u kém
1. Thi u s nh t quán và quan tâm ch
o c a các c p qu n lý v
phát tri n trư ng C C ; 2. B i c nh kinh t - xã h i c a vùng BSCL
chưa t o ra thách th c gay g t bu c các trư ng C C ph i phát tri n
t n t i; 3. Thi u kinh nghi m trong vi c xây d ng trư ng C C ; 4.
Thi u s b o tr và h tr c a các i h c
u; 5. Thi u s quy t tâm
xây d ng trư ng c a i ngũ cán b qu n lý và gi ng viên c a các
trư ng C C .
nông thôn, vùng dân t c; ti p t c nâng cao trình
nhân l c qu n lý xã
h i - i h c hóa i ngũ cán b các ban ngành c p t nh, huy n và trung
h c hóa cán b c p xã, phư ng.
3.1.3. Nh ng nguyên t c xây d ng gi i pháp
1. Tính h th ng; 2. Tính phát tri n; 3. Tính kh thi; 4.
mb o
yêu c u phát tri n KT-XH c a a phương trư c m t và lâu dài và 5.
m b o c i m lo i hình trư ng c ng ng.
3.2. M t s gi i pháp ch y u phát tri n trư ng C C vùng
BSCL
3.2.1. Gi i pháp 1: Nâng cao nh n th c v v trí, vai trị c a các
trư ng C C
M c ích c a gi i pháp, làm cho c ng ng nh n th c y
hơn
v v trí, vai trị trư ng C C trong vi c ào t o nhân l c ph c v phát
tri n KT-XH a phương.
Ý nghĩa c a gi i pháp: m t là, nâng cao nh n th c c a c ng ng
v phát tri n trư ng C C là i u ki n và ti n
y m nh XHH giáo
d c; hai là, làm cho m i thành viên c a trư ng ý th c trách nhi m i
v i c ng ng, ưa ho t ng c a trư ng n v i c ng ng.
N i dung c a gi i pháp: 1) g n v i a phương- nh n th c ây là
lo i hình trư ng g n k t v i c ng ng; 2) g n v i nhà trư ng: nh n
th c c i m “tính c ng ng” c a trư ng.
T ch c th c hi n:
- Nâng cao nh n th c v trư ng C C . Trong t t c các ơn v
tham gia ào t o nhân l c t i a phương, thì lo i hình trư ng C C là
cơ s ào t o nhân l c theo nhu c u phát tri n KT-XH a phương r t
hi u qu ; xây d ng và phát tri n trư ng v a vì l i ích, v a là trách
nhi m c a m i thành viên và c a toàn c ng ng
- Thông qua các ho t ng ào t o, xã h i, liên k t v i c ng ng
làm chuy n bi n nh n th c toàn th cán b , gi ng viên c a trư ng
nâng cao trách nhi m i v i c ng ng, i m i quan ni m “d y cái a
phương c n”, “ ào t o theo nhu c u c ng ng”
Chương 3. GI I PHÁP PHÁT TRI N TRƯ NG C C
ÁP NG NHU C U ÀO T O NHÂN L C VÙNG BSCL
3.1. nh hư ng chung v ào t o nhân l c cho vùng BSCL và các
nguyên t c xây d ng gi i pháp
3.1.1. Phương hư ng phát tri n KT-XH c a vùng BSCL n năm 2020
V m c tiêu t ng quát phát tri n KT-XH c a vùng BSCL là
nhanh chóng xây d ng vùng BSCL tr thành vùng tr ng i m phát
tri n kinh t c a c nư c v i t c
tăng trư ng kinh t cao, các m t văn
hóa, xã h i ti n k p m t b ng chung c a c nư c; là a bàn c u n i
ch
ng h i nh p, giao thương, h p tác kinh t có hi u qu v i các
nư c trong khu v c.
3.1.2. nh hư ng chung v ào t o nhân l c ph c v s nghi p CNH,
H H và phát tri n nông nghi p, nông thôn vùng BSCL
Ti p t c m r ng m ng lư i GDNN và GD H các a phương
có
năng l c áp ng nhu c u ào t o nhân l c cho vùng và t ng
bư c ph c p ngh cho ngư i lao ng, c bi t chú tr ng giáo d c k
thu t ph c v CNH, H H và phát tri n nông nghi p, nơng thơn nhi u
c p trình
và ào t o liên thông; ưu tiên m r ng quy mô ào t o
CNKT, công nhân lành ngh , chuyên môn cao; a d ng lo i hình ào t o
v i phương th c linh ho t, m m d o nh m m ra cơ h i m i ngư i có
th h c t p su t i, ti p c n ngh nghi p phù h p năng l c mình, góp
ph n y m nh phong trào h c t p r ng kh p trên các a bàn, vùng
- 19 -
- 20 -
3.2.2. Gi i pháp 2: T ch c H i ng trư ng và hoàn thi n b máy
trư ng C C
M c ích gi i pháp: hoàn thi n b máy trư ng C C phù h p
v i quá trình chuy n sang n n kinh t th trư ng nh hư ng xã h i ch
nghĩa.
Ý nghĩa gi i pháp: áp ng nhu c u i u hành nhà trư ng phù h p
v i cơ ch th trư ng
N i dung gi i pháp: B máy trư ng C , H là m t t ng th bao
g m nhi u b ph n, tuy nhiên
tài ch t p trung nghiên c u
xu t:
H i ng trư ng và thi t l p m t s b ph n có ch c năng g n k t v i
c ng ng.
T ch c th c hi n gi i pháp:
3.2.2.1. H i ng trư ng
S c n thi t thành l p H i ng trư ng: i) xu t phát t b n ch t
lo i hình trư ng g n v i c i m “tính c ng ng”; ii) trư ng c a a
phương, ngu n l c u tư ch y u do a phương cung c p; iii) ư c
trao “quy n t ch và trách nhi m xã h i”
Ch c năng, nhi m v : i di n pháp lý ch s h u c ng ng;
lãnh o nhà trư ng ho t ng úng v i s m nh tuyên b ; làm c u n i
liên k t gi a nhà trư ng và c ng ng; giám sát qu n lý c a Hi u
trư ng.
T ch c và ch
ho t ng: bao g m m t vài thành viên ương
nhiên và m t s thành viên ư c b u c ; a s nh ng thành viên bên
ngoài trư ng.
3.2.2.2. Hoàn thi n t ch c b máy trư ng C C
T ch c b máy trong các trư ng C C c n thi t l p m t s b
ph n: 1. H i ng h c thu t; 2. Ban phát tri n chương trình; 3. Phịng
Quan h c ng ng; 4. Ban Gi i và Dân t c ( i v i a phương có ng
bào dân t c ít ngư i); 5. B ph n ki m nh ch t lư ng; 6. ưa m t s
Trung tâm ào t o t t i c ng ng.
3.2.3. Gi i pháp 3: T ch c ào t o chuy n ti p, liên thông và phát
tri n các chương trình ào t o c a trư ng C C
- Nh ng chương trình ào t o c a trư ng C C : 1. ào t o theo
chương trình giáo d c i cương; 2. ào t o theo chương trình cao ng;
3. D y ngh ng n h n; 4. ào t o ngh dài h n và 5. B i dư ng nâng
cao trình , c p nh t ki n th c và làm d ch v c ng ng.
- T ch c ào t o chuy n ti p, liên thông và phát tri n các chương
trình ào t o: khơng trư ng nào t ch c chương trình ào chuy n ti p;
vi c tri n khai chương trình liên thơng cịn q ít so v i nh ng mong i
t phía c ng ng.
M c ích gi i pháp: m b o m t trong nh ng s m ng và cũng là
c trưng c a lo i hình trư ng C C .
Ý nghĩa c a gi i pháp: i) áp ng yêu c u gia tăng c a i ngũ lao
ng; ii) áp ng s lư ng tăng nhanh h c sinh t t nghi p THPT mu n
vào i h c; iii) ào t o g n v i vi c làm; iv) ngăn ch n khuynh hư ng
nhi u SV sau khi t t nghi p l i thành ph l n.
N i dung gi i pháp:
Các hình th c ào t o liên thơng:
- Căn c c p h c liên thông ư c chia:
ào t o liên thông d c là s k th a, n i ti p t trình
th p lên
các trình cao hơn trong cùng m t lĩnh v c ngành, ngh [80, tr. 3].
ào t o liên thông ngang là kh năng chuy n i t chương trình
ào t o m t ngành, ngh này sang m t ngành, ngh khác cùng trình
mà nh ng gì ã h c u ư c th a nh n và không ph i h c l i. [80, tr.3].
- Ph m vi ào t o liên thông: cùng m t trư ng, gi a các trư ng
trong nư c, gi a trư ng trong nư c và nư c ngồi.
- Có ào t o liên thông liên t c và không liên t c gi a các c p
h c.
T ch c th c hi n:
+ V nh n th c, ào t o liên thơng, phát tri n các chương trình ào
t o là s m ng quan tr ng c a trư ng C C .
+ V chuyên môn h c thu t, th nh t ào t o liên thông trong n i
b trư ng C C ; th hai ào t o liên thơng v i bên ngồi trư ng. Các
trư ng C C ch
ng tăng cư ng m i quan h g n k t gi a trư ng
v i các cơ s ào t o trên cùng a bàn, gi a trư ng C C v i các
trư ng C , H trên vùng mi n và c nư c.
+ V cơ ch th c hi n ào t o liên thông.
3.2.4. Gi i pháp 4: Thành l p ti p các trư ng C C t i vùng BSCL
M c ích c a gi i pháp là tr l i câu h i: c n xây d ng bao nhiêu
trư ng C C cho vùng BSCL.
- 21 Ý nghĩa: kh ng nh s c n thi t thành l p ti p các trư ng C C
cho vùng.
N i dung và t ch c th c hi n gi i pháp, m b o nguyên t c:
tránh u tư dàn tr i; áp ng nhanh chóng, k p th i nhu c u nhân l c;
k t h p ào t o ngh v i nâng cao dân trí; m b o quan h h p tác các
trư ng C - H và các cơ s ào t o t i a phương / ti u vùng và trong
vùng.
B ng 3 .4. Các phương án xây d ng m ng lư i trư ng C C vùng BSCL
Phương án
1
2
3
4
S lư ng trư ng
13 trư ng
6 trư ng C C hi n có + m t s trư ng C C s thành l p
Xây d ng các trư ng C C cho các ti u vùng
Xây d ng các trư ng HC (trên cơ s nâng c p các trư ng
C C , và chuy n các trư ng H a phương thành HC )
Trong 4 phương án ưa ra ch có phương án 2 (kh thi nh t) và
phương án 4 (kh thi) có th tr thành hi n th c.
3.2.5. Gi i pháp 5: Tăng cư ng các i u ki n
phát tri n các trư ng
C C v ng ch c
M c ích c a gi i pháp là
các trư ng C C phát tri n m t
cách v ng ch c.
Ý nghĩa là kh ng nh vi c th c hi n úng n m t trong nh ng
n i dung c a Ngh quy t i m i cơ b n và toàn di n GD H Vi t Namphát tri n các trư ng C C vùng BSCL.
N i dung và t ch c th c hi n:
- Tăng cư ng xây d ng cơ ch qu n lý i v i trư ng C C : Ban
hành Quy ch , i u l , cơ ch ào t o chuy n ti p, liên thông.
- Tăng cư ng u tư các ngu n l c phát tri n trư ng C C
i) Làm t t hơn n a công tác tuy n sinh ( u vào) và m b o ch t
lư ng t t nghi p có vi c làm ( u ra); ii) y m nh công tác ào t o, b i
dư ng cán b qu n lý nhà trư ng; iii) Huy ng ngu n l c tài chính cho
trư ng.
- Tăng cư ng quan h qu c t : Nh n s giúp , h tr t các
trư ng C C trên th gi i,
c bi t các trư ng C C Hoa Kỳ,
Cana a, . . .; t o i u ki n
cho trư ng th c hi n t t hơn n a s m nh
- 22 c a mình. Bao g m: i) M r ng giao lưu, trao i kinh nghi m thành
công và h n ch vi c th c hi n s m ng c a trư ng, . . . ii) M r ng h p
tác trao i giúp gi ng viên, sinh viên i tu nghi p ng n h n dài h n,
thi t k phát tri n chương trình ào t o và ti p nh n thành t u GD H,
phương pháp qu n lý, gi ng d y tiên ti n.
3.3. Thăm dò ý ki n và kh o nghi m các gi i pháp
xu t
m b o tính khoa h c, tác gi t ch c thăm dò ý ki n và kh o
nhi m m t s gi i pháp có tác d ng làm ng l c phát tri n các trư ng
C C áp ng nhu c u ào t o nhân l c vùng BSCL.
3.3.1. T ch c thăm dò ý ki n v các gi i pháp ư c xu t
- Thăm dò b ng phi u.
- Thăm dò b ng phương pháp chuyên gia.
- Thăm dò b ng phương pháp h i ng.
T ng h p k t qu thăm dò:
(1) S c n thi t phát tri n trư ng C C và tính c p thi t, tính kh
thi các gi i pháp: ng tình phát tri n trư ng C C
áp ng nhu c u
ào t o nhân l c cho vùng BSCL là r t c n thi t là 72% và c n thi t là
28%; các gi i pháp có tính c p thi t (t l 100%) và trong khi ó tính kh
thi trên 70%.
(2) Thăm dị các bi n pháp th c hi n gi i pháp “Nâng cao nh n
th c v v trí, vai trò c a trư ng C C ”. K t qu : nâng cao nh n th c
là vi c r t c n thi t (60%) và c n thi t (40%).
(3) Thăm dò gi i pháp “Thành l p ti p các trư ng C C t i
vùng BSCL”. Hơn 60% ch n phương án 2, như v y xây d ng trong
vùng 6-7 trư ng là h p lý, vì: phù h p v i ti m l c c a a phương
(80%), phù h p v i xu hư ng phát tri n m ng lư i GD H Vi t Nam
(89%) và phù h p v i nguy n v ng c a a phương (93%).
(4) Thăm dò gi i pháp “Tăng cư ng các i u ki n
phát tri n
trư ng C C m t cách b n v ng”. K t qu cho th y tăng cư ng u tư
cho trư ng C C là r t c n thi t, và các n i dung, bi n pháp
xu t là
có th
m b o th c hi n gi i pháp này.
3.3.2. Kh o nghi m gi i pháp t ch c H i ng trư ng (H T)
Ti n trình kh o nghi m: T ch c H i th o khoa h c.
- 23 -
- 24 -
N i dung: Xây d ng H T trư ng C C
ng Tháp: * S c n
thi t thành l p H T; * Ch c năng, nhi m v và m i quan h c a H T;
* Cơ c u t ch c H T.
- Các thành viên ương nhiên: 1.Ch t ch hay Phó Ch t ch UBND
t nh - Ch t ch H i ng trư ng. 2. Hi u trư ng – Thư ký H i ng
trư ng. 3. Bí thư ng u hay Phó Bí thư ng u trư ng.
- Các thành viên ư c b u:1. Hai n ba thành viên i di n cho
CB, GV có uy tín c a trư ng C C do H i ngh công nhân viên ch c
b u ch n. 2. Ba n b y thành viên i di n S Ban ngành t nh/UBND
các huy n, th , thành ph tr c thu c t nh. 3. Năm n b y thành viên i
di n Doanh nghi p, nh ng nhà giáo, nhà khoa h c, nh ng ngư i ho t
ng chính tr có uy tín và có ki n th c trong lĩnh v c giáo d c, ào t o
a phương. 4. M t thành viên i di n SV-HS do Ban ch p hành
oàn trư ng b u ch n.
* Cơ ch ho t ng
tài ã có nh ng óng góp c s lý lu n phát tri n lo i hình
C C
qu c gia nơng nghi p có n n kinh t chuy n i, ang ti n
hành CNH, H H; xác nh nhân t m i và tìm ra gi i pháp phát tri n
các trư ng C C vùng BSCL. Tuy nhiên,
có th v n d ng vào
vùng mi n khác, thì c n ti p t c nghiên c u b sung, hoàn thi n các gi i
pháp sao cho phù h p v i i u ki n, ti m l c m i c ng
ng, a
phương, vùng mi n.
(2) Ki n ngh
i v i cơ quan Nhà nư c
- B sung vào Lu t Giáo d c (năm 2005) có lo i hình trư ng
C C trong h th ng GDQD.
- H p nh t ba lo i hình trư ng C (C truy n th ng, C ngh và
C C ) thành trư ng C C tr c thu c a phương (UBND t nh/ thành
ph ) và ch u s qu n lý Nhà nư c v GD- T c a B GD- T.
(3) Ki n ngh
i v i B GD- T
- Ban hành Quy ch chính th c v ho t ng c a trư ng C C ;
- Xây d ng quy ch ào t o liên thông, chuy n ti p.
(4) Ki n ngh
i v i Chính quy n a phương
Thành l p H i ng trư ng và m t s b ph n (xem 3.2.2); xây
d ng cơ ch g n k t gi a nhà trư ng – Nhà nư c a phương – nhà
doanh nghi p.
(5) Ki n ngh
i v i Hi p h i C C Vi t Nam và các trư ng
C C
Hi p h i C C Vi t Nam và các trư ng C C thông qua nhi u
phương th c, hình th c tuyên truy n, qu ng bá lo i hình trư ng C C
n v i c ng ng, toàn xã h i.
K T LU N và KI N NGH
K t lu n
Xây d ng trư ng C C hi n nay nư c ta v n là nh ng v n
m i, có tính th i s v i nhi u n i dung c n ti p t c gi i quy t; do h n
ch v th i gian và năng l c, trong i u ki n cho phép, tác gi t ch c
thăm dò và kh o nghi m vi c áp d ng các gi i pháp
xu t, k t qu là
vi c phát tri n, m r ng các trư ng C C vùng BSCL th c hi n úng
n m t trong nh ng n i dung c a Ngh quy t i m i cơ b n và toàn
di n GD H Vi t Nam, phù h p xu th
i chúng hoá GD H, và quan
tr ng hơn: 1. Trư ng C C là cơ s ào t o nhân l c phù h p và có
hi u qu cao theo nhu c u phát tri n KT-XH a phương; 2. Trư ng
C C giúp th c hi n t t phân lu ng sau trung h c và thơng qua c
tính liên thơng c a mình cịn là nơi có
i u ki n thu n l i chuy n ti p
cho m i ngư i mu n h c các chương trình nâng cao và i h c sau khi
có trình
trung c p và cao ng; 3. Trư ng C C là môi trư ng ào
t o m , áp ng m i nhu c u cho ngư i lao ng ư c h c su t i
theo nguy n v ng, s trư ng và nhu c u xã h i trong xã h i h c t p.
Ki n ngh
(1) Ki n ngh v nh ng nghiên c u ti p theo