B
GIÁO D C VÀ ÀO T O
B
QU C PHÒNG
H C VI N QUÂN Y
PH M TÂN TI N
NGHIÊN C U NG D NG LASER Nd:YAG V I HAI
BƯ C SÓNG KHÁC NHAU C T M NG M T CHU
BIÊN I U TR GLƠCƠM GĨC ĨNG
CHUN NGÀNH: PH U THU T
I CƯƠNG
Chuyên ngành: Nhãn khoa
MÃ S : 62 72 56 01
TÓM T T LU N ÁN TI N S Y H C
HÀ N I 2008
Cơng trình ư c hồn thành t i:
H C VI N QUÂN Y
Ngư i hư ng d n khoa h c
PGS. TS TR N TH NGUY T THANH
PGS. TS NGUY N H NG GIANG
Ph n bi n 1:
Ph n bi n 2:
Ph n bi n 3:
Lu n án
ư c b o v trư c h i
ng ch m Lu n án c p Nhà nư c h p
t i H c vi n Quân y.
Vào h i .14 gi
00 ngày 30 tháng .12 năm 2008
Có th tìm lu n án t i:
- Thư vi n Qu c gia Vi t Nam
- Thư vi n H c vi n Quân y
- Thư vi n B nh vi n Trung ương Quân
i 108
DANH M C CƠNG TRÌNH VÀ BÀI BÁO Ã CƠNG B
C A TÁC GI
1. Ph m Tân Ti n, Nguy n H ng Giang, Tr n Nguy t Thanh (2003),
Nh n xét m t s thông s kĩ thu t laser Nd:YAG c t m ng m t, T p chí Y
h c Vi t Nam, 293, Tr. 110-114.
2. Ph m Tân Ti n, Nguy n H ng Giang (2003), K t qu theo dõi m t năm
i u tr glơcơm có ngh n
ng t b ng phương pháp s d ng laser Nd:YAG
c t m ng m t chu biên, T p chí Y h c Vi t Nam, 293, Tr. 115-120.
3. Tr n Nguy t Thanh, Ph m Tân Ti n, Nguy n H ng Giang (2007),
Ph i h p laser hi u ng nhi t và quang phá h y c t m ng m t chu biên:
nh n xét bư c
u các thông s laser, T p chí Nhãn khoa Vi t Nam, 9, Tr. 3-
8
4. Lê Th
ông Phương, Ph m Tân Ti n,
k t qu bư c
us
Tùng Lâm (2007), ánh giá
d ng laser Nd:YAG 532 nm quang ơng i u tr d
phịng bong võng m c, T p chí Nhãn khoa Vi t Nam, 9, Tr. 22-30
5. Ph m Tân Ti n, Tr n Nguy t Thanh, Nguy n H ng Giang (2008), K t
qu theo dõi nhãn áp sau m t năm c t m ng m t b ng ph i h p laser
Frequency-doubled Nd:YAG và Q-switched Nd:YAG i u tr glơcơm góc
óng, T p chí Nhãn khoa Vi t Nam, 10, Tr. 53-58.
2
1
2. Nh ng óng góp m i c a lu n án
GI I THI U LU N ÁN
1.
tv n
1. L n
Năm 1960 thi t b laser
u tiên ra
i và ã nhanh chóng ư c các
nhà nhãn khoa ón nh n và ng d ng trong c t m ng m t(MM)
i u
u tiên th c hi n phương pháp ng d ng ph i h p hai lo i
hi u ng nhi t và quang h y c a laser Neodym:YAG, là frequencydoubled Nd:YAG và laser Q-switched Nd:YAG, c t m ng m t i u tr
tr glơcơm góc óng. Hai lo i hi u ng laser ư c ng d ng ph bi n
glơcơm góc óng
trong c t MM là hi u ng nhi t và hi u ng quang h y, m i lo i có
c a phương pháp và h n ch các bi n ch ng khi ph i h p hai laser c t
nh ng ưu, như c i m riêng nhưng
u g p khó khăn nh t
m ng m t. Phương pháp này giúp vi c c t MM b ng laser tr nên d
nh ng m t có MM màu nâu s m, dày
ngư i châu Á.
hi u qu c t MM b ng laser i u tr glôcôm
nh
tăng cư ng
lo i MM này, nhi u ph u
dàng hơn và
Vi t nam. Nghiên c u ã
c bi t h n ch
ánh giá ư c hi u qu
ư c bi n ch ng ch y máu.
2. Nghiên c u ã ưa ra ư c quy trình i u tr , kĩ thu t và các thông
thu t viên trên th gi i ã ph i h p hai lo i laser hi u ng nhi t và
s c a hai lo i laser trong ph i h p c t m ng m t
quang phá h y trong c t MM, phương pháp này ã em l i k t qu r t
cách hi u qu , và có th áp d ng ph bi n
t t.
laser.
Vi t nam ã có m t s báo cáo nghiên c u s d ng laser Q-
switched- Nd:YAG c t MM chu biên i u tr glôcôm góc óng, nhưng
các cơ s
ã trang b máy
3. B c c c a lu n án:
chưa có cơng trình nào nghiên c u ph i h p hai bư c sóng laser
ngư i Vi t nam m t
Lu n án g m 114 trang, g m:
Nd:YAG: frequency-double Nd:YAG bư c sóng 532 nm có hi u ng
tv n
2 trang
nhi t và laser Q-switched-Nd:YAG bư c sóng 1064 nm hi u ng quang
T ng quan
35 trang
h y
c t MM chu biên i u tr glơcơm góc óng. Vì v y, chúng tôi
i tư ng và phương pháp
12 trang
K t qu
21 trang
c a phương pháp ph i h p hai laser
Bàn lu n
42 trang
frequency-double Nd:YAG và Q- switched Nd:YAG c t m ng
K t lu n
2 trang
m t chu biên i u tr glơcơm góc óng ngun phát
Có 27 b ng, 5 bi u
ti n hành nghiên c u
1.
tài v i m c tiêu:
ánh giá hi u qu
2. Xác
nh các thông s c a hai laser này trong c t m ng m t
ngư i Vi t nam.
, 21 hình nh.
Có 156 tài li u tham kh o: Ti ng Vi t: 13, ti ng Anh: 140, ti ng Pháp:
2, ti ng Nga: 1.
Có 3 ph l c
3
4
CHƯƠNG 1: T NG QUAN
MM i u tr glơcơm góc óng, tuy nhiên lo i laser này l i thư ng th t
1.1. M t s nét v s hình thành và lưu thông th y d ch
Th y d ch (TD) ư c t o thành ch y u
phòng (HP), sau ó qua l
các n p th mi và
b i v i lo i MM sáng màu. S ra
vào h u
ng t ra ti n phịng. TD thốt kh i ti n
i c a laser argon vào nh ng năm
1970 ã em l i hi u qu lâm sàng trong kĩ thu t m MM và ư c coi
là qui trình i u tr glơcơm góc óng. Nhi u tác gi
ã ưa ra các báo
phịng qua góc MM-giác m c. Kho ng 85-90% TD thoát lưu qua ư ng
cáo thành công s d ng laser argon trong c t MM . Tuy nhiên,
chính là bè, mao qu n, 10-15% thoát qua ư ng ph là màng b
màu nâu và xanh laser argon g p th t b i khá cao. Schwartz(1978) g p
ào-
c ng m c.
th t b i 20%
1.2. Cơ ch b nh sinh glơcơm góc óng
1980, laser Q-switched Nd:YAG ra
- Cơ ch ngh n
ra có ưu th trong c t MM. Lo i laser này c t MM không ph thu c vào
ng t : Do c n tr lưu thơng TD t h u phịng qua
MM màu xanh, 35%
MM
MM màu nâu. Vào nh ng năm
i, v i hi u ng quang h y ã t
khe MM và th th y tinh (TTT), làm tăng áp l c HP gây tăng nhãn
màu s c, tuy nhiên d gây ch y máu và cũng khó khăn
áp(NA). Thư ng g p
nâu, dày. Nhi u nghiên c u cho th y s d ng ơn thu n m t lo i laser
nh ng m t ti n phịng (TP) nơng, TTT d y hơn,
nh ng MM
c t MM thư ng g p m t s khó khăn và t l ph i ti n hành i u tr t 2
tr c nhãn c u ng n hơn.
- Cơ ch ngh n góc TP: Thư ng g p khi
ng t dãn, chân MM d y
lên áp vào vùng bè gây óng góc. M t khác, ngh n
lưu thơng t HP ra TP, làm cho MM chu biên b
ng t làm c n tr
y ph ng ra trư c áp
l n tr lên khá cao, t l bi n ch ng cũng cao hơn.
kh c ph c h n
ch c a s d ng t ng lo i laser ơn thu n m t s tác gi
ã s d ng
ph i h p laser hi u ng nhi t và hi u ng quang h y trong c t MM như
vào TP gây óng góc, làm TD khơng thốt qua vùng bè gây tăng NA.
Goin (1990), Ho (1992), Motschmann(1995), Pandav(2007). K t qu
1.3.C t m ng m t b ng laser trong i u tr glôcôm
ph i h p laser trong c t MM ã cho k t qu r t t t, phát huy ư c ưu
1.3.1. Cơ ch c t m ng m t b ng laser i u tr glôcôm: Tia laser i
i m v tác
qua giác m c t o l m trên MM mà không c n m nhãn c u, t o ư ng
bi t
lưu thông m i cho TD t HP ra TP, gi i quy t ư c cơ ch ngh n
1.3.3. Ch
ng
t . Khi TD lưu thơng ư c ra TP thì áp l c HP gi m xu ng, chân MM
không b
y ra trư c, nh
ó góc TP m l i, giúp TD lưu thông t TP
ng sinh h c c a m i lo i laser, t l thành công cao,
nh ng m t màu nâu, m t
nhu mô ch t, dày
c
ngư i châu Á.
nh c t m ng m t b ng laser
Tương t như c t MM b ng ph u thu t. Tr m t s trư ng h p như
giác m c m
c, TP quá nông, m t rung gi t nhãn c u nhi u, b nh
ra ngồi nhãn c u.
nhân khơng h p tác.
1.3.2.
1.3.4. Ưu i m c a c t m ng m t b ng laser: Ch c n dùng thu c tê b
M t s nét l ch s c t m ng m t b ng laser i u tr glôcôm
Năm 1960, thi t b
laser
u tiên ra
i và Snyder(1967),
Perkin(1973) ã thành công trong s d ng laser ruby quang ông m
m t, khơng ph i m nhãn c u, có th
m
ơn gi n, có th làm vi c s m.
i u tr ngo i trú, chăm sóc sau
6
5
1.3.5. Như c i m c a c t m ng m t b ng laser: Không th c hi n
ư c
m t có giác m c b m
c, ti n phịng q nơng, b nh nhân
2.1.2.Tiêu chu n lo i tr : M t có giác m
c, ti n phịng q nơng,
rung gi t nhãn c u nhi u, b nh nhân không h p tác, b nghiên c u.
không h p tác, m t rung gi t nhãn c u nhi u.
2.2. Phương pháp nghiên c u:
1.4. Các tương tác c a laser v i t ch c sinh h c
2.2.1. Thi t k nhiên c u: Can thi p lâm sàng,ti n c u, khơng có
1.4.1. Hi u ng nhi t
ch ng.
1.4.2. Hi u ng quang h y
2.2.2. C m u nghiên c u: Tính theo cơng th c: n
1.4.3. Hi u ng quang- hóa h c.
1.5. M t s laser ph bi n ư c dùng trong c t m ng m t:
1.5.1. Laser argon: Tác
pxq
d2
Theo tính tốn s m t c n nghiên c u là 73. Trong nghiên c u là 82
ng hi u ng nhi t
m t.
1.5.2. Laser Neodym:YAG:
- Laser Q-switched Nd:YAG: có tác
= Z2− α / 2 x
1
i
2.2.3. Phương ti n nghiên c u: B ng th l c, h p th kính, nhãn áp k
ng hi u ng quang h y
- Laser frequency-doubled Nd:YAG: có tác
Maclakov qu cân 10g, th trư ng k Maggiore, máy soi áy m t tr c
ng hi u ng nhi t.
ti p, sinh hi n vi có g n máy nh, kính 3gương Goldmann. Phương ti n
1.6. M t s kĩ thu t c t m ng m t b ng laser.
ph u thu t: kính ti p xúc Abraham, máy laser Nd:YAG bư c sóng 532
1.6.1 C t MM b ng laser argon
nm nhãn hi u Laserex Integre SP, máy laser Q-switched Nd:YAG bư c
1.6.2.C t MM b ng laser Q-switched Nd:YAG
sóng 1064 nm nhãn hi u Laserex LQ2106.
1.6.3. C t MM b ng ph i h p laser hi u
2.3. Qui trình nghiên c u:
ng nhi t và quang h y:
Dùng laser hi u ng nhi t (như laser argon, frequency-double Nd:YAG)
quang ông MM trư c sau ó xuyên th ng b ng laser quang h y (laser
Q-switched Nd:YAG)
CHƯƠNG 2:
2.1.
i tư ng nghiên c u: B nh nhân góc óng nguyên phát ư c c t
108 t tháng 8/2004
n
tháng 4 năm 2007.
2.1.1. Tiêu chu n l a ch n: B nh nhân glơcơm góc óng nguyên phát
giai o n s m ti m tàng và sơ phát, góc ti n phịng óng < ½ chu vi,
lo i MM màu nâu, m t
nhu mô ch t,ít h c.
có ch nh kính, o th trư ng, nhãn áp, khám giác m c, ánh giá ti n
phòng, góc ti n phịng theo phân
I TƯ NG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
MM chu biên b ng laser t i B nh vi n TƯQ
2.3.1. ánh giá lâm sàng trư c i u tr : Khám xét lâm sàng, o th l c
v trí laser
Shaffer, tình tr ng MM và l a ch n
c t MM. Khám ánh giá tình tr ng th th y tinh, tình
tr ng ĩa th giác.
2.3.2. Phương pháp i u tr : B nh nhân có cơn tăng nhãn áp ư c cho
thu c h nhãn áp trư c khi ph u thu t. Ti n hành laser c t MM khi nhãn
áp v bình thư ng, giác m c trong tr
l i. Tra thu c co
pilocarpin 1-2%, tra Dicain 1% 2-3 l n trư c khi laser.
ng t
8
7
i u tr g m 2 bư c: Bư c 1: s
Nd:YAG quang ơng v trí m MM. Thơng s laser ư c
kính h i t tia 100-500µm, cơng su t 300-800mW,
giây, s phát b n 4-12 phát
t:
ư ng
dài xung 0,2-0,5
t ư c v t quang ông màu en nh t,
MM m ng i 1/2-2/3 chi u dày. Bư c 2: s d ng laser Q-switched
Nd:YAG xuyên th ng MM, thơng s
2-7mj, s phát b n có th t i 15 phát
CHƯƠNG 3: K T QU
d ng laser frequency-double
ư c
t như sau: Năng lư ng t
t o ư c l c t MM có ư ng
3.1.
NGHIÊN C U
c i m b nh nhân trư c i u tr : T ng s m t: 82 m t, s b nh
nhân: 60 (20 nam-33,3%, 40 n -66,7%). Tu i trung bình 58,8±9,56 (t
38-79 tu i). Giai
o n b nh: glơcơm góc
óng ti m tàng 47 m t
(57,3%), sơ phát 35 m t (43,7%). Th l c 3/10 tr lên 73 m t (89,1%),
NT 3m-3/10 có 7 m t (8,5%), <
NT 3m có 2 m t (2,4%). Nhãn áp
trung bình 17,67±1,75 mmHg (t 15-25 mmHg). Th trư ng 100% m t
kính 200-500µm. Sau i u tr tra thu c có kháng sinh và steroid.
chưa có bi n
2.3.3.Theo dõi sau i u tr : Theo dõi s m: 1 gi ,1 ngày, 1tu n, 1 tháng.
có lõm ĩa (97,6%). T t c các m t có góc ti n phịng óng <1/2 chu vi
Theo dõi mu n: 1, 3, 6, 9, 12 tháng. N i dung theo dõi: th l c, nhãn áp,
và chưa có dính góc.
th trư ng(b t
3.2. K t qu sau i u tr
u o sau 3tháng), tình tr ng l c t MM, góc ti n phịng,
ĩa th giác. Theo dõi x lí các bi n ch ng trong và sau i u tr : b ng
giác m c, ch y máu, t n thương th th y tinh, tăng nhãn áp, viêm màng
b
ào, t n thương áy m t...Ghi nh n các s li u theo dõi lâm sàng và
i. Lõm ĩa sinh lí 3/10 có 2 m t (2,4%), 80 m t không
3.2.1. K t qu th l c: Sau i u tr th l c ít bi n
nh và tăng. Th l c≥3/10 chi m t l cao
i, a ph n th l c n
các th i i m theo dõi. Sau
1 ngày là 86,6%, 1 tu n là 95,1%, 1 tháng là 92,7% và
các thông s laser vào phi u theo dõi.
mu n
2.3.4. ánh giá k t qu ph u thu t:
3.2.2. K t qu nhãn áp
- ánh giá thành công v gi i ph u: t o ư c l c t MM.
-
u
t l 97,6
giai o n
n 98,8%.
B ng 3.6: K t qu nhãn áp trung bình giai o n s m sau i u tr
ánh giá k t qu chung: Thành công: T o ư c l c t MM, nhãn áp
gi i h n bình thư ng, gi
ư c ch c năng th giác. Th t b i: không t o
ư c l c t, có l c t thơng mà nhãn áp v n tăng dù h tr thu c tra m t
h nhãn áp, ph i chuy n c t bè.
2.4. X lí s li u: Các s li u thu th p ư c, nh p vào máy vi tính và
ư c x lí b ng ph n m m SPSS-11.5. S d ng phương pháp so sánh
test T ghép c p, test ANOVA, test Wicoxon.
Th i gian
S m t (n)
Nhãn áp trung
bình (mmHg)
SD
Trư c i u tr
82
17,67
1,75
Sau 1 gi
82
18,10
2,64
Sau 1 ngày
82
17,43
1,65
Sau 1 tu n
82
17,53
2,54
Sau 1 tháng
82
17,45
1,49
9
B ng 3.13: K t qu nhãn áp trung bình giai o n mu n sau i u tr
S m t (n)
Th i gian
NA TB (mmHg)
SD
Sau 3 tháng
82
17,35
1,33
Sau 6 tháng
82
17,19
1,07
Sau 9 tháng
82
17,21
1,12
Sau 12 tháng
82
17,32
1,41
Nhãn áp trung bình sau i u tr
giai o n s m và tháng th 3,12 so
v i trư c i u tr khơng có s khác bi t (p>0,05),
tháng th 6,9 nhãn
áp trung bình h có ý nghĩa (p<0,05). Sau 12 tháng khơng có m t nào
nhãn áp quá 24 mmHg.
3.2.3. K t qu th trư ng: Sau 12 tháng ch có 1 m t (1,2%) th trư ng
thu h p 50
phía mũi.
3.2.4. Tình tr ng l c t m ng m t: kích thư c ư ng kính trung bình l
c t
t 279,87±85,65 µm (t 150-500 µm), sau 12 tháng l c t ít thay
i kích thư c,
t 281,09±84,85 µm và khơng b
óng l i.
3.2.5. Tình tr ng góc ti n phịng: Sau 1 tu n 92,7% s m t tăng
m
góc ít nh t
m
1 góc ph n tư tr lên, sau 1 tháng t l này là 100%.
góc trung bình theo phân
này tăng lên
Schaffer trư c i u tr là 1,71±0,4.
m
các th i i m 1 sau tu n, 1,3,6,9 và 12 tháng có ý nghĩa
(p<0,0001) so v i trư c i u tr .
3.2.6.Tình tr ng ĩa th giác: Khơng có thay
i so v i trư c i u tr .
3.3 Bi n ch ng: Bi n ch ng ch y máu 7,3%, b ng giác m c 4,8%, tăng
nhãn áp 6,09%, viêm màng b
trư c(dính góc) 10,9%
ào 1,2%, dính sau 1,2%, dính
11
10
3.4.
CHƯƠNG 4: BÀN LU N
ánh giá k t qu thành công và th t b i: Thành công v gi i ph u
t 100% c t ư c MM trong m t l n i u tr . K t qu chung: thành
công v c gi i ph u và ch c năng
4.1. Nh n xét k t qu ch c năng
4.1.1. Nh n xét v k t qu th l c: Sau 12 tháng, s m t có th l c
t 98,8%, th t b i 1,2%.
3.5. K t qu các thông s laser
<3/10 gi m d n, sau 1 tháng khơng có m t nào th l c <
3.5.1. Thông s laser frequency-double Nd:YAG
m t th l c ≥ 7/10 tăng nhi u nh t vào tháng th 3 sau i u tr , có l
ây là giai o n th l c ph c h i và n
B ng 3.20: Các thông s laser frequency-doubled Nd:YAG
Thông s laser
Trung bình
81,28
Cơng su t (mW)
532,31
116,10
Th i gian (giây)
0,36
0,11
S phát b n
5,26
2,01
Năng lư ng/phát b n(mj)
194,93
73,75
T ng năng lư ng/m t(mj)
1121,46
471,59
4.1)
SD
239,02
nh (bi u
NT 3m. S
ư ng kính (µm)
NT3
m
60,00%
NT3m-<3/10
3/10- < 7/10
≥7/10
50,00%
40,00%
30,00%
20,00%
10,00%
0,00%
Tr−íc
PT
Sau
PT 1
ngµy
Sau Sau
Sau Sau
Sau Sau
PT 3 PT 6 PT 9 PT 12
PT 1 PT 1
tuần tháng tháng tháng tháng tháng
3.5.2 Thụng s laser Q-switched Nd:YAG
Bi u
B ng 3.21: K t qu các thơng s laser Q-switched Nd:YAG
Thơng s laser
Trung bình
S phát b n
8,2
3,8
Năng lư ng/ phát b n (mJ)
4,93
2,89
T ng năng lư ng/m t (mj)
36,6
ánh giá s bi n
SD
16,65
T ng năng lư ng c a c hai laser hi u ng nhi t và quang h y
MM thành công là 1158,07±474,38 mJ.
bi n
4.1: Tình hình th l c trư c và sau i u tr
i th l c, chúng tôi th y giai o n s m th l c ít
i. Tuy nhiên, s m t th l c gi m x y ra nhi u nh t
th i i m
sau 1 ngày i u tr v i t l 6,09%, i u này phù h p do m t s bi n
ch ng s m như b ng giác m c, tăng nhãn áp, sau 12 tháng s m t có th
l c gi m là 3,6%, giai o n này th l c gi m là do
c t
tri n
c th th y tinh ti n
b nh nhân cao tu i. Schwartz (1986), theo dõi sau 2 năm c t
MM b ng laser Nd:YAG th y s m t có th l c gi m là 8,84%. Goin và
c ng s (1990) ph i h p laser argon và Nd:YAG c t MM th y s m t
có th l c gi m là 8,33%. Lí do gi m th l c các tác gi nêu ra là do
c
th th y tinh ti n tri n, lo n dư ng giác m c. Fleck (1997) theo dõi sau
13
12
3 năm th y k t qu th l c gi a phương pháp c t MM b ng ph u thu t
và laser khơng có s khác nhau.
4.1.2. Nh n xét v nhãn áp: Nhãn áp trung bình trư c i u tr không
cao (17,70±1,65 mmHg) do b nh
giai o n s m, m t có tăng nhãn áp
ã ư c i u ch nh b ng thu c trư c khi laser c t MM. Sau i u tr có 5
m t tăng nhãn áp trên 5 mmHg (t l 6,09%), 4 m t tăng trong gi
u,
1 m t tăng sau 5 ngày, sau 3 ngày i u tr b ng b ng thu c h nhãn áp,
nhãn áp
áp.
u tr v gi i h n bình thư ng, không c n thêm thu c h nhãn
các th i i m theo dõi
n 12 tháng khơng có m t nào tăng quá
24 mmHg. Di n bi n nhãn áp n
gi i h n bình thư ng,
nh v i m c nhãn áp trung bình
l ch chu n th p d n và n
phương pháp test T ghép c p cho th y, nhãn áp
nh. So sánh b ng
các th i i m sau 1
gi , 1 ngày, 1tháng, 3 tháng và 12 tháng so v i trư c i u tr khơng có
Bi u
4.2: Bi u
di n bi n nhãn áp trư c và sau i u tr 12 tháng
Di n bi n c a nhãn áp trư c và sau i u tr (Bi u
4.2) cho th y
s khác bi t (p>0,05). T i th i i m 6 và 9 tháng nhãn áp gi m có ý
nhãn áp tăng cao nh t sau 1 gi , i u này tương ng v i tăng nhãn áp
nghĩa so v i trư c i u tr (p<0,05). Như v y, g i ý cho ta ph i ti p t c
thư ng x y ra
theo dõi nhãn áp vì nhãn áp có th tăng
ch trong kho ng trung bình 17,2-17,4 mmHg. Rõ ràng, c t MM b ng
các th i i m mu n hơn.
gi
u, sau 1 tháng
n 12 tháng nhãn áp ít dao
ng,
Motsmann (1995) c t MM b ng ph i h p laser hi u ng nhi t và quang
laser
h y, theo dõi 2,8 năm th y 89% m t trong gi i h n bình thư ng. Fleck
m c tiêu quan tr ng trong i u tr glôcôm.
(1997) trong m t nghiên c u c t MM b ng ph u thu t và laser i u tr
4.1.3. Nh n xét tình tr ng th trư ng: Trư c i u tr , 100% m t khơng
glơcơm góc óng c p tính cho th y k t qu nhãn áp khơng có s khác
có bi n
bi t gi a hai phương pháp. T l nhãn áp bình thư ng sau c t MM b ng
t hi u qu cao, ã i u ch nh và duy trì nhãn áp n
i th trư ng do các m t
i u tr , th trư ng a s không bi n
u
nh, m t
giai o n s m c a b nh. Sau
i, ch có m t m t th trư ng thu
laser 3 năm là 71, 4%, t l này c a chúng tơi cao hơn có th do th i
h p 50
gian theo dõi còn ng n và a s b nh
góc có dính góc 8 cung gi và óng ½ chu vi, nhãn áp 24 mmHg, nên
giai o n s m.
phía mũi vào tháng th 12, chi m t l 1,2%. M t này khi soi
m t này ã chuy n c t bè. M t s tác gi cho r ng m c t n h i th
trư ng c a glơcơm góc óng liên quan ch t ch v i m c tăng nhãn áp
hơn góc m nguyên phát. Tuy nhiên, các nghiên c u cũng cho th y
15
14
nhóm b nh nhân glơcơm góc óng ngun phát khơng có tri u ch ng có
xu hư ng xu t hi n b nh lí th th n kinh, gây t n h i th trư ng cao hơn
switched Nd:YAG, và
m góc tăng
c b n góc ph n tư. Các tác gi
ã s d ng các thi t b ch n ốn hình nh hi n
i
o chính xác góc
nhóm b nh có tri u ch ng.
ti n phịng b ng siêu âm.
4.2. Nh n xét k t qu th c th
kho ng m góc AOD (angle-opening distance)
4.2.1. Tình tr ng l c t m ng m t: T o l c t thành công trong 1 l n
m c 250 và 500 µm (AOD250 và AOD500) và di n tích vùng ngách
i u tr
82/82 m t(100%).
m c a góc ư c o b ng cách s d ng
i m cách c a c ng
c a góc ARA (angle recess area). K t qu khám trên 55 m t cho th y:
ngư i châu Á. Kích thư c l c t ban
c t MM lo i màu nâu, dày
ây là l i th c a ph i h p hai laser trong
AOD250, AOD500 và ARA t t c
u
t ư c t 150-500µm, trung bình 279,87±85,65µm. Sau 12 tháng theo
dõi, kích thư c l c t g n như khơng
i, khơng có l c t nào b
u tăng có ý nghĩa sau m m ng
m t b ng laser (p<0,002). Nghiên c u c a Tr n Th Nguy t Thanh và
óng
Nguy n Th Hoàng Th o (2007) trên ngư i Vi t nam g m các b nh
l i. Theo m u lí thuy t ư c Fleck B.W.(1990) ưa ra thì m t ư ng
nhân glơcơm góc óng ngun phát giai o n ti m tàng và sơ phát
kính l c t 10-15µm s phịng ng a ư c glơcơm góc óng do ngh n
cũng th y t t c các góc ti n phịng
ng t . M t s tác gi th y glơcơm c p tính v n x y ra trong khi t n
t i l c t có ư ng kính nh
kính l c t t i thi u ph i
hơn 100µm. Nhi u tác gi khun ư ng
t t 150-200µm, chúng tơi cũng
ng ý v i
u tăng
m sau khi laser c t
m ng m t. Các tác gi cho r ng khi dòng th y d ch i qua l c t s
y
chân m ng m t ph ng ra, làm góc ti n phịng m r ng, i u này
c
bi t hi u qu khi các góc ti n phịng óng cơ năng chưa có dính góc.
nh n xét này.
4.2.3. Tình tr ng ĩa th giác: Trư c i u tr có 2 m t (2,4%) có t l
Trong nghiên c u c a chúng tơi, ch có 2 m t có ư ng kính l c t
lõm ĩa 3/10. Sau i u tr khơng th y thay
150µm do cịn d i nhu mơ sát b l c t, sau khi laser b xung c t d i
m t ư c theo dõi t i các th i i m trong m t năm. M t s nghiên c u
nhu mơ kích thư c l c t tăng lên 200µm. Sau 12 tháng, các m t có kích
ã ch ra r ng s phá h y th n kinh th giác trong glơcơm góc óng
thư c l m t 200-500µm, khơng có m t nào x y ra glơcơm c p tính.
4.2.2. Nh n xét v
(100%)
u tăng
m góc ti n phịng: Sau 1 tháng t t c 82 m t
m góc
ít nh t m t góc ph n tư, sau 3 tháng
chúng tơi th y a ph n (84,1%) tăng
K t qu
m góc
m góc trung bình theo phân
3 góc ph n tư tr lên.
Shaffer sau i u tr cũng
tăng rõ r t so v i trư c i u tr , có ý nghĩa v i p<0,0001. Gazzard
(2003) nghiên c u trên 55 m t góc óng c p
ngư i châu Á th y có s
m r ng góc sau c t MM chu biên b ng laser argon ph i h p v i Q-
i ĩa th giác
t t c các
nguyên phát ph thu c vào nhãn áp hơn là glơcơm góc m nguyên phát.
Chúng tôi nh n th y b nh nhân trong nhóm nghiên c u c a chúng tơi
sau c t m ng m t b ng laser ã i u ch nh t t nhãn áp, có l nh k t
qu này mà khơng có s bi n
i th n kinh th giác sau m t năm theo
dõi.
4.3. Nh n xét v bi n ch ng
4.3.1. Bi n ch ng ch y máu: Các tác gi
u cho r ng bi n ch ng ch y
máu t i v trí c t thư ng ph bi n hơn khi s d ng laser hi u ng quang
17
16
h y
c t m ng m t, và hi m g p hơn khi s d ng laser hi u ng nhi t
8-57 %, s
li u t
8 nghiên c u), t l này v i laser Q-switched
như laser argon, frequency-double Nd:YAG. Các nghiên c u cũng cho
Nd:YAG là 22% (t 0-69%, s li u t 13 nghiên c u), và khi s d ng
th y t l ch y máu khi dùng ph i h p laser hi u ng nhi t và quang h y
ph i h p hai laser trên t l này là 9% (t 8-10%, s li u t 2 nghiên
th p hơn h n khi s d ng ơn thu n m t lo i laser hi u ng quang h y
c u). K t qu nghiên c u c a chúng tơi có bi n ch ng t n thương giác
trong c t m ng m t. T l ch y máu trong nghiên c u c a chúng tôi là
m c là 4,8%, th p hơn t l trung bình
7,3%, trong nghiên c u c a Pandav (2007) khi ph i h p hai laser argon
v i s d ng t ng lo i laser Argon ho c Q-switched.
và Nd:YAG là 4,8%. T l này th p hơn nhi u khi so sánh v i s d ng
4.3.3. T n thương th th y tinh: Trong nghiên c u c a chúng tôi
laser quang h y ơn thu n, như trong nghiên c u c a Tr n Nguy t
không th y trư ng h p nào t n thương th th y tinh do laser. Tuy nhiên
Thanh và c ng s (2000) t l ch y máu là 19,5%, c a Goin (1990) t l
cũng ã có tác gi c nh báo nguy cơ laser c t MM có th gây t n
ch y máu t i 67%. Rõ ràng dùng laser hi u ng nhi t quang ông trư c
thương bao trư c và
v trí c t ã h n ch
4.3.4. Tăng nhãn áp: H u h t các tác tác gi
ư c bi n ch ng ch y máu.
c giác m c sau laser m MM
c TTT c c b .
u cho r ng, tăng nhãn áp
4.3.2. T n thương giác m c: chúng tôi quan sát ư c ch y u là hi n
sau c t m ng m t b ng laser là bi n ch ng khá ph bi n, và x y ra s m
tư ng giác m c phù nh , màu hơi
và thư ng nh ng gi
i di n v i v trí laser c t
u sau i u tr . Các nghiên c u cũng cho th y
ây là hi n tư ng b ng và t n thương n i mô giác m c do
tăng nhãn áp x y ra sau c t MM b ng laser argon không khác bi t so
ng nhi t c a năng lư ng laser, thư ng x y ra sau khi laser
v i c t MM b ng laser Q-switched Nd:YAG [22]. Tuy nhiên, trong
m ng m t.
tác
c tr ng
frequency-doubled Nd:YAG quang ông m ng m t Tuy nhiên, giác
nghiên c u c a chúng tôi t l này ch
m c phù nh nên v n không nh hư ng
s m trong 24 gi
n bư c s d ng laser Q-
m c 6,09%, và nhãn áp tăng
u sau i u tr , k t qu c a chúng tơi có 4/5 m t tăng
wsitched Nd:YAG xuyên th ng m ng m t. Phù giác m c cũng làm
nhãn áp ngay sau gi
gi m th l c sau khi i u tr , phù giác m c t n t i kho ng 24
các m t có tăng NA v n duy trì ư c l c t MM t 150-300µm. Chang
thì gi m d n, sau 1 tu n giác m c trong tr
n 48 gi
u, 1 m t tăng NA sau 5 ngày. Chúng tơi th y
l i hồn tồn. Theo
và c ng s (1991) th y 10% tăng nhãn áp sau m MM b ng laser argon,
c giác m c theo sau c t
Kitazawa (1989) th y 22,2% tăng nhãn áp sau c t m ng m t b ng laser
MM b ng laser argon và laser Q-switched Nd:YAG v cơ b n là tương
Q-switched Nd:YAG, Ho và c ng s trong k t qu nghiên c u s d ng
Wormington thì t n su t trung bình x y ra
i v i phương pháp ph i h p s d ng laser argon trư c
laser argon ph i h p laser Q-switched Nd:YAG cũng th y tăng nhãn áp
r i ti p theo s d ng laser Q-switched Nd:YAG c t MM thì t l trung
sau i u tr là 25%. K t qu tăng nhãn áp sau i u tr c a chúng tơi th p
bình
hơn, có l do s m t giai o n ti m tàng chi m a s (57,3%) trong
ương nhau.
c giác m c th p hơn. Tác gi
th y r ng t l trung bình
ã t ng h p các nghiên c u thì
c giác m c sau s d ng laser argon 24% (t
nghiên c u.
19
18
4.3.5. Viêm màng b
h u h t b nh nhân
ào và dính sau: Nhi u nghiên c u ch ra r ng
u có viêm màng b
ào (MB ) trư c tho ng qua
4.3.7. S
óng l i l c t m ng m t: Sau 12 tháng, chúng tôi không g p
trư ng h p nào l c t MM b
óng l i, kích thư c l c t duy trì n
nh.
có tri u
Trong m t nghiên c u c a Robin và Pollack (1984) cho th y l c t b
ch ng lâm sàng sau m MM b ng laser hi u ng nhi t g p nhi u hơn so
óng l i sau c t MM b ng laser argon là 30% và khơng có trư ng h p
m c
nh sau c t MM b ng laser. Tuy nhiên, viêm MB
v i laser hi u ng quang h y. Nguyên nhân gây viêm là do ch n thương
nào l c t b
MM d n
c ng s th y t l
n gi i phóng m nh v n t ch c MM và s c t , phá v hàng
óng l i khi s d ng laser Q-switched Nd:YAG. Goin và
óng l i l c t MM khi s d ng ph i h p laser argon
rào máu th y d ch và gi i phóng các y u t gây viêm ti m n. Do v y
và Q-switched Nd:YAG là 0,5%, các tác gi cho r ng t l l c t óng
t t c các b nh nhân nghiên c u c a chúng tôi
u ư c r thu c ch ng
l i sau c t MM b ng ph i h p laser argon và Q-switched Nd:YAG
viêm kèm kháng sinh như Tobradex, Opsadex ngay sau i u tr và kéo
không khác bi t so v i c t MM b ng laser Q-switched ơn thu n. Teoh
dài m t tu n.
(2000) ã quan sát s
Dính sau b
ng t vào m t trư c th th y tinh thư ng là di ch ng
sau viêm MB . Chúng tôi ch g p m t ca viêm màng b
ào và dính
óng l i l c t MM b ng laser argon theo sau s
tái phát tri n bi u mô s c t MM. Tác gi cho r ng s tăng nhanh s c t
liên quan
n óng l i l c t MM, và thư ng ph bi n hơn
iv ic t
sau (1,2%).
MM b ng laser argon. Rõ ràng k t qu nghiên c u c a chúng tôi cho
4.3.6. Dính chu vi m ng m t ra trư c (dính góc): S m t có dính góc
th y s ph i h p hi u ng nhi t và hi u ng quang h y c a hai bư c
ti n phòng (TP) sau 12 tháng theo dõi có 9 m t (10,98%), a s m c
sóng laser Nd:YAG trong c t MM b ng laser ã làm gi m nguy cơ gây
dính nh dư i 4 cung gi . Ch có m t m t dính 8 cung gi , m t này
viêm làm óng l i l c t MM, giúp l c t duy trì t t, không b
nhãn áp
m c tăng nghi ng 24 mmHg, kèm theo có thu h p th trư ng
4.3.8. Bi n ch ng khác: Chúng tôi không g p m t s bi n ch ng khác
cịn 50
phía mũi, nên ã chuy n sang c t bè. Choi J S và c ng s
sau m MM b ng laser ư c m t s báo cáo ã nêu như:
óng l i.
T n thương
(2005) th y 32,2% dính góc sau laser c t MM v i th i gian theo dõi 34
võng m c, glơcơm ác tính, nhìn ơi và lóa m t v.v...
tháng. S dính góc ư c ghi nh n khi có dính chu vi MM trên 15
4.4. ánh giá k t qu
ho c xu t hi n nh ng i m dính m i sau laser. Tác gi cũng nh n xét
4.4.1. Thành công v m t gi i ph u: V gi i ph u chúng tơi th y 100%
r ng nh ng m t có nhãn áp cao m t gi trư c và sau laser, nh ng m t
m t
có h i ch ng MM ph ng thư ng liên quan
(1992), De Silva và c ng s (2007) khi s d ng ph i h p laser argon và
n s dính góc sau laser. T
l dính góc TP c a chúng tơi th p hơn có l do m t
u c t ư c MM thành công v i m t l n i u tr . Ho và Fan
giai o n s m c a
Q-switched Nd:YAG c t MM cũng cho k t qu thành cơng 100% trong
b nh, trư c ó chưa có dính góc, th i gian theo dõi chưa dài, và s m t
m t l n i u tr . ây là i m l i th hơn h n c a vi c s d ng ph i h p
tăng nhãn áp sau i u tr cũng th p.
hai lo i hi u ng nhi t và quang h y c a laser trong c t MM so v i s
21
20
d ng t ng lo i ơn thu n. Trong m t nghiên c u c a H.A.Quigley
t công su t 700-800 mW, ư ng kính l n 500 micron, th i gian dài
(1981) t l thành công c t ư c MM b ng laser argon ơn thu n trong
0,4-0,5 giây thì màu s c MM ch hơi x m l i, khi
m t l n i u tr ch
hơn 100-200 micron, th i gian ng n l i 0,2-0,3 giây thì v t
t 43%, và 53% ph i i u tr 2
n 3 l n, có m t
ph i ti n hành b n l n i u tr m i m
ư c MM. V i vi c s d ng
m ng m t chuy n màu en,
laser Nd:YAG Q-switched ơn thu n
c t MM
m t ư c làm m ng i nhi u hơn.
ngư i Vi t nam
ư ng kính nh
t trên
ng th i t o m t h c sâu xu ng, m ng
i u này hoàn toàn phù h p v i lý
trong m t nghiên c u c a Tr n Th Nguy t Thanh và c ng s (2000)
thuy t v tác
cho th y t l m MM thành công trong m t l n i u tr là 65,8%, ph i
thư c i m h i t bi u th b ng ư ng kính c a vịng trịn chùm tia
i u tr 2
4.4.2.
n 3 l n là 34,2%.
laser
ánh giá k t qu chung: Theo tiêu chu n thành công sau c t
MM b ng laser là ph i
t c v gi i ph u và ch c năng, không c n ph i
ng c a laser hi u ng nhi t lên t ch c.
i m h i t , kích thư c này quy t
theo m c ích s d ng mà thay
laser
nh m t
ó là, kích
cơng su t. Tùy
i kích thư c i m h i t . Khi dùng
c t, c n tăng công su t và gi m kích thư c i m h i t . Ngư c
chuy n sang phương pháp i u tr khác. Như v y, k t qu theo dõi sau
l i khi mu n làm ơng vón t ch c, c n gi m cơng su t ho c tăng kích
m t năm t l th t b i trong nghiên c u c a chúng tôi là 1,2% và t l
thư c i m h i t ho c c hai. Chúng tôi s d ng laser Frequency-
thành công là 98,8%. Chúng tôi cho r ng, vi c ph i h p hai laser
doubled Nd:YAG v i hi u ng nhi t ch
frequency- doubled Nd:YAG và Q-switched Nd:YAG trong c t MM ã
MM như bư c chu n b nh m h n ch ch y máu và ph n nào m ng b t
em l i nhi u l i th hơn khi dùng ơn thu n m t lo i laser hi u ng
nhi t ho c quang h y.
ó là, t l thành cơng cao, gi m ư c nhi u
nguy cơ bi n ch ng do phát huy ư c l i th c a m i lo i laser.
4.5. Nh n xét v các thông s kĩ thu t laser trong c t m ng m t
MM, không dùng laser này
nên
dài xung 0,2-0,3 giây, 5-8 phát b n. Tony Ho và Richard Fan (1990)
thư c
công su t 700mW, và
thư ng
tia laser (spot-size) chúng tôi
t t 100-500 µm (trung bình là 239,02±81,18 µm), cơng su t
t t 300-800 mW (trung bình 532,31±116,10 mW),
dài xung 0,2-
0,5 giây (trung bình 0,36±0,11 giây), s phát b n t 4-12 phát (trung
t ư c v t quang
ông mong mu n: ư ng kính tia: 200-300µm , cơng su t 500-700mW,
s d ng laser argon
i m h i t
quang ông
xuyên th ng MM. Chúng tôi nh n th y
t các thông s laser quang ông như sau
4.5.1. Các thông s kĩ thu t laser frequency-double Nd:YAG: V kích
ư ng kính ( K)
bư c m t
bư c m t v i các thơng s : ư ng kính tia 50 µm,
dài xung 0,1 giây. Các tác gi dùng ư ng
kính tia nh v i th i gian ng n, nhưng Ho và c ng s
ã dùng r t nhi u
phát b n, trung bình là 55±26 (t 15-140 phát). Các tác gi cho r ng
i u quan tr ng là
t ư c s hình thành l p s c t
en, b i vì i u này
bình 5,94± 1,76 phát). V i các thông s trên chúng tôi nh n th y khi
s h p th năng lư ng tia laser t i mà khơng làm b c hơi và hình thành
ti n hành laser trên m ng m t thư ng làm m ng m t co l i m t chút
l p ch n làm nh hư ng t i s xuyên th ng sau ó. V năng lư ng
quanh i m laser, m ng m t t i i m b n có màu t i l i ho c en. N u
laser frequency-doubled Nd:YAG, k t qu nghiên c u c a chúng tôi
22
23
T ng năng lư ng trung bình c a c hai laser
như sau: năng lư ng/phát b n là 194,93 ± 73,75 mJ và t ng năng
c t thành công
lư ng/m t là 1121,46± 471,59 mJ. N u so v i s d ng laser argon ơn
MM trong nghiên c u c a chúng tôi là 1158,07 ± 474,38 mJ, cũng phù
thu n
c t m ng m t, m c t ng năng lư ng/m t có th lên t i 10J
h p v i nghiên c u c a De Silva v i t ng năng lư ng c a hai lo i laser
(=10000 mj), thì m c năng lư ng này th p hơn nhi u. Rõ ràng, b ng
là 1234 ± 290 mJ. M c t ng năng lư ng này là cao hơn so v i m c
phương pháp ph i h p hai hi u ng quang nhi t và quang h y c a laser
năng lư ng khi dùng laser Q-switched Nd:YAG ơn thu n
trong c t m ng m t ã h th p r t nhi u t ng m c năng lư ng laser hi u
nhưng th p hơn nhi u khi dùng laser argon ơn thu n.
ng nhi t c n s d ng. Có th
bi n ch ng so v i khi ph i dùng
4.5.2. Các thông s
i u này ã giúp gi m b t các nguy cơ
m c năng lư ng cao.
switched Nd:YAG là lo i có hi u ng quang h y khi tác
chúng tôi s d ng laser này
bư c hai
ch n thông s
khác nhau. N u h c trên MM
ng th i h n
ư c bi n ch ng.
ng lên mô,
K T LU N
bư c m t mà l a
1. Phương pháp ph i h p laser frequency-doubled Nd:YAG bư c sóng
ư c t o b i laser
532 nm quang ông và Q-switched Nd:YAG bư c sóng 1064 nm c t
frequency-doubled Nd:YAG chưa làm m ng nhi u m ng m t thì
t
m c năng lư ng cao hơn t 4-6 mj. N u m ng m t có h do laser quang
ơng bư c m t t o ra ã khá sâu kho ng 1/2 -2/3 chi u d y MM, thì
m c năng lư ng th p hơn kho ng 2-4 mJ.
ch
hoàn thành vi c c t m ng
m t. Tùy theo tình tr ng MM và k t qu quang ơng
i u quan tr ng
là khi s d ng ph i h p hai lo i laser t l c t MM thành công trong m t
l n i u tr cao hơn khi dùng ơn thu n t ng lo i laser,
kĩ thu t laser Q-switched Nd:YAG: Laser Q-
c t MM,
t
xuyên th ng ư c m ng
m t chúng tôi ã s d ng t 1-15 phát b n, trung bình là 8,2± 3,8 phát.
Năng lư ng c a m i phát b n (xung ơn)) là 4,62 ± 1,33 mj. Nghiên
m ng m t chu biên d th c hi n
nhu mô ch t và
o ns m
ph u
t t c các m t có MM màu nâu, m t
t hi u qu cao trong i u tr glơcơm góc óng giai
ngư i Vi t nam. T l t o l c t thành công v m t gi i
t 100% trong m t l n i u tr , t l thành công chung v ch c
năng và gi i ph u
t 98,8 %, v i l c t MM ư c duy trì và b o tồn
ư c ch c năng th giác sau m t năm theo dõi. Bi n ch ng ít x y ra và
c u c a Ho và c ng s cũng ưa ra s phát b n trung bình ( s d ng
thư ng nh , d kh c ph c, không
xung ơn) là 4,0±2,0 và m c năng lư ng trên m t phát b n là 4,0±1,2
các bi n ch ng: ch y máu t i v trí l c t m ng m t (7,3%), tăng nhãn
mJ. T ng năng lư ng trung bình c a lo i laser này s d ng cho m t m t
áp t m th i (6,09%),
là 36,6± 16,6 5mJ.
(10,9%), các bi n ch ng khác hi m g p hơn như viêm màng b
ây chính là m t l i th c a laser Q-switched
l i di ch ng n ng. Hay g p nh t là
c giác m c (4,8%), dính góc ti n phịng
ào,
Nd:YAG trong m MM, do m c năng lư ng c n s d ng th p, nh v y
dính sau.
s gi m t n thương cho các mô lân c n.
2. Phương pháp ph i h p hai laser frequency-doubled Nd:YAG và
laser Q-switched Nd:YAG trong c t m ng m t, i u tr glơcơm góc
24
óng ngun phát có qui trình i u tr
các m t lo i MM màu nâu, m t
ơn gi n, d th c hi n
nhu mô ch t c a ngư i Vi t nam.
Th i gian i u tr ng n, an tồn, có th
i u tr ngo i trú.
u tiên là quang ông
Kĩ thu t i u tr bao g m hai bư c:
m ng m t b ng laser frequency-double Nd:YAG v i các thông s
t như sau:
t tc
ư ng kính tia h i t
ư c
200-300 µm(trung bình là
239,02±81,18 µm), cơng su t 500-700 mW(trung bình 532,31±116,10
mW),
dài xung 0,2-0,3 giây(trung bình 0,36±0,11 giây), s phát b n
t 5-8 phát(trung bình 5,94± 1,76 phát). Sau ó xun th ng m ng m t
b ng laser Q-switched Nd:YAG v i thơng s thư ng ư c
(trung bình 4,62 ± 1,33 mj)
t i 15 phát
ch
t t 2-6mj
xung ơn, v i s phát b n có th
t o ư c l c t kích thư c t 200-500 µm.
Phương pháp ph i h p hai laser frequency-doubled Nd:YAG
(hi u ng nhi t) và Q-switched Nd:YAG (hi u ng quang h y) ã h n
ch
ư c nh ng b t l i và phát huy ư c hi u qu , l i ích c a m i lo i
hi u ng laser trong c t m ng m t,
nâu s m, m t
nhu mô ch t
c bi t
nh ng m t có m ng m t
ngư i Vi t nam.