Tải bản đầy đủ (.pdf) (172 trang)

Vận dụng lí thuyết kiến tạo trong dạy học một số chủ đề hình học cho học sinh giỏi Toán THCS

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.3 MB, 172 trang )










Ph





 
THCS




 



 - 2014












Ph


  
 THCS

: T
 62.14.01.11


 




:
1. PGS.TS. 
2. PGS.TS. 



 - 2014
i




y 

.








 













ii





-
.
, PGS. 

.


.


.
, 
.








 

iii



 ix

 x
 x
  1
 1
 3
 3
 3
 3
 3
 4
 4
-  5
 5
 5
1.1.2. Tnh hnh nghin   trong n 9
1.1.3.  khkhn,   trong     11
1.2. L   13
1.2.1. Slc v  v pht       13
1.2.2.     26
 44
 44
 45
 48
1.4. Qui   cho HSG THCS 51
 55
          
 57
 57
2.2. M
 57

iv



 57

 75

h. 105
 105
2.3.2.  116
. 125
 133
-  134
 134
 134
 134
 134
i  134
 134
 134
2: 135
 135
 136
  137
 137
 2 142
 147
 149
  150

 150
 151
 160


iv










































 t


Qui  cho HSG THCS


















i 
v





































 1

P







 t











vi










































trung gian

















 2


vii






























quan















Khai









gi



suy











Khai


















theo qui 
viii

Vit tt
Vi

DH
Dy hc

GD
c

GV


HH
c

HS
Hc sinh

HSG

Hc sinh gii
LTKT

t kin to
THCS

Trung h

THPT
Trung hc ph 
SGK


SBT


(?)


(!)





TN











ix



 33
 72
 138
 138
 139
 139

 140
 140
B 141
 143
  144
2. 144

2 145
2 145
 146












x





 138
 140
g 1 140
 
 143
 145
2 145





 38
 40
 43
 52

.Kolb 53
 73
 73
.Polya
79



1


 

 2011 


1



2
. 



3












- Von             

-  

- Jerome Br



1
 trang 103
2

3

2



   nh Karplus v Thier (1962) [68], Nossbaun v Novick (1981,
1982) [79], Cosgrove v Osborne (1985) [58], Lawson v Abraham (1989) [73],
nhm CLIS (1987) [54] , Hewson v Hewson (1988) [67], Bybee(1997) [51],
Eisenkraft (2003) [60]


 - 






 thu
 


  HH

)

 


 

 
 , 

3





g 

”.
2




3




-               

- 

5
- 

- T
- D

-  
6
4


             

6.1.  
-  

- 
-     

6.2. 
- 


- HSG THCS.
- 
6.3. 

.
7 
-.
- 
theo LTKT.
- m 
THCS.
8

:


 3. 
5


- 




              
. 


  
g 
 [91]. 


, rong
[64].

 

Cc nh  Socrates (469 BC - 399 BC), Plato, Kant v Aristotle 
     tri    cnhn,     . Scorates
 xem nhlnh   tin c ng gp quan  trong  
xng ra LTKT. Theo Scorates, gio vin v sinh nn xy  v lnh
tri  thng qua m  v cu  [69, tr.15]. Kant (1724-1804)  thch
:  phn tch lgic cc hnh  vcc  t    pht 
 tri ,    kinh  cnhn   ra tri   [48, tr. 23].
Trong cng trnh nghin  EmileRousseau (1712-1778)  ra : 
  gio  c tin nh  cch  nhin  h   pht  tri
 hn lp  chng [69, tr.15].
6


Vo    20, John Dewey (1859-1952),  nh , tm l
vnhgio  ng , cho   gio  i da trn cs  .

Dewey    quan    pht     sinh  kinh
 [86].   vt      tnh  khi ng 
ph   v ngoi kinh  sn   iu  mi c ngha vquan
   .
Jean Piaget (1896-1980) l nhtm l v    ng
 Sng    nh nhtin phong  LTKT. Theo J. Piaget, 
 lqutrnh cnhn thnh thnh cc tri  cho mnhlqutrnh cnhn
  c t  tm ti, khm ph  bn ngoi v   chng
d  cc l   .
Lev Vygotsky (1896-1934) l nhtm l ng Nga xem l
cha   l   x [48]. Vygotsky bc   h cnhn 
Piaget v    gio  trong    [52]ng xem xt  pht
 con ng trong  hon  vn ha, x   [84].
Glasersfeld (1917- 2010) l nh  ng  xy ng
gp v h   vo LTKT.
Cng  Glaserfeld, khi bn  cc    gio  ton ,
Clementes v Battista (1990) [56]  a ra      DH theo quan
  .
Jerome Bruner (sinh nm 1915) l ng  c ng gp    pht
    khm ph trn   t    :   l
qutrnh   x, trong  sinh xy  t  khi  
 trn ki   c.
 y, Troelstra (2011) [87] cng  cng trnh nghin    
   cc khi  ton  tiu  trong   20.    cc
khi   ni   y   trnh   cao   pht  thng
qua   cc nhton  hng    nhDedekin, Cantor, Kronecker,
PoincarBorel, Kolmogorov  cc khi  ton   khng 
7



 thch ton   ctheo   nguyn  mncn bc  cc phng
php vcc  qu khng ph  cc nguyn  nh.   c
 coi nh l         ngy cng tng cao nhanh
chng khi   t vphng php  minh trong ton .
Qua  cng trnh  trn c  cc nhtm l, gio  
   cao vai tr  trong    ng  trong   
tri  cho  thn.
1.1.1.2mhnh     v d gio vin
   
    nm 1960,  nhnghin  a ra cc mhnh
  theo LTKT nh c cng nh Karplus v Thier (1962), Nossbaun v
Novick (1981, 1982), Cosgrove v Osborne (1985), Lawson v Abraham (1988),
nhm CLIS(1988), Hewson v Hewson (1988), Tolman & Hardy (1995),
Bybee(1992), Eisenkraft (2003),.
  nm 1990, DHKT c nghin  trong o  gio vin
vtrong cc     nh
Simon & Schifter (1991) [85]     n ELM (Educational Leader
in Mathematics): Chng trnh   Tr Ton hSummer Math) cho
gio vin  quan   l     ba  tng nh :
 c khuy kim tra bn cht t a T
hc t  quyn.
 Vic h c ha hc sinh.
ng ho  
dng nhin m gia vic d
  tr ng ct tp hun
p hc.
 n ELM cung    cho  thng qua  chng trnh 
 Ton  cho gio vin, gio vin c pht    nhn   
v ton  ph  cc phong tro  cch  y. Quan  hn, 
8



 l ng  cc gio vin trong  n   mn Ton trn  ci
nhn     .
K. Appleton & H. Asoko (1995) [46] nghin       
sinh THCS trong  gian  n   gio vin p  quan   v
  .    trong   khi gio vin   h  sinh
 ci nhn   cng   . Nkhm ph cch  mcc gio
vin     t   trong      .  
gio vin   cc nguyn        h  quan 
 gio vin  khoa ,  ,  tin vo     mnh    m
  .
Hand vPeterson (1995) [65] nghin   dng   v  
 o  gio vin trong nm    .     nghin  
 ra  gio vin tng lai c lm    , pht  knng s
 v lm  theo nhm  pht  tduy  hn.
 nghin  khc  Brett vcc tc  (1997)[47]  ra  
, nhn  gp  pht  cc knng  tc  gio vin ton thng qua
   cc nhm , cc   chia   kinh   ,  cc
    cho  ch  v  .     cc  php,
cc ng gp  cng  khoa  cho  v  . Cc nghin  
Mannikko vFahreus (1997) [74] cng cho   ng gp to   cng 
thng tin     .
Christianson  Fisher (1999) [55] pht  ra   sinh trong  
  khng      su  trong   thng qua  so
snh 3   khc nhau  lnh  sinh . Trong hai   , gio vin
ng vai trtrung tm       vc bi   a ra
 t  gian lm  hn. Trong    , bi   a ra  ,
    trn cch    .   l      
 hn,  sinh h bi su  hn.

9


Kesal (2003)[69]  trung nghin  vo cc  trng    
 nhcc     ,  tiu nh gikinh   , vai tr
 gio vin, cc quan     v  trong phng php ng 
 Anh   Nh.  Kesal  trung   cc  php   ra
 mi tr     vxy     cc cu   trng
trong  Anh xc  mi tr  v  .
Nh, trong  , vai tr  ng gio vin lvcng quan .
 c     mhnh    , ng gio vin  
     l  v hnh. Gio vin   lm  no   ra
   th  sinh,   lm t no  ra  mi tr (tnh
)   cho  sinh.
1.1.2. Tnh hnh nghin   trong n
 gian  y,   Nam, cmt s n  snghin  
 l     vo       khc nhau, v
nh
Trong  quan  sai  
sinh, tc  a ra phng php     sinh    cc quan  sai
vxy  quan  ng.
Trong   a ra cc   gip  sinh 
    Hnh  khng gian.
Trong    ra    qutrnh 
theo quan    lNg  xy    trn c   v
xem xt   , kinh nghi  c , tc  quan tm thch ng 
cc quan  ctr  ng  trong qutrnh   cc  trnh  
theo  trnh  qut  .
Trong   xy  s  trnh  
k   lTHCS theo LTKT.

Cc tc    Chu v Cao  H[1], [2] lm r
c T , Tm l vGio    LTKT trong  . Cc tc 
10


a ra     LTKT  ring mn Ton      nh:  
ha cc   c  LTKT vcc quan    LTKT vo   
tr  thng; Nghin   nng   quan   LTKT vo 
   mn Ton trong nhtr  thng  Nam. T ,   
  php s     ton theo quan    trong  
    Nam.
Tc    Chu (2004) [3] nghin  vai tr gio vin trong
cc phng php      theo quan   , lm rkhi 
    sinh lm trung tm hay gio vin lm trung tm.  , tc 
cng phn tch  ldo gy    thay  phng php   v
   gio vin. Tc  cng lm r    cch  l
   gio vin lm trung tm   sinh lm trung tm clin quan 
quan    trong  .
Cc tc  o Tam v L Dng (2008) [33]     nng
 c   cc   ton    sinh  thng nhNng  
on, pht n    phng php  trn c cc quy  tduy 
, tduy  logic,  nng lin t vdi  cc lin t; Nng 
 h tm ti cc cch     , tm   bi ton; Nng 
huy     g  cc   ton ; Nng    logic, 
 c cn    chnh xc cc    ra vnng  nh giph
phn.  , cc tc    cc  php  d cc nng  ny v
h  khai  nng cao   d  ton  cc tr  thng.
Trong nghin    LTKT, tc  Bi Vn  (2009) [24] 
 cc b   v khai  pha   theo    mn Ton
 tr  thng nhsau:

   dung  .
   tnh   .
   cc cu ,  .
  , h   sinh tham gia  .
11


    tri , knng 
Tc     vVVn  (2005) [7]   LTKT trong
  ton    . Cc tc  a ra t qui trnh    
cng  v   minh  cho cc b   tri  .
Ngoi cc tc  nu trn, nghin     trong
  ni chung, mn Ton ni ring   nh trong cc cng trnh nghin
  cc tc  nh BKim,  Thc Trnh,  Vui,  ,
Cc tc  nghin  chi   cc mhnh   theo quan   ,
  cch   theo quan  trn,   cc    trong 
      .
Qua  c    c   cng trnh nghin   trong n 
LTKT, DHKT. Tuy  tc  hay nhm tc  nu c khc nhau 
DHKT nhng      vai tr  , kinh   c
ng , quan tm  tng tc x vtm ra cch   sao cho ng 
c tch ,   xy    cho  thn. Cha c  
nghin    LTKT vo         mn Ton THCS.
1.1.3.  khkhn,   trong    
  nhgio , tm lln   trch cch     
trn h     gio vin.  cho ,      cch 
ny l    vo   lm  theo nhm,  t  cc
 sinh   hn c      nhm.
Windschitl (1999) [90] tin  cch  v     vai tr
quan     sinh v gio vin trong  .  yu   LTKT

 gio vin trong    bi g,   vduy tr vn ha  
  lun l thch vkhkhn  . ng cng    nguyn
 chnh     cn qu lt ha     chng.
 gian cng l    quan  trong      theo
l  .  l   hnh thnh tri   cho  sinh 
12


   vo  gian     trong     i  c
  gian theo  vh  tri .
 tm    cn g   tham gia  khng tham gia 
gio vin trong qutrnh    ra  thch .  h  vnh gi
 sinh mkhng ph cc       sinh cng l kh
khn. Do , cc tr       lm  no  trang   
l   dung    sinh    [45].
 d   cc nhgio   cho    theo    
l cch   cngha,  tng c      vtm ra 
     sinh. Nhng  cng  bo  chng    hin,
  trong   hon   . Feng (1995) [61]    
 LTKT  khng ph         sinh khng 
  cho  ra  nh    g v nh no.  ch gio
,  dung v phng php      d  gim st  gao
 cc gio vin.  gim st ny c       cao hn v
    l  cho  sinh      c.
Hn , gio vin c  coi l    trong  thay  v
trung thnh  phng php     v  [82].  nghin
 y     vai trquan    cc gio vin   o
   c tham gia vo qutrnh   tch .T    vai tr
tng tc, trung gian h  qutrnh     sinh. Cc nghin 
cng  ra   o  gio vin  cc yu  nhtrn   l

cung  cho cc gio vin cc    , thch   quan  tr
y      v , ph   thay    trong gio 
trn  .
Thm ,  d cng c cc nghin   o  gio vin  
trong cc lnh   lTon  vkhoa  ni chung nhng  nhcha c
nghin    no  o  gio vin   trong y c mn n 
trng THCS   Hnh  THCS cho cc  t  sinh thng minh,

×