viêm tụy cấp

LOGO
Viêm tụy cấp
BS.HUỲNH QUANG ĐẠI
BS.NGUYỄN THỊ NHÃ ĐOAN
NỘI TRÚ NỘI TQ ĐHYD TPHCM
THẦY HƯỚNG DẪN: TS.BS.BÙI HỮU HOÀNG
DÀN BÀI
VI- CHẨN ĐOÁN
V – CẬN LÂM SÀNG
III - SINH LÝ BỆNH HỌC
II – NGUYÊN NHÂN
I – ĐỊNH NGHĨA
VII- TIÊN LƯỢNG
IV – LÂM SÀNG
VIII- ĐIỀU TRỊ
I - ĐỊNH NGHĨA
Viêm t y c p là tình ụ ấ
tr ng viêm c p c a ạ ấ ủ
nhu mô t y, c ụ đặ
tr ng b i c n au ư ở ơ đ
b ng kh i phát t ụ ở độ
ng t và s gia t ng ộ ự ă
n ng amylase ồ độ
và lipase trong
máu
1
.
cecil medicine 23th
Nguyên nhân
Nguyên nhân


Nguyên nhân th ng g p:ườ ặ

Sỏi mật (30-60%)

Rượu (acute and chronic alcoholism) (15-30%)

Tăng triglyceride máu (>11.3 mmol/L (>1000 mg/dL))

ERCP (5-20%)

Chấn thương (đặc biệt sau chấn thương do những
vật tù)

Sau phẫu thuật (abdominal and nonabdominal
operations)

Thuốc (azathioprine, 6-mercaptopurine,
sulfonamides, estrogens, tetracycline, valproic acid,
anti-HIV medications) (2-5%)

Rối loạn cơ vòng Oddi
Harrison's Principle of Internal Medicine 17
Edition
Nguyên nhân
Nguyên nhân

Nguyên nhân không th ng g pườ ặ

Nguyên nhân mạch máu hoặc viêm mạch (thiếu máu

do giảm tưới máu sau phẫu thuật tim)

Bệnh mô liên kết và thrombotic thrombocytopenic
purpura (TTP)

Ung thư tụy

Tăng Canxi máu

Túi thừa quanh bóng Vater

Pancreas divisum

Hereditary pancreatitis

Xơ nang (Cystic fibrosis)

Suy thận
Harrison's Principle of Internal Medicine 17
Edition
Pancreas divisum
Complete pancreatic divisum
Nguyên nhân
Nguyên nhân

Nguyên nhân hi m g pế ặ

Nhiễm trùng (mumps, coxsackievirus,
cytomegalovirus, echovirus, parasites)


Tự miễn (e.g., Sjögren's syndrome)
Harrison's Principle of Internal Medicine 17
Edition
Nguyên nhân

Nh ng nguyên nhân c n xem xét b nh nhân viêm t y ữ ầ ở ệ ụ
c p tái phát:ấ

Bệnh ống mật và ống tụy, đặc biệt sỏi nhỏ, sỏi bùn

Thuốc

Tăng triglyceride máu

Pancreas divisum

Ung thư tụy

Rối loạn cơ vòng Oddi

Xơ nang (Cystic fibrosis)

Vô căn
Harrison's Principle of Internal Medicine 17
Edition
Thuốc

ã xác nhĐ đị

Aminosalicylates


Lasparaginase

Azathioprine

Didanosine

Estrogen

Furosemide

Pentamidine

Sulfonamide

Tetracycline

Thiazides

Valproic acid

Vinca alkaloids

6Mercaptopurine

Có thể

Chlorthalidone

Cyclosporine


Ethacrynic acid

FK506

HMG-CoA reductase
inhibitors

Metronidazole

Rifampin

Steroids
Forsmark Gastroenterology 2007
III - SINH LÝ BệNH HọC
Sinh lý bệnh học
Qua 3 giai o nđ ạ

Giai o n 1đ ạ : ho t hóa ạ
s m các enzym trong nhu ớ
mô t y và hi n t ng t ụ ệ ượ ự
tiêu h yủ

Giai o n 2 đ ạ : viêm nhu
mô t yụ

Giai o n 3 đ ạ : áp ng đ ứ
viêm ngoài nhu mô t yụ
Sinh lý bệnh học


Có nhi u con ng ho t hóa các ti n men thành men ho t ng ề đườ ạ ề ạ độ
bên trong t bào tuy n t y :ế ế ụ

Phân tách trypsinogen thành trypsin dưới tác
dụng của men hydrolase cathepsin-B

Phá vỡ tín hiệu Ca
2+
trong nội bào

Hiện tượng tự hoạt hóa trypsinogen
Sinh lý bệnh học
Sinh lý bệnh học
Sinh lý bệnh học
Sinh lý bệnh học
Sinh lý bệnh học

S t o thành các ch t trung gian ti n viêm gây nên ự ạ ấ ề HC áp ng đ ứ
viêm toàn thân (SIRS). S ho t hóa b ch c u gây nên t n th ng ự ạ ạ ầ ổ ươ
c quan xa và suy a c quan. ơ đ ơ

SIRS và nhi m trùng t y là hai nguyên nhân t vong chính c a ễ ụ ử ủ
VTC.
Điều trị
Sinh lý bệnh học
IV - LÂM SÀNG
Lâm sàng