Bài thu hoạch ccllct, môn khoa hoc lanh dao, chính sách công và thực thi chính sách công ở việt nam trong giai đoạn

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU...............................................................................................................3
NỘI DUNG...........................................................................................................4
1. Nhận thức lý luận về chính sách cơng và thực thi chính sách cơng..................4
1.1. Khái niệm chính sách cơng............................................................................4
1.2. Thực thi chính sách cơng................................................................................4
1.3. Bản chất của chính sách cơng........................................................................5
2. Thực tiễn hoạch định và thực thi chính sách cơng ở Việt Nam hiện nay..........6
2.1. Thành tựu.......................................................................................................6
2.2. Những hạn chế, yếu kém.................................................................................7
3. Một số giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả của các hoạt động hoạch định
và thực thi chính sách cơng ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.......................8
KẾT LUẬN.........................................................................................................11
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................12


2
MỞ ĐẦU
Chính sách cơng là một trong những cơng cụ cơ bản được Nhà nước sử
dụng để phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Ở mỗi giai đoạn phát triển, yêu
cầu nâng cao chất lượng, hiệu quả các chính sách cơng ln được đặt ra. Để làm
được điều đó cần có sự hồn thiện quy trình chính sách; trong đó có tổ chức thực
thi chính sách - bước đặc biệt quan trọng của quy trình chính sách. Thực thi
chính sách là một khâu quan trọng quyết định sự thành bại của một chính sách
cơng.
Việc thực thi chính sách cơng khơng chỉ góp phần thực hiện thắng lợi các
mục tiêu của chính sách mà cịn khẳng định tính đúng đắn của chính sách, vai
trị của chủ thể trong việc thực thi chính sách, góp phần nâng cao niềm tin của
đối tượng quản lý đối với chủ thể chính sách cũng như niềm tin của nhân dân
đối với các cấp ủy Đảng và chính quyền.

Nhận thức đúng đắn vị trí, vai trị, ý nghĩa của việc thực thi chính sách;
những năm qua, các cấp ủy Đảng, chính quyền đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo,
phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị trong việc phối hợp triển khai thực
hiện các chính sách của nhà nước và đạt được những kết quả tích cực. Tuy
nhiên, vì nhiều lý do khác nhau, việc tổ chức thực thi chính sách trong thời gian
qua vẫn còn nhiều bất cập, chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.
Với lý do này em chọn đề tài: “Chính sách cơng và thực thi chính sách
cơng ở Việt Nam trong giai đoạn” để viết tiểu luận môn khoa học lãnh đạo.


3
NỘI DUNG
1. Nhận thức lý luận về chính sách cơng và thực thi chính sách cơng
1.1. Khái niệm chính sách cơng
Theo William Jenkin: Chính sách cơng là một tập hợp các quyết định có liên
quan lẫn nhau của một nhà chính trị hay một nhóm các nhà chính trị gắn liền với
việc lựa chọn các mục tiêu và các giải pháp để đạt các mục tiêu đó.
Cịn theo William N. Dunn thì: Chính sách cơng là một kết hợp phức tạp
những sự lựa chọn liên quan lẫn nhau, bao gồm cả các quyết định không hành
động, do các cơ quan nhà nước hay các quan chức nhà nước đề ra
Jame Anderson (1984) – “Chính sách cơng là một đƣờng lối hành động
có mục đích được ban hành bởi các cơ quan hoạch định chính sách để giải quyết
một vấn đề”
Từ các quan niệm trên, chính sách cơng có thể được nhìn nhận như sau:
Chính sách cơng là tập hợp các quyết định có liên quan đến nhau của các cơ
quan hay các cấp chính quyền trong bộ máy Nhà nước về việc lựa chọn các mục
tiêu và giải pháp để đạt được các mục tiêu đó nhằm giải quyết một vấn đề hay
đáp ứng nhu cầu thiết yếu của thực tiễn xã hội.
1.2. Thực thi chính sách cơng
Tổ chức thực thi chính sách là tồn bộ q trình chuyển hố ý chí của chủ

thể trong chính sách thành hiện thực với các đối tượng quản lý nhằm đạt mục
tiêu, định hướng.
Tổ chức thực thi chính sách có vị trí rất quan trọng, nó là một khâu hợp
thành chu trình chính sách, nếu khuyết thiếu cơng đoạn này thì chu trình chính
sách khơng thể tồn tại vì nó là trung tâm kết nối các bước trong chu trình chính
sách thành một hệ thống, nhất là với thực thi chính sách, bước này là bước quan
trọng khơng thể thiếu vì nó là khâu hiện thực hố chính sách vào đời sống xã
hội.
Mục tiêu của chính sách có liên quan đến nhiều vấn đề, nhiều lĩnh vực
nên không thể cùng một lúc giải quyết hết tất cả mà phải lần lượt, và việc thực


4
thi chính sách cơng giải quyết các vấn đề trong mối quan hệ biện chứng với mục
tiêu chung do đó nó có thể giải quyết các vấn đề đặt ra.
Trong thực tế mục tiêu chính sách chỉ có thể đạt được thơng qua thực thi
chính sách, đồng thời các mục tiêu của chính sách có quan hệ và ảnh hưởng đến
mục tiêu chung.
Thực thi chính sách để khẳng định tính đúng đắn của chính sách có nghĩa
là chính sách này được thực thi triển khai rộng rãi trong đời sống xã hội và được
xã hội chấp nhận thì điều này cũng phản ánh tính đúng đắn của chính sách này
và ngược lại.
Qua thực thi giúp chính sách ngày càng hồn chỉnh vì chúng ta đều biết
chính sách do một tập thể hoạch định nên, nhưng cũng không tránh khỏi ý kiến
chủ quan làm ảnh hưởng tới hiệu quả của chính sách, để khắc phục điều này thì
khi chính sách được thực thi thì qua đó rút kinh nghiệm và chỉnh sửa để hồn
thiện chính sách.
1.3. Bản chất của chính sách cơng
Chính sách cơng là chính sách của nhà nước đối với khu vực cơng cộng,
phản ánh bản chất, tính chất của nhà nước và chế độ chính trị trong đó nhà nước

tồn tại; đồng thời phản ánh ý chí, quan điểm, thái độ, cách xử sự của đảng chính
trị phục vụ cho mục đích của đảng, lợi ích và nhu cầu của nhân dân. Nhà nước
dựa trên nền tảng nhân dân, là chủ thể đại diện cho quyền lực của nhân dân ban
hành chính sách cơng. Ngồi mục đích phục vụ cho lợi ích của giai cấp, của
đảng cẩm quyền cịn để mưu cầu lợi ích cho người dân và xã hội. chính sách
cơng được hoạch định bởi đảng chính trị nhưng do chính phủ xây dựng, ban
hành và tổ chức thực hiện. Bản chất của chính sách cơng la công cụ để nhà nước
thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình, thực hiện các hoạt động liên quan đến
cơng dân và can thiệp vào hành vi xã hội trong quá trình phát triển thiệp vào mọi
hành vi xã hội trong q trình phát triển.
Chính sách cơng là ý chí chính trị của đảng cầm quyền, được thể hiện
cụ thể là các quyết sách, quyết định chính trị của nhà nước. Các quyết định
này nhằm duy trì tình trạng xã hội hoặc giải quyết các vấn để xã hội, đáp ứng


5
nhu cầu của người dân. Ý chí chính trị của đảng cầm quyển được cụ thể hóa
thành chính sách, thơng qua đó thiết lập mối quan hệ giữa đảng, nhà nước với
người dân. Thơng qua chính sách cơng đảng cầm quyền dẫn dắt các quan hệ
trong xã hội theo định hướng của đảng. Các cá nhân trong xã hội là những đối
tượng trực tiếp thụ hưởng và thực hiện chính sách. Vì vậy, chính sách chỉ có
hiệu lực, hiệu quả thực sự khi được các cá nhân trong xã hội tiếp nhận và thực
hiện. Để đạt được điều đó thì điều kiện tối thiểu là chính sách cơng phải minh
bạch, ổn định, dễ hiểu và vai trò chủ thể thực hiện chính sách cơng phải là
cơng chúng, mặc dù người khởi xướng chính sách là nhà nước.
2. Thực tiễn hoạch định và thực thi chính sách cơng ở Việt Nam hiện
nay
2.1. Thành tựu
Trong thời gian qua, hoạt động hoạch định chính sách cơng và thực thi
chính sách đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ cả về số lượng và chất

lượng trên các lĩnh vực trọng yếu, cấp bách về kinh tế, chính trị (tổ chức bộ máy
nhà nước, an sinh xã hội, quân sự, ngoại giao…). Một số chính sách cơng quan
trọng đã được luận chứng khoa học hơn, bám sát thực tiễn đất nước, địa phương
và ngành. Nhờ đó, bước đầu đã tạo lập và hồn thiện được một hệ thống chính
sách cơng khá phù hợp, đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của quản lý hành
chính nhà nước, phục vụ chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Trong lĩnh vực kinh tế, một số chính sách mới được ban hành đã đáp ứng
được về cơ bản yêu cầu phát triển và hoàn thiện thể chế của nền kinh tế thị
trường, đặc biệt, có tính ứng phó khá tốt với tác động của cuộc khủng hoảng
kinh tế tồn cầu như: chính sách kích cầu, chính sách điều chỉnh tiền lương cơ
bản, chính sách hạ thấp lãi suất cho vay của ngân hàng, lãi suất tối đa cho tiền
gửi bằng đồng Việt Nam, chính sách mang ngoại tệ, tiền Việt Nam của cá nhân
khi xuất nhập cảnh, chính sách điều chỉnh thuế thu nhập cá nhân, chính sách
miễn giảm thuế sử dụng đất nơng nghiệp… Theo đó, nhiều chính sách đã phát
huy được tác dụng trong kiềm chế lạm phát, góp phần ổn định giá cả thị trường
và mức độ tăng trưởng của nền kinh tế trong điều kiện khủng hoảng kinh tế.


6
Điều đó được đánh giá như những phản ứng kịp thời của nhà nước trước những
biến động lớn của kinh tế tồn cầu và khu vực.
Bên cạnh đó, việc tổ chức thực thi chính sách cơng cũng đạt được những
u cầu cơ bản như: kịp thời, đồng bộ, hiệu quả trong phạm vi cả nước cũng như
từng địa phương, ngành. Một số địa phương đã chủ động, linh hoạt và sáng tạo
trong triển khai thực thi chính sách cho phù hợp với đặc điểm của mình, có tính đến
đặc điểm của đối tượng thụ hưởng chính sách. Cơng tác tổng kết thực tiễn thi hành
chính sách cũng đã bắt đầu được chú ý hơn; một số chính sách được sơ kết, tổng
kết khá cơng phu, có quy trình khoa học và có giá trị tham khảo lớn. Nhìn tổng thể,
việc thực thi chính sách đã đi vào nề nếp, nghiêm minh với khơng ít kinh nghiệm
bổ ích đã được đúc rút từ thực tiễn.

Hoạt động phân tích, đánh giá chính sách công đã bắt đầu được quan tâm
với tư cách là một trong những công đoạn quan trọng của quy trình chính sách
cơng. Tuy chưa nhiều và chưa thật sự phát huy hết hiệu quả nhưng một số cơ
quan nhà nước, viện nghiên cứu và cá nhân có những sản phẩm phân tích, đánh
giá chính sách cơng rất tốt, giúp cho việc ban hành, sửa đổi nhằm hoàn thiện hệ
thống chính sách hiện hành theo hướng khả thi, hiệu quả, mang lại lợi ích cho xã
hội.
2.2. Những hạn chế, yếu kém
Thực tiễn của Việt Nam, của từng địa phương, từng ngành vẫn chưa thật
sự được quan tâm như là một tiền đề, điều kiện tối quan trọng để xây dựng, ban
hành, tổ chức thực hiện chính sách. Vì thế, vẫn cịn khơng ít những chính sách
xa với thực tế, gây khó khăn khi tổ chức thực hiện và khơng được dư luận thật
sự đồng tình.
- Hiện nay, làm chính sách vẫn đang được coi là đặc quyền của các cơ
quan nhà nước, của nhà nước nói chung mà chưa phải là công việc chung của xã
hội, của các doanh nghiệp, của các nhóm lợi ích trong xã hội.
- Có q nhiều chính sách của các bộ, ngành trong khi chúng được xây
dựng phân tán; thiếu sự phối hợp giữa các bộ, ngành một cách hợp lý và có cơ
quan chủ trì, chịu trách nhiệm đích thực nên chất lượng khơng cao. Trong khi


7
đó, hầu hết các chiến lược hay chính sách đều thể hiện sự liệt kê mục tiêu, quan
điểm định hướng, yêu cầu mà thiếu hẳn những kế hoạch hành động cụ thể hay
các biện pháp cần có.
- Chưa hình thành được những kênh thơng tin chính thống cần thiết giữa
nhà nước với xã hội trong việc xây dựng, ban hành, thực thi chính sách cơng để
phúc đáp những lợi ích cơ bản của đơi bên.
- Vai trị của các cơ quan thẩm định, phê duyệt chính sách chưa được phát
huy nên đã tạo những kẽ hở đáng kể cho việc ra đời một số chính sách có chất

lượng chưa cao, thậm chí xã hội khơng đồng tình.
- Hiện tượng "vận động chính sách" tuy chưa được chính thức thừa
nhận ở phương diện luật pháp nhưng đã xuất hiện dưới nhiều hình thức với
những biểu hiện tiêu cực khác nhau làm ảnh hưởng đến tính cơng bằng của
chính sách, gây những nguy hại nhất định cho xã hội lại chưa được quan tâm
nghiên cứu để có phương hướng và biện pháp xử lý có hiệu lực, hiệu quả.
-Bên cạnh đó, trong lĩnh vực tổ chức thực thi chính sách cơng bộc lộ
những hạn chế, bất cập chủ yếu về tính kịp thời, đồng bộ, nhất quán trong tổ
chức thực hiện, nhất là ở một số chính sách về kinh tế - xã hội và môi trường
trong thời gian gần đây. Công tác hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra chưa kịp thời,
thường xuyên và thiếu thực chất. Việc xử lý khiếu nại, tố cáo các vi phạm pháp
luật trong quá trình thực hiện cịn chậm, nhiều trường hợp thiếu cơng bằng,
nghiêm minh đã ảnh hưởng xấu đến thực hiện chính sách cơng. Công tác tổng
kết thực tiễn, rút kinh nghiệm cho hoạch định và thực thi chính sách chưa được
coi trọng, chưa làm thường xuyên, kịp thời.
3. Một số giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả của các hoạt động
hoạch định và thực thi chính sách cơng ở Việt Nam trong giai đoạn hiện
nay
Một là, Tiếp tục nâng cao nhận thức để trên cơ sở đó mở rộng sự tham dự
một cách có hiệu quả của mọi cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội và nhất là của
cá nhân người lãnh đạo, quản lý vào quá trình hoạch định và thực thi chính sách
cơng. Nói cách khác, làm cho chính sách công từ chỗ chỉ là chức năng đặc


8
quyền của các cơ quan nhà nước thành mối quan tâm chung và trách nhiệm của
toàn xã hội.
Hai là, Đổi mới quy trình hoạch định chính sách cơng theo hướng dân
chủ, huy động sự tham gia đắc lực của toàn xã hội, nhất là của đội ngũ chuyên
gia vào xây dựng chính sách. Từng bước tạo lập một quy trình làm chính sách

gọn, tiện lợi nhưng khoa học, có hiệu quả kinh tế - xã hội cao. Sửa đổi, bổ sung
nhằm hoàn thiện cơ chế thẩm định và phê duyệt chính sách, nhất là với những
chính sách lớn, quan trọng, có tác động trực tiếp và lâu dài tới lợi ích chung của
toàn xã hội.
Ba là, Coi trọng hoạt động tổng kết thực tiễn về hoạch định, thực thi
chính sách công theo hướng thường xuyên, thiết thực; tránh phô trương, hình
thức, lãng phí để rút kinh nghiệm cần thiết, bổ ích cho các hoạt động đó.
Bốn là, Đề cao vai trị của hoạt động phân tích, đánh giá chính sách công
như là một điều kiện tối quan trọng để từng bước cải thiện chất lượng của quy
trình hoạch định và thực thi chính sách. Có cơ chế ràng buộc các cơ quan nhà
nước trong việc phản hồi ý kiến, tiếp nhận các kết quả nghiên cứu, phân tích,
đánh giá chính sách cơng
Năm là, Đẩy mạnh tun truyền, phổ biến chính sách đến các đối tượng
liên quan, các tầng lớp nhân dân; thực hiện công khai để mọi người biết, được
bàn, được làm và được kiểm tra chính sách, từ đó tạo dư luận xã hội và môi
trường thuận lợi cho việc thực hiện chính sách.
Sáu là, Chuẩn bị nguồn lực cho việc thực hiện chính sách: huy động các
nguồn lực (bao gồm nguồn nhân lực, nguồn kinh phí...) từ trung ương, các địa
phương, các tổ chức quốc tế (nếu có). Về nguồn kinh phí, nếu khơng có hoặc
khơng đủ thì khơng thể thực hiện được chính sách, dù chính sách đó mang ý
nghĩa xã hội to lớn. Do đó, có thể khai thác các nguồn lực trong nhân dân nhằm
giảm bớt chi phí từ ngân sách nhà nước, nâng cao trách nhiệm cộng đồng xã hội,
khai thác sự tài trợ của các tổ chức quốc tế và các chính phủ. Nguồn kinh phí
cần sử dụng đúng mục đích và có hiệu quả. Cơ quan nhà nước có thẩm quyền
giám sát, kiểm tra chặt chẽ việc sử dụng kinh phí và đánh giá hiệu quả. Đồng


9
thời tăng cường công tác đôn đốc, kiểm tra, giám sát về tiến độ, hiệu quả thực
hiện chính sách cơng. Phát hiện và xử lý kịp thời, công bằng, minh bạch các

khiếu kiện, vi phạm pháp luật nảy sinh.


10
KẾT LUẬN
Chính sách cơng là những quy định về ứng xử của Nhà nước với những
hiện tượng nảy sinh trong đời sống cộng đồng, được thể hiện dưới những hình
thức khác nhau một cách ổn định nhằm đạt được mục tiêu định hướng. Việc tổ
chức thực thi chính sách là q trình biến các chính sách thành những kết quả,
trên thực tế là các hoạt động có tổ chức trong bộ máy nhà nước, nhằm hiện thực
hóa những mục tiêu mà chính sách đã đề ra.
Việc đưa chính sách cơng vào thực tiễn khơng đơn giản, đó là q trình
phức tạp, đầy biến động, chịu tác động của một loạt các yếu tố, thúc đẩy hoặc
cản trở công việc thực thi.
Ở Việt Nam, với hoạt động quản lý, điều hành của Chính phủ trong nền
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa thì chính sách cơng là cơng cụ
tiền đề, không thể thay thế và chi phối các công cụ quản lý khác như pháp luật,
kế hoạch, phân cấp - phân quyền… Điều đó giải thích vì sao trong những năm
gần đây Đảng và Nhà nước ta luôn đặc biệt quan tâm tới việc nâng cao vai trò
của chính sách cơng như là một cơng cụ hữu hiệu nhằm nâng cao hiệu quả quản
lý nhà nước nói riêng và đẩy mạnh chất lượng của sự nghiệp đổi mới nói chung.
Tuy nhiên, trước yêu cầu ngày càng cao và phức tạp của quản lý nhà nước thì
hoạt động hoạch định và thực thi chính sách cơng ở nước ta cần phải được đổi
mới để nâng cao hiệu quả.


11
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Giáo trình Cao cấp lý luận
chính trị, H 2014.

2. Trịnh Thị Kiều Anh, Sự cần thiết hồn thiện quy trình hoạch định chính
sách cơng của Việt Nam thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế .
3. Lê Thúy Hằng, Bài giảng chính sách cơng trong lãnh đạo.
4. Vũ Anh Tuấn, Một số vấn đề về chính sách cơng Việt Nam hiện nay.
5. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
XI, Nxb CTQG, H.2011