X-Quang Ống Tiêu Hóa

x quang èng tiªu ho¸
Bs. NguyÔn Xu©n HiÒn
Khoa ChÈn ®o¸n h×nh ¶nh BVBM

Gi¶i phÉu
•
èng tiªu ho¸ bao gåm tõ miÖng ®Õn hËu m«n

Các ph ơng pháp thăm khám
1. Chụp x quang không chuẩn bị.
2. Chụp x quang có chuẩn bị: Thực quản, dạ dày tá
tràng, đại tràng.
3. Siêu âm.
4. Chụp cắt lớp vi tính.

Chôp x quang kh«ng chuÈn bÞ
•
Bông ®øng
•
Bông nghiªng
•
Bông n»m xÊp chæng m«ng
C¸c dÊu hiÖu: liÒm h¬i, møc n íc h¬i, v«i ho¸

ASP couché

Chôp phæi t thÕ ®øng

ASP debout

chụp thực quản
1. Chuẩn bị bệnh nhân
+ Chụp vào buổi sáng
+ Bệnh nhân nên nhịn ăn
2. Thuốc dùng
+ Baryt uống dạng dịch treo
+ Thuốc cản quang tan trong n ớc.

chụp thực quản
3. Kỹ thuật chụp
Thẳng
Nghiêng
Chếch
Tiêu chuẩn: Phim lấy đ ợc toàn bộ thực quản từ đoạn cổ đến đoạn bụng, có
thể lấy từng đoạn.
Tr ớc khi chụp cho BN ngậm Baryte rồi nuốt và theo dõi l u thông trên màn
tăng sáng.

chụp thực quản
4. Giải phẫu điện quang
+ Đoạn cổ: ngắn
+ Đoạn ngực: dài, có hai chỗ lõm ở bờ tr ớc trái, quai
DDMC và phế quản gốc trái.
+ Đoạn bụng: ngắn


chôp thùc qu¶n

triệu chứng X-quang
1. Rối loạn chức năng

+ Rối loạn do sóng trào ng ợc: co thắt tâm vị giai
đoạn đầu, sóng ở phần thấp.
+ Rối loạn do sóng thứ ba: xuất hiện chỗ lõm nông
một hay nhiều tầng.
2. Các tổn th ơng thực thể
+ Hẹp thực quản: hay gặp nhất

triệu chứng X-quang
Dấu hiệu
Hẹp thực quản
Lành ác
Trục Thẳng Lệch
Bờ Đều Không đều
Tiếp nối với
phần lành
Từ từ Đột ngột

triệu chứng X-quang
+ Hình khuyết: Từ trong lòng hay từ ngoài(góc nhọnngoài, góc
tùtrong).
- Lành tính: bờ đều
- ác tính: bờ nham nhở
+ Hình ổ loét: Hình ảnh ổ đọng thuốc lồi lên bờ thực quản

ung th thực quản
Các ph ơng pháp chẩn đoán
+ Nội soi, sinh thiết: Chẩn đoán xác định
+ Chụp x quang: khi ống soi không qua đ ợc vùng tổn th ơng, đánh
giá đ ợc chiều dài đoạn hẹp, giới hạn trên và d ới của tổn th ơng
cách phẫu thuật.

+ Siêu âm nội soi: chẩn đoán xác định, đánh giá mức độ thân
nhiễm, hạch cạnh thực quản.
+Chụp cắt lớp vi tính: Bilan tr ớc phẫu thuật( xâm lấn, hạch, di căn
phổi, chẩn đoán xác định, chẩn đoán vị trí u )

ung th thùc qu¶n

Viêm thực quản
Viêm do hoá chất: Th ờng hẹp ở đoạn 1/3 d ới, thẳng trục, dài và
bờ đều, l u thông qua liên tục.
Viêm do tia xạ: sau 6 tháng điều trị, khu trú vùng điều trị, có thể
có loét

Phình to thực quản
(co thắt tâm vị)
Thực quản to, dài, gấp khúc và lật sang phảiHình
mờ trên phim chụp ngực. Bóng hơi dạ dày nhỏ.
Chụp có cản quang: hẹp ngay trên tâm vị, thắng trục,
phía trên giãn to đềuHình mũi kiếm hay củ cải.
L u thông không liên tục, chỉ khi dịch và thức ăn
trong lòng TQ thắng đ ơc lực co thắt ở tâm vị.

Ph×nh to thùc qu¶n
(co th¾t t©m vÞ)

Tói thõa thùc qu¶n
KÝch th íc thay ®æi
H×nh tói c¶n quang cã cæ dÝnh vµo thµnh TQ
VÞ trÝ: 1/3 gi÷a hay trªn c¬ hoµnh.

Giãn tĩnh mạch thực quản
Tăng áp lực TMC
Hình ảnh vệt sáng dài hay hình tròn nh chùm nho.
Có thể giả u.

Thoát vị hoành
+ Thoát vị tr ợt
- Hay gặp nhất
- Tâm vị tr ợt qua lỗ cơ hoànhphình vị trên cơ
hoành
+ Thoát vị cuộn hay thoát vị cạnh TQ
- Hiếm hơn
- Tâm vị d ới cơ hoành
- Túi hơi dạ dày chui qua lỗ cơ hoành và nằm trên
cơ hoành.

Tho¸t vÞ hoµnh