Phân tích chức năng thế giới quan của triết học Mác-Lênin? Triết học Mác-Lênin có vai trò như thế nào trong sự nghiệp đổi mới ở Việt Nam hiện nay.

TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÀNG HẢI VIỆT NAM
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ

TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC MÁC - LÊNIN

TÊN TIỂU LUẬN

CHỦ ĐỀ 1
“PHÂN TÍCH CHỨC NĂNG CỦA THẾ GIỚI
QUAN TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN. VAI TRÒ CỦA
TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN TRONG VIỆC ĐỔI MỚI
CỦA ĐẤT NƯỚC TA HIỆN NAY”
HỌ VÀ TÊN SINH VIÊN
Lớp:

G13

NGUYỄN THẾ ANH

Mã sv:

97848

Khoa: ………….VIỆN ĐÀO TẠO QUỐC TẾ….…………….
Khóa năm:

2022 - 2023

GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: …..VŨ PHÚ DƯỠNG......

Hải Phòng - 2022

1|Pag e


Mục lục tiểu luận
PHẦN MỞ ĐẦU

3

NỘI DUNG

6

I. LÍ LUẬN CHUNG VỀ THẾ GIỚI QUAN CỦA TRIẾT HỌC MÁCLÊNIN

6

1.THẾ GIỚI QUAN CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN

6

2. Phân tích chức năng thế giới quan của triết học Mác-Lênin.

8

III. VAI TRÒ CỦA TRIẾT HỌC MÁC – LÊNIN TRONG SỰ
NGHIỆP ĐỔI MỚI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
1.NGUỒN GỐC CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN.

10

2.VAI TRÒ CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN TRONG SỰ NGHIỆP
ĐỔI MỚI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
KẾT LUẬN

13

TÀI LIỆU THAM KHẢO

18

CAM ĐOAN CỦA SINH VIÊN

2|Pag e

10

17


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lời mở đầu
Chủ nghĩa Mác-Lênin đưa ra thế giới quan, phương pháp luận khoa học để đổi
mới Đảng. Nhìn chung, chủ nghĩa Mác - Lênin là thành tựu tư tưởng vĩ đại của
nhân loại, do C. Mác và Ph.Ăngghen sáng lập vào đầu thế kỷ 19, V. Lênin tiếp tục
truyền bá từ cuối thế kỷ 19 đến đầu thế kỷ 20. thế kỷ.thế kỷ.
Chủ nghĩa Mác - Lênin đã vạch trần bản chất sâu xa nhất, những mâu thuẫn nội
tại nhất tồn tại trong chế độ tư bản chủ nghĩa và dự báo chính xác xu hướng vận
động tiến bộ của các hình thái kinh tế - xã hội. Để khẳng định rằng tương lai của
loài người là chế độ cộng sản. Vì vậy, đây là học thuyết khoa học, cách mạng và

nhân văn duy nhất đặt ra mục tiêu giải phóng giai cấp, giải phóng xã hội, giải
phóng con người và chỉ rõ lực lượng, hình thức, phương pháp để thực hiện mục
tiêu đó.

Thế giới quan là hệ thống những nguyên tắc, quan điểm, niềm tin, khái niệm, biểu
tượng về toàn bộ thế giới, bao gồm:
-về các sự vật, hiện tượng
-về sự quy luật chung của thế giới
-về chỉ dẫn phương hướng hoạt động của người, một nhóm người trong xã hội nói
chung đối với thực tại (nhằm phát triển tốt hơn)

Thế giới quan chính là biểu hiện của cách nhìn bao quát đối với thế giới bao gồm
cả thế giới ngoài, con người và cả mối quan hệ của người với thế giới. quy định
thái độ của người đối với thế giới và là kim chỉ nam cho hành động của con người.

3|Pag e


Thế giới quan có vai trị đặc biệt quan trọng trong đời sống của mỗi con người
và trong xã hội loài người. Để tồn tại trong thế giới, con người phải nhận thức thế
giới và nhận thức chính mình. Những tri thức này dần dần hình thành thế giới
quan. Khi được hình thành, thế giới quan trở thành nhân tố định hướng q trình
con người khơng ngừng nhận thức thế giới.

Thế giới quan có thể ví như một “lăng kính” mà qua đó con người nhìn thế giới
xung quanh, soi xét bản thân để xác định mục đích, ý nghĩa của cuộc đời và lựa
chọn cách sống. Cách thức hoạt động chính là mục đích và mục đích đó. Vì vậy,
thế giới quan đúng đắn là điều kiện tiên quyết để xác lập nhân sinh quan tích cực;
Trình độ phát triển của thế giới quan là vô cùng quan trọng để đánh giá sự trưởng
thành của mỗi cá nhân, mỗi cộng đồng xã hội.

2. Mục đích
Vậy nên bài tiểu luận này để em tự tìm hiểu, khám phá, phân tích về chức
năng thế giới quan của triết học Mác-Lênin và tìm hiểu xem triết học MácLênin có vai trị như thế nào trong sự nghiệp đổi mới ở Việt nam hiện nay?
3. Phạm vi
Bài tiểu luận tập chung vào tìm hiểu về thế giới quan của triết học Mác-Lênin
và liên hệ vơi sự nghiệp đổi mới của nước Việt Nam ta hiện nay.
4. Hướng triển khai
-Nêu lên quan điểm của triết học Mác – Lênin về con người, xã hội.
-Nêu ra một số ý nghĩa của triết học đối với sự phát tiển tư tưởng xã hội và với
thực tiễn xã hội.
-Nêu ra vai trò của triết học Mác – Lênin đối với sự nghiệp đổi mới tại Việt Nam.
4|Pag e


Mặc dù đề tài đã được chuẩn bị một thời gian dài, nhưng chắn chắn vẫn sẽ
có sơ suất xảy ra, rất mong có sự đóng góp hướng dẫn của quý thầy. Em xin
trân thành cảm ơn.

5|Pag e


NỘI DUNG
I. LÍ LUẬN CHUNG VỀ THẾ GIỚI QUAN
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN
1.THẾ GIỚI QUAN CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN

a. Định nghĩa
 Thế giới quan là toàn bộ những quan điểm về thế giới và về vị trí của con người
trong thế giới đó. Triết học là hạt nhân lý luận của thế giới quan. Triết học Mác –

Lênin đem lại thế giới quan duy vật biện chứng, là hạt nhân thế giới quan cộng sản.
Thế giới quan là hệ thống những nguyên tắc, quan điểm, niềm tin, khái niệm, biểu
tượng về toàn bộ thế giới, bao gồm:
-về các sự vật, hiện tượng
-về sự quy luật chung của thế giới
-về chỉ dẫn phương hướng hoạt động của người, một nhóm người trong xã hội nói
chung đối với thực tại (nhằm phát triển tốt hơn)
Thế giới quan chính là biểu hiện của cách nhìn bao qt đối với thế giới bao gồm
cả thế giới ngoài, con người và cả mối quan hệ của người với thế giới. quy định
thái độ của người đối với thế giới và là kim chỉ nam cho hành động của con người
Thế giới quan là lý luận nền tảng của chủ nghĩa Mác - Lênin: là sự kế thừa, phát
triển tinh hoa chủ nghĩa duy vật và phép biện chứng trong lịch sử tư tưởng của
nhân loại.

6|Pag e


b. Nguồn gốc
Chủ nghĩa duy vật là thế giới quan của giai cấp, của lực lượng xã hội tiến bộ, cách
mạng, góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh vì sự tiến bộ của xã hội

Thế giới quan của mỗi cá nhân dựa trên cơ sở kiến thức khoa học của nhân loại ở
một giai đoạn lịch sử nhất định. Kiến thức khoa học đó bao gồm cả các quan điểm
triết học, xã hội học, chính trị, đạo đức, kinh tế học và khoa học nói chung.
Bởi vì mỗi người chịu ảnh hưởng của:
1. Tri thức tiếp thu
2. Kinh nghiệm sống đã trải qua
3. Cấu thành thế giới quan Thế giới quan được hình thành bao gồm các yếu tố
thuộc tất cả các hình thái ý thức xã hội:
- Quan điểm triết học

- Quan điểm khoa học, chính trị, đạo đức và quan điểm thẩm mỹ
- Quan điểm tôn giáo: sản phẩm của trí óc mơ tả tri thức thơng qua trực giác.
- Những phát hiện khoa học chỉ ra định hướng thực tiễn trực tiếp của con người
trong tự nhiên và xã hội, dựa trên những quan sát và dữ liệu từ thực tiễn, những
phân tích tổng hợp chặt chẽ và những bằng chứng khách quan phản bác thực tế.
- Các nguyên tắc và chuẩn mực đạo đức có vai trò điều chỉnh con người Tương tác
và Hành vi.
- Quan điểm thẩm mỹ chi phối các mối quan hệ với mơi trường, với các hình thức,
mục đích và kết quả của hoạt động.
Các quan điểm và niềm tin triết học là cơ sở của một thế giới quan đúng đắn vì:
- Triết học giải thích về mặt lý luận mọi dữ kiện của khoa học và thực tiễn
- Triết học biểu diễn kết quả và hình thức một bức tranh thực tại khách quan nhất.
c. Ý nghĩa, vai trò
Từ sự hiểu biết về thế giới, chúng ta có được hình ảnh về thế giới trong ý thức,
tức là THẾ GIỚI QUAN, và từ đó nó quyết định thái độ, hành vi đối với thế giới.
7|Pag e


Có thế giới quan. Cách tiếp cận đúng đắn sẽ khiến con người hành động phù hợp
với logic phát triển của xã hội và đóng góp vào sự tiến bộ của xã hội. Vì vậy, thế
giới quan là trụ cột tư tưởng của nhân cách, là cơ sở của đạo đức, luân lý, chính trị
và hành vi
Chủ nghĩa duy vật là thế giới quan của giai cấp, của lực lượng xã hội tiến bộ, cách
mạng, góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh vì sự tiến bộ của xã hội.
Thế giới quan là nhân tố định hướng hoạt động sống của con người. Thế giới
quan giống như “thiếu kinh nghiệm” mà qua đó con người xác định mục đích, ý
nghĩa của cuộc sống và lựa chọn cách đặt mục tiêu. mục tiêu này. Trình độ phát
triển thế giới quan là tiêu chí quan trọng đánh giá sự trưởng thành của mỗi cá nhân,
cũng như của một cộng đồng nhất định.
- Có thế giới quan đúng đắn là điều kiện tiên quyết để hình thành nhân sinh quan

tích cực, giúp con người sáng tạo trong hoạt động.
-Thế giới quan sai lầm khiến con người ta sống thụ động, gây ra những hành động
sai lầm.
-Nghiên cứu triết học giúp chúng ta định hướng hoàn thiện thế giới quan.
Ngoài ra, thế giới quan còn giúp con người chi phối thực tế, hiểu được ý nghĩa của
cuộc sống, xây dựng nghị lực, ý chí và quyết tâm đưa bản thân và xã hội cùng tiến
bộ.

2. Phân tích chức năng thế giới quan của triết học Mác-Lênin.
Có một thế giới quan đúng đắn sẽ hướng con người hoạt động theo sự phát triển
lôgic của xã hội và góp phần vào sự tiến bộ của xã hội.Vì thế, thế giới quan là trụ
cột về mặt hệ tư tưởng của nhân cách, là cơ sở cho đạo đức, chính trị và hành vi
Có vai trị đặc biệt quan trọng trong việc hướng dẫn con người nhận thức đúng về
thế giới hiện thực. Giúp con người hiểu biết sâu sắc hơn về tự nhiên và xã hội, nắm
được cơ sở khoa học để hiểu biết sâu sắc hơn về tự nhiên và xã hội. Ý nghĩa và
mục đích của cuộc sống.
8|Pag e


Khuyến khích vai trị chủ động, sáng tạo của người dân. Thế giới quan đúng đắn
là điều kiện tiên quyết để có một thái độ sống tích cực. Mức độ phát triển của thế
giới quan là một tiêu chí quan trọng cho sự phát triển, cả cá nhân và trong một
cộng đồng xã hội cụ thể.
Đó là cơ sở khoa học để đấu tranh chống các thế giới quan duy tâm, tôn giáo,
phản khoa học. Với bản chất khoa học và cách mạng, cốt lõi của hệ tư tưởng là thế
giới quan duy vật biện chứng. của giai cấp công nhân và các lực lượng tiến bộ,
cách mạng, là cơ sở lý luận nền tảng trong đấu tranh chống các tư tưởng phản cách
mạng, phản khoa học.
Thế giới quan nâng cao nhận thức và hoạt động thực tiễn không thể đứng ngoài
quan sát mà phải nghiên cứu, tư vấn kịp thời các luận cứ khoa học, đề xuất các chủ

trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển nguồn nhân lực
và thực hiện Sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực đó.
triết học Mác – Lênin là thế giới quan, phương pháp luận khoa học, cách mạng
của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và Đảng ta; là nền tảng tư
tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động. Tính đảng trong triết học phải gắn chặt
với tính khoa học. Đó là nền tảng vững chắc để chúng ta không rơi vào phương
pháp tư duy siêu hình, máy móc, duy ý chí.
Xét về cơ hội và thách thức, vai trò to lớn này phụ thuộc vào việc hiểu và vận
dụng sáng tạo thế giới quan của triết học Mác. Thời cơ, vận hội đã và đang đến với
các quốc gia, dân tộc và mở ra cho đất nước đi tới và phát triển
Tuy nhiên làm gì và làm như thế nào để nắm bắt thời cơ, vận hội và thách thức thì
vai trị to lớn đó phụ thuộc vào sự hiểu biết, vận dụng sáng tạo thế giới quan,
phương pháp luận của triết học Mác.
Những thành phần chủ yếu của thế giới quan là tri thức, niềm tin và lý
tưởng; trong đó tri thức là cơ sở trực tiếp hình thành thế giới quan, nhưng tri
9|Pag e


thức chỉ gia nhập thế giới quan khi đã được kiểm nghiệm ít nhiều trong thực tiễn
và trở thành niềm
tin. Lý tưởng là trình độ phát triển cao nhất của thế giới quan. Với tính cách
là hệ quan điểm chỉ dẫn tư duy và hành động, thế giới quan là phương thức để con
người chiếm lĩnh hiện thực, thiếu thế giới quan, con người khơng có phương
hướng hành động.

10 | P a g e


III. VAI TRÒ CỦA TRIẾT HỌC MÁC – LÊNIN TRONG
SỰ NGHIỆP ĐỔI MỚI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY

1. NGUỒN GỐC CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN.
Triết học Mác xuất hiện không chỉ là kết quả của sự vận động, phát triển thường
xuyên của các nhân tố khách quan, mà còn được định hình bởi vai trị của các nhân
tố chủ quan. Hoạt động thực tiễn không biết mệt mỏi của C. Mác và Ph. Ăngghen,
lập trường giai cấp cơng nhân và tình cảm đặc biệt đối với nhân dân lao động cùng
với tình hữu nghị vĩ đại của hai nhà cách mạng đã kết tinh thành nhân loại vào năm
Các yếu tố chủ quan trong sự ra đời của triết học Mác.

Bằng cơng trình nghiên cứu nghiêm túc, tỉ mỉ và tích cực thực hành không mệt
mỏi, Các Mác và Ăng-ghen đã chuyển từ vị trí cách mạng dân chủ và nhân văn
sang vị trí của giai cấp cơng nhân và vị trí cộng sản chủ nghĩa của nhân loại. Chỉ từ
vị trí của giai cấp cơng nhân mới có thể đưa ra một tầm nhìn lịch sử, một tầm nhìn
duy vật mà những người bị ràng buộc bởi các vị trí giai cấp cũ
khơng thể đưa ra được; Nó thực sự làm cho nghiên cứu khoa học trở thành niềm
đam mê nhận thức nhằm giải quyết các vấn đề giải phóng con người, giải phóng
giai cấp, giải phóng con người.
Triết học Mác - Lênin kế thừa và phát triển những thành tựu chủ yếu của tư tưởng
triết học nhân loại do Mác, Ăngghen sáng tạo và được V.I.Lênin phát triển rực rỡ.
Đó là chủ nghĩa duy vật biện chứng trong quan điểm về giới tự nhiên cũng như
trong quan điểm về đời sống xã hội và tư tưởng con người.
Mục đích của triết học Mác - Lênin là nâng cao hiệu quả của quá trình tri thức và
hoạt động thực tiễn vì lợi ích của con người. Triết học Mác-Lênin tạo ra thế giới
quan duy vật biện chứng làm cốt lõi của thế giới quan cộng sản chủ nghĩa. Nó giúp
mọi người có cơ sở khoa học. Nhận thức sâu sắc hơn bản chất của tự nhiên và xã
11 | P a g e


hội, nhận thức rõ mục đích, ý nghĩa của cuộc sống, tăng cường vai trò chủ động,
sáng tạo của con người.

Triết học Mác-Lenin hình thành dựa trên hệ thống quan điểm của Mác, Ăngen và
được Lenin bổ sung sau này. Trong đó Ăngen đã phát triển triết học Mác, thơng
qua việc khái quát các thành tựu khoa học và phê phán các lý thuyết triết học duy
tâm, siêu hình và cả những quan niệm duy vật tầm thường ở những người muốn trở
thành những người Mác-xít.
Thế giới quan đúng đắn là điều kiện tiên quyết để hình thành cái nhìn tích cực về
cuộc sống. Triết học Mác - Lênin thể hiện chức năng phương pháp luận chung
nhất, chung nhất của nhận thức và hành động thực tiễn, cung cấp cho con người hệ
thống các khái niệm, phạm trù, quy luật làm công cụ nhận thức khoa học, giúp con
người phát triển tư duy khoa học, tư duy phạm trù và điều chỉnh pháp luật.
Mác Lênin kế thừa và phát triển những thành tựu quan trọng nhất của tư tưởng
triết học nhân loại do C.Mác, Ph.Ăngghen sáng tạo và được V.Lênin phát triển một
cách xuất sắc, đó là chủ nghĩa duy vật biện chứng, vừa xem xét giới tự nhiên, vừa
xem xét đời sống xã hội, vừa xem xét tư duy con người. . Là hệ thống kiến thức
khoa học, có đơn vị cơ bản
Triết học khác với các khoa học khác ở tính đặc thù của hệ thống tri thức khoa
học và phương pháp nghiên cứu. Kiến thức triết học về khoa học rất phổ biến và
dựa trên sự trừu tượng sâu sắc về thế giới, về bản chất của cuộc sống con người.
Phương pháp nghiên cứu của triết học là xem xét thế giới như một chỉnh thể trong
mối quan hệ với các thành tố và đưa ra hệ thống các quan niệm về chỉnh thể này.
Học là sự thể hiện thế giới quan thông qua suy luận.
Điều này chỉ có thể thực hiện được nếu triết học dựa trên cơ sở tổng kết toàn bộ
lịch sử khoa học và bản thân lịch sử tư tưởng triết học.
Không phải mọi triết học đều là khoa học. Nhưng các giáo lý triết học đã góp
phần ít nhiều nhất định vào việc hình thành tri thức triết học-khoa học trong lịch
sử; họ đang trong “đường xoắn ốc” vô tận của lịch sử tư tưởng triết học nhân loại.
12 | P a g e


Trình độ khoa học của một giáo huấn triết học phụ thuộc vào sự phát triển của đối

tượng nghiên cứu. Nghiên cứu, hệ thống tri thức và hệ thống phương pháp nghiên
cứu.
Giữa lý luận và phương pháp, triết học Mác - Lênin là cơ sở triết học của thế giới
quan khoa học, là nhân tố định hướng cho hoạt động nhận thức và thực tiễn, là xuất
phát điểm của phương pháp luận. Nắm vững triết học Mác - Lênin không chỉ có
thế giới quan đúng đắn mà cịn phải có phương pháp luận khoa học. Nguyên tắc
khách quan trong kiểm chứng địi hỏi phải có sự phân tích cụ thể trên phương diện
biện chứng, đồng thời tránh thái độ chủ quan tuỳ tiện khi vận dụng lý luận vào hoạt
động thực tiễn.
Chính để thúc đẩy sự phát triển của các khoa học cụ thể cũng như của bản thân
triết học, vì vậy, sự hợp tác chặt chẽ giữa các nhà nghiên cứu lý luận triết học với
các học giả khác là hết sức cần thiết. Điều này đã được chính lịch sử phát triển của
khoa học và triết học chứng minh.

13 | P a g e


2. VAI TRÒ CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN TRONG SỰ
NGHIỆP ĐỔI MỚI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY

2.1

Tình hình Việt Nam hiện nay.

Cho đến nay ở Việt Nam đã có nhiều bài nghiên cứu, bài báo và tạp chí về các
vấn đề đời sống xã hội ở nhiều khía cạnh khác nhau. Nhiều năm trước, dưới góc độ
triết học nhân sinh, người ta thường nói đến chủ nghĩa xã hội, chủ yếu nói đến
nghĩa vụ của cơng dân đối với Tổ quốc. Vấn đề quyền, công bằng xã hội cũng
được đề cập nhưng ít gắn với thực tế. Phù hợp với nhu cầu tự nhiên và tất yếu của
nhân dân, những năm gần đây kể từ Đại hội VI của Đảng, trong các quyết sách của

Đại hội Đảng, Đảng ta đã đặt con người là trung tâm của mọi đường lối kinh tế - xã
hội.
Cho đến nay, công cuộc đổi mới ở Việt Nam đã đạt được những kết quả to lớn và
vững chắc. Như Ban Chấp hành Trung ương khóa IX của Đảng đã ghi trong báo
cáo chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X: “Đất nước đã thốt khỏi
khủng hoảng kinh tế - xã hội, có những đổi mới căn bản và toàn diện. Kinh tế tăng
trưởng nhanh hơn, cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa và kinh tế thị trường định hướng
xã hội chủ nghĩa được đẩy mạnh phát triển, đời sống nhân dân được cải thiện rõ
rệt, hệ thống chính trị và đồn kết dân tộc được củng cố, tăng cường, chính trị - xã
hội ổn định, quốc phòng, an ninh được giữ vững, vị thế của nước ta trong khu vực
trường quốc tế tiếp tục được cải thiện, lực lượng liên kết các nước được tăng
cường mạnh mẽ, tạo thế và lực mới cho đất nước tiếp tục đi lên.
Công tác nghiên cứu về con người đã được đề cập ở nhiều khía cạnh và khía cạnh
khác nhau. Các chủ đề thường nổi bật trong các tài liệu nghiên cứu là nguồn gốc,
bản chất con người và các yếu tố con người. Con người trong lực lượng sản xuất,
quyền con người, nhân tố sinh học và nhân tố xã hội trong con người. Vì vậy, hai
triết học Mác - Lênin có vai trị quan trọng trong đời sống xã hội của cộng đồng
nhân loại Việt Nam.

14 | P a g e


Việt Nam có cơ hội tốt để trở thành cửa ngõ quan trọng của một khu vực kinh tế
năng động, tiếp cận với các thị trường lớn của thế giới khi thiết lập được một mạng
lưới FTA rộng khắp và khai thác chiến lược Trung Quốc của các nhà đầu tư quốc
tế
Có ý nghĩa trở thành nước phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa, mở ra một
giai đoạn mới, đồng thời thể hiện tính liên tục, phong phú trong quá trình xây dựng
nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, nước giàu, dân chủ, công bằng, văn minh.” là
đặc điểm nổi bật , trong đó thể hiện tính nhân văn, tiến bộ; Sự lãnh đạo của Đảng

Cộng sản Việt Nam là đặc điểm quan trọng nhất trong việc hiện thực hóa tầm nhìn
phát triển của Việt Nam.
chịu nhiều tác động của thiên tai, dịch bệnh,

2.2

Vai trò của Triết học Mác-Lênin

Đổi mới toàn diện của Việt Nam phải dựa trên cơ sở lý luận khoa học mà cốt lõi
là phép biện chứng duy vật. Cơng cuộc đổi mới tồn diện xã hội theo định hướng
xã hội chủ nghĩa được mở đường bằng đổi mới tư duy lý luận, trong đó có triết
học Mác - Lênin. Triết học phải giúp tìm ra câu trả lời về con đường đi lên chủ
nghĩa xã hội ở Việt Nam, đồng thời bổ sung, phát triển tư duy lý luận về chủ
nghĩa xã hội thông qua thực tiễn.
Lý giải giá trị lịch sử và sức sống của học thuyết chủ nghĩa xã hội của C.Mác trên
cơ sở làm rõ thái độ của C.Mác đối với nền văn minh cơng nghiệp và tầm nhìn của
C.Mác về chặng đường tiếp theo của chủ nghĩa Mác. Nền văn minh này, trong bài
viết này tác giả đã nhận định, học thuyết này của C.Mác không phải là sự phủ nhận
sạch trơn nền văn minh, mà là sự phủ nhận nhằm khắc phục nền văn minh trong
một nhánh của sự phát triển. phát triển xã hội mới về chất trong khi vẫn giữ được
tất cả những thành tựu phong phú của nó.
Với tư cách này, học thuyết Mác là một cách nhìn mới về thế giới, về sự vận động
của nó. và phát triển theo quy luật của nó, trong đó khẳng định các giá trị nhân văn,
15 | P a g e


tự do cá nhân và tiến bộ xã hội, từ đó làm nên giá trị và sức sống của Học thuyết
Mác đến nay.
Tồn cầu hóa là một q trình xã hội phức tạp, đầy mâu thuẫn, chứa đựng cả mặt
tích cực và tiêu cực, cơ hội và thách thức đối với các quốc gia, dân tộc, nhất là đối

với các nước kém phát triển. Chủ nghĩa đế quốc và các thế lực tư bản lợi dụng tồn
cầu hóa để thực hiện tồn cầu hóa tư bản chủ nghĩa. Vì vậy, tồn cầu hóa là cuộc
đấu tranh gay gắt giữa chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa đế quốc với
các nước đang phát triển và các nước kém phát triển . Trong bối cảnh đó, triết học
Mác - Lênin là cơ sở thế giới quan, phương pháp luận khoa học và cách mạng để
phân tích các xu hướng, sự vận động và phương hướng phát triển xã hội hiện đại
Có thể ví thế giới quan như một “thấu kính”, qua đó con người nhìn nhận thế giới
xung quanh cũng như tự xem xét chính bản thân mình để xác định cho mục đích, ý
nghĩa cuộc sống và lựa chọn cách thức hoạt động được mục đích, ý nghĩa đó. Như
vậy, thế giới quan đúng đắn là tiền đề để xác lập nhân sinh quan tích cực; trình độ
phát triển của thế giới quan là tiêu chí quan trọng đánh giá sự trưởng thành của mỗi
cá nhân cũng như mỗi cộng đồng xã hội.

Việt Nam ngày nay đang có những biến đổi sâu sắc, chịu sự chi phối của xu thế
tồn cầu hóa, hội nhập quốc tế, sự phát triển của nền kinh tế tri thức và diễn ra
trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, trong bối cảnh đó, vai trị của triết học Mác
- Lênin khơng cịn giảm đi, nhưng ngược lại, vai trị của nó trong ý thức và trong
cải cách thực sự ngày càng rõ ràng hơn. Việt Nam muốn tồn tại và phát triển, phải
phát triển giáo dục, khoa học công nghệ, nâng cao dân trí để đẩy nhanh q trình
cơng nghiệp hóa, triết học phải giúp giải quyết vấn đề, phát huy nhân tố con người,
đánh thức các tiềm năng và coi đó là yếu tố đặc biệt quan trọng quyết định sự
thành công của trẻ. dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Đại hội XI của Đảng rút ra bài học quan trọng: “Trong mọi hồn cảnh, tình huống
phải kiên trì thực hiện đường lối, mục tiêu mới, vận dụng nhất quán, sáng tạo, bám
16 | P a g e


sát chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, phát triển , kiên định mục tiêu
độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.

Đại hội XIII của Đảng ta chỉ rõ: “Hịa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn
song cũng đứng trước nhiều trở ngại, khó khăn, thách thức. Tồn cầu hóa, hội nhập
quốc tế tiếp tục tiến triển, nhưng cũng đang bị đe dọa bởi sự trỗi dậy của chủ nghĩa
dân tộc cực đoan, cạnh tranh chiến lược, cạnh tranh kinh tế, chiến tranh thương
mại diễn ra gay gắt… Các nước điều chỉnh chiến lược  và phương thức phát triển
nhằm thích ứng với tình hình mới. Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương tiếp tục có
vị trí chiến lược ngày càng quan trọng. Tại Đông Nam Á, môi trường an ninh,
tranh chấp chủ quyền trên Biển Đơng cịn diễn biến phức tạp. Biến đổi khí hậu,
thiên tai, dịch bệnh và các vấn đề an ninh phi truyền thống khác, nhất là an ninh
mạng, ngày càng tác động mạnh, nhiều mặt, đe dọa nghiêm trọng đến sự phát triển
ổn định, bền vững của thế giới, khu vực và đất nước ta” (2).

Đại hội lần thứ XIII của Đảng một lần nữa tiếp tục khẳng định quan điểm đổi
mới: “Kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định
đường lối đổi mới của Đảng… để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt
Nam xã hội chủ nghĩa”(4).

Khẳng định những kinh nghiệm đúc rút được trong giai đoạn hiện nay là câu hỏi
có ý nghĩa lý luận và thực tiễn cấp thiết, khơng chỉ góp phần củng cố niềm tin vào
chủ nghĩa Mác - Lênin và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, mà còn trực tiếp làm
thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn. Xuyên tạc, chống phá chủ nghĩa Mác - Lênin 11
của các thế lực thù địch Tầm quan trọng của chủ nghĩa Mác - Lênin đối với xã hội
Việt Nam được quyết định bởi yêu cầu phát triển của sự nghiệp đổi mới và sự vận
động của lịch sử cách mạng Việt Nam. vì nhu cầu phát triển của sự nghiệp đổi mới
17 | P a g e


và sự vận động của lịch sử cách mạng Việt Nam; vì yêu cầu đấu tranh giai cấp, đấu

tranh dân tộc trong thế giới ngày nay.

Có thể nói, nếu khơng vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, thì sự nghiệp đổi
mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa không thể thành
công. đề cập đến đội ngũ
cán bộ nghiên cứu và giáo viên giảng dạy triết học trong các cơ sở đào tạo với cách
nhìn, quan điểm giải quyết, tổng kết, khái quát các mâu thuẫn của thời đại một
cách khách quan, toàn diện, lịch sử, cụ thể và phát triển, bổ sung cái mới và suy
nghĩ lại cho thấu đáo giải quyết những vấn đề do tồn cầu hóa, hội nhập quốc tế
đang diễn ra.

Cách tốt nhất để không mắc sai lầm là phải nắm vững tri thức khoa học về chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Đây là chiếc chìa khóa vạn năng mở
đường cho niềm tin. Bước vào thế giới của thời đại. tồn cầu hóa, hội nhập quốc tế
và phát triển nền kinh tế tri thức.

Triết học Mác - Lênin đã có tác dụng to lớn trong việc nâng cao trình độ tư duy lý
luận của cán bộ, đảng viên, viên chức nhà nước và hội viên, đồn viên của xã hội
dân sự. Triết lý khơng chỉ là cơ sở nâng cao tư duy lý luận của cán bộ, đảng viên,
công nhân viên chức nhà nước mà cịn góp phần xây dựng các đề án xây dựng,
chỉnh đốn Đảng theo kịp nhiệm vụ của người lãnh đạo. Q trình hồn thiện lý
luận và thực tiễn xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam
khơng thể tồn tại nếu khơng có sự tham gia của triết học đạo đức. Đồng thời, xây
dựng một xã hội dân sự Việt Nam lành mạnh, hiện đại và thịnh vượng cũng là
trách nhiệm lớn lao của tư duy triết học.

18 | P a g e


Tồn cầu hóa là một q trình xã hội phức tạp, đầy mâu thuẫn, chứa đựng cả mặt

tích cực và tiêu cực, cơ hội và thách thức đối với các quốc gia, dân tộc, nhất là đối
với các nước kém phát triển. Chủ nghĩa đế quốc và các thế lực tư bản lợi dụng
tồn cầu hóa để thực hiện tồn cầu hóa tư bản chủ nghĩa. Vì vậy, tồn cầu hóa là
cuộc đấu tranh gay gắt giữa chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa đế quốc
với các nước đang phát triển và các nước kém phát triển. Trong bối cảnh đó, triết
học Mác – Lênin

19 | P a g e


KẾT LUẬN
Có một thế giới quan đúng đắn sẽ hướng con người hoạt động theo sự phát triển
lôgic của xã hội và góp phần vào sự tiến bộ của xã hội.Vì thế, thế giới quan là trụ
cột về mặt hệ tư tưởng của nhân cách, là cơ sở cho đạo đức, chính trị và hành vi
Có vai trị đặc biệt quan trọng trong việc hướng dẫn con người nhận thức đúng về
thế giới hiện thực. Giúp con người hiểu biết sâu sắc hơn về tự nhiên và xã hội, nắm
được cơ sở khoa học để hiểu biết sâu sắc hơn về tự nhiên và xã hội. Ý nghĩa và
mục đích của cuộc sống.Thế giới quan nâng cao nhận thức và hoạt động thực tiễn
khơng thể đứng ngồi quan sát mà phải nghiên cứu, tư vấn kịp thời các luận cứ
khoa học, đề xuất các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về
phát triển nguồn nhân lực và thực hiện Sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực đó.

Từ việc có một thế giới quan tốt sẽ có được cách nhìn nhận để phát triển đất nước
mà vẫn giữ được mình trong điều kiện tồn cầu hố và tình hình chính trị, qn sự
trên thế giới rất phức tạp như hiện nay là vấn đề đặc biệt hệ trọng đối với Đảng,
nhà nước và nhân dân ta.

Mặc dù thế kỷ này sẽ có những biến đổi khó lường, nhưng chủ nghĩa Mác - Lênin
vẫn tiếp tục soi sáng những vấn đề cơ bản của thời đại và công cuộc đổi mới, vẫn
là tư tưởng nền tảng, kim chỉ nam của Đảng và nhân dân ta.

Triết học có vai trị quan trọng trong việc hình thành ở sinh viên thế giới quan,
phương pháp luận, nhân sinh quan, văn hóa và hệ giá trị nhân văn, là “chiếc la
bàn” giúp họ định hướng hoạt động xã hội, chính trị vì mục đích sáng tạo và xây
dựng: sinh viên Thời đại khác nhau thường đi đầu trong các phong trào và q
trình chính trị ở các quốc gia khác nhau
20 | P a g e