Điều trị an tồn và hiệu quả Bệnh Thối hố
khớp ở người cao tuổi có bệnh đồng mắc
GS TS. Võ Tam
Chủ tịch Hội Thấp khớp Huế
Phó chủ tịch Hội Thấp Khớp Việt Nam
dalat, 04. 2022
1
Nội dung
• Bệnh đồng mắc với thối hố khớp ở người cao tuổi như thế nào?
• Điều trị An tồn, Hiệu quả bệnh thối hố khớp với cách tiếp cận tồn
diện, đa mơ thức hiện nay.
dalat, 04. 2022
2
1.1. Bệnh thối hố khớp gắn liền với tuổi và béo phì !!!
Giới và Tuổi
là yếu tố đặc
hiệu của tỷ lệ
mắc mới OA
1. Các
bệnh
đồng mắc
thường
gặp trên
bệnh
nhân
thoái hoá
khớp ở
người cao
tuổi ?
Tỷ lệ mắc mới OA
tăng theo Tuổi
ESCEO 2019: 250 triệu người > 50 tuổi .
ACR 2019: 302 triệu người lớn
Allen and Golightly. Curr Opin Rheumatol. 2015 May ; dalat, 04. 2022
27(3): 276–283.
3
1.2. Tuổi tác là tăng Gánh nặng của nhiều bệnh đồng mắc !!!
Especially
and usually have
Comorbidities
Metabolic
Syndromes
Aging
population
becomes
increasingly
dalat, 04. 2022
4
1.3. Hội chứng chuyển hóa và OA
Nguy cơ xuất hiện và tiến triển của bệnh OA gối
gia tăng với Số lượng các thành tố của HC chuyển hóa
ROAD study (Research on Osteoarthritis
Against Disability)
N= 1,384; follow up: 3 years
OA & MetS
Khơng thể tách rời
(Yoshimura O Cart 2012)
dalat, 04. 2022
5
Cơng bố gần
đây (2020)
Tập hợp 42 nc
của 16 nước,
với cở mẫu
lớn (70.014).
Bệnh đồng
mắc kết hợp
với OA đáng
lưu ý là:
Đột quị,
Lt dạ dày
và
Hội chứng
chuyển hố
dalat, 04. 2022
6
Trên người bệnh OA ,
Tuỳ thuộc loại hình thiết kế
nghiên cứu ( cắt ngang,
bệnh chúng, thuần tập) có
thể khác nhau.
Nhưng tổng thể :
Có bệnh đồng mắc bất kỳ
rất cao > 65%,
Đặc biệt:
ngồi 1 bệnh, 2 bệnh, từ 3
bệnh đồng mắc trở lên có
tỷ lệ khá cao : xấp xỉ 30%
dalat, 04. 2022
7
Trong nc này,
Có 15 bệnh lý đồng
mắc và có đến 9 hệ
cơ quan có rối loạn
trên bn OA.
Đáng lưu ý
Rối loạn Lipid máu
48%, Tăng huyết áp
50%
dalat, 04. 2022
8
Vì vậy , thách thức lớn trong điều trị thối hố khớp là bệnh
đồng mắc đi kèm, nên cần tính đến điều trị thế nào
vừa hiệu quả vừa an tồn !!!
Điều trị OA kèm với
các bệnh đồng mắc
An tồn
Hiệu quả
dalat, 04. 2022
9
2. Điều trị bệnh thối hố khớp hiệu quả và an tồn?
2.1. Từ hướng dẫn điều trị của các Hội về khớp.
dalat, 04. 2022
10
Nội dung các hướng dẫn Hội thấp
hoa kỳ (ACR)2019, Hội NC Thối
khớp thế giới (OARSI) 2019, Hội NC
Lâm sàng, kinh tế bệnh thối khớp,
lỗng xương Châu âu (ESCEO) 2019,
NICE 2019, Úc 2018
dalat, 04. 2022
11
Effect of Diacerein on Structure and Symptoms vs Celecoxib in Osteoarthritis
dalat, 04. 2022
Hơi nghị trưc
tuyến thế giới về
Lỗng xương ,
thối hố khớp và
các bệnh xương
khớp do
Liên
đồn chống lỗng
xương thế giới IOF
và hội nc Lâm sàng
và kinh tế bệnh
thoái khớp, loãng
xương Châu âu
ESCEO tổ chức
8/2020.
12
Ngun tắc xun suốt trong điều trị Thối hố Khớp
Điều trị tối ưu địi hỏi
Cần tiếp cận một cách tồn diện ,
đa mơ thức
để điều trị thối khớp bàn tay,
háng và / hoặc Gối .
Cần chia sẻ quyết định với bệnh
nhân để chọn lựa điều trị hiệu
quả và an tồn nhất có thể !!!
(ACR 2019)
dalat, 04. 2022
13
2.2. Tiếp cận Tồn diện, đa mơ thức ?
Điều trị theo từng cá nhân người bệnh,
gồm Giáo dục, hành vi, tâm lý xã hội, vật lý
trị liệu
cũng như sử dụng thuốc: uống, ngồi da,
nội khớp.
(ACR 2019)
dalat, 04. 2022
14
OARSI 2019:
Đánh giá ban đầu
để điều trị OA
ngồi vị trí khớp
thối hố,
cần lưu ý bệnh đi
kèm
dalat, 04. 2022
15
Mức độ khuyến cáo
Chỉ định điều trị
Chương trình luyện tập trên mặt đất đã được thiết kế,
Điều trị cốt lõi
quản lý cân nặng với chế độ ăn kết hợp luyện tập và các
bài tập như Yoga hoặc Thái cực quyền
Mức 1A
NSAID sử dụng tại chỗ
Các bài tập trong nước, dụng cụ hỗ trợ tư thế, liệu
pháp nhận thức hành vi.
Tồn diện: Bệnh đi kèm,
Đa mơ thức : Bài tập trong nước
NSAID đường uống dùng tuỳ điều kiện cho bệnh nhân
khơng có bệnh kèm, nếu có bệnh kèm tiêu hố thì kết
Mức 1B
hợp thuốc kháng tiết. Khơng khuyến cáo khi có bệnh
kèm tim mạch hoặc thể trạng suy nhược.
Tiêm nội khớp corticosteroid hay Hyaluronan được
khuyến cáo tuỳ điều kiện ở tất cả các nhóm bệnh nhân.
dalat, 04. 2022
16
(ACR 2019)
Khuyến cáo
điều trị thối hố khớp
khơng dùng thuốc
và dùng thuốc
Tập thể dục, giảm cân, châm cứu
NSAIDs uống
NSAIDs ngồi da
Steroids nội khớp
Acetaminophen
Tramadol
Duloxetine
Chondroitin (bàn tay)
dalat, 04. 2022
17
Khơng khuyến cáo trong
bệnh Thối hố khớp
( thiếu chứng cứ? )
(ACR 2019)
dalat, 04. 2022
18
Tiếp cận một cách
tổng thể bệnh
nhân qua 8 bước,
lưu ý điều trị có
sự liên kết giữa
dùng thuốc‐
khơng dùng thuốc
‐ phẩu thuật
dalat, 04. 2022
19
NSAIDs được khuyến cáo sử dụng
trong bệnh thối hố khớp,
Trong thực hành, cần có các thơng tin
cá nhân của người bệnh về
bệnh lý dạ dày‐ruột,
thận,
tim mạch
khi người bệnh được sử dụng NSAIDs
dalat, 04. 2022
20
ESCEO 2019.
Kết hợp điều trị đa mô thức , bao gồm dùng thuốc và không dùng
thuốc, gồm can thiệp cốt lõi và dùng thuốc, qua 4 bước.
Core Set
Education/Weight loss/Exercise
Step 1
Paracetamol ,
SYSADOA
(Background
treatment)
e.g. GS and /or
CS
Step 2
(Advanced
management)
Step 3
(Last pharmacological
attempts)
Oral NSAIDs
(Use based
on risk
factors)
IA‐HA
IA‐Steroid
Weak opioids / Central analgesics
Step 4
(End stage
management &
surgery)
dalat, 04. 2022
Topical
NSAIDs
Surgery
Opioid
analgesics
21
ESCEO 2019,
Điều trị thuốc (NSAIDs) cần xem xét tồn diện :
dạ dày bình thường, dạ dày có nguy cơ cao,
nguy cơ cao về tim mạch, thận
để chọn lựa nhóm NSAIDs
dalat, 04. 2022
22
dalat, 04. 2022
23
2. Điều trị bệnh thối hố khớp hiệu quả và an tồn?
2.2. Áp dụng vào thực hành lâm sàng.
dalat, 04. 2022
24
Trong thực
hành điều trị
dùng thuốc
thường sử
dụng :
+ NSAIDs,
Steroides
+ Nhóm
SYSADOA
Điều trị nhắm vào các
tổn thương của OA ??
Synovial
membrane
Inflammation
• Leukocytes invasion
• Hyperplasia
• Vascularisation
Matrix degradation
Cartilage/
Meniscus
Subchondral
bone
• Fibrillation/fissuration
• Cells clustering
• Apoptosis
• Mineralization
• Angiogenesis
Abnormal
Bone remodeling
• Sclerosis
• Microcraks
• BML
• Vascularisation
7
dalat, 04. 2022
25