quá trình tạo xương

1)QUÁ TRÌNH TẠO XƯƠNG
1)QUÁ TRÌNH TẠO XƯƠNG
1.1) Cốt hóa trực tiếp

Xương hình thành
bằng sự khoáng hóa
trực tiếp chất căn bản
xương tạo ra bởi tạo
cốt bào.
1.2) Cốt hóa trên mô hình sụn

Xương hình thành bằng
cách bồi chất căn bản xương
vào chất căn bản sụn.
1.1) CỐT HÓA TRỰC TIẾP
1.1) CỐT HÓA TRỰC TIẾP
- Xảy ra ở xương sọ, xương hàm trên
và hàm dưới ( xương dẹt ).


1.1.1) Cốt hóa nguyên phát

Tế bào trung mô phôi cô đặc và biệt hóa thành
tạo cốt bào ở trung tâm hóa cốt nguyên phát.

Tạo cốt bào tổng hợp và chế tiết chất cơ bản
xương, lắng đọng muối khoáng, các tạo cốt bào
này vùi vào chất căn bản,trở thành tế bào xương
và hình thành các bè xương.

Các bè xương nối với nhau tạo thành tấm xương

nguyên phát.

Mặt trong xương và mặt ngoài xương có mô
liên kết dính vào.
1.1.2) Cốt hóa thứ phát

Phần mô liên kết giữa các gai xương bị các mạch
máu xuyên qua tạo ra các tế bào tủy xương.

Phần mô liên kết không bị cốt hóa tạo
thành màng xương và vách xương.

Màng xương vẫn tiếp tục tạo những lá
xương mới đắp phía ngoài xương xốp làm
xương dày lên.
1.2)CỐT HÓA TRÊN MÔ HÌNH
1.2)CỐT HÓA TRÊN MÔ HÌNH
SỤN
SỤN

Xảy ra ở xương dài và
xương ngắn.
1.2.1)Cốt hóa nguyên phát.
1.2.1)Cốt hóa nguyên phát.
-Ở thân mô hình sụn:
+Tạo đai màng
xương:các tế bào
trên màng sụn trở

thành tạo cốt bào tiết
chất căn bản tạo ra
các bè xương, chúng
nối với nhau thành
đai màng xương.
+Tế bào sụn phân chia mạnh
+Phì đại: tế bào sụn phì đại thành những
tế bào to tròn có màng tiếp xúc nhau,
hình thành nên ổ xương chứa các tế
bào phì đại tiết collagen túyp X
+Vôi hóa: sụn bị nhiễm canxi, các tế bào
sụn chết do oxy, chất dinh dưỡng
không thể khuyếch tán từ chất căn bản
vào tế bào
+Tạo thành xoang tủy nguyên
phát: hủy sụn bào dọn đi các
tế bào sụn chết, các hang
được tạo ra do sự phì đại của
tế bào sụn trở thành xoang
tủy
+Mầm màng xương: các mạch
máu đâm xuyên vào xoang
tủy, đem theo các tiền cốt
bào và các tế bào gôc tủy
xương
+Cốt hóa: Tiền tạo cốt bào biệt hóa
thành tạo cốt bào, tạo cốt bào bắt đầu
sản xuất xương nguyên phát vòa bề
mặt dải chất căn bản sụn đã bị vôi hóa
-Ở đầu mô hình sụn:

+Những tế bào sụn ở trung tâm trương to
+Mạch máu đâm sâu vào trung tâm, tỏa
ra, phá tan các ổ sụn, hình thành hốc chứa
tủy xương và mạch máu
+Sự cốt hóa tiến từ trung tâm ra ngọai vi
Ở giữa 2 trung tâm
hóa cốt nguyên phát
và thứ phát là thân
đầu xương, sự cốt
hóa lan rộng cho
đến khi thân đầu
xương trở thành
một đĩa mỏng gọi là
dĩa đầu xương
1.2.2) Cốt hóa thứ phát
-Ở thân xương:
+Sự tạo thành các khoảng
trống Howship: mạch máu từ
ống tủy tiến vào thành xương
đặc, đào những đường hầm hình
ống. Sự tạo ra khỏang trống nhờ
có các hủy cốt bào
+Tạo thành hệ thống Havers:
tạo cốt bào đi theo sau mạch
máu, đắp vào thành các
khỏang trống Howship những
lá xương đồng tâm tạo thành
ống Havers
Sự tạo xương diễn ra từ
ngọai vi vào trung tâm ống.

Trong ống chứa các mạch
máu và sợi thần kinh
-Ở đầu xương:
+ Xương trong sụn dần biến đi do kết
quả của sự sửa sang, khối xương biến
thành xương Havers xốp, trừ vùng ngọai
vi là xương cốt mạc được bao bọc bởi
sụn
2)Yếu tố dinh dưỡng ảnh
2)Yếu tố dinh dưỡng ảnh
hưởng đến sự tạo xương
hưởng đến sự tạo xương
-Thiếu protein gây suy giảm tổng hợp collagen, ức
chế sự phát triển và duy trì xương
-Thiếu Canxi dẫn đến sự vôi hóa xương không hoàn
toàn. Ở trẻ đang lớn, thiếu Canxi gây còi xương
+Thiếu vitamin D gây hậu quả giống như thiếu Canxi vì
+Thiếu vitamin D gây hậu quả giống như thiếu Canxi vì
vitamin D giúp hấp thụ Canxi ở đương tiêu hóa
vitamin D giúp hấp thụ Canxi ở đương tiêu hóa
Vitamin D được tổng hợp dễ dàng dưới ánh nắng mặt
Vitamin D được tổng hợp dễ dàng dưới ánh nắng mặt
trời
trời
-Thiếu vitamin A làm chậm quá trinh phát triển xương
và ảnh hưởng đến sự phân bố của tế bào xương
-Thừa vitamin A làm chậm quá trình phát triển sụn và
đẩy nhanh quá trình cốt hóa
-Thiếu vitamin C gây ức chế sự phát triển cuả xương
và làm chậm quá trình làm lành xương do Acid

Ascorbic cần cho sự tổng hợp collagen.