giáo trình phân tích dự án phát triển nông thôn - chương 6 phân tích các khía cạnh không định giá trong dự án phát triển nông thôn

Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Chỉång 6

PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIAẽ TRONG
Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
--- oOo ---

6.1

KHAẽI NIM
Nhổợng dỉû ạn phạt triãøn näng thän thỉåìng cọ nhiãưu hoảt âäüng âãø cọ âỉåüc
cng nhiãưu låüi êch cng täút, cạc låüi êch cọ thãø phán lm 2 nhọm:
 Nhọm cạc hoảt âäüng mang lải cạc låüi êch âån thưn nhàõm vo cạc låüi
nhûn hiãøn nhiãn, cọ thãø tênh âỉåüc bàịng tiãưn bảc, cọ thãø tháúy âỉåüc váût cháút,
âo âãúm âỉåüc kãút qu chênh xạc hay cn gi l cạc låüi ờch hổợu hỗnh (tangible
benefits).
Nhoùm caùc hoaỷt õọỹng mang laỷi låüi êch khäng thãø tênh âỉåüc bàịng tiãưn, khäng
såì tháúy âỉåüc, mang tênh må häư, khọ lỉåüng giạ, hay cn goỹi laỡ caùc lồỹi ờch vọ
hỗnh (intangible benefits).
Hỗnh veợ dổồùi âáy mang tênh minh ha 2 nhọm hoảt âäüng ca dỉû ạn phạt triãøn
näng thän âãø cọ cạc låüi êch hổợu hỗnh vaỡ vọ hỗnh:

LĩI ấCH HặẻU HầNH

Saớn xuỏỳt lỉång thỉûc
Hãû thäúng cáúp nỉåïc
Xỉåíng chãú biãún thy sn
Nh mạy xay luùa
Xỏy dổỷng cỏửu õổồỡng
Thuớ cọng myợ nghóỷ
v.v...

Dặ AẽN
PHAẽT TRIỉN
NNG THN









LĩI ấCH V HầNH

Huỏỳn luyóỷn laợnh õaỷo
Xoùa naỷn muỡ chỉỵ
Vãû sinh mäi trỉåìng
Tiãm chng måí räüng

Vai tr phủ nỉỵ nọng thọn
Chọỳng suy dinh dổồợng
v.v...

Hỗnh 6.1: Minh hoỹa 2 nhoùm låüi êch ca dỉû ạn
Viãûc xạc âënh cạc giạ trë caùc lồỹi ờch vọ hỗnh thỏỷt ra khọng dóự daỡng, âàûc biãût nãúu
phi lm cạc phẹp so sạnh giỉỵa cạc phỉång ạn khạc nhau thỉåìng dáùn âãún cạc
tranh ci. Tháût ra, cạc nh nghiãn cỉïu vãư vãư dỉû ạn â tỗm caùch phổồng caùch õóứ
lổồỹng giaù caùc hoaỷt õọỹng naỡy. Viãûc lỉåüng giạ cạc hoảt âäüng mang tênh quan trng
trong viãûc quút âënh âáưu tỉ, triãøn khai v âiãưu chènh trong quaù trỗnh thổỷc hióỷn
dổỷ aùn. Coù thóứ tióỳn haỡnh lỉåüng giạ vo cạc thåìi âiãøm sau:
 Lỉåüng giạ trỉåïc khi thổỷc hióỷn dổỷ aùn
Lổồỹng giaù trong quaù trỗnh tiãún hnh dỉû ạn
 Lỉåüng giạ täøng kãút khi kãút thục dỉû ạn
 Lỉåüng giạ tạc dủng hay hiãûu qu ca dỉû ạn
------------------------------------------------------------------------------------------------------- 91

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIAÏ ...


Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.2 TẠC ÂÄÜNG VÃƯ MÄI TRỈÅÌNG - SINH THẠI
6.2.1 Täøng quan
Cạc dỉû ạn phạt triãøn âãưu êt nhiãưu tạc âäüng âãún mäi trỉåìng - sinh thại, âàûc
biãût l cạc dỉû ạn liãn quan âãún viãûc sn xút cäng näng nghiãûp, khai thạc ti
ngun, ... Do viãûc gia tàng dán säú quạ nhanh, nháút l vng näng thän, â lm gia
tàng nhu cáưu tiãu thủ v táûn dủng cạc ngưn ti ngun thiãn nhiãn v tảo ra cháút

thi ngy cng nhiãưu, cạc táûp quạn sinh hoảt åí näng thän bë tạc âäüng. Âiãưu kiãûn
phạt triãøn khoa hc v k thuỏỷt cuợng bở aớnh hổồớng. Theo Ló Trỗnh, 2000, cỏn bàịng
giỉỵa phạt triãøn v mäi trỉåìng cọ thãø minh ha lải nhỉ sau:





MÄI TRỈÅÌNG





TI NGUN

XEM XẸT
MÄI TRỈÅÌNG

CHÁÚT THI



HOẢT ÂÄÜNG



Sỉû tỉång taùc
giổợa con ngổồỡi
vaỡ mọi trổồỡng

CON NGặèI



KHOA HOĩC, NHN
THặẽC, QUAN LYẽ



CNG NGH
PHAẽT TRIỉN KINH T

Hỗnh 6.1:

Cỏn bũng giổợa phaùt trióứn vaỡ mäi trỉåìng

------------------------------------------------------------------------------------------------------- 92

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIAÏ ...


Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.2.2 Phán têch tạc âäüng mäi trỉåìng - sinh thại
Cạc dỉû ạn phạt triãøn näng thän sau cáưn cọ sỉû kho sạt, âạnh giạ tạc âäüng
mäi trỉåìng - sinh thại:
 Cạc dỉû ạn thy låüi, khai thạc ti ngun nỉåïc

 Cạc dỉû ạn khai thạc rỉìng v cạc ti ngun khoạng sn khạc
 Dỉû ạn måí räüng diãûn têch canh tạc
 Cạc dỉû ạn måí räüng giao thäng
 Cạc dỉû ạn cäng nghiãûp - tiãøu th cäng nghiãûp
 Cạc dỉû ạn du lëch, v.v....
Mäùi nh hỉåíng ca cạc dỉû ạn ny âãưu cọ 2 màût têch cỉûc v tióu cổỷc, õọi khi tờch
cổỷc dổồùi caùi nhỗn chọự naỡy nhổng laỷi tióu cổỷc õọỳi vồùi caùi nhỗn ồớ chọự khạc. Cạc nh
hỉåíng ny khäng chè åí màût mäi trỉåìng - sinh thại m cn nh hỉåíng âãún cạc khêa
cảnh khạc ca x häüi nỉỵa (Xem bng 6.1).
Hiãûn nay, cọ nhiãưu phỉång phạp âạnh giạ tạc âäüng mäi trỉåìng (Environmental
Impact Assessment - EIA). Cạc phỉång phạp cọ thãø phán thnh cạc nhọm sau:
o Phán têch cạc chè thë v chè säú mäi trỉåìng
o Bng kiãøm tra cạc chè tiãu mäi trỉåìng
o GIS v chäưng bn âäư
o Phán têch kinh tãú mäi trỉåìng
o Ma tráûn
o Mảng lỉåïi
o Hãû thäúng âạnh giạ mọi trổồỡng
o Mọ hỗnh hoùa mọi trổồỡng
Caùc phổồng phaùp naỡy thổồỡng tỗm caùch õởnh lổồỹng bũng caùc õaùnh giaù mang êt
nhiãưu tênh ch quan v kinh nghiãûm ca ngỉåìi lm cäng tạc mäi trỉåìng. Vê dủ våïi
phỉång phạp bng kiãøm tra v phỉång phạp ma tráûn, ngỉåìi ta dng cạc dáúu tảm
qui ỉåïc nhỉ sau:
Dáúu hiãûu - Säú hiãûu
PP bng kiãøm tra
PP ma tráûn
++
+
o

3
2
1

nghéa
Chè tạc âäüng mảnh
Chè tạc âäüng r rãût
Chè tạc âäüng úu, khäng r rãût

Sau âọ, cäüng cạc dáúu v säú lải âãø so sạnh cạc úu täú mäi trỉåìng khạc nhau.
Sinh viãn cọ thãø tham kho cạc phỉång phạp trãn v máùu 1 säú bạo cạo vãư EIA åí mäüt säú vê
dủ åí pháưn phủ lủc v cạc män hc liãn quan.
------------------------------------------------------------------------------------------------------- 93

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIẠ ...


Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tuáún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Baíng 6.1:

Du lëch

nghiãûp

Tiãøu thuí cäng

Cäng nghiãûp -

têch canh tạc

Måí räüng diãûn

khoạng sn

Khai thạc rỉìng,

Thy låüi

DỈÛ ẠN

Bng phán têch cạc màût ca nhỉỵng dỉû ạn phạt triãøn näng thän

MÀÛT TấCH CặC

MT TIU CặC

MT CHặA ROẻ








Tổồùi tióu chuớ õọỹng
Cỏỳp õióỷn, cáúp nỉåïc

Phạt triãøn Thy sn
Giao thäng thy
Âiãưu ho khê háûu
v.v....








Bãûnh do âỉåìng nỉåïc
Ä nhiãøm họa cháút
Xám phảm di têch
Ri ro cọng trỗnh
Giaớm dióỷn tờch õỏỳt
v.v....

Caớnh quan
ởnh canh - âënh cỉ
 Máu thùn våïi dán
 Âa dảng sinh hc
 Cháút lỉåüng nỉåïc
 v.v....








Gäù xáy dỉûng
Cäng nghiãûp khoạng
Xút kháøu
Cäng àn viãûc lm
v.v....








Xọi mn âáút, l lủt
Ä nhiãøm họa cháút
Ä nhiãùm khọng khờ
Ruới ro cọng trỗnh
Caớnh quan - sinh thaùi
v.v....

Mỏu thùn våïi dán
 Dëch vủ x häüi
 An ninh
 v.v....








Tàng lỉång thỉûc
Cäng àn viãûc lm
Chãú biãún näng sn
Xút kháúu
v.v....






Ä nhiãùm họa cháút
Âa dảng sinh hc
Tiãu hao nỉåïc
v.v....

 Âënh canh, âënh cỉ
 Lao âäüng phủ nỉỵ
 An ninh
 v.v....






Cäng àn viãûc lm

Xút kháøu
Giao thäng
v.v....







Bủi, tiãúng äưn
Rạc thi, nỉåïc thi
Họa cháút âäüc
Máút âáút canh tạc
v.v....

 Nàng lỉåüng
 Lao âäüng phủ nỉỵ
 Vàn họa - x häüi
 v.v....







Tàng thu nháûp x häüi
Cáưu - âỉåìng
Âiãûn - Nỉåïc

Thäng tin
v.v....

 Rạc thi
 Tiãúng äưn
 v.v...

 Âa dảng sinh hc
 Vàn họa - x häüi
 An ninh
 Lao âäüng näng thän
 v.v....

Sinh viãn cọ thãø tỉû bäø xung cạc màût têch cỉûc, tiãu cỉûc hồûc chỉa r dỉûa vo cạc âiãưu kiãûn
thỉûc tãú củ thãø.

------------------------------------------------------------------------------------------------------- 94

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIẠ ...


Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.3 TẠC ÂÄÜNG VÃƯ MÀÛT X HÄÜI
6.3.1 Váún âãư x häüi
Âäúi tỉåüng chênh trong cạc dỉû ạn phạt triãøn näng thän âãưu l con ngỉåìi v
bäúi cnh sinh säúng ca con ngỉåìi åí khu vỉûc näng thän. Nhiãưu dỉû ạn loải ny â
lm bäü màût näng thän v con ngỉåìi näng thän biãún âäøi sáu sàõc, củ thãø:

 Lnh âảo chênh quưn âëa phỉång
Náng cao nàng lỉûc, hiãøu biãút phạp lût, hnh xỉí våïi dán, ...
 Thäng tin
Radio, TV, Video cassette, sạch bạo, vàn họa pháøm, ... phong phụ
 Thu nháûp
Cäng àn viãûc lm, hỉåïng nghiãûp, tàng ca ci váût cháút, dëch vủ, ...
 Tại phán bäú lỉûc lỉåüng lao âäüng
Gim lao âäüng näng nghiãûp, tàng lao âäüng cäng nghiãûp, dëch vủ, ...
 Phỉång tiãûn lao âäüng
Thy låüi hoïa, cå khê hoïa, âiãûn khê hoïa, ... näng thän
 Phán họa giu ngho
Ngỉåìi giu mua thãm âáút, ngỉåìi ngho bạn âáút rüng, âi lm th, ...
 Sỉïc kho, vãû sinh
Tiãm chng, nỉåïc sảch, y tãú cäüng âäưng, nh vãû sinh, ...
 Giạo dủc
Trỉåìng hc, låïp táûp hún, thỉ viãûn lng x, ...
 Giao thäng
Âi lải dãù dng, âỉåìng liãn lng, liãn x, xọa "cáưu khè", ...
 Táûp quạn lảc háûu, mã tên dë âoan
Thäng tin y hoüc, bãûnh xaï, nh vàn họa, ....
 Vai tr phủ nỉỵ
Häüi Phủ nỉỵ vồùi chổồng trỗnh "Tióỳn bọỹ phuỷ nổợ", "Chọỳng baỷo haỡnh", ...
 Sinh hoảt vàn họa näng thän biãún âäøi
Thay âäøi táûp tủc cụng tãú, vàn nghãû, thãø thao, ... näng thän
 Ngỉåìi dán täüc thiãøu säú
Hc bäøng, tråü giụp vay väún, hoüc nghãö, tham gia chênh quyãön
 An ninh näng thän
Mải dám, ma tụy, träüm càõp, lỉìa âo, ... cọ nguy cå phaït triãøn
 v.v...
Viãûc âaïnh giaï, so saïnh caïc khêa cảnh khạc nhau ca tạc âäüng ny cng ráút khọ, nọ

cng phủ thüc vo tênh ch quan v kinh nhiãûm ca ngỉåìi lm cäng tạc lnh
âảo, qui hoảch näng thän, xáy dỉûng dỉû ạn phạt triãøn, ....
------------------------------------------------------------------------------------------------------- 95

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIẠ ...


Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.3.2 Âënh nghéa vãư âạnh giạ tạc âäüng x häüi
Khại niãûm vãư âạnh giạ tạc âäüng x häüi (Social Impact Assessment - SIA) näøi
lãn vaìo cuäúi tháûp niãn 1970 åí M nhỉ l mäüt xu thãú bãn cảnh viãûc âạnh giạ tạc
âäüng mäi trỉåìng (EIA) theo Âảo lût Chênh sạch Mäi trỉåìng Qúc gia (National
Environmental Policy Act - NEPA) ca Hoa K. Mäüt säú âënh nghéa ca cạc nh
nghiãn cỉïu x häüi khạc nhau vãư SIA:
1.
2.
3.
4.

5.
6.

SIA nhàịm vo viãûc tiãn lỉåüng v âënh giạ cạc hãû qu mong mún v khäng mong
mún trong mäùi loải mủc tiãu tham gia v ngưn cung cáúp ti ngun (Miller,
1977)
SIA liãn quan âãún viãûc phán têch nh hỉåíng cạc úu täú x họỹi trong tióỳn trỗnh
phaùt trióứn vaỡ aớnh hổồớng cuớa caùc tióỳn trỗnh phaùt trióứn trong caùc yóỳu tọỳ naỡy

(Leistritz vaỡ Murdock, 1981)
SIA thãø hiãûn mäüt näø læûc âãø gia tàng hiãøu biãút trỉåïc, trong v sau khi thỉûc thi cạc
dỉû ạn phạt triãøn v kãút håüp viãûc gia tàng nhiãưu mủc tiãu trong viãûc qui hoảch v
triãøn khai cạc giai âoản ca dỉû ạn (Derman va Whileford, 1985)
SIA âỉåüc lỉu tám chênh úu nhỉ l mäüt cäng củ âãø tiãn âoạn nhỉỵng hãû qu liãn
quan âãún con ngỉåìi ca mäüt dỉû ạn riãng biãût giäúng nhỉ phỉång cạch m viãûc
âạnh giạ tạc âäüng mäi trỉåìng cäú gàịng tiãn lỉåüng cạc hãû qu vãư màût mäi trỉåìng
(John Hough, 1991)
SIA nháún mảnh nh hỉåíng âãún viãûc phạt triãøn cäng nghãû, ci thiãûn mäi trỉåìng
v/hồûc sỉû can thiãûp cọ qui hoảch vãư cäüng âäưng con ngỉåìi (Smith, 1993)
SIA l mäüt phỉång phạp dng âãø kiãøm tra sỉû thay âäøi vãư màût x häüi do nhỉỵng
ngưn bãn ngoi, âàûc biãût l nhỉỵng dỉû ạn phạt triãøn âàûc biãût, nhỉ cạc sỉû thay âäøi
vãư chênh saùch Chờnh phuớ, kyợ thuỏỷt vaỡ tióỳn trỗnh xaợ họỹi - bỏỳt kyỡ thổù gỗ maỡ coù taùc
õọỹng xaợ họỹi (Frank Vanclay, 1994)

Cọ 3 mủc tiãu phạt triãøn trong mäüt dỉû ạn cọ liãn quan âãún úu täú x häüi vaỡ SIA:
Phaùt trióứn vỗ con ngổồỡi (People Focused Development)
Xọa âọi gim ngho (Poverty Alleviation)
 Nhu cáưu täúi thiãøu cå bn (Basic Minium Needs)
 Cháút lỉåüng cüc säúng (Quality of Life)
 Phạt triãøn cho cạc ngỉåìi tham gia (Participatory Development)
 Phạt triãøn våïi tàng trỉåìng, cäng bàịng v cäng l x häüi (Development with
Growth, Equity and Social Justice)

------------------------------------------------------------------------------------------------------- 96

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIẠ ...


Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN

ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.3.3. Cạc thnh pháưn ca viãûc âạnh giạ tạc âäüng x häüi
Viãûc âạnh giạ tạc âäüng x häüi ca 1 dỉû ạn cọ thãø cọ 1 hay nhiãưu thüc tênh
liãn quan, cọ thãø phán thnh 7 nhọm sau:
A.
Cạc thüc tênh x häüi
B.
Cạc thüc têch chênh trë
C.
Cạc thüc tênh vàn họa
D.
Cạc thüc tênh tám l
E.
Cạc thüc tênh kinh tãú
F.
Cạc thüc tênh sinh thại
G.
Cạc thüc tênh k thût
Cạc úu täú chuí chäút trong SIA (Theo Dr. Jayant Kumar Routray - AIT, 11/1984 -)
1. Nhọm x häüi: Sỉû håüp thnh dán säú (âàóng cáúp, giåïi tênh, tän giạo v cå cáúu
thnh pháưn kinh kãú)
2. Loải ngỉåìi âỉåüc hỉåíng låüi tỉì dỉû ạn (tiãøu näng v báưn näng, nhỉỵng ngỉåìi lm
näng nghiãûp khäng cọ âáút, cạc ngỉåìi lm cäng phi näng nghiãûp v thåü th
cäng, phủ nỉỵ, thanh niãn v nhọm ngỉåìi úu thãú trong x häüi, ...)
3. Kiãún thỉïc, k nàng v sỉû ci tiãún k thût
4. Sỉû liãn kãút/ tênh âäưng âãưu/ tênh âon kãút trong x häüi
5. Khong cạch x häüi
6. Máu thùn v sỉû phán biãût x häüi

7. Sỉû tỉû ti
8. Hnh vi täø chỉïc v nàng lỉûc qun l
9. Hoảt âäüng v sỉû tham gia x häüi
10. Tạc âäüng v thäng tin x häüi
11. Sỉû phủ thüc láùn nhau
12. Mäúi báút ha v khäng håüp tạc våïi dỉû ạn
13. Lnh âảo cäüng âäưng
14. An ninh x häüi
15. Nháûn thỉïc (chênh trë, phạt triãøn, váún âãư liãn quan âãún chênh sạch, v.v...)
16. Tênh thêch nghi våïi sỉû thay õọứi tỗnh huọỳng, hoaỡn caớnh
17. Tờnh bióỳn õọứi xaợ họỹi (giỉỵa cạc tän giạo, giai cáúp, nhọm hỉåíng ỉïng, phn ỉïng)
18. An ninh kinh tãú/ Cå häüi viãûc lm/ Cạc hoảt âäüng tảo thu nháûp
19. Sỉû tạc âäüng vãư ngho âọi v cạc cạch biãût giỉỵa con ngỉåìi våïi nhau
20. Quan âiãøm, nháûn thỉïc v lng tin
21. Sỉû hỉåíng ỉïng, phn ỉïng, mỉïc âäü âiãưu chènh v thỉìa nháûn
22. Mỉïc âäü tha mn
23. Mong mún trong phán phäúi
------------------------------------------------------------------------------------------------------- 97

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIẠ ...


Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Ló Anh Tuỏỳn
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.3.4. Tióỳn trỗnh õaùnh giaù
aùnh giaù taùc õọỹng x häüi cọ thãø theo cạc bỉåïc sau:
Bng 6. 2: TIN TRầNH AẽNH GIAẽ TAẽC ĩNG XAẻ HĩI (SIA)
Caùc bổồùc vaỡ tióỳn

trỗnh cuớa SIA

Giaới thờch cọng vióỷc

1. Mọ taớ caùc hnh
âäüng dỉû kiãún

Thnh pháưn dỉû ạn v cạc hoảt âäüng dỉû kiãún

3. Mỉïc âäü, qui mä

1. Âënh cạc giåïi hản cho viãûc âaïnh giaï taïc âäüng
2. Nháûn diãûn caïc taïc âäüng tiãưm tng v mỉïc âäü
phỉïc tảp ca váún âãư
3. Xạc âënh cạc giåïi hản âëa l cho viãûc âạnh giạ
4. Chènh khung thåìi gian
5. Cạc täø chỉïc thnh viãn (cäng chỉïc Nh nỉåïc,
cạc NGO v täø chỉïc x häüi)
6. Chè säú tỉû nhiãn v cháút lỉåüng cạc dỉỵ liãûn v
thäng tin (âäü chênh xạc, âäü tin cáûy v tênh hiãûu
qu chi phê, ...)
7. Thiãút kãú nghiãn cỉïu ton thãø

2. Sng lc

4. Nháûn diãûn váún
âãư v chn lỉûa cạc
phỉång ạn

5. ởnh hỗnh

Lióỷt kó caùc hoaỷt õọỹng:
1. Cỏửn coù SIA
2. Khọng cáưn SIA
3. Hiãûn tải chỉa cáưn SIA nhỉng tỉång lai cáưn cọ

1. Nháûn diãûn váún âãư
2. Xáy dỉûng cạc mủc tiãu xa vãư ch trỉång chênh sạch v cạc mủc tiãu củ thãø liãn quan âãún
hoảch âënh - qui hoảch
3. Nhỏỷn dióỷn nhổợng gỗ laỡ cọng cọỹng vaỡ caùc lión
quan âãún nọ.
4. Thãø hiãûn cạc nhu cáưu cáưn âạnh giạ
5. Xạc âënh cạc tiãu chøn âạnh giạ
6. Thnh láûp cạc phỉång ạn cọ l do
7. Xạc âënh cạc tạc nhán v phỉång tiãûncọ thãø
thay âäøi
8. Mä t cạc hãû thäúng k thût cho viãûc phán
têch cạc úu täú v tỉång quan x häüi
9. Phán têch cạc tạc âäüng kinh tãú v mäi trỉåìng
cho nhỉỵng tạc âäüng âäüng x häüi thỉï cáúp

1. Âënh chiãưu cho cạc loải tạc âäüng (âiãøm tạc
âäüng, phán bäú,thåìi gian v cỉåìng âäü ca cạc tạc

Phỉång phạp v k
thût chn lỉûa

+ Lỉåüt kho ti liãûu
+ Tỉ váún cäng
+ Hp chun gia

+ Láûp Ban chè âảo
+ Âạnh giạ nhanh
+ Phẹp âo tam giạc
+ K thût Delphi
+ Cáy liãn quan
+ Bng kiãøm tra
(checklist) cạc tạc âäüng
+ Ma tráûn tạc âäüng
+ Mảng lỉåïi phán têch
ngun nhán - kãút qu

+ Âạnh giạ nhanh
+ Häüi tho cạc bãn
+ Phẹp âo tam giạc
+ K thût Delphi
+ Cạc phỉång phạp
nghiãn cỉïu kho sạt
+ K thût âạnh giạ cạc
nhu cáưu

+ Minh ha phong tủc táûp quạn

------------------------------------------------------------------------------------------------------- 98

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIAÏ ...


Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tún
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------âäüng tiãưm tng).

2. Chn lỉa cạc loải tạc âäüng (phán nhọm theo
cạc âàûc âiãøm chung: sỉïc kho v an ton, lût
lãû, v.v...)
3. Xáy dỉûng cạc chè säú tạc âäüng
4. Âo lỉåìng cạc chè säú (mỉïc tho mn, mỉïc thỉìa
nháûn, v.v...) phạc ha quan âiãøm, dỉỵ liãûu quan
tràõc v thäúng kã
5. Biãn soản pháøu diãûn x häüi (tọm lỉåüc dổợ lióỷu
theo caùc bổồùc õởnh hỗnh)

6. Tión õoaùn

1. ởnh tờnh vaỡ õởnh lổồỹng sổỷ hỗnh thaỡnh caùc taùc
õọỹng:
a. Xaùc suỏỳt/ táưn sút xút hiãûn
b. Thåìi âiãøm xút hiãûn
c. Cỉåìng âäü, phỉång chiãưu, máût âäü ca cạc tạc
âäüng v sỉû nh hỉåíng âãún con ngỉåìi
d. Sỉû phán bäú tạc âäüng x häüi (nhọm bë nh
hỉåíng)

7. Ỉåïc âënh

1. Phán têch so sạnh (tỉång âäúi) cạc tạc âäüng
tiãưm thãú ton thãø cạc phỉång aïn
2. Tiãn âoaïn caïc thay âäøi khaïc nhau trong sæû
luán chuøn tỉû nhiãn ca cạc chè säú tạc âäüng
dỉåïi cạc chiãưu hỉåïng phỉång ạn v gi thiãút kãú
hoảch bao gäưm cạc khạc biãût báûc 2

8. Âạnh giạ/Gii
thêch - Phiãn dëch

1. Nhu cáưu xạc âënh táưm quan trng ca mäüt tạc
âäüng
2. Nhu cáưu nghiãn cỉïu táưm quan trng tỉång
âäúi khi so sạnh chụng våïi nhau
3. Måí räüng xem xẹt viãûc âạnh giaù taùc õọỹng
4. Xem xeùt vaỡ bỗnh luỏỷn aớnh hổồớng ca tỉìng tạc
âäüng våïi chênh ph

9. Gim nhẻ tạc
âäüng

1. Lm näøi báût cạc hoảt âäüng gim nhẻ / k xo
ngàn caớn caùc taùc haỷi vaỡ nhổợng taùc õọỹng khọng
nhỗn thỏỳy trổồùc hoỷc tỗm caùch giaớm nheỷ qui mọ
vaỡ cổồỡng õọỹ ca chụng
2. K xo gim nhẻ phi âỉåüc âiãưu tra v kh
nàng ca chụng âãø tảo ra mủc tiãu mong mún

+ Ma tráûn tam giạc
lỉåüng
+ Kho sạt x häüi
+ Bng kiãøm tra
+ Mảng lỉåïi

+ Bng kiãøm tra
+ Phán têch xu hỉåïng
+ Ngoải suy

+ Mä phng (thäúng kã
v âäüng lỉûc hãû thọỳng)
+ Phỏn tờch B/C vaỡ
hióỷu quaớ vọỳn
+ Mọ hỗnh õaùnh giạ
kinh tãú - x häüi
+ Hãû thäúng phn ạnh
tạc âäüng åí mỉïc âäü
cäüng âäưng
+ Bng kiãøm tra
+ Phán têch âäü nhảy
ca cạc phỉång ạn
+ Phán têch cạc tạc
âäüng chẹo
+ K thût gia trng
theo táưm quan trng

+ Tiãu chøn âạnh giạ
+ K thût gia trng v
xãúp hảng
+ Phán têch tha hiãûp

+ Phán têch âäü nhảy
phẹp âo lỉåìng

------------------------------------------------------------------------------------------------------- 99

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIẠ ...

Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tún
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------10. Theo di tạc
âäüng

11. Kiãøm toạn

12. Thäng bạo cạc
thäng tin vãư SIA

tỉång ỉïng våïi xỉí l hiãûu qu chi phê väún
1. So sạnh mong ỉåïc våïi tạc âäüng thỉûc tãú
2. Cung cáúp phn häưi cạc âo lỉåìng âãún cạc nh
hoảch âënh chênh sạch v cạc cå quan cäng
quưn
3. Kiãøm tra âäü tin cáûy ca sỉû tiãn âoạn cạc tạc
âäüng trỉåïc khi cọ sỉû quút âënh y quưn cho
dỉû ạn

1. Âãø bo âm ràịng cạc hoảt âäüng âỉåüc thỉûc
hiãûn theo âiãưu kiãûn ca sỉû quút âënh
2. Âãø xạc âënh cạc tạc âäüng thỉûc tãú ca cạc hoảt
âäüng âỉåüc thỉûc hiãûn, cạc ci tiãún cáưn thiãút tỉì
viãûc SIA åí tỉìng bổồùc rióng reợ vóử qui mọ vaỡ hỗnh
thaỡnh
Thọng baùo caùc thäng tin dỉỵ liãûu vãư säú lỉåüng v
cháút lỉåüng âãún cạc nh lm quút âënh v cạc
thnh viãn quan tám trong b65 maùy cọng quyóửn
õóứ hỗnh thaỡnh caùc kóỳt luỏỷn âụng vãư cạc màût ỉu
âiãøm v khuút âiãøm trong âãư cỉång.

Ngưn: Finsterbusch (1977), Olson and Merwin (1977), Miller (1977), Carley (1983),
Wolf (1983), Carter, Atkinson and Leistriz (1985), Bissert (1987), Vizayakumar and
Mohapatra (1982), Sorensen and West (1992)
Ti liãûu trêch dëch tỉì Khoạ hún luûn: "Multi-Purpose Project Formulation and
Analysis" ca The Mekong Secretariat, H Näüi 11-1994.
Phán loải v cạc thang âo lỉåìng trong SIA
A. Täøng quạt
1. Tạc âäüng trỉûc tiãúp (Ch úu/ Cå bn)
2. Tạc âäüng giạn tiãúp (Gáy nãn háûu qu cáúp2, cáúp 3)
B. Thỉï báûc
C. Dảng êch låüi

D. Theo thåìi gian

1. Tạc âäüng âáưu tiãn (Ch úu)
2. Tạc âäüng hãû qu (cáúp 2)
3. Tạc âäüng kãút thục/ chung cüc (cáúp 3)
1. Tạc âäüng cọ låüi (têch cỉûc)
2. Tạc âäüng báút låüi (tiãu cỉûc)
3. Khäng tạc âäüng (trung tênh)
1. Tạc âäüng ngàõn hản
2. Tạc âäüng di hản

100
-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIẠ ...

Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

E. Khäng gian/Phán bäú

1. Trong vng dỉû ạn
2. Ngoi vng dỉû ạn
3. C trong v ngoi vng dỉû ạn
hồûc
1. Tạc âäüng củc bäü
2. Tạc âäüng khu vỉûc låïn hån

F. Lénh vỉûc

1. Tạc âäüng trãn lénh vỉûc kinh tãú
2. Taùc õọỹng lón caù nhỏn vaỡ gia õỗnh
3. Taùc õọỹng trãn cạc nhọm x häüi
4. Tạc âäüng lãn cäüng âäưng

Mäüt säú phán loải cạc thanh âo lỉåìng âãø âạnh giạ tạc âäüng x häüi:
Cạc thang âo lỉåìng tạc âäüng x häüi
Âo theo Säú lỉåüng
Tạc âäüng âo âỉåüc bàịng tiãưn
Tạc âäüng âo âỉåüc bàịng cå såí váût
cháút

Âo theo Cháút lỉåüng

Phán hảng

Qui chuỏứn, phỏn loaỷi

Cao
Trung bỗnh
Thỏỳp

Nhở phỏn

Coù
Khọng

Khaùc







Hỗnh 6. 2:

(+2) Âäưng mảnh
(+1) Âäưng
( 0) Miãùn kiãún
(- 1) Phn âäúi
(- 2) Phn âäúi mảnh

Cạc thang âo lỉåìng trong SIA

101

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIAÏ ...


Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

PHỦ LỦC

Phủ lủc 6.1: BNG ÂẠNH GIẠ VÃƯ KH NÀNG CA CẠC PHỈÅNG PHẠP
ÂẠNH GIẠ TẠC ÂÄÜNG MÄI TRỈÅÌNG (EIA)
Tiãu chê

Phỉång phạp

Chäưng
bn âäư

Mảng
lỉåïi

Ma
tráûn

1. Tênh ton diãûn

Láûp
bng

kiãøm tra
S

N

L

3. Tênh linh hoảt

L

S

L

2. Kh nàng truưn âảt

L

4. Tênh khạch quan
5. Kh nàng liãn kãút

N
N

7. Tênh âa chæïc nàng

N

9. Qui mä khäng gian

L

N

6. Tênh làûp lải

8. Tênh báút thỉåìng

10. Âäü di thåìi gian

S

L

L

L

L
N

L
S

L
S

S
N

S

S

S

S

S

L

N

S

S

L

N

N

N

N

N

N

S

N

N

N

S

S

S

L

L

14. u cáưu thåìi gian

L

N

16. Kinh tãú

L

L

Ghi chụ:

S

S

S
N

L
L

15. u cáưu nhán lỉûc

L

L

L

S
S

11. u cáưu säú liãûu
12. Bng tọm tàõt

13. So saùnh phổồng aùn

S

Phỏn
tờch
kinh tóỳ
S

Mọ
hỗnh

S

Chố sọỳ
mọi
trổồỡng
S

N
S

L

S

S

N
S
L

L
S
S

L

S

N
S
L

S
S

S

L

N
L

N
L

S

S

N

L

N

L

S

S

L

S

S
S

L
S

S

L

L
S

L

N

L : Hoaỡn thaỡnh toaỡn bọỹ, hồûc u cáưu nhán lỉûc, váût lỉûc êt
S : Hon thnh mäüt pháưn, hồûc u cáưu nhán lỉûc, váût lỉûc trung bỗnh
N: Hoaỡn thaỡnh khọng õaùng kóứ, hoỷc yóu cỏửu nhán lỉûc, váût lỉûc nhiãưu

Phủ lủc 6.2 :

Máùu bng kiãøm tra sỉí dủng trong ÂTM
theo qui âënh ca Bäü Näng nghióỷp Hoa Kyỡ (USDA)

Cỏu hoới

Coù

Coù thóứ

Khọng

Bỗnh luỏỷn

102
-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Chổồng 6: PHN TấCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIẠ ...


Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Phủ lủc 6.3:
Váún âãư
mäi
trỉåìng

Máùu bng kiãøm tra sỉí dủng trong ÂTM
theo qui âënh ca Nháût Bn (OECF)

Näüi dung
kiãøm tra

Mảnh

úu

Khäng

Khäng
r

Váún âãư
cáưn gii
quút

Biãûn phạp
gim thiãøu

Ghi
chụ

Phủ lủc 6.4: BNG KIÃØM TRA ÂẠNH GIẠ KH NÀNG TẠC ÂÄÜNG
TIÃU CỈÛC ÂÃÚN MÄI TRỈÅÌNG CUA CAẽC LOAI HầNH CNG NGHIP
TRONG MĩT KHU VặC

o
+
+
+
+
+
++
+
+
o

o
o
+
+
+
o
+
o
o
++

: chố tạc âäüng mảnh
: Chè tạc âäüng r rãût
: Chè tạc âäüng úu, khäng r rãût

o
o
+
+
+
o
+
o
o
o

...

Sỉïc kho

cäüng âäưng

Näng nghiãûp

Sinh váût

o
o
+
+
+
o
+
o

+
++

hoang d

+
++
++
o
+
+
++
+
+
++

cản

++
++
++
+
+
+
++
+
+
++

nỉåïc

Hãû sinh thại

Dáúu ++
Dáúu +
Dáúu o

O6 nhiãùm âáút

khäng khi'

nỉåïc

Cháút lỉåüng

++
+
++
++
++
++
++
+
++
o

Thy vàn

Ghi chụ:

++
++
++
+
++
++
++
++
+
+

Hãû sinh thại

Mêa âỉåìng
Rỉåüu bia
Bäüt giáúy
Xi màng
Phán hoạ hc
Thüc da
Họa dáưu
Dãût nhüm
Nhiãût âiãûn
Thy âiãûn

Cháút lỉåüng

Loải
cäng nghiãûp

Thäng säú mäi trỉåìng

+
+
+
++
++
+
++
+
+
o

103
-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIẠ ...


Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ghi chụ:

-

+
+
+
+

+

o
o
o
o
o

+
+
+

-

-

o
o
o

-

-

+
+
+

o
+

o

o
o
o

+
+
+

+
+
+

o
o
+
o

+
+
+
+

+
+
+
+

+

+
o
o

o
o
o
o

o
+
o
+

+
o
o
o

+
o
o
o

+
+
o
+

+

o
o
o

+
+
+
o

o
+
o
o

+
o
+
o

Dáúu +
Dáúu Dáúu o
ÂDSH

họa

v.v..

o
o
o

o

Thy sn

o
o
o
o

nỉåïc

Qun l

-

nghiãûp

Näng

o
-

Cäng

+
+
+
o
o

hoạ

Xáy dỉûng
hả táưng

Cháút lỉåüng säúng
- Viãûc lm
- Sỉïc kho
- Dinh dỉåỵng
- Lëch sỉí
v.v....

Du lëch

Kinh tãú
- Cáúp nỉåïc
- Näng nghiãûp
- Giao thäng
- Cäng nghiãûp

nghiãûp

Mäi trỉåìng sinh hc
- Thy sinh
- Thy sn
- Thỉûc váût

Âä thë

Mäi trỉåìng váût l

- Nỉåïc màût
- Nỉåïc ngáưm
- Ti ngun âáút
- Xọi mn
- Bäưi làõng

Phỉång ạn phạt triãøn
ÂDSH

Thäng säú
mäi trỉåìng

DỈÛ BẠO TẠC ÂÄÜNG MÄI TRỈÅÌNG
DO CẠC PHỈÅNG ẠN PHẠT TRIÃØN VNG

Bo vãû

Bng 6.5:

: Chè tạc âäüng têch cỉûc
: Chè tạc âäüng tiãu cỉûc
: Chè tạc âäüng khäng r rãût, cọ thãø b qua
: Âa dảng sinh hc

104
-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIẠ ...

Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Phủ lủc 6.5
NÄÜI DUNG TRÇNH BY BẠO CẠO AẽNH GIAẽ TAẽC ĩNG MI TRặèNG
CUA NHặẻNG Dặ AẽN PHAẽT TRIÃØN TI NGUN NỈÅÏC
(Theo Dr. Nguyen Cong Thanh, Asia Institute of Technology, Bangkok, Thailand)
I.
GIÅÏI THIÃÛU

Mủc tiãu ca bạo cạo

Måí räüng ca nghiãn cỉïu EIA

Phạt tho tọm tàõt cạc näüi dung vaỡ kyợ thuỏỷt õaùnh giaù
II.

M TA Dặ AẽN

III. M TA HIÃÛN TRẢNG MÄI TRỈÅÌNG

Nháûn diãûn cạc "vng nh hỉåíng" ca dỉû ạn

Mä t ti ngun mäi trỉåìng tỉång thêch bãn trong "vng nh
hỉåíng":
+ Ti ngun váût cháút
+ Ti ngun sinh thại
+ Giạ trë phạt triãøn con ngỉåìi v kinh tãú
+ Giạ trë ca cháút lỉåüng cüc säúng

IV. TIÃN LỈÅÜNG TẠC ÂÄÜNG MÄI TRỈÅÌNG V KÃÚ HOẢCH HẢN CHÃÚ
i.
Xem xẹt tỉìng hảng mủc: Cạc tạc âäüng mong mún tỉì sỉû thỉûc hiãûn
dỉû ạn âỉåüc âạnh giạ v âënh lỉåüng, nãúu cọ thãø lm âỉåüc.
ii.
Lm nhẻ v b âàõp cạc nh hỉåíng báút låüi: Mäüt kãú hoảch âỉåüc âãư
xút cho viãûc b âàõp cạc tạc âäüng báút låüi quan trng v lm näøi báût
cạc tạc âäüng têch cỉûc
iii.
Nháûn diãûn cạc tạc âäüng khäng thãø trạnh âỉåüc v nhỉỵng täøn tháút
ti ngun khäng thãø b âàõp âỉåüc
iv.
Nháûn diãûn cạc tạc âäüng trong quạ trỗnh xỏy dổỷng vaỡ õo lổồỡng vióỷc
baớo vóỷ thờch hồỹp
V.

XEM XẸT CẠC PHỈÅNG ẠN
Cho mäùi phỉång ạn xem xẹt, cáưn nháûn diãûn cạc tạc âäüng báút låüi cọ thãø xy ra
v mäúi quan hãû ca nọ so våïi dỉû ạn õóử xuỏỳt vaỡ caùc phổồng aùn khaùc.

VI. CHặNG TRầNH THEO DOẻI
Chổồng trỗnh naỡy õổồỹc thióỳt kóỳ cho caùc cồ quan qun l mäi trỉåìng cọ
nhỉỵng bạo cạo theo di, våïi cạc âo lỉåìng chè tiãu cáưn thiãút vãư bo vãû mäi
trỉåìng tỉì bng liãût kã vãư kãú hoảch dỉû ạn dỉû kiãún.
105
-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIAÏ ...

Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

VII. TỌM TÀÕT V KÃÚT LÛN
Pháưn ny âỉåüc chøn bë nhỉ l mäüt ti liãûu thiãút úu hon ton v tỉû bn
thán nọ phi chè ra âỉåüc:
i. mäüt âạnh giạ xem xẹt giỉỵa cại âỉåüc v cại máút trong ti ngun v giạ
trë mäi trỉåìng, v täøng thãø låüi êch rng thu âỉåüc nhàịm l gii cọ thãø
âỉåüc trong tióỳn trỗnh dổỷ aùn
ii. mọỹt cừt nghộa laỡm caùch no nhỉỵng tạc âäüng báút låüi khäng thãø trạnh
khi âỉåüc gim thiãøu täúi âa v âỉåüc âãưn b
iii. mäüt càõt nghéa ca viãûc sỉí dủng ti ngun khäng thãø thay thãú âỉåüc
iv. chøn bë cạc quan tràõc v theo di tiãúp theo sau
----------------------------------------------------------------------------------------------------------CẠC THÄNG SÄÚ MÄI TRỈÅÌNG LIÃN QUAN ÂÃÚN CẠC DỈÛ ẠN THY LÅÜI
























thy vàn nỉåïc ngáưm
thy vàn nỉåïc màût
cháút lỉåüng khäng khê
cháút lỉåüng âáút
cạc âäüng váût hoang d trãn cản
sỉí dủng âáút
âëa cháún hc (seismology)
cäng nghiãûp
kiãøm soạt thỉûc pháøm
tháøm m hc (aesthetic)
kho cäø /lëch sỉí (archeological/ historical)
cháút lỉåüng nỉåïc ngáưm
cháút lỉåüng nỉåïc màût
ti ngun khoạng sn
rỉìng
thy sn
xọi mn, bäưi tủ (erosion/ sedimentation)
giao thäng thy (navigation)
phạt triãøn näng nghiãûp
kinh tãú - x häüi
tại âënh cỉ
y tãú cäüng âäưng

106
-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIẠ ...


Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

PHỦ LỦC 6.6

NGHIÃN CỈÏU TRỈÅÌNG HÅÜP

DỈÛ ẠN LỈU VỈÛC SÄNG NARMADA, ÁÚN ÂÄÜ
(tọm tàõt)

Vë trê dỉû ạn:
Cå quan taìi tråü:

Bang Gujarat, Cäüng hoìa ÁÚn Âäü
Ngán haìng Thãú giåïi (The World Bank)

Giåïi thiãûu Dỉû ạn Säng Narmada
1. Säng tỉû nhiãn låïn nháút ca ÁÚn Âäü
2. Diãûn têch lỉu vỉûc: 98.800 km2, bao trm cạc Bang Gujarat v Bang
Maharasha
3. Mủc õờch Chờnh phuớ laỡ cho xỏy dổỷng 30 cọng trỗnh chờnh (gọửm 21 cọng
trỗnh tổồùi, 5 nhaỡ maùy thuớy õióỷn vaỡ haỡng ngaỡn cọng trỗnh nhoớ khaùc seợ lión

quan õóỳn khong 4 âãún 5 triãûu hecta âáút âai khä hản. Dỉû ạn s cung cáúp êt
nháút 2.700 MW âiãûn nàng v cung cáúp nỉåïc cho sinh hoảt v cäng nghiãûp.
Thåìi gian cuớa chổồng trỗnh seợ keùo daỡi 40 - 50 nàm.
4. Khi häư chỉïa nỉåïc nhán tảo trãn säng âảt mổỷc nổồùc cao nhỏỳt seợ nhỏỳn chỗm
410 km2 õỏỳt õai.
5. Täøng chiãưu di kãnh chênh dáùn nỉåïc tỉåïi l 438 km.
Mủc tiãu täøng quạt ca Dỉû ạn
 Gia tàng sn lỉåüng lỉång thỉûc, do viãûc gia tàng cạn cán giỉỵa nhu cáưu lỉång
thỉûc v kh nàng sn xút.
 Xọi âọi gim ngho
 Tảo cäng àn viãûc lm
Mủc tiãu củ thãø ca Dỉû ạn
1. Xáy dỉûng 1 häư chỉïa nỉåc nhán tảo nhàịm têch trỉỵ nỉåïc v âiãưu ha dng
chy säng Narmada theo hỉåïng tảo ngun liãûu cho nh mạy thy âiãûn
cung cáúp âiãûn nàng cho vng khä hản phêa táy.
2. Xáy dỉûng hãû thäúng tỉåïi v tiãu cho vng canh tạc räüng låïn ca Bang
Gujarat v Bang Maharasha
3. Cung cáúp nỉåïc sinh hoảt cho cạc vng âä thë v näng thän trong cạc trung
tám dán cỉ Bang Gujarat.

107
-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIẠ ...


Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Ló Anh Tuỏỳn
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Thaỡnh phỏửn Dổỷ aùn
A. Cọng trỗnh ỏỷp Sardar Sarovar v Nh mạy Thy âiãûn, gäưm 7 hảng mủc:
i. Xáy dỉûng Âáûp nỉåïc Sardara!arovar
ii. Xáy dỉûng v Làõp âàût Trang Thiãút bë Nh mạy Thy âiãûn
iii. Cạc âáûp âạ âäø, cạc kãnh dáùn, âáûp vm v âỉåìng háưm dáùn voỡng
iv. Lổồùi õổồỡng dỏy taới õióỷn
v. Cọng trỗnh chọỳng luợ
vi. Tại âënh cỉ v häưi phủc sỉû an cỉ
vii. Tråü giuùp kyợ thuỏỷt vaỡ huỏỳn luyóỷn
B.

Cọng trỗnh Tổồùi vaỡ Tióu nỉåïc: gäưm 6 hảng mủc
i. Hãû thäúng tỉåïi nỉåïc
ii. Cäng trỗnh tióu nổồùc
iii. ổồỡng giao thọng
iv. Caùc cồ sồớ haỷ táưng khạc (nhỉ cáưu cäúng, lỉåïi âiãûn, ...)
v. Phạt triãøn vuỡng õióửu haỡnh cọng rỗnh
vi. Trồỹ giuùp kyợ thuỏỷt vaỡ hún luûn

Cạc låüi êch thnh pháưn
A. Näng nghiãûp (Gi thiãút khäng cọ sỉû håüp nháút âáút canh tạc, khäng cọ sỉû
phạ våỵ låïn cạc k thût näng nghiãûp)
1. Hãû thäúng tỉåïi s lm gia tàng viãûc thám canh tỉì 105% lãn 135%
2. Thay âäøi cå cáúu ma vủ
 Hiãûn tải: 40% vủ bäng vi v 60% vủ träưng cáy lỉång thỉûc cho
ngỉåìi v c khä cho gia sục
 Tỉång lai: 31% bäng vi, 24% lụa mảch, 17% hảt kã, 12% lụa
miãún v 11% lụa nỉåïc.
3. Sn lỉåüng lỉång thỉûc tàng
B. Gia tàng cäng àn viãûc lm v thu nháûp

C. Giạ âáút gia tàng
D. Tảo âiãûn nàng
E. Cạc låüi êch khạc
1. Thy sn (ni cạ) tỉì häư chỉïa
2. Ci thiãûn âiãưu kiãûn sỉïc kho cỉ dán nọi chung
3. Âiãưu ha dng chy, gim l lủt

108
-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIAÏ ...


Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Cạc ri ro ghi nháûn
Âáy l mäüt dỉû ạn cọ qui mä v kêch thỉåïc låïn, do váûy nãúu cọ ri ro (nhỉ våỵ
âáûp) s gáy thiãût hải lồùn hồn nhổợng cọng trỗnh thuớy nọng, thuớy õióỷn, cỏỳp nỉåïc
hiãûn âang váûn hnh åí ÁÚn Âäü. Tuy nhiãn cạc nhaỡ thióỳt kóỳ cọng trỗnh õaợ dổỷ kióỳn
tỗnh huọỳng trổồùc v hy vng s tha cạc âiãưu kiãûn an ton nhàịm gim thiãøu cạc
ri ro åí mỉïc tháúp nháút d qui mọ cọng trỗnh laỡ rỏỳt lồùn.
Anh hổồớng vóử mỷt mäi trỉåìng
1. Thy sn, Lám nghiãûp v Sinh váût hoang daợ
Sổỷ hỗnh thaỡnh họử chổùa nhỏn taỷo seợ laỡm ngáûp nhiãưu cạnh rỉìng tỉû
nhiãn, cạc vng âáút näng nghiãûp, caùc cọng trỗnh vn hoùa vaỡ laỡm giồùi
haỷn mọi trổồỡng säúng ca sinh váût hoang d
 nh hỉåíng trãn sỉû täưn tải cạc thy sinh - ngỉ loải chỉa âỉåüc âạnh
giạ

 Kãú hoảch âang thỉûc hiãûn ca Såí Lám nghiãûp nhàịm cỉïu häü cạc loải
cáy gäù ỉu tiãn cọ giạ trë trãn thë trỉåìng bë phạ hng
 nh hỉåíng sỉû sinh sn ca mäüt säú chim di cỉ, cạc bạo cạo cho tháúy
cạc loải chim ny di chuøn lãn 106 km phêa thỉåüng ngưn
 nh hỉåíng âãún 1 giäúng täm nỉåïc ngt låïn
 Giäúng cạ âáưu låïn Maashir (Tortor) - cọ thãø cán nàûng 10kg - trãn säng
Namada gim lỉåüng sinh sn
 Mäüt säú loải thỉûc váût trong vng láûn cỏỷn họử chổùa bở õe doỹa tọửn taỷi vỗ
sổỷ mỏỳt rỉìng do ngáûp nỉåïc
 Hnh lang an ton cho cạc sinh váût hoang d âỉåüc bo vãû trong thåìi
gian cọ ngáûp nỉåïc
2. Sỉïc kho cäng cäüng
 Cạc kho sạt â thỉûc hiãûn cho tháúy gim thiãøu sỉû nguy hải ca bãûnh
säút rẹt (malaria), giun chè (filaria), sạn mạng (schistosomiasis) v cạc
bãûnh liãn quan âãún ngưn nỉåïc (water related diseases)
 Pháưn låïn cạc bãûnh táût trong vng dỉû ạn âãưu liãn quan âãún mỉïc kinh
tãú - x häüi (vãû sinh) v cng hy vng s suy gim do viãûc phạt triãøn
kinh tãú lm náng cao cháút lỉåüng säúng.
3. Sỉû têch tủ bn cạt åí lng häư
 Tøi th k vng cho cọng trỗnh vaỡo khoaớng 180 - 340 nm
4. Tổồùi vaỡ Tiãu nỉåïc
 nh hỉåíng lm gia tàng mỉûc nỉåïc ngáưm, têch tủ múi åí táưng rãù, gia
tàng cạc loải rong rãu bo c
 Lm gia tàng viãûc sỉí dủng phán bọn v thúc trỉì sáu bãûnh.
109
-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIẠ ...

Giaùo trỗnh PHN TấCH Dặ AẽN PHAẽT TRIỉN NNG THN
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Sỉû tại âënh cỉ v häưi phủc viãûc an cỉ

Dỉû ạn s lm ngáûp 41.000 ha âáút v phi di dåìi 67.340 ngỉåìi dán, háưu
hãút l sàõc dán thiãøu säú
1. Âãưn b âáút âai v ti sn
2. Häưi phuỷc vióỷc an cổ
+ tỗm õỏỳt õóứ lỏỷp laỡng mồùi
+ tỗm õỏỳt canh taùc coù tổồùi
+ thióỳt bở haỡnh chaùnh
+ trồỹ cỏỳp cho caùc gia õỗnh taùi õởnh cổ
3. Nhổợng ngỉåìi chuøn chäù åí
Táút c nhỉỵng ngỉåìi bë chuøn chäø åí, kãø c nhỉỵng ngỉåìi khäng cọ
âáút, háưu hãút l nhỉỵng ngỉåìi dán täüc thiãøu säú, cáưn phi tại nháûn lải
täúi thiãøu mỉïc säúng trỉåïc âọ sau mäüt thåìi gian chuøn dåìi nháút
âënh. Xa hån, nãúu cọ thãø âỉåüc, mỉïc säúng kinh tãú v quan hãû x häüi
ca h cng cáưn ha håüp våïi cäüng âäưng måïi.
+ náng cáúp cüc säúng êt nháút l bàịng mỉïc trỉåïc khi bë di dồỡi
+ phaới bọỳ trờ nồi ồớ maỡ gia õỗnh vaỡ cäüng âäưng ca h cọ thãø
cháúp nháûn âỉåüc
+ giụp h ha håüp våïi cäüng âäưng m h âỉåüc tại âënh cỉ
+ cung cáúp cạc cå såí hả táưng, bao gäưm c cạc dëch vủ v cäng
củ cho cäüng âäưng
 Nhỉỵng ngỉåìi bë chuøn dåìi, v nhỉỵng ngỉåìi khäng cọ âáút, cn bë máút
cạc cå häüi khai thạc lám sn do sỉû xám láún diãûn têch rỉìng. Phi cọ kãú
hoảch trong tỉång lai cáưn måí räüng cạc mỉu cáưu näng lám.
 Sỉû tha thûn liãn kãút cáưn phi âỉåüc thỉûc hiãûn båíi 3 cáúp chênh quưn

(lnh âảo cäüng âäưng c, cäüng âäưng måïi v chênh quưn âëa phỉång)
nhàịm thûn låüi cho viãûc xem xẹt cäng cüc tại âënh cỉ v häưi phuỷc an cổ.
Chổồng trỗnh phaùt trióứn tọứng hồỹp cho mäùi cäüng âäưng âënh cỉ âỉåüc
hoảch âënh v thỉûc hiãûn (gäưm cạc hoảt âäüng nhỉ: tảo cạc hoảt âäüng tiãưm
nàng cho ngỉåìi dán täüc thiãøu säú, näng nghiãûp âáút ráùy, mọ hỗnh nọng lỏm vaỡ cọỹng õọửng, thaỡnh lỏỷp caùc trải ỉåm cáy giäúng váût giäúng, träưng cáy
di ngy, ni cạ trong häư chỉïa, nghãư th cäng, du lëch, gii trờ, vaỡ quaớn
lyù sinh vỏỷt hoang daợ, ...)
Tióỳn trỗnh lm dëu âãø gii quút cạc máu thùn giỉỵa cạc nhọm cäüng
âäưng måïi âãún v cäüng âäưng âang säúng åí âọ.
Cạc váún âãư thỉûc tãú
1.
Khäng cọ â âáút canh tạc (nháûn diãûn säú lao âäüng phi näng nghiãûp).
2.
Viãûc âënh cæ vaỡ tỗm õỏỳt canh taùc cuợng seợ laỡm giaớm dióỷn têch âáút rỉìng.
110
-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Chỉång 6: PHÁN TÊCH CẠC KHÊA CẢNH KHÄNG ÂËNH GIAÏ ...