TRNG I HC NGOI THNG
KHOA KINH T V KINH DOANH QUC T
CHUYấN NGNH KINH T I NGOI
***
KHểA LUN TT NGHIP
ti:
Thực trạng kinh doanh và triển
vọng phát triển của chuỗi cửa hàng
một giá tại hà nội
Sinh viờn thc hin : Hà Thị Họa
Lp : Anh 14
Khúa : 45
Giỏo viờn hng dn : ThS. Nguyn Th Tuyt Nhung
H Ni, thỏng 05 - 2010
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Những năm gần đây tình hình kinh tế thế giới có nhiều biến động, suy
thoái kinh tế toàn cầu đã gây ảnh hƣởng không nhỏ tới đời sống của ngƣời
dân. Do khả năng chi tiêu bị bó hẹp, thay vì việc mua những hàng hóa đắt tiền,
nhiều ngƣời tiêu dùng buộc lòng phải lựa chọn những mặt hàng có giá cả hợp
lý hơn và nơi mà họ tìm đến chính là các siêu thị, các cửa hàng giảm giá.
Trong tình hình kinh tế khó khăn, khi mà ngƣời tiêu dùng Mỹ cũng phải thắt
lƣng buộc bụng chấp nhận giảm “cơn nghiện” hàng hiệu để chuyển sang mua
sắm ở các cửa hàng giảm giá thì không chỉ mình Walmart “mỉm cƣời” mà các
chuỗi cửa hàng một giá cũng lên ngôi. Chính vì vậy, trong khi các doanh
nghiệp khác phải lao đao, doanh thu liên tục giảm mạnh thì các chuỗi cửa
hàng một giá nhƣ 99 Cents Only Stores, Big Lots, Dollar General, Dollar
Tree, Family Dollar, Dollar Castle, Just-A-Buck, Dollar Discount… doanh thu
thậm chí vẫn tăng trƣởng mạnh từ 7% – 10%.
Việt Nam tuy không chịu những ảnh hƣởng quá nặng nề từ suy thoái
kinh tế toàn cầu nhƣ một số quốc gia khác nhƣng đại bộ phận ngƣời tiêu dùng
cũng đã phải giảm bớt chi tiêu. Doanh thu của nhiều ngành giảm rõ rệt, nhiều
cơ sở sản xuất lao đao do nhu cầu tiêu dùng của ngƣời dân giảm mạnh. Tuy
nhiên, trong thời gian gần đây bất chấp tình hình kinh tế khó khăn những cửa
hàng một giá lại xuất hiện ngày càng nhiều trên các tuyến phố của Hà Nội, Hồ
Chí Minh và nhiều tỉnh thành khác. Nhƣng có lẽ rầm rộ hơn cả vẫn là tại Thủ
đô Hà Nội, chỉ một con phố nhỏ của Hà Nội cũng có thể có tới hàng chục cửa
hàng một giá lớn nhỏ khác nhau. Trong khi các cửa hàng thông thƣờng hoặc
chuyên doanh hàng hiệu rất thƣa vắng khách thì các cửa hàng một giá lại tấp
nập khách ra vào. Tuy nhiên, trong thời gian qua do mô hình kinh doanh này
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
2
phát triển một cách ồ ạt, đa phần chỉ mang tính tự phát nên khó có thể tránh
khỏi những bất cập.
Vậy, thực tế tình hình kinh doanh của các chuỗi cửa hàng này ở Hà Nội
nhƣ thế nào? Liệu mô hình một giá nhƣ thế này có triển vọng phát triển ở Hà
Nội nói riêng và Việt Nam nói chung hay không? Để giải quyết những băn
khoăn trên tôi quyết định lựa chọn đề tài: “Thực trạng kinh doanh và triển
vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội” để làm khóa luận tốt
nghiệp của mình.
2. Mục đích nghiên cứu
Trƣớc hết, khóa luận sẽ làm rõ một số vấn đề cơ bản về chuỗi cửa hàng
một giá, sau đó sẽ nghiên cứu tổng quát về thực trạng kinh doanh của các
chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội hiện nay. Đồng thời, khóa luận cũng đƣa ra
những đánh giá về triển vọng phát triển của mô hình này tại Hà Nội cũng nhƣ
Việt Nam trong thời gian sắp tới và đề xuất một số giải pháp nhằm giúp các
chuỗi cửa hàng một giá giải quyết các khó khăn và tiếp tục phát triển.
3. Đối tƣợng nghiên cứu
Đối tƣợng nghiên cứu của khóa luận là các chuỗi cửa hàng một giá có
qui mô lớn nhỏ khác nhau, bao gồm cả những chuỗi cửa hàng do cá nhân
doanh nghiệp Việt Nam thành lập cũng nhƣ các chuỗi cửa hàng nhận nhƣợng
quyền thƣơng mại từ các công ty nƣớc ngoài.
4. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu của đề tài là địa bàn thành phố Hà Nội, nhƣng chủ
yếu tập trung ở các quận, huyện: Thanh Xuân, Đống Đa, Hoàn Kiếm, Ba
Đình, Cầu Giấy, Hai bà Trƣng, Từ Liêm,… do đây là nơi tập trung nhiều
chuỗi cửa hàng một giá. Trong quá trình viết khoá luận do hạn chế về mặt thời
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
3
gian và sức lực nên tác giả chỉ tiến hành điều tra tập trung vào một số mẫu tiêu
biểu, đó là các chuỗi cửa hàng một giá lớn nhƣ: Tracy, Sandy, Lily, siêu thị
đồng giá Daiso Nhật Bản, Mello, Xiaohaha,…
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Khóa luận sử dụng nhiều phƣơng pháp nghiên cứu khác nhau: phƣơng
pháp phân tích, phƣơng pháp tổng hợp, phƣơng pháp thống kê, phƣơng pháp
điều tra, phỏng vấn, phƣơng pháp lập bảng hỏi,…
6. Bố cục của khóa luận
Ngoài lời mở đầu và phần kết luận, nội dung của khóa luận gồm ba
chƣơng chính:
Chương I: Khái quát chung về chuỗi cửa hàng một giá.
Chương II: Thực trạng kinh doanh của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội.
Chương III: Triển vọng phát triển và giải pháp nhằm thúc đẩy sự phát triển
của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội trong thời gian tới.
Do giới hạn về thời gian, tài liệu và kiến thức nên bài viết không tránh
khỏi nhiều thiếu sót và hạn chế. Vì vậy, tôi rất mong nhận đƣợc sự góp ý, chỉ
bảo của các thầy cô và những ngƣời quan tâm đến lĩnh vực kinh doanh chuỗi
cửa hàng một giá.
Qua đây, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới Thạc sĩ Nguyễn Thị
Tuyết Nhung, ngƣời đã tận tình hƣớng dẫn, chỉ bảo giúp tôi hoàn thành tốt bài
khoá luận tốt nghiệp này.
Sinh viên thực hiện
Hà Thị Hoạ
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
4
CHƢƠNG I
KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CHUỖI CỬA HÀNG MỘT GIÁ
I. Lịch sử hình thành của chuỗi cửa hàng một giá
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ và sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt
của thị trƣờng bán lẻ, ý tƣởng về những cửa hàng một giá xuất hiện lần đầu
tiên vào khoảng cuối thập niên 1870 với sự ra đời của công ty Woolworth vào
năm 1879, mở ra một hƣớng đi mới cho ngành bán lẻ trên thế giới. Với một ý
tƣởng hết sức mới mẻ, Frank Winfield Woolworth đã mƣợn ba trăm đô la và
thành lập một cửa hàng ở Utica, New York. Tại đó hàng hoá đƣợc bán với một
mức giá cố định và mức giá này chỉ khoảng năm hoặc mƣời xu, thấp hơn
nhiều so với mức giá của những cửa hàng khác trong khu vực. Đồng thời,
Woolworth‟s cũng đƣợc biết đến nhƣ là một trong những cửa hàng tự chọn
đầu tiên tại Mỹ, tại đây hàng hoá đƣợc bày ra để khách hàng đƣợc lựa chọn
một cách tự do mà không cần phải thông qua nhân viên bán hàng. Trong thời
kì đầu tình hình kinh doanh của những cửa hàng một giá này không mấy phát
đạt. Mỗi ngày cửa hàng của ông không lời đƣợc 2,5 đô la, sau một năm hoạt
động cửa hàng này đã phải đóng cửa. Tuy nhiên, ngày 21 tháng 6 năm 1879
cửa hàng một giá thứ hai đã đƣợc khai trƣơng tại Lancaster, Pennsylvania và
lần này ông đã thành công, cửa hàng đã thu hút sự chú ý của nhiều ngƣời dân
lao động. Cứ thế F.W.Woolworth khuếch trƣơng công việc kinh doanh của
mình một cách rất từ từ, trong mƣời năm đầu ông chỉ mở thêm khoảng mƣời
chi nhánh
1
. Cuối cùng, ông đã trở thành một trong những ngƣời giàu nhất Hoa
Kỳ nhờ vào ý tƣởng kinh doanh hết sức mới mẻ của mình. Mô hình kinh
1
Paul Gaffney – 29/01/2002 - Dime Stores/Woolworth's -
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
5
doanh cửa hàng đồng giá của Woolworth đã nhanh chóng đƣợc nhân rộng.
Những cửa hàng năm và mƣời xu dần trở thành một phần không thể thiếu tại
các trung tâm mua bán của Mỹ trong suốt những năm 1960. Tuy nhiên, tới đầu
năm 1997 chuỗi bán lẻ này đã ngừng hoạt động và chuyển hẳn sang kinh
doanh các mặt hàng thể thao. Bất chấp sự sụp đổ của Woolworth rất nhiều cửa
hàng một giá vẫn mọc lên ở khắp nơi, không chỉ trên đất Mỹ mà tại nhiều
quốc gia khác trên thế giới. Bƣớc sang thế kỉ 20 mô hình cửa hàng đồng giá
bắt đầu lan rộng ra các nƣớc phát triển khác cùng với sự ra đời của một loạt
các chuỗi cửa hàng một giá lớn.
Ở Châu Mỹ
Ngay từ đầu thế kỷ 20 tại Mỹ đã có rất nhiều chuỗi cửa hàng một giá
lớn ra đời nhƣ Dollar General(1939), Family Dollar(1958), 99 Cents Only
Store(1982), Dollar Tree(1986), … Ở Canada hiện nay cũng tồn tại rất nhiều
chuỗi cửa hàng đồng giá lớn nhƣ: A Buck or Two(1990), Dollarama(1992),
Your Dollar Store With More(1998), Dollar Giant(2001),… Ngoài ra, tại
Mexico cũng có chuỗi cửa hàng đồng giá Waldo's Dollar Mart khá nổi tiếng.
Chuỗi này đƣợc thành lập từ năm 1999 và nhanh chóng phát triển thành một
chuỗi bán lẻ lớn với hơn 350 cửa hàng trên khắp Mexico
2
.
Bên cạnh đó, các nƣớc ở Nam Mỹ cũng đã có những chuỗi cửa hàng
đồng giá của riêng mình. Ở Brazil, những cửa hàng này đã bắt đầu xuất hiện
từ thập niên 1990 và thƣờng đƣợc gọi là “um e noventa e nove”có nghĩa là
một và chín mƣơi chín hay 1,99 BRL (Brazil Real – đồng tiền của Brazil). Ở
Chile, những cửa hàng này lại có tên gọi là “todo a mil” cụm từ này ám chỉ
một nghìn peso tiền Chile. Chúng thƣờng nằm ở khu vực lân cận tầng lớp
2
Waldo‟s – History -
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
6
trung lƣu, nơi thƣờng không có các cửa hàng bán lẻ lớn và tại các trung tâm
thƣơng mại ở các thị trấn nhỏ nhƣ những cửa hàng ở Santiago, Chile.
Ở Châu Âu
Mặc dù cửa hàng bán lẻ một giá ra đời tại Hoa Kỳ, nhƣng khái niệm
này đƣợc biết đến lần đầu tại Châu Âu cùng với sự xuất hiện của chuỗi cửa
hàng đồng giá Poundland(4/1990) và đây cũng là một trong những chuỗi bán
lẻ đồng giá lớn nhất ở Anh. Tại các quốc gia khác mô hình kinh doanh một giá
này cũng khá phát triển và cũng đã gặt hái đƣợc những thành công nhất định.
Ở Italy có chuỗi cửa hàng "NINEtNINE cent paradise" với hệ thống hơn 180
cửa hàng khắp Italy và Châu Âu, cung cấp hơn 15.000 loại hàng hóa khác
nhau với mức giá chung chỉ 99 xu
3
. Ở Ireland có chuỗi cửa hàng "Euro 2" với
49 cửa hàng trên khắp cả nƣớc, cung cấp nhiều chủng loại hàng hóa đa dạng
với mức giá cố định chỉ 2 €.
Ở Hà Lan, ngƣời tiêu dùng biết đến cái tên Hema từ năm 1926 khi
những cửa hàng đầu tiên đƣợc mở cửa tại Amsterdam‟s Kalverstraat; khởi đầu
với các mức giá 10, 25 và 50 xu, thời gian sau mức giá cũng tăng lên 75 và
100 xu. Ở Đức có chuỗi cửa hàng Pfennigland đƣợc thành lập năm 1994 bởi
Marko Decker và Alexander Laftschiew tại Berlin
4
. Ở Pháp một số chuỗi cửa
hàng đồng giá đƣợc nhiều ngƣời biết đến nhƣ Prisunic thành lập vào tháng 12
năm 1931 và chuỗi siêu thị Monoprix với hơn 300 cửa hàng và hơn 20.000
nhân công trên khắp đất Pháp (tính đến cuối năm 2008)
5
.
Ở Thụy Điển có chuỗi cửa hàng Bubbeltian, đây là một chuỗi bán lẻ một
giá với 16 cửa hàng trên khắp đất nƣớc. Chuỗi này chuyên cung cấp các sản
3
Our history – Our Company Profile -
4
Firma – Pfennigland start -
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
7
phẩm nhƣ đồ dùng gia đình, quà tặng, đồ chơi, chất tẩy rửa, đồ thủy tinh và
sứ, nến, và các mặt hàng nƣớc hoa, dụng cụ vệ sinh…với mức giá duy nhất 10
cua-ron Thụy Điển. Một chuỗi cửa hàng khác khá nổi tiếng ở Thụy Điển trong
bảy năm qua là Dollarstore, nơi mà tất cả mọi thứ có giá nhƣ 10, 20, 30, 40,
50 hoặc 100 cua-ron Thụy Điển xấp xỉ bằng một, hai, ba, bốn, năm hay mƣời
đô la Mỹ
6
.
Ở Tây Ban Nha có một số chuỗi cửa hàng nhƣ Todo a 100 (tất cả mọi thứ
đều có giá 100 pesetas tƣơng đƣơng 0,60 €) hoặc Todo a un euro (hầu hết mọi
hàng hóa đều đƣợc bán với giá thấp hơn một euro). Ở Bồ Đào Nha, đã có
những cửa hàng Trezentos' còn gọi là “cửa hàng 300 escudos” tƣơng đƣơng
1.5€, nhƣng cùng với sự ra đời của đồng tiền Euro thì tên gọi này hiện nay
không đƣợc sử dụng nữa mà thay vào đó là thuật ngữ “bazar” hoặc “cửa hàng
euro”.
Tại Châu Úc
Ở Australia cũng có rất nhiều chuỗi cửa hàng một giá lớn nhƣ The
Reject Shop, The Basement, Go-Lo, Crazy Clark's, Chickenfeed (Tasmania),
Red Dot (Western Australia), Browse in and Save (South Australia), Hot
Dollar (NSW & ACT). Ở New Zealand thì có một số chuỗi cửa hàng nhƣ The
$2 Shop, Dollar Saver và The 1,2,3 Dollar Shop. Các chuỗi này hiện đang
hoạt động rất hiệu quả, không chỉ mở chi nhánh ở Úc họ còn mở rộng hoạt
động sang các nƣớc khác ở Châu Mỹ và Châu Âu
7
.
Tại Châu Á
5
6
7
About us – Clazy Clacks Online -
/>3A4
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
8
Mô hình cửa hàng đồng giá đƣợc biết đến lần đầu ở Châu Á có lẽ là nhờ
sự xuất hiện của chuỗi cửa hàng đồng giá 100 yên vào năm 1972 của công ty
Daiso ở Nhật Bản. Đây là tập đoàn siêu thị đồng giá số một của Nhật Bản, với
hơn 2.500 cửa hàng lớn nhỏ khắp nƣớc Nhật và hơn 500 cửa hàng tại các nƣớc
Mỹ, Canada, Rumani, Nga, Singapore, Thái Lan, Malaysia và cả ở Việt Nam.
Tại Trung Quốc, nơi mà hàng hóa đƣợc sản xuất ra ở mức giá thấp hơn
nhiều so với các nƣớc khác trên thế giới, số lƣợng cửa hàng một giá cũng
không hề nhỏ. Những cửa hàng một giá 2 nhân dân tệ, 3 nhân dân tệ hay 5
nhân dân tệ đã trở thành hình ảnh quen thuộc trên hầu hết các tuyến phố của
Trung Quốc. Ở Hồng Kông, những cửa hàng bách hóa lớn cũng đã mở những
cửa hàng 10 đô la của riêng họ (tƣơng đƣơng 1,28 USD). Hiện nay, tại Hồng
Kông đã xuất hiện thêm những “cửa hàng 8-đô-la” (tƣơng đƣơng 1,02 USD)
và thậm chí là “cửa hàng 2-đô-la” (tƣơng đƣơng 0,26 USD) để cạnh tranh với
những mức giá thấp hơn. Tại Đài Loan, những cửa hàng một giá có thể đƣợc
tìm thấy tại nhiều địa điểm, bao gồm cả chợ đêm, phố mua sắm thƣờng xuyên,
quầy hàng trên thị trƣờng thƣờng xuyên, và cả các cửa hàng bách hóa với hai
điểm giá điển hình là 39 TWD (Đài tệ) và 49 TWD. Hàng hoá đƣợc bán tại
các cửa hàng này thƣờng đƣợc sản xuất tại Trung Quốc để giảm tối đa chi phí.
Ở Ấn Độ, những cửa hàng đồng giá này đƣợc gọi là những “cửa hàng
49 & 99”. Phạm vi giá tiêu biểu trong các cửa hàng là 49 & 99 Rupees Ấn Độ.
Những hàng hoá bày bán tại đây thƣờng là những món quà, đồ chơi, đồng hồ,
văn phòng phẩm và đồ sành sứ rẻ tiền.
Cho đến nay mô hình cửa hàng đồng giá đã phát triển rất mạnh mẽ tại
nhiều nƣớc trên thế giới, những chuỗi cửa hàng đồng giá xuất hiện ở khắp mọi
nơi và ở tất cả các châu lục từ Châu Mỹ cho tới Châu Úc.
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
9
II. Khái niệm và đặc điểm của chuỗi cửa hàng một giá
1. Khái niệm về cửa hàng một giá và chuỗi cửa hàng một giá
Cho tới nay vẫn chƣa có một định nghĩa thống nhất nào về cửa hàng
một giá mặc dù thuật ngữ này đã đƣợc biết đến từ rất lâu trên thế giới. Cũng
giống nhƣ những thuật ngữ khác, khái niệm về cửa hàng một giá cũng đƣợc
phát triển và thay đổi liên tục trong suốt quá trình hình thành và phát triển của
nó. Có thể nói, khái niệm về cửa hàng một giá đƣợc bắt nguồn từ những cái
tên nhƣ Five and ten, Nickel and dime, Five and dime hay Dimestore,… (có
nghĩa là Năm và mƣời xu, Năm xu và một hào, Một hào,…), đó là những cửa
hàng nơi mà tất cả mọi thứ đƣợc bán với giá năm xu hoặc mƣời xu. Ban đầu,
những cửa hàng này bán hàng hoá với mức giá chỉ có năm hoặc mƣời xu,
nhƣng những năm sau đó do tác động của lạm phát các cửa hàng này buộc
phải nới rộng phạm vi giá cả. Theo thời gian mức giá ngày càng tăng cao, bắt
đầu với năm hoặc mƣời xu nay mức giá có thể là một đô la, hai đô la hoặc cao
hơn nữa; đồng thời, mức giá cũng có sự khác biệt tại các vùng miền khác
nhau. Do đó, những cửa hàng này dần dần đƣợc ngƣời ta gọi là các cửa hàng
đồng giá hoặc phổ biến hơn là các cửa hàng đồng đô la (Dollar stores).
Từ những phân tích trên tác giả tạm thời đƣa ra khái niệm về cửa hàng
một giá nhƣ sau: “Cửa hàng một giá hay còn gọi là cửa hàng đồng giá là
những cửa hàng bán lẻ, nơi bán những hàng hoá rẻ tiền và tất cả những hàng
hoá này thường được bán với một mức giá chung duy nhất”
Thông thƣờng, trong quá trình kinh doanh các doanh nghiệp bán lẻ
thƣờng cố gắng nhân rộng mô hình cửa hàng đồng giá của mình từ một cửa
hàng nhỏ lẻ thành nhiều cửa hàng tƣơng tự, để từ đó hình thành trên thế giới
nhiều chuỗi cửa hàng một giá lớn nhỏ khác nhau giống nhƣ chuỗi cửa hàng
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
10
đồng giá Daiso của Nhật Bản, Dollar Tree của Mỹ, A Buck or Two của
Canada hay Poudland của Anh,… Nhƣ vậy, có thể hiểu một cách đơn giản
“chuỗi cửa hàng một giá là một hệ thống các cửa hàng một giá tương tự nhau
của cùng một doanh nghiệp”. Mức độ lớn, nhỏ của những cửa hàng này có thể
khác nhau nhƣng chúng hoạt động theo cùng một tiêu chí và theo mục tiêu của
công ty.
Những cái tên của cửa hàng một giá đã trở nên quá quen thuộc với
ngƣời tiêu dùng của nhiều nƣớc, thậm chí ở một số nơi ngƣời ta còn dùng
thuật ngữ này nhƣ một lối chơi chữ. Ví dụ nhƣ ở Tây Ban Nha - nơi có những
cửa hàng đồng giá "Todo a 100" thì ngƣời ta thƣờng dùng cụm từ này để ám
chỉ những thứ có giá rẻ mạt hoặc chất lƣợng thấp. Thậm chí, những ngƣời
Brazil đôi khi còn sử dụng thuật ngữ “e um Noventa e Nove” để ám chỉ con
ngƣời.
2. Đặc điểm chung của chuỗi cửa hàng một giá
2.1. Mức giá của chuỗi cửa hàng một giá thường cố định chung cho mọi
sản phẩm và thường thấp hơn so với các cửa hàng khác
Ngay từ cái tên gọi "chuỗi cửa hàng một giá" chúng ta đã dễ dàng nhận
thấy đặc điểm quan trọng của cửa hàng một giá chính là giá cả. Chính đặc
điểm này đã tạo nên sự khác biệt cho các cửa hàng một giá và giúp các cửa
hàng này thu hút khách hàng. Nhiều ngƣời tiêu dùng lần đầu đến đây mua
hàng vì tò mò rồi sau đó lại trở thành khách quen. Sự tiện lợi của cửa hàng
một giá chính là khách hàng biết trƣớc giá hàng hóa và không cần phải lo nghĩ
tới chuyện mặc cả. Tại những cửa hàng một giá thƣờng thì tất cả các hàng hoá
đều đƣợc bán ở một điểm giá duy nhất – “single price point”, tuy nhiên điểm
giá này sẽ khác nhau tại các cửa hàng khác nhau. Tuỳ theo từng khu vực địa lý
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
11
mà giá cả của những cửa hàng một giá cũng thay đổi, có khi cùng nằm trong
một chuỗi cửa hàng một giá nhƣng các cửa hàng lại có giá bán khác nhau do
nó đƣợc đặt tại các vùng khác nhau. Đồng thời, do tình hình kinh tế liên tục
biến động nên tại các thời điểm khác nhau thì mức giá đƣợc đƣa ra tại các cửa
hàng cũng có sự thay đổi. Một trong số những ví dụ điển hình cho trƣờng hợp
này có thể kể tới chuỗi cửa hàng đồng giá Daiso của Nhật Bản, ban đầu mức
giá phổ biến mà họ đƣa ra cho hàng hoá của mình là 100 yên, nhƣng bƣớc
sang năm 2004 Daiso cũng bắt đầu bán những hàng hoá với mức giá là bội số
của 100 yên, chẳng hạn nhƣ 200, 300, 400 hoặc 500 yên
8
. Hay một ví dụ khác
là chuỗi cửa hàng "99 Cents Only Stores" của Mỹ, tại đây mức giá đƣợc đƣa
ra cho hầu hết các hàng hoá là 99 xu - tƣơng đƣơng với 0,99$. Tuy nhiên,
trong tháng 10 năm 2007 một cơ cấu giá linh hoạt hơn đã đƣợc triển khai thực
hiện, một số nơi hàng hoá đƣợc bán với giá thấp hơn 99 xu (ví dụ nhƣ 69 hoặc
49 xu). Trong tháng 9 năm 2008, công ty đã tăng giá cao nhất tới 99,99 xu,
đây là lần tăng giá đầu tiên trong lịch sử nhƣợng quyền thƣơng mại của hãng
này để chiến đấu với lạm phát
9
.
Ngoài ra, một trong những đặc điểm thu hút ngƣời tiêu dùng nhất của
chuỗi cửa hàng một giá chính là giá cả của hàng hoá ở đây rẻ hơn khá nhiều so
với những cửa hàng bán lẻ thông thƣờng. Ở một đất nƣớc đắt đỏ nhƣ Nhật
Bản, trong khi với 100 yên tƣơng đƣơng khoảng 17.000 VNĐ thì khách hàng
khó có thể mua đƣợc cho mình một món đồ tại các cửa hàng thông thƣờng thì
tại những cửa hàng đồng giá 100 yên khách hàng lại có vô vàn những sự lựa
chọn khác nhau. Tƣơng tự nhƣ vậy, với 1$ trên đất Mỹ hay 1₤ ở nƣớc Anh
8
Home – about Daiso – products - ^Http://www.daiso-sangyo.co.jp/english/products/
9
By Beth Jinks and Heather Burke - September 8, 2008 - 99 Cents Only Stores Raises Top Price to 99.99
Cents -
Http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601087&sid=a0UtgD74RCms
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
12
ngƣời tiêu dùng có thể mua đƣợc nhiều hơn một sản phẩm khi bƣớc chân vào
những cửa hàng một giá. Điều này chắc hẳn đã đủ để thấy lợi ích của việc bán
hàng hoá với giá cực thấp của những chuỗi cửa hàng một giá, giá rẻ là một
yếu tố không thể thiếu trong thành công của mô hình chuỗi cửa hàng đồng giá
vì nó giúp các cửa hàng này cạnh tranh đƣợc với các hệ thống bán lẻ khác.
Một điều dễ nhận thấy tại các cửa hàng đồng giá là một số mặt hàng có thể sẽ
có mức giá cao hơn khá nhiều so với mức giá bán ở thị trƣờng, trong khi đó
các mặt hàng khác lại đƣợc bán ở một mức giá thấp hơn mức giá thông
thƣờng. Có ba lý do để những cửa hàng một giá có thể bán hàng hoá ở một
mức giá thấp nhƣ vậy:
Sản phẩm đƣợc sản xuất riêng cho những cửa hàng một giá, sử dụng
nguyên liệu và phƣơng pháp chế tạo rẻ hơn những sản phẩm dành cho
thị trƣờng đại chúng.
Những sản phẩm này có thể đƣợc sản xuất với giá rẻ để xuất khẩu cho
một thị trƣờng nƣớc ngoài nhất định nhƣng sau đó lại đƣợc một số nhà
phân phối trái phép tái nhập sau đó cung cấp cho thị trƣờng nội địa.
Sản phẩm đƣợc mua lại từ một cửa hàng bán lẻ hoặc một nhà phân phối
nào đó khi họ thanh lý hàng tồn kho hoặc sắp phá sản.
2.2. Hàng hóa bày bán tại các cửa hàng một giá rất đa dạng cả về chủng
loại và kiều dáng nhưng chủ yếu vẫn là hàng tiêu dùng
Hàng hoá đƣợc bày bán tại các cửa hàng đồng giá khá đa dạng và phong
phú cả về chủng loại và mẫu mã. Tại các chuỗi bán lẻ đồng giá lớn khách
hàng có thể kiếm cho mình đầy đủ các vật dụng cần thiết cho ngôi nhà của
mình, từ các vật trang trí nhỏ xinh tới những vật dụng gia đình tiện ích. Thậm
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
13
chí, tại đây ngƣời tiêu dùng có thể có đƣợc những thứ hàng độc đáo không có
ở bất kì cửa hàng nào khác. Tuy nhiên, mặt hàng chủ yếu tại các chuỗi cửa
hàng đồng giá thƣờng là các mặt hàng phục vụ tiêu dùng nhƣ thực phẩm, dụng
cụ gia dụng, mặt hàng tẩy rửa, mặt hàng phục vụ nhu cầu chăm sóc thú nuôi,
làm đẹp, các mặt hàng vệ sinh và chăm sóc sức khỏe, đồ chơi, bánh kẹo, đồ
dùng trang trí, Tuỳ thuộc vào diện tích của mình mà một số cửa hàng có thể
bán cả thực phẩm đông lạnh, đồ uống và rau quả, các chuỗi nhƣ Dollar Tree
và 99 Cents Only Stores của Mỹ chính là ví dụ. Thậm chí, ở nhiều nơi nhƣ
Canada, Philipin, miền Bắc nƣớc Anh và Hoa Kỳ… những cửa hàng một giá
này còn có thể là các cửa hàng tiện lợi, ở đó họ bán tất cả các hàng hoá liên
quan nhƣ bánh kẹo, kem, nƣớc giải khát, vé số, thuốc lá, báo và tạp chí, thực
phẩm đƣợc chế biến sẵn,… Những cửa hàng cạnh trạm xăng còn bán cả dầu
động cơ, chất tẩy kính chắn gió, bản đồ và chất lỏng tản nhiệt.
Cùng với nhu cầu ngày càng tăng của ngƣời tiêu dùng các sản phẩm bày
bán tại các cửa hàng một giá cũng đƣợc đa dạng hoá cả về số lƣợng và chất
lƣợng. Cùng một mặt hàng nhƣng sẽ có rất nhiều kiểu dáng, kích cỡ và màu
sắc khác nhau để ngƣời tiêu dùng lựa chọn, chất lƣợng hàng hóa cũng ngày
càng đƣợc cải thiện. Giờ đây các cửa hàng luôn tìm kiếm những hàng hóa chất
có lƣợng cao, có tên tuổi hoặc hàng nhập khẩu, giá cả phải chăng và cách thức
trƣng bày thật bắt mắt.
2.3. Đối tượng khách hàng phần lớn tập trung vào tầng lớp có mức thu
nhập trung bình hoặc thấp, tuy nhiên nó đang có xu hướng dần mở rộng
Ban đầu đối tƣợng khách hàng chủ yếu mà những cửa hàng đồng giá
hƣớng tới là những ngƣời dân có mức thu nhập trung bình và thấp. Do hàng
hoá đƣợc bày bán chủ yếu là hàng phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong gia đình,
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
14
hàng thời trang, đồ trang trí và dụng cụ học tập … nên đối tƣợng chủ yếu mà
các chuỗi cửa hàng đồng giá hƣớng tới là những ngƣời nội trợ, các bạn trẻ và
tầng lớp học sinh, sinh viên. Phần lớn các đối tƣợng này tìm đến các cửa hàng
một giá để tiết kiệm các khoản chi tiêu. Tuy nhiên, hiện nay quan niệm này đã
dần thay đổi, không chỉ những ngƣời có mức thu nhập thấp mới mua sắm tại
các cửa hàng một giá mà cả những ngƣời có thu nhập cao cũng thấy thú vị khi
bƣớc chân vào đây. Ví dụ nhƣ ở thành phố Atherton của California nơi có thu
nhập hộ gia đình ở mức trung bình trên 200.000 USD mỗi năm cũng xuất hiện
những cửa hàng đồng giá và hiện đang rất thu hút ngƣời dân của thành phố
này
10
. Các nhà phân tích cũng cho rằng, điểm mới mẻ là ở chỗ các cửa hàng
một giá hiện nay có sức thu hút đối với mọi tầng lớp chứ không chỉ là tầng lớp
trung bình nhƣ trƣớc kia, ngay cả các ngôi sao nổi tiếng vẫn thƣờng thích thú
khi mua sắm tại các cửa hàng đồng giá nếu có thời gian rảnh. Từ một cuộc
nghiên cứu của A.C Nielsen vào năm 2004 đã cho thấy có 66% hộ gia đình ở
Mỹ mua sắm ở các tiệm dollar, và mức độ mua sắm của từng nhóm mua sắm
đã tăng trƣởng lên đến 70.000$/nhóm
11
. Đối tƣợng khách hàng và phạm vi
phục vụ của các chuỗi cửa hàng đồng giá ngày càng đƣợc mở rộng, những cái
tên nhƣ cửa hàng đồng đô la, cửa hàng 99 xu, cửa hàng 100 yên hay cửa hàng
2 tệ, … đã trở nên quá quen thuộc với nhiều ngƣời tiêu dùng. Thậm chí, mua
hàng tại những cửa hàng đồng giá đã trở thành thói quen, niềm thích thú của
rất nhiều ngƣời ở mọi tầng lớp khác nhau trong xã hội.
10
RealEstate.com - "Atherton, CA Real Estate Data" - />Area-Info-Income.aspx. Retrieved 2008-11-01
11
Debbie Selinsky (Diệu Linh – Công ty thƣơng hiệu LANTABRAND – sƣu tầm và lƣợc dịch từ
franchising.com) – 17/5/2006 - Cửa hàng 1$ - Nỗi ám ảnh kinh hoàng của các đại gia bán hàng chiết khấu -
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
15
2.4. Các chuỗi cửa hàng một giá thường được lấy tên theo mức giá cố định
của cửa hàng
Thông thƣờng, những cửa hàng một giá này đƣợc đặt tên theo giá của
hàng hóa đƣợc bán trong các cửa hàng. Tuy nhiên, tên gọi này có thể khác
nhau và thay đổi tùy theo khu vực và thời gian vì mỗi nƣớc có một loại tiền tệ
khác nhau, đồng thời giá danh nghĩa của hàng hóa cũng có thể tăng lên theo
thời gian do lạm phát. Một khi giá cả có sự thay đổi thì cũng dễ dẫn tới việc
thay đổi tên gọi của các cửa hàng đồng giá. Mặc dù vậy, không phải cửa hàng
một giá nào cũng bán hàng hóa theo đúng mức giá trên bảng hiệu. Thƣờng thì
những cái tên nhƣ "cửa hàng một bảng" hay "cửa hàng 99 xu", chỉ là một gợi
ý và chúng có thể gây ra những hiểu nhầm cho ngƣời tiêu dùng. Một số cửa
hàng tự gọi mình là "cửa hàng đồng đô la", nhƣ Dollar General và Family
Dollar tại Hoa Kỳ, nhƣng lại có những hàng hoá đƣợc bán với mức giá nhiều
hơn hoặc ít hơn một đô la.
Nhìn chung, ở mỗi quốc gia thì những chuỗi cửa hàng một giá lại đƣợc
ngƣời ta gọi bằng một cái tên khác nhau tùy thuộc vào đặc điểm về loại tiền tệ
và mức giá của những chuỗi cửa hàng này. Ở Mỹ, ngƣời ta thƣờng gọi những
cửa hàng đồng giá này là “cửa hàng đồng đô la” hay “Dollar stores” vì các
chuỗi cửa hàng này có điểm giá cố định khoảng một đô la, đôi khi có thể cao
hơn hoặc thấp hơn một chút nhƣng không đáng kể. Tại Anh thì ngƣời ta lại
gọi những cửa hàng này với một cái tên chung là “cửa hàng một bảng” – “a
pound stores”, tại những cửa hàng này mức giá cho tất cả hàng hóa thƣờng
xấp xỉ một bảng Anh. Tƣơng tự nhƣ vậy, tại Nhật Bản ngƣời ta lại gọi những
cửa hàng này là “cửa hàng 100 yên”. Tại Việt Nam, những cửa hàng này
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
16
thƣờng đƣợc biết đến với cái tên “cửa hàng một giá” hay “cửa hàng đồng giá”
do mức giá của những cửa hàng này khá chênh lệch.
III. Lợi ích của chuỗi cửa hàng một giá
Mô hình chuỗi cửa hàng đồng giá ra đời đã tạo ra một phong cách mua
sắm mới và những cửa hàng một giá đã trở thành một phần không thể thiếu
trong cuộc sống của một bộ phận dân cƣ không nhỏ. Những lợi ích sau đây
phần nào sẽ lý giải cho sự thu hút của cửa hàng một giá với ngƣời tiêu dùng.
1. Lợi ích đối với người tiêu dùng
Mang đến cho người tiêu dùng một phong cách mua sắm mới
Trƣớc tiên cần khẳng định rằng, các chuỗi cửa hàng một giá đã mang
đến một phong cách mua sắm mới cho ngƣời tiêu dùng. Bên cạnh các hình
thức bán hàng nhƣ: cửa hàng bán lẻ truyền thống, các cửa hàng tiện lợi, các
siêu thị và các trung tâm mua sắm giờ đây các chuỗi cửa hàng một giá đã trở
thành điểm đến quen thuộc cho nhiều ngƣời tiêu dùng trên thế giới. Các chuỗi
cửa hàng này đã và đang giúp ngƣời tiêu dùng đa dạng hóa lựa chọn của mình,
giúp họ có thể mua đƣợc những sản phẩm đa dạng với mức giá thấp.
Cung cấp cho người tiêu dùng những hàng hóa đa dạng, độc đáo mà lại
rất tiện lợi khi mua sắm do không phải mặc cả
Hàng hóa bày bán tại các cửa hàng một giá rất đa dạng về kiểu dáng,
chủng loại và kích cỡ do đó ngƣời tiêu dùng có thể dễ dàng chọn lựa cho mình
những sản phẩm phù hợp. Những cửa hàng một giá này đã thu hút sự chú ý
của rất nhiều bạn trẻ và những ngƣời nội trợ muốn tìm cho mình và gia đình
những đồ dùng tiện ích và xinh xắn. Đặc biệt, lợi ích lớn nhất mà những cửa
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
17
hàng một giá mang lại cho khách hàng chính là cảm giác tiện lợi do họ không
cần phải lo lắng về giá cả hàng hóa. Chính sự tiện lợi này đã thu hút nhiều
ngƣời tới mua hàng và trở thành khách quen. Có thể nói kinh doanh hàng một
giá là một hình thức mua sắm văn minh bởi ngƣời mua chỉ cần chọn sản phẩm
mình ƣng ý mà không cần băn khoăn, đắn đo khi vừa mua hàng vừa xem giá
tiền, đồng thời cũng không phải mất thời gian mặc cả. Chỉ với một khoản tiền
nhỏ khoảng một vài đô la hay một bảng Anh, 100 yên Nhật hay một vài nhân
dân tệ,… khách hàng đã có thể tự tin bƣớc chân vào mua sắm tại các cửa hàng
này mà không hề phải băn khoăn gì cả. Nhiều ngƣời tiêu dùng cho rằng, họ
thấy thoải mái khi mua hàng tại những cửa hàng này do không cần phải quan
tâm tới giá cả khi lựa chọn hàng hoá, đồng thời cũng không phải mất thời gian
mặc cả hay đắn đo gì về giá cả hàng hóa.
Với mức giá thấp, các chuỗi cửa hàng một giá đã tạo điều kiện cho
nhiều người tiêu dùng có mức thu nhập thấp mở rộng khả năng chi tiêu
Giá cả của những cửa hàng một giá thƣờng khá thấp, phù hợp với khả
năng chi tiêu của nhiều đối tƣợng, đặc biệt là những bộ phận dân cƣ có thu
nhập trung bình và thấp. Chính vì vậy những cửa hàng này đã giúp cho nhiều
hộ gia đình có mức thu nhập thấp tiếp cận với nhiều loại hàng hóa hơn, điều
mà họ không thể làm đƣợc tại các cửa hàng khác. Mức giá mà các cửa hàng
này đƣa ra cho hàng hóa của mình khá thấp, thậm chí thấp hơn rất nhiều lần so
với các cửa hàng khác, điều này đã giúp cho nhiều hộ gia đình có khả năng
tiếp cận với nhiều loại hàng hóa hơn.
2. Lợi ích đối với doanh nghiệp
Hình thức kinh doanh một giá là lối thoát cho cạnh tranh và lạm phát.
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
18
Đây là một hình thức khá mới mẻ, sự ra đời của mô hình kinh doanh
này đã giúp cho nhiều doanh nghiệp cạnh tranh đƣợc trong thị trƣờng bán lẻ.
Trong khi các doanh nghiệp bán lẻ đang cạnh tranh rất khốc liệt bằng nhiều
chính sách khác nhau thì các cửa hàng một giá ra đời và đã tạo ra một “cơn
sốt” trong ngành bán lẻ. Đồng thời, trong cuộc đại suy thoái vừa qua nhờ hình
thức kinh doanh này mà các doanh nghiệp bán lẻ một giá vẫn tiếp tục kinh
doanh có lãi, doanh thu liên tục tăng trong khi nhiều cửa hàng khác phải tuyên
bố phá sản.
Hình thức kinh doanh này đã giúp các doanh nghiệp có trong tay một
khối lượng khách hàng tiềm năng lớn
Với mức giá thấp hơn rất nhiều so với những cửa hàng thông thƣờng
những cửa hàng một giá này đã thu hút đƣợc một lƣợng lớn khách hàng là
những hộ gia đình có mức thu nhập thấp. Những cửa hàng một giá này là điểm
đến quen thuộc cho nhiều ngƣời tiêu dùng, đặc biệt là trong thời kì lạm phát.
Chiến lƣợc kinh doanh của các chuỗi cửa hàng một giá chính là cung cấp cho
khách hàng những hàng hóa tốt nhất, đa dạng nhất với mức giá thấp nhất do
vậy họ đã thu hút đƣợc sự quan tâm của nhiều đối tƣợng khách hàng khác
nhau. Ngoài ra do tính tiện lợi của những cửa hàng này là không cần phải băn
khoăn về vấn đề giá cả nên những cửa hàng một giá cũng thu hút sự chú ý của
nhiều ngƣời tiêu dùng đặc biệt là những ngƣời không thích mặc cả.
3. Lợi ích với xã hội
Thứ nhất, các chuỗi cửa hàng một giá ra đời đã góp phần làm đa dạng
thêm cho ngành bán lẻ, đồng thời cũng góp phần thúc đẩy sự phát triển của
ngành bán lẻ nói riêng và nền kinh tế nói chung. Những cửa hàng một giá đầu
tiên ra đời không chỉ mở ra cho ngành bán lẻ những cơ hội kinh doanh mới mà
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
19
nó còn đóng góp một phần không nhỏ vào sự phát triển của ngành công
nghiệp này qua đó thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế. Với chiến lƣợc kinh
doanh hợp lý các chuỗi cửa hàng này ngày càng phát triển và đóng góp một
phần không nhỏ và sự phát triển của ngành bán lẻ.
Thứ hai, với mức giá rẻ và sản phẩm đa dạng các chuỗi cửa hàng này
còn góp phần nâng cao mức sống của một bộ phận dân cƣ. Ngày càng có
nhiều cửa hàng một giá ra đời đã giúp rất nhiều ngƣời tiêu dùng mở rộng khả
năng chi tiêu, cùng với một khoản tiền nhƣ cũ họ có thể mua đƣợc nhiều hàng
hóa hơn. Điều này đã góp phần cải thiện đáng kể đời sống của một bộ phận
dân cƣ, đặc biệt là những ngƣời dân có mức thu nhập thấp trong xã hội.
VI. Giới thiệu về một số chuỗi cửa hàng một giá tiêu biểu trên thế giới
Kể từ khi cửa hàng đồng giá đầu tiên xuất hiện tại Mỹ vào cuối những
năm 1870 cho đến nay mô hình này đã phát triển hết sức mạnh mẽ trên toàn
thế giới. Những cửa hàng đồng giá với nhiều mức giá khác nhau xuất hiện ở
khắp mọi nơi và thu hút sự chú ý của nhiều ngƣời tiêu dùng.
1. Một số chuỗi cửa hàng một giá tiêu biểu tại Mỹ
Hoa Kỳ là vùng đất khơi nguồn cho hình thức kinh doanh một giá,
chính vì vậy mà đây cũng là nơi có nhiều chuỗi cửa hàng một giá lớn với rất
nhiều chi nhánh ở khắp nơi. Trong số đó phải kể tới một số chuỗi cửa hàng
một giá nổi tiếng, hiện đang rất thành công tại Mỹ nhƣ: Dollar General, Dollar
Tree, Family Dollar, 99 Cents Only Stores,…
1.1. Qui mô của các chuỗi cửa hàng một giá tại Mỹ
Ngày càng nhiều ngƣời Mỹ tìm cách tiết kiệm chi tiêu tại các chuỗi cửa
hàng một giá, nhờ vậy mà những cửa hàng đồng đô la ngày càng phát triển
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
20
rộng rãi. Ngoài những doanh nghiệp lớn nhƣ Dollar General, Family Dollar,
Dollar Tree hay 99 Cents Only Stores, thì khá nhiều cửa hàng đồng đô la nhỏ
lẻ khác cũng xuất hiện. Tuy nhiên, những chuỗi cửa hàng nhƣ Dollar General,
Family Dollar, Dollar Tree,… vẫn chiếm một thị phần lớn trong ngành công
nghiệp bán lẻ đồng giá tại Mỹ trong những năm gần đây. Trong số đó, Family
Dollar và Dollar General thƣờng bán nhiều hàng hóa tại mức giá 1$ cùng với
những hàng hóa khác có giá lớn hơn 1$, còn Dollar Tree chủ yếu bán hàng
hóa với mức giá 1$.
Tính đến tháng 7 năm 2009 hãng Dollar Tree có khoảng gần 4.000 cửa
hàng ở gần 50 tiểu bang của Hoa Kỳ, chuỗi Family Dollar có khoảng 6.650
cửa hàng tại 44 tiểu bang của Hoa Kỳ và cả quận Columbia, chuỗi cửa hàng
99 Cents Only cũng có tới 271 cửa hàng nằm rải rác trên khắp Hoa Kỳ. Tính
đến hết năm 2009, hãng Dollar General đã có 8.800 cửa hàng tại 35 tiểu bang,
hơn 2.100 mét vuông cửa hàng và 9 trung tâm phân phối. Đến nay, chuỗi này
đang cung cấp việc làm cho khoảng 79.000 lao động
12
. Chỉ tình riêng 4 chuỗi
cửa hàng này thì Hoa Kỳ đã có tới hơn 20.000 cửa hàng một giá nằm rải rác
khắp nƣớc Mỹ, con số này quả là không nhỏ. Bên cạnh đó tại Mỹ còn có rất
nhiều chuỗi cửa hàng đô la khác nằm rải rác tại các tiểu bang với số lƣợng cửa
hàng chi nhánh cũng khá lớn. Các chuỗi cửa hàng này đƣợc thiết kế nhƣ
những siêu thị thu nhỏ, một số cửa hàng có qui mô lớn nhƣ những siêu thị
thực thụ với vô vàn các loại sản phẩm. Trong khi hầu hết các chuỗi bán lẻ lớn
đang có nguy cơ phải đóng cửa hoặc cắt giảm kế hoạch mở thêm những cửa
hàng mới thì những chuỗi cửa hàng đồng đô la vẫn tiếp tục mở thêm hàng
trăm cửa hàng mới và lắp đặt thêm nhiều thiết bị hiện đại. Trong năm 2009,
chuỗi cửa hàng Family Dollar đã mở thêm khoảng 200 cửa hàng và họ dự
12
Dollar General - About us -
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
21
định sẽ tiếp tục mở thêm nhiều cửa hàng nữa trong năm 2010. Hãng Dollar
Tree cũng cho biết họ sẽ mở thêm khoảng 235 cửa hàng mới và di dời 90 cửa
hàng hiện có. Công ty Dollar General sẽ mở thêm khoảng 450 cửa hàng mới
và sửa sang lại hoặc di dời khoảng 400 cửa hàng hiện tại. Một số chuỗi bắt
đầu kinh doanh thực phẩm trƣớc khi nền kinh tế đi vào suy thoái, họ lắp đặt tủ
lạnh và tủ đông, thêm vào nhiều hàng hóa có tên tuổi. Họ trang trí lại cửa hàng
của mình bằng cách sơn sửa, tăng thêm ánh sáng và mở rộng lối đi trong cửa
hàng. Trong năm tài chính 2008, Dollar Tree đã trang bị thêm tủ đông và tủ
làm mát cho 135 cửa hàng. Và năm 2009, họ cho biết ít nhất có thêm khoảng
150 cửa hàng nữa đã đƣợc trang bị những thiết bị này. Family Dollar cũng bắt
đầu sắp xếp lại hàng hóa trong các cửa hàng để giúp ngƣời tiêu dùng dễ dàng
chọn lựa hơn và đảm bảo vệ sinh hơn
13
.
1.2. Sản phẩm của các chuỗi cửa hàng một giá tại Mỹ
Trƣớc hết cần khẳng định rằng hàng hóa đƣợc bày bán tại các cửa hàng
đồng đô la tại Mỹ hết sức phong phú về mẫu mã, chủng loại. Chỉ tính riêng
hãng Dollar General đã có tới hơn 12.000 dòng sản phẩm khác nhau đƣợc bày
bán trên thị trƣờng, mỗi dòng sản phẩm lại có nhiều kiểu dáng, màu sắc khác
nhau để ngƣời tiêu dùng dễ dàng lựa chọn. Cùng với việc nhanh chóng mở
rộng qui mô và phạm vi hoạt động các chuỗi cửa hàng đồng đô la còn không
ngừng cập nhật thêm nhiều mẫu hàng hóa mới để đáp ứng nhƣ cầu của ngƣời
tiêu dùng. Các cửa hàng này bày bán đủ loại hàng hóa từ thực phẩm, hàng thời
trang, đồ chơi, dụng cụ học tập tới những đồ dùng gia dụng hữu ích. Các sản
phẩm nhƣ ngũ cốc sấy khô, mỳ ống, pho mát,… cũng là những sản phẩm đƣợc
bày bán rộng rãi tại các cửa hàng đô la với nhiều chủng loại phong phú và
13
Asa Ghaffar - 24/05/2009 - Family Dollar Stores Rise in Popularity -
Stores
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
22
mức giá rất thấp. Vừa qua, một cửa hàng Family Dollar tại Matthews, Bắc
California cũng đã cho ra đời 200 mặt hàng tạp hóa mới trong đó bao gồm cả
những nhãn hiệu tên tuổi nhƣ Triscuit và Oreo
14
. Bên cạnh đó, trong vài năm
trở lại đây các chuỗi này bắt đầu tiến hành bán các loại thực phẩm đông lạnh,
thức ăn chế biến sẵn,…
Các hãng này không những cung cấp thêm nhiều sản phẩm mới mà còn
tập trung tìm kiếm những sản phẩm chất lƣợng và đảm bảo an toàn cho ngƣời
tiêu dùng. Dollar General đƣợc coi là một trong số những nhà bán lẻ lớn nhất
của những thƣơng hiệu chất lƣợng đáng tin cậy hàng đầu tại Mỹ , chẳng hạn
nhƣ Procter & Gamble, Kimberly Clark, Unilever, Kellogg‟s, General Mills
và Nabisco. Tuy nhiên, bên cạnh những sản phẩm có thƣơng hiệu những cửa
hàng này vẫn bán những hàng hóa đƣợc sản xuất tại các nƣớc thuộc thế giới
thứ 3, đặc biệt hàng đƣợc nhập khẩu từ Trung Quốc chiếm một khối lƣợng rất
lớn. Ngoài ra, nhiều cửa hàng còn bán những hàng hóa đƣợc thanh lý từ các
cửa hàng bán lẻ khác.
1.3. Đối tượng khách hàng của chuỗi cửa hàng một giá tại Mỹ
Có thể nói, các cửa hàng đồng đô la hiện nay đang giúp các gia đình Mỹ
giải quyết vấn đề gia tăng chi phí sinh hoạt và giảm lƣợng tiền phải chi trả cho
các hóa đơn hàng tháng. Retail Forward, một công ty chuyên nghiên cứu thị
trƣờng có trụ sở tại Columbus, Ohio ngày 13 tháng 5 năm 2009 vừa qua vừa
đƣa ra một bản báo cáo cho biết gần 50% ngƣời tiêu dùng Mỹ hiện nay tới
mua sắm tại các cửa hàng đồng đô la. Lối thoát của các gia đình cho việc các
hóa đơn trong gia đình và chi phí sinh hoạt tăng cao chính là bằng cách mua
hàng tại các cửa hàng giảm giá nhƣ Family Dollar, Dollar Tree, Dollar
14
Asa Ghaffar - 24/05/2009 - Family Dollar Stores Rise in Popularity -
Stores
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
23
General,… Không chỉ vậy, các cửa hàng đồng giá ngày càng chứng tỏ rằng họ
có sức ảnh hƣởng lớn và phổ biến hơn với những ngƣời tiêu dùng có mức thu
nhập cao tại Mỹ. Không chỉ những hộ gia đình có thu nhập thấp mới tìm cách
tiết kiệm tiền, những ngƣời tiêu dùng có thu nhập hộ gia đình trên 100.000$
mỗi năm cũng dành hơn 18% thu nhập của họ tại các cửa hàng đồng đô la
trong nửa sau của năm 2008. Một báo cáo của công ty nghiên cứu thị trƣờng
Nielsen gần đây đã cho thấy sự gia tăng này còn cao hơn nhiều so với mức
tăng của tập đoàn bán lẻ hàng đầu thế giới Walmart và những chuỗi bán lẻ nổi
tiếng khác trên khắp nƣớc Mỹ
15
. Mong muốn tiết kiệm tiền của ngƣời Mỹ
trong thời gian tới sẽ không thể đƣợc đáp ứng nếu không có thêm nhiều cửa
hàng một giá đi vào hoạt động trong năm nay và nhiều năm tiếp theo.
1.4. Thành công đã đạt được và những vấn đề còn tồn tại
Đã từ lâu các cửa hàng đồng đô la nổi tiếng là nơi bán những hàng hóa
với mức giá thấp và khá đa dạng. Trong khi vẫn giữ mức giá thấp, họ lại tìm
cách cải tạo hình ảnh và nhanh chóng chiếm đƣợc những vị trí quan trọng trên
bảng xếp hạng của ngành bán lẻ. Chuỗi cửa hàng Dollar General, trong một
thời gian dài đƣợc chọn vào nhóm 500 công ty lớn nhất nƣớc Mỹ, hãng này đã
xuất hiện trên danh sách của năm 2009 tại vị trí 259, vƣợt 15 bậc so với năm
trƣớc. Đồng thời, Dollar Tree lần đầu tiên cũng xuất hiện trong danh sách này
với vị trí số 499. Những vị trí xếp hạng này còn rất xa so với Walmart, tập
đoàn này giữ vị trí thứ 2 trong bảng xếp hạng chỉ sau Exon Mobil, tuy nhiên
một số chuỗi cửa hàng đồng đô la hiện nay còn đang phát triển nhanh hơn cả
Walmart
16
. Một điểm chung của ba công ty này là sự tăng trƣởng doanh thu
15
Asa Ghaffar - 24/05/2009 - Family Dollar Stores Rise in Popularity -
Stores />diH
16
Đặng Lê - Theo Business Week, IHT- 17/11/2008 – Mỹ: những doanh nghiệp cƣời trong khủng hoảng -
Thực trạng kinh doanh và triển vọng phát triển của chuỗi cửa hàng một giá tại Hà Nội
Hà Thị Họa – A14 – K45E
24
mạnh mẽ trong giai đoạn này, những con số này đối lập với tình hình kinh
doanh trì trệ và sụt giảm đáng kể của thị trƣờng bán lẻ Mỹ. Trong ba tháng kết
thúc vào ngày 28 tháng 2 năm 2009, doanh thu của chuỗi cửa hàng Family
Dollar tăng 6,4% so với năm ngoái, số lƣợng khách hàng cũng tăng lên đáng
kể. Doanh thu bán hàng của chuỗi Dollar General trong 3 tháng kết thúc vào
ngày 31 tháng 1 năm 2009 cũng tăng 9,2%. Hãng Dollar Tree cho biết trong
năm 2008 số lƣợng các giao dịch của công ty đã tăng 3,7% so với cùng kì năm
trƣớc. Tại Dollar General, nơi có hơn 8.400 cửa hàng đang hoạt động, doanh
thu bán hàng của các cửa hàng trong ba tháng kết thúc vào ngày 30 tháng 1
năm 2009 đã tăng 9,4 %
17
. Các cửa hàng này luôn tạo điều kiện để ngƣời tiêu
dùng mua sắm một cách đơn giản nhất bằng việc cung cấp những sản phẩm đã
đƣợc chọn lựa cẩn thận từ những thƣơng hiệu phổ biến nhất với mức giá thấp
hàng ngày và địa điểm thuận tiện. Các nhà phân tích cho rằng mặc dù tình
hình kinh tế Mỹ đang có dấu hiệu dần phục hồi nhƣng xu thế tiết kiệm của
ngƣời tiêu dùng vẫn chƣa thể đƣợc cải thiện trong một thời gian ngắn, điều
này chứng tỏ qui mô của những cửa hàng một giá tại Mỹ sẽ còn tiếp tục phát
triển.
Mặc dù tình hình kinh doanh của những chuỗi cửa hàng đồng đô la tại
Mỹ trong thời gian qua đƣợc xem là khá thành công nhƣng vẫn có không ít
cửa hàng lâm vào tình trạng thua lỗ, thậm chí là phải ngừng hoạt động. Chuỗi
cửa hàng 99 Cents Only Stores đã phải đóng cửa một phần ba số cửa hàng ở
Texas của mình vào tháng 2 năm 2009
18
. Đồng thời, những cửa hàng đồng đô
la vẫn thƣờng xuyên nhận đƣợc những lời phàn nàn về chất lƣợng sản phẩm từ
phía ngƣời tiêu dùng dù những cửa hàng này đang nỗ lực hết sức để nâng cao
17
Asa Ghaffar - 24/05/2009 - Family Dollar Stores Rise in Popularity -
Stores />diH