Bài Giảng Nghiệp Vụ Hải Quan ( combo Full Slide 4 Chương )

TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÀNG HẢI VIỆT NAM
KHOA KINH TẾ

NGHIỆP VỤ HẢI QUAN


NỘI DUNG
Giới thiệu chung về Hải quan Việt Nam
Cơ sở pháp lý về nghiệp vụ Hải quan
Nghiệp vụ kiểm tra giám sát Hải quan
Thủ tục Hải quan điện tử


CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ
HẢI QUAN VIỆT NAM
1.1 Đặt vấn đề

Tại sao mỗi nước cần phải có cơ quan Hải quan?

Kiểm tra, ngăn
ngừa những
hành vi vận
chuyển trái phép
qua biên giới
quốc gia

Thu thuế
xuất nhập
khẩu

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ
HẢI QUAN VIỆT NAM
1.2 Sự ra đời và phát triển của Hải quan Việt Nam
Bộ Tài
Chính

10/9/1945
Sắc lệnh 27

Bộ Cơng
Thương

14/12/1954
Nghị đinh 36

Bộ Ngoại
thương

Đổi tên

Hội đồng
Bộ trưởng

8/1984

Bộ Tài
Chính

9/2002

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ
HẢI QUAN VIỆT NAM
1.3 Cơ sở pháp lý cho hoạt động Hải quan Việt Nam

Pháp
lệnh Hải
quan

Luật Hải
quan
2002

Luật Hải
quan
2006

Luật Hải
quan
2015


CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ
HẢI QUAN VIỆT NAM
1.4 Nhiệm vụ và địa bàn hoạt động của Hải quan Việt Nam
1.4.1. Nhiệm vụ
Hải quan Việt Nam có nhiệm vụ thực hiện kiểm tra, giám sát hàng hóa,
phương tiện vận tải; phịng, chống bn lậu, vận chuyển trái phép hàng
hóa qua biên giới; tổ chức thực hiện pháp luật về thuế đối với hàng hóa
xuất khẩu, nhập khẩu; thống kê hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo quy

định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan; kiến nghị
chủ trương, biện pháp quản lý nhà nước về hải quan đối với hoạt động
xuất khẩu, nhập khẩu, xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh và chính sách thuế
đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu
_ Điều 21 Luật Hải quan 2014_


CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ
HẢI QUAN VIỆT NAM
1.4 Nhiệm vụ và địa bàn hoạt động của Hải quan Việt Nam

1.4.1. Nhiệm vụ
Hải quan Việt Nam có nhiệm vụ thực hiện kiểm tra, giám sát hàng hóa,
phương tiện vận tải; phịng, chống bn lậu, vận chuyển trái phép hàng
hóa qua biên giới; tổ chức thực hiện pháp luật về thuế đối với hàng hóa
xuất khẩu, nhập khẩu; thống kê hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo quy
định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan; kiến nghị
chủ trương, biện pháp quản lý nhà nước về hải quan đối với hoạt động
xuất khẩu, nhập khẩu, xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh và chính sách thuế
đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu
_ Điều 21 Luật Hải quan 2014_


CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ
HẢI QUAN VIỆT NAM
1.4 Nhiệm vụ và địa bàn hoạt động của Hải quan Việt Nam

1.4.2. Địa bàn hoạt động
-

Cửa khẩu

-

Khu vực lưu giữ hàng hóa chịu sự giám sát Hải quan

-

Địa điểm làm thủ tục hải quan

-

Địa điểm kiểm tra hàng hóa trong lãnh thổ Hải quan

-

Khu vực khác theo quyết định của Thủ tướng
_ Điều 7 Luật Hải quan 2014_

1.4.3. Nguyên tắc hoạt động:
Trung lập


CÁC CHI CỤC HẢI QUAN HẢI PHÒNG

Cục Hải quan thành phố Hải Phòng


CÁC CHI CỤC HẢI QUAN HẢI PHÒNG

Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng khu vực 1
Địa chỉ: Số 2 phố Hoàng Diệu


CÁC CHI CỤC HẢI QUAN HẢI PHÒNG

Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng khu vực 2
Địa chỉ: Số 5 đường Chùa Vẽ


CÁC CHI CỤC HẢI QUAN HẢI PHÒNG

Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng khu vực 3
Địa chỉ: Số 1 đường Ngô Quyền


CHƯƠNG 2: CƠ SỞ PHÁP LÝ CHỦ YẾU
2.1 Hệ thống pháp quy về quản lý xuất nhập khẩu

2.1.1. Quyền kinh doanh xuất nhập khẩu
Thương nhân?
“Thương nhân bao gồm tổ chức kinh tế được thành lập hợp pháp, cá
nhân hoạt động thương mại một cách độc lập, thường xuyên và có
đăng kí kinh doanh”.
_ Khoản 1, điều 6 Luật thương mại 2005_
Doanh nghiệp?
“Doanh nghiệp là tổ chức kinh tế có tên riêng, có tài sản, có trụ sở
giao dịch ổn định, được đăng kí kinh doanh theo quy định của pháp
luật nhằm mục đích thực hiện các hoạt động kinh doanh”.
_ Khoản 1, điều 4 Luật Doanh nghiệp 2005_

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ PHÁP LÝ CHỦ YẾU
2.1 Hệ thống pháp quy về quản lý xuất nhập khẩu

2.1.1. Quyền kinh doanh xuất nhập khẩu
➢ Đối với thương nhân khơng có vốn FDI
Trừ hàng hóa thuộc Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu,
tạm ngừng xuất khẩu, Danh mục hàng hóa cấm nhập
khẩu, tạm ngừng nhập khẩu quy định tại Nghị định này và
các văn bản pháp luật khác, thương nhân được xuất khẩu,
nhập khẩu hàng hóa khơng phụ thuộc vào ngành nghề
đăng ký kinh doanh.


CHƯƠNG 2: CƠ SỞ PHÁP LÝ CHỦ YẾU
2.1 Hệ thống pháp quy về quản lý xuất nhập khẩu

2.1.1. Quyền kinh doanh xuất nhập khẩu
➢ Đối với thương nhân có vốn FDI
Ngoài việc thực hiện các quy định tại Nghị định này, còn
thực hiện theo các quy định khác của pháp luật có liên
quan, các cam kết của Việt Nam trong các điều ước quốc
tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên
và lộ trình do Bộ Công Thương công bố.


CHƯƠNG 2: CƠ SỞ PHÁP LÝ CHỦ YẾU
2.1 Hệ thống pháp quy về quản lý xuất nhập khẩu

2.1.1. Quyền kinh doanh xuất nhập khẩu
➢ Đối với hàng hóa xuất nhập khẩu có điều kiện
Ngoại trừ việc thực hiện quy định của Nghị định này,
thương nhân phải thực hiện quy định của pháp luật về
điều kiện xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa đó


CHƯƠNG 2: CƠ SỞ PHÁP LÝ CHỦ YẾU
2.1 Hệ thống pháp quy về quản lý xuất nhập khẩu

2.1.2. Chính sách quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu
của Việt Nam và nguyên tắc áp dụng trong quá trình
làm thủ tục Hải quan
➢ Hàng hóa cấm xuất khẩu, nhập khẩu
-

Danh mục: Phụ lục I của Nghị định số 187/2013 NĐ-CP

-

Nguyên tắc áp dụng thủ tục Hải quan:
+ Cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu
+ Chỉ làm thủ tục khi có văn bản quyết định của Thủ tướng Chính

phủ


CHƯƠNG 2: CƠ SỞ PHÁP LÝ CHỦ YẾU
2.1 Hệ thống pháp quy về quản lý xuất nhập khẩu

2.1.2. Chính sách quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu
của Việt Nam và nguyên tắc áp dụng trong quá trình
làm thủ tục Hải quan
➢ Hàng hóa nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan
-

Danh mục hàng hóa áp dụng giấy phép để được hưởng thuế suất
trong hạn ngạch thuế quan do Chính phủ ban hành

-

Nguyên tắc áp dụng thủ tục Hải quan:

Căn cứ vào giấy phép do BCT cấp để giải quyết thủ tục và áp dụng
mức thuế


CHƯƠNG 2: CƠ SỞ PHÁP LÝ CHỦ YẾU
2.1 Hệ thống pháp quy về quản lý xuất nhập khẩu

2.1.2. Chính sách quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu
của Việt Nam và nguyên tắc áp dụng trong quá trình
làm thủ tục Hải quan
➢ Hàng hóa áp dụng chế độ cấp giấy phép NK tự động
-

Danh mục hàng hóa áp dụng chế độ giấy phép NK tự động do BCT
công bố từng thời kỳ

-

Nguyên tắc áp dụng thủ tục Hải quan:

Căn cứ vào giấy phép NK tự động do BCT cấp cho hàng NK để giải
quyết thủ tục theo luật định


CHƯƠNG 2: CƠ SỞ PHÁP LÝ CHỦ YẾU
2.1 Hệ thống pháp quy về quản lý xuất nhập khẩu

2.1.2. Chính sách quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu
của Việt Nam và nguyên tắc áp dụng trong quá trình
làm thủ tục Hải quan
➢ Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thuộc diện quản lý chuyên ngành
-

Danh mục: Phụ lục II của Nghị định số 187/2013 NĐ-CP

-

Nguyên tắc áp dụng thủ tục Hải quan:

Căn cứ giấy phép XK; giấy phép NK do các Bộ, ngành cấp; đối chiếu
thực tế hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu với điều kiện, tiêu chuẩn, quy
định do các Bộ, ngành công bố để giải quyết thủ tục theo quy định


CHƯƠNG 2: CƠ SỞ PHÁP LÝ CHỦ YẾU
2.1 Hệ thống pháp quy về quản lý xuất nhập khẩu

2.1.2. Chính sách quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu
của Việt Nam và nguyên tắc áp dụng trong quá trình
làm thủ tục Hải quan
➢ Hàng hóa phải kiểm tra chất lượng
-

Danh mục sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 (Sản phẩm, hàng hố có
khả năng, dấu hiệu, nguy cơ gây mất an toàn)

-

Nguyên tắc áp dụng thủ tục Hải quan:

Căn cứ thông báo kết quả kiểm tra chất lượng hàng hóa XNK để giải
quyết thủ tục hải quan theo quy định.


CHƯƠNG 2: CƠ SỞ PHÁP LÝ CHỦ YẾU
2.1 Hệ thống pháp quy về quản lý xuất nhập khẩu

2.1.2. Chính sách quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu
của Việt Nam và nguyên tắc áp dụng trong quá trình
làm thủ tục Hải quan
➢ Hàng hóa phải kiểm tra chất lượng
-

Thơng quan hàng hóa:
+ Chỉ được thơng quan khi kết quả KT chất lượng đáp ứng yêu cầu
+ Trường hợp đăng kí KT chất lượng sau: tạm thời thông quan

nhưng không được đưa hàng hóa ra lưu thơng trên thị trường, chỉ
chính thức thơng quan khi hàng hóa có kết quả KT CL đạt yêu cầu


CHƯƠNG 2: CƠ SỞ PHÁP LÝ CHỦ YẾU
2.1 Hệ thống pháp quy về quản lý xuất nhập khẩu

2.1.2. Chính sách quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu
của Việt Nam và nguyên tắc áp dụng trong quá trình
làm thủ tục Hải quan
➢ Hàng hóa phải kiểm tra vệ sinh an tồn thực phẩm
-

Danh mục kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm đối với hàng hóa
được ban hành bởi Bộ, ngành có liên quan

-

Nguyên tắc áp dụng thủ tục Hải quan:

Căn cứ giấy chứng nhận VSATTP hoặc thông báo miễn kiểm tra
VSATTP do cơ quan có thẩm quyền cấp giải quyết theo quy định.


CHƯƠNG 2: CƠ SỞ PHÁP LÝ CHỦ YẾU
2.1 Hệ thống pháp quy về quản lý xuất nhập khẩu

2.1.2. Chính sách quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu
của Việt Nam và nguyên tắc áp dụng trong quá trình
làm thủ tục Hải quan

➢ Hàng hóa phải kiểm dịch
-

Kiểm dịch y tế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh,
trừ trường hợp hàng quá cảnh không bốc dỡ khỏi phương tiện

-

Kiểm dịch động vật, thực vật, thủy sản: Bộ Nông nghiệp và phát
triển nông thôn công bố danh mục, quy định thủ tục, hồ sơ kiểm
dịch, tiêu chuẩn cụ thể của các loại hàng hóa thuộc danh mục này


CHƯƠNG 2: CƠ SỞ PHÁP LÝ CHỦ YẾU
2.1 Hệ thống pháp quy về quản lý xuất nhập khẩu

2.1.2. Chính sách quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu
của Việt Nam và nguyên tắc áp dụng trong quá trình
làm thủ tục Hải quan
➢ Hàng hóa phải kiểm dịch
-

Nguyên tắc áp dụng thủ tục Hải quan:

Chỉ được thơng quan khi có giấy chứng nhận kiểm dịch thủy sản, sản
phẩm thủy sản nhập khẩu của cơ quan kiểm dịch cấp.