độ co giãn và cầu

Managerial Economics
Chapter 6
Độ co giãn và cầu
2
2
•
P & Q có quan hệ nghịch biến theo luật cầu nên
E luôn luôn âm nhưng thường người ta không để
ý đến dấu âm
•
Giá trị tuyệt đối của E càng lớn, người
mua càng nhạy với sự thay đổi giá
Độ co giãn của cầu theo giá (E)
•
•
% Q
E
% P
∆
=
∆
Độ co giãn của cầu theo giá đo lường sự
phản ứng hay nhạy cảm của người tiêu dùng
đối với những thay đổi về giá của một hàng
hóa
3
3
Độ co giãn của cầu theo giá (E)
Độ co giãn Sự phản ứng
E
Co giãn

Co giãn đơn vị
it co giãn
% Q % P

 ∆ > ∆
% Q % P ∆ = ∆
% Q % P ∆ < ∆
E > 1
E = 1
E < 1
4
4
Độ co giãn của cầu theo giá (E)
•
Phần trăm thay đổi về lượng yêu cầu có thể
được đoán ứng với phần trăm thay đổi về giá
cho trước vì:
•
%
∆
Q
d
= %
∆
P x E
•
Ngược lại phần trăm thay đổi về giá có thể
tính được dựa trên phần trăm thay đổi về
lượng:
•

%
∆
P = %
∆
Q
d
÷ E
5
5
Độ co giãn của cầu theo giá và tổng
doanh thu
Co giãn
Tác động của Q
lấn át
Co giãn đơn vị
Không có tác
động
Không co giãn
Tác động của P
lấn át
Giá
tăng
Giá
giảm
TR giảm
TR tăng
TR không thay đổi
TR không thay đổi
TR tăng
TR giảm

% Q % P

 ∆ > ∆
% Q % P

 ∆ = ∆
% Q % P

 ∆ < ∆
6
6
Các nhân tố ảnh hưởng đến độ co
giãn của cầu theo giá
•
Sự có sẵn của các hàng hóa thay thế
•
Hàng hóa thay thế của một hàng hóa càng
nhiều và càng tốt thì cầu về hàng hóa đó
càng co giãn
•
Phần trăm trong ngân sách tiêu dùng
•
Tỉ lệ phần trăm trong ngân sách tiêu dùng
dành cho hàng hóa đó càng lớn thì cầu
càng co giãn
•
Khoảng thời gian điều chỉnh
•
Khoảng thời gian mà người tiêu dùng có để
điều chỉnh theo sự thay đổi giá càng dài thì

cầu càng co giãn
7
7
Tính độ co giãn của cầu theo giá
•
Độ co giãn theo giá có thể được tính bằng
cách nhân độ dốc của đường cầu (
∆
Q/
∆
P) với
tỉ số giữa giá và lượng (P/Q)
% Q
E
% P
∆
=
∆
Q
Q
P
P
∆
×
=
∆
×
100
100
Q P

P Q
∆
= ×
∆
8
8
Tính độ co giãn của cầu theo giá
•
Độ co giãn của cầu theo giá có thể tính tại
khoảng (hay đoạn) dọc theo đường cầu, hay
tại một điểm nào đó trên đường cầu
•
Nếu sự thay đổi của giá là tương đối
nhỏ, tính độ co giãn tại một điểm là phù
hợp hơn
•
Nếu sự thay đổi của giá trải ra một
khoảng lớn dọc theo đường cầu, tính
theo đoạn cho một kết quả chính xác
hơn
9
9
Tính độ co giãn trên một khoảng
•
Khi tính độ co giãn của cầu theo giá trên một
khoảng của đường cầu, sử dụng công thức
tính độ co giãn khoảng hay đoạn
Q P
E
P Q

∆
= ×
∆
Average
Average
10
10
Tính độ co giãn tại một điểm
•
Khi tính độ co giãn của cầu theo giá tại một
điểm, nhân độ dốc của đường cầu (
∆
Q/
∆
P),
được tính tại điểm cần đo, với tỉ số P/Q, sử
dụng giá trị của P và của Q tại điểm đo
•
Phương pháp tính co giãn điểm phụ thuộc
vào đường cầu là thẳng hay cong.
11
11
Tính độ co giãn điểm khi đường
cầu là đường thẳng
•
Với Q = a + bP + cM + dP
R
, để thu nhập
và giá của hàng hóa thay thế nhận giá trị
M

1
và P
R1
nào đó tương ứng
•
Kế đó biểu thị Cầu dưới dạng Q = a’ +
bP, trong đó a’ = a + cM
1
và dP
R1
và độ dốc
là b = ∆Q/∆P
12
12
Tính độ co giãn điểm khi đường
cầu là đường thẳng
•
Tính độ co giãn điểm bằng cách sử dụng một
trong hai công thức dưới đây sẽ cho ra cùng giá
trị E
•
Trong đó P và Q là những giá trị của giá và lượng yêu
cầu tại điểm đo dọc theo đường cầu, và A =a’
P P
E b E
Q P A
= =
−
or
13

13
0.2
4
45
2
21
1
−==
−
−
η
Tính độ co giãn
2.0
1
12
5
54
2
−==
−
−
η
1 2
3 4
5
1
2
3
4
5

Giá
Lượng
η
1
η
2
14
14
Tính độ co giãn điểm khi đường
cầu là đường cong
•
Tính độ co giãn điểm bằng cách sử dụng một
trong hai công thức dưới đây
•
Trong đó ∆Q/∆P là độ dốc của đường cầu tại
điểm đo, P và Q là giá trị của giá và lượng yêu
cầu tại điểm đo, và A = a’ (
Q P P
E
P Q P A
∆
= × =
∆ −
15
15
Độ co giãn (thường) thay đổi dọc
theo đường cầu
•
Với đường cầu tuyến tính, giá và


E

thay đổi
trực tiếp
•
Giá càng cao, cầu càng co giãn
•
Giá càng thấp, cầu càng ít co giãn
•
Với đường cầu phi tuyến, không có quy tắc nào
nói lên mối quan hệ giữa giá và lượng
•
Trường hợp đặc biệt Q = aP
b
có độ co giãn theo
giá không đổi ( = b với mọi mức giá)
16
16
Độ co giãn của cầu không đổi
17
17
Tính độ co giãn trên một khoảng
•
Doanh thu biên (MR) là sự thay đổi của
tổng doanh thu khi lượng bán thay đổi một
đơn vị
•
Vì MR đo mức độ thay đổi về tổng doanh
thu khi sô lượng thay đổi, MR là độ dốc
của đường tổng doanh thu (TR)

TR
MR
Q
∆
=
∆
18
18
Cầu và doanh thu biên
Lượng bán
(Q)
Giá
TR = P
×
Q MR =
∆
TR/
∆
Q
0 $4.50
1 4.00
2 3.50
3 3.10
4 2.80
5 2.40
6 2.00
7 1.50
$ 0
$4.00
$7.00

$9.30
$11.20
$12.00
$12.00
$10.50

$4.00
$3.00
$2.30
$1.90
$0.80
$0
$-1.50
19
19
Cầu, MR và TR
Hình A Hình B
20
20
Cầu và doanh thu biên
•
Khi hàm cầu ngược là tuyến tính, P = A +
BQ
•
Doanh thu biên cũng tuyến tính, cắt
trục thẳng đứng (trục giá) tại cùng
điểm với đường cầu & và có độ dốc
gấp đôi đường cầu
MR = A + 2BQ
21

21
Cầu tuyến tính, MR và độ co giãn
22
22
TR giảm khi Q
tăng
TR tối đa
TR tăng khi Q
tăng
MR, TR và độ co giãn theo giá
Doanh
thu biên
Tổng doanh thu
Độ co giãn của
cầu theo giá
MR > 0 Elastic
(E> 1)
MR = 0 Unit elastic
(E= 1)
MR < 0 Inelastic (E<
1)
Co giãn đvị
(E= 1)
Ít co giãn
(E< 1)
Co giãn
(E> 1)
23
23
MR và độ co giãn theo giá

•
Với đường cầu và đường doanh thu biên,
mối quan hệ giữa doanh thu biên, giá, và
độ co giãn có thể được diễn giải bằng
1
1MR P
E
 
= +
 
 
24
Tổng chi tiêu của khách hàng
=
Tổng doanh số của hãng
=
£2 x 3tr = £6tr
P(£)
Q (triệu đơn vị)
D
Tổng chi tiêu của khách hàng
25
P(£)
Q (triệu đvị)
0
a
D
Cầu co giãn và tổng doanh thu
Chi tiêu giảm khi
giá tăng

4
20
5
10
b