Chương trình giảng dạy kinh tế fulbright kinh tế học vi mô bài giảng 6 độ co giãn của cung và cầu

Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Kinh tế Vi mô
Bài giảng 6
Đặng Văn Thanh
1
10.10.2011
ĐỘ CO GIÃN CỦA
CUNG VÀ CẦU
10.10.2011 Đặng Văn Thanh 2
CÁC NỘI DUNG CHÍNH
 Độ co giãn của cầu theo giá
 Độ co giãn chéo của cầu
 Độ co giãn của cầu theo thu nhập
 Độï co giãn của cung (theo giá)
 Gánh nặng của thuế, lợi ích của trợ cấp
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Kinh tế Vi mô
Bài giảng 6
Đặng Văn Thanh
2
10.10.2011
10.10.2011 Đặng Văn Thanh 3
Độ co giãn của cầu
 Khái niệm:
Độ co giãn của cầu theo biến số x là % thay
đổi của lượng cầu khi biến số x thay đổi 1%.
 Công thức tính:
E
x
= %DQ
D

/ %Dx

10.10.2011 Đặng Văn Thanh 4
Độ co giãn của cầu theo giá
 Khái niệm: Là phần trăm thay đổi trong
lượng cầu của một hàng hóa hoặc dòch vụ khi
giá của nó thay đổi 1%.
 Công thức tính:
P)Q)/(%(% EP DD
Q
P
*
P
Q

P/P
Q/Q
EP
D
D

D
D

Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Kinh tế Vi mô
Bài giảng 6
Đặng Văn Thanh
3
10.10.2011

10.10.2011 Đặng Văn Thanh 5
Độ co giãn của cầu theo giá
 Nhận xét
1) Do mối quan hệ giữa P và Q là nghòch
biến nên E
P
< 0.
2) E
P
không có đơn vò tính
10.10.2011 Đặng Văn Thanh 6
Độ co giãn của cầu theo giá
 Các trường hợp co giãn của cầu theo giá
 Nếu E
P
<- 1 hay /E
p
/ >1: phần trăm thay đổi của lượng cầu
lớn hơn phần trăm thay đổi của giá. Cầu co giãn nhiều,
khách hàng phản ứng mạnh.
 Nếu E
P
>- 1 hay /E
p
/ <1: phần trăm thay đổi của lượng cầu
nhỏ hơn phần trăm thay đổi của giá. Cầu co giãn ít, khách
hàng phản ứng yếu.
 Nếu E
P
=- 1 hay /E

p
/ =1: phần trăm thay đổi của lượng cầu
bằng với phần trăm thay đổi của giá. Cầu co giãn một đơn vò

Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Kinh tế Vi mô
Bài giảng 6
Đặng Văn Thanh
4
10.10.2011
10.10.2011 Đặng Văn Thanh 7
Độ co giãn của cầu theo giá
Q
P
Ep < -1
E
p
= -1
E
p
= 0
 - EP
Khi di chuyển xuống
dưới đường cầu, độ co
giãn càng giảm.
4
8
2
4
E

p
> -1
10.10.2011 Đặng Văn Thanh 8
Độ co giãn của cầu theo giá
D
P
*
 - EP
Q
P
Cầu co giãn hoàn toàn
Q

0 EP 
Q
P
Cầu hoàn toàn
không co giãn
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Kinh tế Vi mô
Bài giảng 6
Đặng Văn Thanh
5
10.10.2011
10.10.2011 Đặng Văn Thanh 9
Độ co giãn của cầu theo giá
 Những nhân tố chính ảnh hưởng đến độ co giãn của
cầu theo giá
 Tính chất của hàng hoá.
 Tính thay thế của hàng hoá.

 Mức chi tiêu của mặt hàng trong tổng mức chi tiêu
 Tính thời gian
10.10.2011 Đặng Văn Thanh 10
Độ co giãn của cầu theo giá
 Mối quan hệ giữa doanh thu (chi tiêu) và giá
bán phụ thuộc vào E
p

 E
P
<-1: TR nghòch biến với P (đồng biến với Q)
 E
P
>-1: TR đồng biến với P (nghòch biến với Q)
 Tại mức giá và lượng bán có E
P
= -1 TR thế nào?
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Kinh tế Vi mô
Bài giảng 6
Đặng Văn Thanh
6
10.10.2011
10.10.2011 Đặng Văn Thanh 11
Độ co giãn chéo của cầu
 Độ co giãn chéo giữa hai mặt hàng X và Y là
phần trăm thay đổi của lượng cầu mặt hàng X
khi giá mặt hàng Y thay đổi 1%.

X

Y
Y
X
YY
XX
XY
Q
P
*
P
Q

/PP
/QQ
E
D
D

D
D

)P)/(%Q(% E
YXXY
DD
10.10.2011 Đặng Văn Thanh 12
Độ co giãn chéo của cầu
 E
XY
= 0 : X và Y là hai mặt hàng không
liên quan

 E
XY
< 0 : X và Y là hai mặt hàng bổ sung
 E
XY
> 0 : X và Y là hai mặt hàng thay thế
Quan hệ giữa hai doanh nghiệp là gì?
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Kinh tế Vi mô
Bài giảng 6
Đặng Văn Thanh
7
10.10.2011
10.10.2011 Đặng Văn Thanh 13
Độ co giãn của cầu theo thu nhập
 Độ co giãn của cầu theo thu nhập là phần
trăm thay đổi của lượng cầu khi thu nhập
thay đổi 1%.
Q
I
*
Q

/I
Q/Q
E
I
II D
D


D
D

)Q)/(%(% E
I
IDD
10.10.2011 Đặng Văn Thanh 14
Độ co giãn của cầu theo thu nhập
 E
I
< 0: hàng cấp thấp
 E
I
> 0: hàng thông thường
 E
I
<1: hàng thiết yếu
 E
I
>1: hàng cao cấp

Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Kinh tế Vi mô
Bài giảng 6
Đặng Văn Thanh
8
10.10.2011
10.10.2011 Đặng Văn Thanh 15
Độ co giãn của cung
 Độ co giãn của cung (theo giá) là phần trăm

thay đổi của lượng cung khi giá thay đổi 1%.
 Độ co giãn của cung có dấu dương do giá và
lượng cung quan hệ đồng biến
P)Q)/(%(% E
S
DD
Q
P
*
P
Q

P/P
Q/Q
E
S
D
D

D
D

10.10.2011 Đặng Văn Thanh 16
Độ co giãn của cung

 E
S
>1: cung co giãn nhiều
 E
S

<1: cung co giãn ít
 E
S
=1: cung co giãn một đơn vò
 E
S
= 0: cung hoàn toàn không co giãn
 E
S
= ∞ : cung co giãn hoàn toàn

Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Kinh tế Vi mô
Bài giảng 6
Đặng Văn Thanh
9
10.10.2011
10.10.2011 Đặng Văn Thanh 17
D
S
Tác động của thuế gián thu
Q
P
P
0
Q
0
Q
1
P

D
1
t
* Sản lượng giảm
* Giá cầu (giá người
mua phải trả) tăng
* Giá cung (giá người
bán nhận được sau
khi đã nộp thuế) giảm
P
S
1
S
1

10.10.2011 Đặng Văn Thanh 18
Ai chòu thuế nhiều hơn tuỳ thuộc
vào độ co giãn của cung và cầu
Q
Q
P
P
S
D
S
D
Q
0
P
0

P
0
Q
0
Q
1
P
D
1
P
S
1
t
Q
1
t
Cầu co giãn ít
hơn cung, người
tiêu dùng chòu
thuế nhiều hơn
P
D
1
P
S
1
Cung co giãn ít
hơn cầu, nhà
sản xuất chòu
thuế nhiều hơn

Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Kinh tế Vi mô
Bài giảng 6
Đặng Văn Thanh
10
10.10.2011
10.10.2011 Đặng Văn Thanh 19
s
Trợ cấp
Giống như thuế, lợi ích của trợ cấp được
phân chia cho cả người mua và người bán,
tùy thuộc vào độ co giãn của cung và cầu.
* Sản lượng tăng
* Giá cầu (giá người
mua phải trả) giảm
* Giá cung (giá người
bán nhận được sau khi
đã nhận trợ cấp) tăng
S
D
Q
P
P
0
Q
0
S
1
Q
1

P
D
1
P
S
1