Tải bản đầy đủ (.pdf) (44 trang)

Bài giảng công nghệ protein – enzyme chương 2

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.07 MB, 44 trang )

1
1
C
C
á
á
c phương ph
c phương ph
á
á
p thu nh
p thu nh


n protein
n protein
C
C
á
á
c phương ph
c phương ph
á
á
p chi
p chi
ế
ế
t r
t r
ú


ú
t v
t v
à
à
tinh s
tinh s


ch protein đ
ch protein đ


u d
u d


a
a
trên nh
trên nh


ng t
ng t
í
í
nh ch
nh ch



t h
t h
ó
ó
a lý c
a lý c


a protein như đ
a protein như đ


t
t
í
í
ch
ch
đi
đi


n, k
n, k
í
í
ch thư
ch thư



c phân t
c phân t


,
,
đ
đ


hòa tan c
hòa tan c


a protein c
a protein c


n
n
chi
chi
ế
ế
t r
t r
ú
ú
t. Nhi

t. Nhi


u protein còn liên k
u protein còn liên k
ế
ế
t v
t v


i c
i c
á
á
c phân t
c phân t


sinh
sinh
h
h


c kh
c kh
á
á
c nên vi

c nên vi


c chi
c chi
ế
ế
t r
t r
ú
ú
t c
t c
á
á
c protein n
c protein n
à
à
y còn ph
y còn ph


thu
thu


c v
c v
à

à
o b
o b


n ch
n ch


t c
t c


a c
a c
á
á
c liên k
c liên k
ế
ế
t.
t.
Mu
Mu


n thu nh
n thu nh



n đư
n đư


c c
c c
á
á
c protein nguyên th
c protein nguyên th


t
t


c l
c l
à
à
protein c
protein c
ó
ó
t
t


t c

t c


t
t
í
í
nh ch
nh ch


t t
t t


nhiên đ
nhiên đ


c trưng c
c trưng c


a n
a n
ó
ó
,
,
c

c


n s
n s


d
d


ng c
ng c
á
á
c bi
c bi


n ph
n ph
á
á
p kh
p kh
á
á
c nhau.
c nhau.
2

2
Nhi
Nhi


t đ
t đ


Đ
Đ


t
t
á
á
ch c
ch c
á
á
c protein kh
c protein kh
á
á
c nhau d
c nhau d


a trên k

a trên k
ế
ế
t t
t t


a c
a c


a
a
ch
ch
ú
ú
ng, n
ng, n




i ta c
i ta c
ó
ó
th
th



s
s


d
d


ng phương ph
ng phương ph
á
á
p bi
p bi
ế
ế
n t
n t
í
í
nh
nh
ch
ch


n l
n l



c nh
c nh


t
t
á
á
c d
c d


ng c
ng c


a nhi
a nhi


t.
t.
M
M


t đi
t đi



u c
u c


n lưu ý l
n lưu ý l
à
à
ch
ch


nên d
nên d
ù
ù
ng đ
ng đ


i v
i v


i trư
i trư


ng h

ng h


p c
p c
á
á
c protein enzyme b
c protein enzyme b


n
n
v
v


i nhi
i nhi


t
t
. D
. D


ch protein enzyme đư
ch protein enzyme đư



c gi
c gi




50
50
-
-
70
70
0
0
C
C
trong th
trong th


i gian x
i gian x
á
á
c đ
c đ


nh, s

nh, s
au đ
au đ
ó
ó
protein t
protein t


p đã b
p đã b


bi
bi
ế
ế
n
n
t
t
í
í
nh đư
nh đư


c lo
c lo



i b
i b


b
b


ng c
ng c
á
á
ch l
ch l


c ho
c ho


c ly tâm.
c ly tâm.
Như v
Như v


y,
y,
d

d


ch chi
ch chi
ế
ế
t protein thô b
t protein thô b


n v
n v


i nhi
i nhi


t c
t c
ó
ó
th
th


đư
đư



c thu
c thu
nh
nh


n b
n b


ng c
ng c
á
á
ch cho k
ch cho k
ế
ế
t t
t t


a không thu
a không thu


n ngh
n ngh



ch ph
ch ph


n
n
l
l


n c
n c
á
á
c protein t
c protein t


p.
p.
3
3
Nhi
Nhi


t đ
t đ



Đ
Đ


thu nh
thu nh


n ch
n ch
ế
ế
ph
ph


m protein theo phương
m protein theo phương
ph
ph
á
á
p k
p k
ế
ế
t t
t t



a thu
a thu


n ngh
n ngh


ch b
ch b


ng c
ng c
á
á
c mu
c mu


i trung
i trung
t
t
í
í
nh, c
nh, c



n ti
n ti
ế
ế
n h
n h
à
à
nh
nh


nhi
nhi


t đ
t đ


th
th


p,
p,
đ
đ



i v
i v


i dung
i dung
môi h
môi h


u cơ c
u cơ c


n ti
n ti
ế
ế
n h
n h
à
à
nh
nh


nhi
nhi



t đ
t đ






i 0
i 0
0
0
C
C
tr
tr
á
á
nh bi
nh bi
ế
ế
n t
n t
í
í
nh đ
nh đ



c bi
c bi


t l
t l
à
à
protein enzyme. .
protein enzyme. .
4
4
N
N


ng đ
ng đ


proton (pH)
proton (pH)
Protein l
Protein l
à
à
c
c
á

á
c ch
c ch


t lư
t lư


ng t
ng t
í
í
nh, v
nh, v
ì
ì
v
v


y, trong c
y, trong c
á
á
c
c
dung d
dung d



ch acid v
ch acid v
à
à
ki
ki


m ch
m ch
ú
ú
ng s
ng s


b
b


phân ly như
phân ly như
sau:
sau:
Ki
Ki


m

m
Protein
Protein
-
-
COOH
COOH
Protein
Protein
-
-
COO
COO
-
-
+ H
+ H
+
+
acid
acid
acid
acid
Protein
Protein
-
-
NH2
NH2
Protein

Protein
-
-
NH3
NH3
+
+
Ki
Ki


m.
m.
5
5
N
N


ng đ
ng đ


proton (pH)
proton (pH)
Do c
Do c
á
á
c acid amin trong chu

c acid amin trong chu


i polypeptide còn t
i polypeptide còn t


n t
n t


i
i
nhi
nhi


u nh
u nh
ó
ó
m ch
m ch


c t
c t


do dư

do dư


i d
i d


ng c
ng c
á
á
c ion h
c ion h
ó
ó
a l
a l
à
à
nguyên
nguyên
nhân t
nhân t


o ra t
o ra t
í
í
nh đa đi

nh đa đi


n c
n c


a protein. Phân t
a protein. Phân t


protein r
protein r


t
t
d
d
à
à
i nên nh
i nên nh
ó
ó
m ion t
m ion t


do t

do t


n c
n c
ù
ù
ng c
ng c


a chu
a chu


i polypeptide
i polypeptide
không đ
không đ
á
á
ng k
ng k


, ch
, ch


y

y
ế
ế
u c
u c
á
á
c nh
c nh
ó
ó
m ch
m ch


c t
c t


do kh
do kh
á
á
c c
c c


a
a
chu

chu


i bên (R) quy
i bên (R) quy
ế
ế
t đ
t đ


nh t
nh t
í
í
nh ch
nh ch


t t
t t
í
í
ch đi
ch đi


n c
n c



a phân t
a phân t


protein (nh
protein (nh
ó
ó
m cacboxyl c
m cacboxyl c


a amino acid, OH c
a amino acid, OH c


a
a
Tyrosine,
Tyrosine,
-
-
NH2 c
NH2 c


a lysine, guamidin c
a lysine, guamidin c



a Arginine,
a Arginine,
inidazol c
inidazol c


a histidine)
a histidine)
M
M


c đ
c đ


ion h
ion h
ó
ó
a c
a c


a c
a c
á
á
c nh

c nh
ó
ó
m n
m n
à
à
y ph
y ph


thu
thu


c v
c v
à
à
o gi
o gi
á
á
tr
tr


pH. C
pH. C
á

á
c nh
c nh
ó
ó
m acid
m acid


d
d


ng anion trong môi trư
ng anion trong môi trư


ng ki
ng ki


m,
m,
c
c
á
á
c nh
c nh
ó

ó
m ki
m ki


m t
m t


n t
n t


i
i


d
d


ng cation trong môi trư
ng cation trong môi trư


ng
ng
acid
acid
6

6
N
N


ng đ
ng đ


proton (pH)
proton (pH)


m
m


t gi
t gi
á
á
tr
tr


pH x
pH x
á
á
c đ

c đ


nh, m
nh, m


i phân t
i phân t


protein c
protein c
ó
ó
m
m


t
t
đi
đi


n t
n t
í
í
ch t

ch t


ng s
ng s


n
n
à
à
o đ
o đ


y m
y m
à
à
đ
đ


l
l


n c
n c



a n
a n
ó
ó
ph
ph


thu
thu


c
c
v
v
à
à
o s
o s






ng c
ng c
á

á
c nh
c nh
ó
ó
m t
m t
í
í
ch đi
ch đi


n dương v
n dương v
à
à
t
t
í
í
ch đi
ch đi


n âm.
n âm.
K
K
ế

ế
t qu
t qu


l
l
à
à


gi
gi
á
á
tr
tr


n
n


ng đ
ng đ


ion hydro c
ion hydro c



đ
đ


nh, c
nh, c
á
á
c
c
protein kh
protein kh
á
á
c nhau trong h
c nhau trong h


n h
n h


p s
p s


c
c
ó

ó
t
t


ng đi
ng đi


n t
n t
í
í
ch
ch
kh
kh
á
á
c nhau. Nhi
c nhau. Nhi


u phương ph
u phương ph
á
á
p d
p d
ù

ù
ng đ
ng đ


t
t
á
á
ch c
ch c
á
á
c h
c h


n
n
h
h


p protein đ
p protein đ


u d
u d



a v
a v
à
à
o đ
o đ


c t
c t
í
í
nh n
nh n
à
à
y. C
y. C
á
á
c phân t
c phân t




protein mang đi
protein mang đi



n t
n t
í
í
ch t
ch t


ng s
ng s


(
(
dương ho
dương ho


c âm) c
c âm) c
ù
ù
ng
ng
d
d


u đ

u đ


y nhau ra xa nên d
y nhau ra xa nên d


tan v
tan v
à
à
o dung d
o dung d


ch. M
ch. M


i m
i m


t
t
protein c
protein c
ó
ó
m

m


t gi
t gi
á
á
tr
tr


pH nh
pH nh


t đ
t đ


nh m
nh m
à
à


đ
đ
ó
ó
t

t


ng s
ng s


đi
đi


n
n
t
t
í
í
ch âm v
ch âm v
à
à
đi
đi


n t
n t
í
í
ch dương trong phân t

ch dương trong phân t


b
b


ng không.
ng không.
Gi
Gi
á
á
tr
tr


đ
đ
ó
ó
g
g


i l
i l
à
à
đi

đi


m đ
m đ


ng đi
ng đi


n c
n c


a protein.
a protein.
7
7
N
N


ng đ
ng đ


proton (pH)
proton (pH)
Đi

Đi


m đ
m đ


ng đi
ng đi


n c
n c


a c
a c
á
á
c acid amin trung t
c acid amin trung t
í
í
nh c
nh c
ó
ó
gi
gi
á

á
tr
tr


pH t
pH t


5
5
,6
,6
-
-
7
7
,0;
,0;
đ
đ


i v
i v


i c
i c
á

á
c acid amin c
c acid amin c
ó
ó
t
t
í
í
nh acid
nh acid
(dicarboxylic) l
(dicarboxylic) l
à
à
t
t


3
3
,0
,0
-
-
3
3
,2;
,2;
đ

đ


i v
i v


i c
i c
á
á
c acid amin c
c acid amin c
ó
ó
t
t
í
í
nh ki
nh ki


m (diamino) l
m (diamino) l
à
à
t
t



9,7
9,7
-
-
10,8.
10,8.


đi
đi


m đ
m đ


ng đi
ng đi


n,
n,


đ
đ


hòa tan c

hòa tan c


a protein l
a protein l
à
à
th
th


p nh
p nh


t, protein d
t, protein d


b
b


k
k
ế
ế
t
t
t

t


a. D
a. D


a v
a v
à
à
o t
o t
í
í
nh ch
nh ch


t n
t n
à
à
y,
y,
ngư
ngư


i ta c

i ta c
ó
ó
th
th


t
t
á
á
ch t
ch t


ng
ng
ph
ph


n c
n c
á
á
c protein enzyme trong h
c protein enzyme trong h


n h

n h


p.
p.
8
8
N
N


ng đ
ng đ


proton (pH)
proton (pH)
Đi
Đi


m đ
m đ


ng đi
ng đi


n c

n c


a c
a c
á
á
c acid amin trung t
c acid amin trung t
í
í
nh c
nh c
ó
ó
gi
gi
á
á
tr
tr


pH t
pH t


5
5
,6

,6
-
-
7
7
,0;
,0;
đ
đ


i v
i v


i c
i c
á
á
c acid amin c
c acid amin c
ó
ó
t
t
í
í
nh acid
nh acid
(dicarboxylic) l

(dicarboxylic) l
à
à
t
t


3
3
,0
,0
-
-
3
3
,2;
,2;
đ
đ


i v
i v


i c
i c
á
á
c acid amin c

c acid amin c
ó
ó
t
t
í
í
nh ki
nh ki


m (diamino) l
m (diamino) l
à
à
t
t


9,7
9,7
-
-
10,8.
10,8.


đi
đi



m đ
m đ


ng đi
ng đi


n,
n,


đ
đ


hòa tan c
hòa tan c


a protein l
a protein l
à
à
th
th


p nh

p nh


t, protein d
t, protein d


b
b


k
k
ế
ế
t
t
t
t


a. D
a. D


a v
a v
à
à
o t

o t
í
í
nh ch
nh ch


t n
t n
à
à
y,
y,
ngư
ngư


i ta c
i ta c
ó
ó
th
th


t
t
á
á
ch t

ch t


ng
ng
ph
ph


n c
n c
á
á
c protein enzyme trong h
c protein enzyme trong h


n h
n h


p.
p.
9
9
N
N


ng đ

ng đ


proton (pH)
proton (pH)
gi
gi


ng như trư
ng như trư


ng h
ng h


p t
p t
á
á
c d
c d


ng c
ng c


a nhi

a nhi


t đ
t đ


trong vi
trong vi


c
c
t
t
á
á
ch chi
ch chi
ế
ế
t protein, c
t protein, c
ó
ó
th
th


d

d
ù
ù
ng phương ph
ng phương ph
á
á
p bi
p bi
ế
ế
n t
n t
í
í
nh
nh
ch
ch


n l
n l


c nh
c nh


t

t
á
á
c d
c d


ng c
ng c


a pH c
a pH c


a môi trư
a môi trư


ng. D
ng. D


ch
ch
protein enzyme đư
protein enzyme đư


c gi

c gi




pH 5 trong th
pH 5 trong th


i gian x
i gian x
á
á
c
c
đ
đ


nh. Protein t
nh. Protein t


p b
p b


bi
bi
ế

ế
n t
n t
í
í
nh c
nh c
ũ
ũ
ng đư
ng đư


c lo
c lo


i b
i b


b
b


ng
ng
c
c
á

á
ch l
ch l


c ho
c ho


c ly tâm. V
c ly tâm. V
í
í
d
d


citochrom C c
citochrom C c
ũ
ũ
ng tan trong
ng tan trong
acid trichloracetic trong khi đ
acid trichloracetic trong khi đ
ó
ó
acid n
acid n
à

à
y l
y l
à
à
m k
m k
ế
ế
t t
t t


a ph
a ph


n
n
l
l


n protein.
n protein.
Như v
Như v


y c

y c
á
á
c protein b
c protein b


n v
n v


i acid c
i acid c
ó
ó
th
th




đư
đư


c t
c t
á
á
ch chi

ch chi
ế
ế
t b
t b


ng c
ng c
á
á
ch n
ch n
à
à
y.
y.
10
10
T
T
á
á
c nhân h
c nhân h
ó
ó
a h
a h



c
c
C
C
ó
ó
th
th


d
d
ù
ù
ng mu
ng mu


i trung t
i trung t
í
í
nh ho
nh ho


c c
c c
á

á
c dung môi h
c dung môi h


u cơ
u cơ
đ
đ


t
t
á
á
ch chi
ch chi
ế
ế
t c
t c
á
á
c protein enzyme.
c protein enzyme.
Phương ph
Phương ph
á
á
p n

p n
à
à
y
y
đư
đư


c ti
c ti
ế
ế
n h
n h
à
à
nh d
nh d


a tr
a tr


n cơ s
n cơ s


:

:
đ
đ


hòa tan c
hòa tan c


a protein
a protein
ph
ph


thu
thu


c v
c v
à
à
o s
o s


tương t
tương t
á

á
c c
c c


a c
a c
á
á
c nh
c nh
ó
ó
m t
m t
í
í
ch đi
ch đi


n
n
trong phân t
trong phân t


protein v
protein v



i c
i c
á
á
c phân t
c phân t






c. S
c. S


tương
tương
t
t
á
á
c đ
c đ
ó
ó
(còn g
(còn g



i l
i l
à
à
s
s


hydrate h
hydrate h
ó
ó
a) s
a) s


b
b


gi
gi


m xu
m xu


ng khi

ng khi
thêm v
thêm v
à
à
o dung d
o dung d


ch protein enzyme c
ch protein enzyme c
á
á
c dung môi h
c dung môi h


u
u
cơ ho
cơ ho


c c
c c
á
á
c mu
c mu



i trung t
i trung t
í
í
nh.
nh.
Dung môi h
Dung môi h


u cơ thư
u cơ thư


ng d
ng d
ù
ù
ng l
ng l
à
à
etanol, isopropanol,
etanol, isopropanol,
acetone ho
acetone ho


c h

c h


n h
n h


p c
p c
á
á
c lo
c lo


i rư
i rư


u
u
.
.
11
11
T
T
á
á
c nhân h

c nhân h
ó
ó
a h
a h


c
c
Khi s
Khi s


d
d


ng c
ng c
á
á
c dung môi h
c dung môi h


u cơ
u cơ
, c
, c



n ch
n ch
ú
ú
ý
ý
ti
ti
ế
ế
n h
n h
à
à
nh
nh


nhi
nhi


t đ
t đ


th
th



p
p
(t
(t


5
5
0
0
C tr
C tr


xu
xu


ng). D
ng). D
ù
ù
ng dung môi h
ng dung môi h


u cơ
u cơ
c

c
ó
ó
th
th


ti
ti
ế
ế
n h
n h
à
à
nh t
nh t
á
á
ch phân đo
ch phân đo


n dư
n dư


i 0
i 0
0

0
C v
C v
à
à
c
c
ó
ó
th
th


đ
đ
ế
ế
n
n
-
-
20
20
0
0
C,
C,
như v
như v



y c
y c
ó
ó
t
t
á
á
c d
c d


ng t
ng t


t đ
t đ
ế
ế
n đ
n đ




n đ
n đ



nh c
nh c


a
a
protein enzyme.
protein enzyme.
Khi đã c
Khi đã c
ó
ó
k
k
ế
ế
t t
t t


a, ch
a, ch
ú
ú
ý l
ý l


y nhanh k

y nhanh k
ế
ế
t t
t t


a ra kh
a ra kh


i dung
i dung
môi b
môi b


ng c
ng c
á
á
ch d
ch d
ù
ù
ng m
ng m
á
á
y ly tâm l

y ly tâm l


nh.
nh.
12
12
T
T
á
á
c nhân h
c nhân h
ó
ó
a h
a h


c
c
C
C
á
á
c mu
c mu


i trung t

i trung t
í
í
nh c
nh c
ó
ó
th
th


d
d
ù
ù
ng l
ng l
à
à
(NH
(NH
4
4
)
)
2
2
SO
SO
4

4
, Na
, Na
2
2
SO
SO
4
4
,
,
MgSO
MgSO
4
4
Tuy
Tuy
nhiên
nhiên
, n
, n




i ta đã nh
i ta đã nh


n th

n th


y mu
y mu


i
i
(NH
(NH
4
4
)
)
2
2
SO
SO
4
4
l
l
à
à
t
t


t nh

t nh


t v
t v
ì
ì
n
n
ó
ó
không l
không l
à
à
m h
m h


i m
i m
à
à
l
l
à
à
m
m



n
n
đ
đ


nh (l
nh (l
à
à
m b
m b


n) h
n) h


u h
u h
ế
ế
t c
t c
á
á
c lo
c lo



i protein enzyme. Lo
i protein enzyme. Lo


i
i
mu
mu


i n
i n
à
à
y l
y l


i r
i r


ti
ti


n v
n v
à

à
ph
ph


bi
bi
ế
ế
n.
n.
Đ
Đ


hòa tan c
hòa tan c


a n
a n
ó
ó
l
l


i
i
r

r


t l
t l


n (b
n (b


o hòan 767g/l
o hòan 767g/l


25
25
0
0
C)
C)
n
n


ng đ
ng đ


(NH

(NH
4
4
)
)
2
2
SO
SO
4
4
c
c


n thi
n thi
ế
ế
t đ
t đ


k
k
ế
ế
t t
t t



a protein
a protein
enzyme kh
enzyme kh
á
á
c nhau th
c nhau th
ì
ì
kh
kh
á
á
c nhau
c nhau
.
.
13
13
T
T
á
á
c nhân h
c nhân h
ó
ó
a h

a h


c
c
C
C
ó
ó
th
th


d
d
ù
ù
ng (NH
ng (NH
4
4
)
)
2
2
SO
SO
4
4



c
c


2 d
2 d


ng: d
ng: d


ng b
ng b


t v
t v
à
à
d
d


ng
ng
dung d
dung d



ch b
ch b


o hòa. Khi d
o hòa. Khi d
ù
ù
ng b
ng b


t,
t,
ngư
ngư


i ta cho t
i ta cho t


ng
ng
í
í
t
t
m

m


t v
t v
à
à
o d
o d


ch chi
ch chi
ế
ế
t protein enzyme. C
t protein enzyme. C
á
á
ch cho c
ch cho c
ũ
ũ
ng
ng


nh
nh





ng l
ng l


n đ
n đ
ế
ế
n lư
n lư


ng k
ng k
ế
ế
t t
t t


a ban đ
a ban đ


u c
u c



a protein
a protein
enzyme. Khi cho mu
enzyme. Khi cho mu


i v
i v
à
à
o d
o d


ch chi
ch chi
ế
ế
t c
t c


n ph
n ph


i c
i c
ó

ó
m
m
á
á
y
y
khu
khu


y t
y t


đ
đ


đ
đ


m b
m b


o s
o s



hòa tan c
hòa tan c


a mu
a mu


i. Khi d
i. Khi d
ù
ù
ng
ng
dung d
dung d


ch b
ch b


o hòa, trong nhi
o hòa, trong nhi


u s
u s
á

á
ch v
ch v


phương ph
phương ph
á
á
p
p
nghiên c
nghiên c


u,
u,
ngư
ngư


i ta đưa ra b
i ta đưa ra b


ng t
ng t
í
í
nh s

nh s






ng mu
ng mu


i
i
c
c


n thi
n thi
ế
ế
t đ
t đ


pha c
pha c
á
á
c dung d

c dung d


ch c
ch c
ó
ó
đ
đ


bão hòa kh
bão hòa kh
á
á
c nhau
c nhau


nh
nh


ng nhi
ng nhi


t đ
t đ



nh
nh


t đ
t đ


nh.
nh.
14
14
T
T
á
á
c nhân h
c nhân h
ó
ó
a h
a h


c
c
N
N
ế

ế
u thêm t
u thêm t


ng ph
ng ph


n c
n c
á
á
c dung môi h
c dung môi h


u cơ ho
u cơ ho


c t
c t


ng
ng
ph
ph



n mu
n mu


i (NH
i (NH
4
4
)
)
2
2
SO
SO
4
4
(c
(c
ó
ó
n
n


ng đ
ng đ


bão hòa kh

bão hòa kh
á
á
c nhau)
c nhau)
th
th
ì
ì
ta c
ta c
ó
ó
th
th


t
t
á
á
ch t
ch t


ng ph
ng ph


n h

n h


n h
n h


p protein enzyme.
p protein enzyme.


Tuy nhiên,
Tuy nhiên,
đ
đ


phân chia ho
phân chia ho
à
à
n to
n to
à
à
n nh
n nh


ng h

ng h


n h
n h


p ph
p ph


c
c
t
t


p,
p,
phương ph
phương ph
á
á
p n
p n
à
à
y không cho k
y không cho k
ế

ế
t qu
t qu


t
t


t v
t v
ì
ì
đ
đ


hòa
hòa
tan c
tan c


a m
a m


t s
t s



protein b
protein b


tăng lên
tăng lên
. M
. M


c d
c d


u v
u v


y, c
y, c
á
á
ch
ch
k
k
ế
ế
t t

t t


a t
a t


ng ph
ng ph


n n
n n
à
à
y c
y c
ũ
ũ
ng r
ng r


t c
t c
ó
ó
l
l



i,
i,
đ
đ


c bi
c bi


t l
t l
à
à
đ
đ


i v
i v


i
i
giai đo
giai đo


n đ

n đ


u c
u c


a vi
a vi


c t
c t
á
á
ch chi
ch chi
ế
ế
t v
t v
à
à
l
l
à
à
m s
m s



ch protein
ch protein
emzyme, v
emzyme, v
ì
ì
phương ph
phương ph
á
á
p kh
p kh
á
á
đơn gi
đơn gi


n.
n.
15
15
Ph
Ph
á
á
v
v



t
t
ế
ế
b
b
à
à
o
o
Protein enzyme c
Protein enzyme c
ó
ó
trong t
trong t


t c
t c


c
c
á
á
c cơ th
c cơ th



đ
đ


ng
ng
v
v


t, th
t, th


c v
c v


t v
t v
à
à
vi sinh v
vi sinh v


t.
t.
Sau khi đư

Sau khi đư


c t
c t


ng
ng
h
h


p n
p n
ó
ó
c
c
ó
ó
th
th


đư
đư


c ti

c ti
ế
ế
t ra ngo
t ra ngo
à
à
i t
i t
ế
ế
b
b
à
à
o t
o t


n t
n t


i
i
trong c
trong c
á
á
c d

c d


ch cơ th
ch cơ th


, d
, d


ch môi trư
ch môi trư


ng (g
ng (g


i l
i l
à
à
protein enzyme ngo
protein enzyme ngo


i b
i b
à

à
o
o
) ho
) ho


c đư
c đư


c gi
c gi


l
l


i
i
bên trong t
bên trong t
ế
ế
b
b
à
à
o (

o (
protein enzyme n
protein enzyme n


i b
i b
à
à
o
o
).
).
16
16
Ph
Ph
á
á
v
v


t
t
ế
ế
b
b
à

à
o
o
C
C
á
á
c protein enzyme n
c protein enzyme n


i b
i b
à
à
o c
o c
ó
ó
th
th


t
t


n t
n t



i
i


d
d


ng
ng
hòa tan trong t
hòa tan trong t
ế
ế
b
b
à
à
o ch
o ch


t v
t v
à
à
c
c
á

á
c b
c b
à
à
o quan (nhân,
o quan (nhân,
microsome, mitochondria v.v ) c
microsome, mitochondria v.v ) c


a t
a t
ế
ế
b
b
à
à
o. T
o. T
ế
ế
b
b
à
à
o đư
o đư



c bao b
c bao b


c b
c b


ng m
ng m


t l
t l


p m
p m
à
à
ng.L
ng.L


p m
p m
à
à
ng

ng
n
n
à
à
y
y


vi khu
vi khu


n đôi khi r
n đôi khi r


t b
t b


n v
n v
à
à
d
d
à
à
y.

y.
Ngư
Ngư


i ta
i ta
còn th
còn th


y nhi
y nhi


u protein enzyme liên k
u protein enzyme liên k
ế
ế
t r
t r


t ch
t ch


t
t
ch

ch


v
v


i c
i c
á
á
c b
c b
à
à
o quan c
o quan c


a t
a t
ế
ế
b
b
à
à
o. C
o. C
á

á
c phân t
c phân t


protein enzyme không c
protein enzyme không c
ó
ó
kh
kh


năng đi qua m
năng đi qua m
à
à
ng
ng
c
c


a t
a t
ế
ế
b
b
à

à
o v
o v
à
à
m
m
à
à
ng c
ng c


a c
a c
á
á
c b
c b
à
à
o quan c
o quan c


a t
a t
ế
ế
b

b
à
à
o.
o.
Do đ
Do đ
ó
ó
đ
đ


c
c
ó
ó
th
th


chi
chi
ế
ế
t r
t r
ú
ú
t c

t c
á
á
c protein enzyme n
c protein enzyme n


i
i
b
b
à
à
o,
o,




c đ
c đ


u tiên l
u tiên l
à
à
ph
ph



i ph
i ph
á
á
v
v


c
c


u tr
u tr
ú
ú
c c
c c


a
a
c
c
á
á
c t
c t
ế

ế
b
b
à
à
o c
o c
ó
ó
ch
ch


a protein enzyme v
a protein enzyme v
à
à
chuy
chuy


n
n
ch
ch
ú
ú
ng v
ng v
à

à
o dung d
o dung d


ch.
ch.
17
17
Ph
Ph
á
á
v
v


t
t
ế
ế
b
b
à
à
o
o
Protein enzyme c
Protein enzyme c
ó

ó
trong t
trong t


t c
t c


c
c
á
á
c cơ th
c cơ th


đ
đ


ng
ng
v
v


t, th
t, th



c v
c v


t v
t v
à
à
vi sinh v
vi sinh v


t.
t.
Sau khi đư
Sau khi đư


c t
c t


ng
ng
h
h


p n

p n
ó
ó
c
c
ó
ó
th
th


đư
đư


c ti
c ti
ế
ế
t ra ngo
t ra ngo
à
à
i t
i t
ế
ế
b
b
à

à
o t
o t


n t
n t


i
i
trong c
trong c
á
á
c d
c d


ch cơ th
ch cơ th


, d
, d


ch môi trư
ch môi trư



ng (g
ng (g


i l
i l
à
à
protein enzyme ngo
protein enzyme ngo


i b
i b
à
à
o
o
) ho
) ho


c đư
c đư


c gi
c gi



l
l


i
i
bên trong t
bên trong t
ế
ế
b
b
à
à
o (
o (
protein enzyme n
protein enzyme n


i b
i b
à
à
o
o
).
).
18

18
Ph
Ph
á
á
v
v


t
t
ế
ế
b
b
à
à
o
o
C
C
á
á
c protein enzyme n
c protein enzyme n


i b
i b
à

à
o c
o c
ó
ó
th
th


t
t


n t
n t


i
i


d
d


ng
ng
hòa tan trong t
hòa tan trong t
ế

ế
b
b
à
à
o ch
o ch


t v
t v
à
à
c
c
á
á
c b
c b
à
à
o quan (nhân,
o quan (nhân,
microsome, mitochondria v.v ) c
microsome, mitochondria v.v ) c


a t
a t
ế

ế
b
b
à
à
o. T
o. T
ế
ế
b
b
à
à
o đư
o đư


c bao b
c bao b


c b
c b


ng m
ng m


t l

t l


p m
p m
à
à
ng.L
ng.L


p m
p m
à
à
ng
ng
n
n
à
à
y
y


vi khu
vi khu


n đôi khi r

n đôi khi r


t b
t b


n v
n v
à
à
d
d
à
à
y.
y.
Ngư
Ngư


i ta
i ta
còn th
còn th


y nhi
y nhi



u protein enzyme liên k
u protein enzyme liên k
ế
ế
t r
t r


t ch
t ch


t
t
ch
ch


v
v


i c
i c
á
á
c b
c b
à

à
o quan c
o quan c


a t
a t
ế
ế
b
b
à
à
o. C
o. C
á
á
c phân t
c phân t


protein enzyme không c
protein enzyme không c
ó
ó
kh
kh


năng đi qua m

năng đi qua m
à
à
ng
ng
c
c


a t
a t
ế
ế
b
b
à
à
o v
o v
à
à
m
m
à
à
ng c
ng c


a c

a c
á
á
c b
c b
à
à
o quan c
o quan c


a t
a t
ế
ế
b
b
à
à
o.
o.
Do đ
Do đ
ó
ó
đ
đ


c

c
ó
ó
th
th


chi
chi
ế
ế
t r
t r
ú
ú
t c
t c
á
á
c protein enzyme n
c protein enzyme n


i
i
b
b
à
à
o,

o,




c đ
c đ


u tiên l
u tiên l
à
à
ph
ph


i ph
i ph
á
á
v
v


c
c


u tr

u tr
ú
ú
c c
c c


a
a
c
c
á
á
c t
c t
ế
ế
b
b
à
à
o c
o c
ó
ó
ch
ch


a protein enzyme v

a protein enzyme v
à
à
chuy
chuy


n
n
ch
ch
ú
ú
ng v
ng v
à
à
o dung d
o dung d


ch.
ch.
19
19
Ph
Ph
á
á
v

v


t
t
ế
ế
b
b
à
à
o
o
Đ
Đ


vi
vi


c ph
c ph
á
á
v
v


c

c
ó
ó
hi
hi


u qu
u qu


,
,


mô th
mô th


c v
c v


t,
t,
trư
trư


c khi nghi

c khi nghi


n,
n,
ngư
ngư


i ta thư
i ta thư


ng th
ng th
á
á
i nh
i nh


m
m


u đ
u đ


v

v
à
à
o ngăn đ
o ngăn đ
á
á
ho
ho


c cho trương nư
c cho trương nư


c.
c.
(v
(v
í
í
d
d


như đ
như đ


i v

i v


i m
i m


u h
u h


t khô). Còn
t khô). Còn


c
c
á
á
c
c
mô c
mô c


a đ
a đ


ng v

ng v


t như gan ho
t như gan ho


c th
c th


n, khi
n, khi
chi
chi
ế
ế
t protein enzyme ngư
t protein enzyme ngư


i ta c
i ta c


n c
n c


t b

t b


c
c
á
á
c mô liên k
c mô liên k
ế
ế
t.
t.
20
20
Ph
Ph
á
á
v
v


t
t
ế
ế
b
b
à

à
o
o
Mu
Mu


n t
n t
á
á
ch đư
ch đư


c c
c c
á
á
c protein trong c
c protein trong c
á
á
c c
c c


u t
u t



c
c


a
a
t
t
ế
ế
b
b
à
à
o,
o,
ngư
ngư


i ta còn ph
i ta còn ph


i d
i d
ù
ù
ng c

ng c
á
á
c y
c y
ế
ế
u t
u t


v
v


t lý
t lý
v
v
à
à
h
h
ó
ó
a h
a h


c kh

c kh
á
á
c như s
c như s
ó
ó
ng siêu âm, d
ng siêu âm, d
ù
ù
ng c
ng c
á
á
c
c
dung môi h
dung môi h


u cơ như butanol
u cơ như butanol
, acetone, glycerin,
, acetone, glycerin,
ethylacetat v
ethylacetat v
à
à
ch

ch


t t
t t


y (detergent). C
y (detergent). C
á
á
c h
c h
ó
ó
a
a
ch
ch


t t
t t


t cho vi
t cho vi


c ph

c ph
á
á
v
v


c
c
á
á
c b
c b
à
à
o quan c
o quan c


a t
a t
ế
ế
b
b
à
à
o
o
v

v
ì
ì
trong c
trong c
á
á
c cơ quan n
c cơ quan n
à
à
y thư
y thư


ng ch
ng ch


a m
a m


.
.
21
21
Chi
Chi
ế

ế
t r
t r
ú
ú
t protein
t protein
Sau khi đã ph
Sau khi đã ph
á
á
v
v


c
c


u tr
u tr
ú
ú
c c
c c


a c
a c
á

á
c t
c t
ế
ế
b
b
à
à
o
o
ti
ti
ế
ế
n h
n h
à
à
nh chi
nh chi
ế
ế
t xu
t xu


t c
t c
á

á
c protein enzyme
c protein enzyme
b
b


ng c
ng c
á
á
c dung d
c dung d


ch đ
ch đ


m th
m th
í
í
ch h
ch h


p, dung
p, dung
d

d


ch mu
ch mu


i trung t
i trung t
í
í
nh ho
nh ho


c b
c b


ng nư
ng nư


c đ
c đ


i
i
v

v


i protein enzyme n
i protein enzyme n


i b
i b
à
à
o ho
o ho


c b
c b


ng ly
ng ly
tâm t
tâm t
á
á
ch t
ch t
ế
ế
b

b
à
à
o đ
o đ


i v
i v


i c
i c
á
á
c protein enzyme
c protein enzyme
ngo
ngo


i b
i b
à
à
o: vi
o: vi


c ch

c ch


n phương ph
n phương ph
á
á
p t
p t
á
á
ch
ch
chi
chi
ế
ế
t protein enzyme t
t protein enzyme t
ù
ù
y thu
y thu


c v
c v
à
à
o t

o t
í
í
nh
nh
ch
ch


t c
t c


a protein enzyme c
a protein enzyme c


n nghiên c
n nghiên c


u.
u.
22
22
T
T
á
á
ch enzyme

ch enzyme
Enzyme l
Enzyme l
à
à
nh
nh


ng ch
ng ch


t x
t x
ú
ú
c t
c t
á
á
c sinh h
c sinh h


c, c
c, c
ó
ó
nhi

nhi


u
u
trong cơ th
trong cơ th


s
s


ng. Vi
ng. Vi


c đi
c đi


u ch
u ch
ế
ế
ch
ch
ú
ú
ng b

ng b


ng
ng
phương ph
phương ph
á
á
p h
p h
ó
ó
a h
a h


c v
c v


i s
i s






ng l

ng l


n l
n l
à
à
vi
vi


c l
c l
à
à
m
m
r
r


t kh
t kh
ó
ó
khăn v
khăn v
à
à
đ

đ


y t
y t


n k
n k
é
é
m n
m n
ế
ế
u không mu
u không mu


n n
n n
ó
ó
i
i
l
l
à
à
đi

đi


u không tư
u không tư


ng, n
ng, n
ên ngư
ên ngư


i ta thư
i ta thư


ng thu
ng thu
nh
nh


n ch
n ch
ú
ú
ng t
ng t



c
c
á
á
c ngu
c ngu


n sinh h
n sinh h


c. M
c. M


c d
c d
ù
ù
enzyme c
enzyme c
ó
ó
trong t
trong t


t c

t c


c
c
á
á
c cơ quan
c cơ quan
, mô c
, mô c


a đ
a đ


ng
ng
v
v


t th
t th


c v
c v



t c
t c
ũ
ũ
ng như trong t
ng như trong t
ế
ế
b
b
à
à
o vi sinh v
o vi sinh v


t,
t,
song vi
song vi


c t
c t
á
á
ch enzyme đ
ch enzyme đ
á

á
p
p


ng yêu c
ng yêu c


u v
u v


m
m


t
t
kinh t
kinh t
ế
ế
ch
ch


c
c
ó

ó
th
th


ti
ti
ế
ế
n h
n h
à
à
nh khi
nh khi
nguyên li
nguyên li


u c
u c
ó
ó
ch
ch


a m
a m



t lư
t lư


ng l
ng l


n enzyme
n enzyme
c
c
ũ
ũ
ng như cho
ng như cho
ph
ph
é
é
p thu đư
p thu đư


c enzyme v
c enzyme v


i hi

i hi


u su
u su


t cao v
t cao v
à
à
d
d


d
d
à
à
ng tinh ch
ng tinh ch
ế
ế
ch
ch
ú
ú
ng.
ng.
23

23
T
T
á
á
ch enzyme
ch enzyme
Vi
Vi


c phân b
c phân b


c
c


a enzyme trong t
a enzyme trong t
ế
ế
b
b
à
à
o c
o c
ũ

ũ
ng
ng
không đ
không đ


ng đ
ng đ


u, trong m
u, trong m


t lo
t lo


i t
i t
ế
ế
b
b
à
à
o c
o c
ũ

ũ
ng c
ng c
ó
ó
th
th


c
c
ó
ó
nhi
nhi


u enzyme n
u enzyme n
à
à
y song không c
y song không c
ó
ó
enzyme
enzyme
kh
kh
á

á
c.
c.




ng enzyme l
ng enzyme l


i thay đ
i thay đ


i t
i t
ù
ù
y theo giai
y theo giai
đo
đo


n sinh trư
n sinh trư


ng ph

ng ph
á
á
t tri
t tri


n c
n c


a sinh v
a sinh v


t v
t v
à
à
t
t
ù
ù
y
y
theo lo
theo lo
à
à
i nên ch

i nên ch
ú
ú
ng ta ph
ng ta ph


i ch
i ch


n ngu
n ngu


n nguyên
n nguyên
li
li


u th
u th
í
í
ch h
ch h


p cho vi

p cho vi


c chi
c chi
ế
ế
t r
t r
ú
ú
t v
t v
à
à
tinh ch
tinh ch
ế
ế
enzyme. C
enzyme. C
ó
ó
ba ngu
ba ngu


n nguyên li
n nguyên li



u sinh h
u sinh h


c cơ
c cơ
b
b


n:
n:
c
c
á
á
c mô v
c mô v
à
à
cơ quan đ
cơ quan đ


ng v
ng v


t, mô v

t, mô v
à
à
cơ quan
cơ quan
th
th


c v
c v


t, t
t, t
ế
ế
b
b
à
à
o vi sinh v
o vi sinh v


t
t
.
.
24

24
T
T
á
á
ch enzyme
ch enzyme
Trong t
Trong t


t c
t c


c
c
á
á
c nguyên li
c nguyên li


u c
u c
ó
ó
ngu
ngu



n g
n g


c đ
c đ


ng
ng
v
v


t th
t th
ì
ì
tuy
tuy
ế
ế
n tu
n tu


, m
, m
à

à
ng nh
ng nh


y d
y d


d
d
à
à
y, tim d
y, tim d
ù
ù
ng
ng
đ
đ


t
t
á
á
ch enzyme r
ch enzyme r



t thu
t thu


n l
n l


i. D
i. D


ch tu
ch tu


t
t


ng c
ng c
ó
ó
ch
ch


a amylase, lipase, protease, ribonuclease v

a amylase, lipase, protease, ribonuclease v
à
à
m
m


t s
t s


enzyme kh
enzyme kh
á
á
c.
c.
T
T


ngăn tư c
ngăn tư c


a d
a d


d

d
à
à
y bê ngh
y bê ngh
é
é
ngư
ngư


i ta c
i ta c
ó
ó
th
th


thu nh
thu nh


n ch
n ch
ế
ế
ph
ph



m renin đ
m renin đ


l
l
à
à
m đông s
m đông s


a trong
a trong
s
s


n xu
n xu


t fomat.
t fomat.
Ngư
Ngư


i ta c

i ta c
ũ
ũ
ng s
ng s


n xu
n xu


t pepsin t
t pepsin t


d
d


d
d
à
à
y đ
y đ


ng v
ng v



t.
t.
Nhưng kh
Nhưng kh
á
á
c v
c v


i pepsin, renin c
i pepsin, renin c
ó
ó
kh
kh


năng đông t
năng đông t


s
s


a cao m
a cao m
à

à
không th
không th


y phân
y phân
sâu s
sâu s


c casein. Renin l
c casein. Renin l
à
à
ch
ch
ế
ế
ph
ph


m enzyme c
m enzyme c
ó
ó
gi
gi
á

á
tr
tr


l
l


n trong công nghi
n trong công nghi


p.
p.
25
25
T
T
á
á
ch enzyme
ch enzyme


th
th


c v

c v


t:
t:
thông thư
thông thư


ng enzyme hay c
ng enzyme hay c
ó
ó
m
m


t
t


c
c
á
á
c
c
cơ quan d
cơ quan d



tr
tr


như h
như h


t, c
t, c


, qu
, qu


.
.
Cơ quan d
Cơ quan d


tr
tr


gi
gi
à

à
u ch
u ch


t g
t g
ì
ì
th
th
ì
ì
nhi
nhi


u enzyme chuy
u enzyme chuy


n h
n h
ó
ó
a ch
a ch


t

t


y.
y.
V
V
í
í
d
d


trong h
trong h


t cây th
t cây th


u d
u d


u c
u c
ó
ó
nhi

nhi


u lipase, trong
u lipase, trong
h
h


t đ
t đ


u tương c
u tương c
ó
ó
nhi
nhi


u enzyme urease.
u enzyme urease.
Th
Th
ó
ó
c n
c n



y m
y m


m ch
m ch


a nhi
a nhi


u
u
-
-
amylase,
amylase,


c
c


khoai
khoai
lang l
lang l



i c
i c
ó
ó
nhi
nhi


u
u
-
-
amylase
amylase
. N
. N




i ta đã thu đư
i ta đã thu đư


c
c
m
m



t s
t s


ch
ch
ế
ế
ph
ph


m enzyme th
m enzyme th


y phân như papain
y phân như papain
,
,
bromelain, fixin t
bromelain, fixin t


th
th


c v

c v


t b
t b


c cao.
c cao.
Papain thu
Papain thu
đư
đư


c t
c t


m
m


u nh
u nh


a đu đ
a đu đ



xanh
xanh
, b
, b
romelain thu đư
romelain thu đư


c
c
t
t


c
c
á
á
c b
c b


ph
ph


n (l
n (l
á

á
, thân, qu
, thân, qu


) cây d
) cây d


a,
a,
còn fixin
còn fixin
đư
đư


c t
c t
á
á
ch t
ch t


d
d


ch

ch
é
é
p thân v
p thân v
à
à
l
l
á
á
cây Ficus.
cây Ficus.

×