Đồ án: “Đổi mới chính sách cán bộ, xây dựng chế độ công vụ rõ ràng, minh bạch, đội ngũ cán bộ, công chức có đủ phẩm chất và năng lực, gắn với chế độ hưởng thụ thoả đáng và công bằng. Thực hiện đầy đủ nguyên tắc công khai minh bạch, dân chủ và phục vụ dân

Học viện chính trị - hành chính quốc gia hồ chí minh

Viện kinh tế

Tiểu luận
Chuyên đề:

Đổi mới chính sách cán bộ, xây dựng chế độ công
vụ rõ ràng, minh bạch, đội ngũ cán bộ, công chức có
đủ phẩm chất và năng lực, gắn với chế độ hởng
thụ thoả đáng và công bằng. Thực hiện đầy đủ
nguyên tắc công khai minh bạch, dân chủ và phục
vụ dân đối với các cơ quan và công chức nhà nớc.

(ng cng sn Vit Nam; văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb.
CTQG.H,2006, tr 254)

§ång chÝ h·y vËn dơng kiÕn thức đà nghiên cứu phân
tích yêu cầu trên đây và đề xuất giải pháp?

Họ và tên
Lớp

: Trần Văn Đỉnh
: Cao học không tập trung Đông Bắc Bộ

Chuyên ngành : Kinh tế chính trị.

Hà Nội: tháng 01 năm 2010

Học viện chính trị - hành chính quốc gia hồ chí minh

Viện kinh tế

Tiểu luận
Chuyên đề:

Đổi mới chính sách cán bộ, xây dựng chế độ
công vụ rõ ràng, minh bạch, đội ngũ cán bộ, công
chức có đủ phẩm chất và năng lực, gắn với chế
độ hởng thụ thoả đáng và công bằng. Thực hiện
đầy đủ nguyên tắc công khai minh bạch, dân
chủ và phục vụ dân đối với các cơ quan và công
chức nhà nớc.
(ng cng sn Vit Nam; văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X,
Nxb. CTQG, H.2006, tr 254)

§ång chÝ h·y vËn dơng kiÕn thức đà nghiên cứu
phân tích yêu cầu trên đây và đề xuất giải pháp?

Họ và tên
Lớp
Chuyên ngành

: Trần Văn Đỉnh
: Cao học không tập trung Đông Bắc Bộ
: Kinh tế chÝnh trÞ.


Hà Nội: tháng 01 năm 2010

A. PHN M U

Trc xu thế tồn cầu hố và hội nhập kinh tế quốc tế, nước ta phải tiến hành
đổi mới và mở cửa nền kinh tế thì mới có thể tránh tụt hậu xa hơn về kinh tế. Trong
q trình đó chúng ta cần phải có một lực lượng nào đó để dẫn dắt nền kinh tế đi
theo đúng hướng và đạt được những mục tiêu mà Đảng và Nhà nước ta đã đặt ra,
giúp chúng ta hồ nhập mà khơng hồ tan trong bối cảnh nền kinh tế thế giới hiện
nay. Lực lượng đó chính là đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế, họ có một vai trị rất
quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế của đất nước. Nhưng hiện nay ở nước
ta vẫn chưa xây dựng được một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế giỏi về trình độ và
năng lực chun mơn và đủ về số lượng, muốn khắc phục được tình trạng đó chúng
ta phải có sự tác động vào cơng tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Do
đó làm thế nào nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là
một vấn đề rất cấp thiết hiện nay.
Đề án môn học của em: “Nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ
quản lý kinh tế ở nước ta hiện nay” với mục đích tìm hiểu về cơng tác đào tạo và
bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta hiện nay. Trên cơ sở đó em xin phép
đưa ra một số giải pháp góp phần nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ
quản lý kinh tế ở nước ta hiện nay.
Để làm rõ được các vấn đề trong việc đào tạo và bồi dưỡng, em đã sử dụng rất
nhiều các tài liệu như sách, giáo trình, thành quả nghiên cứu của các thầy trong
trường. Bên cạnh đó em cịn thu thập thơng tin từ các nguồn khác như báo, tạp
chí...
Đề án này bao gồm một số nội dung sau:
- Chương I: Những vấn đề lý luận cơ bản về chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán
bộ quản lý kinh tế.
- Chương II: Thực trạng công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế ở
nước ta hiện nay.
- Chương III : Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng

cán bộ quản lý kinh tế.
Do trình độ có hạn nên bài nghiên cứu của em có thế cịn có rất nhiều thiếu sót,
em rất mong được sự góp ý của các thầy, các cơ để bài viết của em hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!


CHƯƠNG I

NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CHẤT LƯỢNG
CÔNG TÁC ĐÀO TẠO VÀ BỒI DƯỠNG
CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ
I. KHÁI NIỆM VÀ VAI TRÒ CỦA CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ.

1. Khái niệm về cán bộ quản lý kinh tế.
Ở mỗi quốc gia khác nhau thì việc xây dựng đội ngũ cán bộ cơng chức là hồn
tồn khác nhau. Ở nước ta, theo pháp lệnh cán bộ công chức được ban hành ngày
9/3/1998 thì cán bộ cơng chức là những người có Quốc tịch Việt Nam, trong biên
chế, làm việc theo chế độ ngạch bậc, được hưởng lương từ ngân sách Nhà nước
theo luật định. Các tiêu chí để xác định cán bộ công chức ở Việt Nam hiện nay1:
- Là công dân Việt Nam.
- Được tuyển dụng, bổ nhiệm hoặc bầu cử vào làm việc trong biên chế chính thức
của bộ máy Nhà nước, tổ chức chính trị-xã hội.
- Được xếp vào một ngạch trong hệ thống ngạch bậc của công chức do Nhà nước
qui định.
- Được hưởng lương từ ngân sách nhà nước.
Đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế là một bộ phận của cán bộ, cơng chức. Từ sau
đại hội Đảng tồn quốc làn thứ VI(1986), nước ta đang chuyển dần từ nền kinh tế
kế hoạch hoá sang nền kinh tế thị trường. Trong nền kinh tế thị trường vai trò của
bộ phận này ngày càng quan trọng, nó địi hỏi chúng ta phải xây dựng được đội ngũ
cán bộ quản lý kinh tế thích hợp với nó. Theo cách hiểu ngày nay, cán bộ quản lý

kinh tế là một bộ phận đặc biệt quan trọng trong đội ngũ cán bộ, cơng chức nói
chung. Họ là những người làm việc trong lĩnh vực quản lý kinh tế, trong các cơ
quan quản lý Nhà nước về kinh tế, tham gia hoạch định chính sách kinh tế và thực
hiện việc quản lý của Nhà nước đối với các hoạt động kinh tế trên phạm vi toàn
quốc hoặc trong từng vùng hay lĩnh vực cụ thể.
2. Chất lượng cán bộ quản lý kinh tế.
Chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế có ảnh hưởng khơng nhỏ tới sự thành
công của các chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế của đất nước.Chất lượng cán
bộ quản lý kinh tế được thể hiện qua hai chỉ tiêu chủ yếu sau:
Chất lượng của đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế được thể hiện qua trình độ và
năng lực chuyên môn được đánh giá chủ yếu qua các chỉ tiêu về bậc học, học vị của
họ, ngạch, bậc công chức và họ được đào tạo dưới hình thức nào...Ngồi ra cịn có
thể được đánh giá thơng qua các chỉ tiêu khác như thâm niên cơng tác, vị trí cơng
tác mà người đó đã từng nắm giữ, khả năng thành thạo công việc, cách giao việc và
sử dụng nhân viên trong quá trình thực hiện quản lý...Người cán bộ quản lý kinh tế


phải có những hiểu biết rộng lớn về kinh tế thị trường, xu hướng phát triển của nền
kinh tế thế giới, biết phân tích và khái quát các vấn đề kinh tế để từ đó có thể tránh
được sự hụt hẫngvề kỹ năng, nghiệp vụ trong công tác của họ; đưa ra nhưng giải
pháp giải quyết các vấn đề một cách phù hợp, dễ dàng thích ứng được với hồn
cảnh.
Một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế giỏi sẽ là một cơ sở vững chắc để phát triển
kinh tế đất nước một cách tồn diên, để có một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế giỏi
nếu chỉ tập trung vào việc nâng cao trình độ chun mơn thì chưa đủ, bởi lẽ một
cán bộ quản lý kinh tế tốt ngồi có trình độ chun mơn giỏi thì cúng cần phải có
phẩm chất đạo đức, chính trị tốt. Như vậy phẩm chất đạo đức chính trị là rất quan
trọng đối với mỗi cán bộ quản lý kinh tế. Phẩm chất đạo đức của người cán bộ quản
lý kinh tế bao gồm cả đạo đức cá nhân như dũng cảm, cẩn thận, quả quyết sửa lỗi
của mình...; cả những phẩm chất cần có trong quan hệ với mọi người, với cơng

việc, họ khơng chỉ làm cho mình trong sạch, tiến bộ mà họ còn biết cách làm cho
mọi người xung quanh cúng trong sạch và tiến bộ. Cùng với đó, đội ngũ cán bộ
cơng chức nói chung và cán bộ quản lý kinh tế nói riêng cồn cần phảo có đạo đức
chính trị cách mạng, đặc biệt là trong tình hình thế giới ln ln biến động hiện
nay. Họ phải luôn là những người trung thành với sự nghiệp cách mạng của đất
nước; biết đặt lợi ích của đất nước, của tập thể lên trên lợi ích của bản thân; ln có
ý thức tơn trọng pháp luật, làm một tấm gương sáng cho mọi người xung quanh mà
đặc biệt là với quần chúng nhân dân; và họ có ý thức khơng ngừng học tập vươn
lên để tự hồn thiện mình.
3. Vai trò của cán bộ quản lý kinh tế. Mọi cán bộ, công chức trong bộ máy
nhà nước ù ở vị trí nào đi chăng nữa thì cũng đều có những vai trị nhất định đối
với sự thành cơng hay thất bại của công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế đất
nước vì đây là nguồn lực giúp khai thông và sử dụng các nguồn lực khác nhau của
đất nước. Trong đó nổi lên vai trị của các cán bộ quản lý kinh tế, đặc biệt là trong
nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay đội ngũ cán
bộ quản lý kinh tế đã trở thành mộtlực lượng quan trọng trong hệ thống các cơ quan
quản lý Nhà nước về kinh tế cũng như trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân. Vai trò
của họ là:
Thứ nhất, các cán bộ quản lý kinh tế đặc biệt là các cán bộ cấp cao và các
chuyên gia là những người tham gia vào quá trình hoạch định đường lối, chiến
lược, định hướng, chính sách phát triển kinh tế; xây dựng nên cơ chế và thể chế
quản lý kinh tế của đất nước. Các cán bộ quản lý kinh tế cùng với Nhà nước thiết
lập những khuôn khổ chung cho thị trường hoạt động như hệ thống pháp luật, các
chính sách kinh tế...để góp phần khắc phục các khuyết tật của thị trường và giúp
cho thị trường hoạt động có hiệu quả hơn. Họ cịn giúp Nhà nước xây đúng đắn
dựng đường lối, chiến lược phát triển kinh tế trong từng giai đoạn, từng ngành,
từng lĩnh vực và từng địa phương, do đó đảm bảo công bằng xã hội và phát triển


tồn diện nền kinh tế. Hơn thế nữa, họ cịn là những người quyết định tổ chức bộ

máy quản lý Nhà nước về kinh tế và lựa chọn cán bộ để thực hiện có hiệu quả
những nhiệm vụ quản lý và tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi trong thời kỳ
đổi mới, đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hoá đất nước.
Thứ hai, các cán bộ quản lý kinh tế là những người biến chủ trương, đường lối,
chiến lược, chính sách, kế hoạch và các dự án phát triển kinh tế của Đảng và Nhà
nước thành hiện thực. Họ sử dụng quyền lực Nhà nước để thực hiện nhiệm vụ quản
lý và điều hành các hoạt động của nền kinh tế theo nguyên tắc tập trung dân chủ
trong quá trình phát triển kinh tế đất nước và quản lý kinh tế ở phạm vi cả nước hay
từng ngành, từng lĩnh vực, từng địa phương cụ thể. Dựa trên cơ sở các chủ trương,
đường lối, chiến lược...phát triển kinh tế mà Nhà nước đưa ra, các cán bộ quản lý
kinh tế thực hiện việc phối hợp các quá trình quản lý kinh tế để điều chỉnh kịp thời
những mất cân đối, những mâu thuẫn phát sinh trong quá trình quản lý giúp cho
toàn bộ nền kinh tế vận hành đúng hướng và đạt được những mục tiêu đặt ra nhằm
làm cho đất nước ngày càng phát triển.
Thứ ba, các cán bộ quản lý kinh tế là người có thể thu thập được những nguyện
vọng chính đáng và hợp lý của nhân dân, là cầu nối giũa Nhà nước với nhân dân và
các tổ chức kinh tế. Công việc của họ gắn liền với cuộc sống của nhân dân, đôi khi
họ phải làm việc trực tiếp với nhân dân, với các thành phần kinh tế để tìm hiểu mức
sống và nguyện vọng của nhân dân, tình hình hoạt động và mong muốn của các
thành phần kinh tế đối với Nhà nước. Trên cơ sở đó Nhà nước cùng các cán bộ
quản lý kinh tế tìm ra các giải pháp, chính sách thích hợp để phát triển kinh tế và
cải thiện đời sống nhân dân, tạo môi trường thuận lợi cho tất cả các thành phần
kinh tế hoạt động.
Thứ tư, các cán bộ quản lý kinh tế giúp Nhà nước có thể sử dụng và khai thác có
hiệu quả nhất các nguồn lực và cơ hội quốc gia. Trong quá trình vạch ra chủ
trương, đường lối phát triển kinh tế trong cả ngắn hạn và dài hạn, họ có khả năng
tổng hợp, phân tích các thơng tin thu thập được về thực trạng các nguồn lực, các
điều kiện kinh tế xã hội, tiềm năng của đất nước...để đưa ra các phương án hoạt
động tối ưu nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các nguồn lực xã hội như tài nguyên
thiên nhiên, nguồn lao động...Trong q trình thực hiện cơng việc quản lý Nhà

nước đối với nền kinh tế, các cán bộ quản lý kinh tế chính là những người phát hiện
ra những cơ hội và thách thức của đất nước trong tình hình mới. Trên cơ sở đó, họ
cùng Nhà nước tìm ra những việc làm cụ thể nhằm hạn chế những nguy cơ, khó
khăn có thể xảy ra kìm hãm đà phát triển của đất nước và nắm bắt những cơ hội,
thời cơ để phát triển đất nước.
II. CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO VÀ BỒI DƯỠNG CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ.

1. Khái niệm chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.


Ở bất kỳ một quốc gia nào giáo dục-đào tạo ln là con đường cơ bản để có một
nguồn nhân lực đáp ứng được các yêu cầu của sự phát triển kinh tế xã hội. Đào tạo
và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cũng vậy, nó khơng chỉ bao gồm sự nghiệp
giáo dục đào tạo nói chung vì đào tạo ở đây không chỉ đơn thuần đào tạo về chun
mơn mà cịn giáo dục về chính trị, đạo đức, ý thức trách nhiệm, tác phong cơng tác,
vai trị và vị trí của người cán bộ quản lý kinh tế trong bộ máy nhà nước. Đây là
một quá trình thưỡng xuyên, liên tục tức là người cán bộ quản lý kinh tế không chỉ
được đào tạo một lần như giáo dục phổ thông mà họ phải thường xuyên học tập
trau dồi thêm những kiến thức mới về quản lý kinh tế cũng như nâng cao hiểu biết
về nền kinh tế thị trường thế giới.
Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế có cùng một mục đích là trang bị
kiến thức cho đội ngũ cán bộ quản ly kinh tế. Nhưng đào tạo là quá trình truyền thụ
kiến thức mới để người cán bộ quản lý kinh tế có một trình độ cao hơn. Cịn bồi
dưỡng là quá trình hoạt động làm tăng thêm những kiến thức đòi hỏi với những
người mà họ đang giữ một chức vụ nhất định. Tóm lại, đào tạo và bồi dưỡng cán bộ
quản lý kinh tế là các hoạt động nhằm nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý kinh tế
trong việc đóng góp vào hoạt động của các cơ quan quản lý Nhà nước.
Trong công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế thì việc làm sao để
đào tạo và bồi dưỡng có chất lượng cao lại là một vấn đề nan giải. Chất lượng đào
tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế thể hiện ở trình độ, khả năng thực hiện các

cơng việc tương ứng với thời gian và bằng cấp mà các cán bộ quản lý kinh tế nhận
được.
2. Vai trò chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế có vai trị rất quan trọng
trong sự nghiệp phát triển kinh tế của mọi quốc gia:
Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế nhằm phục vụ cho sự nghiệp đổi
mới của đất nước vì đây là một bộ phận đặc biệt quan trọng trong lực lượng cán bộ
công chức. Mọi đường lối, chủ trương, chính sách... phát triển kinh tế của
Đảng và Nhà nước đều được các cơ quan quản lý Nhà nước về kinh tế thực hiện
với lực lượng cơ bản là đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế. Trước đây nước ta đã tồn tại
khá lâu theo cơ chế quản lý tập trung, quan liêu, bao cấp; nhưng ngày nay cơ chế
đó khơng cịn phù hợp nữa nên việc chuyển đổi cơ chế quản lý kinh tế là một u
cầu cấp thiết có tính sống cịn nhằm tạo ra bước phát triểm mới cho đất nước.
Trước sự đổi mới như vậy, nếu chúng ta có một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế
được đào tạo và bồi dưỡng có chất lượng cao thì sẽ khơng bị lúng túng khi vận
hành cơ chế kinh tế mới, sẽ giải quyết được rất nhiều vấn đề nảy sinh khi chuyển
sang cơ chế kinh tế mới.
Trước xu hướng tồn cầu hố, khu vực hố và hội nhập kinh tế thì chất lượng
đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cao sẽ tạo ra một đội ngũ cán bộ cán


bộ quản lý kinh tế giỏi. Họ sẽ giúp đất nước nắm bắt được các cơ hội do tồn cầu
hố, khu vực hoá và hội nhập kinh tế mang tới một cách nhanh chóng; đồng thời
cúng giúp hạn chế được những rủi ro và thách thức. Trong quá trình hội nhập kinh
tế, mọi quốc gia đều phải mở cửa nền kinh tế, đa dạng hoá, đa phương hoá các
quan hệ kinh tế đối ngoại trên nguyên tắc giữ vững độc lập chủ quyền, bình đẳng,
cùng có lợi, thu hút các nguồn lực bên ngoài để phát huy lợi thế và nguồn lực bên
trong. Không chỉ thế, khi tiến hành hợp tác kinh tế quốc tế, do mới tiếp cận với nền
kinh tế thế giới trong một thời gian chưa phải là dài nên chúng ta không thể hiểu
hết được những luật chơi của nền kinh tế thị trường hiện nay cũng như các thông lệ

quốc tế khi tham gia hợp tác với nước ngồi, vì vậy chúng ta sẽ mắc phải khơng ít
những va vấp, hạn chế và sẽ phải chịu khơng ít những thua thiệt nếu như chúng ta
khơng có một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế giỏi, chất lượng cao. Điều đó nói lên
rằng việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế có vai
trị rất quan trọng trong bối cảnh tồn cầu hố, khu vực hố và hội nhập kinh tế của
nước ta hiện nay.
Ngày nay, các cuộc cách mạng khoa học và công nghệ đang diễn ra hết sức
mạnh mẽ, vì vậy sự phát triển của tất cả các nước trên thế giới nói chung và của
nước ta nói riêng tất yếu phải gắn cơng nghiệp hố với hiện đại hoá, phải gắn liền
với tiến bộ của khoa học-cơng nghệ và trình độ tổ chức quản lý ngày càng cao. Để
tiếp thu được những thành tựu của tiến bộ khoa học-cơng nghệ và trình độ tổ chức
quản lý cao đó thì chúng ta phải có một đội ngũ cán bộ khoa học và quản lý kinh tế
có chất lượng cao để cung cấp cho Đảng và Nhà nước những cơ sở khoa học cho
các quyết định, các chủ trương, chính sách, chiến lược, kế hoach, dự án... để phát
triển kinh tế đất nước. Lực lượng này phải biết tiếp thu một cách thông minh những
tri thức của nhân loại, đồng thời tiếp thu những lợi thế của các nước đi sau, biết giữ
gìn bản sắc văn hố dân tộc, giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa trong phát triển
với xu hướng phát triển ngày nay của thế giới.
Trong thời kỳ này, trên thị trường không chỉ diễn ra sự cạnh tranh khốc liệt về
các hàng hoá vật chất và dịch vụ được sản xuất ra giữa các doanh nghiệp sản xuất
kinh doanh, mà trên thị trường lao động cũng diễn ra sự cạnh tranh, đặc biệt trong
đó có sự cạnh tranh về các cán bộ quản lý kinh tế. Sự cạnh tranh đó diễn ra ở cả
bên cung (là những người được đào tạo và có ý muốn trở thành người cán bộ quản
lý kinh tế) và bên cầu (là các cơ quan có nhu cầu tuyển cán bộ quản lý kinh tế).
Giữa những người có nhu cầu, nguyện vọng làm cán bộ quản lý kinh tế thì họ cạnh
tranh nhau để có được những chỗ làm việc thích hợp với khả năng của mình, những
chỗ làm việc tốt để họ có thể làm việc với hiệu quả cao nhất. Còn các cơ quan thực
hiện việc quản lý nhà nước về kinh tế thì cạnh tranh với nhau để tuyển được các
cán bộ quản lý kinh tế giỏi, có đủ phẩm chất và năng lực về làm việc cho mình. Vì
vậy việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế sẽ giúp

cho các cơ quan tuyển được những cán bộ quản lý kinh tế như mong muốn phục vụ
cho sự nghiệp phát triển kinh tế đất nước.


3. Nội dung chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế
Cán bộ, cơng chức nói chung và cán bộ quản lý kinh tế nó riêng cần phải được
đào tạo và bồi dưỡng một cách thường xuyên, liên tục. Đối với mỗi loại cán bộ,
công chức lại có một nội dung đào tạo khác nhau, theo đó sẽ có nội dung về chất
lượng đào tạo khác nhau. Đối với cán bộ quản lý kinh tế thì chất lượng đào tạo
được thể hiện qua hai nội dung chính, đó là đào tạo và bồi dưỡng cho cán bộ quản
lý kinh tế về trình độ, năng lực chuyên mơn và phẩm chất đạo đức chính trị.
Đào tạo và bồi dưỡng về trình độ và năng lực chun mơn cho người cán bộ
quản lý kinh tế sẽ giúp cho họ có kiến thức để giải quyết cơng việc, phối hợp hoạt
động của các nhân viên cấp dưới; giúp cho họ có sự hiểu biết chung về xu hướng
phát triển của xã hội và thời đại. Đồng thời nó cũng sẽ giúp cho các cán bộ quản lý
kinh tế mở mang tầm nhận thức hướng về hiện đại hoá, hướng ra thế giới, hướng
tới tương lai cho các cán bộ quản lý kinh tế. Khơng chỉ thế việc này góp phần giúp
cho các cán bộ quản lý kinh tế có khả năng phân tích vấn đề, khái quát các vấn đề
kinh tế, chính trị, xã hội để có những giải pháp cho mọi vấn đề của đất nước được
đặt ra. Ngồi ra cịn làm cho người cán bộ quản lý kinh tế thành thạo nghiệp vụ,
chuyên môn, kỹ thuật và có kinh nghiệm cơng tác vững vàng. Đào tạo được người
cán bộ quản lý kinh tế giỏi cũng có nghĩa là phải làm cho họ có năng lực quản lý
bao gồm năng lực thực tế về phân tích tình huống, năng lực quyết sách và giải
quyết các vấn đề, năng lực tổ chức và chỉ huy, năng lực kí kết và phối hợp hoạt
động.
Đào tạo và bồi dưỡng phẩm chất đạo đức chính trị cho cán bộ quản lý kinh tế sẽ
giúp cho họ có khả năng làm việc với con người và uy tín của người cán bộ quản lý
kinh tế trong tổ chức sẽ được nâng cao lên, nó giúp người cán bộ quản lý kinh tế dễ
dàng hơn trong việc hướng tới mục tiêu của tổ chức. Điêù đó làm cho họ có ý thức
chính trị, trình độ chính trị, ý thức tuân thủ luật pháp và các quy tắc điều lệ trong tổ

chức. Cùng với những tư tưởng, quan điểm chính trị trên là giúp cho họ tự hồn
thiện đạo đức bản thân của mình: trung thực, cần mẫn, nhân hậu, có tinh thần trách
nhiệm cao...Tất cả những điều đó sẽ tạo ra uy tín cho người cán bộ quản lý kinh tế.
4. Nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
4.1.Yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh
tế.
Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là một việc làm rất cấp bách hiện
nay không chỉ riêng đối với nước ta mà đối với tất cả các quốc gia trên thế giới.
Chính vì thế mà việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế không thể được
tiến hành một cách cẩu thả, việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng đó phải
đáp ứng được một số yêu cầu sau:
Nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế phải đồng
nghĩa với việc xây dựng được một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế đủ về số lượng,


có chất lượng cao, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có kiến thức và năng lực quản
lý, có khả năng tiếp thu được những kiến thức quản lý kinh tế mới của thế giới và
biết cách ứng dụng một cách sáng tạo vào hoàn cảnh cụ thể của nước mình. Đội
ngũ này phải có khả năng đáp ứng được các yêu cầu của nền kinh tế nước ta đang
trong q trình chuyển sang mơ hình kinh tế mới kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa; đáp ứng được u cầu của sự nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hoá
của nước ta nhằm đưa nước ta trở thành một nước cơng nghiệp phát triển trong
tương lai; có khả năng phản ứng nhanh trước những ảnh hưởng của toàn cầu hoá
kinh tế quốc tế.
Nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cũng có nghĩa là phải nâng cao hiệu
quả hoạt động thực tiễn của các cán bộ quản lý kinh tế, đặc biệt là các cán bộ quản
lý kinh tế cấp cao. Nó phải phục vụ trực tiếp cho chiến lược phát triển kinh tế của
đất nước trong dài hạn và cả trong ngắn hạn. Đảm bảo sự chuyển tiếp và kế thừa
vững vàng giữa các lớp cán bộ quản lý kinh tế, tạo nguồn cho cán bộ quản lý kinh
tế trong tương lai, nhằm đảm bảo cho sự phát triển kinh tế đất nước trong thời gian

tới.
4.2.Các nhân tố ảnh hưởng đến việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi
dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Có rất nhiều nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ
quản lý kinh tế hiện nay, trong đó có một số nhân tố cơ bản sau:
Từ phía các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế.
Nhờ công tác xây dựng kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế
trong từng cơ quan, đơn vị sử dụng mà họ có thể đưa đúng đối tượng cán bộ đi đào
tạo và bồi dưỡng. Từ đó tránh tình trạng đào tạo một cách tràn lan gây lãng phí các
nguồn lực và đảm bảo được sự chuyển tiếp hợp lý giữa các thế hệ cán bộ quản lý
kinh tế. Nếu công tác này khơng được làm tốt thì khó có thể nâng cao chất lượng
đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế một cách tồn diện.
Cơng tác tun truyền nhận thức về vai trò của việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ
quản lý kinh tế của từng cơ quan đơn vị sử dụng đối với từng cán bộ của mình để
từng cán bộ nhận thức được và tự giác học tập, nghiên cứu để nâng cao nhận thức
của mình.
Các chính sách của các cơ quan đơn vị sử dụng đối với các cán bộ quản lý kinh
tế sau khi được đào tạo và bồi dưỡng sẽ có những ảnh hưởng nhất định tới nhu cầu
của họ. Nếu các chính sách đó thoả đáng và hợp lý thì sẽ tạo ra động lực thúc đẩy
họ không ngừng học tập và bồi dưỡng bản thân, cịn nếu nó khơng phù hợp thì sẽ
tạo ra một sức ỳ hoặc tư tưởng đối phó đối với cơng tác đào tạo và bồi dưỡng.
Việc quản lý công tác đào tạo và bồi dưỡng đối với chính những cán bộ quản lý
kinh tế của mình được cần được tiến hành nghiêm túc, toàn diện và trên mọi mặt.


Hệ thống và công tác quản lý đào tạo nếu được thực hiện tốt sẽ xây dựng được đội
ngũ cán bộ chất lượng cao, chống lãng phí được các nguồn lực.
Từ phía các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Thứ nhất, nội dung đào tạo là nhân tố quan trọng quyết định chất lượng đào tạo
và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Nội dung đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý

kinh tế bao gồm việc cung cấp những kiến thức cơ bản về kinh tế, quản lý kinh tế,
về khoa học tổ chức và quản lý... mà người cán bộ quản lý kinh tế chưa có hoặc
chưa cập nhật. Việc đào tạo và bồi dưỡng còn rèn luyện kỹ năng thực hiện công
việc cho họ, đây là một nội dung đào tạo thiết thực và thông dụng nhất nhằm bổ
sung những thiếu hụt cho cán bộ quản lý kinh tế. Đồng thời trong quá trình đào tạo
và bồi dưỡng cũng phải tiến hành rao đổi kinh nghiệm trong công việc chuyên
môn, trong công tác lãnh đạo quản lý, cho học viên học hỏi, tiếp cận những kinh
nghiệm, phương pháp quản lý hiện đại của nước ngoài. Như vậy nội dung đào tạo
và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế giúp các cán bộ quản lý kinh tế có những cơ
hội để suy nghĩ tự do, để giải quyết vấn đề theo những phương pháp mới mà không
lo ngại sự đánh giá của cấp trên hay đồng nghiệp.
Thứ hai, phương pháp đào tạo có thể là đào tạo tại chỗ hoặc đào tạo bên ngoài. Đào
tạo tại chỗ là đào tạo ngay tại vị trí đang làm việc hoặc sẽ làm việc, những người
học thực hiện công việc dưới sự hướng dẫn của những cán bộ có kinh nghiệm,
những người quản lý hoặc giảng viên2; nó giúp cho các cán bộ quản lý kinh tế cần
đào tạo có thể tiếp cận ngay với thực tế vì nội dung đào tạo liên quan ngay đến
cơng việc cụ thể. Cịn đào tạo ở ngồi là phương pháp đào tạo theo chương trình ở
trong và ngồi cơ quan, nó khơng gắn với việc thực hành cơng việc nhưng đảm bao
tính hệ thống, khoa học, có bài bản, theo kế hoạch đào tạo.

Thứ ba, hình thức đào tạo cũng có những ảnh hưởng lớn tới chất lượng đào tạo
và bồi dưỡng. Có nhiều hình thức đào tạo như:
- Việc thuyên chuyển cán bộ quản lý kinh tế qua nhiều công việc khác nhau sẽ giúp
mở rộng kiến thức của những cán bộ quản lý kinh tế, đồng thời họ có thể hiểu
những chức năng khác nhau của các cơ quan.
- Bố trí họ vào làm cơng việc trợ lý, qua đó mở rộng tầm nhìn của những người
được đào tạo vì học có cơ hội để gần gũi với những người quản lý có kinh
nghiệm.
- Cũng có thể đề bạt tạm thời cán bộ quản lý kinh tế vào giữ một chức vụ nhất định
trong các cơ quan quản lý kinh tế, nhờ vậy mà họ tích luỹ thêm được nhiều kinh

nghiệm trong hoạt động quản lý thực tiễn.
- Đưa họ tham dự vào các uỷ ban và hội đồng làm cho họ có cơ hội tiếp xúc với
những người có kinh nghiệm, làm quen với những vấn đề có liên quan tới cơ


quan. Qua đó họ học hỏi thêm về những quan hệ giữa các bộ phận khác nhau
trong cơ quan và các vần đề nảy sinh do mối quan hệ đó.
- Các cơ quan có nhu cầu đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế kết hợp với
các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng tổ chức các khố học chính thức, các chương
trình đào tạo dài hạn và ngắn hạn và cử cán bộ quản lý kinh tế của mình đến học
tập nghiên cứu tại các lớp học đó.
Thứ tư, nếu các nguồn lực cho đào tạo và bồi dưỡng được đáp ứng đầy đủ và
hiện đại: cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, kinh phí đào tạo...thì chất lượng đào tạo
và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cũng sẽ được nâng lên đáng kể. Điều đó là do
khi đó các cơ sở này sẽ có được một mơi trường học tập và giảng dạy tốt nhất cho
cả giảng viên và học viên, có những điều kiện thuận lợi để nâng cao chất lượng dạy
và học của các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Từ phía nhà nước.
Phân tích nhu cầu cần đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cần thiết của
nền kinh tế quốc dân để từ đó giúp xác định tổng thể nhu cầu tổng thể của bộ máy
quản lý nhà nước về kinh tế và xác định được mức hỗ trợ cho công tác đào tạo và
bồi dưỡng của Nhà nước. Qua đó nhà nước cũng có hướng sắp xếp lại hệ thống các
cơ sở đào tạo và bồi dưỡng sao cho phù hợp với nhu cầu của đất nước. Trong q
trình phân tích thì phải xem xét tới các yếu tố như môi trường, mục tiêu phát triển
kinh tế của đất nước, cơ cấu kinh tế...để quyết định xem một chương trình đào tạo
có thực sự cần thiết khơng. Nếu việc phân tích nhu cầu đào tạo được thực hiện tốt
sẽ giúp cho chúng ta tiến hành đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đúng
hướng, tránh lãng phí các nguồn lực do đào tạo tràn lan. Đây cũng là một cơ sở
vững chắc cho việc lập kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Việc lập kế hoạch tổng thể về đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế của

Nhà nước sẽ giúp việc đào tạo và bồi dưỡng được thực hiện theo đúng hướng, đúng
mục tiêu và phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế của đất nước.
Nó cịn là một cơ sở làm cho cơng tác đào tạo và bồi dưỡng được thực hiên một
cách đồng đều cho tất cả các vùng các lĩnh vực nhằm tạo ra một đội ngũ cán bộ
quản lý kinh tế đủ về số lượng nhưng vẫn đảm bảo chất lượng và trải đều trên tất cả
các vùng, các lĩnh vực của nền kinh tế.
Sự đầu tư của Nhà nước vào các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh
tế như giúp xây dựng cơ sở hạ tầng, hiện đạo hoá các thiết bị học tập và giảng
dạy...Nếu nhà nước có sự đầu tư đứng mức và hợp lý thì sẽ tạo điều kiện thuận lợi
cho các cơ sở đó nâng cao chất lượng giảng dạy của mình.
Các cơ chế, chính sách, tiêu chuẩn của Nhà nước đối với cán bộ quản lý kinh tế
và với công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là một cơ sở quan
trọng để đánh giá và kiểm tra đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế cũng như công tác đào
tạo và bồi dưỡng; tạo ra môi trường cho hoạt động đào tạo và bồi dưỡng. Các cơ


chế, chính sách, tiêu chuẩn này nếu phù hợp và chặt chẽ sẽ giúp cho việc kiểm tra,
kiểm soát quá trình đào tạo và bồi dưỡng của các cơ quan chức năng được thực
hiện một cách nghiêm túc, chính xác và khoa học; sẽ tạo ra một ảnh hưởng thúc
đẩy các cán bộ quản lý kinh tế tích cực tham gia vào các chương trình đào tạo và
bồi dưỡng; đồng thời nó sẽ nâng cao ý thức của các cán bộ quản lý kinh tế trong
việc không ngừng tự học tập và rèn luyện bản thân để đáp ứng được với những tiêu
chuẩn mà nhà nước đã đưa ra ngày càng khắt khe hơn.
Việc tổ chức hệ thống kiểm tra, kiểm soát hệ thống tổ chức đào tạo và bồi
dưỡng cán bộ quản lý kinh tế của Nhà nước cũng có ảnh hưởng nhất định tới việc
nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng. Nếu hệ thống này được tổ chức tốt thì sẽ
tránh được những tiêu cực, lãng phí trong đào tạo và bồi dưỡng, nếu khơng được tổ
chức tốt thì cơng tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế sẽ rất dễ bị thả
nơi, như vậy rất khó có thể nâng cao được chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ
quản lý kinh tế.

5. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh
tế.
Đánh giá xem một khoá đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế nào đó có
chất lượng hay khơng tức là xem xét xem khố học đó đã giúp người cán bộ quản
lý kinh tế đáp ứng được với những nhu cầu, đòi hỏi đặt ra đối với họ trong cơng
việc chưa. Để làm được điều đó thì các cơ quan thực hiện việc đánh giá chất lượng
đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế phải tiến hành đánh giá chất lượng đầu
ra của khố học đó về mọi mặt mà đặc biệt là kiểm tra về trình độ chun mơn và
trình độ lý luận chính trị của đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế sau khi kết thúc khoá
đào tạo và bồi dưỡng. Việc đánh giá này có thể được tiến hành bằng nhiều cách
khác nhau như: thăm dò phản ứng của các học viên sau khoá học, xem xét kết quả
học tập cuối cùng của các học viên, năng lực thực hiện công việc và sự tác động,
ảnh hưởng tới tổ chức của các cán bộ quản lý kinh tế sau khi được đào tạo và bồi
dưỡng. Dù có nhiều cách khác nhau để đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng
cán bộ quản lý kinh tế nhưng đều tập trung vào việc làm rõ hai chỉ tiêu là trình độ
chun mơn và phẩm chất đạo đức chính trị của người cán bộ quản lý kinh tế sau
khi được đào tạo và bồi dưỡng.
Sau khi được đào tạo thì chúng ta phải đánh giá xem trình độ và năng lực
chun mơn của các cán bộ quản lý kinh tế đó có được nâng cao so với trước hay
không bằng cách tổ chức kiểm tra các kiến thức kỹ năng của người cán bộ quản lý
kinh tế và đối chiếu với chất lượng đầu vào và đối chiếu cả với những mục tiêu đã
đề ra; kiểm tra những thay đổi đối với việc thực hiên cơng việc của họ xem có đáp
ứng được với những yêu cầu đã đặt ra chưa; họ có khả năng đống góp vào việc
thực hiện mục tiêu của tổ chức là nhiều hay ít, khả năng đó là cao hơn hay thấp hơn
hay không đổi so với luc trước khi họ được đưa đi đào tạo và bồi dưỡng.


Bên cạnh đó chúng ta cũng phải tiến hành đánh giá họ theo chỉ tiêu về phẩm
chất đạo đức và trình độ lý luận chính trị thơng qua các cuộc kiểm tra về lý luận
chính trị, đánh giá thái độ của họ đối với công việc, đối với tố chức, đối với việc

thực hiện kết quả mục tiêu của tổ chức sau khi trải qua quá trình đào tạo và bồi
dưỡng; đánh giá ảnh hưởng và uy tín của họ trong tổ chức. Qua đó co thể thấy rõ
được việc tu dưỡng đạo đức, trau dồi lý luận chính trị của họ trong quá trình đào
tạo và bồi dưỡng đã thực sự có hiệu quả hay khơng.
6. Đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế tức là đánh giá
kết quả của chương trình đào tạo; đó cũng được xem như là việc kiểm tra, xem xét
một cách độc lập và có hệ thống đối với một chương trình, dự án, để xác định kết
quả, hiệu quả và các ảnh hưởng của nó. Cơng tác đánh giá này nhằm đạt được các
mục tiêu như: “cung cấp thông tin phản hồi về quá trình đào tạo và bồi dưỡng, về
các hoạt động được triển khai, về chất lượng của việc thiết kế và thực hiện và thực
hiện các hoạt động đào tạo và bồi dưỡng; đóng góp vào nội dung đào tạo, bồi
dưỡng về kiến thức cũng như thực hành, chúng ta có thể học qua q trình đánh
giá; xác định hiệu quả khi áp dụng những điều đã được học vào trong hoạt động cụ
thể của cơ quan; xem xét quan hệ của chính sách đào tạo và bồi dưỡng đối với mục
tiêu của tổ chức; hình thức và nội dung đào tạo, bồi dưỡng có tác động ảnh hưởng
đến quan điểm và văn hoá tổ chức như thế nào, có đóng góp gì tới sự phát triển của
tổ chức trong những năm tới”3... Để việc đánh giá được chính xác chúng ta phải
tiến hành đánh giá cả chương trình khoá học và đánh giá hệ thống đào tạo và bồi
dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.

Khi tiến hành đánh giá chương trình, khố học phải xác định xem chương trình,
khố học và các hoạt động đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đã đáp ứng
được các nhu cầu mà các cơ quan hay tổ chức cử cán bộ quản lý kinh tế đi học đặt
ra hay chưa; xem xét các quy trình, cơng đoạn tiến hành đào tạo và bồi dưỡng cán
bộ quản lý kinh tế có hợp lý khơng; người cán bộ quản lý kinh tế được cử đi học
tiếp thu được những cái gì sau khố học; đánh giá sự tác động của chương trình,
khố học đối với các đơn vị hoặc nhóm cán bộ. Để xem xét được những vấn đề đó
thì cần phải phân định rõ nhiệm vụ của từng cơ quan chức năng tiến hành việc đánh
giá: các cơ quan quản lý và theo dõi chương trình, khố học; các cơ sở đào tạo và

bồi dưỡng; các cơ quan có nhu cầu sử dụng cán bộ quản lý kinh tế và cử cán bộ đi
học. Sự phối hợp trong công tác đánh giá của ba cơ quan này sẽ giúp chúng ta đánh
giá được chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế một cách chính
xác, khách quan và tồn diện. Các cơ quan đó tiến hành việc đánh giá thông qua
những phản ứng của những học viên về nội dung, hình thức, phương pháp giảng
dạy, tính chính xác và hữu ích của chương trình đào tạo và bồi dưỡng đó. Bên cạnh
đó, cũng phải đánh giá thông qua kết quả học tập của mỗi học viên khi tham gia
khoá học, so sánh kết quả đầu vào và đầu ra của các học viên để thấy rõ hơn nữa


chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Ngồi việc đánh giá bản
thân q trình đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, các cơ quan thực hiện
việc đánh giá cũng phải tiến hành đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ
quản lý kinh tế thông qua năng lực cá nhân của cán bộ quản lý kinh tế trong công
việc chuyên môn, nghiệp vụ sau khi được đào tạo và khả năng lực thực hiện nhiệm
vụ của các cơ quan, đơn vị có cán bộ đi đào tạo và bồi dưỡng.
Cùng với việc đánh giá quá trình đào tạo và bồi dưỡng, chúng ta còn phải tiến
hành đánh giá hệ thống đào tạo và bồi dưỡng theo các nội dung như hệ thống các
văn bản điều chỉnh các mối quan hệ trong lĩnh vực đào tạo và bồi dưỡng cán bộ
quản lý kinh tế, hệ thống cơ cấu tổ chức bộ máy thực hiện việc quản lý công tác
đào tạo và bồi dưỡng, đội ngũ làm công tác đào tạo (đội ngũ giảng viên, các chuyên
gia...), đánh giá các cơ sở đào tạo, công tác lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch đào
tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế của các cơ quan quản lý nhà nước về kinh
tế. Đồng thời cũng phải theo dõi và giám sát việc huy động, quản lý và sử dụng các
nguồn lực được đầu tư cho công tác đào tạo và bồi dưỡng.
Việc đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là một q
trình thường xun, liên tục, vừa mang tính khoa học, vừa phản ánh đúng thực tế
chất lượng của việc đào tạo và bồi dưỡng. Nó có thể được coi là một q trình kĩ
thuật nhằm phân tích thơng tin và tính tốn hai mặt chi phí và lợi ích của việc đào
tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, để từ đó có những điều chỉnh hợp lý giúp

cho việc đào tạo và bồi dưỡng đạt được những mục tiêu và yêu cầu đặt ra nhằm
nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta hiện
nay.
CHƯƠNG II

THỰC TRẠNG CÔNG TÁC ĐÀO TẠO VÀ BỒI DƯỠNG
CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ Ở NƯỚC TA HIỆN NAY

I. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ Ở NƯỚC TA HIỆN NAY.

Trước như cầu tồn cầu hố ngày càng mạnh mẽ buộc nước ta phải có những
biện pháp đổi mới nền kinh tế quốc dân. Trong quá trình đổi mới, cùng với việc
phải điều chỉnh các chính sách kinh tế, cải cách bộ máy quản lý nhà nước về kinh
tế...thì vấn đề đào tạo và bồi dưỡng để phát triển đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế có
vị trí hết sức quan trọng. Nó là một trong những điều kiện đảm bảo sự thắng lợi của
việc phát triển kinh tế đất nước.Đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý kinh
tế có năng lực, phẩm chất đạo đức tốt đáp ứng được những yêu cầu thực tiễn là một
nhiệm vụ được xem là không thể tách rời với quá trình phát triển kinh tế của nước
ta hiện nay.
Mặc dù cịn gặp nhiều khó khăn nhưng trong suốt thời gian qua với sự quan tâm
và đầu tư hỗ trợ của Đảng và Nhà nước thì cơng tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ
quản lý kinh tế đã đạt được nhiều thành tựu đáng chú ý. Đó là đội ngũ cán bộ quản


lý kinh tế đã được rèn luyện, thử thách và tích luỹ được nhiều kinh nghiệm quý
báu, trưởng thành về cả số lượng và chất lượng.
- Đến nay các kiến thức, kinh nghiệm, trình độ và năng lực thực tiễn của người
cán bộ quản lý kinh tế đã được nâng cao hơn trước rất nhiều; tỷ lệ cán bộ quản
lý kinh tế có trình độ chun mơn đại học và trên đại học đã tăng lên rõ rệt. Ở
trung ương, số cán bộ quản lý kinh tế có trình độ chuyên môn sơ cấp chiếm

6.08%, trung cấp là 10.06%, đại học là 73.39% và trên đại học là 7.79%. Còn ở
các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thì số cán bộ quản lý kinh tế có trình
độ sơ cấp là 11.18%, trung cấp là 18.52%, đại học là 67.6% và trên đại học là
2.7%. Số cán bộ quản lý ở trong các bộ ngành Kinh tế tổng hợp( Văn phịng
Chính Phủ, các bộ: Tài Chính, Thương Mại, Cơng Nghiệp, Nông Nghiệp và
Phát Triển Nông Thôn, Kế hoạch và đầu tư, Lao động-thương binh và Xã hội,
Ngân hàng Nhà nước, Tổng cục Thống kê...) có tới 55% được đào tạo quản lý
kinh tế. ở các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có 53% số cán bộ quản lý
được đào tạo quản lý kinh tế4. Điều đó cho ta thấy về số lượng tỷ lệ cán bộ quản

lý được đào tạo về quản lý kinh tế trong đội ngũ cán bộ, cơng chức nói chung là
khá cao, về chất lượng cũng đã phần nào đáp ứng nhu cầu nâng cao năng lực
hoạt động cho đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế hiện nay. Cùng với đó thì trình độ
sử dụng máy vi tính và khả năng ngoại ngữ của cán bộ quản lý kinh tế cũng
ngày được nâng cao. Tỷ lệ cán bộ biết sử dụng máy tính là khá cao(tỷ lệ chung ở
các đơn vị này là 64%), đặc biệt 100% các cán bộ trẻ( dưới 35 tuổi đều biết sử
dụng máy tính phục vụ cho cơng tác của mình5. Hầu hết các cán bộ quản lý kinh
tế hiện nay đều biết ngoại ngữ, có một số cán bộ có thể làm việc trực tiếp với
người nước ngồi mà khơng phải qua phiên dịch.

- Bên cạnh đó, trình độ lý luận chính trị của các cán bộ quản lý kinh tế cũng
được nâng lên, tất cả các cán bộ quản lý kinh tế đều đã được trải qua các lớp tập
huấn, bồi dưỡng về lý luận chính trị.
Bên cạnh những thành quả đã đạt được, về số lượng và chất lượng của đội ngũ
cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta trong giai đoạn hiện nay vẫn còn rất nhiều bất cập
cần phải khắc phục.
- Chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế chưa được phủ đều trên tất cả các
khối. Số cán bộ quản lý kinh tế có trình độ tập trung chủ yếu ở các cơ quan
trung ương, sau đó đến tỉnh và huyện, càng xuống cấp dưới thì trình độ của các
cán bộ quản lý kinh tế càng giảm xuống. Thậm chí ở các vùng sâu, vùng xa vẫn

cịn tình trạng cán bộ quản lý kinh tế bị mù chữ. Có một bộ phận không nhỏ cán
bộ ở các cơ quan thực hiện quản lý Nhà nước về kinh tế không được đào tạo và
bồi dưỡng những kiến thức cơ bản về quản lý kinh tế hoặc nếu có được đào tạo
thì chỉ trong một thời gian rất ngắn. Hiện tại, tỷ lệ cán bộ quản lý kinh tế được
đào tạo trong thời kỳ kinh tế tập trung bao cấp còn rất cao, có khoảng 65% tốt


nghiệp trước năm 1989. Số cán bộ được đào tạo và số cần được đào tạo lại
chiếm tỷ lệ ngang bằng nhau( khoảng 50%)6. Các hình thức đào tạo và bồi
dưỡng chưa được tiến hành một cách khoa học và thống nhất. Công tác đào tạo
và bồi dưỡng chưa gắn chặt với việc sử dụng cán bộ quản lý kinh tế, nó cịn phụ
thuộc nhiều vàp sự quan tâm của các lãnh đạo cao cấp. Nơi nào được quan tâm
nhiều thì vấn đề đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế và việc phân bổ sử
dụng cán bộ sau đào tạo khá hợp lý, còn nơi nào thiếu sự quan tâm thì việc đào
tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế bị thả nổi. Điều đó dẫn đến tình trạng
người cần học thì khơng được học và khơng có chỗ để học; người khơng cần
học lai được cử đi học đã gây ra sự lãng phí khơng nhỏ.
- Thêm vào đó, việc xây dựng thái độ, hành vi, tư tưởng chính trị...cho các cán
bộ quản lý kinh tế cũng ít được chú trọng. Theo tài liệu điều tra, có tới trên 60%
cân bộ quản lý kinh tế mới có trình độ lý luận sơ cấp và chưa đầy 5% có trình độ
lý luận cao cấp7. Ta có thể thấy rõ rằng số lượng cán bộ quản lý kinh tế có trình

độ lý luận thấp cịn chiếm khá đơng. Chính vì vậy mà có thể nói rằng chất lượng
đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế chưa thực sự được nâng cao, qua đó thấy rằng
chất lượng công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế vẫn chưa đáp
ứng được với nhu cầu trong giai đoạn cách mạng mới hiện nay. Điều đó đã góp
phần dẫn đến tình trạng trì trệ trong nền kinh tế đất nước, tạo điều kiện cho
những hiện tượng quan liêu, tham nhũng, cửa quyền tồn tại và phát triển trong
hệ thống các cơ quan Nhà nước và đặc biệt là trong hệ thống các cơ quan quản
lý Nhà nước về kinh tế.

- Vẫn có sự chênh lệch về giới tính và phân bố khơng hợp lý giữa các nhóm tuổi
trong đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế. Tỷ lệ nam bình quân chiếm trên 65%, nữ
chỉ có khoảng 34%. Tỷ lệ nam chiếm cao nhất ở Bộ Thương mại (81%) và tỷ lệ
nữ chiếm đông nhất là ở Ngân hàng Nhà nước (48%) 8. Trong các cơ quan có
tình trạng mất cân đối nghiêm trọng giữa lớp cán bộ trẻ với lớp cán bộ lớn tuổi,
số lượng cán bộ trong từng nhóm tuổi kế tiếp nhau không đồng đều nên dễ dẫn
đến sự hụt hẫng về cán bộ quản lý kinh tế trong tương lai. Nếu trong vòng hơn
chục năm nữa số cán bộ cốt cán lớn tuổi và dày dạn kinh nghiệm này về nghỉ
hưu thì lớp cán bộ trẻ khó có thể đảm đương nổi những công việc quản lý kinh
tế trong tương lai.

II. THỰC TRẠNG CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO VÀ BỒI
DƯỠNG CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ.

1. Từ phía các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế.
Việc xây dựng chiến lược đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế tuy đã
đựơc Đảng, Nhà nước và các cơ quan có nhu cầu đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản
lý kinh tế quan tâm tới nhưng vẫn chưa đúng mức nên vẫn chưa xây dựng được
chiến lược đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế một cách hợp lý. Chưa có


sự kiểm sốt, đánh giá một cách đầy đủ, tồn diện về công tác đào tạo và bồi dưỡng
cán bộ quản lý kinh tế và về đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế nên chưa có sơ sở tốt để
lập kế hoạch đào rạo va bồi dưỡng. Công tác lập chiến lược đào tạo và bồi dưỡng
chưa gắn với thực trạng đối tượng cán bộ và yêu cầu đối với từng cán bộ, do đó
trong chiến lược chưa có sự quan tâm đồng bộ tới tất cả các ngành, các vùng, các
lĩnh vực phát triển kinh tế; vẫn tập trung chủ yếu vào việc đào tạo cán bộ quản lý
kinh tế cho các vùng đã đủ, thậm chí thừa cán bộ quản lý kinh tế, chất lượng khá
cao; còn các vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn là các vùng rất thiếu cán bộ
quản lý kinh tế thì các cán bộ quản lý kinh tế ở đó lại không được đầu tư đào tạo và

bồi dưỡng. Chiến lược đào tạo và bồi dưỡng chưa đảm bảo được sự chuyển tiếp
liên tục và vững vàng giữa các thế hệ cán bộ quản lý kinh tế.
Nhận thức của các cơ quan sử dụng cán bộ cán bộ quản lý kinh tế và của bản
thân các cán bộ đó về vai trò của việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng
cán bộ quản lý kinh tế đã có nhiều chuyển biến tích cực nhưng vẫn chưa có sự
thống nhất. Các cơ quan nhiều khi cử cán bộ đi đào tạo là chỉ lấy lệ nhằm nâng tỷ
lệ cán bộ của mình đã qua đào tạo lên để chạy theo số lượng, chạy theo thành tích
chứ khơng có sự kiểm tra, giám sát và quản lý đối với các cán bộ quản lý kinh tế
được cử đi học nên việc đào tạo và bồi dưỡng gần như được thả nổi và khơng được
coi trọng. Cịn bản thân các cán bộ quản lý kinh tế thì chỉ coi đây là một bước đệm
cho sự thăng tiến của mình mà chưa nhận thức được rằng việc đào tạo và bồi dưỡng
là cơ hội nâng cao trình độ và năng lực chuyên mơn, mở rộng hiểu biết, tích luỹ
thêm kinh nghiệm của mình; giúp cho bản thân mình có thể thích ứng với những
biến đổi của môi trường quản lý trong tương lai một cách dễ dàng hơn và có thể
giải quyết các cơng việc khó khăn mà mình gặp phải trong q trình quản lý tốt
hơn. Điều đó là do cơng tác tổ chức tuyên truyền, giáo dục về tầm quan trọng của
việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cho các cán bộ của mình trong các
cơ quan, đơn vị sử dụng vẫn chưa được coi trọng và quan tâm đúng mức.
Chế độ đãi ngộ đối với các cán bộ quản lý kinh tế trong quá trình đào tạo và sau
khi được đào tạo và bồi dưỡng đã được cải thiện nhiều nhưng vẫn chưa thoả đáng
để khuyến khích đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế khơng ngừng học tập, nâng cao
trình độ. Nhiều cán bộ quản lý kinh tế lúc đi học thì phải tự lo kinh phí, sau khi đi
học về thì bị mất vị trí cơng tác ban đầu và bị chuyển sang vị trí cơng tác mới
khơng thích hợp, thậm chí là bị mất việc làm.
Việc quản lý công tác đào tạo và bồi dưỡng của các cơ quan sử dụng cán bộ
quản lý kinh tế và các cơ sở đào tạo đã chặt chẽ hơn trước nhưng vẫn còn chưa hợp
lý, khoa học, toàn diện và thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan đó với nhau.
Các cơ quan này vẫn chưa tiến hành quản lý trên tất cả các khâu của quá trình đào
tạo và bồi dưỡng; các văn bản tạo hành lang pháp lý cho hoạt động đào tạo và bồi
dưỡng hiện nay rất thiếu và chất lượng không cao, nội dung văn bản chồng chéo

dẫn đến việc thi hành không đồng bộ, không thống nhất; đội ngũ cán bộ quản lý


đào tạo, bồi dưỡng không được đào tạo một cách cơ bản, thiếu kiến thức và kinh
nghiệm.
2. Từ phía các cơ sở tổ chức đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Nguyên nhân của các thực trạng về chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ
quản lý kinh tế ở nước ta hiện nay không phải chỉ ở phía các cơ quan đơn vị sử
dụng cán bộ quản lý kinh tế mà nó cịn do chính các cơ sở thực hiện việc đào tạo và
bồi dưỡng.
Về hệ thống các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đến nay đã
được mở rộng và phát triển khá nhanh. Quy mô đào tạo của các trường đã được mở
rộng ra rất nhiều so với trước, việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế
được tiến hành ở hầu hết các trung tâm hoặc các trường đào tạo và bồi dưỡng cán
bộ của trung ương, tỉnh, thành phố trong cả nước...Việc mở rộng các cơ sở đào tạo
và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế như vậy đa tạo điều kiện cho nhiều người được
tham gia học tập, và cũng nhanh chóng tạo cho đất nước một đội ngũ cán bộ quản
lý kinh tế đơng đảo. Tuy nhiên, cũng có những mặt không tốt như là việc mở rộng
một cách ồ ạt thiếu sự quy hoạch nên quy mô của các trường đó chưa ngang tầm
với các nước trên thế giới, trong đó quan trọng nhất là khó có thể đảm bảo được
chất lượng của các cán bộ quản lý kinh tế được đào tạo ra.
Trong những năm vừa qua cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ công tác đào tạo và
bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đã có sự đổi mới và nâng cấp phục vụ tốt hơn cho
công tác giảng dạy và học tập: các phòng ban, nơi làm việc của giảng viên, các
giảng đường phục vụ cho việc học tập của sinh viên, hệ thống thư viện, hệ thống
máy tính, hệ thống ký túc xá cho sinh viên...đã được đầu tư nâng cấp rất nhiều so
với trước. Nhưng nhìn một cách tổng quát và so với quy mô của các trường đào tạo
và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế trong khu vực thì cơ sở vật chất phục vụ cơng
tác giảng dạy và học tập vẫn còn lạc hậu và thiếu nhiều: quy mơ của các trường đó
khơng tăng kịp với tăng nhu cầu đào tạo của các cán bộ quản lý kinh tế: Chỗ làm

việc cho giáo viên và giảng đường học tập cho học viên còn thiếu và yếu, vẫn cịn
tình trạng các giáo viên phải làm việc ở nhà, học viên phải học ba ca....Hệ thống
thư viện vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu đọc sách và nghiên cứu của giáo viên học
viên, vốn đầu tư cho thư viện mua sách vẫn cịn ít. Các phương tiện để học tập của
học viên còn thiếu và lạc hậu.
Đội ngũ giáo viên thực hiện công tác giảng dạy ở các cơ sở đào tạo và bồi
dưỡng không ngừng trưởng thành về cả số lượng và chất lượng. Đội ngũ giáo viên
này không chỉ được bồi dưỡng các kiến thức mới về kinh tế thị trường, về những
kiến thức thực tế trong hoạt động kinh tế của nước ta mà còn được bồi dưỡng thêm
về ngoại ngữ và sử dụng máy vi tính, nhiều giáo viên đã có thể giảng dạy hồn toàn
bằng tiếng Anh...Bên cạnh những mặt trưởng thành này, hiện tại đội ngũ giáo viên
vẫn còn rất nhiều bất cập: mặc dù quy mô đào tạo của các trường tăng lên nhưng số
lượng giáo viên của các cơ sở đào tạo thì hầu như khơng tăng lên do biên chế bị


đóng băng, chậm được bổ sung hàng năm; cơ cấu của đội ngũ giáo viên không hợp
lý nếu ngay bây giờ các cơ quan chức năng khơng có một chính sách bổ sung, đào
tạo kịp thời sẽ gây ra sự hẫng hụt về đội ngũ giáo viên trong những năm tới. Trình
độ ngoại ngữ và tin học của giáo viên vẫn chưa thực sự cao, số giáo viên có thể
giảng dạy trực tiếp bằng ngoại ngữ chưa nhiều. Các cán bộ, giảng viên vẫn chưa
tồn tâm tồn ý với cơng tác giảng dạy do các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng vẫn chưa
xây dựng được những chính sách đãi ngộ thoả đáng cho họ.
Nội dung, chương trình và phương thức đào tạo đã có nhiều cải tiến. Danh mục
ngành và chuyên ngành đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đã được
nghiên cứu sửa đổi rất nhiều để phù hợp với yêu cầu của cơ chế kinh tế mới của
nước ta trong giai đoạn hiện nay. Các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý
kinh tế cũng đã tiến hành đổi mới cơ cấu kiến thức và nội dung đào tạo để đảm bảo
sự phù hợp với những đòi hỏi của nền kinh tế thị trường hiện nay, thay thế các kiến
thức của nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung bằng kiến thức của nền kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Hầu hết các môn học đều đã được xây dựng

hệ thống giáo trình phục vụ cho việc giảng dạy của giáo viên và học tập, nghiên
cứu của học viên. Các phương thức đào tạo và bồi dưỡng ngày càng đa dạng và
linh hoạt như đào tạo và bồi dưỡng tập trung, mở rộng tập trung, từ xa, không chính
quy...Tuy nhiên trong cơ cấu, nội dung và phương thức đào tạo vẫn cịn có những
tồn tại mà chúng ta cần phải tập trung giải quyết ngay nếu muốn nâng cao chất
lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế hiện nay. Đó là trong q trình
đào tạo và bồi dưỡng số mơn học cịn q nhiều, thời gian học mỗi mơn lại ít nên
học viên khơng thể hiểu một cách sâu sắc được các vấn đề lớn về mặt khoa học;
giữa các mơn học có sự trùng lặp khá lớn gây lãng phí tiền bạc và thời gian; một
điều đáng nói nữa ở đây là tính Việt Nam trong các giáo trình cịn rất hạn chế do
phần lớn các giáo trình giảng dạy đều được dịch từ tiếng nước ngoài sang và được
sửa đổi, bổ sung một chút ít. Nội dung và chương trình giảng dạy cịn q nặng về
lý thuyết, ít quan tâm đến việc rèn luyện khả năng thực hành cho học viên, nhất là
việc thực hành các kỹ năng phân tích, đánh giá các hiện tượng kinh tế, sử dụng các
công cụ và phương tiện hiện đại trong quản lý kinh tế...
3. Từ phía nhà nước.
Ảnh hưởng tới chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế khơng
chỉ có các yếu tố thuộc về phía các cơ quan đơn vị có nhu cầu sử dụng cán bộ quản
lý kinh tế, hay các yếu tố thuộc về phía các cơ sở thực hiện đào tạo và bồi dưỡng
cán bộ quản lý kinh tế, mà bên cạnh đó cịn có các yếu tố thuộc về phía Nhà nước.
Trong thời gian gần đây, Đảng và Nhà nước đã có sự quan tâm hơn tới công tác
đào tạo và bồi dưỡng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế nhưng sự quan
tâm đó vẫn chưa tương xứng với vai trị của nó trong điều kiện nước ta hiện nay.
Điều đó được thể hiện: