Công tác cán bộ của đảng trong quân đội thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước

Công tác cán bộ của đảng trong quân đội thời kỳ đẩy
mạnh cơng nghiệp hố - hiện đại hố đất nước
----------------------------------------

Vấn đề cán bộ và công tác cán bộ bao giờ cũng giữ vị trí
đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp cách mạng của Đảng,
trong xây dựng Đảng và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, là
nội dung quan trọng hàng đầu của công tác tổ chức; bất cứ
thời kỳ nào, giai đoạn nào của sự nghiệp cách mạng, cán bộ
cũng là vấn đề nổi lên hàng đầu. Nó chẳng những có ý nghĩa
quyết định đối với cơng tác xây dựng Đảng mà cịn có ý nghĩa
quyết định đối với cả sự thành bại của cuộc đấu tranh cách
mạng.
Thực tiễn quá trình xây dựng, trưởng thành, chiến đấu và
chiến thắng của quân đội ta đã chứng minh vai trò to lớn của
đội ngũ cán bộ và tầm quan trọng đặc biệt của công tác cán
bộ, cả trong thời kỳ chiến tranh cách mạng cũng như trong sự
nghiệp đổi mới đất nước. Đảng muốn lãnh đạo cách mạng
phải có đường lối chính trị đúng đắn. Nhưng để xây dựng được
đường lối và làm cho đường lối đó trở thành hiện thực sinh
động trong cuộc sống thì nhất thiết phải có một đội ngũ cán
bộ vững vàng, đủ sức giúp Đảng hoạch định đường lối và tổ
chức thực hiện thắng lợi đường lối. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã
từng nói: “Cán bộ là cái gốc của một công việc” 1 và “Muôn
việc thành công hoặc thất bại, đều do cán bộ tốt hoặc kém” 2.

11
22

Hồ Chí Minh, Tồn tập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p, Tập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p 4, Nxb Sự thập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478t, H 1984, tr 478
Sđd, tr 492.

2
Đối với quân đội, phẩm chất, trình độ, năng lực của
người cán bộ, chất lượng đội ngũ cán bộ lại càng có ý nghĩa
quan trọng. Bởi cơng tác cán bộ của Đảng trong quân đội luôn
gắn liền với việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với
Quân đội nhân dân Việt Nam.
Thực tiễn hoạt động xây dựng và lãnh đạo của Đảng,
hoạt động xây dựng, chiến đấu, trưởng thành và chiến thắng
của quân đội ta đã chứng minh vai trò to lớn của đội ngũ cán
bộ và tầm quan trọng đặc biệt của công tác cán bộ cả trong
thời kỳ chiến tranh cách mạng cũng như trong sự nghiệp đổi
mới đất nước.
Bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện
đại hoá, nhiệm vụ của cách mạng, nhiệm vụ xây dựng qn
đội có sự phát triển tồn diện. Đồng thời, sự tác động nhiều
mặt, nhiều chiều, nhiều cấp độ của tình hình thế giới và khu
vực, của mặt trái cơ chế kinh tế thị trường, sự chống phá
quyết liệt của các thế lực thù địch và cả những yếu kém, bất
cập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p của công tác cán bộ thời gian qua đang đặt ra cho công
tác cán bộ của Đảng trong quân đội nhiều vấn đề mới rất cấp
bách.
1. Một số vấn đề về công tác cán bộ trong quân
đội thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố.
1.1. Vai trị của cán bộ và công tác cán bộ
Chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm
của Đảng Cộng sản Việt Nam và những bài học thực tiễn cách
mạng, thực tiễn xây dựng quân đội về chính trị đã chứng
minh: cán bộ là nhân tố quan trọng quyết định sự thành bại

3
của cách mạng, gắn liền với vập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478n mệnh của Đảng, của đất
nước, chế độ và quân đội; công tác cán bộ là khâu then chốt
trong công tác xây dựng Đảng. Vai trò của cán bộ được thể
hiện ở việc xây dựng đường lối, tổ chức thực hiện đường lối,
xây dựng tổ chức, thúc đẩy phong trào cách mạng; thể hiện
trong mối quan hệ giữa cán bộ với đường lối chính trị, với tổ
chức, với nhiệm vụ chính trị, với quần chúng...
Cán bộ vừa là sản phẩm của đường lối chính trị, vừa
là người xây dựng đường lối, bảo vệ, giữ vững, phát triển
đường lối của Đảng. Đường lối chính trị đúng đắn là cơ sở,
phương hướng để xây dựng đội ngũ cán bộ ngang tầm nhiệm
vụ. Đường lối chính trị quyết định đường lối cán bộ, quyết
định phương hướng lựa chọn, bố trí, đề bạt, bổ nhiệm, quyết
định nội dung đào tạo bồi dưỡng cán bộ. Ngược lại, có đội ngũ
cán bộ tốt, vững mạnh, trong sạch, vừa trung thành, tập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478n tuỵ
với Đảng, vừa có kiến thức, năng lực tổ chức thực hiện đường
lối giỏi, có kinh nghiệm lãnh đạo và vững vàng trong mọi tình
huống cách mạng thì Đảng mới lãnh đạo cách mạng thành
công.
Cán bộ không chỉ là người tham gia đề ra đường lối
và trực tiếp tổ chức thực hiện thắng lợi đường lối, mà cịn góp
phần phát triển và hoàn chỉnh đường lối ngày một đúng đắn
hơn, phù hợp hơn với tình hình, đặc điểm và nhiệm vụ của
cách mạng qua các giai đoạn lịch sử. Vai trò đó thể hiện ở
chỗ, một mặt thơng qua việc tổ chức thực hiện của cán bộ để
khẳng định sự đúng đắn, sáng tạo của đường lối chung, của
các chủ trương, chính sách lớn của Đảng; mặt khác cũng phát

hiện và phản ánh những mặt hạn chế, thiếu sót, những chỗ


4
chưa phù hợp của đường lối chính sách để Đảng kịp thời bổ
sung, sửa đổi, phát triển, làm cho đường lối của Đảng ngày
càng phù hợp với quy luập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478t khách quan và thực tiễn cuộc sống.
Cán bộ là thành viên, là lực lượng nòng cốt của tổ
chức. Sức mạnh của tổ chức trước hết là do sức mạnh tổng
hợp của đội ngũ cán bộ trong tổ chức tạo nên. Sự hình thành
năng lực của tổ chức thơng qua hoạt động tích cực, sáng tạo
của từng người cán bộ cụ thể, nhưng lại gắn bó với nhau trong
một tập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p thể, một tổ chức nhất định, theo những nguyên tắc tổ
chức và hoạt động nhất định. Mối quan hệ biện chứng thể
hiện ở chỗ, đội ngũ cán bộ mạnh thì tổ chức mới mạnh, mới
hồn thành được nhiệm vụ chính trị của mình; đồng thời đến
lượt nó, tổ chức mạnh thì mới có thể xây dựng được đội ngũ
cán bộ mạnh. Điều này có ý nghĩa cực kỳ quan trọng trong
công tác cán bộ của Đảng trong mọi thời kỳ cách mạng.
Cán bộ là người tổ chức thực hiện các nhiệm vụ,
thúc đẩy phong trào cách mạng. Bàn về vai trò quan trọng
của cán bộ - những đại biểu tiên tiến nhất trong quần chúngV.I.Lê nin viết: “Trong lịch sử, chưa hề có một giai cấp nào
giành được quyền thống trị nếu nó khơng đào tạo ra được
trong hành ngũ của mình những lãnh tụ chính trị, những đại
biểu tiền phong có đủ khả năng tổ chức và lãnh đạo phong
trào”3. Tư tưởng đó đã khẳng định cán bộ là người tổ chức
phong trào cách mạng của quần chúng, là người lãnh đạo
quần chúng thực hiện các nhiệm vụ, có vai trị trực tiếp quyết
định thành công hay thất bại của phong trào, đặc biệt là
người đứng đầu.

33

V.I.Lê nin, Toàn tập,n tập,p, Nxb tiến bộ, Mátxcơva, 1974, tập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p 4, tr. 473.


5
Tác động của cán bộ đối với việc thực hiện nhiệm vụ, đối
với phong trào thường theo hai xu hướng chủ yếu: hoặc là
thúc đẩy phong trào tiến lên, hặc kìm hãm phong trào, cả hai
trường hợp này đều tuỳ thuộc phần lớn vào phẩm chất, năng
lực, vào chất lượng của cán bộ. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ
rõ: Cán bộ là cái dây chuyền của bộ máy. Nếu dây chuyền
khơng tốt, khơng chạy thì động cơ dù tốt, dù chạy, toàn bộ
máy cũng tê liệt. Cán bộ là những người đem chính sách của
Đảng, của Chính phủ tuyên truyền cho nhân dân, tổ chức thi
hành trong nhân dân, đồng thời nắm bắt thực tiễn, hiểu rõ
nhân dân, đem tình hình đó báo cáo cho Đảng. Vì vập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478y, nếu
cán bộ dở, thì chính sách hay cũng khơng thể có tác dụng
trong thực tiễn; Đảng có quyết tâm, quần chúng có nhiệt tình
nhưng Đảng cũng khơng nắm chắc được quần chúng; mối
quan hệ giữa Đảng với quần chúng cũng khó bền chặt.
Kinh nghiệm thực tiễn đã cho thấy: Một phong trào cách
mạng mà có đội ngũ cán bộ mạnh, với người chủ trì tài giỏi,
có kiến thức sâu rộng, dày dạn kinh nghiệm, biết nhìn xa
trơng rộng, nhạy cảm với cái mới, biết kết hợp trí tuệ của tập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p
thể với khả năng quyết đoán sáng suốt của cá nhân trên cơ sở
nắm vững tình hình, thì nhất định khơi dập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478y được nhiệt tình
cách mạng của quần chúng, phát động được phong trào cách
mạng và đưa phong trào đến thắng lợi. Như vập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478y, quần chúng
là động lực cơ bản của cách mạng và cán bộ chính là đại biểu

của quần chúng, hướng dẫn, tổ chức và giữ vai trò đầu tàu
thức đẩy phong trào, thúc đẩy việc thực hiện thắng lợi nhiệm
vụ.


6
Khẳng định đúng đắn vai trị của cán bộ có ý nghĩa rất
quan trọng. Trên cơ sở đó mà có nhập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478n thức đúng, đặc biệt coi
trọng công tác cán bộ; giải quyết tốt các yêu cầu của công tác
cán bộ, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng. Đồng thời,
trong quá trình xem xét và giải quyết các vấn đề cán bộ cần
luôn gắn chặt và xuất phát từ đường lối, nhiệm vụ chính trị,
đường lối, nhiệm vụ tổ chức của Đảng và phong trào cách
mạng của quần chúng. Có như thế, cơng tác cán bộ mới có
mục tiêu, phương hướng, nội dung, hình thức, biện pháp cơng
tác khoa học, có sức sống và hiệu quả cao. Đặc biệt, nhiệm vụ
bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện
đại hoá đang đặt ra yêu cầu cao và cấp bách đối với đội ngũ
cán bộ quân đội cả về số lượng, chất lượng; đòi hỏi cao đối với
vai trị của cơng tác cán bộ trong qn đội.
Cơng tác cán bộ là một nội dung quan trọng hàng đầu
của cơng tác tổ chức. Do đó, làm tốt cơng tác cán bộ cũng có
nghĩa là góp phần chủ yếu vào việc xây dựng tổ chức vững
mạnh, trong sạch. Xuất phát từ vị trí đó, cơng tác cán bộ của
Đảng bao giờ cũng có tầm quan trọng bập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478c nhất sau khi Đảng
đã xác định được đường lối chính trị đúng đắn.
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ V đã xác định: “sự chính
xác của đường lối, chính sách và thành cơng của việc thực
hiện đường lối, chính sách ấy đều tuỳ thuộc cuối cùng ở chất
lượng của công tác cán bộ” 4. Công tác cán bộ nhằm bảo đảm

thực hiện thắng lợi đường lối, nhiệm vụ chính trị của Đảng
trong từng giai đoạn cách mạng. Đường lối của Đảng là kết
quả của quá trình nhập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478n thức lý luập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478n chủ nghĩa Mác - Lê nin
Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ Vn kiện Đại hội Đảng lần thứ Vn Đại hội Đảng lần thứ Vi hội Đảng lần thứ Vi Đảng lần thứ Vng lần thứ Vn thứ V V, Nxb Sự thập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478t, Hà Nội, 1982, tập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p 3, tr.
110.
44


7
kết hợp với tình hình thực tiễn cách mạng Việt Nam. Nhưng
đường lối mới dừng lại ở ý chí, nguyện vọng, ước muốn của
Đảng, của dân. Đường lối đó muốn thành hiện thực thì phải
trải qua nhiều khâu, nhiều việc, phải có vai trị của nhiều lực
lượng. Cơng tác cán bộ chính là để xây dựng một đội ngũ cán
bộ, lực lượng “gốc”, giữ vai trò nòng cốt tổ chức thực hiện
đường lối và bảo đảm cho đường lối đó thắng lợi. Khơng có
cơng tác cán bộ hoặc cơng tác cán bộ khơng có kết quả thì
Đảng khơng thực hiện được sự lãnh đạo của mình đối với tồn
xã hội, đường lối của đảng chỉ dừng lại ở lý luập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478n mà thơi.
Vai trị của cơng tác cán bộ cịn thể hiện ở chỗ, cơng tác
cán bộ góp phần xây dựng tổ chức vững mạnh. Việc bố trí,
sắp xếp, sử dụng cán bộ đúng sẽ phát huy tối đa tài năng, sức
sáng tạo của cán bộ, phát huy cao độ được sức mạnh của tổ
chức. Cơng tác cán bộ có nhiệm vụ xây dựng lực lượng và
chuẩn bị lực lượng lãnh đạo cho đảng, vừa đáp ứng yêu cầu
nghiệm vụ trước mắt vừa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ phát
triển lâu dài, bảo đảm cho sự lãnh đạo của Đảng được liên
tục, thường xuyên, trên tất cả các lĩnh vực hoạt động, qua các
giai đoạn cách mạng.
Là một bộ phập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478n quan trọng trong chiến lược con người

của Đảng, cơng tác cán bộ góp phần phát hiện và đào tạo các
nhân tài cho cách mạng, cho đất nước. Chỉ có làm tốt cơng
tác cán bộ, mới có thể tìm ra được nhiều nhân tài ngoài Đảng
và nhiều quần chúng ưu tú để phát triển họ thành những cán
bộ lãnh đạo giỏi. Đặc biệt đối với người đứng đầu, người chủ
trì một tổ chức, một đơn vị thì vấn đề lựa chọn, bồi dưỡng và
xây dựng càng phải cơng phu, có kế hoạch và quy trình chặt


8
chẽ. Bởi vì: “Nhân tài khơng phải là sản phẩm tự phát, mà
phải được phát hiện và bồi dưỡng công phu. Nhiều tài năng có
thể mai một nếu khơng được phát hiện và sử dụng đúng chỗ,
đúng lúc”5.
Tóm lại, đội ngũ cán bộ và công tác cán bộ của Đảng có
vị trí và tầm quan trọng đặc biệt trong việc thực hiện thắng lợi
đường lối của Đảng và trong công tác xây dựng Đảng. Cho
nên trong quá trình lãnh đạo của mình, các tổ chức đảng nói
chung và trong qn đội nói riêng cần phải coi trọng cơng tác
cán bộ, phải quan tâm đến việc xây dựng cán bộ, coi công tác
này là khâu then chốt để giải quyết mọi nhiệm vụ và công tác
khác.
1.2. Quan điểm, nội dung, nhiệm vụ của công tác
cán bộ trong quân đội thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp
hố, hiện đại hố
* Những quan điểm cơ bảng lần thứ Vn về công tác cán bội Đảng lần thứ V của Đảng lần thứ Vng
trong quân đội Đảng lần thứ Vi hiện Đại hội Đảng lần thứ Vn nay.
Nghị quyết 94 của Đảng uỷ Quân sự trung ương đã xác
định năm quan điểm cơ bản về công tác cán bộ trong quân
đội:

Một là, Công tác cán bộ phải xuất phát từ đường lối
chính trị, đường lối quân sự của Đảng trong thời kỳ mới.
Đường lối chính trị bao giờ cũng quyết định đường lối tổ chức
và cán bộ. Công tác cán bộ phải luôn bám sát nhiệm vụ chính
trị, xuất phát từ nhiệm vụ chính trị và phục vụ nhiệm vụ chính
trị. Trên cơ sở quán triệt đường lối chính trị, đường lối qn
sự, cơng tác cán bộ trong qn đội phải có tầm nhìn xa, đón
55

Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ Vn kiện Đại hội Đảng lần thứ Vn Đại hội Đảng lần thứ Vi hội Đảng lần thứ Vi Đại hội Đảng lần thứ Vi biểu toàn tập,n quốc lần thứ VIc lần thứ Vn thứ V VI, Nxb ST, H. 1987, tr. 134.


9
trước sự phát triển và có kế hoạch, bước đi phù hợp, chủ động
xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời
kỳ mới là xây dựng quân đội nhân dân cách mạng, chính quy,
tinh nhuệ, từng bước hiện đại, lấy xây dựng chính trị làm cơ
sở; xây dựng nền quốc phịng tồn dân vững mạnh, bảo vệ
vững chắc Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế
độ, nhân dân và sự nghiệp đổi mới; ổn định chính trị để thực
hiện thắng lợi sự nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất
nước.
Hai là, quán triệt quan điểm giai cấp công nhân, phát
huy truyền thống yêu nước và đoàn kết dân tộc. Giữ vững và
tăng cường bản chất giai cấp công nhân là vấn đề thuộc bản
chất của Đảng Cộng sản, nó phải được qn triệt trong tồn
bộ cơng tác xây dựng Đảng, trước hết là trong công tác cán
bộ. Sức mạnh của Đảng ta, của dân tộc, của độ ngũ cán bộ là
có sự kết hợp nhuần nhuyễn hệ tư tưởng tiên tiến của giai cấp
cơng nhân với khí phách, tinh hoa, truyền thống u nước và

đồn kết dân tộc. Vì vập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478y công tác cán bộ trong quân đội phải
thường xuyên chăm lo giáo dục, bồi dưỡng giữ vững và tăng
cường bản chất giai cấp công nhân cho cho đội ngũ cán bộ
quân đội, phát huy truyền thống dựng nước và giữ nước của
dân tộc, truyền thống quyết chiến, quyết thắng của quân đội.
Kế thừa bản chất truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ”, sự đồn kết
thống nhất, gắn bó cán binh, đồn kết qn dân, xây dựng
đội ngũ cán bộ quân đội làm lực lượng nòng cốt truyên truyền
vập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478n động quần chúng nhân dân thực hiện đường lối, chủ
trương, chính sách của Đảng và pháp luập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478t Nhà nước.


10
Ba là, gắn việc xây dựng đội ngũ cán bộ với xây dựng tổ
chức và đổi mới cơ chế, chính sách. Xây dựng đội ngũ cán bộ
và xây dựng tổ chức, đổi mới cơ chế chính sách, phương thức,
lề lối làm việc của tổ chức có quan hệ chặt chẽ, tác động lẫn
nhau. Việc xây dựng đội ngũ cán bộ, quy hoạch, đào tạo, bố
trí, sử dụng cán bộ phải gắn với yêu cầu, nội dung xây dựng
tổ chức, đổi mới cơ chế, chính sách. Chính việc đổi mới cơ
chế, chính sách, nhất là chính sách cán bộ có ý nghĩa tác
động trực tiếp đến việc xây dựng đội ngũ cán bộ, tạo điều
kiện cho cán bộ phát huy cao năng lực của mình.
Gắn việc xây dựng đội ngũ cán bộ với xây dựng tổ chức
và đổi mới cơ chế chính sách trong qn đội là khơng ngừng
tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với quân đội; kết hợp
chặt chẽ xây dựng đội ngũ cán bộ với xây dựng đội ngũ đảng
viên, xây dựng tổ chức đảng; gắn quy hoạch đội ngũ cán bộ
chủ trì với kiện tồn cấp uỷ, nguồn vào đội ngũ cán bộ với
phát triển đội ngũ đảng viên. Xây dựng và thực hiện quy

hoạch cán bộ phải trên cơ sở quy hoạch tổ chức lực lượng,
biên chế; bố trí cán bộ phải xác định rõ chức năng, nhiệm vụ,
khơng vì cán bộ mà lập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p ra tổ chức. Thường xuyên gắn việc
xây dựng đội ngũ cán bộ với đổi mới cơ chế, chính sách đối
với quân đội.
Bốn là, thông qua hoạt động thực tiễn để tuyển chọn,
giáo dục rèn luyện cán bộ. Nghị quyết Hội nghị lần thứ 3 Ban
Chấp hành Trung ương khoá VIII đã chỉ rõ: trong thời kỳ cơng
nghiệp hố, hiện đại hố, trên cơ sở phát triển sự nghiệp giáo
dục đào tạo, nâng cao dân trí để xây dựng đội ngũ cán bộ một
cách cơ bản, chính quy, có hệ thống; đồng thời thông qua


11
hoạt độg thực tiễn để giáo dục, rèn luyện, đào tạo, đánh giá,
sàng lọc, tuyển chọn cán bộ. Không đánh giá, sử dụng cán bộ
một cách cảm tính, chủ quan. Mọi phẩm giá và bằng cấp,
danh hiệu và chức vụ, tài năng và cống hiến đều phải được
kiểm nghiệm qua hoạt động thực tiễn, phải dựa vào quần
chúng nhân dân để phát hiện, kiểm tra và giám sát cán bộ,
phải lấy hiệu quả cơng tác và đóng góp thực tế làm thước đo
phẩm chất và năng lực cán bộ.
Trong quân đội, cùng với việc đào tạo cơ bản tại nhà
trường, phải đặc biệt chú trọng đưa cán bộ vào thực tiễn hoạt
động lãnh đạo, chỉ huy, quản lý bộ đội, huấn luyện, sẵn sàng
chiến đấu, sản xuất; thơng qua đó để đánh giá, tuyển chọn,
giáo dục, rèn luyện, bồi dưỡng cán bộ, phát triển tài năng
quân sự.
Năm là, Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và
quản lý đội ngũ cán bộ theo nguyên tắc tập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p trung dân chủ. Là

Đảng cầm quyền, Đảng phải trực tiếp nắm vấn đề cán bộ, từ
việc hoạch định ra đường lối, chính sách cán bộ đến việc
quyết định bố trí cán bộ lãnh đạo chủ chốt trong các cơ quan,
tổ chức, trên mọi lĩnh vực đời sống xã hội; thông qua các tổ
chức đảng để thực hiện đường lối, chính sách cán bộ. Đảng
phân công, phân cấp quản lý cán bộ cho các cấp và các tổ
chức đảng, đồng thời thường xuyên kiểm tra việc thực hiện
công tác cán bộ của các cấp, coi đây là một trong những việc
quan trọng bập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478c nhất của công tác lãnh đạo.
Quan điểm này đòi hỏi các cấp uỷ đảng trong quân đội
phải thường xuyên trực tiếp chăm lo công tác quản lý cán bộ;
tuân thủ nghiên ngặt nguyên tắc tập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p trung dân chủ và các


12
nguyên tắc về công tác cán bộ. Mọi quyết định về nhân sự
cán bộ nhất thiết phải do cấp uỷ có thẩm quyền quyết định
theo đa số. Phát huy đầy đủ trách nhiệm của cơ quan chức
năng làm tham mưu cho cấp uỷ về công tác cán bộ và trách
nhiệm của các tổ chức các cấp tham gia xây dựng đội ngũ cán
bộ.
* Nội Đảng lần thứ Vi dung của công tác cán bội Đảng lần thứ V.
Nội dung công tác cán bộ bao gồm nhiều khâu, nhiều
mặt: xây dựng và thực hiện quy hoạch, tuyển lựa, đào tạo bồi
dượng, quản lý, bố trí sử dụng và thực hiện cơng tác chính
sách.
Xây dựng quy hoạch là khâu trung tâm của tồn bộ cơng
tác cán bộ, nhằm làm cho cơng tác cán bộ đi vào nề nếp, chủ
động, có tầm nhìn xa; là nhiệm vụ rất cơ bản và có ý nghĩa
chiến lược. Làm tốt cơng tác quy hoạch góp phần vào việc

định hướng đúng mục tiêu cho đội ngũ cán bộ, làm cơ sở cho
việc lập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p kế hoạch từng thời gian. Xây dựng quy hoạch phải
căn cứ vào nhiệm vụ chính trị của quân đội, của đơn vị và
những dự báo tình hình phát triển có liên quan; vào quy mơ,
cơ cấu tổ chức, biên chế đội ngũ cán bộ, trang bị vũ khí kỹ
thuập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478t của quân đội trước mắt và lâu dài; vào cơ chế chỉ huy,
lãnh đạo trong quân đội, tiêu chuẩn cán bộ và thực trạng tình
hình đội ngũ cán bộ.
Xây dựng quy hoạch độ ngũ cán bộ, với tầm nhìn xa, đón
trước sự phát triển và có bước đi phù hợp, chủ động đáp ứng
yêu cầu nhiệm vụ trong mọi tình huống là một bài học quan
trọng của công tác cán bộ.


13
Trong thời kỳ mới, cần thực hiện tốt các nội dung quy
hoạch bao gồm quy hoạch tổng thể, quy hoạch chủ trì, quy
hoạch tạo nguồn, quy hoạch định hướng, phân hướng, quy
hoạch đào tạo và quy hoạch sử dụng. Trong đó, quy hoạch
tổng thể là những nội dung định hướng chung về xây dựng đội
ngũ cán bộ, có ý nghĩa rất quan trọng nhằm thực hiện các nội
dung định hướng dài hạn và định hướng trong từng thời kỳ,
chỉ ra được hướng vào, hướng ra và con đường hình thành
phát triển, định hướng cơ cấu chung, cơ cấu từng bộ phập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478n,
xác định rõ được chất lượng cần phải có của từng nhóm, loại
cán bộ.
Để thực hiện quy hoạch cán bộ chủ trì phải xây dựng
quy trình chặt chẽ, chủ động kiên quyết trong việc điều hành
thực hiện các kế hoạch đề ra với bước đi thích hợp. Thường
xuyên bám sát thực tiễn, kịp thời điều chỉnh, bổ sung quy

hoạch sát với sự phát triển của nhiệm vụ, của đội ngũ cán bộ
và của từng cán bộ. Cán bộ chủ trì phải trực tiếp bồi dưỡng
cán bộ dự bị thay thế mình và điều hành thực hiện quy hoạch
chung. Trong một năm phải có ít nhất một lần kiểm điểm, rà
sốt việc thực hiện quy hoạch của cấp mình và kiểm tra thực
hiện quy hoạch của cấp dưới. Trên cơ sở đó, kịp thời bổ sung,
điều chỉnh, phối hợp các cấp, các ngành có liên quan để bảo
đảm việc thực hiện đồng bộ trong một quy hoạch tổng thể,
tránh tuỳ tiện, khép kín trong từng đơn vị.
Đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện cán bộ là nhiệm vụ trung
tâm thường xuyên của công tác cán bộ. Chủ tịch Hồ Chí Minh
đã chỉ rõ: “Huấn luyện cán bộ là công việc gốc của Đảng” 6.
66

Hồ Chí Minh, Tồn tập,n tập,p, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995, tập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p 5, tr. 269.


14
Làm tốt việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ vừa giải quyết được cả
số lượng, vừa nâng cao được chất lượng đội ngũ cán bộ, đáp
ứng yêu cầu trước mắt và yêu cầu lâu dài ngày càng cao của
nhiệm vụ cách mạng và nhiệm vụ xây dựng quân đội.
Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, đào tạo, bồi dưỡng,
rèn luyện cán bộ trong quân đội cần quán triệt và thực hiện
mục tiêu, yêu cầu đã được xác định trong Nghị quyết 94 của
Đảng uỷ Quân sự Trung ương toàn diện về phẩm chất chính
trị, trình độ năng lực, phong cách, đạo đức, lối sống, năng lực
vập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478n động, tập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p hợp quần chúng và độ tuổi, sức khoẻ đáp ứng
yêu cầu nhiệm vụ.
Quy hoạch, đào tạo bồi dưỡng phải gắn chặt với công tác

quản lý và bố trí, sử dụng cán bộ và chính sách cán bộ. Quản
lý cán bộ là quá trình nghiên cứu, tìm hiểu, xem xét cán bộ,
nhằm đánh giá đúng cán bộ và đội ngũ cán bộ, làm cơ sở đề
ra chủ trương kế hoạch, biện pháp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ
được chính xác, thiết thực; bố trí sử dụng cán bộ đúng vị trí,
thích hợp và có hiệu quả.
Quản lý cán bộ phải toàn diện cả về số lượng và chất
lượng, quản lý từng con người và toàn thể độ ngũ; quản lý
từng loại cán bộ, từng cấp, từng ngành, từng đơn vị; quản lý
cả phẩm chất, năng lực, trình độ, sức khoẻ. Kết hợp quản lý
lịch sử chính trị với q trình hoạt động thực tiễn và sinh hoạt
của cán bộ tại đơn vị và nơi cư trú, nắm tình hình gia đình,
hập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478u phương và các mối quan hệ xã hội của cán bộ. Muốn
quản lý tốt cần tránh việc chỉ căn cứ vào hồ sơ mà phải kết
hợp sâu sát trong hoạt động và đời sống. Biết dựa vào chỉ
huy, các tổ chức các cấp và dựa vào quần chúng để quản lý


15
cán bộ. Xây dựng và thực hiện thành nền nếp chế độ cơng tác
quản lý cán bộ.
Bố trí, sử dụng cán bộ bao gồm việc điều động, sắp xếp,
bổ nhiệm, đề bạt cán bộ. Đây là một nội dung rất quan trọng
của cơng tác cán bộ. Bởi vì, việc bố trí, sử dụng cán bộ phản
ánh quan điểm, lập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p trường, phương châm, phương hướng,
nguyên tắc của Đảng trong công tác cán bộ; thể hiện tính
khoa học và nghệ thuập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478t trong công tác cán bộ.
Bố trí, sử dụng cán bộ phải căn cứ vào quy hoạch và yêu
cầu nhiệm vụ chính trị, yêu cầu nhiệm vụ công tác tổ chức để
thực hiện; phải từ việc đặt người chứ khơng thể vì người đặt

việc. Vì vập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478y, phải bám sát tiêu chuẩn cán bộ, tiêu chuẩn cụ
thể để sắp xếp đúng, tránh chủ quan, cá nhân, tuỳ tiện. Trong
đó, đặc biệt chú ý vị trí cán bộ chủ trì, cán bộ khoa học - kỹ
thuập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478t, cán bộ chun mơn.
Trong bố trí sử dụng cán bộ cần giải quyết tốt mối quan
hệ giữa nguyên tắc với hoàn cảnh cụ thể của bản thân cán
bộ; giữa quá trình lịch sử và năng lực hiện tại; giữa ý thức
trách nhiệm vì nhiệm vụ với cá tính, tính cách cá nhân cán bộ
sao cho việc giải quyết thấu lý, đạt tình.
Kết hợp tốt giữa cán bộ cũ và cán bộ mới, cán bộ lớn tuổi
với cán bộ còn trẻ tuổi, bảo đảm đội ngũ cán bộ quản lý có ba
độ tuổi và bảo đảm tính liên tục, tính kế thừa trong các cơ
quan lãnh đạo và đội ngũ cán bộ. Cần thực hiện tốt phương
châm có tuần tự, có nhảy vọt, có vào, có ra để phát hiện, bồi
dưỡng nhân tài và sàng lọc người chất lượng thấp. Bảo đảm
bố trí đúng người, đúng việc, đúng sở trường, đúng lúc. Kết


16
hợp giữa ổn định để chun mơn hố sâu với luân chuyển cán
bộ theo kế hoạch để nâng cao hiểu biết thực tiễn, rèn luyện
cán bộ, ngày càng nâng cao chất lượng cán bộ.
Cùng với quá trình thực hiện các nội dung trên, phải rất
coi trọng việc chăm sóc đời sống tinh thần, vập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478t chất cho cán
bộ và giúp và giúp dỡ hập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478u phương, gia đình cán bộ. Đây là nội
dung quan trọng trong hệ thống chính sách của Đảng đối với
quân đội. Chính sách cán bộ phải bảo đảm cơng bằng, khách
quan, trọng dụng nhân tài, thu hút và khuyến khích được
những người làm việc có hiệu quả; khắc phục hiện tượng phân
phối bình quân cũng như chênh lệch quá lớn về thu nhập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p giữa

các loại cán bộ. Quan tâm đúng mức đến chế độ đãi ngộ đối
với cán bộ cơ sở, cán bộ dân tộc ít người, cán bộ cơng tác ở
địa bàn vùng rừng núi, hải dảo, nơi có nhiều khó khăn, cán bộ
lão thành cách mạng, cán bộ có nhiều cơng lao dã nghỉ
hưu...Thể chế hố, tiêu chuẩn hố các chế độ chính sách cán
bộ của Đảng trong quân đội là một vấn đề thường xuyên và
cấp bách trong giai đoạn hiện nay nhằm thực hiện tốt chính
sách cán bộ.
Công tác cán bộ là một nội dung quan trọng của cơng
tác tổ chức. Vai trị của cơng tác cán bộ là góp phần tăng
cường sự lãnh dạo của Đảng, bảo đảm sự thắng lợi của đường
lối chính trị, đường lối quân sự và nhiệm vụ cách mạng. Trong
tình hình hiện nay, công tác cán bộ của Đảng trong quân đội
đang đứng trước những đòi hỏi cao và cấp bách. Muốn cho
cơng tác cán bộ trong qn đội có kết quả, chất lượng, các tổ
chức đảng trong toàn quân phải quán triệt những quan điểm
cơ bản về đổi mới công tác cán bộ của Đảng, nắm vững nội


17
dung, mạnh dạn đổi mới phương pháp, tác phong công tác,
đưa cơng tác cán bộ vào nền nếp, có tầm nhìn chiến lược và
sâu sát thực tiễn, hoạt động nhịp nhàng, đơng bộ, khoa học.
2. Sự phát triển của tình hình, nhiệm vụ và
một số giải pháp tiến hành cơng tác cán bộ trong quân
đội thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hố, hiện đại hố.
2.1. Sự phát triển của tình hình và nhiệm vụ thời
kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố.
Tiến hành cơng tác cán bộ trong qn đội luôn chịu sự
tác động của nhiều yếu tố khách quan và chủ quan; cả thuập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478n

lợi và khó khăn, cản trở. Việc phân tích đầy đủ sự phát triển
của tình hình, nhiệm vụ, xác định rõ những yếu tố tác động là
cơ sở thực tiễn để xác định giải pháp tiến hành cơng tác cán
bộ trong tình hình mới.
* Những diễn biến mới của tình hình thế giới vàn tập, khu vực
tác đội Đảng lần thứ Vng đến nhiện Đại hội Đảng lần thứ Vm vụ công tác cán bội Đảng lần thứ V trong quân đội Đảng lần thứ Vi.
Tình hình thế giới và khu vực tiếp tục có những diễn
biến phức tạp, khó lường. Cuộc đấu tranh giai cấp, đấu tranh
dân tộc, sắc tộc...diễn ra gay gắt với những nội dung và hình
thức mới. Cục diện thế giới có những biến động sâu sắc. Từ
sau khi chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và các nớc Đông Âu
sụp đổ, chủ nghĩa xã hội hiện thực lâm vào thối trào, tương
quan lực lượng trở lên có lợi cho chủ nghĩa tư bản. Các thế lực
hiếu chiến đã và đang điều chỉnh chiến lược và ráo riết thực
hiện ý đồ thiết lập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p “thế giới một cực”; bất chấp liên hợp quốc,
luập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478t pháp quốc tế và phản ứng của dư luập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478n thế giới, ngang
nhiên can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của các nước,


18
kích động chủ nghĩa ly khai, xung đột dân tộc, tôn giáo và tiến
hành chiến tranh ở nhiều nơi. Chủ nghĩa đế quốc đứng đầu là
Mỹ điều chỉnh thế bố trí lực lượng qn sự tồn cầu, đe doạ
nghiêm trọng đối với hồ bình, ổn định trên thế giới, khu vực,
an ninh của các quốc gia, chủ quyền và lợi ích của các dân
tộc. Quan hệ giữa các nước lớn diễn ra rất phức tạp, vừa đấu
tranh, vừa thoả hiệp, thập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478m chí “mặc cả với nhau trên lưng”
các nước nhỏ.
Cuộc cách mạng khoa học, công nghệ tiếp tục phát
triển mạnh mẽ; xu thế tồn cầu hố ngày càng gia tăng. Tình

hình đó đặt ra nhiều vấn đề cả thuập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478n lợi và thách thức. Đặc
biệt nó thúc đẩy cuộc chạy đua và cạnh tranh gay gắt về kinh
tế và khoa học, công nghệ, thơng tin, văn hố giữa các nước,
nhất là các nước đang phát triển. Quân sự là lĩnh vực thu hút
nhanh nhất, nhiều nhất thành tựu khoa học, công nghệ vào
việc trang bị, vũ khí hiện đại.
Dự báo chiến tranh nếu xảy ra, địch sẽ sử dụng vũ khí
cơng nghệ cao với tầm bắn xa, độ chính xác cao, sức huỷ diệt
lớn. Vai trò của người cán bộ trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc
càng trở nên cực kỳ quan trọng. Đội ngũ cán bộ ngày càng
phải nâng cao nhập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478n thức và bản lĩnh chính trị, trình độ khoa
học kỹ thuập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478t; đồng thời phải là người có năng lực tồn diện
trong lãnh đạo, chỉ huy, khả năng nhạy bén, quyết đốn mới
có thể đảm đương nhiệm vụ chỉ huy bộ đội hoàn thành nhiệm
vụ trong những tình huống khó khắn, khắc nghiệt nhất.
Từ những tình hình trên, nổi lên mâu thuẫn gay gắt
giữ một bên là thế lực hiếu chiến mưu toan thống trị thế giới
và các thế lực theo đuôi chúng, với một bên là nhân dân lao


19
động và các lực lượng đấu tranh chống chiến tranh, chống
chủ nghĩa bá quyền, bảo vệ hồ bình, độc lập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p dân tộc, chủ
quyền, sự bình đẳng giữa các quốc gia và lợi ích mỗi nước.
Tình hình thế giới và khu vực nói trên đã tác động trực
tiếp đến sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vừa tạo ra
nhiều thuập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478n lợi mới rất quan trọng, đồng thời cũng gây ra
những khó khăn, thách thức nghiêm trọng đối với sự nghiệp
xây dựng qn đội nói chung và cơng tác cán bộ nói riêng.
* Sự chốc lần thứ VIng phá của các thế lực thù đich đốc lần thứ VIi với sự

nghiện Đại hội Đảng lần thứ Vp cách mại hội Đảng lần thứ Vng, với quân đội Đảng lần thứ Vi ta.
Hiện nay, chủ nghĩa đế quốc đứng đầu là Mỹ luôn
coi Việt Nam là một trọng điểm chống phá, xoá bỏ chủ nghĩa
xã hội. Để thực hiện mưu đồ đó, chúng đẩy mạnh chiến lược
“diễn biến hồ bình”, bạo loạn lập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478t đổ với những thủ đoạn ngày
càng tinh vi, thâm độc; chống phá trên tất cả các lĩnh vực
chính trị, tư tưởng, văn hố, quốc phịng - an ninh nhằm mục
tiêu xố bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, xố
bỏ chủ nghĩa xã hội, “phi chính trị hố” quân đội, chia rẽ
Đảng với quân đội, quân đội với nhân dân, làm cho quân đội
mất phương hướng chính trị, xa rời mục tiêu, lý tưởng chiến
đấu.
Chúng triệt để lợi dụng những khó khăn của ta về mặt
kinh tế, mặt trái kinh tế thị trường, thực hiện âm mưu mua
chuộc, dụ giỗ, lôi kéo cán bộ, thực hiện chui sâu, leo cao, phá
hoại ta từ bên trong, hòng làm cho đội ngũ cán bộ ta tự diễn
biến, tự thoái hoá, tự suy yếu, để chúng có thể “chiến thắng


20
mà không cần chiến tranh”; mặt khác sẵn sàng tạo cớ, tiến
công quân sự đối với nước ta.
Trong những điều kiện đó, đội ngũ cán bộ và cơng tác
cán bộ trong qn đội càng có vai trị quan trọng, có ý nghĩa
gắn liền với vập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478n mệnh của quân đội, của dân tộc, với sự tồn
vong của Đảng, của chế độ xã hội chủ nghĩa.
* Sự phát triển của nhiện Đại hội Đảng lần thứ Vm vụ bảng lần thứ Vo vện Đại hội Đảng lần thứ V Tổ quốc lần thứ VIc vàn tập, xây
dựng quân đội Đảng lần thứ Vi thời kỳ đẩy mại hội Đảng lần thứ Vnh công nghiện Đại hội Đảng lần thứ Vp hoá, hiện Đại hội Đảng lần thứ Vn đại hội Đảng lần thứ Vi
hố.
Đại hội Đảng tồn quốc lần thứ IX đã xác định: “Đẩy

mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố, xây dựng nền kinh tế
độc lập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p, tự chủ, đưa nước ta trở thành nước cơng nghiệp...” 8,
tiếp tục khẳng định cơng nghiệp hố, hiện đại hoá là nhiệm
vụ trung tâm của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Đó là
nhiệm vụ hết sức nặng nề, địi hỏi nỗ lực của tồn Đảng, tồn
dân, tồn qn ta.
Nghị quyết Trung ương 8 khố IX đã xác định mục tiêu
của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới là: “Bảo vệ
vững chắc độc lập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478p chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ;
bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa;
bảo vệ sự nghiệp đổi mới, cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất
nước; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; bảo vệ an ninh chính
trị, trập, Tập 4, Nxb Sự thật, H 1984, tr 478t tự an toàn xã hội và nền văn hố; giữ vững ổn định
chính trị và mơi trường hồ bình, phát triển đất nước theo
định hướng xã hội chủ nghĩa”9.

Nghị quyết Đạ i h ộ i đạ i bi ể u to à n qu ốc l ần th ứ IX c ủa Đảng
Ngh ị quyết Trung ương 8 khoá IX

88
99