(Luận văn) thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ từ thực tiễn trung tâm lưu trữ lịch sử tỉnh cao bằng

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

LÊ THỊ PHƯƠNG

lu
an
n

va

p

ie

gh

tn

to

THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH TỔ CHỨC, KHAI THÁC
SỬ DỤNG TÀI LIỆU LƯU TRỮ TỪ THỰC TIỄN TRUNG
TÂM LƯU TRỮ LỊCH SỬ TỈNH CAO BẰNG

d

oa

nl

w

do
nf
va

an

lu
LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CƠNG

z
at
nh
oi

lm
ul
z
m

co

l.
ai

gm

@
an

Lu

HÀ NỘI, 2021

n

va
ac
th
si


VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

LÊ THỊ PHƯƠNG

lu
an
va
n

THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH TỔ CHỨC, KHAI THÁC

p

ie

gh

tn

to

SỬ DỤNG TÀI LIỆU LƯU TRỮ TỪ THỰC TIỄN TRUNG
TÂM LƯU TRỮ LỊCH SỬ TỈNH CAO BẰNG

nl

w

do
d

oa

Ngành: Chính sách công
Mã số: 8340402

ll

u
nf

va

an

lu

m

oi

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC

z
at
nh

TS. LÊ THỊ HẢI NAM

z
m
co

l.
ai

gm

@
an
Lu

HÀ NỘI, 2021

n

va

ac
th
si


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết
quả nghiên cứu được trình bày trong luận văn là trung thực, khách quan và chưa
từng dùng trong bất kỳ cơng trình nghiên cứu nào khác. Các số liệu và trích dẫn
trong luận văn đảm bảo độ chính xác cao, trung thực và đáng tin cậy.
Tơi đã hồn thành tất cả các mơn học và đã thực hiện đầy đủ tất cả các
nghĩa vụ tài chính theo quy định của Học viện Khoa học xã hội.
Tôi viết lời cam đoan này đề nghị Học viện Khoa học xã hội xem xét
cho tôi được bảo vệ luận văn của mình.

lu
an

Tơi xin chân thành cảm ơn./.

n

va
p

ie

gh

tn

to

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

d

oa

nl

w

do

Lê Thị Phương

ll

u
nf

va

an

lu
oi

m

z
at
nh
z
m
co

l.
ai

gm

@
an
Lu
n

va
ac
th
si


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH TỔ
CHỨC, KHAI THÁC SỬ DỤNG TÀI LIỆU LƯU TRỮ ...................................... 7
1.1. Một số khái niệm .................................................................................................. 7
1.2. Vị trí, vai trị của tài liệu lưu trữ và chính sách tổ chức, khai thác sử dụng
tài liệu lưu trữ ............................................................................................................ 13

1.3. Quy trình thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ ....... 20
1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử
dụng tài liệu lưu trữ ................................................................................................... 24

lu

Chương 2: THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH TỔ CHỨC,

an
va

KHAI THÁC SỬ DỤNG TÀI LIỆU LƯU TRỮ TẠI TRUNG TÂM LƯU

n

TRỮ LỊCH SỬ TỈNH CAO BẰNG ....................................................................... 27

tn

to

2.1. Một số yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử

gh

dụng tài liệu lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Cao Bằng ................................... 27

p

ie

2.2. Q trình thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ

w

do

tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Cao Bằng ............................................................ 32

oa

nl

2.3. Kết quả thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ tại

d

Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Cao Bằng ................................................................. 41

an

lu

2.4. Đánh giá chung về việc thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng

va

tài liệu lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Cao Bằng .................................... 46

u

nf

Chương 3: MỤC TIÊU VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC

ll

HIỆN CHÍNH SÁCH TỔ CHỨC, KHAI THÁC SỬ DỰNG TÀI LIỆU LƯU

m

oi

TRỮ Ở TRUNG TÂM LƯU TRỮ LỊCH SỬ TỈNH CAO BẰNG ......................... 52

z
at
nh

3.1. Mục tiêu, nhiệm vụ đổi mới công tác tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu
lưu trữ trong những năm tới ...................................................................................... 52

z

@

3.2. Một số giải pháp cơ bản nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách tổ chức,

l.
ai

gm

khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ............................................................................... 54
3.3. Một số kiến nghị................................................................................................. 62

m
co

KẾT LUẬN .............................................................................................................. 66

an
Lu

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 68

n

va
ac
th
si


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Ký hiệu

Nghĩa của từ

BNV

Bộ Nội vụ

GVC

Giảng viên chính

PGS. TS

Phó Giáo sư, tiến sỹ

TT

Thơng tư

UBND

Ủy ban nhân dân

lu
an
n

va
p

ie

gh

tn

to
d

oa

nl

w

do
ll

u
nf

va

an

lu
oi

m
z
at
nh
z
m
co

l.
ai

gm

@
an
Lu
n

va
ac
th
si


DANH MỤC BẢNG

Danh sách các Phông tài liệu đang bảo quản tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Cao
Bằng .............................................................................................................................. 28

lu
an
n

va
p

ie

gh

tn

to
d

oa

nl

w

do
ll

u
nf

va

an

lu
oi

m
z
at

nh
z
m
co

l.
ai

gm

@
an
Lu
n

va
ac
th
si


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Tài liệu lưu trữ là di sản văn hoá của dân tộc, là tài sản đặc biệt của quốc
gia, tài liệu lưu trữ chứa đựng những thơng tin phong phú, có độ tin cậy cao, phản
ánh một cách toàn diện, trung thực mọi mặt của đời sống xã hội, có ý nghĩa to lớn
trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ nhằm cung cấp cho các cơ
quan Đảng và Nhà nước, các tổ chức chính trị xã hội, các tổ chức kinh tế, các

lu

cá nhân những thông tin cần thiết từ tài liệu lưu trữ, phục vụ các mục đích

an

chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học và các lợi ích chính đáng của cơng dân.

va
n

Thực tiễn những năm gần đây cho thấy, đối với công tác này Đảng và

gh

tn

to

Nhà nước đã chỉ đạo, ban hành các chủ trương, chính sách về tổ chức, khai

ie

thác sử dụng tài liệu lưu trữ và thể chế hóa thành hệ thống quy định pháp luật,

p

thực hiện rộng rãi khắp các tỉnh thành trong cả nước. Đồng thời, chú trọng

do

nl

w

đầu tư nguồn nhân lực, vật lực, tài chính nhằm thực hiện hiệu quả chính sách

d

oa

tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ. Ngồi việc thực hiện chính sách tổ

an

lu

chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ của trung ương, mỗi địa phương đều xây

va

dựng cho mình một chiến lược phát triển ngành lưu trữ nói chung cũng như việc tổ

oi

m

nên nét đặc thù riêng biệt.

ll

u
nf

chức thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ, điều này tạo

z
at
nh

Cao Bằng là một tỉnh miền núi phía Bắc, với nguồn tài nguyên thiên nhiên đa
dạng, hệ thống di tích lịch sử, văn hóa phong phú với bề dày lịch sử truyền thống

z

cách mạng in đậm trong mỗi trang sử và trong tài liệu lưu trữ của tỉnh Cao Bằng. Vì

@

gm

vậy, việc tổ chức thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ tại

l.
ai

Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Cao Bằng là rất quan trọng và cần thiết. Nhằm đưa

m
co

tài liệu lưu trữ ra phục vụ kịp thời các nhu cầu khác nhau của các cơ quan tổ chức,
doanh nghiệp và người dân góp phần xây dựng và phát triển nền kinh tế, văn hóa,

an
Lu

xã hội của tỉnh nhà.

n

va
ac
th

1

si


Hiện nay, Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Cao Bằng đang lưu giữ 22
phông tài liệu, tương đương 530 mét tài liệu. Trong đó gồm tài liệu hành
chính, tài liệu xây dựng cơ bản, tài liệu nghiên cứu khoa học... từ năm 1949
đến năm 2008. Khối tài liệu lưu trữ ở đây chứa đựng những thơng tin phong
phú, có độ tin cậy cao, phản ánh một cách toàn diện, trung thực về quá trình
hình thành, phát triển của cơ quan, tổ chức, phản ánh cả một giai đoạn lịch sử
phát triển của tỉnh Cao Bằng qua các thời kì. Có thể nói đây là nguồn sử liệu
vơ cùng q giá và có ý nghĩa rất quan trọng cần phải được khai thác sử dụng

lu

cho hoạt động thực tiễn, nghiên cứu lịch sử của tỉnh cao Bằng.

an

Từ thực tiễn đó, tác giả chọn đề tài: “Thực hiện chính sách tổ chức,

va
n

khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ từ thực tiễn Trung tâm Lưu trữ lịch sử
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Cơng tác lưu trữ nói chung và tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ

p

ie

gh

tn

to

tỉnh Cao Bằng” làm đề tài luận văn.

do

nl

w

nói riêng đã được quan tâm nghiên cứu. Hiện nay, tại Việt Nam có rất nhiều

d

oa

cơng trình nghiên cứu về lĩnh vực này như các giáo trình về cơng tác lưu trữ,

an

lu

rất nhiều bài viết được đăng trên các báo, tạp chí chuyên ngành, các luận án

va

tiến sĩ, luận văn thạc sĩ, khóa luận tốt nghiệp… như đề tài “Nghiên cứu xây

u
nf

dựng một số nghiệp vụ cơ bản trong công tác lưu trữ” của ThS. Nguyễn Thị Lan

ll

Anh, Đề tài tập trung nghiên cứu các quy định pháp luật như: Pháp lệnh Lưu trữ

m

oi

quốc gia năm 2001, Nghị định 130/2004/NĐ-CP và Nghị định 131/2004/NĐ-CP

z
at
nh

của Chính phủ từ đó xây dựng quy trình nghiệp vụ thực hiện công tác lưu trữ tại
các cơ quan trung ương và cơ quan địa phương, Đề tài nghiên cứu góp phần làm

z

gm

@

cơ sở cho việc xây dựng dự thảo Luật Lưu trữ năm 2011. Cuốn giáo trình: “Lý

luận và thực tiễn công tác lưu trữ” do tập thể các tác giả Đào Xuân Chúc,

l.
ai

m
co

Nguyễn Văn Hàm, Vương Đình Quyền, Nguyễn Văn Thâm biên soạn do Nhà
xuất bản Đại học và giáo dục chuyên nghiệp ấn hành năm 1990. Giáo trình:

an
Lu

“Nghiệp vụ lưu trữ cơ bản” do PGS.TS. Vũ Thị Phụng chủ biên, nhà xuất

n

va
ac
th

2

si


bản Hà Nội, năm 2006, cuốn: “Giáo trình lưu trữ” do Trường Cao đẳng Nội
vụ Hà Nội (nay là Đại học Nội vụ Hà Nội) biên soạn và cuốn “Giáo trình lý
luận và phương pháp cơng tác lưu trữ” do GVC.TS Chu Thị Hậu chủ biên,
nhà xuất bản Lao động Hà Nội, năm 2016. Trong các giáo trình trên đều có
một phần hoặc một chương nói về nghiệp vụ tổ chức, khai thác sử dụng tài
liệu lưu trữ dưới góc nhìn của các nhà lưu trữ. Ngồi ra đề tài nội dung về tổ
chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ đã được nghiên cứu dưới nhiều góc độ
báo cáo thực tập tốt nghiệp, luận văn thạc sĩ hay bài báo,… cụ thể như: Luận
văn thạc sĩ chính sách công của tác giả Trần Thị Kim Oanh về “Thực hiện

lu

chính sách lưu trữ tại các cơ quan hành chính nhà nước thuộc thành phố Đà

an
n

va

Nẵng” năm 2020; Luận văn Thạc sĩ lưu trữ của tác giả Trần Thị Mai về “Tổ
quản lý nhà nước tại địa phương” (Qua khảo sát một số UBND cấp quận

gh

tn

to

chức khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ của UBND cấp quận phục vụ công tác

p

ie

thuộc thành phố Hà Nội); Đề tài: “Tổ chức khai thác, sử dụng tài liệu tại kho

do

lưu trữ văn phịng Chính phủ phục vụ hoạt động quản lý, điều hành của

nl

w

Chính phủ” luận văn thạc sĩ lưu trữ của Nguyễn Thị Lan Hương, năm 2013…

d

oa

Ngồi ra cịn một số cơng trình nghiên cứu ngành lưu trữ được biên soạn thành

an

lu

cuốn “Kỷ yếu các cơng trình nghiên cứu khoa học trong ngành lưu trữ (1962 -

va

2012)” của Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước và Trung tâm Khoa học và Công

u
nf

nghệ văn thư, lưu trữ. Kỷ yếu tập hợp tồn bộ các cơng trình nghiên cứu, các đề

ll

tài khoa học, đề tài cơ sở của các chuyên gia đầu ngành xây dựng chính sách,

m

oi

pháp luật lưu trữ, đánh giá thực trạng thực hiện công tác lưu trữ và pháp luật về

z
at
nh

lưu trữ, Kỷ yếu có giá trị và tầm ảnh hưởng rất lớn trong ngành lưu trữ cả nước.

Tuy nhiên, chưa có nhiều cơng trình nghiên cứu nào liên quan trực tiếp

z

gm

@

đến đề tài luận văn. Những cơng trình nêu trên chỉ tập trung nghiên cứu về
vấn đề công tác khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ nói chung, luận giải những

l.
ai

m
co

vấn đề cơ bản về lý luận, thực tiễn công tác khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ
trên địa bàn, cơ quan cụ thể, phân tích thực trạng, nguyên nhân, đề xuất

an
Lu

những giải pháp nâng cao hiệu quả tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ

n

va
ac
th

3

si


dưới góc nhìn của chun ngành lưu trữ học. Cho đến nay chưa có cơng trình
nào nghiên cứu về thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu
trữ tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Cao Bằng với chun ngành chính sách
cơng. Mặc dù vậy, nhưng các cơng trình nghiên cứu nêu trên cũng đã góp
phần làm sáng tỏ cả về lý luận và thực tiễn về công tác lưu trữ tài liệu và công
tác tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ.
3. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài
3.1. Mục tiêu của đề tài
Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận và đánh giá thực trạng thực

lu

hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ

an
n

va

lịch sử tỉnh Cao Bằng, luận văn đề xuất những giải pháp cơ bản nhằm nâng
Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Cao Bằng trong thời gian tới.
3.2. Nhiệm vụ của đề tài

p

ie

gh

tn

to

cao hiệu quả thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ tại

nl

vụ sau:

w

do

Để thực hiện mục tiêu trên, luận văn tập trung giải quyết những nhiệm

d

oa

Một là, khái quát các vấn đề lý luận về thực hiện chính sách cơng và

an

lu

chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ.

va

Hai là, nghiên cứu, đánh giá thực trạng thực hiện chính sách tổ chức,

u
nf

khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ tại Trung tâm lưu trữ lịch sử tỉnh Cao Bằng.

ll

Ba là, xây dựng các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chính

m

oi

sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử

z
at
nh

tỉnh Cao Bằng.

z

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

@
gm

4.1. Đối tượng nghiên cứu

an
Lu

4.2. Phạm vi nghiên cứu

m
co

trữ tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Cao Bằng.

l.
ai

Q trình thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu

Về nội dung: Luận văn nghiên cứu việc tổ chức thực hiện chính sách tổ

n

va
ac
th

4

si


chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ.
Về thời gian: Từ năm 2012 đến nay
Về không gian: Nghiên cứu việc thực hiện chính sách tổ chức, khai thác
sử dụng tài liệu lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Cao Bằng.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
Việc nghiên cứu đề tài dựa trên phương pháp duy vật biện chứng, duy
vật lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lênin, đồng thời đứng trên quan điểm của

lu

Đảng và Nhà nước ta về nhà nước và pháp luật. Luận văn sử dụng phương

an

pháp tiếp cận đa ngành và vận dụng phương pháp nghiên cứu chính sách

va
n

cơng. Với lý thuyết chính sách cơng để tiếp cận chu trình chính sách từ việc

gh

tn

to

hoạch định, xây dựng, thực hiện và đánh giá chính sách cơng có sự tham gia

ie

của chủ thể chính sách. Lý thuyết chính sách cơng và thực tiễn thực hiện

p

chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ.

do

nl

w

5.2. Phương pháp nghiên cứu

d

oa

Trên cơ sở phương pháp luận chủ nghĩa Mác - Lênin, đề tài sử dụng

u
nf

va

kết luận.

an

lu

các phương pháp phân tích, tổng hợp, thống kê, so sánh để đánh giá và rút ra
Phương pháp khảo sát thực tế: Vận dụng phương pháp này khi tiến

ll
oi

m

hành khảo sát, đánh giá tình hình thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử

z
at

nh

dụng tài liệu lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Cao Bằng.
Phương pháp mô tả, thống kê: Vận dụng khi tiến hành thống kê các văn

z

bản liên quan đến tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ của Trung tâm

@

l.
ai

gm

Lưu trữ lịch sử tỉnh Cao Bằng.

m
co

Phương pháp phân tích - tổng hợp: Vận dụng khi tiến hành tổng kết,
đánh giá về tình hình tổ chức thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng

an
Lu

khối tài liệu lưu trữ tại Trung tâm; đưa ra một số đề xuất nhằm nâng cao hiệu

n

va
ac
th

5

si


quả việc thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ.
6. Ý Nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
6.1. Ý nghĩa lý luận
Luận văn góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận về thực hiện chính sách
tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ; làm rõ các khái niệm về chính sách
tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ; thực hiện chính sách tổ chức, khai
thác sử dụng tài liệu lưu trữ.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn

lu

Luận văn trình bày, phân tích và đánh giá thực trạng thực hiện chính

an

sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử

va
n

tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2012 đến nay.

to
gh

tn

Đề xuất một số giải pháp để tăng cường và nâng cao hiệu quả thực hiện

ie

chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ

p

lịch sử tỉnh Cao Bằng trong thời gian tới.

do

nl

w

7. Kết cấu của luận văn

an

lu

có 3 chương:

d

oa

Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, nội dung của luận văn

dụng tài liệu lưu trữ.

ll

u
nf

va

Chương 1. Cơ sở lý luận về thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử

oi

m

Chương 2. Thực trạng thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng

z
at
nh

tài liệu lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Cao Bằng.
Chương 3. Mục tiêu, giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách

z

tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh

@

m
co

l.
ai

gm

Cao Bằng.

an
Lu
n

va
ac
th

6

si

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH TỔ CHỨC,
KHAI THÁC SỬ DỤNG TÀI LIỆU LƯU TRỮ
1.1. Một số khái niệm
1.1.1. Khái niệm chính sách cơng, thực hiện chính sách cơng
1.1.1.1. Khái niệm chính sách cơng
Cùng với sự phát triển của mình, lồi người ngày càng làm chủ tự nhiên và
xã hội thông qua việc phát hiện và hành động theo những quy luật vận động của

lu
an

thế giới khách quan. Chính sách cơng tồn tại tự nó cũng khơng phải là một ngoại

n

va

lệ. Nó càng ngày càng được con người nhận thức một cách sâu sắc và các nghiên

tn

to

cứu về nó đã dần trở thành khoa học chính sách công, một bộ môn khoa học độc
Các học giả hiện nay khi bàn về khái niệm chính sách cơng có rất nhiều

p

ie

gh

lập tách ra khỏi chính trị học vào những năm 60 của thế kỷ 20.

do

nl

w

cách hiểu khác nhau. Các cách hiểu đó có thể được quy định bởi quan điểm

oa

chính trị song chủ yếu liên quan đến ý đồ giải quyết những vấn đề cụ thể tiếp

d

theo. Điều đó đặt ra một vấn đề là đâu là yếu tố bản chất, mang tính phổ biến

lu

va

an

khi quan niệm về chính sách cơng. Bởi nếu chúng ta khơng giải quyết được

u

nf

vấn đề ban đầu đó thì chúng ta sẽ gặp nó một cách khơng tự giác khi triển

ll

khai những vấn đề cụ thể tiếp theo. Trên thế giới có rất nhiều quan niệm khác

oi

m

z
at
nh

nhau về chính sách cơng. Có thể kể đến một số cách hiểu tiêu biểu sau: Chính
sách cơng theo B.Guy Peter định nghĩa: “…chính sách cơng là tồn bộ các

z

hoạt động của Nhà nước có ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp đến cuộc sống

@

gm

của mọi công dân”; theo Charle L. Cochran and Eloise F. Malone thì: “Chính
nhằm đạt được những mục tiêu xã hội”. [17]

m
co

l.
ai

sách cơng bao gồm các quyết định chính trị để thực hiện các chương trình

an
Lu
n

va
ac
th

7

si


Ở nước ta, cũng có nhiều quan niệm rất khác nhau về chính sách cơng.
Có thể kể đến một số định nghĩa đáng chú ý sau: Từ điển Bách khoa Việt
Nam cho rằng: "Chính sách là các chuẩn tắc cụ thể để thực hiện đường lối,
nhiệm vụ. Chính sách được thực hiện trong một thời gian nhất định, trên
những lĩnh vực cụ thể nào đó". Theo Đỗ Phú Hải, “chính sách cơng là một
tập hợp các quyết định chính trị có liên quan của Nhà nước nhằm lựa chọn
mục tiêu cụ thể và giải pháp, công cụ thực hiện giải quyết các vấn đề của xã
hội theo mục tiêu tổng thể đã xác định.”[15]
PGS.TS Nguyễn Hữu Hải quan niệm rằng: “Chính sách cơng là kết quả

lu
an

ý chí chính trị của nhà nước được thể hiện bằng một tập hợp các quyết định

n

va

có liên quan với nhau, bao hàm trong đó định hướng mục tiêu và cách thức

tn

to

giải quyết những vấn đề cơng trong xã hội”.[16]

gh

Viện Chính trị học cho rằng: “…chính sách cơng là chương trình hành

p

ie

động hướng đích của chủ thể nắm hoặc chi phối quyền lực công cộng”, một

do

w

tập thể các tác giả khác lại cho rằng: “Chính sách công là một tập hợp những

oa

nl

quyết định liên quan với nhau do nhà nước ban hành, bao gồm các mục tiêu

d

và giải pháp để giải quyết một vấn đề cơng nhằm đạt được các mục tiêu phát

lu

va

an

triển”, có thể hiểu một cách chung nhất: Chính sách cơng là những quyết định
chung của cộng đồng. [17]

ll

u
nf

của chủ thể được trao quyền lực cơng nhằm giải quyết những vấn đề vì lợi ích

m

oi

Với các cách hiểu trên, mục đích chính sách công là thúc đẩy xã hội

z
at
nh

phát triển theo định hướng chứ không đơn giản chỉ là dừng lại ở việc giải
quyết vấn đề cơng.

z

gm

@

Nói cách khác, chính sách cơng là cơng cụ để thực hiện mục tiêu chính
trị của Nhà nước. Ở Việt Nam, chính sách cơng là cơng cụ để thực hiện các

l.
ai

m
co

đường lối, chủ trương của Đảng nhằm xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa với
mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Trong quá

an
Lu

trình xây dựng Chủ nghĩa xã hội, xuất hiện nhiều vấn đề mà Nhà nước cần

n

va
ac
th

8

si


phải giải quyết bằng chính sách. Một chính sách có thể được thể chế hóa thành
các văn bản pháp luật để tạo căn cứ pháp lý cho việc thực thi, song nó cịn bao
gồm những phương án hành động khơng mang tính bắt buộc mà có tính định
hướng, kích thích phát triển. Tuy nhiên, các chính sách cơng được ban hành phải
đảm bảo phù hợp với định hướng chính trị đã được Đảng xác định.
1.1.1.2. Thực hiện chính sách cơng
Thực hiện chính sách cơng là tồn bộ q trình chuyển hóa ý chí của
chủ thể trong chính sách thành hiện thực với các đối tượng quản lý nhằm đạt
được mục tiêu định hướng của các chủ thể chính trị có thẩm quyền.

lu
an

Đây là bước đưa chính sách vào thực hiện trong đời sống xã hội. Bước

n

va

này bao gồm các hoạt động như: Tuyên truyền, vận động, tổ chức nguồn lực,

tn

to

phân công phối hợp các tổ chức cá nhân thực hiện, kiểm tra, đơn đốc và hiệu

gh

đính chính sách cùng với các biện pháp hỗ trợ khác để chính sách phát huy

p

ie

được vai trị trong cuộc sống. Có thể nói bước này có ý nghĩa quyết định đến

do

nl

w

sự thành bại của một chính sách cơng.

oa

Trong q trình thực hiện chính sách cơng thì các nguồn lực về khoa

d

học cơng nghệ, vật chất, tài chính và con người được vận hành có tính định

lu

va

an

hướng để đạt được các mục tiêu đã đề ra.

u
nf

Chủ thể thực hiện chính sách trước hết và quan trọng nhất là các cơ

ll

quan hành chính nhà nước, bởi đây chính là các cơ quan có nhiệm vụ tổ chức

m

oi

triển khai và quản lý các công việc hàng ngày của Nhà nước. Các cơ quan lập

z
at
nh

pháp, tư pháp, các tổ chức đảng, đồn thể cũng đóng vai trị quan trọng trong
vận động và tham gia triển khai chính sách.

z

gm

@

1.1.2. Khái niệm tài liệu lưu trữ; tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu

l.
ai

lưu trữ

m
co

Tại khoản 3, Điều 2, Luật Lưu trữ 2011 định nghĩa: “Tài liệu lưu trữ là tài
liệu có giá trị phục vụ hoạt động thực tiễn, nghiên cứu khoa học, lịch sử được lựa

an

Lu

chọn để lưu trữ. Tài liệu lưu trữ bao gồm bản gốc, bản chính; trong trường hợp

n

va
ac
th

9

si


khơng cịn bản gốc, bản chính thì được thay thế bằng bản sao hợp pháp”.
Tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ là một nghiệp vụ cơ bản của
các cơ quan lưu trữ nhằm cung cấp cho các cơ quan Đảng và Nhà nước, các tổ
chức chính trị xã hội, các tổ chức kinh tế, các cá nhân những thông tin cần thiết
từ tài liệu lưu trữ, phục vụ các mục đích chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học và
các lợi ích chính đáng của cơng dân.
Tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ là q trình tổ chức việc khai
thác thơng tin chứa đựng trong tài liệu lưu trữ để phục vụ cho yêu cầu nghiên

lu

cứu lịch sử, yêu cầu nghiên cứu giải quyết những nhiệm vụ hiện hành của các

an

cơ quan, tổ chức và các cá nhân. Biến những thông tin quá khứ chứa đựng

va
n

trong tài liệu lưu trữ thành những tư liệu bổ ích phục vụ cho sự nghiệp chính

gh

tn

to

trị, kinh tế, phát triển văn hóa, khoa học, kỹ thuật và nghiên cứu lịch sử. Biến

ie

những giá trị tiềm năng có trong tài liệu lưu trữ thành của cải vật chất trong xã

p

hội, nâng cao mức sống về vật chất cũng như tinh thần cho nhân dân. Đây

do

nl

w

cũng là hoạt động quan trọng là cầu nối giữa các lưu trữ với xã hội, với nhân

d

oa

dân và tăng cường vai trò của các lưu trữ trong xã hội, góp phần thúc đẩy các

u
nf

va

trung tâm lưu trữ.

an

lu

công tác lưu trữ phát triển, mang lại lợi ích thiết thực cho xã hội, cho các
1.1.3. Khái niệm chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu

ll
oi

m

trữ và thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ

z
at

nh

Từ các định nghĩa nêu trên về chính sách cơng, thực hiện chính sách
cơng, tài liệu lưu trữ, tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ, học viên có

z

thể định nghĩa chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ và thực

@

l.
ai

gm

hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ như sau:

m
co

Chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ là một hợp phần
của chính sách cơng, chính sách của nhà nước về lưu trữ, là một tập hợp các

an
Lu

quyết định chính trị có liên quan của nhà nước nhằm giải quyết vấn đề tổ

n

va
ac
th

10

si


chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ theo mục tiêu tổng thể đã xác định,
nhằm đem tài liệu lưu trữ ra phục vụ các nhu cầu sử dụng của các độc giả,
người nghiên cứu, người dân và doanh nghiệp.
Thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ là quá
trình vận động, thực hiện ý chí của nhà nước trong chính sách tổ chức, khai
thác sử dụng tài liệu lưu trữ thành hiện thực thông qua các cơ chế quản lý,
các giải pháp với các đối tượng nhằm đạt mục tiêu đã xác định. Thực hiện
chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ chính là bước đưa

lu

chính sách này vào thực hiện trong đời sống xã hội. Bao gồm các hoạt động

an

như tuyên truyền, phổ biến chính sách về khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ;

va
n

vận động, tổ chức các nguồn lực như con người, tài chính, cơ sở vật chất...

gh

tn

to

để thực hiện chính sách; phân cơng, phối hợp cá nhân tổ chức có liên quan

ie

trong thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ; kiểm

p

tra, đơn đốc và hiệu chỉnh chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu

do

nl

w

trữ cùng với các biện pháp hỗ trợ khác để chính sách này phát huy được vai

d

oa

trị trong thực tiễn. Trong q trình thực hiện chính sách đó, dùng việc triển

an

lu

khai các hình thức tổ chức sử dụng tài liệu lưu trữ đóng vai trị hết sức quan

u
nf

va

trọng. Nếu như những hình thức như tổ chức việc khai thác sử dụng tài liệu
lưu trữ tại phịng đọc; thơng báo giới thiệu tài liệu lưu trữ; cấp chứng thực lưu

ll
oi

m

trữ; triển lãm tài liệu lưu trữ; thông báo về những tài liệu lưu trữ có giá trị mới

z
at
nh

phát hiện; cơng bố tài liệu lưu trữ; quản lý hoạt động khai thác và sử dụng tài
liệu lưu trữ được làm tốt thì sẽ đưa được những thông tin quá khứ chứa đựng

z

trong tài liệu lưu trữ thành những tư liệu bổ ích để phục vụ cho yêu cầu

gm

@

nghiên cứu lịch sử và yêu cầu nghiên cứu giải quyết những nhiệm vụ hiện

l.
ai

m
co

hành của các cơ quan, tổ chức và các cá nhân. Đó cũng chính là thành quả của
việc thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ.

an
Lu
n

va
ac
th

11

si

1.1.4. Quan điểm của Đảng, chính sách của Nhà nước về tổ chức,
khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ
Tổ chức sử dụng có hiệu quả tài liệu phơng lưu trữ quốc gia và các
nguồn lực cho hoạt động lưu trữ đã được luật hóa từ năm 2011 và các văn bản
dưới luật các năm trước đó điều chỉnh, tại Điều 4 Luật Lưu trữ năm 2011 đã
nêu “chính sách của Nhà nước về lưu trữ” cụ thể như sau: (1) Bảo đảm kinh
phí, nguồn nhân lực trong việc bảo vệ, bảo quản an tồn, tổ chức sử dụng có
hiệu quả tài liệu Phông lưu trữ quốc gia Việt Nam, (2) Tập trung hiện đại hóa

lu

cơ sở vật chất, kỹ thuật và ứng dụng khoa học, công nghệ trong hoạt động lưu

an

trữ, (3) Thừa nhận quyền sở hữu đối với tài liệu lưu trữ; khuyến khích tổ

va
n

chức, cá nhân hiến tặng, ký gửi, bán tài liệu lưu trữ của mình cho Nhà nước,

gh

tn

to

đóng góp, tài trợ cho hoạt động lưu trữ và thực hiện hoạt động dịch vụ lưu trữ,
Chỉ thị số 05/2007/CT-TTg ngày 02/3/2007 của Thủ tướng Chính phủ

p

ie

(4) Tăng cường mở rộng hợp tác quốc tế trong hoạt động lưu trữ.

do

nl

w

về việc tăng cường và phát huy giá trị của tài liệu lưu trữ.

d

oa

Chỉ thị số 35/CT-TTg ngày 07/9/2017 của Thủ tướng Chính phủ về

an

lu

tăng cường cơng tác lập hồ sơ và giao nộp hồ sơ, tài liệu vào lưu trữ cơ quan,

u

nf

va

lưu trữ lịch sử kịp thời bảo vệ, phát huy giá trị của tài liệu lưu trữ.
Quyết định số 1784/QĐ-TTg ngày 24/9/2010 của Thủ tướng Chính phủ

ll
oi

m

phê duyệt đề án “Hỗ trợ xây dựng kho lưu trữ chuyên dụng các tỉnh, thành

z
at
nh

phố trực thuộc Trung ương” với mục tiêu của Đề án là hỗ trợ kinh phí cho các
tỉnh xây dựng, cải tạo kho lưu trữ và mua sắm trang thiết bị chuyên dụng

z

nhằm bảo vệ, bảo quản an toàn và phát huy giá trị của tài liệu lưu trữ.

@

l.
ai

gm

Ngày 27 tháng 6 năm 2012, Bộ Nội vụ ban hành Quyết định số

m
co

579/QĐ-BNV Phê duyệt Quy hoạch ngành văn thư, lưu trữ đến năm 2020,
tầm nhìn đến năm 2030, với mục tiêu tổng quát: Quản lý thống nhất công tác

an
Lu

văn thư, lưu trữ trên phạm vi cả nước; bảo vệ, bảo quản an toàn và phát huy

n

va
ac
th

12

si


giá trị tài liệu lưu trữ phục vụ có hiệu quả sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc; Định hướng sự phát triển của công tác văn thư, lưu trữ đến năm 2020
nhằm góp phần cung cấp thơng tin làm căn cứ để các cơ quan quản lý nhà
nước xây dựng kế hoạch, cân đối, phân bổ các nguồn lực cho quá trình đầu tư

phát triển đúng định hướng của Đảng và Nhà nước, góp phần thực hiện thành
cơng Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011 - 2020; Tạo cơ sở
pháp lý hoàn chỉnh, đầy đủ để quản lý nhà nước về công tác văn thư, lưu trữ;
làm căn cứ cho các cơ quan, tổ chức trong bộ máy nhà nước xây dựng kế

lu

hoạch hàng năm, xây dựng và phê duyệt các dự án đầu tư phát triển về lĩnh

an

vực văn thư, lưu trữ, tạo chủ động trong việc huy động, sử dụng có hiệu quả

va
n

các nguồn lực cho hoạt động lưu trữ. Đây chính là căn cứ pháp lý để các cấp

gh

tn

to

xây dựng và thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ
1.2. Vị trí, vai trị của tài liệu lưu trữ và chính sách tổ chức, khai

p

ie

trong phạm vi bộ, ngành cơ quan trung ương, địa phương trong cả nước.

do

nl

w

thác sử dụng tài liệu lưu trữ

d

oa

1.2.1. Vị trí, vai trị của tài liệu lưu trữ

an

lu

Tài liệu lưu trữ có vị trí và vai trị rất quan trọng đối với tất cả các lĩnh

u
nf

va

vực của đời sống xã hội. Vì vậy, Đảng và Nhà nước ta, đặc biệt là Chủ tịch
Hồ Chí Minh ln đánh giá cao ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác lưu trữ

ll
oi

m

và tài liệu lưu trữ. Ngay từ những ngày đầu nước nhà giành được độc lập, Hồ

z
at
nh

Chí Minh, Chủ tịch Chính phủ Cách mạng Lâm thời nước Việt Nam Dân chủ
Cộng hòa đã ký Thông đạt số 1C/VP ngày 03 tháng 01 năm 1946 về cơng tác

z

cơng văn, giấy tờ, trong đó, Người đã chỉ rõ “tài liệu lưu trữ có giá trị đặc biệt

@

l.
ai

gm

về phương diện kiến thiết quốc gia” và đánh giá “tài liệu lưu trữ là tài sản quý

m
co

báu, có tác dụng rất lớn trong việc nghiên cứu tình hình, tổng kết kinh
nghiệm, định hướng chương trình kế hoạch cơng tác và phương châm chính

an
Lu

sách về mọi mặt chính trị, kinh tế, văn hóa, cũng như khoa học kỹ thuật. Do

n

va
ac
th

13

si


đó, việc lưu trữ cơng văn, tài liệu là một công tác hết sức quan trọng”. Xác
định ý nghĩa to lớn và tầm quan trọng của công tác lưu trữ đối với xã hội và
sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, ngày 17 tháng 9 năm 2007, Thủ tướng
Chính phủ ban hành Quyết định số 1229/QĐ-TTg về Ngày truyền thống của
ngành Lưu trữ Việt Nam và lấy ngày 03 tháng 01 hàng năm là “Ngày Lưu trữ
Việt Nam”. Do vậy, để bảo vệ an tồn và sử dụng có hiệu quả tài liệu lưu trữ
lịch sử, đây là nhiệm vụ rất quan trọng đối với các Trung tâm Lưu trữ lịch sử,
nhằm bảo vệ, quản lý và sử dụng tài liệu lưu trữ lịch sử; với tầm quan trọng

lu

và giá trị đặc biệt đó, tài liệu lưu trữ phải được lựa chọn, sắp xếp và bảo quản

an

theo quy định của Luật Lưu trữ.

va
n

Tài liệu lưu trữ của mỗi địa phương đều phản ánh tồn bộ lịch sử hình

gh

tn

to

thành, phát triển cũng như đời sống chính trị, kinh tế, văn hố, xã hội của địa

p

ie

phương đó. Các tài liệu lưu trữ tại Kho Lưu trữ lịch sử tỉnh Cao Bằng đã và đang

do

góp phần quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung,

nl

w

việc phát triển về mọi mặt kinh tế - xã hội của tỉnh Cao Bằng nói riêng.

d

oa

Tài liệu lưu trữ có vị trí và vai trò quan trọng trong việc phục vụ nghiên

an

lu

cứu, nghiên cứu phát triển tiềm lực khoa học và công nghệ trên tất cả các lĩnh

u
nf

va

vực kinh tế - xã hội của các địa phương trong cả nước. Có thể nói, đối với lĩnh
vực khoa học: tài liệu lưu trữ cũng có những giá trị đặc biệt, vì tính kế thừa

ll
oi

m

trong nghiên cứu khoa học là một yêu cầu bắt buộc. Hầu hết các đề tài nghiên

z
at
nh

cứu khoa học trên từng lĩnh vực cụ thể, đều phải tìm hiểu về tình hình và
những kết quả nghiên cứu có liên quan của những người đi trước. Vì thế các

z

đề tài nghiên cứu khoa học, sau khi được ứng dụng vào thực tiễn đều được

@

l.
ai

gm

lưu lại và trở thành tài liệu tham khảo cho các đề tài nghiên cứu tiếp theo.

m
co

Tài liệu lưu trữ có vị trí và vai trị quan trọng đối với lĩnh vực kinh
tế: Các thông tin trong tài liệu lưu trữ thường xuyên được khai thác và sử

an

Lu

dụng để phục vụ cho việc xây dựng các đề tài, dự án, đề án, kế hoạch phát

n

va
ac
th

14

si


triển kinh tế phù hợp với điều kiện của từng địa phương, từng vùng; phục vụ
việc quy hoạch phát triển khu kinh tế của địa phương theo đúng hướng. Để có
những kế hoạch hoặc đề án quy hoạch phù hợp và khả thi, các cơ quan quản
lý không thể không khai thác các thơng tin có trong tài liệu lưu trữ như các số
liệu thống kê về tình hình kinh tế, xã hội của địa phương, số liệu về dân số và
điều kiện thổ nhưỡng…
Các thông tin trong tài liệu lưu trữ cịn được khai thác để phục vụ việc
tìm kiếm và khai thác các tài nguyên, khoáng sản. Việc khai thác và sử dụng

lu

các thông tin trong tài liệu lưu trữ đã giúp cho các cơ quan, đơn vị trong cả

an

nước nói chung và tỉnh Cao Bằng nói riêng tiết kiệm được thời gian, cơng

va
n

sức, kinh phí. Ngồi ra đối với các cơ quan, đơn vị, tổ chức kinh tế (gọi chung

gh

tn

to

là doanh nghiệp), tài liệu lưu trữ còn là kho tàng thơng tin về cơng nghệ, kinh

ie

nghiệm, bí quyết sản xuất, kinh doanh... Hiện nay trong bối cảnh đất nước hội

p

nhập kinh tế quốc tế và bước vào nền kinh tế thị trường, việc khai thác tài liệu

do

nl

w

lưu trữ sẽ giúp các doanh nghiệp tham khảo và áp dụng được nhiều công nghệ

d

oa

hiện đại, nhiều kinh nghiệm quản lý để đẩy mạnh phát triển sản xuất, kinh

an

lu

doanh của doanh nghiệp.

u
nf

va

Đối với lĩnh vực văn hóa – xã hội, thông tin trong tài liệu lưu trữ nếu
được khai thác và sử dụng sẽ phục vụ cho việc nghiên cứu văn hóa của các

ll
oi

m

dân tộc, văn hóa vùng, miền. Những nghiên cứu về văn hóa dựa trên cơ sở các

z
at

nh

thơng tin từ tài liệu lưu trữ đã góp phần giới thiệu những nét văn hóa truyền
thống của văn hóa tỉnh nhà với bạn bè trong nước và thế giới. …

z

Tài liệu lưu trữ cịn có giá trị đặc biệt trong lĩnh vực quản lý xã hội, vì

@

l.
ai

gm

nó cung cấp thơng tin cho việc nghiên cứu định hướng các chính sách về tơn

m
co

giáo, dân tộc. Ngồi ra tài liệu lưu trữ cịn cung cấp những thơng tin đáng tin
cậy để Đảng, Nhà nước giải quyết các chế độ chính sách cho những người có

an
Lu

cơng, những đối tượng xã hội…

n

va
ac
th

15

si


Tài liệu lưu trữ chỉ thực sự phát huy giá trị khi được khai thác sử dụng
để phục vụ các mặt hoạt động khác nhau của đời sống xã hội. Vì vậy, chính
sách và thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ là
nhiệm vụ đặc biệt quan trọng và mang tính chiến lược của mọi cơ quan lưu
trữ và là mục tiêu cao nhất và cũng là mục đích cuối cùng của cơng tác lưu trữ
nhằm làm cho tài liệu lưu trữ phát giá trị đặc biệt của nó.
1.2.2. Tầm quan trọng của chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài
liệu lưu trữ và việc thực hiện chính sách

lu

Chính sách là những hướng dẫn được thiết lập để đảm bảo cho việc

an

thực hiện những mục tiêu đã đề ra là những khuôn khổ, những điều khoản,

va
n

những quy định chung tạo cơ sở thống nhất khi ra các quyết định quản trị.

gh

tn

to

Chính sách chính là công cụ để thực hiện chiến lược, là những phương tiện để

ie

thực hiện mục tiêu, giúp định hướng mục tiêu cho các chủ thể tham gia hoạt

p

động có vai trị định hướng cho các chủ thể hành động.

do

nl

w

Vì vậy, chính sách sẽ giúp cho chiến lược được triển khai trong thực

d

oa

tiễn, tạo điều kiện dễ dàng cho việc giải quyết các vấn đề đã đặt ra, giúp

an

lu

hướng dẫn và hỗ trợ cho thực thi chiến lược, là công cụ hữu hiệu chủ yếu để

u
nf

va

thực hiện chức năng, nhiệm vụ đồng thời tạo động lực cho các đối tượng tham
gia hoạt động theo mục tiêu chung.

ll
oi

m

Chính sách được thực hiện sẽ thúc đẩy sự phối hợp hoạt động giữa các

z
at
nh

cấp, các ngành. Do đó, việc thực hiện các giai đoạn trong chu trình chính sách
khơng chỉ và khơng thể do một cơ quan nhà nước đảm nhiệm, mà cần có sự

z

tham gia của nhiều cơ quan thuộc các cấp, các ngành khác nhau hay của nhiều

@

l.
ai

gm

tổ chức, cá nhân. Cho nên, thơng qua q trình chính sách sẽ thúc đẩy sự phối

m
co

hợp hoạt động giữa các cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội, các
tầng lớp nhân dân, góp phần tạo nên sự nhịp nhàng, đồng bộ trong hoạt động

an
Lu

thực thi chính sách.

n

va
ac
th

16

si


Chính sách là cơng cụ đặc thù và khơng thể thiếu được mà nhà nước sử
dụng để quản lý, chúng có chức năng chung là tạo ra những kích thích đủ lớn
cần thiết để biến đường lối chiến lược thành hiện thực, góp phần thống nhất tư
tưởng và hành động của mọi người trong xã hội. Có chính sách phù hợp với nhu
cầu phát triển trong từng thời kỳ có thể khơi dậy các nguồn tiềm năng, phát huy
tính tích cực, sáng tạo. Ngược lại, chỉ cần một chính sách sai lầm, sẽ gây ra phản
ứng tiêu cực làm giảm hiệu quả, triệt tiêu động lực của sự phát triển.
Chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ cũng vậy, có vai

lu

trị rất quan trọng trong cơng tác lưu trữ. Đây là cơ sở cần thiết để các cơ quan

an

nhà nước phối hợp thực hiện nhằm phát huy giá trị đặc biệt của tài liệu lưu

va
n

trữ. Tổ chức thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ

gh

tn

to

mà cụ thể là để triển khai các chiến lược, kế hoạch cụ thể về khai thác sử
Nếu chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ phù hợp,

p

ie

dụng tài liệu lưu trữ trong thực tiễn.

do

oa

nl

w

được tổ chức thực hiện tốt sẽ huy động và phát huy được các nguồn lực đem
lại kết quả khả quan góp phần giúp cho việc tiếp cận nhanh chóng, thuận lợi

d

an

lu

các thơng tin trong tài liệu lưu trữ và khai thác sử dụng có hiệu quả tài liệu

u
nf

va

lưu trữ phục vụ nhu cầu cơ quan nhà nước, tổ chức, doanh nghiệp và người
dân góp phần vào sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước.

ll
oi

m

1.2.3. Mục tiêu của chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ

z
at
nh

Mục tiêu quan trọng của tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ là
đưa tài liệu có giá trị ra phục vụ, phúc đáp các nhu cầu của nhà nước, tổ chức

z

doanh nghiệp và người dân.

@

l.

ai

gm

Mục tiêu của chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ làm

m
co

cho tài liệu lưu trữ có điều kiện để phát huy giá trị đặc biệt của nó. Nhà nước,
tổ chức doanh nghiệp và người dân có cơ hội khai thác, sử dụng tài liệu lưu

an
Lu

trữ, biến những thông tin quá khứ chứa đựng trong tài liệu lưu trữ thành những

n

va
ac
th

17

si


tư liệu bổ ích phục vụ cho sự nghiệp chính trị, kinh tế, phát triển văn hóa, khoa
học, kỹ thuật và nghiên cứu lịch sử phục vụ cho hoạt động thực tiễn.

1.2.4. Giải pháp và cơng cụ thực hiện chính sách
Giải pháp chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ: Chính
sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ thể hiện sự can thiệp của nhà
nước nhằm tăng cường vai trò quản lý của nhà nước, phát huy vai trò của các
cơ quan, tổ chức có liên quan và tồn xã hội đối với công tác khai thác sử
dụng tài liệu lưu trữ. Tuy nhiên, một điểm cần hết sức lưu ý đó là mục tiêu

lu

cũng như các giải pháp của chính sách ở đây phải được xem xét là tạm thời

an

hay chiến lược, dài hạn hay ngắn hạn tùy thuộc vào Chính phủ, phù hợp với

va
n

từng giai đoạn phát triển kinh tế cũng như bối cảnh kinh tế trong nước và

ie

gh

tn

to

quốc tế.
Xét từ một góc độ tiếp cận khác đối với mục tiêu của chính sách tổ

p

chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ, thì các giải pháp mà nhà nước thực

do

nl

w

hiện chính là nhằm phát huy giá trị tài liệu lưu trữ phúc đáp cho việc xây

d

oa

dựng, bảo vệ và phát triển chung của đất nước.

an

lu

Những vấn đề trên cho thấy, chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài

u
nf

va

liệu lưu trữ ở Việt Nam hướng đến một số giải pháp cơ bản. Trước hết là phải
nâng cao nhận thức về tài liệu lưu trữ, công tác khai thác sử dụng tài liệu lưu

ll
oi

m

trữ; ban hành và tổ chức thực hiện cơ chế, chính sách nhằm tạo sự chuyển

z
at
nh

biến mạnh mẽ về nhận thức ở tất cả các cấp lãnh đạo từ Trung ương đến địa
phương, trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân về tầm quan

z

trọng và ý nghĩa của chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ; vị

@

l.
ai

gm

trí, vai trị của công tác khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ trong cuộc sống.

m
co

Giải pháp chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ bao
gồm nhóm giải pháp liên quan đến mục tiêu chính sách và nhóm giải pháp

an
Lu

liên quan đến cơng cụ chính sách.

n

va
ac
th

18

si


Nhóm giải pháp liên quan đến mục tiêu chính sách bao gồm:
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức làm công tác khai
thác sử dụng tài liệu lưu trữ;
Giải pháp phát huy giá trị tài liệu lưu trữ phục vụ sự nghiệp xây dựng,
bảo vệ và phát triển đất nước, đảm bảo quyền tiếp cận sử dụng thơng tin của
người dân, tổ chức và doanh nghiệp;
Nhóm giải pháp liên quan đến cơng cụ chính sách bao gồm:
Giải pháp về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng và vai trò

lu

của người đứng đầu trong thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài

an

liệu lưu trữ;

va
n

Giải pháp tạo sự chuyển biến trong nhận thức đối với việc thực hiện

Giải pháp về phát huy vai trị của cơng tác tun truyền và cơng tác

p

ie

gh

tn

to

chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ;

nl

lưu trữ;

w

do

phối hợp trong việc thực hiện chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu

d

oa

Giải pháp nâng cao chất lượng công tác tập huấn, bồi dưỡng chuyên

an

lu

môn nghiệp vụ tổ chức khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ;

u
nf

va

Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm cơng tác thực hiện
chính sách tổ chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ.

ll
oi

m

Về cơng cụ chính sách: Thực tiễn cho thấy, bất kỳ một chính sách nào

z
at
nh

nếu chỉ có các giải pháp chính sách đồng bộ nhưng khơng có các cơng cụ
chính sách thì khó mà thực hiện được. Cơng cụ chính sách là hệ thống các

z

phương tiện truyền dẫn các phương thức tác động lên đối tượng chính sách, bao

@

l.
ai

gm

gồm: tổ chức; quyền lực; tài chính và cơng cụ truyền thơng. Đối với chính sách tổ

m
co

chức, khai thác sử dụng tài liệu lưu trữ, hệ thống các cơng cụ chính sách cụ thể là:
Cơng cụ dựa vào tổ chức là các cơng cụ hành chính, tổ chức như kế

an
Lu

hoạch, quy hoạch của nhà nước, hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật,

n

va
ac
th

19

si