đặc sắc tiểu thuyết của pearl buck

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH
o0o


TRẦN THỊ HIỀN



ĐẶC SẮC TIỂU THUYẾT
CỦA PEARL BUCK


Chuyên ngành : VĂN HỌC NƯỚC NGOÀI

Mã số : 60 22 30


LUẬN VĂN THẠC SĨ VĂN HỌC



NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:


TS. TRẦN THỊ THUẬN

Thành phố Hồ Chí Minh – 2011

Lời cảm ơn

Sau một thời gian nghiên cứu đề tài: “Đặc sắc tiểu thuyết của Pearl Buck” đến
nay chúng tôi đã hoàn thành luận văn.

Với tình cảm chân thành, tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu, Phòng Đào
tạo Sau đại học trường Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh. Các Thầy, Cô đã tận
tình giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và tạo điều kiện để tôi hoàn thành luận văn.

Tôi xin chân thành cảm Ban giám hiệu trường THPT Võ Trường Toản đã tạo
điều kiện thuận lợi cho tôi học tập và hoàn thành luận văn.

Đặc biệt tôi xin trân trọng và bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến Tiến sĩ Trần
Thị Thuận – Người đã tận tình giúp đỡ và hướng dẫn tôi trong suốt thời gian tôi nghiên
cứu đề tài.
Cuối cùng, tôi xin gửi lòng biết ơn đến Cha Mẹ, người thân, bạn bè, những
người luôn quan tâm và động viên tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện luận văn
này.

Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình nghiên cứu thực hiện đề tài, song
những thiếu sót trong luận văn là không thể tránh khỏi, kính mong nhận được sự đóng
góp ý kiến và chỉ dẫn của quý Thầy, Cô giáo và các bạn đồng nghiệp.

TP.Hồ Chí Minh, tháng 8 năm 2011

MỤC LỤC
4TLời cảm ơn4T 2

4TMỤC LỤC4T 3
4TMỞ ĐẦU4T 6
4T1.Lý do chọn đề tài4T 6
4T2.Lịch sử vấn đề4T 7
4T2.1. Ở Việt Nam4T 7
4T2.2. Ở Nước ngoài:4T 8
4T3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu4T 10
4T3.1 Đối tượng4T 10
4T3.2 Phạm vi nghiên cứu4T 11
4T4.Phương pháp nghiên cứu4T 11
4T5.Dự kiến đóng góp của luận văn4T 12
4T6.Cấu trúc của luận văn4T 12
4TCHƯƠNG 1: TIỂU THUYẾT PEARL BUCK VÀ CÁC TIỀN ĐỀ SÁNG TẠO4T 14
4T1.1.Bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất trong toàn cảnh tiểu thuyết của Pearl Buck4T 14
4T1.2. Những tiền đề sáng tạo tiểu thuyết của Pearl Buck4T 16
4T1.2.1 Vốn trải nghiệm cuộc sống và văn hóa Trung Hoa- Âu Mỹ4T 16
4T1.2.2.Vốn tri thức và văn chương Trung Hoa- Âu Mỹ4T 18
4T1.2.3 Tài năng và tố chất nghệ sĩ - tính nữ4T 21
4T1.2.4 Ý nguyện của Pearl Buck về việc bắc một nhịp cầu chia sẻ văn hóa Đông –Tây.4T 23
4TCHƯƠNG 2: THẾ GIỚI HIỆN THỰC TRONG BỘ TIỂU THUYẾT NHÀ TRANH
VÁCH ĐẤT
4T 25
4T2.1. Sự gắn kết nông thôn - đất đai - người nông dân Trung Hoa4T 25
4T2.2. Đời sống văn hóa-tinh thần của người nông dân Trung Hoa4T 30
4T2.3. Cuộc sống nông thôn Trung Hoa và những hiểm họa4T 36
4T2.3.1. Thiên tai4T 36
4T2.3.2. Chiến tranh4T 40
4T2.4. Cuộc sống Trung Hoa và sự tiếp nhận văn hóa phương Tây4T 45
4TCHƯƠNG 3: NGHỆ THUẬT XÂY DỰNG TIỂU THUYẾT CỦA PEARL BUCK4T 53
4T3.1 Kết cấu và cốt truyện4T 53

4T3.1.1 Kết cấu4T 53
4T3.1.2 Cốt truyện4T 55
4T3.2 Nhân vật4T 57
4T3.2.1 Những thủ pháp truyền thống4T 57
4T3.2.1.1 Nhân vật - ngoại hình4T 57
4T3.2.1.2 Nhân vật-hành động4T 58
4T3.2.1.3 Nhân vật- thần kỳ4T 60
4T3.2.2 Những thủ pháp hiện đại4T 60
4T3.2.2.1 Nhân vật- tâm lí4T 60
4T3.2.3 Nhân vật- ánh mắt4T 63
4T3.3.Thời gian trần thuật4T 65
4T3.3.1 Thời gian trần thuật tuyến tính4T 65
4T3.3.2 Thời gian trần thuật tâm lí4T 66
4T3.4. Người trần thuật4T 70
4T3.4.1. Người kể chuyện ẩn mặt4T 70
4T3.4.2.Người kể chuyện là nhân vật4T 72
4T3.5.Điểm nhìn trần thuật4T 74
4T3.5.1 Điểm nhìn bên ngoài4T 74
4T3.5.2 Điểm nhìn bên trong4T 75
4T3.5.3 Điểm nhìn di động4T 76
4T3.6 Nghệ thuật kể, tả4T 78
4TCHƯƠNG 4: NHỮNG ĐÓNG GÓP CỦA PEARL BUCK QUA BỘ TIỂU THUYẾT
NHÀ TRANH VÁCH ĐẤT
4T 82
4T4.1 Về nghệ thuật sáng tạo tiểu thuyết4T 82
4T4.2 Về quan niệm nhân sinh4T 85
4T4.3 Tiểu thuyết của Pearl Buck và sự tiếp nhận của người đọc4T 90
4TKẾT LUẬN4T 94
4TTHƯ MỤC THAM KHẢO4T 98
4TPHỤ LỤC4T 103

MỞ ĐẦU

1.Lý do chọn đề tài
Pearl Buck là nữ văn sĩ Mĩ đầu tiên nhận được giải thưởng Nobel văn chương cao quý. Bà đã
để lại di sản tinh thần vô giá với hơn sáu mươi lăm tác phẩm gồm nhiều thể loại. Góp phần quan
trọng làm nên tên tuổi của Pearl Buck chính là bộ tiểu thuyết House of Earth. Tác phẩm gồm ba
quyển, được viết trong thời gian từ năm 1931 đến năm 1935. Bộ tiểu thuyết vừa phản ánh thế giới
tâm hồn và những sinh hoạt đời thường của người dân Trung Hoa vừa phác họa một hình ảnh đất
nước Trung Hoa rộng lớn với những vấn đề lớn lao. Bà đặc biệt quan tâm đến hiện tượng giao thoa
văn hóa Đông - Tây trong cuộc sống người dân và thể hiện vấn đề này rất chân thực, sinh động.
Pearl Buck đã kết hợp những nét tiêu biểu trong nghệ thuật xây dựng tiểu thuyết cổ điển phương
Đông với tiểu thuyết hiện đại phương Tây để phản ánh hiện thực đất nước, con người Trung Hoa,
một dân tộc có bề dày lịch sử, có truyền thống văn hoá lâu đời đang trong quá trình tiếp nhận những
luồng văn hoá hoàn toàn mới mẻ. Chính sự kết hợp hài hoà, biện chứng giữa nội dung, tư tưởng và
bút pháp nghệ thuật đặc sắc đã tạo nên sự thành công cho bộ tiểu thuyết.
Pearl Buck đã làm say mê người đọc qua cách phản ánh hiện thực bằng một trái tim đôn hậu,
tinh tế, và được chuyển tải bằng văn phong nhẹ nhàng, trong sáng. Tác phẩm của Pearl Buck đã
được thế giới công nhận qua giải thưởng Pulitzer năm 1932, giải Nobel văn chương năm 1938. Tuy
nhiên, cho đến nay, ở Việt Nam, mặc dù tiểu thuyết của Pearl Buck được phát hành rộng rãi nhưng
vẫn chưa có một công trình nào nghiên cứu tác phẩm của Pearl Buck một cách hệ thống.
Chúng tôi nhận thấy Pearl Buck là một người nghệ sĩ giàu lòng trắc ẩn. Tấm lòng của nhà
văn đã bộc lộ rõ nét trong House of Earth qua việc ca ngợi nét đẹp tâm hồn của người dân mộc mạc,
bình dị và lên án những thế lực đã lấy đi sự sống và niềm hạnh phúc nhỏ bé của họ. Pearl Buck
không chỉ “sống đẹp” trong những trang sách mà ở ngoài đời, bà nổi tiếng là người tham gia tích
cực các hoạt động nhân đạo, từ thiện.
Cuối cùng, người viết có ấn tượng sâu sắc, thú vị khi quan sát bức tranh cuộc sống sinh hoạt
vật chất và tinh thần của người dân Trung Quốc được thể hiện sinh động qua cảm quan của một nhà
văn đến từ phương Tây. Đặc điểm này đem lại sự độc đáo, hấp dẫn cho tác phẩm.
Qua đề tài Đặc sắc tiểu thuyết của Pearl Buck, chúng tôi mong rằng sẽ giúp người đọc nhận

diện được những nét tiêu biểu, đặc trưng trong tiểu thuyết của Pearl Buck. Và chúng tôi cũng hy
vọng sẽ phát hiện được các giá trị nghệ thuật trên những trang viết của nhà văn nữ giàu sức sáng tạo
này.
2.Lịch sử vấn đề
2.1. Ở Việt Nam
Trong quyển Hồ sơ văn học Mỹ, Hữu Ngọc có bài viết Pearl Buck và tâm hồn Trung Quốc
nghìn xưa. Sau những dòng giới thiệu vắn tắt về tiểu sử và sự nghiệp văn chương của Pearl Buck,
Hữu Ngọc đã khẳng định: “Sáng tác của Pearl Buck gồm tám mươi lăm tác phẩm lớn nhỏ. Trong số
đó, mảng đề tài về Trung Quốc cổ truyền, đặc biệt về nông dân là đóng góp giá trị nhất. Nhờ sự
thông cảm của tác giả, người đọc có cảm giác thâm nhập vào đời sống hàng ngày của các nhân
vật”[21, 605]. Trong bài viết của mình, Hữu Ngọc nhận định tác phẩm The Good Earth của Pearl
Buck đã miêu tả rất chính xác phong tục, tập quán của người nông dân Trung Quốc. Họ phải đối
diện với nhiều nỗi gian lao vất vả, đói kém và là nạn nhân trong những cuộc chiến tranh tương tàn
trước cách mạng. Ngoài ra, ông còn đề cập đến cuộc xung đột giữa cũ và mới, Đông và Tây trong
tiểu thuyết Gió Đông, gió Tây (East Wind, West Wind) của Pearl Buck “Trong một gia đình quý tộc
giàu có, các cụ nệ cổ cố ngăn cản mà không được, các thanh niên hăm hở theo cuộc sống phương
Tây với sự tôn trọng tự do cá nhân” [21, 606]. Như vậy, Hữu Ngọc đã giới thiệu đến độc giả một
cách khái quát giá trị nội dung, tư tưởng trong những tác phẩm nổi tiếng của Pearl Buck
Trong quyển 103 nhà văn đoạt giải Nobel, tác giả Đoàn Tử Huyến đã trình bày sơ lược cuộc
sống của Pearl Buck. Đồng thời, ông nêu lý do Viện hàn lâm nghệ thuật Thụy Điển trao tặng Pearl
Buck giải Nobel : “Vì các tác phẩm mô tả cuộc sống đa diện mang tính sử thi của người dân Trung
Quốc trong những biến động dữ dội đầu thế kỉ XX và vì những kiệt tác tự truyện” [12, 79].
Tạp chí Châu Mĩ ngày nay, số 3/2009, có bài viết của thạc sĩ Phạm Thị Hương Giang Tính
song trùng trong phương thức tự sự của Pearl S. Buck qua bộ tiểu thuyết House of Earth. Bài viết
này thể hiện sự quan tâm của tác giả đối với nghệ thuật xây dựng tiểu thuyết của Pear Buck, đặc biệt
về hai phương diện tự sự là kết cấu và điểm nhìn: “Bộ tiểu thuyết House of Earth có kết cấu tương
đối tương đồng với tiểu thuyết chương hồi Trung Quốc, tức cũng phân chia ra từng chương mục,
phát triển cốt truyện theo chiều thời gian tuyến tính. Thảng hoặc, có đoạn xáo trộn về thời gian, gợi
nhắc lại đặc điểm tính cách và tâm lý đặc trưng của nhân vật’’ [66, 52,53]. Ngoài ra, tác giả khẳng
định ở phương diện kết cấu, tiểu thuyết của Pearl Buck đã ‘khéo léo lồng ghép trong đó những

phạm trù đặc trưng của lối tự sự phương Tây’ [68, 54] được thể hiện ở cách kết thúc để ngỏ, tạo nên
nhiều liên tưởng, nghĩ suy cho người đọc. Xét từ yếu tố điểm nhìn, tác giả Phạm Thị Hương Giang
đánh giá ‘Bộ tiểu thuyết House of Earth được tự sự ở ngôi thứ ba, gắn với điểm nhìn ‘toàn tri’ của
người kể. Đây cũng là hình thức thuật truyện tuân theo phương thức ‘thuyết thư’ điển hình của tiểu
thuyết cổ điển Trung Quốc’ [66, 55]. Với điểm nhìn này, người kể chuyện luôn đứng trên nhân vật,
hiểu rõ tất cả các sự kiện, diễn biến tâm lý cũng như hành động của từng nhân vật, để từ đó, trình
bày một cách kĩ càng, rành rẽ cho người đọc. Có thể nhận thấy, bài nghiên cứu của tác giả Phạm Thị
Hương Giang đã nhận xét và trình bày khá cụ thể, rõ ràng hai vấn đề tiêu biểu trong nghệ thuật thể
hiện tiểu thuyết của Pearl Buck. Tuy nhiên, thế giới nghệ thuật xây dựng tiểu thuyết của nhà văn
này vẫn còn những điểm sáng khác cần được tìm hiểu, nghiên cứu.
Trong bài viết Đất lành – Pearl Sydenstricker Buck, tác giả Phạm Văn Tuấn đã trình bày về
cuộc sống của Pearl Buck tại Trung Hoa, ‘Ngay từ thuở nhỏ, cô Pearl Sydenstricker đã tò mò, tìm
hiểu dân địa phương, thích lắng nghe các câu chuyện và mong muốn viết lại những điều mắt thấy,
tai nghe tại một miền đất mà nhiều người phương Tây chưa hề biết tới. Cô đã học lịch sử Trung
Hoa với một ông thầy địa phương, hiểu rõ triết lý Khổng Giáo’[83]. Qua quyển tiểu thuyết Đất
lành, tác giả Phạm Văn Tuấn đã ca ngợi Pearl Buck vì bà đã hiểu được đời sống tinh thần của
người dân trên mảnh đất vốn còn rất xa lạ với các nước phương Tây lúc bấy giờ: “Qua tác phẩm,
độc giả nhận ra sự hiểu biết tường tận của tác giả về đất nước Trung Hoa và người Trung Hoa, tác
giả biết cả tư tưởng và nội tâm của người Trung Hoa, đây là giai cấp mà người Cộng sản đã khai
thác và dùng làm hạt nhân trong công cuộc cách mạng”[83]. Trong bài viết, Phạm Văn Tuấn cũng
điểm vài nét xã hội Trung Hoa cuối thế kỉ XIX. Đây là giai đoạn đất nước này phải gánh chịu những
thiệt hại do các thế lực quân phiệt trong nước và sự xâm lược của Pháp, Nhật Bản, Tây Ban Nha gây
nên.
Trong bài Nữ văn sĩ của hai thế giới, tác giả Mai Hiền đã nhận xét khái quát về cuộc sống
của Pearl Buck tại Trung Hoa. Tác giả khẳng định khoảng thời gian này có ý nghĩa quan trọng trong
sự nghiệp văn chương của Pearl Buck “Dẫu chỉ sống ở đất Trung Hoa khoảng ba chục năm, quãng
thời gian chỉ bằng một phần ba cuộc đời bà đã sống, song đất và người nơi đây đã khơi nguồn
mạch cho văn nghiệp của bà, giúp bà viết nên hơn sáu chục cuốn tiểu thuyết, hàng trăm truyện
ngắn, bốn vở kịch và một kịch bản phim nổi tiếng ”[92]. Ngoài ra, tác giả trình bày cảm nhận về
diễn từ nhận giải Nobel của Pearl Buck

“Có thể xem bài đáp từ của bà như một bách khoa toàn thư
thu nhỏ về văn học Trung Hoa nói chung và về tiểu thuyết Trung Hoa nói riêng. Những ai còn xa lạ
với văn học của đất nước rộng lớn và có bề dày lịch sử này, khi đọc diễn văn đáp từ của Pearl Buck
sẽ phần nào hiểu được "Thủy hử", "Tam quốc diễn nghĩa", "Hồng lâu mộng", "Tây du ký", "Phong
thần truyện", "Nho lâm ngoại sử" [92]
2.2. Ở Nước ngoài:
Vào năm 2010, nhà xuất bản 2TSimon2T 2T&2T 2T Schuster2T đã phát hành quyển Pearl Buck ở Trung
Quốc: Hành trình đến Đất lành ( Pearl Buck In China: Journey To The Good Earth), của Hilary
Spurling. Tác giả khẳng định với The Good Earth, “Pearl Buck là người đầu tiên đưa đất nước
Trung Hoa đến gần với các nước phương Tây” ( Pearl Buck was the first person to make China
accessible to the West). Và trên một vài phương diện nào đó, Pearl Buck khẳng định cuộc sống của
bà thuộc về Trung Hoa nhiều hơn Mĩ. Điều này thể hiện qua hồi ức của bà : “Tôi đã nói tiếng
Trung Quốc trước và nói một cách dễ dàng”(I spoke Chinese first and more easily) [17, 2] Pearl
Buck đã khẳng định Trung Hoa có một ý nghĩa đặc biệt trong tâm hồn của bà “Nước Mĩ là nơi mà
nhiều người hướng về, nhưng thế giới mà tôi muốn đến là Châu Á”( If America was for dreaming
about, the world in which I lived was Aisa – Pearl Buck ) [17, 2]. Hilary Spurling giới thiệu khái
quát một số tiểu thuyết của Pearl Buck như The Good Earth, This Proud Heart, The Time Is Noon,
Other Gods, Pavilion of Woman,
Maureen Corrigan, giảng dạy văn chương ở trường đại học Georgetown, có công trình
nghiên cứu Pearl Buck ở Trung Hoa (Pearl Buck In China). Tác giả nhận xét từ khi quyển tiểu
thuyết ‘bom tấn’ The Good Earth cuả Pearl Buck ra đời, tên tuổi và những sáng tác của bà đã lan
rộng ở phương Tây và Trung Quốc, từ một nhà văn phụ nữ mờ nhạt bà trở thành một nhà văn nổi
tiếng. Và Pearl Buck đã sở hữu một năng lực đặc biệt, bà biết vận dụng những kỉ niệm cùng với trí
tưởng tượng phong phú của mình trong quá trình sáng tác, vì vậy, tác phẩm của bà vừa hiện thực
vừa mang chất trữ tình.
Năm 1996, tiến sĩ Peter Conn, giảng dạy tại trường đại học
2TCambridge2T có bài viết: Tiểu sử
của một nhà văn hoá: Pearl Buck, (Pearl Buck Biography) [69]. Ông cho biết khi Pearl Buck lên
bốn tuổi, bà đã nói tiếng Trung Quốc rất chuẩn xác, đã gắn bó với cuộc sống nghèo khổ của người

dân bản địa. Năm 1917, bà kết hôn với ông John Lossing Buck, một chuyên gia canh nông người
Mĩ. Gia đình bà sống nhiều năm ở tỉnh An Huy, một vùng nông thôn cằn cỗi. Pearl Buck đã tiếp xúc
với hàng ngàn người nông dân nghèo khổ, bần cùng. Và một thập kỉ sau đó, nơi này đã đi vào
những tác phẩm của bà về đề tài Trung Quốc, trong đó quyển tiểu thuyết The Good Earth đã gây
được tiếng vang. Peter Conn khẳng định Pearl Buck đã công bố hơn bảy mươi tác phẩm trong sự
nghiệp sáng tác, bao gồm cả những tiểu thuyết bán chạy nhất.
Năm 1983, nhà xuất bản New Century đã giới thiệu quyển Pearl Buck, một người phụ nữ
trong cuộc xung đột (
2TPearl2T 2TBuck2T: 2T A2T 2TWoman2T 2Tin Conflict2T), tác giả quyển sách là 2TNora Stirling. Ông
đã trình bày khá chi tiết về những năm tháng Pearl Buck sinh sống ở Trung Quốc, Mĩ, những dấu ấn
quan trọng trong cuộc đời nhà văn. Ngoài ra, trong quyển sách này, Nora Stirling nhận xét các sáng
tác của Pearl Buck đã được các nhà phê bình chú ý và đánh giá cao. Đồng thời, Nora Stirling cũng
giới thiệu những sáng tác tiêu biểu của Pearl Buck, như tiểu thuyết Pavilion of Woman. Tác giả
cũng đánh giá cao các hoạt động mang tính chất từ thiện của Pearl Buck.
2TNăm 2010, nhà văn Anchee Min, người Mĩ gốc Hoa đã công bố quyển sách Pearl ở Trung
Hoa: Một quyển tiểu thuyết (Pearl in China: A Novel). Anchee Min cho biết “Pearl Buck đã dành
tình yêu thương của mình cho người dân Trung Hoa” (Buck had taught her to love the Chinese
people). Chính vì vậy, quyển The Good Earth của Pearl Buck đã thể hiện rất xúc động, chân thực
cuộc sống của người dân Trung Hoa. Tác phẩm trên tạo nên nhiều tình cảm tích cực cho những độc
giả người Mĩ, họ cảm thấy thân thiện, gần gũi với người dân ở một đất nước rất xa xôi và còn nhiều
xa lạ với mình. Điều ấy đã cho thấy tiểu thuyết The Good Earth có vai trò, ý nghĩa như một nhịp
cầu, nối liền hai nền văn hoá phương Đông và phương Tây.
Những bài viết trên đã thể hiện sự quan tâm, chú ý của độc giả cũng như các nhà nghiên cứu
về Pearl Buck cũng như các sáng tác của bà. Tuy nhiên, chúng tôi nhận thấy các tác giả chú trọng
đến cuộc sống của Pearl Buck và giá trị nội dung tư tưởng trong các tác phẩm nhiều hơn là đánh giá
về nghệ thuật xây dựng tiểu thuyết độc đáo của nhà văn.
Tóm lại, những sáng tác của Pear Buck, đặc biệt là bộ tiểu thuyết House of Earth đã đáp ứng
được nhu cầu tinh thần cho người đọc. Những nhà nghiên cứu đã trình bày nhiều khía cạnh khác
nhau trong các công trình nghệ thuật độc đáo của Pearl Buck. Chúng tôi nhận thấy các bài viết ấy có
những khơi gợi quý giá, định hướng cho nhiều công trình nghiên cứu khác để đi vào thế giới văn

chương của Pearl Buck. Chính vì vậy, chúng tôi tiếp thu ý kiến của các nhà nghiên cứu đi trước với
tất cả sự cầu thị để thực hiện đề tài này.
3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1 Đối tượng
Chúng tôi thực hiện đề tài này dựa trên việc khảo sát, phân tích bộ tiểu thuyết House of Earth
của Pearl Buck gồm ba tập đã được dịch ra tiếng Việt:
1. Pearl Buck (2001) , Mấy người con trai Vương Long, bản dịch của Nguyễn Thế Vinh,
NXB Văn nghệ TP. Hồ Chí Minh
2. Pearl Buck (1959) , Sống vì đất, bản dịch của Nguyễn Công Phú, NXB Như Nguyên
3. Pearl Buck (2001), Vương Nguyên, gia đình phân tán, bản dịch của Nguyễn Thế Vinh,
NXB Văn nghệ thành phố Hồ Chí Minh.
Tuy nhiên, trong quá trình nghiên cứu, chúng tôi dịch lại nhan đề bộ tiểu thuyết dựa trên nội
dung, tư tưởng được thể hiện trong tác phẩm:

Tiếng Anh
Tiếng Việt
Bộ tiểu thuyết
House of Earth
Nhà tranh vách đất
Quyển tập 1
The Good Earth
Đất lành
Quyển tập 2
Sons
Những người con trai
Quyển tập 3
A House Divided
Gia đình phân tán

Trong quá trình nghiên cứu, khảo sát bộ tiểu thuyết để làm sáng tỏ đề tài luận văn, chúng tôi

xin được phép sử dụng nhan đề bộ tiểu thuyết theo như tên đã được dịch lại.
Đồng thời, để làm sáng tỏ đề tài, chúng tôi liên hệ thêm 10 tiểu thuyết khác của Pearl Buck
đã được dịch sang tiếng Việt:
1. Biên giới tình yêu,
8Tbản dịch của 8TVăn Hòa, NXB thanh niên, Hà Nội, xuất bản năm 1989
2. Đứa con của rồng, bản dịch của Văn Hòa, NXB Văn hóa - thông tin, xuất bản năm 2001
3. Gió Đông, gió Tây, bản dịch của Bảo Sơn, NXB Ngày nay
4. Một cuộc hôn nhân, bản dịch của Quang Vinh, NXB Công an nhân dân, xuất bản năm 2003
5. Người mẹ, bản dịch của Thái Huy Quang, NXB Đà Nẵng, xuất bản năm 1990
6. Tình cõi chân mây, bản dịch của Nguyễn Đức Lân, NXB Hội Nhà Văn, xuất bản năm 1991
7. Tình yêu và thù hận, bản dịch của Văn Hòa – Nhất Anh, NXB văn học, xuất bản năm 2000
8. Trái tim kiêu hãnh, bản dịch của Trịnh Thúy Nga, NXB Mũi Cà Mau, xuất bản năm 1989
9. Từ Hi Thái hậu, bản dịch của Nguyễn Thế Vinh, NXB Văn nghệ TP. Hồ Chí Minh, xuất bản
năm 2000
10. Yêu muộn, bản dịch của Văn Hòa – Thiên Long, NXB Phụ nữ Hà Nội, xuất bản năm 1989
3.2 Phạm vi nghiên cứu
Triển khai đề tài Đặc sắc tiểu thuyết của Pearl Buck, chúng tôi tìm hiểu, nghiên cứu các vấn
đề sau:
Thứ nhất, giới thiệu khái quát những tác phẩm tiêu biểu của Pearl. Đồng thời, chúng tôi xác
định tiền đề tạo nên thế giới nghệ thuật độc đáo trong tiểu thuyết của Pearl Buck.
Thứ hai, tìm hiểu thế giới hiện thực trong tiểu thuyết của Pearl Buck được thể hiện qua bộ
tiểu thuyết Nhà tranh vách đất.
Thứ ba, khảo sát nghệ thuật xây dựng bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất của Pearl Buck qua
những yếu tố: nhân vật, kết cấu, cốt truyện, nghệ thuật trần thuật.
Cuối cùng, nêu nhận xét tổng quát về sự đóng góp của Pearl Buck trong nghệ thuật viết tiểu
thuyết, về quan niệm nhân sinh, giá trị của tác phẩm Pearl Buck đối với việc đáp ứng nhu cầu tinh
thần cho người đọc.
4.Phương pháp nghiên cứu
Trong luận văn này, chúng tôi sử dụng chủ yếu các phương pháp nghiên cứu sau:
Thứ nhất, Pearl Buck là một hiện tượng đặc biệt trong văn học nhân loại: là người Mĩ nhưng

lại thành công và được biết đến với những tác phẩm viết rất cụ thể, chân thực về Trung Hoa. Do đó,
chúng tôi vận dụng phương pháp văn hóa – lịch sử để xác định tiền đề hình thành nên những sáng
tác của Pearl Buck. Bên cạnh đó, lịch sử và nền văn hóa Trung Hoa được chúng tôi tìm hiểu nhằm
phân tích thế giới hiện thực được phản ánh trong bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất.
Thứ hai, chúng tôi dùng phương pháp so sánh - đối chiếu nhằm tìm ra nét riêng trong cách
xây dựng tiểu thuyết của Pearl Buck so với những tác giả cùng thời. Từ đó, làm nổi bật nét độc đáo
trong thế giới tác phẩm tiểu thuyết của nhà văn.
Thứ ba, chúng tôi vận dụng phương pháp thống kê nhằm tập hợp các dữ kiện phản ánh hiện
thực cuộc sống trong tiểu thuyết của Pearl Buck. Ngoài ra, với phương pháp thống kê, chúng tôi xác
định được nghệ thuật xây dựng kết, cốt truyện, điểm nhìn, kiểu nhân vật, kiểu không –thời gian
trong tiểu thuyết của nhà văn.
Trong quá trình sử dụng các phương pháp trên, chúng tôi đồng thời vận dụng thao tác phân
tích nhằm nghiên cứu tác phẩm theo hướng cảm thụ, cảm nhận.
5.Dự kiến đóng góp của luận văn
Thông qua việc tìm hiểu, nghiên cứu những nét đặc sắc, tiêu biểu trong nghệ thuật tiểu thuyết
của Pearl Buck, thể hiện qua bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất, chúng tôi hy vọng luận văn này
trong một chừng mực nhất định sẽ giới thiệu cho người đọc một gương mặt tiểu thuyết nổi tiếng
trên thế giới.
Đề tài khảo sát, phân tích, khám phá một cách có hệ thống bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất
để góp phần nhận diện phong cách Pearl Buck, xác định những nét đặc sắc ở nội dung, tư tưởng
cũng như về phương diện nghệ thuật trong tiểu thuyết của Pearl Buck.
Từ đó, chúng tôi có thể khẳng định những đóng góp tích cực của Pearl Buck trong việc nối
liền văn hóa Đông Tây, và trong tiến trình phát triển thể loại tiểu thuyết trong văn học thế giới.
Cuối cùng, chúng tôi hy vọng luận văn này sẽ mang tính gợi mở để có nhiều công trình
nghiên cứu chuyên sâu hơn nhằm tìm ra các giá trị, đặc điểm khác trong những sáng tác của nhà văn
Pearl Buck.
6.Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, thư mục tham khảo, luận văn được triển khai thành bốn
chương.
Chương 1: Tiểu thuyết Pearl Buck và các tiền đề sáng tạo

Trong chương này chúng tôi sẽ giới thiệu bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất trong toàn cảnh
tiểu thuyết của Pearl Buck. Từ đó, người đọc sẽ có cái nhìn bao quát về những sáng tác của nhà văn.
Đồng thời, trong chương này, chúng tôi lý giải, phân tích những nhân tố đã hình thành nên phong
cách sáng tác của Pearl Buck.
Chương 2: Thế giới hiện thực trong bộ ba tiểu thuyết Nhà tranh vách đất
Chương này được triển khai nhằm khảo sát, tìm hiểu những mảnh hiện thực được thể hiện trong bộ
ba tiểu thuyết Nhà tranh vách đất của Pearl Buck.
Chương 3: Nghệ thuật xây dựng tiểu thuyết của Pearl Bucl qua bộ ba tiểu thuyết Nhà tranh
vách đất
Trong chương này, chúng tôi phân tích những nghệ thuật đặc sắc làm nên vẻ đẹp trong thế
giới tác phẩm tiểu thuyết của Pearl Buck trên một số phương diện: kết cấu và cốt truyện, nhân vật,
bối cảnh không – thời gian, nghệ thuật trần thuật.
Chương 4: Đóng góp của Pearl Buck cho văn học nhân loại
Chương này tổng kết lại những đóng góp của Pearl Buck trong nghệ thuật xây dựng tiểu
thuyết, đánh giá về quan niệm nhân sinh của nhà văn, nhận xét về những giá trị của tiểu thuyết Pearl
Buck trong việc đáp ứng nhu cầu tinh thần cho độc giả.

CHƯƠNG 1: TIỂU THUYẾT PEARL BUCK VÀ CÁC TIỀN ĐỀ SÁNG
TẠO
1.1.Bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất trong toàn cảnh tiểu thuyết của Pearl Buck
Sáng tác trong khoảng 40 năm, Pearl Buck đã để lại hơn ba mươi quyển tiểu thuyết, ba quyển
tự truyện, bên cạnh còn có những bài tiểu luận, kịch và truyện viết cho trẻ em. Ngoài ra, Pearl Buck
còn viết truyện phim, đó là tác phẩm Quỷ sa tăng không bao giờ ngủ (Satan Never Sleeps, 1962).
Pearl Buck là tác giả của nhiều tiểu thuyết giá trị, nhưng giới nghiên cứu văn học đánh giá
chính bộ ba tiểu thuyết Nhà tranh vách đất đã làm tên tuổi Pearl Buck tỏa sáng. Bởi vì những sáng
tác ấy đã thể hiện rõ nét độc đáo trong nghệ thuật xây dựng tiểu thuyết của Pearl Buck, thể hiện sâu
sắc quan niệm về nhân sinh của nhà văn. Tiếp xúc với bộ tiểu thuyết trên, người đọc khám phá ra
nhiều điều mới mẻ trong cuộc sống
Trong bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất, Pearl Buck viết về đề tài cuộc sống người dân
Trung Quốc nửa sau thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX. Trong đó tác giả tập trung thể hiện mối quan hệ

giữa con người với đất đai, với những phong tục, tập quán, truyền thống văn hoá lâu đời của dân
tộc. Đồng thời, Pearl Buck còn khơi gợi lại những năm tháng không thể nào quên của nhân dân
Trung Hoa khi họ phải đối diện với hạn hán, lũ lụt Không chỉ vậy, người dân còn là nạn nhân của
các cuộc chiến tranh phi nghĩa, đẫm máu.
Trong bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất, Pearl Buck đã miêu tả trạng thái tâm lí của người
dân Trung Hoa khi những luồng tư tưởng văn hóa phương Tây từng bước xâm nhập vào xã hội.
Thái độ của người dân Trung Hoa khi đón nhận văn hoá ngoại quốc không giống nhau. Có thể
khẳng định rằng, bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất không chỉ là tiểu sử riêng về một cá nhân, một
gia đình, một dòng họ, mà còn là một bức họa rộng lớn về phong cảnh, đất nước và xã hội Trung
Hoa nửa sau thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX. Đằng sau bức họa ấy là thế giới tinh thần sinh động, bí
ẩn của con người. Tất cả điều đó được thể hiện bằng những nét khắc họa điêu luyện, sắc sảo.
Về phương diện nghệ thuật, bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất thể hiện một nghệ thuật xây
dựng tiểu thuyết mới mẻ, độc đáo: Tích hợp nghệ thuật xây dựng tiểu thuyết cố điển Trung Hoa với
văn chương hiện đại Âu Mĩ. Sự kết hợp trên đã đem đến cho tác phẩm một bức tranh đời sống vừa
phong phú, đa dạng vừa tinh tế, cụ thể.
Bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất đã thể hiện rõ nét phong cách, quan điểm của Pearl Buck
trên hành trình sáng tạo nghệ thuật.
Các nhà văn nữ thường có ưu thế trong việc nắm bắt, ghi nhận và miêu tả hiện tượng cuộc
sống một cách chi tiết, cụ thể. Tuy nhiên, trong con đường sáng tạo nghệ thuât, họ gặp phải một số
hạn chế “Các sáng tác của các cây bút nữ thường tập trung ở một số tính chất và phạm vi nhất định,
bởi vì diện sống của họ nói chung không được rộng”[68, 259]. Pearl Buck có thể xem là một trong
những trường hợp ngoại lệ, vì bà có khả năng tái hiện bức tranh cuộc sống trong một bối cảnh rộng
lớn rộng lớn và cách thể hiện, phản ánh của bà cũng rất sinh động, cụ thể, rõ nét. Khảo sát những
sáng tác nổi tiếng của Pearl Buck, chúng tôi nhận thấy phạm vi phản ánh của nhà văn hết sức đa
dạng, rộng lớn, có khi là đó là căn nhà nhỏ của một người nông dân, có khi là nơi ở của một điền
chủ, hoặc là dinh thự của một gia tộc lâu đời, đặc biệt, có lúc Pearl Buck còn dẫn dắt người đọc đi
vào tận Tử Cấm Thành. Không gian trong tiểu thuyết của nhà văn trải dài từ phương Đông (Trung
Hoa, Nhật Bản, Ấn Độ) sang đến phương Tây (Mĩ, Pháp). Điều đó đã khẳng định tài năng của Pearl
Buck, cũng như sự nỗ lực không ngừng của nhà văn trong hành trình sáng tạo nghệ thuật.
Thế giới nhân vật trong các tác phẩm của Pearl Buck, đặc biệt là tiểu thuyết rất đa dạng:

thuộc nhiều lứa tuổi, nhiều giai tầng trong xã hội. Có khi nhân vật trong tác phẩm là những người
nông dân chân lấm tay bùn “làm việc từ lúc sáng tinh sương cho đến lúc lặn mặt trời”[56, 25]. Có
lúc nhân vật là những con người quyền quí, danh giá: Bà Vũ trong Yêu muộn (Pavilion of Women),
vợ chồng tiểu vương Ấn Độ trong Tình cõi chân mây (Mandala), Từ Hi Thái hậu, nắm trong tay vận
mệnh của một quốc gia rộng lớn nhất thế giới trong Từ Hi thái hậu (Imperial Women). Hoặc các
nhân vật là những người thanh niên : Quế Lan, người con gái được dạy dỗ theo kiểu truyền thống
dân tộc trong Gió Đông, gió Tây (East Wind, West Wind), hai chị em gái người da màu Georgia và
Bettina, ở vùng Malvern, Nam Mĩ trong Biên giới tình yêu (The Angry Wife), Susan, một cô gái Mĩ
ưu việt, xuất sắc trong lĩnh vực điêu khắc trong Trái tim kiêu hãnh (This Proud Heart)….
Ngoài ra, những tiểu thuyết của Pearl Buck đã đề cập đến nhiều vấn đề lớn của nhân loại,
như vấn đề giao thoa văn hoá Đông Tây đã xảy ra ở Ấn Độ đầu thế kỉ XX, người Ấn Độ nhận ra
truyền thống văn hoá dân tộc mình có nhiều điểm lạc hậu, không phù hợp cho sự phát triển đất nước
“Ở bất cứ địa hạt nào, người Ấn Độ cũng không thoát thỏi truyền thống cũ. Quá khứ vây hãm chúng
ta như nhà tù”[58, 166], những thanh niên trí thức khao khát có sự thay đổi trong cuộc sống từ khi
tiếp xúc với nền văn hoá phương Tây “Những cô gái ở trường nói nhiều về tình yêu, nghiên cứu các
tạp chí ở Hollywood, mơ ước những mối tình đẹp đẽ kiểu Tây phương” [58, 39]. Vấn đề hậu quả của
chiến tranh được Pearl Buck thể hiện trong nhiều tác phẩm, chẳng hạn cái chết đau đớn của một
chàng trai trẻ, tuổi 18, trong cuộc chiến giữa Trung Quốc và Ấn Độ “cả một mảng sọ bay mất! Chỉ
còn khuôn mặt còn nguyên vẹn” [58,106], hay sự thiếu thốn của người lính trong chiến tranh Nam –
Bắc Mĩ “số người chết đói cao hơn số người chết trận. Số quân lính chết tướng Grant mất không có
nghĩa lí gì với số người chết trong tháng bảy và tháng tám vừa qua, dưới trời nóng khủng khiếp,
trong các hố đất tồi tệ” [49, 35]. Nhà văn còn dành sự quan tâm đến cuộc sống vất vả của người
nông dân nơi đồng ruộng, điều đáng nói là dù khó khăn nhưng người dân vẫn gắn bó thuỷ chung với
đất đai “Dưới những chiếc nón đan rộng vành, họ vừa nói chuyện vừa cấy vào lớp bùn non những
cây mạ xanh tươi. Sau lưng họ, mặt nước bằng phẳng, phản chiếu ánh nắng như gương, trước mặt
họ là những hàng mạ non xanh thẳng tắp” [51, 7].
Về mặt nghệ thuật xây dựng tác phẩm, hầu hết những tiểu thuyết của Pearl Buck được viết
bằng giọng văn nhẹ nhàng, trong sáng, cốt truyện được triển khai rõ ràng theo kiểu đơn tuyến, người
kể chuyện là tác giả, đứng ở ngôi thứ ba. Nhân vật được miêu tả toàn diện từ ngoại hình, hành động
đến diễn biến tâm trạng. Chẳng hạn ngoại hình của nhân vật Georgia qua điểm nhìn của nhân vật

Pierce “cô ta có khuôn mặt trái xoan, hiền từ, hai má đầy đặn, đôi môi mọng đỏ”[49, 11], theo thời
gian, dáng vẻ của nhân vật thay đổi “ trong mái tóc màu đen của nàng có vài sợi bạc. Đôi mắt màu
sẫm của nàng không còn ánh lửa của tuổi thanh xuân, mà người ta có thể đọc được niềm bình an
tuyệt đối nhưng buồn man mác”[49, 203]. Ngoại hình của nhân vật được miêu tả khá chi tiết, rải rác
trong tác phẩm, và từ diện mạo, người đọc có thể cảm nhận được tính cách và tâm trạng nhân vật.
Sự tinh tế của nhân vật được thể hiện qua hành động “Georgia đi chân không, lướt trên mặt hành
lang, không một tiếng động”[49, 23]. Yếu tố không - thời gian nghệ thuật được vận dụng đa dạng
trong tác phẩm. Nhìn chung, những tiểu thuyết Pearl Buck có sự kết hợp hài hoà giữa nghệ thuật
xây dựng tiểu thuyết hiện đại phương Tây và tiểu thuyết truyền thống phương Đông.
Đặt bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất vào toàn cảnh tiểu thuyết của Pearl Buck, chúng tôi
nhận thấy trong tác phẩm này nhà văn đã tập trung thể hiện những vấn đề bà thường quan tâm: mối
quan hệ giữa người nông dân với đất đai, giao thoa văn hoá Đông - Tây, hậu quả nặng nề từ chiến
tranh. Bên cạnh, nghệ thuật xây dựng bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất có sự gắn kết chặt chẽ, hài
hoà giữa tiểu thuyết cổ điển Trung Hoa và văn chương hiện đại Âu Mĩ. Trên cơ sở đó, chúng tôi
chọn bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất để chỉ ra Đặc sắc của tiểu thuyết Pearl Buck.
1.2. Những tiền đề sáng tạo tiểu thuyết của Pearl Buck
1.2.1 Vốn trải nghiệm cuộc sống và văn hóa Trung Hoa- Âu Mỹ
M. Bakhtin từng nhận định “Cái quyết định tiểu thuyết là kinh nghiệm, nhận thức và thực
tiễn” [4, 43]. Có thể nói Pear Buck là một nhà văn có cuộc sống đặc biệt. Chào đời ngày 26 tháng 6
năm 1892 tại Hillsboro, thuộc tiểu bang West Virginia nhưng chưa đầy năm tháng tuổi, Pearl Buck
đã theo bước chân truyền giáo của cha mẹ đến với đất nước Trung Hoa, dân tộc chiếm một lượng
dân số đông đảo trên thế giới. Bà đã sống ở nơi này cho đến năm 1906. Tác giả đã học nói tiếng
Hoa trước khi biết nói tiếng Anh, đã chơi đùa với trẻ em Trung Hoa, được bà giữ trẻ kể cho nghe
các câu chuyện về đạo Lão và đạo Phật. Cha và mẹ của Pearl Buck không muốn sinh sống trong khu
vực dành riêng cho người phương Tây mà ưa thích hòa mình với người dân địa phương, cảm nhận
được thế giới tâm hồn phong phú của họ. Khi Pearl Buck còn thơ ấu, có giai đoạn gia đình bà cùng
với người dân đã phải chạy khỏi thành phố Thượng Hải do cuộc nổi loạn Thái Bình Thiên Quốc.
Chính vì vậy, từ tuổi ấu thơ Pearl Buck có cơ hội tiếp xúc, gần gũi với những người dân Trung Hoa,
từ đó bà hiểu được đời sống sinh hoạt, tinh thần, niềm vui và nỗi buồn trong cuộc đời của họ. Vào
cuối thế kỷ 19, Trung Hoa còn là một quốc gia có nền văn hóa và lịch sử hoàn toàn xa lạ với các

người phương Tây. Pearl Buck đã được một gia sư Trung Hoa giảng dạy về văn hóa, lịch sử đất
nước này.
Năm 1907, Pearl Buck trở về nước Mĩ và học văn chương tại Đại học Randolph Macon (tiểu
bang Virginia). Tại học đường này, Pearl Buck nhận thấy nhiều năm tháng ở Trung Hoa đã làm cho
suy nghĩ, lối sống của bà khác với các thiếu nữ Hoa Kì. Pearl Buck cố gắng bắc nhịp cầu giữa hai
thế giới. Đến năm 1917 bà kết hôn với ông John Lossing Buck, một chuyên gia canh nông người
Mỹ, nhưng qua Trung Hoa giảng dạy phương pháp nông nghiệp theo kế hoạch của nhà thờ
Presbyterian. Một thời gian sau, năm 1921, vợ chồng Pearl Buck đến miền Bắc Trung Hoa, bà đã
làm thông dịch viên cho ông John Lossing Buck trong những lần ông đi truyền giáo tại các vùng
nông thôn. Những chuyến đi này giúp bà hiểu thêm về cuộc sống của người nông dân hiền lành
trong hoàn cảnh túng thiếu. Từ năm 1922, Pearl Buck dạy ở Đại học Nam Kinh và Kim Lăng. Bà đã
sống ở Trung Hoa đến năm 1933.
Trong giai đoạn này Trung Quốc đang rơi vào tình trạng bất ổn, đời sống người dân lầm
than, cơ cực. Từ nửa sau thế kỉ XIX, tình hình chính trị của Mãn Thanh có nhiều thay đổi, mâu
thuẫn trong nội bộ tập đoàn thống trị ngày càng gay gắt. Ở địa phương, các phái quân phiệt nổi dậy
và mâu thuẫn với nhau. Trước tình trạng xã hội Trung Hoa rối ren, kinh tế suy sụp, các cường quốc
đã đón bắt thời cơ thuận tiện thâu tóm đất nước rộng lớn, một thời hưng thịnh này. Năm 1894 –
1895, Nhật gây chiến với nhà Thanh, bắt Trung Quốc cắt đất Bành Hổ, Đài Loan và nộp 345 triệu
yên cho Nhật. Trong thập niên 90, các nước đế quốc đã phân chia phạm vi thế lực, cắt Trung Quốc
ra thành từng mảnh. Nga dành ba tỉnh Đông Bắc, Anh chiếm lưu vực sông Trường Giang, Đức
chiếm Sơn Đông, Pháp giành Quảng Đông, Quảng Tây. Năm 1899, Mĩ đưa ra chính sách mở cửa để
nuốt trọn Trung Quốc.
Trong đại chiến 1914 – 1918, Nhật Bản đã gây chiến với Đức rồi thừa cơ chiếm Giao Châu.
Sau đó, Nhật lại đem quân đổ bộ lên Sơn Đông, đưa ra 21 điều ép Trung Hoa cho Nhật hưởng tất cả
các quyền lợi của Đức ở Sơn Đông, Nam Mãn, Đông Mông…Với những đặc quyền đó xem như
Trung Hoa đã không còn chủ quyền. Phát xít Nhật luôn thị uy bằng cách thản nhiên bắn xả vào dân
bản xứ, vào những người thợ, học sinh bãi công, biểu tình. Từ năm 1921, đảng Cộng Sản Trung
Hoa được thành lập Đảng Cộng Sản này đã phát triển trong các năm 1925-1926, tổ chức nhiều cuộc
đình công chống đế quốc tại nhiều tỉnh. Sau khi Tôn Dật Tiên qua đời vào năm 1925, Tưởng Giới
Thạch đã khởi sự một chiến dịch tiêu diệt người Cộng Sản và vào tháng 3-1927, quân đội Quốc Dân

Đảng tiến vào thành phố Nam Kinh. Lúc bấy giờ, vợ chồng Pearl Buck cùng người cha và cô con
gái phải bỏ tất cả gia sản, chạy về thành phố Thượng Hải.
Những thăng trầm, các biến cố lớn lao diễn ra trên đất Trung Hoa đã tác động mạnh mẽ đến
đời sống của bản thân Pearl Buck và gia đình. Đồng thời, các sự kiện ấy đã tạo nên ấn tượng khó
phai mờ, là “những vết khắc trong tim” (từ dùng của Kônxtantin Pauxtốpxki) Pearl Buck. Đó là
những dữ kiện, chất liệu quan trọng, là vốn sống phong phú tạo nên giá trị to lớn trong những sáng
tác nghệ thuật của nhà văn sau này. Văn Hào Sinclair Lewis (1885 –1951), người Mỹ đầu tiên đoạt
Giải Thưởng Nobel về Văn Chương vào 1930, đã khen ngợi Pearl Buck vì đã sáng tác nên những
công trình mang lại “một hình ảnh mới về con người của Phương Đông”. Xa cách Trung Hoa từ
năm 1934, nhưng những năm tháng cuối đời, mảnh đất ấy vẫn sống mãi trong lòng Pearl Buck “Tôi
cũng như tổ tiên của tôi là người Mĩ, nhưng trong tâm hồn, tôi cảm thấy mình là người Trung Hoa”
( By birth and ancestry I am American but by sympathy I feelling I am Chinese- Pearl Buck ) [17,
251]. Chính vì vậy, viết tiểu thuyết về Trung Hoa, Pearl Buck không chỉ phản ảnh về đất nước ấy,
mà dường như đây là cơ hội để bà sống lại một phần cuộc đời mình, hồi tưởng lại những khoảnh
khắc không thể nào quên.
1.2.2.Vốn tri thức và văn chương Trung Hoa- Âu Mỹ
Tiếp cận bộ tiểu thuyết của Pearl Buck Nhà tranh vách đất có lẽ ấn tượng đầu tiên của người
đọc là cách xây dựng tác phẩm của bà vừa có những nét nghệ thuật tiểu thuyết phương Tây hiện đại
vừa mang đậm dấu ấn của tiểu thuyết cổ điển Trung Hoa. Và trong diễn từ nhận giải Nobel văn
chương, Pearl Buck khẳng định “Chính tiểu thuyết Trung Hoa chứ không phải tiểu thuyết Mỹ đã
làm khuôn mẫu cho tôi trong việc viết văn” [86] Vậy, nữ sĩ đã tiếp nhận tiểu thuyết Trung Hoa như
thế nào?
Những năm tháng sống ở Trung Hoa, Pearl Buck không chỉ hiểu biết về đời sống của người
dân bản địa mà thông qua người gia sư Trung Quốc bà còn có cơ hội tìm hiểu những tác phẩm văn
học kinh điển của đất nước này. Ở đây, tiểu thuyết là sản phẩm đặc biệt của người bình dân. Và đó
hoàn toàn là tài sản của họ. Pearl Buck tìm thấy những giá trị nghệ thuật đặc biệt trong những trang
tiểu thuyết cổ điển Trung Quốc “Tôi tin tiểu thuyết Trung Hoa có một khả năng khai sáng đối với
tiểu thuyết phương Tây cũng như với người viết tiểu thuyết phương Tây” [85]. Trong diễn từ nhận
giải Nobel, Pearl Buck đã phân tích sâu sắc vị trí của thể loại tiểu thuyết trong nền văn học Trung
Hoa, cũng như ảnh hưởng của thể loại văn học này trong sự nghiệp sáng tác của bà.

Do đối tượng tiếp nhận của tiểu thuyết cổ điển Trung Hoa là nhân dân, nên ngôn ngữ dùng
trong tiểu thuyết chính là văn Bạch thoại, là ngôn ngữ nhân dân dùng trong sinh hoạt đời thường với
nét mộc mạc, sinh động. Điều này cũng khá gần với nhận định của M. Bakhtin khi bàn về thể loại
tiểu thuyết: “Nghiên cứu các thể loại khác tựa hồ như nghiên cứu những tử ngữ; nghiên cứu tiểu
thuyết giống như nghiên cứu những sinh ngữ, mà lại sinh ngữ trẻ” [4, 24]. Đọc lại những sáng tác
nổi tiếng của Pearl Buck, chúng tôi cảm nhận bà vận dụng vào đấy là hơi thở, tiếng nói giản dị của
nhân dân, dù nhân vật là Quế Lan, nàng tiểu thư xuất thân gia đình vọng tộc; là bà Vũ, người phụ nữ
quyền quý, giàu sang, thậm chí nhân vật ở ngôi vị chí tôn như Từ Hi (Tzu Hsi ) chăng nữa.
Pearl Buck đã dịch một số tác phẩm văn học Trung Quốc sang tiếng Anh, trong đó có bộ tiểu
thuyết Thủy Hử (All Men Are Brothers, 1933). Đây là bộ tiểu thuyết kinh điển, “rất giàu tính nhân
dân và tính chân thực” [69, 107], được xem là một trong “tứ đại kì thư” của Trung Hoa. Việc
chuyển thể tác phẩm này sang tiếng Anh cho thấy Pearl Buck am hiểu sâu sắc ngôn ngữ của dân tộc
này, và quan trọng hơn là bà nắm vững đặc điểm thi pháp của tiểu thuyết cổ điển Trung Hoa nói
chung, tác phẩm này nói riêng. Đọc Thủy Hử, Kim Thánh Thán, một tài năng lí luận văn học đời
Minh, cho rằng tài năng của Thi Nại Am thể hiện rõ ở việc khắc họa tính cách riêng, sắc nét của
từng nhân vật anh hùng Lương Sơn Bạc “tính cách một trăm linh tám người, thật là một trăm linh
tám lối khác nhau. Còn những sách khác cho dù tả đến nghìn người cũng chỉ một dạng”[69, 109].
Có thể Kim Thánh Thán có phần cảm tính trong cách đánh giá, nhưng qua đó cũng cho thấy nghệ
thuật khắc họa tính cách nhân vật của Thủy Hử đã đạt đến trình độ mẫu mực, xứng đáng là khuôn
mẫu để các nhà tiểu thuyết đương thời cũng như hậu thế học hỏi, vận dụng trong quá trình sáng tác.
Đối sánh với bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất, chúng tôi cho rằng trong một chừng mực nào đó,
Pearl Buck đã kế thừa nghệ thuật xây dựng nhân vật từ tiểu thuyết cổ điển Trung Hoa, đặc biệt là
từ bộ Thủy Hử . Vợ chồng Vương Long, Tố Lan đều là những người nông dân cần cù, nhẫn nại, gắn
bó với đất đai. Thế nhưng, họ vẫn có nét riêng, không thể nhầm lẫn được. Vào ngày kết hôn, Vương
Long cảm thấy có một cảm giác lạ lẫm trong tâm hồn, anh tắm gội sạch sẽ, ra phố cạo tóc rồi đến
nhà họ Hoàng rước Tố Lan về. Thấy người vợ mới cưới dường như e ngại, kính trọng mình, Vương
Long thấy trong lòng khoan khoái, dù không diễn đạt bằng lời “trong thâm tâm anh nổi lên một sự
mừng rỡ mới, một sự mừng rỡ mà anh ngượng ngùng không dám nói ra, dù rằng nói với lòng
mình”[ 57, 30]. Khác với chồng, nhân vật Tố Lan được miêu tả là người phụ nữ trầm lặng, nhẫn
nhịn, ít khi giãi bày tâm trạng. Trong tác phẩm, Tố Lan chỉ bộc lộ nỗi lòng mình trong hai lần. Lần

thứ nhất là niềm hạnh phúc khi nàng bồng con về thăm cụ Cố Bà. Lần hai, khi Vương Long lấy đi
viên ngọc mà nàng gìn giữ suốt bao năm “Tố Lan tiếp tục đập quần áo. Nàng cũng không buồn đưa
tay lên gạt những hàng lệ đang từ từ rơi lã chã rồi trào ra như nước chảy” [57, 167]. Hoặc khi
Pearl Buck miêu tả những thanh niên thuộc thế hệ thứ ba nhà họ Vương học theo kiểu sống phương
Tây thì các nhân vật cũng có nét riêng. Ái Lan ngày ngày chăm sóc nhan sắc của mình, tính cách
của nàng lại rất tự nhiên. Mỗi khi đi ra đường, Ái Lan cảm thấy vui vẻ, dễ chịu “thản nhiên cười
nói, nô đùa, ngồi trên xe ríu rít gọi nhau, hớn hở sung sướng” [65, 98]. Còn Thịnh, mặc dù cũng có
những cuộc gặp gỡ với bạn bè ngoại quốc, cùng nhau hút thuốc, uống rượu, tranh luận, nhưng trong
sâu thẳm tâm hồn, Thịnh rất nhạy cảm, lãng mạn “tâm hồn Thịnh như một áng thi văn, êm dịu, lưu
loát, nhẹ nhàng” [65, 238]. Thịnh yêu thơ văn và sáng tác được những bài thơ được bạn bè tán
thưởng. Rõ ràng, cùng là những thanh niên trẻ, yêu thích cuộc sống tự do cá nhân nhưng Thịnh và
Ái Lan vẫn tồn tại những nét riêng biệt về tính cách.
Bên cạnh nghệ thuật xây dựng tính cách nhân vật, kết cấu của Thủy Hử cũng là một thành
công của Thi Nại Am. Kim Thánh Thán khi bình phẩm Thủy Hử đã từng ví kết cấu tác phẩm này
như “những hạt châu to nhỏ chứa đựng vào mâm ngọc”[69, 110] và ông trình bày quan điểm nghệ
thuật của mình “kết cấu hay trong tiểu thuyết là phần trước đã báo hiệu cho phần sau, và ngược lại,
phần sau làm sáng tỏ cho phần trước” [69, 111]. Từ quá công nghiên cứu tiểu thuyết cổ điển Trung
Hoa và dịch tác phẩm Thủy Hử sang tiếng Anh, Pearl Buck đã nắm vững được kết cấu của thể loại
tiểu thuyết và vận dụng vào quá trình sáng tác. Những tác phẩm như Nhà tranh vách đất, Từ Hi thái
hậu đều được chia ra thành nhiều tập, các tập có sự gắn kết chặt chẽ, hô ứng với nhau, góp phần
tăng thêm hiệu quả của tác phẩm.
Ngoài ra, bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất cũng được Pearl Buck kế thừa nghệ thuật xây
dựng tiểu thuyết từ văn chương hiện đại Âu Mĩ.
Vào năm 1909, khi 17 tuổi, Pearl Buck về Mỹ, bà học văn chương tại trường Đại học
Randolph Macon (tiểu bang Virginia). Đến năm 1920, bà đến Nam Kinh sinh sống cùng gia đình,
tại đây bà giảng dạy văn chương Anh và Mĩ ở trường đại học Nam Kinh. Năm 1925, Pear Buck
cùng với chồng mang đứa con gái đầu lòng về Hoa Kỳ để trị bệnh. Cũng trong thời gian sống tại
Hoa Kỳ, hai vợ chồng Pearl Buck cùng học tại trường Đại Học Cornell, bà đã học chương trình Cao
Học (Master of Arts Degree) về văn học Anh. Nhà văn từng cho biết trước tuổi hai mươi, bà đam
mê đọc truyện của Charles Dickens còn sau hai mươi tuổi là các tác phẩm của Theodore Dreiser,

sau đó tới các tiểu thuyết của các tác giả Sinclair Lewis và Ellen Glasgow, bởi vì các nhà văn này có
khả năng đặc biệt khi phân tích tâm lí các nhân vật trong truyện. Đọc lại những sáng tác của Pearl
Buck, chúng tôi cảm nhận bà chú trọng miêu tả trạng thái tâm lí khi khắc họa tính cách nhân vật.
Chẳng hạn, nhân vật Thái hậu Từ Hi (Tzi Hsi) trong tiểu thuyết Từ Hi thái hậu là người phụ nữ
khao khát quyền lực đến lạnh lùng, tàn nhẫn. Tuy nhiên, đó cũng là một nhân vật giàu cảm xúc.
Được trở về thăm nhà sau những ngày tháng sống trong cung, Từ Hi cảm thấy thật hạnh phúc nhưng
bà phải cố gắng kìm nén cảm xúc đang dâng tràn “Nàng nhìn nét mặt hân hoan, trịnh trọng của mọi
người ra đón, nàng xúc động quá, trào nước mắt. Lòng nàng vẫn thế, đối với mọi người như bao
ngày ở trong nhà. Nàng muốn nói lên cảm nghĩ đó” [62, 167], hoặc “Khi bà thái hậu được tin bọn
người vô tội bị sát hại, bà vô cùng xúc động, hai tay đưa lên hai bên tai, người run rẩy”[62, 553].
Tâm lí các nhân vật trong bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất cũng được thể hiện một cách rõ nét,
tinh tế. Chẳng hạn, khi sống ở Mĩ, diễn biến tâm trạng của Vương Nguyên lúc nghe một linh mục
phơi bày thực trạng của Trung Hoa “Nguyên tức quá, không thể nín được. Suốt cả một giờ đồng hồ
ngồi đây, vừa tức vừa xấu hổ, mà cũng kinh ngạc được thấy họ dám nói, trước một số đông người
không hiểu thế nào, chỉ biết ngồi ngẩn ra nghe những cái xấu của tổ quốc chàng” [65, 218]. Miêu tả
diễn biến tâm lí nhân vật một cách tinh tế cũng là một trong những yếu tố góp phần làm nên sự
thành công của tác phẩm nổi tiếng này.
Tóm lại, với tình yêu nghệ thuật và tinh thần làm việc nghiêm túc, Pearl Buck đã không
ngừng đổi mới, sáng tạo để cho ra đời những sáng tác đặc sắc. Dựa trên sự kế thừa và phát huy tinh
hoa của nghệ thuật xây dựng tiểu thuyết phương Tây với phương Đông, Pearl Buck đã tạo nên một
tiếng nói riêng, một phong cách lạ trong ngôi nhà văn chương thế giới.
1.2.3 Tài năng và tố chất nghệ sĩ - tính nữ
Để có được kiến thức văn chương sâu rộng, Pearl Buck đã không ngừng học tập, tìm hiểu
những yếu tố độc đáo của nền văn học phương Đông, cụ thể là từ Trung Hoa, nơi bà có khoảng nửa
cuộc đời gắn bó. Bên cạnh, nhà văn đã học tập và nghiên cứu nền văn học từ phương Tây, tích lũy
được nhiều kiến thức giá trị. Đây là một quá trình học hỏi và sáng tạo đòi hỏi sự hi sinh, cũng như
tâm huyết của người nghệ sĩ.
Trong quá trình sáng tác bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất, Pearl Buck đã chọn lọc những
yếu tố đặc sắc trong nghệ thuật xây dựng tiểu thuyết cổ điển Trung Hoa (như miêu tả ngoại hình,
hành động của nhân vật; người kể chuyện, cốt truyện và kết cấu theo kiểu chương hồi…) kết hợp

với phương thức trần thuật của văn chương hiện đại Âu Mĩ (như tổ chức điểm nhìn, khắc hoạ tâm lí
nhân vật, kết cấu mở…). Sự kết hợp độc đáo này đã đem lại một cách thức xây dựng tiểu thuyết mới
lạ cho văn học nhân loại.
Nhìn chung, nghệ thuật xây dựng bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất đã thể hiện rõ tài năng và
quá trình lao động nghệ thuật của Pearl Buck. Chính vì vậy, khi bàn đến sự lao động nhọc nhằn của
người sáng tác, Goeth từng chia sẻ: “không ai hiểu đúng đắn những khó khăn của nghệ thuật như
bản thân nghệ sĩ” [19, 286]. Điều này hoàn toàn chính xác. Tìm hiểu cuộc sống lao động nghệ thuật
của những cây bút lớn trên thế giới chúng ta đều nhận ra ở họ một tinh thần làm việc hết sức nghiêm
túc, khổ công và tận tụy.
Ngoài ra, tố chất nghệ sĩ – tính nữ cũng góp phần quan trọng đem lại sự thành công cho bộ
tiểu thuyết Nhà tranh vách đất. Tâm lý học nữ giới (Women psychology) khẳng định: tâm lý nữ giới
rất thích hợp cho sáng tác nghệ thuật, trong đó có văn học” [68, 256]. Các nhà văn nữ thường có
thế mạnh trong việc quan sát tỉ mỉ, tinh tế các hiện tượng, sự việc của đời sống. Đến với thế giới
nghệ thuật của Pearl Buck, người đọc có thể nhận ra được những bức tranh thiên nhiên, những cảnh
quan lộng lẫy được thể hiện rất tinh tế. Như cảnh sa mạc ở Đông Bắc Ấn Độ “Gió thổi cát mịn từng
đám bay mù mịt trên sàn nhà. Mùa hè đã tới, sa mạc lại nổi cơn thịnh nộ, gió chướng thổi lồng lộng
suốt một vùng đất rộng tám chục ngàn dặm vuông ở vùng Đông Bắc hoang vu, mang theo không
biết bao nhiêu cát bụi” [58, 42], toà lâu đài của Tiểu vương Ấn Độ “Hồ nước lại là một cảnh đẹp
khác của vùng sa mạc, ban ngày lấp lánh màu xanh, có lúc biến sang màu vàng tươi dưới ánh mặt
trời đang lặn. Toà lâu dài trắng phản chiếu màu vàng nhạt. Trong vườn, quanh toà lâu đài, những
cây xoài đứng thẳng, mọc từng khóm rậm rạp, âm u” [58, 46]. Cảnh trang trại ở vùng Pensylvania,
nước Mĩ “Con sông Delaware ngoằn ngoèo, dòng chảy ánh bạc phẳng lì giữa đôi bờ xanh ngắt, bên
trái, trong thung lũng, ẩn kín một thị trấn mà người ta chỉ thoáng thấy những gác chuông và mái
nhà giữa ngàn cây. Dưới chân, trải ra một trang trại, đàn bò thong dong trên bãi cỏ cạnh một cái
vựa màu đỏ và một ngôi nhà cũ bằng đá” [55, 5]. Có khi Pearl Buck đưa người đọc đến với một
công viên của nước Pháp “những toà nhà cao và hẹp, ép thật sát vào nhau, với mái nhà lởm chởm
như những ghềnh đá, chúng bỗng tách rời ra để vây quanh một thảm cỏ vuông, và ở đó, dưới cây
dẻ duy nhất là một viên đại tướng già bằng đá xám đang ngồi” [61, 220]. Cảnh đêm trăng ở Trung
Hoa như một bức tranh thuỷ mặc “Trăng tròn lơ lửng trên không trung. Gió đêm đã thổi và ngang
trời từng đám mây trắng bay nhanh như những đàn chim bạch tuyết, lúc thì che lấp mặt trăng mông

lung, lúc thì để lộ ra ánh sáng trong kì diệu. Hơi mưa phảng phất trong không gian ” [52, 136].
Cuộc sống vàng son, hoa lệ ở phía sau Tử Cấm Thành cũng được nhà văn miêu tả chi tiết “Long
sàng bằng đồng, bốn chân bằng gỗ mun, chạm rồng cuốn. Xung quanh bốn thành giường có một
hàng lan can bằng đồng mạ vàng, trên lan can chạm trổ những bông hoa, lá cây. Những chân rồng
năm móng đỡ những tấm lưới đó”[ 62, 55].
Đồng thời, các nhà văn nữ cũng là những người giàu cảm xúc, dễ rung động trước hiện thực
đời sống, hoặc biến chuyển của xã hội. Thấp thoáng trong những dòng tiểu thuyết của Pearl Buck,
đôi khi người đọc nhận ra tình yêu thương, trìu mến của tác giả đối với những người nông dân
nghèo khổ. Và những tình cảm ấy được nhà văn đã gửi gắm vào các nhân vật của mình. Trong tiểu
thuyết Nhà tranh vách đất, có đoạn bà khắc họa nạn đói của người dân do hạn hán kéo dài, Vương
Long xin nhà hàng xóm được một nắm đậu xanh. Dù cái đói kéo dài đang hành hạ cơ thể anh “cặp
mắt sâu hoắm in trên khuôn mặt xương xẩu trông chẳng khác gì chiếc đầu lâu”[57, 79], nhưng anh
vẫn lấy những hạt đậu, quý giá như mạng người, đưa cho Tố Lan đang trong thời kì cận ngày sinh
nở. Những hạt còn lại, anh nhai nhỏ ra và mớm vào miệng đứa con gái ốm yếu, bệnh tật. Trong
hoàn cảnh ấy, anh vẫn cảm thấy ấm lòng ‘Anh cố kiên gan không đụng tới vài hạt đỗ mà Tố Lan còn
nắm trong tay, và anh cảm thấy ấm lòng khi lâu lâu lại thấy nàng cắn một hột nghe lốp đốp ’[57, 78
]. Đối chiếu với những truyện ngắn của Nam Cao, Kim Lân phản ánh vấn đề nhân phẩm con người
bị lăng nhục vì miếng ăn ngày đói, hoặc nhìn về tư tưởng trọng nam khinh nữ tồn tại cả ngàn năm
trong suy nghĩ người dân Trung Hoa, người đọc mới thấy được nét đẹp trong tính cách nhân vật
Vương Long. Tác giả đã kín đáo thể hiện sự trân quý vẻ đẹp tâm hồn người lao động trong hoàn
cảnh éo le, ngặt nghèo.
Ngoài ra, với tố chất nghệ sĩ – tính nữ, Pearl Buck có một văn phong trong sáng, nhẹ nhàng
trong các sáng tác nghệ thuật. Chẳng hạn, đoạn văn miêu tả tình cảm của Quế Lan “ngày đêm lúc
nào em cũng nhớ tới chàng, khác gì con sông lớn về mùa xuân chảy đầy vào những con sông đào
khô cạn vì tiết đông, và tràn ra khắp cánh đồng, làm cho vạn vật chứa chan sinh khí và đơm hoa kết
trái, nỗi niềm em tưởng nhớ đến chàng cũng vậy, nó cũng lấp trống tất cả nỗi lòng cô đơn khát
vọng của em” [52, 90], hay tâm trạng của nhân vật Bert Osgood, một chàng trai người Mĩ cũng
được thể hiện tinh tế “Chàng nhớ tới ánh mắt và nụ cười sâu thẳm của nàng, cái miệng dễ thương
với mí mép gọn gàng, cùng giọng nói thanh nhã, lanh lảnh như chuông vàng. Chàng thấy nàng có
một điều gì như mời mọc, nhưng với vẻ rất thơ ngây. Chàng đứng im suy nghĩ rồi khẽ rùng

mình”[58, 198].
Nhìn chung, với tài năng và tố chất nghệ sĩ - tính nữ đã tạo nên một nét độc đáo trong thế
giới tác phẩm tiểu thuyết của Pearl Buck. Những bức tranh đời sống trong tác phẩm của bà đã được
thể hiện tinh tế bằng một giọng văn nhàng, giàu cảm xúc.
1.2.4 Ý nguyện của Pearl Buck về việc bắc một nhịp cầu chia sẻ văn hóa Đông –
Tây.
2TVăn hóa chính là cái gốc, làm nên giá trị, bản sắc của mỗi con người, mỗi dân tộc. Khi
khoảng cách giữa hai bờ Đông Tây còn quá rộng, Pearl Buck đã dùng những trang tiểu thuyết đầy
tâm huyết của mình để kéo hai nền văn hóa xích lại gần nhau,
2Tkhi ấy con người có thể hi vọng về
một thế giới hoà bình, hữu nghị.
Ý nguyện gắn kết hai nền văn hoá đã được Pearl Buck thể hiện rõ trong nhiều tác phẩm nghệ
thuật, ví dụ khi tác giả nói đến sự chào đời của đứa bé có cha là người Trung Hoa, mẹ là người Mĩ
“Đứa trẻ ra đời với biết bao niềm vui của sự kết hợp. Nó đã kết chặt hai trái tim của cha mẹ nó làm
một! Hai trái tim hoàn toàn khác nhau về dòng dõi và giáo dục! Sự kết hợp đẹp đẽ biết chừng nào”
[52, 254]. Nhiều nhân vật tự sự của Pearl Buck đã xây dựng cho mình một quan điểm sống tích cực,
dựa trên những yếu tố tiến bộ trong văn hoá phương Đông và phương Tây như: Vương Nguyên,
Mai Linh, vợ chồng Quế Lan…
Bên cạnh, nghệ thuật xây dựng tiểu thuyết của Pearl Buck trên tinh thần kết hợp tinh hoa tiểu
thuyết cổ điển phương Đông và văn chương hiện đại Âu Mĩ cũng đã thể hiện cụ thể, rõ nét nguyện
vọng bắc một nhịp cầu chia sẻ văn hóa Đông –Tây của tác giả. Đến với những tác phẩm của Pearl
Buck, đặc biệt là bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất, người đọc phương Tây có cơ hội tiếp cận nghệ
thuật xây dựng tiểu thuyết phương Đông và gặp gỡ những con người hiền lành, nhân ái, tha thiết
mong mỏi cuộc sống hoà bình. Ngược lại, người đọc Á Đông có thể biết được phương thức xây
dựng văn chương của phương Tây và bắt gặp trong đó những tư tưởng tự do, tiến bộ, có giá trị trong
cuộc sống con người. Trên cơ sở đó, Đông - Tây có thể soi chiếu lại mình, nhận ra ưu – khuyết để
bổ sung và hoàn thiện.
Ý nguyện của Pearl Buck về việc tạo một đường kênh chia sẻ văn hóa Đông –Tây không chỉ
biểu hiện trên những trang văn mà còn thể hiện trong phần lớn cuộc đời tác giả. Năm 1941, bà sáng
lập ra tổ chức The East and West Association nhằm truyền bá những hiểu biết giữa các dân tộc trên

thế giới. Đến năm 1949, Pear Buck cùng với ông Richard J. Walsh lập nên tổ chức Welcome Home
với mục đích giúp trẻ mồ côi. Đây là tổ chức quốc tế đầu tiên nhận trẻ em về chăm sóc, nuôi dưỡng
từ các nước trên thế giới. Vào năm 1963, bà đã lập ra Quỹ Pearl S. Buck
2Tnhằm2T 2Tgiải quyết2T 2Tcác2T 2Tvấn
đề
2T 2Tđói nghèo2T 2Tvà2T 2Tphân biệt đối xử2T 2Tđối với2T 2Ttrẻ em2T 2Tở2T 2Tcác nước2T 2Tchâu Á, bà đã 2Ttặng cho quỹ này bảy triệu
đô la để tổ chức và duy trì hoạt động. Pearl Buck
2T đã dùng cuộc đời mình hướng về những số phận
nhỏ bé, bất hạnh, bà nuôi dưỡng và phát huy những phẩm chất tốt đẹp ẩn chứa trong tâm hồn của
họ. Pearl Buck đã hoàn thành sứ mệnh cao cả của một nhà văn chân chính trong văn chương lẫn
trong cuộc sống đời thường.
2TTổng thống2T5T 2T5TNixon2T5T đã 2T5Tkhẳng định Pearl Buck là2T3T "3T5Tmột 2T5Tcây cầu2T5T 2T5Tgiao tiếp2T5T 2T5Tnền văn minh2T5T
phương
2T5TĐông2T5T 2T5Tvà2T5T 2T5TTây, là một2T5T 2T5Tnghệ sĩ2T5T 2T5Ttuyệt vời2T5T, 2T5Tmột2T5T 2T5Tngười2T5T 2T5Tnhạy cảm2T5T 2T5Tvà2T5T 2T5Ttừ bi’ [95]. 2T5TNgày 6 tháng 3
năm
2T5T1973, Pearl2T5T 2T5TBuck2T5T 2T5Tqua đời, để lại bao thương tiếc cho 2T5Tnhững độc giả từng say mê những tác
phẩm của bà, những người được bà quan tâm, chia sẻ.
Tóm lại, Pearl Buck có sự hội tụ của các yếu tố để làm nên chân dung của một nghệ sĩ lớn: tư
liệu cuộc sống phong phú, sự am hiểu sâu sắc nghệ thuật văn chương Trung Hoa - Âu Mỹ, tài năng
và tố chất nghệ sĩ - tính nữ, tấm lòng ưu ái với tha nhân và thái độ làm việc nghiêm túc, cần mẫn,
tâm huyết. Tất cả các yếu tố trên đã hòa quyện với nhau để đem đến cho nhân loại những giá trị tinh
thần đẹp đẽ, đậm tính nhân văn.

CHƯƠNG 2: THẾ GIỚI HIỆN THỰC TRONG BỘ TIỂU THUYẾT NHÀ
TRANH VÁCH ĐẤT
Đến với bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất của Pearl Buck là đến với cái hay, cái độc đáo,
mới lạ, xuất hiện lần đầu tiên trên văn đàn Mĩ thế kỉ XX. Sức hấp dẫn của chúng tồn tại ngay trong
tính hiện thực của mỗi tác phẩm. Theo trang viết của tác giả qua chiều dài năm tháng, ta như nghe
thấy nhịp điệu của những cuộc hành trình đến với vùng đất Trung Quốc, mảnh đất còn ẩn chứa
nhiều sự huyền bí đối với các nước phương Tây, cũng như các dân tộc khác trên thế giới. Chất hiện
thực chính là điểm sáng làm nên giá trị nhân văn sâu sắc cho mỗi tác phẩm trong bộ tiểu thuyết này.
Từ những trang sách đẫm chất hiện thực của Pearl Buck, người đọc có cơ hội khám phá bản chất
cuộc sống muôn màu muôn vẻ của xã hội Trung Quốc từ nửa sau thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX, tìm
thấy những nét tiêu biểu của cuộc sống con người trong môi trường mà nó hiện hữu.
2.1. Sự gắn kết nông thôn - đất đai - người nông dân Trung Hoa
Khi nói xã hội truyền thống của Trung Quốc là xã hội nông nghiệp tức là người ta đặt chế độ
ruộng đất lên vị trí hàng đầu. Từ trong diễn biến chế độ ruộng đất Trung Quốc, chúng ta thấy rõ
ruộng đất là tư liệu sản xuất đặc biệt quan trọng trong quĩ đạo phát triển lịch sử. Ngoài ra, nó đã trở
thành một hình thái văn hóa thấm sâu vào tâm lí dân chúng.
Đến với bộ tiểu thuyết Nhà tranh vách đất, người đọc xúc động bởi tình yêu thương sâu sắc
của Vương Long đối với tài sản đất đai của mình. Tác phẩm được bắt đầu bằng sự kiện Vương Long
cưới vợ giữa mùa xuân, ruộng lúa của anh hứa hẹn một mùa bội thu bởi thời tiết thuận lợi, ngoài ra
anh cũng đã tận tụy chăm sóc mảnh đất nhỏ bé của mình. Kết thúc tác phẩm này là hình ảnh Vương
Long đi thăm lại ruộng lúa của mình trước khi từ giã cõi đời, và ông dặn dò con cái: “Chính trong
lòng đất chúng ta chui ra, và rồi chúng ta cũng sẽ trở về với lòng đất. Nếu chúng mày giữ được
ruộng đất, chúng mày còn có cái mà sinh sống…Không ai tước được ruộng đất của chúng mày”
[57, 304]. Đây là điều Vương Long đã chiêm nghiệm được trong suốt quãng đời của mình từ khi là
một người tá điền cho đến lúc trở thành một điền chủ giàu có, sở hữu bạt ngàn ruộng đất. Trong
quyển tiểu thuyết này, mối quan hệ người và đất là tư tưởng chủ đạo được tác giả tập trung thể hiện.
Trong suy nghĩ của người nông dân hiền lành, ruộng đất đã nuôi dưỡng con người. Họ
không được từ bỏ nó và phải biết ơn, trân trọng từng tấc đất của mình Đối với họ, mảnh đất ấy có ý

nghĩa thật thiêng liêng “dưới ánh mặt trời, mảnh đất tạo thành căn nhà của họ, nuôi sống tấm thân
họ và được họ tôn sùng như thần thánh” [57, 33]. Họ cho rằng căn nhà của họ một ngày kia cũng sẽ
trở về với đất, và cả hình hài của họ nữa. Họ ý thức được rằng mảnh đất dưới chân mình đã chôn cất
bao thi hài, đã có bao tòa nhà được dựng xây. Vì vậy, đến lượt mình, họ cũng ao ước được sống và