Sinh thiết và kỹ thuật giải phẩu bệnh - tế bào học

SINH THIẾT VÀ
SINH THIẾT VÀ
KỸ THUẬT GIẢI PHẪU BỆNH – TẾ BÀO HỌC
KỸ THUẬT GIẢI PHẪU BỆNH – TẾ BÀO HỌC

SINH THIẾT
SINH THIẾT

Quan trọng

Quyết đònh chẩn đoán

Hướng dẫn điều trò, theo dõi

Thầy thuốc lâm sàng thực hiện
bệnh
Bệnh phẩm

SINH THIẾT ???

Lấy mẫu mô ra khỏi cơ thể để chẩn đoán

Thường chỉ cần mẫu mô nhỏ

Tùy trường hợp, có thể:
- Chỉ cần cạo nhẹ qua một vùng: tế bào cổ
tử cung (Pap’s).
- Lấy mẫu mô bằng kềm qua nội soi
- Bằng kim xuyên qua da: thận, gan…
- Lấy toàn bộ tổn thương qua phẫu thuật.

SINH THIẾT MỘT PHẦN
SINH THIẾT MỘT PHẦN

Chỉ lấy mẫu nhỏ nhằm chẩn đoán

Tổn thương quá lớn

Tổn thương ở sâu

Qua ống nội soi, bằng kim

SINH THIẾT TRỌN
SINH THIẾT TRỌN

Chẩn đoán,

Điều trò đồng thời

Phẫu thuật nhỏ, lớn

> 2 lần mẫu mô gan
-
Mỗi mẫu: dài > 2cm
-
Thời gian: đâm kim, cắt,
rút kim chỉ trong 1phút
Sinh thiết gan
Sinh thiết gan

Sinh thiết
tổn thương của
vú
Sinh thiết bằng kim

Sinh thiết trọn
(tiểu phẫu lấy trọn u)


Sinh thiết xương
Sinh thiết xương

Đường mổ:
-
Theo trục của chi
-
Trực tiếp từ da,
qua cân cơ vào
xương
-
Nhiều vò trí, tránh
chỗ hoại tử, xuất
huyết, mô viêm
phản ứng.
Mẫu sinh thiết

Sinh thiết bằng bài chải
Sinh thiết bằng bài chải
Sinh thiết bằng bàn chải
ở niêm mạc miệng

qqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqq
Tế bào tróc
Lớp nông
Lớp trung gian
Lớp đáy

Tử cung
Tử cung
Khoét chóp cổ tử cung
Cổ tử cung
Đường cắt
Phần chóp
Kênh
LEEP

Sinh thiết tuyến tiền liệt
qua ngả trực tràng

Duïng cuï sinh thieát moâ meàm

Sinh thiết da
Sinh thiết da
Vùng da
được lấy ra
Lớp nôn g

Bờ phẫu thuật trong sinh thiết trọn
Bờ phẫu thuật trong sinh thiết trọn
Bờ âm tính

Bờ dương tính


YÊU CẦU CỦA SINH THIẾT
YÊU CẦU CỦA SINH THIẾT

ĐÚNG: không khó nhưng cũng không
đơn giản.

ĐỦ: đủ thành phần, đủ lượng mô tối
thiểu cần cho việc chẩn đoán.

SINH THIẾT: ĐÚNG
SINH THIẾT: ĐÚNG

Phải có kinh nghiệm:
- đối với những tổn thương còn nhỏ
-
hoặc không có biểu hiện rõ rệt về đại thể

Nên lấy nhiều vò trí

Trường hợp đặc biệt: đúng hướng sinh thiết
(GERD: vuông góc với thành TQ)…

Lặp lại sinh thiết khi kết quả âm

SINH THIẾT: ĐỦ
SINH THIẾT: ĐỦ


Thận có ống thận và ít nhất 5 vi cầu

Gan có ít nhất 5 khoảng cửa

Dạ dày, ruột: qua niêm mạc

Hạch limphô: trọn hạch

Vừa mô bình thường (tương đối bình thường)
vừa mô bệnh

ĐÚNG, ĐỦ, AN TOÀN
ĐÚNG, ĐỦ, AN TOÀN

Nắm vững bệnh cảnh LS

Hiểu biết giải phẫu hoc, bệnh học

Kinh nghiệm về sinh thiết

Có dụng cụ thích hợp

Giữa mô lành và mô bệnh, lấy sâu

Sinh thiết nhiều chỗ, ở rìa tổn thương

Nội soi: cố gắng lấy đủ lớn > 5mm

Bệnh phẩm mổ: gửi trọn

SINH THIẾT TỨC THÌ: CẮT LẠNH
SINH THIẾT TỨC THÌ: CẮT LẠNH

Máy cắt lạnh: -20 – 40 độ C

Bệnh phẩm tươi (không ngâm formol, alcool…)

Thời gian: cắt 5-10’, nhuộm 5-10’, đọc 5-10’

Ưu: nhanh, kết quả ngay

Bất lợi: trang bò đắt tiền, chỉ đònh hạn chế

Thường áp dụng: u vú, tuyến giáp, đôi khi mô
mềm, hạch, buồng trứng…

CHAN ẹOAN TE BAỉO HOẽC


Đâm kim
vào bướu
Kéo piston
lên
Trả piston
về như cũ
Rút kim
Khỏi bướu
Di chuyển
kim trong
bướu