skkn đề tài hướng dẫn học sinh vẽ màu trong tranh đề tài

Sáng kiến kinh nghiệm mĩ thuật
MU SC TRONG TRANH TI
PHN I
T VN
Núi ti ngh thut l núi ti cỏi p, trong mi con ngi chung ta khụng
ngng khỏm phỏ v vn ti cỏi p, cỏi hon m. Ngh thut mang n cho con
ngi nim vui, s say mờ, phn khi, tin tng vo cuc sng. Cuc sng ca
con ngi gn lin vi ngh thut. Con ngi bit xỳc ng, cm nhn v sỏng
to ngh thut. Ngh thut tụ im cho cuc sng, giỳp con ngi thờm lc
quan, yờu i, yờu quờ hng t nc v gn bú vi nhau trong mt cng ng.
cp hc trung hc c s yờu cu vi cỏc em c tng lờn rừ dt. Ngoi
cỏc phõn mụn v theo mu, thng thc m thut, trang trớ cỏc em c hc cỏc
bi v theo ti rt quen thuc. Xut phỏt t ý tng ca mỡnh cỏc em c th
hin sỏng to v chõn thc. T hỡnh v, b cc, c bit l cỏch th hin mu
sc. Tuy nhiờn cỏch th hin mu sc i vi cỏc em li cú s khỏc bit rừ rt
theo hai chiu hng t nhiờn v cú ch nh, cú trng hp tr thnh tiờu cc.
Vi mt giỏo viờn ging dy mụn m thut iu ny lm tụi suy ngh v bn
khon rt nhiu!
La chn ti Hng dn hc sinh v mu trong tranh ti tụi da
trờn 2 lớ do c bn sau.
1.V mt lớ lun.
Th gii t nhiờn muụn mu, muụn sc. Yu t mu sc tỏc ng vo con
ngi gõy ra nhng giỏc cm, xỳc cm nh: vui bun, yờu ghột, say mờ. Mu
sc l mt b phn quan trng ca hi ha, l yu t gúp phn to lờn bc tranh
p, hp dn v mang tớnh ngh thut. Mu sc c coi l mt th ngụn ng
BUỉI THề HONG THAẫM
1
Sáng kiến kinh nghiệm mĩ thuật
quan trng trong ca hi ha truyn ti tõm t tỡnh cm v tớnh cỏch ca ngi
v . Do ú mu sc úng gúp ln vo s thnh cụng ca bi v. Mu sc khụng
th v khụng bao gi tỏch khi mụi trng sng ca con ngi. Mu sc khụng

ch l ting núi riờng ca mt tõm hn m cũn l ting núi ca c mt dõn tc
mang tớnh phong tc. Mu sc l ngụn ng ca tỏc phm l li tõm s, cm xỳc
ca ngi ngh s, ngi v gi gm trong tỏc phm.
Mu sc khụng phi nú t to nờn c nú, nhng cng khụng khú khi
buc nú phi vn ng to nờn chớnh nú.
2.V mt thc tin.
Qua 4 nm ging dy b mụn m thut trng trung hc c s tụi nhn
thy vic v mu trong tranh ti ca hu ht HS u gp khú khn. Bờn cnh
nhng bi v t tt núi chung( tp chung vo nhng em cú nng khiu tt v
hi ha) cú s hi hũa v b cc, hỡnh mng nhng mu sc cha c gii
quy tt nờn ó lm gim t tng thm m ca ngi v. Nguyờn nhõn chớnh l
do cha lm ni bt c hỡnh tng chớnh tt c c u u nh nhau, khụng rừ
m nht, sỏng ti v tng quan núng lnh. Cỏc em cũn rt lỳng tỳng khi pha
mu, nhn bit v mu. khi bt tay vo v mu cỏc em khụng bit dựng mu no
cho thớch hp, vỡ vy bi khụng cú gam ch o v mt i s phong phỳ, a
dng ca mu sc. bi v li ri vo tỡnh trng nghốo mu khụng cú trng
tõm.
T thc t ú tụi mnh dn ỏp dng phng phỏp riờng ca mỡnh giỳp cỏc
em v mu tt hn nhn bit v phõn bit cho mi bc tranh ti vi nhng
ch khỏc nhau. Tuy nhiờn thc hin c iu ny ũi hi ngi GV phi
kiờn trỡ, t m trong mt thi gian di c bit l i vi HS khi 6, lp hc u
tiờn ca bc THCS, c lm quen vi mụn m thut vi cỏc khỏi nim chuyờn
ngnh.
Thc hin d ti ny, tụi cú mong mun s giỳp cỏc em ch ng trong
khõu cui ca bi v theo ti nhm phỏt huy nhng u im v hn ch
nhng mt cũn tn ti. Bờn cnh ú cũn tỡm ra nhng mi liờn h v mu sc vi
thiờn nhiờn v mu sc vi hi ha cú nhng phỏt hin lớ thỳ v mu sc. T
BUỉI THề HONG THAẫM
2
Sáng kiến kinh nghiệm mĩ thuật

ú tng thờm nim say mờ hỳng thỳ ca HS vi mụn hc M thut nõng cao cht
lng dy v hc, gúp phn nõng cao cht lng giỏo dc ton din cho HS.
PHN II
GII QUYT VN
I. Khỏi nim c bn
1- Tranh ti
* Tranh ti l th loi tranh phn ỏnh cuc sng, tõm t, tỡnh cm ca
con ngi.
* Cú nhiu th loi tranh ti vi HS THCS tranh ti cú hai loi tiờu
biu.
BUỉI THề HONG THAẫM
3
Sáng kiến kinh nghiệm mĩ thuật
+ Tranh phong cnh: cnh vt l chớnh.
+Tranh v cuc sng xung quanh: Hot ng ca con ngi l chớnh.
2- Mu sc: cú hai loi mu
a.Mu sc trong t nhiờn:
Mu trong t nhiờn: ỏnh sỏng chiu lờn mi vt do vy mi vt u cú
mu sc.Theo phõn tớch quang ph chiu mt chựm ỏnh sỏng qua lng kớnh thỡ ta
cú c ph ỏnh sỏng gm cỏc mu ging nh hin tng cu vng. Mu sc
c sp xp theo trỡnh t: Vng Da cam Lc Lam- Chm Tớm.
-> ỏnh sỏng l ngun gc, co anh sang ta thy c mu sỏc trong
t nhiờn.
b. Mu sc trong hi ha:
Trong hi ha mu sc c ly t khoỏng cht, thc vt to thnh cựng
vi cht kt dớnh. Hin nay cụng nghip húa cht phỏt trin mu sc cng phong
phỳ a dng.
c. Khỏi nim v mu sc.
Mu sc l thuc tớnh ca s vt v c tip nhn bng trc giỏc.
3-Kt lun.

HS cú th thc hin tt phn v mu HS cn phi hiu nhng khỏi
nim c bn nht phc v cho bi hc c bit l phi hiu v nm vng cỏc
khỏi nim v mu sc v thuc tớnh ca mu sc.
II. Tin c bn.
i vi bt c mụn hc no cng vy, kin thc c bn l cỏi gc
phỏt trin phn ngn Vi mụn M thut v mu sc cng vy, cỏc em khụng
ch hiu mu sc n thun l thuc tớnh ca s vt m cn phI hiu bn cht
ca nú. iu ny ngay khi hc lp 6 u tiờn GV phI lm cho HS nm chc
thnh tho khỏi nim, cỏch gi tờn c tờn mu, tỏc ng ca mu ú vi tỡnh
cm con ngi.
1-Mu c bn.
Gm 3 mu: , Vng, Lam
BUỉI THề HONG THAẫM
4
Sáng kiến kinh nghiệm mĩ thuật
.
2- Mu nh hp.
L mu khi ta kt hp pha hai mu c bn vi nhau m thnh.
3-Mu b tỳc.
Mu b tỳc l mu ng cnh nhau, b sung, tụn nhau lờn. Trong vũng
mu c bn nú nm v trớ i nhau 180
0
giỳp ngi xem cõn bng th giỏc, to
cho ngi nhỡn cú cm giỏc vui ti.
4- Mu tng phn.
Nhng mu khi t cnh nhau s lm ni bt nhau lờn do cú tng
phn v mu mnh.
BUỉI THề HONG THAẫM
5
Sáng kiến kinh nghiệm mĩ thuật

5- Mu núng : - Vng Nõu.To cho ngi xem cm giỏc m núng, rc r.
6- Mu lnh : Lc Lam Chm Tớmto cm giỏc mỏt du nh nhng.
III. Mt s gii phỏp thc hin trong tit dy.
1.Khi bt u ging dy tụi rt lỳng tỳng v khú gi thớch vi cỏc em th
no l mu p mc dự cỏc em ó cú nhng khỏi nim c bn v mu. Nờn vic
u tiờn tụi cho l ý ngha hn c, tụi cho HS xem mt s bc tranh ca cỏc ha
s ni ting v ca cỏc bn HS cựng la tui vi cỏc em. Dn dt cỏc em ch yu
i sõu vo phõn tớch mu trong cỏc tỏc phm thy c mu p. V so sỏnh
v mu sc trong mi bc tranh cng c kin thc v gam mu, tụng mu,
mu b tỳc, mu tng phn.
2.T phng phỏp ny bc u cho cỏc em tip xỳc vi mu sc trong tranh
ti, cm nhn dn v mu sc ti yu t tỡnh cm.
Vỡ vy, GV luụn nh hng cho cỏc em v ý thc dựng mu, ng viờn
cỏc em hc hi nhng sỏng to. Khi HS v mu GV khụng treo tranh mu, cng
nh khụng trc tip sa bi cỏc em, ch n khi bi v ca cỏc em c bn hon
thnh GV gi lờn HS cựng quan sỏt v gúp ý.iu ny giỳp cỏc em hot ng
liờn tc v quan sỏt liờn tc bi v ca bn m GV ó sa ỏp dng vo bi v
ca mỡnh.
iu c bn trong tit hc M thut l khụng khớ vui v,thoi mỏi,a HS
ra khi cng thng ca cỏc mụn hc khỏc.Khụng phõn bit HS khỏ vi HS yu.
Luụn giỳp cỏc em t tin hn v cú s giao tip gn gi vi HS.
BUỉI THề HONG THAẫM
6
Sáng kiến kinh nghiệm mĩ thuật
GV cng khụng ch a ra cỏc bc tranh p v mu sc m cũn a ra cỏc
bc tranh cha p cỏc em so sỏnh. Cỏc em ó bit ti sao bi v mu cha
p vỡ t mu cha hp lớ,vỡ mu bn,xn,vỡ mu quỏ núng,quỏ lnh.
3. Sau tit hc GV tp trung ghim bi ca HS lờn bng v cựng c lp xem.Yờu
cu HS nhn xột chung v nhn xột chi tit mt s bi cỏc em phỏt huy v rỳt
kinh nghim. GV cú th t mt s cõu hi cng c v mu. Vớ d : Trong bi

v trờn em thy cú bao nhiờu mu ? õu l mu lnh ? Vỡ sao ngi mc ỏo
trng li hi hng hng khi ngi cnh ngi mc ỏo ?
4. Mt s lu ý
- Bi v ca HS dự p hay cha p GV cng lờn gi li,tụn trng thnh qu
m cỏc em ó to ra. ng thi cn lu ý khụng nờn chờ quỏ nhiu cỏch dựng
mu ca cỏc em m nờn nh hng da trờn ý tng ca cỏc em.
- GV trong bt kỡ trng hp no cng khụng nờn ộp HS phi s dng mu
theo ý mun ca mỡnh .
- GV cn nh hng cho HS da vo t nhiờn phõn tớch cỏc mu pha cho
ỳng.
Thng phi pha trn nhiu mu vi nhau mi tỡm ra c mu ỳng vi t
nhiờn.Vỡ mu sc luụn tip thu ỏnh sỏng v phn quang li i vi mt
ngi.Luyn tp v mu to nờn hũa sc l mt cụng phu rốn luyn ln.GV
cn hng dn HS tng bc mt hỡnh thnh cho cỏc em cú s nhy bộn,linh
hot khi s dng mu sc v tranh ti.
5. Tiu kt
Nhng gii phỏp tụi thc hin trờn õy mi gii quyt c mt phn nhng
vng mc HS gp phi khi v mu.Vỡ vy cn phi thc hin phi kt hp cỏc
phng phỏp v khụng ngng i mi,sỏng to cỏch truyn th kin thc cho
HS ,thc s ly cỏc em lm trung tõm ca tit hc.
VI. KT QU
1. Thc trng ca hc sinh trc khi ỏp dng
Thc hin kim tra trờn bi v ca HS tụi cho HS c v mu t do t cỏc
loi mu m cỏc em cú.
BUỉI THề HONG THAẫM
7
Sáng kiến kinh nghiệm mĩ thuật
Kt qu nh sau:
Yờu cu Thc nghim hc sinh Kt qu
a. Dựng mu t

do v
34 hs ton khi 7 u dựng mu nguyờn
cht cha cú hũa sc.
b. Dựng mt
mu v
3 HS lp 71 u dựng mu sc s,
cha phõn bit m nht
c. Dựng hai
mu v
5 HS lp 73 u dựng mu ni bt a
s: xanh - tớm
d. Dựng ba mu
gc v tranh
8 HS lp 75 Cỏc em vn dựng cỏc
mu gc,ti nguyờn
mu sc sc s.
Nh vy,nu nh GV cha cú nhng nh hỡnhv mu sc cho cỏc em m
cho cỏc em dựng 1,2 mu v cỏc em s rt lỳng tỳng.Nhng t ba mu gc
hng dn cỏc em pha mu kt qu iu tra ln hai cú khỏc hn vi ln mt.
Cỏc em ó bit qui lut pha trn mu sc,linh hot hn khi dựng mu.Bi v
dựng mu phúng khoỏng,thoi mỏi,t do hn.
2. Thc trng ca HS sau khi ỏp dng
iu tra thc trng ca HS sau khi tụi ỏp dng phng phỏp ó nờu
ti.Tụi khụng kim chng trờn bi v m thc hin phiu iu tra khoa hc
vi mt s cõu hi la chn.
Cõu 1: Em v mu xut phỏt t õu ?
A. T ý thớch
B. T bi mu
C. T GV dy
Cõu 2: Em thớch bc v mu trong tranh ti khụng ?

A. Cú
B. Khụng
C. Bỡnh thng
Cõu 3: Em thớch v mu nh th no ?
A. Mu lnh
BUỉI THề HONG THAẫM
8
Sáng kiến kinh nghiệm mĩ thuật
B. Mu núng
C. Mu trung gian
Cõu 4: Em cú hay luyn v mu nh khụng?
A. Cú
B. Khụng
C. Thnh thong
Cõu 5: Khi v mu em thng s dng mu ?
A. Mu núng
B. Mu lnh
C. Mu trung gian
D. Núng,lnh xen k
Cõu 6: Theo em,mu sc cú tỏc ng n tỡnh cm con ngi khụng?
A. Cú
B. Khụng
C. Bỡnh thng
Cõu 7: Em cú nm c thnh thc cỏch pha mu t ba mu gc khụng?
A. Cú
B. Khụng
C. Thnh thong
Cõu 8: Em nhn thc v mu sc bng cỏch ?
A. Hc cỏc mụn
B. Quan sỏt t nhiờn

C. Cỏch khỏc
Tng kt : Phng ỏn A cú 16 em = 45,7%
B cú 10 em = 29,4 %
C. cú 5 em = 14,7%
D cú 4 em = 11,8 %
Qua kt qu trờn chỳng ta thy HS ó bc u cú ý thc khi dựng mu v tỡm
hiu v cỏch v mu .
BUỉI THề HONG THAẫM
9
Sáng kiến kinh nghiệm mĩ thuật
Sau khi ó cú vn kin thc v mu sc khin cỏc em say mờ hn i vi
mụn M thut núi chung v v tranh ti núi riờng.Cỏc em ó bc u nm
c quy lut v mu sc v mu. Cỏc em ó dựng mu rt bo ,gõy hiu
qu bt ng i vi bi v,m bo quy lut dựng mu.
3. Kt qu
Tụi tin hnh iu tra v kim nghim kt qu trờn bi v tranh ti ca HS
khi lp 7 v cỏch v mu.
Kt qu : Mu sc cỏc em s dng p v cú ý thc trong vic s dng
mu.


PHN III
BUỉI THề HONG THAẫM
10
Sáng kiến kinh nghiệm mĩ thuật
KT LUN V KIN NGH
Mu sc l ngụn ng ca hi ha,phn ỏnh tõm t,tỡnh cm v l thụng ip
ca tỏc gi mun gi gm n ngi xem.
Cuc sng vn l mt th to hỡnh tuyt i c v hỡnh ln v mu. Cú hũa
sc no phong phỳ nh mu cõy c,chim muụng ? Cú ỏnh sỏng no p bng

ỏnh sỏng mt tri thay i sm chiu ? Ngi v phi ch huy c s cõn
i,hi hũa mu sc ca sụng nỳi,ca rng cõy,ca rung ng vn cú sn trong
t nhiờn rốn luyn m cm.
To cho cỏc em nhng nhn thc v mu,nhng hiu bit v mu,mt
phn giỳp cỏc em thc hin tt bi hc nhng quan trng hn l to cho cỏc em
mt tõm hn nhy cm vi thiờn nhiờn.T ú thờm yờu thiờn nhiờn v cú ý thc
bo v thiờn nhiờn.ng thi lm tin cỏc em bc vo cuc sng sau ny
,bit chn cho mỡnh mt trang phc p hi hũa v mu sc,bit sp xp phi
cnh ni sinh hot ca mỡnh gn gi vi thiờn nhiờn,hi hũa m trang nhó.Bit
lm p cho mỡnh l ó lm p cho xó hi
M thut l loi hỡnh ngh thut c ỏo,nú cú kh nng vnh cu húa cỏi
in hỡnh ca hin thc xy ra trong mt khonh khc no ú ca cuc sng
thnh cỏi p kỡ diu ca ngh thut.Trong ú mu sc chim mt v trớ ht sc
quan trng.Mu sc cú kh nng din t mi cm xỳc ,tõm lớ con ngi gõy ra
nhng liờn tng rng ln. Kho tng m thut l mt viờn kim cng a din,ch
tỡm cỏch tip cn tng phớa nhn thc giỏ tr ca nú thỡ chc chn l cha
nhng õy tụi cng mnh dn a vo mt khớa cnh ca ngh thut hi ha
nhm gúp phn vo vic phỏt hin v tỡm hiu v hi ha cho HS v GV mt
cỏch cú h thng.
Thc t qua sỏu nm lm cụng tỏc ging dy mụn M thut tụi ó c gng
i sõu tỡm hiu nhng nhn thc v mu ca HS .ỏp dng phng phỏp khỏc
nhau vi tng i tng HS cú nng khiu m thut v HS khụng cú nng khiu
m thut. Cn c vo nhng kt qu hc tp v s tin b ca HS v mu sc tụi
thy phng phỏp m tụi a ra ti ny l cú hiu qu hn c.Tuy nhiờn ch
BUỉI THề HONG THAẫM
11
Sáng kiến kinh nghiệm mĩ thuật
cú s n lc c gng ca HS v GV l cha m cũn cú nhiu yu t khỏch
quan khỏc nh hng n.Vỡ vy tụI cng mnh dn a ra mt s ý kin ca
mỡnh gúp phn nõng cao cht lng mụn M thut trng THCS:

- i vi GV ging dy: cn phi hiu tõm lớ HS ,hiu s am mờ ca cỏc
em cú phng phỏp ging dy thớch hp.
- i vi ph huynh HS : Tip xỳc vi HS tụi thy da s cỏc em u cú
hng thỳ hc mụn ny,cỏ bit cú mt vi em t nhn thy mỡnh khụng cú nng
khiu nờn ngi v trờn lp,v nh li y .Nhng v nh cỏc bc ph huynh
cũn coi õy l mụn hc ph m khụng hiu tỏc dng ca mụn hc vi tõm hn
cỏc em nờn khụng nhc nh,t ú ó vụ tỡnh úng li cỏnh ca rng ln nhỡn
cnh vt v thng thc cỏi p ca cỏc em trc thiờn nhiờn v cuc sng.Trớ
quan sỏt tr nờn hn ch,ụi mt kộm tinh tng v bn tay khụng khộo lộo,linh
hot v tt nhiờn nng khiu thm m trong quỏ trỡnh quan sỏt v nhn thc
cnh vt thc t ca cỏc em s khụng c ỏnh giỏ,thc tnh.
- V c s vt cht : phũng hc,phũng v ,b nc nhng iu tng nh rt
nh nhng li gúp phn trong cht lng bi v.
Bờn cnh ú chỳng tụi cũn cn nhng ti liu tham kho M thut v nhng
bui ngoi khúa thc t ly ti liu.Nu thiu thc t cỏc tỏc phm s thiu i
phn hn ca s sng.
To cho cỏc em mt tõm hn nhy cm yờu thiờn nhiờn v cuc sng,lm p
cho mỡnh v cho xó hi l mong mun ln nht ca ngi dy mụn M thut
ng thi cng l thc hin tt mc tiờu giỏo dc ton din cho HS.
LI KET
BUỉI THề HONG THAẫM
12
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm mÜ tht
Trẽn ủãy laứ moọt soỏ phửụng
phaựp giaỷng dáy vaứ hóc taọp maứ
tõi ủaừ thửùc hieọn trong caực giụứ
lẽn lụựp, noự coự hieọu quaỷ cao trong
caực giụứ lẽn lụựp, ủem lái cho caực
em niềm say mẽ vụựi mõn hóc Myừ
thuaọt.

ẹãy laứ kinh nghieọm cuỷa riẽng
tõi sau ba naờm giaỷng dáy. Mong
ủửụùc sửù goựp cuỷa quyự thầy cõ vaứ
caực bán ủồng nghieọp .ẹeồ tửứ ủoự
tõi coự theồ hóc hoỷi vaứ trao ủoồi
cuứng caực ủồng nghieọp nhaốm hoaứn
thaứnh toỏt cõng taực hụn ,ngaứy
caứng hoaứn thieọn mỡnh toỏt hụn
nửừa.
GV thửùc hieọn
BUỉI THề HỒNG
THAẫM
BÙI THỊ HỒNG THẮM
13
Sáng kiến kinh nghiệm mĩ thuật
BUỉI THề HONG THAẫM
14