(Luận văn) vận dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học môn quốc phòng, an ninh tại trung tâm giáo dục quốc phòng và an ninh đại học thái nguyên
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.33 MB, 166 trang )
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
NGUYỄN HUY HOÀNG
lu
an
n
va
VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP NÊU VẤN ĐỀ
p
ie
gh
tn
to
TRONG DẠY HỌC MÔN QUỐC PHÒNG, AN NINH
TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG
VÀ AN NINH - ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
do
d
oa
nl
w
va
an
lu
oi
lm
ul
nf
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
at
nh
z
z
gm
@
om
l.c
ai
an
Lu
THÁI NGUYÊN - 2020
n
va
ac
th
si
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
NGUYỄN HUY HOÀNG
lu
an
VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP NÊU VẤN ĐỀ
TRONG DẠY HỌC MÔN QUỐC PHÒNG, AN NINH
TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG
n
va
tn
to
p
ie
gh
VÀ AN NINH - ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
do
d
oa
nl
w
Ngành: LL&PPDH bộ môn Lý luận Chính trị
Mã số: 8140111
va
an
lu
oi
lm
ul
nf
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
at
nh
z
Người hướng dẫn khoa học: TS. Trần Thị Lan
z
gm
@
om
l.c
ai
an
Lu
THÁI NGUYÊN - 2020
n
va
ac
th
si
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn này do bản thân tôi thực hiện dưới sự hướng
dẫn khoa học của TS. Trần Thị Lan - Giảng viên Khoa Giáo duc ̣ Chính trị Trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên. Các kết quả nghiên cứu được
trình bày trong luận văn là trung thực và chưa từng được cơng bố trong bất kỳ
cơng trình nào khác. Mọi thơng tin trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ
nguồn gốc.
Thái Nguyên, tháng 12 năm 2020
lu
Tác giả
an
n
va
to
p
ie
gh
tn
Nguyễn Huy Hoàng
do
d
oa
nl
w
oi
lm
ul
nf
va
an
lu
at
nh
z
z
gm
@
om
l.c
ai
an
Lu
n
va
ac
th
i
si
LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành, tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc tới các thầy, cơ
giáo khoa Giáo dục Chính trị, Trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên
đã truyền đạt những tri thức q báu và dìu dắt, giúp đỡ tơi trong suốt khóa học.
Đặc biệt, xin bày tỏ lịng cảm ơn sâu sắc tới TS. Trần Thị Lan đã tận tình
giúp đỡ trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hướng dẫn, đóng góp ý kiến
q báu để tơi hồn thành luận văn thạc sĩ này.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc, các quý thầy, cô của Trung tâm
Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học Thái Ngun đã tạo mọi điều kiện tốt
lu
nhất để tơi có thế thực nghiệm đề tài này.
an
va
Xin cảm ơn gia đình và bạn bè đã động viên, giúp đỡ, tạo điều kiện thuận
n
lợi trong suốt quá trình tơi theo học chương trình sau đại học.
tn
to
p
ie
gh
Thái Nguyên, tháng 12 năm 2020
Tác giả
do
nl
w
d
oa
Nguyễn Huy Hoàng
oi
lm
ul
nf
va
an
lu
at
nh
z
z
gm
@
om
l.c
ai
an
Lu
n
va
ac
th
ii
si
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ ............................................................... vi
MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1
2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................... 3
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................... 4
4. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 4
lu
an
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu ...................................................... 4
n
va
6. Đóng góp của đề tài ......................................................................................... 5
tn
to
7. Kết cấu của đề tài............................................................................................. 5
NỘI DUNG ......................................................................................................... 6
gh
p
ie
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP
do
NÊU VẤN ĐỀ TRONG DẠY HỌC HỌC PHẦN CƠNG TÁC
nl
w
QUỐC PHỊNG, AN NINH Ở TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC
oa
PHÒNG VÀ AN NINH ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN ........................... 6
Tổng quan nghiên cứu vấn đề ................................................................... 6
d
lu
1.1.
va
an
1.1.1. Các cơng trình nghiên cứu về phương pháp nêu vấn đề ........................... 6
ul
nf
1.1.2. Các cơng trình nghiên cứu về phương pháp nêu vấn đề trong dạy học
Lý luận chung về phương pháp nêu vấn đề trong dạy học mơn Cơng
oi
1.2.
lm
mơn Cơng tác quốc phịng, an ninh ......................................................... 13
nh
tác quốc phòng, an ninh ........................................................................... 16
at
z
1.2.1. Quan niệm về phương pháp dạy học và phương pháp dạy học nêu vấn
z
đề ............................................................................................................. 16
@
gm
1.2.2. Quan niệm về phương pháp dạy học nêu vấn đề trong dạy học học
om
l.c
ai
phần Công tác quốc phòng, an ninh ........................................................ 21
1.2.3. Cấu trúc và nội dung chương trình mơn Cơng tác quốc phịng, an ninh .... 26
an
Lu
1.2.4. Vai trò của phương pháp dạy học nêu vấn đề trong dạy học học phần
Cơng tác quốc phịng, an ninh ................................................................. 30
n
va
ac
th
iii
si
1.2.5. Yêu cầu vận dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học học phần
Cơng tác quốc phịng, an ninh tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và
an ninh - Đại học Thái Nguyên ............................................................... 35
Kết luận chương 1.............................................................................................. 38
Chương 2. THỰC TRẠNG VÀ QUY TRÌNH VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP
NÊU VẤN ĐỀ TRONG DẠY HỌC MƠN CƠNG TÁC QUỐC PHỊNG,
AN NINH TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN
NINH - ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN .............................................................. 40
2.1.
Khái quát chung về Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại
học Thái Nguyên ..................................................................................... 40
lu
2.2.
Thực trạng hiện nay sử dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học
an
học phần Công tác quốc phòng, an ninh tại Trung tâm. ......................... 43
va
n
2.2.1. Khái quát về khảo sát thực trạng ............................................................. 43
dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học môn Công tác quốc phòng,
p
ie
gh
tn
to
2.2.2. Thực trạng nhận thức của giảng viên và sinh viên về sự cần thiết sử
an ninh ..................................................................................................... 46
do
nl
w
2.2.3. Thực trạng về mức độ sử dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học
oa
mơn Cơng tác quốc phịng, an ninh của giảng viên ................................ 48
d
2.2.4. Thực trạng về hiệu quả vận dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy
lu
va
an
học học phần Cơng tác quốc phịng, an ninh........................................... 50
nf
2.2.5. Một số vấn đề đặt ra từ thực trạng sử dụng phương pháp nêu vấn đề
lm
ul
trong dạy học học phần Công tác quốc phòng, an ninh ở Trung tâm
oi
Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên ....................... 53
Quy trình và điều kiện vận dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy
at
nh
2.3.
z
học mơn Cơng tác quốc phịng, an ninh ở Trung tâm Giáo dục quốc
z
@
phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên ............................................... 56
gm
2.3.1. Các nguyên tắc xây dựng quy trình ......................................................... 56
ai
om
l.c
2.3.2. Quy trình vận dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học môn Công
tác quốc phòng, an ninh ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh
an
Lu
- Đại học Thái Nguyên ............................................................................ 60
n
va
ac
th
iv
si
2.3.3. Điều kiện vận dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học mơn Cơng
tác quốc phịng, an ninh ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh
- Đại học Thái Nguyên ............................................................................ 66
Kết luận chương 2.............................................................................................. 72
Chương 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG
CAO HIỆU QUẢ VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP NÊU VẤN ĐỀ
TRONG DẠY HỌC MƠN CƠNG TÁC QUỐC PHỊNG, AN NINH
TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH - ĐẠI
HỌC THÁI NGUYÊN ............................................................................. 73
3.1. Thực nghiệm sư phạm vận dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học
lu
môn Công tác quốc phòng, an ninh tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng
an
và an ninh - Đại học Thái Nguyên .......................................................... 73
va
n
3.1.1. Kế hoạch thực nghiệm ............................................................................. 73
tn
to
3.1.2. Nội dung thực nghiệm ............................................................................. 75
p
ie
gh
3.1.3. Kết quả thực nghiệm................................................................................ 78
3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả vận dụng phương pháp nêu vấn đề trong
do
nl
w
dạy học mơn Cơng tác quốc phịng, an ninh tại Trung tâm Giáo dục
oa
quốc phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên....................................... 90
d
Kết luận chương 3.............................................................................................. 93
lu
va
an
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ......................................................................... 94
nf
1. Kết luận .......................................................................................................... 94
lm
ul
2. Khuyến nghị................................................................................................... 95
oi
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 97
at
nh
PHỤ LỤC
z
z
gm
@
om
l.c
ai
an
Lu
n
va
ac
th
v
si
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ
Bảng:
Bảng 2.1.
Bảng 2.2.
Bảng 2.3.
Bảng 2.4.
Bảng 2.5.
lu
an
n
va
Bảng 2.6.
tn
to
p
ie
gh
Bảng 2.7.
do
Bảng 3.1.
Bảng 3.2.
d
oa
nl
w
Bảng 3.3.
Quy mô sinh viên ở Trung tâm Giáo dục Quốc phòng và an ninh
- Đại học Thái Nguyên .................................................................. 42
Cơ cấu giảng viên giảng dạy học phần Cơng tác quốc phịng, an
ninh tại Trung tâm tính tại thời điểm năm học 2019 - 2020 ......... 42
Nhận thức của giảng viên về sự cần thiết sử dụng phương pháp
nêu vấn đề trong dạy học môn Công tác quốc phòng, an ninh ..... 46
Nhận thức của sinh viên về sự cần thiết sử dụng phương pháp
nêu vấn đề trong dạy học mơn Cơng tác quốc phịng, an ninh ..... 48
Đánh giá của giảng viên về mức độ sử dụng phương pháp nêu
vấn đề trong dạy học môn Cơng tác quốc phịng, an ninh ............ 49
Đánh giá của sinh viên về mức độ sử dụng phương pháp nêu
vấn đề trong dạy học mơn Cơng tác quốc phịng, an ninh của
giảng viên ...................................................................................... 49
Hiệu quả vận dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học mơn
Cơng tác quốc phịng, an ninh của giảng viên .............................. 52
Mức độ hứng thú học tập của sinh viên ........................................ 79
Kết quả vận dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học môn
Công tác quốc phòng, an ninh ở lớp thực nghiệm ........................ 81
Đánh giá của sinh viên lớp thực nghiệm về ý nghĩa của phương
pháp nêu vấn đề trong môn Công tác quốc phịng, an ninh .............. 82
Kết quả kiểm tra mơn Cơng tác quốc phòng, an ninh tại Trung tâm
sau thực nghiệm ................................................................................... 84
Đánh giá của giảng viên về khó khăn, trở ngại khi vận dụng
phương pháp nêu vấn đề trong dạy học mơn Cơng tác quốc
phịng, an ninh ............................................................................... 86
oi
lm
Bảng 3.5.
ul
nf
va
an
lu
Bảng 3.4.
at
nh
z
Biểu đồ:
Biểu đồ 3.1. So sánh mức độ hứng thú học tập của sinh viên lớp thực nghiệm và
đối chứng .................................................................................................... 80
Biểu đồ 3.2. Kết quả kiểm tra điểm điều kiện mơn Cơng tác quốc phịng, an
ninh của lớp thực nghiệm ................................................................ 84
Biểu đồ 3.3. Kết quả kiểm tra điểm điều kiện mơn Cơng tác quốc phịng, an
ninh tại Trung tâm của lớp thực nghiệm và đối chứng ................... 85
z
gm
@
om
l.c
ai
an
Lu
n
va
ac
th
vi
si
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Sự phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh quốc tế được đặc trưng bởi xã
hội tri thức và toàn cầu hoá đã và đang đặt ra những yêu cầu đối với người lao
động, đồng thời cũng đặt ra yêu cầu mới cho sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ và đào
tạo nguồn nhân lực. Giáo dục cần đào tạo đội ngũ nhân lực có khả năng đáp ứng
được những địi hỏi mới của xã hội và thị trường lao động, đặc biệt là năng lực
hành động, tính tích cực, chủ động, sáng tạo, năng lực giải quyết những vấn đề
đặt ra trong thực tiễn xã hội.
lu
Để đáp ứng được những yêu cầu đó, địi hỏi các cấp học, các ngành học
an
n
va
phải đổi mới về nội dung chương trình, mục tiêu và phương pháp dạy học theo
tn
to
hướng phát triển năng lực cả người học. Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày
gh
4/11/2013 Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, tồn diện giáo
p
ie
dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong điều kiện
do
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế khẳng định:
nl
w
"Chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển
oa
d
toàn diện năng lực và phẩm chất người học".
lu
va
an
Giáo dục Quốc phòng, an ninh là một trong những nhiệm vụ vô cùng quan
nf
trọng của nền giáo dục quốc dân, là nhiệm vụ chung của Đảng, Nhà nước và tồn
lm
ul
xã hội. Mơn học quốc phịng, an ninh khơng chỉ trang bị cho người học quan
oi
điểm, đường lối, chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước về cơng tác
nh
at
quốc phịng, an ninh mà còn trực tiếp giáo dục, phát triển năng lực nhận diện,
z
đấu tranh, phê phán quan điểm sai trái, thù địch của các thế lực phản động về vấn
z
gm
@
đề dân tộc, tôn giáo, an ninh quốc gia, trật tự, an tồn xã hội... Qua đó, bồi dưỡng
ai
niềm tự hào và hình thành niềm tin của sinh viên đối với lực lượng vũ trang nhân
om
l.c
dân Việt Nam, đồng thời giúp sinh viên có ý thức cảnh giác trước âm mưu, thủ
Lu
đoạn chống phá cách mạng của các thế lực phản động, thù địch, khơi dậy lòng
an
yêu nước, ý thức trách nhiệm xây dựng và bảo vệ thành quả cách mạng, bảo vệ
n
va
ac
th
1
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
chủ quyền lãnh thổ, biên giới quốc gia của đất nước nhất là chủ quyền về biển
đảo q hương.
Mơn học quốc phịng, an ninh là một trong những bộ mơn thiên hướng về
chính trị, có tính trừu tượng và khái qt hóa cao. Bài giảng sẽ rất dễ trở nên khô
khan, giáo điều, kinh viện nếu giảng viên khơng biến q trình cung cấp tri thức
thành quá trình thu hút người học tự giác tham gia quá trình chiếm lĩnh tri thức,
hình thành và phát triển năng lực tương ứng của người học. Đặc thù mơn học
quốc phịng, an ninh và u cầu đổi mới mục tiêu, phương pháp, hình thức dạy
học đã khách quan hóa tính cần thiết phải vận dụng hiệu quả các phương pháp
lu
dạy học tích cực, trong đó có phương pháp nêu vấn đề để tăng cường tính tích
an
hợp, liên hệ nội dung môn học với thực tiễn cuộc sống, đồng thời hình thành và
va
n
phát triển năng lực của người học.
to
tn
Trong một số năm qua, việc giảng dạy môn học quốc phòng, an ninh tại
p
ie
gh
Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên đã có nhiều
chuyến biến tích cực góp phần khơng nhỏ trong việc phổ biến tuyên truyền, trang
do
nl
w
bị những kiến thức chính trị, giáo dục lập trường tư tưởng cho thanh niên, sinh
d
oa
viên. Tuy nhiên cần thẳng thắn thừa nhận việc dạy học mơn học này cịn bộc lộ
an
lu
những hạn chế. Nhiều giảng viên chưa chủ động, sáng tạo trong việc tìm tịi, vận
nf
va
dụng các phương pháp dạy học tích cực, nội dung bài giảng cịn đơn điệu, nặng về
lm
ul
lý thuyết, ít liên hệ thực tiễn, phương pháp dạy học chủ yếu là thuyết trình. Phương
pháp nêu vấn đề đã được vận dụng nhưng tính khoa học và hiệu quả vẫn chưa cao,
oi
at
nh
việc sử dụng phương pháp này nhiều khi chỉ thể hiện dưới những câu hỏi đặt ra
z
cho sinh viên, chưa thật sự đưa người học vào tình huống thực tiễn có tính vấn đề,
z
@
chứa đựng những mâu thuẫn để tạo hứng khởi tìm tịi, nghiên cứu cho sinh viên.
gm
Thái độ học thụ động, thiếu tính tích cực khiến tư duy, năng lực sáng tạo trong
ai
om
l.c
giải quyết các vấn đề nảy sinh từ thực tiễn của sinh viên kéo theo cũng bị hạn chế.
Việc giáo dục thái độ, hành vi, kỹ năng thích ứng cũng như việc xác định trách
Lu
an
nhiệm của bản thân sinh viên trước những yêu cầu đặt ra từ cơng tác quốc phịng,
n
va
ac
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
th
2
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
an ninh của địa phương, của đất nước chưa được hiện thực hóa trong từng bài học.
Điều đó hồn tồn xa lạ với quan điểm đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục hiện
nay nên cần thiết phải tìm kiếm biện pháp để nâng cao hiệu quả dạy học lĩnh vực
rất quan trọng này.
Thực tiễn nêu trên đã đặt ra nhiều yêu cầu cấp thiết là đội ngũ giảng viên
dạy học môn Công tác quốc phịng, an ninh ở Trung tâm cần tích cực đổi mới
phương pháp nêu vấn đề. Mỗi giảng viên cần xác định được tính hướng đích của
đổi mới phương pháp là tạo lập sự hứng thú yêu thích học tập, phát triển năng lực
phản biện xã hội và tính sáng tạo của sinh viên. Ở đó, sinh viên phải chủ động tìm
lu
tịi kiến thức, giải quyết một cách sáng tạo hiệu quá những vấn đề nảy sinh trong
an
thực tiễn dưới sự định hướng từ giảng viên.
va
n
Xuất phát từ những lý do nêu trên, tôi chọn vấn đề: “Vận dụng phương pháp
tn
to
nêu vấn đề trong dạy học mơn quốc phịng, an ninh ở Trung tâm Giáo dục quốc
p
ie
gh
phòng và an ninh - Đại học Thái nguyên” làm đề tài luận văn thạc sỹ.
2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
do
nl
w
2.1. Mục đích nghiên cứu
oa
Trên thực tiễn làm sáng tỏ cơ sở khoa học của việc vận dụng phương pháp
d
nêu vấn đề trong dạy học, đề tài đề xuất quy trình, điều kiện và thực nghiệm việc
lu
va
an
vận dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học học phần Cơng tác quốc phịng,
lm
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
ul
nf
an ninh ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái nguyên.
oi
- Làm rõ cơ sở lý luận của việc vận dụng phương pháp nêu vấn đề trong
nh
at
dạy học học phần Công tác quốc phòng, an ninh.
z
- Khảo sát, đánh giá thực trạng và đề xuất quy trình sử dụng phương pháp
z
@
gm
nêu vấn đề trong dạy học học phần Cơng tác quốc phịng, an ninh ở Trung tâm.
om
l.c
ai
- Tiến hành thực nghiệm vận dụng phương pháp nêu vấn đề vào dạy học học
phần Công tác quốc phòng, an ninh ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và An
an
Lu
ninh - Đại học Thái nguyên.
n
va
ac
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
th
3
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
- Kiến nghị một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả vận dụng phương pháp
nêu vấn đề vào dạy học học phần Công tác quốc phòng, an ninh ở Trung tâm Giáo
dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái nguyên.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu việc vận dụng phương pháp nêu vấn đề vào dạy học học
phần quốc phòng, an ninh.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái Ngun, mơn
giáo dục quốc phịng, an ninh bao gồm 3 học phần, mỗi phần là một học phần:
lu
Phần 1. Đường lối quân sự của Đảng Cộng sản Việt Nam
an
n
va
Phần 2. Cơng tác quốc phịng, an ninh
to
Phần 3. Quân sự chung, kỹ thuật bắn súng tiểu liên AK (CKC) và Chiến thuật.
gh
tn
Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu việc vận dụng phương pháp nêu vấn đề
p
ie
trong dạy học mơn (phần 2) Cơng tác quốc phịng, an ninh ở Trung tâm Giáo
do
dục quốc phòng và an ninh - Đại học Thái nguyên.
nl
w
4. Giả thuyết khoa học
d
oa
Phương pháp nêu vấn đề nếu được vận dụng hiệu quả trong dạy học học phần
an
lu
Cơng tác quốc phịng, an ninh ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại
va
học Thái Nguyên sẽ phát huy được tính tự giác, chủ động, sáng tạo của sinh viên
ul
nf
trong hoạt động nhận thức, hình thành và phát triển năng lực của người học, góp
oi
lm
phần nâng cao chất lượng giảng dạy môn học trên địa bàn nghiên cứu.
at
5.1. Cơ sở lý luận
nh
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
z
z
Đề tài dựa trên những cơ sở lý luận sau:
@
gm
- Các văn bản chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học từ Bộ Giáo dục và
om
l.c
ai
Đào tạo.
- Nội dung chương trình học phần Cơng tác quốc phòng , an ninh ở Trung
Lu
tâm Giáo dục quốc phịng và an ninh Đại học Thái ngun.
an
- Những cơng trình nghiên cứu của các tác giả liên quan đến nội dung đề tài.
n
va
ac
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
th
4
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài được sử dụng phương pháp luận chung của chủ nghĩa duy vật
biện chứng.
Một số phương pháp nghiên cứu lý luận: Như phương pháp phân tích,
phương pháp tổng hợp, phương pháp logic - lịch sử…
Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Phương pháp quan sát, phương pháp
thực nghiệm sư phạm…
6. Đóng góp của đề tài
- Qua nghiên cứu làm rõ lý luận, đánh giá thực trạng, đề tài xây dựng được
lu
quy trình và thực nghiệm vận dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học mơn
an
Cơng tác quốc phịng, an ninh ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh -
va
n
Đại học Thái nguyên.
to
gh
tn
- Sau khi hoàn thiện, đề tài cịn có thể làm tài liệu tham khảo cho việc dạy
và học mơn Cơng tác quốc phịng, an ninh.
p
ie
7. Kết cấu của đề tài
do
chương, 7 tiết.
d
oa
nl
w
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn gồm 3
oi
lm
ul
nf
va
an
lu
at
nh
z
z
gm
@
om
l.c
ai
an
Lu
n
va
ac
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
th
5
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
NỘI DUNG
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP NÊU VẤN ĐỀ
TRONG DẠY HỌC HỌC PHẦN CƠNG TÁC QUỐC PHỊNG, AN NINH
Ở TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các cơng trình nghiên cứu về phương pháp nêu vấn đề
lu
Một là, những cơng trình nghiên cứu về lý luận dạy học nêu vấn đề
an
Các cơng trình nghiên cứu nước ngồi
va
n
Trong xu hướng đổi mới giáo dục những năm gần đây, phương pháp dạy
gh
tn
to
học nêu vấn đề là một trong những phương pháp đã thu hút nhiều nhà khoa học
p
ie
nghiên cứu, luận bàn ở nhiều phương diện tiếp cận khác nhau. Có thể kể đến các
do
góc độ tiếp cận cơ bản dưới đây:
oa
nl
w
Thời cổ đại, ở phương Tây, tư tưởng dạy học nêu vấn đề đã được nhà triết
d
học cổ đại Xôcrat - nhà triết học Hy Lạp (469-390 TCN) bước đầu luận giải khi
an
lu
chủ trương xây dựng một phương pháp bác bỏ bằng lôgic. Theo Xôcrat để phát
nf
va
hiện “chân lý” cần thiết phải bắt đầu bằng cách đặt câu hỏi để gợi cho người nghe
lm
ul
dần dần tìm ra kết luận mà ơng muốn dẫn người ta tới. Ơng gọi phương pháp này
oi
là phương pháp “đỡ đẻ” [Dẫn theo 1, tr.59]. Với mục đích kiểm nghiệm các khái
at
nh
niệm về đạo đức, Xôcrat cho rằng cần phải vận dụng phương pháp nêu và giải
z
quyết vấn đề để khẳng định tính đúng đắn hay bác bỏ tính sai lầm hoặc tính thiếu
z
gm
@
tồn diện của các khái niệm về đạo đức theo cách tư duy của lôgic.
ai
Từ chỗ thừa nhận ưu điểm của phương pháp nêu vấn đề, Platon cũng khẳng
om
l.c
định “để giải quyết một vấn đề, người ta chia nhỏ nó thành một hệ thống các câu
Lu
hỏi, các câu trả lời sẽ dần dần kết tinh ra lời giải mà ta tìm kiếm”.
an
Ở phương Đông, Khổng Tử (551-479 TCN) rất chú ý giảng dạy theo đối
n
va
ac
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
th
6
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
tượng và chú ý kích thích sự suy nghĩ của người học. Ơng nói: “Khơng tức giận
vì khơng muốn biết thì khơng gợi mở cho, khơng bực vì khơng rõ được thì khơng
bày vẽ cho. Vật có bốn góc, bảo cho biết một góc mà khơng suy ra ba góc khác
thì khơng dạy nữa” (Bất phẫn bất khải, bất phi bất phát. Cử bất ngung, bất dĩ tam
ngung phản, tắc bất phục dã) [Dẫn theo 2, tr 478]. Có thể xem đây là cách tiếp
cận rất gần với phương pháp sử dụng tình huống theo hướng nêu vấn đề.
Cùng với sự phát triển của lý luận dạy học hiện đại vào thế kỷ XX, giáo dục
nhà trường đòi hỏi phải phát triển và đổi mới mạnh mẽ trước những thách thức
mới về chất lượng đào tạo. Theo đó, phát triển năng lực người học là mục tiêu
lu
căn bản cần quan tâm và hướng đến trong việc lựa chọn, sử dụng phương pháp,
an
hình thức dạy học. Xuất phát từ yêu cầu đòi hỏi thực tiễn này, phương pháp “dạy
va
n
học nêu vấn đề” hay còn gọi là “dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề” được
gh
tn
to
quan tâm nghiên cứu ở nhiều phương diện, từ khái niệm, bản chất, vai trò đến ưu
p
ie
thế và những điều kiện cần thiết để vận dụng hiệu quả phương pháp dạy học này
do
trong thực tiễn .
oa
nl
w
Vào những thập niên 70 của thế kỷ XIX, với u cầu cần tìm tịi nghiên cứu
d
về cách thức nhận diện, hình thành và phát huy năng lực nhận thức cho người học,
an
lu
các đại biểu của nền giáo dục mới như M.M Xtaxiulevct, N.A Rôgiơcôp, M.A
nf
va
Rƣpnicova, B.E Raicôp, H.E Amxtơrong, A.IA Giecđơ, X.P Bantalon,… đã luận
lm
ul
bàn về ý nghĩa của phương pháp dạy học nêu vấn đề đối với việc tìm tịi phát kiến
oi
trong dạy học. Với những nghiên cứu lý luận về dạy học, các tác giả đều có chung
at
nh
quan điểm khi thừa nhận dạy học cần thiết phải thu hút sinh viên tự giác tham vào
z
quá trình tìm kiếm tri thức, phân tích các hiện tượng, giải quyết các vấn đề chứa
z
gm
@
đựng mâu thuẫn. Tuy các tác giả chưa đưa ra một quan niệm đầy đủ, toàn diện về
ai
phương pháp dạy học nêu vấn đề nhưng rõ ràng có thể xem đây là những cơ sở
om
l.c
của dạy học nêu vấn đề.
Lu
Năm 1976, V.Ơkơn - nhà giáo dục học Ba Lan trong cuốn sách Những cơ
an
sở của việc dạy học nêu vấn đề, Nxb Giáo dục Hà Nội, đã làm sáng tỏ quan niệm
n
va
ac
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
th
7
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
về phương pháp dạy học nêu vấn đề, vai trò và những cơ sở khoa học của việc
giảng dạy thông qua nêu vấn đề. Trong tác phẩm này, từ việc đúc kết chương trình
thực nghiệm dạy học nêu vấn đề, ông đã nghiên cứu các điều kiện để xuất hiện
các tình huống có vấn đề trong dạy học V.Ơkơn đã đưa ra các khái niệm “vấn đề”,
“tình huống có vấn đề” “giải quyết vấn đề”... và cho rằng một “Vấn đề” bao giờ
cũng bao gồm hai mặt: Cái đã biết và cái chưa biết, trong đó cái đã biết là điều
kiện để đi đến cái chưa biết, cần tìm. “Vấn đề” và “Tình huống có vấn đề” là cơ
sở cốt lõi của dạy học nêu và giải quyết vấn đề [26, tr.28].
I.Ia.Lecne, nhà giáo dục Xô viết với cuốn sách: Dạy học nêu vấn đề, nhà
lu
xuất bản Giáo dục Hà Nội, 1977. Tác giả đã đưa ra quan niệm về phương pháp
an
nêu vấn đề với các yêu cầu cơ bản: Xây dựng tình huống có vấn đề, trao đổi tìm
va
n
kiếm cách giải quyết tình huống.
to
gh
tn
Năm 1909, John Dewey - nhà giáo dục nổi tiếng của Hoa kỳ đã trình bày
p
ie
quan điểm dạy học giải quyết vấn đề trong cuốn: “Chúng ta suy nghĩ như thế
do
nào” [8, tr,36]. Mặc dù, chưa trực tiếp làm rõ lý luận của dạy học nêu vấn đề
oa
nl
w
nhưng J.Dewey cho rằng “dạy học nêu vấn đề rất có hiệu quả trong việc tạo cho
d
học sinh khả năng làm việc độc lập trong giờ học”
an
lu
Có thể nói những lý luận chung về phương pháp dạy học nêu vấn đề của
nf
va
các nhà nghiên cứu trên thế giới được coi là bài học quý giá cho các nhà nghiên
lm
ul
cứu và những chủ thể của nền giáo dục Việt Nam trong quá trình tìm tịi, khảo
oi
nghiệm những phương pháp, hình thức dạy học hướng đến mục tiêu phát triển
at
nh
năng lực người học.
z
Các cơng trình nghiên cứu ở trong nước
z
gm
@
Ở trong nước, cùng với xu hướng đổi mới toàn diện giáo dục, phương pháp
ai
dạy học nêu vấn đề cũng được nhiều nhà khoa học quan tâm và luận giải. Trong
om
l.c
đó, đáng chú ý là những cơng trình nghiên cứu, thực nghiệm vận dụng phương
Lu
pháp dạy học nêu vấn đề vào các môn, các học phần và đơn vị kiến thức khác nhau
an
của nhiều chương trình đào tạo, nhiều cơ sở giáo dục trên địa bàn của cả nước.
n
va
ac
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
th
8
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
Trên cơ sở bàn luận trực tiếp về lý luận dạy học nêu vấn đề, nhà khoa học
Nguyễn Ngọc Bảo trong cuốn “Phát huy tính tích cực, tính tự lực của học sinh
trong quá trình dạy học” cho rằng: “Dạy học nêu vấn đề là hình thức dạy học
dựa trên những quy luật của sự lĩnh hội tri thức và cách thức hoạt động một cách
sáng tạo, bao gồm sự kết hợp các phương pháp dạy và học có những nét cơ bản
của sự tìm tịi khoa học. Nhờ vậy, nó đảm bảo cho học sinh lĩnh hội vững chắc
những cơ sở khoa học, phát triển tính tích cực, tính tự lực và năng lực sáng tạo
và hình thành cơ sở thế giới quan cho họ” [2, tr.41]. Tác giả cũng nhận định “dạy
học giải quyết vấn đề là một phương tiện tích cực hóa hoạt động học tập của
lu
người học” giới thiệu những cách thức mới tạo nên tình huống có vấn đề trong
an
dạy học; quá trình đặt vấn đề, giải quyết vấn đề và những mức độ của dạy học
va
n
giải quyết vấn đề.
to
gh
tn
Với cơng trình nghiên cứu “Lý luận dạy học đại cương”, tập 1,2, Trường
p
ie
cán bộ, quản lý giáo dục Trung ương, tác giả Nguyễn Ngọc Quang cho rằng, dạy
do
học giải quyết vấn đề là quá trình dạy - học được tổ chức bằng cách tạo ra và giải
oa
nl
w
quyết tình huống có vấn đề. Tạo ra ở người học nhu cầu tự phát hiện và giải quyết
d
các nhiệm vụ học tập để tiếp thu tri thức, rèn luyện kỹ năng và hình thành tư
an
lu
tưởng, thái độ là mục đích cuối cùng của dạy học nêu vấn đề. Tác giả Nguyễn
nf
va
Ngọc Quang đã xem phương pháp dạy học nêu vấn đề là một hệ phương pháp
lm
ul
phức hợp. Đây là cách tiếp cận phương pháp dạy học nêu vấn đề từ quan điểm
oi
hệ thống, điều này rất phù hợp với việc dạy học các học phần, các vấn đề lý luận
z
- an ninh.
at
nh
vốn có tính khái quát hóa và tính trừu tượng như học phần Cơng tác quốc phịng
z
gm
@
Nhóm tác giả Trần Văn Hà, Đặng Quốc Bảo.. với cơng trình: “Dạy học giải
ai
quyết vấn đề - một hướng đổi mới trong công tác giáo dục, đào tạo, huấn luyện”.
om
l.c
Là người sớm có những nghiên cứu lý luận về phương pháp dạy học nêu
Lu
vấn đề, tác giả Trần Bá Hoành quan niệm “dạy học sử dụng kiến thức trong tình
an
huống cụ thể, thay vì tham nhồi nhét cho học sinh nhiều kiến thức lí thuyết đủ
n
va
ac
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
th
9
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
loại, dạy học giải quyết vấn đề chú trọng tập dượt cho học sinh vận dụng các
kiến thức kĩ năng vào giải quyết các tình huống thực tế” [15, tr.16-18].
Tác giả Phạm Viết Vượng trong cuốn giáo trình “Giáo dục đại cương”
Nxb Quốc gia Hà Nội, 2000, đã khẳng định phương pháp dạy học nêu vấn đề có
vai trị to lớn trong việc phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh
trong việc hình thành tri thức mới, rút ra kết luận thực tế từ tài liệu có sẵn. Tác
giả nhấn mạnh: “Phương pháp dạy học nêu vấn đề là tạo ra một chuỗi những
tình huống có vấn đề và điều khiển học sinh giải quyết các tình huống có vấn đề
đó. Nhờ vậy đảm bảo cho học sinh lĩnh hội kiến thức vững chắc từ thực tiễn và
hình thành năng lực tư duy, sáng tạo” [33, tr.57].
lu
Tác giả Thái Duy Tuyên với chương trình nghiên cứu: Phương pháp dạy
an
n
va
học truyền thống và đổi mới, nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội và tác giả Phan
nhà trường”, Tác giả Phùng Văn Bộ với cuốn sách “Một số vấn đề về phương
gh
tn
to
Trọng Ngọ với cơng trình nghiên cứu “Dạy học và phương pháp dạy học trong
p
ie
pháp giảng dạy và nghiên cứu triết học”, Nhà xuất bản Giáo dục, 2005 đã đưa
do
ra quan niệm cá nhân về phương pháp dạy học nêu vấn đề khi cho rằng, đó là
nl
w
phương pháp hướng học sinh vào tình huống có vấn đề và tạo ra những điều kiện
d
oa
cần thiết để giải quyết vấn đề” [3, tr.91].
an
lu
Tác giả Nguyễn Phúc Chỉnh và Nguyễn Thị Hằng với bài viết “Một số vấn
va
đề chung về dạy học theo vấn đề”, Tạp chí Giáo dục, năm 2013 số 309, đã xác
oi
lm
gợi vấn đề” [5, tr.32,33].
ul
nf
định “đặc trưng cơ bản của dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề là “tình huống
nh
Có thể nói các cơng trình nghiên cứu nêu trên đã gợi mở và cung cấp cho
at
tác giả luận văn nhiều cách tiếp cận khác nhau về phương pháp dạy học nêu vấn
z
z
đề để tác giả làm rõ cơ sở lý luận của việc vận dụng phương pháp này trong quá
@
om
l.c
ai
quốc phịng và an ninh Đại học Thái Ngun.
gm
trình dạy học học phần Cơng tác quốc phịng, an ninh tại Trung tâm Giáo dục
Hai là, những cơng trình nghiên cứu về việc vận dụng phương pháp nêu
an
Lu
vấn đề vào dạy học
n
va
ac
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
th
10
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
Nhà khoa học Lê Văn Năm đã bảo vệ thành công Luận án tiến sĩ “Sử dụng
dạy học nêu vấn đề - ơrixtic để nâng cao hiệu quả dạy học chương trình hóa đại
cương và hóa vơ cơ ở trường trung học phổ thơng” năm 2001. Từ việc làm sáng
tỏ lý luận chung về phương pháp nêu vấn đề, tác giả đã khái quát hóa được ưu
điểm của phương pháp dạy học nêu vấn đề - ơrixtic nói chung, đặc biệt là trong
dạy học chương trình hóa học đại cương và hóa học vơ cơ ở trường THPT để
phát huy tính sáng tạo của người học.
Từ sự phân tích quá trình dạy học, trong cuốn “Phương pháp dạy học nêu
vấn đề môn toán học” Nxb Giáo dục, 2001, tác giả Nguyễn Bá Kim đã chỉ ra sự
lu
kết hợp các phương pháp dạy học tích cực, trong đó đặc biệt quan tâm đến
an
phương pháp nêu và giải quyết vấn đề. Tác giả đã công phu nghiên cứu xây dựng
va
n
các mẫu bài tập theo giả thuyết có vấn đề từ các bài học cụ thể có chiều sâu để
Trần Thị Mai Phương, Dạy học giáo dục công dân theo phương pháp dạy
p
ie
gh
tn
to
giúp người học phát huy được khả năng tư duy độc lập, sáng tạo.
học tích cực, Hà Nội, 2007; Hồ Thanh Diện, Vũ Xuân Vinh, Bài tập tình huống
do
nl
w
Giáo dục cơng dân 10, Nxb Giáo dục, Hà Nội, 2007. Cả hai cơng trình nghiên cứu
d
oa
đều tiếp cận phương pháp nêu vấn đề trong dạy học giáo dục cơng dân theo hướng
an
lu
tích cực hóa tính chủ động, sáng tạo của học sinh. Theo hai tác giả, đó là cách thức
nf
va
để đổi mới phương pháp dạy học giáo dục công dân hiện thời.
lm
ul
Đinh Thị Minh Nghĩa, Vận dụng phương pháp dạy học nêu vấn đề trong
dạy học phần “Công dân với đạo đức” môn GDCD ở trường THPT Kim sơn B-
oi
at
nh
Ninh Bình, Luận văn thạc sĩ Khoa học giáo dục, Hà Nội, 2010. Đây được xem là
z
công trình nghiên cứu trực tiếp bàn luận khá chỉnh chu toàn diện về cơ sở lý luận
z
@
và thực tiễn của việc vận dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học giáo dục
gm
cơng dân chương trình lớp 10. Nhà khoa học đã công phu tổng thuật được nhiều
ai
om
l.c
quan niệm về phương pháp dạy học nêu vấn đề trong và ngoài nước; luận giải
một cách cụ thể và tiến trình dạy học nêu vấn đề, vai trò của phương pháp dạy
Lu
an
học nêu vấn đề trong dạy học môn giáo dục công dân ở trường Trung học phổ
n
va
ac
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
th
11
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
thông hiện nay. Trên cơ sở đó, nhà khoa học cũng đánh giá được thực trạng của
việc vận dụng phương pháp này trong dạy học giáo dục công dân ở trường Trung
học phổ thông Kim Sơn B - Ninh Bình. Và cũng thơng qua việc thực nghiệm
phương pháp dạy học nêu vấn đề trên địa bàn đang nghiên cứu, nhà khoa học đã
rút ra được quy trình và điều kiện để vận dụng phương pháp nêu vấn đề một cách
có hiệu quả trong dạy học giáo dục công dân phần công dân với đạo đức ở trường
Trung học phổ thông Kim Sơn B - Ninh Bình.
Hai tác giả Đinh Văn Đức và Dương Thị Thuý Nga, Phương pháp dạy học
giáo dục công dân ở trường trung học phổ thông, nhà xuất bản Đại học Sư phạm,
lu
Hà Nội, 2011. Trên cơ sở khái quát hóa được về các phương pháp dạy học giáo dục
an
công dân, nhà khoa học của cơng trình nghiên cứu đã đưa ra được khái niệm về
va
n
phương pháp nêu vấn đề và qua đó đã phân tích ưu thế, hạn chế và những yêu cầu
Đánh giá vai trò của phương pháp dạy học nêu vấn đề, nhà khoa học Chu
p
ie
gh
tn
to
cần đảm bảo khi vận dụng phương pháp này vào dạy học giáo dục cơng dân.
do
Thị Lượng với cơng trình nghiên cứu “Vận dụng nguyên tắc nêu vấn đề trong
oa
nl
w
dạy học phần lịch sử Việt Nam từ 1858 đến 1918, lớp 11 - Trung học phổ thông”
d
cho rằng: “Dạy học nêu vấn đề là biện pháp hữu hiệu để phát huy tính tích cực,
an
lu
độc lập, sáng tạo của học sinh. Vận dụng sáng tạo và có hiệu quả phương pháp
nf
va
dạy học nêu vấn đề là một trong những con đường mới mẻ nhưng rất hiệu quả
lm
ul
để đạt được mục đích trên” [19, tr.22].
oi
Trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá khái quát ưu, nhược điểm của các phương
at
nh
pháp giảng dạy ở các trường đại học, cao đẳng, tác giả Vũ Quang Hiển trong bài
z
viết “Phương pháp nêu vấn đề trong dạy và học lịch sử Đảng”, Tạp chí Lịch sử
z
gm
@
Đảng, năm 2007, Số 1, tr.64 - 68 và tác giả Khuất Thị Thanh Vân với bài viết:
“Vận dụng phương pháp dạy học nêu vấn đề trong q trình dạy học bộ mơn
ai
om
l.c
những ngun lí cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênnin ở các trường đại học, cao
đẳng”, Tạp chí Giáo dục, năm 2013, Số 311 đã khẳng định sự cần thiết phải vận
Lu
an
dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học môn Lịch sử Đảng và môn Những
n
va
ac
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
th
12
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
nguyên lí cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin. Theo các tác giả, ưu điểm của
phương pháp dạy học nêu vấn đề là phát huy tính tích cực, sáng tạo của người
học. Hai tác giả khẳng định “việc đưa ra các tình huống kích thích sự suy nghĩ
sáng tạo của người học, dẫn dắt người học tìm kiếm cách giải quyết vấn đề sẽ
mang lại hiệu quả tích cực, tạo hứng thú khám phá tri thức cho người học trong
quá trình học tậ” [13, tr.43- 45].
Những cơng trình nghiên cứu nêu trên đã cung cấp cho tác giả luận văn
cách tiếp cận phương pháp dạy học nêu vấn đề ở góc độ vận dụng vào mơn học
cụ thể với quy trình và điều kiện được xác định tùy thuộc vào tính chất mơn học
lu
và các đơn vị kiến thức. Đây là tư liệu quan trọng để tác giả tham khảo trong việc
an
đề xuất quy trình và thực nghiệm vận dụng phương pháp này trong quá trình dạy
va
n
học mơn Cơng tác quốc phịng, an ninh tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và
tn
to
an ninh - Đại học Thái Ngun.
p
ie
gh
1.1.2. Các cơng trình nghiên cứu về phương pháp nêu vấn đề trong dạy học môn
Công tác quốc phòng, an ninh
do
nl
w
Tác giả Cao Ngọc Báu với bài viết: “Tổ chức dạy học nêu và giải quyết vấn
d
oa
đề mơn giáo dục quốc phịng và an ninh tại trường Đại học Cần Thơ, đã nhận định:
an
lu
Việc tổ chức vận dụng phương pháp nêu và giải quyết vấn đề vào trong quá trình
nf
va
dạy học đã đem lại hiệu quả rõ rệt và tương đối ổn định. Phương pháp này đã
lm
ul
phát huy được tính tích cực, sáng tạo của người học, góp phần nâng cao kết quả
học tập mơn Giáo dục quốc phòng, an ninh và năng lực giải quyết vấn đề của
oi
at
nh
sinh viên. Từ đây có thể khẳng định tính khả thi khi giảng viên lựa chọn và vận
z
dụng phương pháp nêu và giải quyết vấn đề trong dạy học mơn Giáo dục quốc
z
@
phịng và an ninh. Tuy nhiên, việc đổi mới phương pháp không thể tách rời với
gm
việc đổi mới phương tiện, hình thức tổ chức và phương pháp kiểm tra đánh giá
ai
om
l.c
kết quả” [1, tr.9-10].
Trong bài viết “Sử dụng phương pháp dạy học bằng tình huống trong dạy
Lu
an
học giáo dục quốc phòng - an ninh ở trung tâm giáo dục quốc phòng và an ninh
n
va
ac
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
th
13
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
trường Đại học Hồng Đức”, Tác giả Đỗ Như Hùng đã cho rằng: “Phương pháp
dạy học bằng tình huống khơng những phát huy tối đa khả năng tự nghiên cứu,
sáng tạo của người học mà cịn có tác dụng gắn kết q trình học tập, nghiên
cứu của sinh viên vào thực tiễn, đồng thời hồn thiện các kĩ năng chun mơn
như: phân tích, kĩ năng làm việc nhóm, kĩ năng giao tiếp... Các cơ sở đào tạo
nên coi việc sử dụng phương pháp dạy học bằng tình huống là biện pháp ưu tiên
hàng đầu để nâng cao chất lượng môn học giáo dục quốc phòng - an ninh” [16,
tr.233 - 236].
Cùng đường hướng tư duy đó, một số tác giả trong Quân đội nhân dân
lu
Việt Nam đã nghiên cứu, đánh giá vai trò, tác dụng, khả năng xây dựng và sử
an
dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học các môn khoa học xã hội và nhân
va
n
văn ở Đại học quân sự. Tiêu biểu trong số đó, có thể kể đếnTác giả Nguyễn
gh
tn
to
Chính Trung, Phạm Văn Lâm. Trong cuốn sách Những vấn đề cơ bản về phương
p
ie
pháp dạy học trong nhà trường Quân đội, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2007,
do
hai tác giả đã đề cập đến các xu hướng đổi mới phương pháp dạy và học trong
oa
nl
w
nhà trường Quân đội hiện nay. Hai tác giả đã cho rằng: “Dạy học dựa trên vấn
d
đề là một quy trình dạy học được bắt đầu bằng một vấn đề nghề nghiệp (đã xảy
an
lu
ra trong thực tế hoặc mô phỏng giống như thực tế) và dựa vào vấn đề để phát
nf
va
hiện những thơng tin cần có (cần học) để có thể hiểu rõ và giải quyết được vấn đề
lm
ul
đó” [31, tr.86-94]. Khi luận giải về việc vận dụng phương pháp nêu vấn đề trong
oi
dạy học các mơn khoa học xã hội và nhân văn nói chung, các mơn thuộc lĩnh vực
at
nh
quốc phịng, an ninh nói riêng, hai tác giả Nguyễn Chính Trung và Phạm Văn Lâm
z
đã khẳng định tính cần thiết phải sử dụng tình huống. Theo đó, hai tác giả quan
z
gm
@
niệm: Tình huống dạy học là một câu chuyện mơ tả những sự kiện, hồn cảnh, có
ai
thực hoặc hư cấu nhằm mục đích dạy - học. Điều kiện áp dụng: Nội dung kiến
om
l.c
thức được chuẩn bị kỹ lưỡng đáp ứng yêu cầu, mục tiêu của bài học; tình huống
Lu
phải sát thực tế, dữ liệu phải đủ thông tin (không thừa, không thiếu, không bẫy
an
người học. Cách tiến hành: Nêu tên chủ đề, xác định mục tiêu học tập, nêu tình
n
va
ac
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
th
14
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
huống, nêu câu hỏi [31, tr.97].
Như vậy, các cơng trình nghiên cứu ở mức độ khác nhau đã bước đầu đưa
ra quan niệm về phương pháp dạy học nêu vấn đề, khẳng định vị trí, vai trị, ý
nghĩa to lớn của phương pháp dạy học nêu vấn đề trong dạy học. Ở bình diện
chung nhất, các tác giả đều hướng tới quan điểm thừa nhận việc áp dụng phương
pháp dạy học nêu và giải quyết vấn đề vào quá trình dạy học để thay đổi vai trò
người dạy và người học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của người
học. Một số tác giả đã tập trung làm rõ dụng ý sư phạm của dạy học bằng phương
pháp nêu vấn đề, chỉ rõ yêu cầu và xác định nguyên tắc khi sử dụng phương pháp
lu
này hướng đến phù hợp với từng đối tượng.
an
n
va
Tuy nhiên, việc vận dụng phương pháp này nhằm nâng cao hiệu quả dạy
tn
to
học mơn Cơng tác quốc phịng, an ninh chưa được quan tâm nhiều. Trên thực tế
p
ie
gh
vẫn chưa có cơng trình nào nghiên cứu về vận dụng phương pháp nêu vấn đề
trong dạy học môn Công tác quốc phòng, an ninh tại Trung tâm Giáo dục quốc
do
nl
w
phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên. Thực tiễn cho thấy, việc tìm kiếm quy
d
oa
trình và thực nghiệm phương pháp dạy học nêu vấn đề trong mơn Cơng tác quốc
an
lu
phịng, an ninh tại Đại học Thái Nguyên là một yêu cầu cần thiết để đổi mới
lm
ul
nói chung.
nf
va
phương pháp dạy học cũng như nâng cao chất lượng đào tạo của Trung tâm
oi
Trên cơ sở kế thừa những kết quả nghiên cứu trước đó, trong quá trình
at
nh
thực hiện luận văn, tác giả sẽ tiếp tục đi sâu làm rõ những vấn đề cơ bản sau:
z
Một là, tác giả sẽ luận giải làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận và thực tiễn
z
gm
@
của phương pháp dạy học nêu vấn đề nói chung và phương pháp dạy học nêu vấn
om
l.c
ai
đề trong dạy học học phần Cơng tác quốc phịng và an ninh nói riêng; luận giải
ưu thế khi sử dụng phương pháp dạy học này trong dạy học học phần Cơng tác
an
Lu
quốc phịng, an ninh ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học Thái
Nguyên.
n
va
ac
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
th
15
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
Hai là, khảo sát, đánh giá về thực trạng việc sử dụng phương pháp dạy học
này trong dạy học học phần Công tác quốc phòng, an ninh ở Trung tâm Giáo dục
quốc phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên.
Ba là, đề xuất ra một số nguyên tắc, quy trình sử dụng phương pháp dạy học
nêu vấn đề trong dạy học học phần Cơng tác quốc phịng, an ninh ở Trung tâm
Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên.
Bốn là, tiến hành thực nghiệm nguyên tắc và quy trình sử dụng phương pháp
dạy học nêu vấn đề trong dạy học học phần Cơng tác quốc phịng, an ninh ở Trung
tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái Nguyên. Trên cơ sở đó, tiến hành
lu
an
đề xuất một số kiến nghị phát huy hiệu quả, ưu thế của việc sử dụng phương pháp
n
va
dạy học nêu vấn đề trong dạy học mơn Cơng tác quốc phịng, an ninh trên địa bàn
tn
to
nghiên cứu nói riêng và ở các Trung tâm Giáo dục quốc phịng nói chung.
p
ie
gh
1.2. Lý luận chung về phương pháp nêu vấn đề trong dạy học môn Công
tác quốc phòng, an ninh
do
nl
w
1.2.1. Quan niệm về phương pháp dạy học và phương pháp dạy học nêu vấn đề
oa
Một là, quan niệm về phương pháp dạy học
d
Thuật ngữ phương pháp bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp “Methodos” có nghĩa
an
lu
va
là: cách thức, là con đường, hoạt động nhằm đạt được mục đích.
ul
nf
Theo định nghĩa của Từ điển Bách khoa, "Phương pháp là cách thức, con
oi
lm
đường, phương tiện để đạt tới mục đích nhất định, để giải quyết những nhiệm vụ
nh
nhất định trong nhận thức và trong thực tiễn" [30, tr.87].
at
Kế thừa nội hàm chung nhất của khái niệm phương pháp, tác giả Nguyễn
z
z
Ngọc Bảo cho rằng "Phương pháp theo nghĩa chung nhất là cách thức đạt tới
@
gm
mục tiêu, là hoạt động được sắp xếp theo một trật tự nhất định" [2, tr.458].
om
l.c
ai
Từ việc tiếp cận tổng hợp, tác giả Phạm Viết Vượng đã xây dựng khái
niệm phương pháp là “tổ hợp các cách thức mà chủ thể sử dụng để tác động vào
an
Lu
n
va
ac
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
th
16
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
đối tượng hoạt động nhằm biến đổi đối tượng theo mục đích đã xác định” [Dẫn
theo 13, tr.64].
Cả về lý luận và thực tiễn đều chỉ ra rằng, bất cứ hoạt động nào của con
người muốn đạt được hiệu quả cao cần thiết phải có phương pháp đúng. Giáo
dục là một lĩnh vực hoạt động đặc thù cần tìm tịi, khảo nghiệm phương pháp dạy
học phù hợp. Có phương pháp tốt, q trình truyền đạt và lĩnh hội tri thức, kinh
nghiệm; quá trình phát triển năng lực người học sẽ đạt hiệu quả cao. Ngược lại,
phương pháp không phù hợp sẽ giảm đáng kể hiệu quả thậm chí khiến mục tiêu
của qúa trình dạy học khơng được hiện thực hóa. Vì lẽ đó, tất cả các chủ thể của
lu
giáo dục nhất là nhà giáo đều quan tâm đến việc lựa chọn phương pháp dạy học
an
n
va
phù hợp, xem đây là một trong những yếu tố quyết định đến chất lượng dạy -
gh
tn
to
học.
Hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động học của học sinh tuy có tính
p
ie
độc lập tương đối nhưng nó cũng là hoạt động tương tác có tính đặc thù. Hoạt
do
động dạy học là hoạt động được thực hiện theo một chiến lược, chương trình đã
nl
w
oa
được thiết kế, tác động đến người học nhằm hướng tới mục tiêu hình thành và
d
phát triển phẩm chất, năng lực của người học. Giáo viên xây dựng, thiết kế hoạt
lu
va
an
động dạy học một cách đầy đủ và cụ thể bao nhiêu thì cơng việc dạy học càng
ul
nf
hiệu quả bấy nhiêu. Theo lôgic này, Iu.Babanxki cho rằng, phương pháp dạy học
lm
là cách thức tương tác giữa thầy và trò nhằm giải quyết các nhiệm vụ giáo dưỡng,
oi
giáo dục và phát triển trong quá trình dạy học.
nh
at
Giáo sư Hà Thế Ngữ nhận định: “Phương pháp dạy học là những phương
z
z
thức mà nhờ đó hiện thực hố nội dung dạy học - giáo dục, thực hiện mục đích,
@
gm
nhiệm vụ giáo dục và dạy học ở một giai đoạn lịch sử phát triển xã hội” [Dẫn theo
ai
om
l.c
2, tr.153-154].
Ở bình diện tiếp cận tính tương tác trong hoạt động dạy và học, có thể kể
an
Lu
đến quan điểm của Đanlilốp và M.Seatkin: “Phương pháp dạy học địi hỏi có sự
n
va
ac
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
th
17
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
